Ο ύμνος είναι ξεκάθαρος. “Σουτάρετε και σπάστε τα δοκάρια”. Η προσταγή μιλάει για σουτ, αλλά μια στιγμή. Τα σουτ πρέπει να γίνονται από παντού; Μήπως οι παίκτες της ΑΕΚ το παρακάνουν φέτος με τα σουτ εκτός περιοχής; Κι αν ναι, πως γίνεται να το παρακάνεις σουτάροντας; Πόσο κακό μπορεί να είναι το να σουτάρεις από μακριά και τι σημαίνει σουτ-προσευχή;

Πάμε να τα δούμε όλα, όπως πάντα με τη βοήθεια γραφημάτων. Θα πάρουμε απαντήσεις όσον αφορά την τάση της Ένωσης να εκτελεί από μακριά και θα δούμε γιατί αυτό μπορεί να δυσχεραίνει το σκοράρισμα της ομάδας του Μανόλο Χιμένεθ. Κι όσα θα δούμε, χρησιμεύουν ως μπούσουλας για όλες τις ομάδες, σε οποιοδήποτε πρωτάθλημα.

Η ΑΕΚ ΚΑΝΕΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΑΝΑ ΑΓΩΝΑ

Ξεκινάμε απ’την ποσότητα, αλλά και την κατανομή των τελικών. Στο πρώτο γράφημα θα δούμε πόσες τελικές κάνουν κατά μέσο όρο οι ομάδες της Super League Σουρωτή μετά τις πρώτες δέκα αγωνιστικές. Και θα δούμε τις τελικές χωρισμένες σε τρεις βασικές κατηγορίες: σουτ εντός περιοχής, κεφαλιές και σουτ εντός περιοχής, χωρίς φυσικά να υπολογίζουμε τα πέναλτι. Ιδού.

Πρώτη απ’τα αριστερά, η ΑΕΚ. Καλά νέα, αφού η ομάδα του Μανόλο Χιμένεθ κάνει τις περισσότερες τελικές στις πρώτες δέκα αγωνιστικές, με 13.3 προσπάθειες ανά αγώνα. Ακολουθεί ο ΠΑΟΚ με 12, ο Ολυμπιακός με 11, ο Ατρόμητος με 10.5 και ο Πανιώνιος με 10.2. Καθόλου τυχαία, οι ίδιες ομάδες είναι στην πρώτη πεντάδα της βαθμολογίας: αν απειλείς πολύ, κάτι κάνεις καλύτερα απ’τους υπόλοιπους.

Στην προτελευταία θέση η Ξάνθη, που παίζει κάτι σαν ποδόσφαιρο. Ίσως να παίρνει μέρος σε κάποιο πείραμα, τύπου “πόσο καλά μπορεί να πάει μια ομάδα που δεν κάνει ούτε δύο σουτ εντός περιοχής ανά αγώνα, δεν παίρνει καν μια κεφαλιά”. Η έρμη η ΑΕΛ που κάνει τις λιγότερες τελικές του πρωταθλήματος, έχει τουλάχιστον 2.2 σουτ εντός περιοχής σε κάθε ματς, προσπαθεί.

Ρίξτε όμως μια πιο προσεκτική ματιά, στο πώς κατανέμονται οι τελικές προσπάθειες στα κομμάτια στις οριζόντιες μπάρες. Αυτό το 6.8 στον “τρίτο όροφο” της μπάρας της ΑΕΚ, στο πιο ανοιχτό μπλε, είναι οι τελικές της Ένωσης με σουτ εκτός περιοχής. Κι αυτό το νούμερο είναι το μεγαλύτερο του πρωταθλήματος!

Καμία ομάδα δεν έχει πάνω από έξι σουτ εκτός περιοχής ανά αγώνα και η ΑΕΚ πλησιάζει τα επτά. Κι αν οι δεκαδικοί σας δίνουν την αίσθηση πως οι διαφορές είναι μικρές, πολλαπλασιάστε με το δέκα, που είναι οι αγώνες που έχουν δώσει οι ομάδες μέχρι τώρα. Η ΑΕΚ έχει κάνει σχεδόν 70 σουτ εκτός περιοχής, την ώρα που ο μέσος όρος των υπολοίπων ομάδων είναι στα 38 σουτ.

ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ "ΞΟΔΕΥΕΤΑΙ" ΣΕ ΣΟΥΤ ΕΚΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Κι αυτά τα 6.8 σουτ εκτός περιοχής, είναι το 52% των φετινών τελικών της ΑΕΚ στη Super League. Μικρό ή μεγάλο ποσοστό; Η απάντηση στο επόμενο γράφημα. Ιδού το ποσοστό των σουτ εντός περιοχής για κάθε ομάδα του πρωταθλήματος μετά τις πρώτες δέκα αγωνιστικές.

Πρώτη απ’τα αριστερά, η Ξάνθη με το κάτι σαν ποδόσφαιρό της. Δεύτερη η ΑΕΛ και η τρίτη η ΑΕΚ, με τη διαφορά να κρίνεται στους δεκαδικούς. Απ’τις 16 ομάδες του πρωταθλήματος, μόνο αυτές οι τρεις ομάδες έχουν πάνω απ’τις μισές τελικές τους έξω απ’το “κουτί” της μεγάλης περιοχής.

Ο ΠΑΟΚ είναι στη μέση, με το 44% των τελικών του να είναι μακρινά σουτ, ο Παναθηναϊκός δοκιμάζει από μακριά στο 37% των περιπτώσεων και ο Ολυμπιακός μόλις στο 32%.

ΒΟΜΒΑΡΔΙΣΜΟΣ: ΣΟΥΤ-ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΥ

“ΟΚ, το καταλάβαμε, η ΑΕΚ σουτάρει πολύ και συχνά εκτός περιοχής, αλλά γιατί αυτό δεν είναι καλό, γιατί είναι σπατάλη;” Καλή ερώτηση, πάμε να το δούμε κι αυτό. Πρώτα μια συνολική ματιά σ’αυτές τις τελικές. Καλοί οι αριθμοί, αλλά ακόμα καλύτερη η απεικόνιση στο χορτάρι. Γιατί δεν παίζει ρόλο μόνο η ποσότητα των σουτ εκτός περιοχής, αλλά πρέπει να δούμε κι από που γίνονται αυτά.

Ιδού όλες οι τελικές της ΑΕΚ στο φετινό πρωτάθλημα. Με κίτρινο στο εσωτερικό του κύκλου είναι τα γκολ της Ένωσης.

Βομβαρδισμός. Από κεντρικά και κοντά στην περιοχή, αλλά και από πλάγια, από μακριά, ακόμα και από κόρνερ μία φορά. Όμως, προσέξτε: το μέγεθος των κύκλων υποδηλώνει τις πιθανότητες που έχει κάθε τελική για να γίνει γκολ, σύμφωνα με το μοντέλο των expected goals ή xGoals, όπως έχουν καθιερωθεί.

Όλα αυτά τα σουτ, ειδικά τα πολύ μακρινά, έχουν ελάχιστες πιθανότητες να βρουν δίχτυα. Κοντά στο ημικύκλιο μπορεί να έχουν 5%, αλλά μακριά απ’αυτά ή στα πλάγια οι πιθανότητες πέφτουν στο 1%-2%. Πλέον δεν μιλάμε για τελική προσπάθεια, αλλά για προσευχή.

Σας φαίνονται υπερβολικά τα νούμερα; Ε, στις πρώτες δέκα αγωνιστικές στη Super League, οι ομάδες έχουν βάλει 21 γκολ εκτός περιοχής και για να τα πετύχουν έχουν κάνει 626(!) σουτ έξω απ’το “κουτί”: ποσοστό επιτυχίας 3.3%, ένα στα 30 σουτ.

Η ΑΕΚ έχει δύο στα 68, ποσοστό επιτυχίας 5%, κι αυτό γιατί ο Λάζαρος έβαλε το φάουλ της ζωής του με τον Ολυμπιακό, αλλιώς θα είχε μείνει το γκολ του Μπακασέτα με την ΑΕΛ και η ΑΕΚ θα είχε 1.5%.

Το γράφημα του BBC χρησιμεύει ως γενικός μπούσουλας των πιθανοτήτων για γκολ. Και μην σκεφτεί κανείς “άμα ο παίκτης είναι καλός σουτέρ, το πράγμα αλλάζει”, γιατί δεν αλλάζει δα και τόσο πολύ. Ο Ρονάλντο χρειάζεται σχεδόν 20 σουτ για να σκοράρει εκτός περιοχής και ο Μέσι χρειάζεται 11. Ο ένας έχει 5% κι ο άλλος 9%.

ΤΑ ΣΟΥΤ-ΠΡΟΣΕΥΧΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΕΙΛΗ, ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΤΑΛΗ

Επιστρέφουμε στην ΑΕΚ. Τόσα πολλά και τόσο μακρινά σουτ είναι το καταφύγιο των μικρών ομάδων. Δεν έχουν μεγάλη κατοχή, δεν πατάνε συχνά περιοχή, οπότε δεν έχουν και πολλές επιλογές: απειλή στις στημένες φάσεις και σουτ σε κάθε ευκαιρία, μπας και κάτσει. Οι πιθανότητες δεν είναι υπέρ τους, αλλά τι να κάνουν, καθείς με τα όπλα του.

Η μεγάλη ομάδα, αυτή που έχει την κατοχή, πρέπει να πατήσει περιοχή, να εκτελέσει από εκεί που οι πιθανότητες είναι υπέρ της. Εκεί που είναι οι μεγαλύτεροι κύκλοι στο γράφημα που είδαμε με τις τελικές της ΑΕΚ. Η Ένωση εκτελεί από μακριά σε βαθμό που δεν ταιριάζει στα ζητούμενα του παιχνιδιού της.

Ειδικά τα “σουτ-προσευχές” που είδαμε στο γράφημα της φετινής ΑΕΚ δεν συνιστούν απειλή, αλλά σπατάλη. Κάθε τέτοιο σουτ είναι άλλη μία επίθεση που η ΑΕΚ δεν προσπάθησε να μπει στην περιοχή, δεν προσπάθησε να απειλήσει με καλύτερες πιθανότητες, δεν έφτασε εκεί που οι κύκλοι μεγαλώνουν και οι τελικές γίνονται γκολ.

Τέσσερις φάσεις απέναντι στη Μίλαν

Πάμε να το δούμε ακόμα πιο εμφατικά, πιο καθαρά μπροστά μας. ΑΕΚ-Μίλαν, 4η αγωνιστική των φετινών ομίλων του Europa League. Η Ένωση αμύνεται εξαιρετικά. Στο πρώτο ημίχρονο η Μίλαν δεν έχει ούτε μία επαφή στην περιοχή της ΑΕΚ και στο δεύτερο έχει απλώς δύο καλές στιγμές στο δίλεπτο 56'-57'.

Η ΑΕΚ πλέον αισθάνεται πως μπορεί να διεκδικήσει το ματς, βρίσκει χώρους με θάρρος στις αντεπιθέσεις. Πάμε να δούμε τι έγινε.

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΛΟΣ: ΣΟΥΤ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΠΑΣΑ

Στο 59’ ο Χριστοδουλόπουλος ανεβαίνει απ’τα αριστερά και συγκλίνει φέρνοντας την μπάλα στο δεξί του πόδι. Οι αμυντικοί της Μίλαν είναι πολύ κοντά ο ένας με τον άλλον, μαζεμένοι σ’εκείνη την πλευρά του γηπέδου.

Ο Χριστοδουλόπουλος δεν έχει επιλογές μόνο αριστερά του: Ο Μπακασέτας κεντρικά είναι μακριά απ’τους αντιπάλους, μπορεί να υποδεχθεί την μπάλα. Την ίδια ώρα στην άλλη πλευρά του γηπέδου, ο Γκάλο ανεβαίνει με ένα στρέμμα γηπέδου άδειο μπροστά του. Ο Λάζαρος σούταρε από τόσο μακριά, η μπάλα έφυγε άουτ. Επόμενη φάση.

ΓΚΑΛΟ: ΣΟΥΤ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΤΕΤ-Α-ΤΕΤ ΤΟΥ ΑΡΑΟΥΧΟ

Στο 69’ ο Γκάλο κάνει μια εξαιρετική κούρσα κεντρικά, αφήνει πίσω του τους μέσους της Μίλαν και έχει μπροστά του τους τρεις αμυντικούς. O Λιβάγια είναι στο ημικύκλιο ανάμεσα σε δύο, αλλά κοιτάξτε στα δεξιά τον Αραούχο.

Ο Αργεντινός εφορμά στην άδεια περιοχή, δεν είναι οφσάιντ, δεν τον ακολουθεί κανείς. Αρκεί μια πάσα του Γκάλο, είτε η δύσκολη, η μπαλιά-τρύπα ανάμεσα στους αντιπάλους, είτε η εύκολη, “έξω” απ’τον αμυντικό και ο Αραούχο θα έχει την ευκαιρία για τετ-α-τετ. Ο Γκάλο σούταρε, η μπάλα πήγε πάνω στον Ντοναρούμα. Επόμενη φάση.

ΑΡΑΟΥΧΟ: ΣΟΥΤ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΠΑΣΑ ΣΤΟΝ ΛΙΒΑΓΙΑ ΕΝΤΟΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Στο 76’ ο Αραούχο αλλάζει με τον Γαλανόπουλο εκτός περιοχής και φέρνει την μπάλα στο δεξί.

Ναι, είναι ίσως δύσκολο να περάσει μια κάθετη στον Γαλανόπουλο ανάμεσα στους στόπερ. Όμως, ο Λιβάγια είναι στα δεξιά, χωρίς παίκτη κοντά του. Μπορεί να πάρει την μπάλα στα πόδια του, να πάει στο ένας μ’έναν εντός περιοχής. Ο Αραούχο σούταρε, ο Ντοναρούμα μπλόκαρε.

ΓΙΟΧΑΝΣΟΝ: ΣΟΥΤ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΠΑΣΑ ΜΕ ΤΡΕΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

Και φτάνουμε στο 90’, τελευταία απόπειρα με τον Γιόχανσον να περνάει τη σέντρα.

Αριστερά, ο Λιβάγια δεν έχει αντίπαλο και μπορεί να γίνει απειλητικός, ενώ ο Γιακουμάκης μπαίνει κάθετα ανάμεσα στους στόπερ, που έχουν κενό. Την ίδια ώρα, ο ανεξάντλητος Γκάλο ανεβαίνει στα δεξιά, με χώρο μπροστά του. Ο Γιόχανσον σούταρε, η μπάλα έφυγε άουτ.

ΕΙΝΑΙ ΣΑΦΕΣ ΠΩΣ ΤΟ ΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ ΤΟΥΣ

Τέσσερις φάσεις, τέσσερα καταδικασμένα σουτ από πολύ μακριά. Τελικές του 1%-2%, ούτε καν αυτές του 5%, μέσα ή κοντά στο ημικύκλιο της περιοχής. Και όχι, δεν είναι πως μόνο ένας παίκτης είναι αυτός που σουτάρει κατά βούληση. Τέσσερις διαφορετικοί παίκτες εκτέλεσαν από μακριά, ενώ είχαν επιλογές.

Ναι, κάποιες πάσες μπορεί να ήταν δύσκολο να περάσουν. Αλλά κάποιες άλλες επιλογές ήταν εύκολες, όσο και προφανείς. Δεν επιχειρήθηκε καμία, κάθε φορά έγινε σουτ, χωρίς καν δεύτερη σκέψη. Είναι σαφές πως οι παίκτες της ΑΕΚ έχουν ομαδικά στο μυαλό τους την εκτέλεση, ακόμα και από πολύ μακριά.

Αποτυπώνεται στους αριθμούς των δέκα αγώνων στο πρωτάθλημα, αναδεικνύεται σε τέσσερις φάσεις με χώρους απ’τον αγώνα απέναντι στη Μίλαν. Ούτε τα 6.8 σουτ ανά αγώνα είναι τυχαία, ούτε τα τέσσερα σουτ-προσευχές κόντρα στην ομάδα του Μοντέλα.

Μπορεί στα επόμενα παιχνίδια η Ένωση να βρει δίχτυα με ένα τέτοιο μακρινό σουτ και όλοι να σκεφτούν “να, αξίζει τον κόπο”. Επιπλέον, η απουσία του Μάνταλου μπορεί να αυξήσει ακόμα περισσότερα αυτήν την τάση, μιας και η ΑΕΚ θα πρέπει πλέον να αγωνίζεται χωρίς τον δημιουργό της, αυτόν που φρόντιζε μέχρι τώρα το χτίσιμο των επιθέσεων που κατέληγαν εντός περιοχής.

ΑΞΙΖΕΙ Η ΠΑΣΑ, ΟΣΟ ΔΥΣΚΟΛΗ ΚΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ

Παρόλα αυτά, ακόμα κι αν στα επόμενα 20-30 σουτ-προσευχές της ΑΕΚ έρθουν 1-2 γκολ, αξίζει να θυμόμαστε αυτό που είδαμε στο κείμενο-αφιέρωμα στα expected goals.

"Το μακρινό σουτ είναι η εύκολη επιλογή και η κάθετη πάσα είναι δύσκολη στην εκτέλεση. Όμως, αν η πάσα περάσει, ένα τέτοιο τετ-α-τετ θα έχει 40% πιθανότητες να γίνει γκολ. Και ξέρετε τι λέει αυτό; Πως ακόμα και αν ένας παίκτης καταφέρει να περάσει μόνο μία κάθετη σε δέκα προσπάθειες, θα δημιουργήσει μεγαλύτερες πιθανότητες για γκολ απ’το να δοκιμάσει να σουτάρει δέκα φορές.

Μια κάθετη στις δέκα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες από δέκα σουτ, που απειλούν και “ανοίγουν άμυνες” όπως μας λένε για δεκαετίες οι Πέτροι Μίχοι αυτού του κόσμου. Άρα θα πρέπει όλοι μας είμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί με τα πολλά μακρινά σουτ και περισσότερο υποστηρικτικοί στην προσπάθεια για κάθετη πάσα, ακόμα κι αν δεν πετυχαίνει εύκολα.

Μια, δυο, τρεις, κάποια στιγμή μπορεί η πάσα να βγει και αξίζει τον κόπο. Δεν είναι εύκολο απέναντι σε οργανωμένη άμυνα, αλλά είναι πιο αποδοτικό από τα σουτ-προσευχές".

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

xGoals: Η επανάσταση που άλλαξε το ποδόσφαιρο

Είναι ο Χάρι Κέιν ο καλύτερος σέντερ φορ;

Τι συμβαίνει στη Ρεάλ; Η μπάλα δεν μπαίνει και η λύση είναι στο Λονδίνο