Στα 50 είναι που μειώνεται η τεστοστερόνη και αρχίζει η μείωση στην αιμάτωση του πέους. Στα 50 είναι που μπαίνει ο άνδρας στην "κλιμακτήριο", γνωστή πια ως "ανδρόπαυση". Δεν το λέω εγώ. Το έγραψε το τεύχος του περασμένου Ιανουαρίου της επιστημονικής επιθεώρησης "Journal of Andrology". Στις συνέπειες (πέραν της προφανούς) είναι αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου, στην εμφάνιση και στο συναίσθημα, καθώς μειώνονται τα κίνητρα και η αυτοπεποίθηση. Σε αυτό το σημείο, να πούμε ένα "χρόνια πολλά" στον Roman Abramovich, ο οποίος γίνεται σήμερα (24/10) πενήντα χρόνων. Και μεταξύ μας, μια χαρά δουλειά έχει κάνει για άνθρωπο που... δεν είχε να φάει ως παιδί και δεν ολοκλήρωσε ποτέ τις σπουδές του.

Ορφανός από τα 3 του χρόνια

Ήρθε στον κόσμο, ως μέλος εβραϊκής οικογένειας που ζούσε στην πόλη Tauragė, της νυν Λιθουανίας -τότε Σοβιετική Ένωση. Το επίθετο του ήταν Abramovichus, ενώ τον φώναζαν Roma. Ο πατέρας του, Arkady ήταν εργοδηγός -δούλευε φυσικά, για το κράτος- και η μητέρα του, Ιrina, μουσικός. Εκείνος ωστόσο, δεν έχει "εικόνες" από τους γονείς του. Η Irina πέθανε όταν ήταν 18 μηνών (κατά τη διαδικασία έκτρωσης) και ο Arkady σκοτώθηκε σε εργατικό ατύχημα, όταν ο Roman ήταν τριών.

Οι συγγενείς του ανέλαβαν την ανατροφή του. Ως μαθητής δημοτικού, ζούσε στη βιομηχανική πόλη Ukhta, που θα τη βρεις στην περιφέρεια Komi του ρωσικού Αρκτικού κύκλου. Για την ακρίβεια, στην Ukhta είχε ξεκινήσει από τα μέσα του 19ου αιώνα η εξόρυξη πετρελαίου -που δεν ήταν κάτι σύνηθες στη χώρα, τότε. Σε αυτήν την περιοχή του πλανήτη, ο ήλιος κάνει guest star εμφανίσεις. Συνήθως υπάρχει σκοτάδι. Και πάντα υπάρχει πετρέλαιο.

Ως έφηβος και έως την ενηλικίωση του, έζησε στη Μόσχα. Οι πληροφορίες σχετικά με το τι είδους μαθητής ήταν, είναι συγκεχυμένες. Ομοίως και αυτές για τις σπουδές του. Αυτός λέει πως τελείωσε τη νομική της Μόσχας, το 1991. Η νομική της Μόσχας δεν επιβεβαιώνει πως πήρε πτυχίο. Το Gubkin (κρατικό πανεπιστήμιο για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο) και το Ukhta Industrial University διαψεύδουν γενικότερα, ότι τον είχαν στα θρανία τους.

Η κλεμμένη βενζίνη

Ο Roman δεδομένα κατετάγη στον στρατό, ως μισθοφόρος. Εκεί έκανε την πρώτη απόπειρα εμπορίου: πουλούσε κλεμμένη βενζίνη στους αξιωματικούς. Αυτό που έκανε, δεν ήταν όσο απλό πιθανόν να ακούγεται. Για αυτό θα στο εξηγήσω: είχε κάνει συμφωνία με τους οδηγούς της μονάδας του, να του δίνουν λίγα καύσιμα, με αντάλλαγμα καραμέλες και γλυκά.

Ο Nikolai Panteleimonov, ο οποίος έκανε τη θητεία του μαζί με τον Abramovich, είχε αποκαλύψει ένα περιστατικό στην εφημερίδα "Shizn" το 2007. "Τα βρήκαμε από τη στιγμή της γνωριμίας μας. Ήμασταν σε μονάδα ρουκετών, που είχε έδρα στο Kirzhach, πόλη στη Vladimir Oblast, 190 χιλιόμετρα ανατολικά από τη Μόσχα. Από μικρός έδειξε να τον ενδιαφέρουν οι επιχειρήσεις. Ήταν μόλις 20, όταν άρχισε να κάνει χρυσό, ό,τι έπιανε. Ο μηνιαίος μισθός κάθε φαντάρου, ήταν 7 ρούβλια. Αν είχες κοπέλα, δεν σου έφταναν ούτε για μια έξοδο. Εκείνος λοιπόν, σκέφτηκε πώς θα καταφέρει να τα κάνει όλα. Έπεισε τους οδηγούς των οχημάτων να του δίνουν μικρή ποσότητα καυσίμων, σε προκαθορισμένο ραντεβού, σε ένα σκοτεινό γκαράζ.

"O Roman δεν λέρωνε τα χέρια του. Έδινε μόνο οδηγίες"

Ο Roman δεν λέρωνε τα χέρια του. Έδινε μόνο οδηγίες, για το πώς θα γεμίσουν τα μπιτόνια, ώστε να μην καταλάβει κανείς ότι έλειπε η όποια ποσότητα από τα αυτοκίνητα της μονάδας. Ακολούθως, έβαζε τους στρατιώτες να κάνουν τη μεταφορά των κλεμμένων καυσίμων, σε συγκεκριμένο σημείο του δάσους που ήταν κοντά στη μονάδα, απ' όπου τα έπαιρναν οι... ενδιαφερόμενοι, οι οποίοι ήταν οι αξιωματικοί μας. Φυσικά, όλοι γνώριζαν τι γίνεται, αλλά ο Roman πουλούσε στη μισή τιμή από την κανονική και έτσι όλοι ήταν ευτυχισμένοι. Εξυπακούεται πως έδινε το κάτι τις και στους μεταφορείς, ενώ τις καλές ημέρες κερνούσε τους πάντες παγωτό". Πέραν των καυσίμων, ο Abramovich κάλυπτε και όποια άλλη ανάγκη είχαν οι ανώτεροι του. "Από τότε φαινόταν πως θα φτάσει ψηλά", κατέληξε ο Panteleimonov.

Τα λαθρεμπόριο με τα πλαστικά παπάκια

Το 1987 παντρεύτηκε την Olga. Ο πεθερός του έδωσε ως γαμήλιο δώρο 1.820 ευρώ. Τα επένδυσε... σε πλαστικά παπάκια, τα οποία εισήγαγε παρανόμως και τα πουλούσε στο διαμέρισμα του στη Μόσχα. Ο γάμος αυτός τελείωσε το 1990. Έως τότε, με την perestroika (ελληνικά: αναδόμηση, ανασυγκρότηση -πρόκειται για την πολιτική μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησε ο Mikhail Gorbachev στη Σοβιετική Ένωση, τον Απρίλιο του 1985) να είναι στην καλύτερη της φάση, το ζεύγος είχε προσθέσει στην πραμάτεια του αρώματα, αποσμητικά, μια εταιρία που κατασκεύαζε κούκλες, άλλη που ασχολείται με προϊόντα λαδιού, φάρμες με γουρούνια έως και εταιρία που εκπαίδευε bodyguards.

Το 1991 ο Roman έγραψε και άλλη μια σημείωση στο βιογραφικό του: το δεύτερο γάμο, με μια αεροσυνοδό, ονόματι Irina. Στην αρχή της συγκατοίκησης έμεναν στην πεθερά. Στο διαζύγιο (το 2007) κλήθηκαν να χωρίσουν τα ουκ ολίγα σπίτια που είχαν αποκτήσει, σε όλον τον πλανήτη. Απέκτησαν και πέντε παιδιά: τους Ilya (11), Arina (13), Sofia (18), Arkadiy (20) και Anna (21). Πώς όμως, έφτασαν στο χωρισμό.

Σύμφωνα με τη "μακαρίτισσα" εφημερίδα "News of the World", η Irina είχε προσλάβει τον Οκτώβριο του 2006 δυο εκ των καλύτερων δικηγόρων στη Μεγάλη Βρετανία. Είχαν προηγηθεί δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία ο Roman είχε συνάψει σχέσεις με την 25χρονη -τότε- Dasha, πρώην σύντροφο του τενίστα Marat Safin και κόρη του Ρώσου ολιγάρχη, Alexander Radkin Zhukov. Το ζεύγος διέψευσε τις πληροφορίες, πριν χωρίσει τον Μάρτιο του 2007. Φημολογείται πως η σύζυγος του είπε "ή εκείνη ή εγώ". Αυτός απάντησε "δεν διαλέγω", μολονότι ο Putin του είχε... προτείνει να ξεκαθαρίσει την προσωπική του ζωή.

Οι εκτιμητές έχουν ενημερώσει πως η Irina πήρε ακίνητα και χρήματα, των οποίων η αξία ξεπερνά το 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Ως... αποζημίωση μόνο, πήρε 194 εκατομμύρια ευρώ, συν την επιμέλεια των παιδιών, τέσσερις επαύλεις στο Λονδίνο και φυσικά... μηνιάτικα. Μεταξύ των αποκαλύψεων που έκανε ήταν ότι "η ζωή μας με τον Roman δεν ήταν παραμύθι, όπως γράφουν όλοι. Για την προστασία των παιδιών μας, κυκλοφορούμε παντού με άνδρες ασφαλείας, αλλάζουμε τον αριθμό του τηλεφώνου μας κάθε εβδομάδα, για να μην μπορούν να μας εντοπίσουν και ζούμε πάντα με το φόβο της απαγωγής". Τα παιδιά πήγαιναν σχολείο (και τώρα κολέγιο) με τεθωρακισμένα αυτοκίνητα και σωματοφύλακες ή με ελικόπτερο.

Η Dasha τώρα, πήρε ένα δαχτυλίδι αρραβώνα, με μια πρόταση γάμου την οποία αποδέχθηκε. Παντρεύτηκαν και απέκτησαν δυο παιδιά: του εξάχρονου Aaron και της δίχρονης Leah Lou. Πού βρήκε ωστόσο, τα λεφτά ο Abramovich; Ετοιμάσου. Ήρθε η ώρα να μάθεις.

Η σύλληψη και η γνωριμία με τον Boris Berezovski

Ανέκαθεν φλέρταρε με την παρανομία και το 1992 πλήρωσε το τίμημα. Συνελήφθη για κλοπή κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Χρησιμοποίησε πλαστά έγγραφα, για να αλλάξει την πορεία ενός τρένου που είχε 55 δεξαμενές καύσιμου ντίζελ. Επιβιβάστηκε στο τρένο στη Μόσχα και... το έστειλε στη Ρίγα, αντί της στρατιωτικής βάσης στο Καλίνινγκραντ. Σύντομα αποσύρθηκαν οι κατηγορίες, με εξωδικαστικό συμβιβασμό. Τι εννοώ; Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, εναντίον του πρώτου προέδρου της Ρωσίας, Boris Yeltsin, εμφανίστηκε στο ρωσικό Κοινοβούλιο, με μια βαλίτσα που ήταν γεμάτη χρήματα. Εξήγησε πως τα προσφέρει στις ειδικές δυνάμεις, ώστε να πολεμήσουν για τον Yeltsin και να καταστείλουν τις διαδηλώσεις που έκανε ο κόσμος, στους δρόμους.

Ο... καημός του Abramovich είχε ξεκάθαρο στόχο. Υπό τον Yeltsin, το εμπόριο πετρελαίου ήταν εξόχως προσοδοφόρα επιχείρηση. Αν επικρατούσαν οι κομμουνιστές πραξικοπηματίες, οι πλούσιοι Ρώσοι θα είχαν πρόβλημα. Και αυτό ήταν κάτι που δεν ήθελε ο Abramovich -ή οι φίλοι του. Ο Yeltsin τον αντάμειψε για την πίστη του, προσφέροντας τίτλο τιμής στην οικογένεια του και τοποθετώντας το γαμπρό του, στην επιχείρηση εμπορίας πετρελαίου του Roman.

Μπήκε στην "οικογένεια του Yeltsin"

Σε συνάντηση των Ρώσων επιχειρηματιών στην Καραϊβική, το 1993, ήταν που γνώρισε τον Boris Berezovski, ο οποίος τότε ήταν καθηγητής μαθηματικών και ιδρυτής της LogoVAZ, της μεγαλύτερης επιχείρησης εμπορίου αυτοκινήτων στη χώρα. Το 1994 έγινε η πρώτη απόπειρα δολοφονίας του, όταν άγνωστοι (λέμε τώρα) τοποθέτησαν εκρηκτικό μηχανισμό στο αυτοκίνητο του. Σκοτώθηκε ο οδηγός του. Τότε όμως, ο Berezovski κατάλαβε ότι για να κάνει σωστές δουλειές στη χώρα, έπρεπε να κινηθεί στον πολιτικό χώρο. Έγινε μέλος ενός πολύ "κλειστού" tennis club, στο οποίο... καθόλου τυχαία ήταν μέλος και η κόρη του Yeltsin και το συνέχισε από εκεί.

Το 1995 η συνεργασία των δυο ανδρών είχε εξελιχθεί σε επαρκές σημείο που όλοι οι άλλοι ζήλευαν την προστασία που απολάμβαναν από τον πρώτο πολίτη του έθνους. Είχαν ολοκληρώσει τη δημιουργία πολλών εταιριών "βιτρινών", που αποσκοπούσαν στο να περιέλθει στην κατοχή τους η Sibneft (νυν Gazprom Neft). Πώς; Με προσφορές σε πλειστηριασμό, στον οποίον δάνεια ξεχρεώνονταν με μετοχές. Τι εννοώ: η Ρωσία είχε πτωχεύσει και οι πλούσιοι δάνειζαν χρήματα στην κυβέρνηση, για να συνεχίσει να... υπάρχει χώρα. Ως αντάλλαγμα, η κυβέρνηση έδινε ιδιοκτησίες σε τεράστιες επιχειρήσεις που έως τότε της άνηκαν. Και ποιος λες πως έπαιρνε τις αποφάσεις; Ο Yeltsin!

Το 50% της Sibneft δόθηκε στο δίδυμο Abramovich και Berezovski (έναντι 91 εκατ. ευρώ, με την πραγματική αξία να έχει εκτιμηθεί στα 546 εκατ. ευρώ) και τους έκανε ζάπλουτους. Η Sibneft άρχισε να παράγει πετρέλαιο αξίας 2. 730 δισεκατομμυρίων ευρώ, το χρόνο. Από το 1996 ο άνθρωπος μας (στα 30 του) ζούσε στο Κρεμλίνο. Από το 1996 ήταν μέλος των λόμπι που έκαναν δωρεές σε υποψηφίους εκλογών -που διάλεγαν, δηλαδή κυβερνώντες. Είχε μπει στην "οικογένεια του Yeltsin", ένα γκρουπ έμπιστων συμβούλων/ολιγαρχών, οι οποίοι ουσιαστικά διοικούσαν τη Ρωσία. Είχε μπει στην Duma, την κάτω βουλή της ρωσικής ομοσπονδίας.

Ο Αbramovich "ανέβασε" τον Putin...

Άπαξ και έγινε ολιγάρχης ο "Roma", όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του, αντιλαμβάνεσαι πως κινούσε γενικότερα τα νήματα. Ένα από αυτά, ήταν δεμένο με τον Vladimir Putin. Όταν το 1998 η "οικογένεια" που λέγαμε κλήθηκε να αποφασίσει ποιος θα ήταν ο διάδοχος του Yeltsin, ο Abramovich με τον Berezovski (είχαν συγκροτήσει το κόμμα "Ένωση", που ειρήσθω εν παρόδω υποστήριζε τον πόλεμο στην Τσετσενία, το 1999) πρότειναν τον Putin. Το 1999 ο πρώτος πρόεδρος της Ρωσίας ενημέρωσε πως ο νέος πρωθυπουργός είναι ο Βλαδίμηρος. Του έδωσε τη θέση του ένα χρόνο μετά.

Το 2000 ο Abramovich, ο οποίος είχε κερδίσει και τον πόλεμο του αλουμινίου (χωρίς εισαγωγικά, αν σκεφτείς πως είχε στοιχίσει τη ζωή διευθυντών εργοστασιακών μονάδων, δημοσιογράφων και χρηματιστών, με τις δολοφονίες να σταματούν στις 100, όταν πια είχε πάρει τη δουλειά), έθεσε υποψηφιότητα για τη θέση του κυβερνήτη στην Chukotka. Βγήκε με ποσοστό Kim Jong-un (92%). Δημιούργησε σχολεία, υποδομές, εργατικές κατοικίες και αύξησε το μέσο μισθό των κατοίκων από 150 ευρώ το μήνα, σε 750 ευρώ. Έως το 2008 που αποχώρησε, υπολογίζεται πως ξόδεψε περί τα 1.180 δισ. ευρώ δικά του χρήματα, για όλα αυτά. Οι αντίπαλοι του εστίαζαν στο ότι περνούσε τον περισσότερο χρόνο μακριά από την πόλη του.

Χρόνια αργότερα έγινε γνωστό πως είχε οδηγήσει την περιφέρεια στην πτώχευση, γιατί είχε εξαιρέσει από τη φορολογία τις επιχειρήσεις του, γλιτώνοντας δισεκατομμύρια. Στις αρχές του Ιουλίου 2008, ο πρόεδρος Dmitri Medvedev έκανε δεκτή την παραίτηση του Abramovich, από τη θέση του κυβερνήτη. Ήθελε να συνεχίσει, αλλά έχασε τις εκλογές από άλλο τραστ. Με... δημοκρατικές διαδικασίας, ακύρωσε το αποτέλεσμα, αλλά τότε παρενέβη ο Putin. Σοκ; Να σου εξηγήσω πως ο απόλυτος άρχοντας της Ρωσίας ακύρωσε την απόφαση του δικαστηρίου, υπό το βάρος τεράστιων πιέσεων που δέχθηκε, ο Abramovich δεν έκανε επανάσταση -προφανώς φοβούμενος πως το κράτος του Βλαδίμηρου θα του πάρει ό,τι είχε και δεν είχε- και εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο.

...και "έριξε" τον μέντορα του

Δεν σου είπα πως από το 2001 ο Putin ήθελε να αλλάξει το Σύνταγμα, ώστε να μπορεί να "απολύσει" μονομερώς κάθε εκλεγμένο κυβερνήτη. Ο Berezovski εναντιώθηκε σε αυτό το πλάνο δημοσίως και η αντίδραση του εμπνευστή της ιδέας ήταν να τον κατηγορήσει για διαφθορά, φοροδιαφυγή κλπ κλπ (εμπειρία που ζούσε όποιος διαφωνούσε με το καθεστώς). Ο... κατηγορούμενος αναγκάστηκε να πουλήσει κάποιες από τις μετοχές του στον Abramovich, ο οποίος σε κίνηση καλής θέλησης, τις παραχώρησε στο κράτος.

Για να ολοκληρώσει τις εκδηλώσεις πίστης στο κράτος, το 2008 ο Roman τα έβαλε με τον έως τότε συνεργάτη του, ο οποίος στη συνέχεια της φάσης εξορίστηκε: βρήκε καταφύγιο στη Μεγάλη Βρετανία, όπου επιβίωσε δύο αποπειρών δολοφονίας. Το 2011 αποκάλυψε πως ο Putin τον είχε καλέσει στο Κρεμλίνο και του είπε να του παραδώσει τον έλεγχο του τηλεοπτικού δικτύου του, γιατί είχε τολμήσει να σχολιάσει τον τρόπο που χειρίστηκε ο... ηγέτης το ναυάγιο του πυρηνικού υποβρυχίου Kursk. Όταν αρνήθηκε, έγινε έφοδος της αστυνομίας στις εγκαταστάσεις της ORT TV και κατάσχεση όλων των εγγράφων. Ο Berezovski εξωθήθηκε σε εγκατάλειψη της χώρας "και ο Roman εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία, με εκβίασε να του πουλήσω τις μετοχές της εταιρίας που "στήσαμε" μαζί και τελικά και μου πήρε ό,τι είχα, μολονότι του είχα φερθεί σαν να ήταν γιος μου".

Η άλλη πλευρά διευκρίνισε πως ουδέποτε ο Berezovski υπήρξε μέντορας του ή είχε μετοχές στις εταιρίες του. "Αυτό που μου παρείχε ήταν πολιτική και φυσική στήριξη και προστασία από εγκληματικές συμμορίες, γνωστές ως krysha" που στα ελληνικά σημαίνει "στέγη". Πρόσθεσε και ότι του είχε δώσει 446 εκατ. ευρώ από το 1996 έως τον Δεκέμβριο του 2000 "για να εξαγοράσω την ελευθερία μου", πριν του δώσει 1.8δισ. ευρώ τον Γενάρη του 2001, ως τελευταία δόση, σε συνάντηση που είχαν σε ελικοδρόμιο του Megève, στις γαλλικές Άλπεις.

Αυτά ειπώθηκαν ενώπιον δικαστή, στη μήνυση του Berezovski στον Abramovich, με την οποία ζητούσε το ποσό ρεκόρ των 3.4 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο ενάγων έχασε την υπόθεση, διότι οι αγγλικές αρχές δεν είχαν πρόσβαση στα ρωσικά έγγραφα. Και δεν είχαν πρόσβαση, γιατί οι φίλοι του Roman δεν την επέτρεψαν. Κατόπιν τούτου, το ρωσικό κράτος προχώρησε στην κατάσχεση της περιουσίας του Berezovski (9.3750.000.000 ευρώ), ο οποίος λίγους μήνες αργότερα αυτοκτόνησε. Είχε προηγηθεί η δολοφονία στενού του συνεργάτη, με ένεση ραδιενεργού πολωνίου και η καταγγελία ότι "ο Abramovich συνεργάστηκε με τον πρόεδρο της Ρωσίας σε πλεκτάνη της KGB για να διώξουν τον Bezerovski από τη χώρα. Γενικά, ήταν μέλος μυστικών επιχειρήσεων της KGB".

Ο Abramovich προχώρησε σε ρευστοποίηση του μεγαλύτερου μέρους της περιουσίας του από το 2003 έως το 2008 (για παράδειγμα, πούλησε τις μετοχές του στην Sibneft σε άλλη ρωσική πετρελαϊκή εταιρία, έναντι 1.64 δισεκατομμυρίων ευρώ) και μετά από τη μετακόμισή του στο Λονδίνο, αγόρασε την Chelsea. Για την ακρίβεια, αγόρασε τις εταιρίες που είχαν τον έλεγχο της Chelsea.

Ηey big spender

Γενικά, είναι γνωστός ως τύπος που σκορπάει το ευρώ (δολάριο, γεν, λίρα κλπ). Διαθέτει δεκάδες επαύλεις σε όλον τον κόσμο, με την τελευταία προσθήκη στα κτηματομεσιτικά να είναι δυο "κολλημένα" κτίρια, που διαθέτουν από 9 διαμερίσματα. Ξεκίνησε με ένα διαμέρισμα, προχώρησε σε δεύτερο και τελικά αποφάσισε πως τα θέλει όλα. Η συγκεκριμένη απόφαση του στοίχισε 220.8 εκατ. ευρώ Έχει αναρίθμητα υπερπολυτελή σκάφη, αεροσκάφη και στόλο από πανάκριβα αυτοκίνητα, συνολικής αξίας 9.104.000 ευρώ. Το "κόσμημα" σε όλη αυτήν τη συλλογή μέσων... μετακίνησης, είναι το Eclipse, το οποίο μπορείς να το λες "το μεγαλύτερο γιοτ στον κόσμο" που είχε δημιουργηθεί έως... εκείνη την ημέρα, έναντι 910.400.000 ευρώ. Φυσικά, τα κύρια υλικά είναι αλεξίσφαιρα, μπορεί να φιλοξενήσει 36 καλεσμένους, έχει αίθουσες σινεμά, play room, κομμωτήρια, πίστα για χορό (!), πισίνα, σάουνα, χώρο για την προσγείωση δυο ελικοπτέρων... και σύστημα με λέιζερ για να κάνει αδύνατη τη δουλειά των paparazzi.

Είναι και λάτρης των τεχνών, με τη συλλογή του να είναι ανεκτίμητης αξίας. Επειδή δε, πιστεύει πως η τέχνη πρέπει να χαίρει της εκτίμησης που της πρέπει, αγόρασε ένα ιδιωτικό νησί (365 εκατ. ευρώ), ώστε να μεταφέρει εκεί ό,τι διαθέτει και να δημιουργήσει ενδεχομένως την πιο ακριβή gallery του κόσμου. Ένα ρόλο ως προς αυτό, τον έπαιξε και η Dasha (η τελευταία του σύζυγος), η οποία "τρέχει" γκαλερί της Μόσχας... της οποίας την ολική ανακαίνιση ανέλαβε ο Abramovich.

Από το 2010 διαθέτει το μεγαλύτερο ιδιωτικό στρατό που έχει μεγιστάνας. Αποτελείται από 40 άτομα, εκ των οποίων οι 20 είναι πάντα δίπλα του στα ταξίδια του για δουλειές. Οι υπόλοιποι προστατεύουν την οικογένεια του, καθώς υπάρχουν αυξημένες ανησυχίες που αφορούν τυχόν απαγωγές και τα πιο ακριβά περιουσιακά στοιχεία. Του στοιχίζουν περί το 1.365.000 ευρώ το χρόνο και... ο όγκος τους είναι οκτώ φορές μεγαλύτερος από την προστασία που έχουν άλλοι επιχειρηματίες, celebrities κλπ. Στη συντριπτική πλειονότητα, οι σωματοφύλακες του ήταν μέλη της SAS (Special Air Service), της κορυφαίας μονάδας ειδικών δυνάμεων στον κόσμο -με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Πες πως ο "ολιγάρχης" θέλει να πάει μια βόλτα με το σκύλο του. Γίνεται... αυτό.

Σημειωτέον, αυτό που μόλις είδες έγινε σε νησί της Σκωτίας που έχει 5.000 κατοίκους και το οποίο επισκέφτηκε ο Ρώσος, για να κάνει τη βόλτα με τον Corgi -διότι έμενε στο γιοτ του, κατά βάση. Ήρθε η ώρα να δούμε πόσα χρήματα έχει τελικά, αυτός ο τύπος. Βάσει της λίστας που εξέδωσε το Forbes, για το έτος 2016, ο "πτυχιούχος καλών τεχνών, επιστημών και νομικής" όπως αναφέρεται στο εν λόγω site, είναι ο #151 πιο πλούσιος άνθρωπος της γης και #13 στη Ρωσία, με την "αξία" του να 'χει υπολογιστεί στα 7.7 δισεκατομμύρια ευρώ. Όχι ότι... θα τον κλάψεις, αλλά το 2015 ήταν ο Νο137 πλουσιότερος κάτοικος του πλανήτη, ενώ το 2006 ήταν στο Νο11, που ήταν και το ρεκόρ καριέρας του. Ναι, έπεσε και αυτός "θύμα" της κρίσης.

Δεν θέλει να εμφανίζεται

Ο Christopher Davis είναι αθλητικός συντάκτης της Daily Telegraph και φέτος είχε να διηγηθεί μια ιστορία που εξηγούσε ποιος είναι ο Abramovich. "Ένας φίλος μου έκανε διακοπές και απολάμβανε τον καυτό ήλιο σε μια παραλία, όταν είδε ένα επικίνδυνο ψάρι να κατευθύνεται προς ένα παιδί που έπαιζε με τους φίλους του. Αυτόματα μπήκε στο νερό και άρπαξε το παιδί, για να το σώσει. Στην ακτή, τον πλησίασε ένας τύπος με κοστούμι και τον ρώτησε "τι κάνει;". Ο φίλος μου του απάντησε "νόμισα πως ο γιος σας κινδύνευε".

Ο κοστουμάτος του απάντησε "δεν είναι γιος μου" πριν καλέσει κάποιον στο τηλέφωνο. Όταν τελείωσε την κλήση, είπε "ο πατέρας του παιδιού σε ευχαριστεί πολύ". Μετά τον ρώτησε αν έχει μια κάρτα με τα στοιχεία του, ώστε να πει στον μπαμπάς του αγοριού ποιος ήταν ο κύριος που έσωσε το γιο του. Ο φίλος μου έτυχε να 'χει μια στο πορτοφόλι του. Δυο εβδομάδες αργότερα, κάποιος χτύπησε την πόρτα του σπιτιού του. Ένας κύριος με καπέλο, του παρέδωσε ένα πακέτο, την ώρα που του έδειχνε ένα Range Rover, αξίας 91.000 ευρώ. Μέσα στο φάκελο, υπήρχε σημείωμα που έγραφε "ο κ. Abramovich σας ευχαριστεί που βοηθήσατε το γιο του".

Δεν θέλει να μιλάει

Ο ιδιοκτήτης της Chelsea δεν έχει δώσει έστω μια συνέντευξη απ' όταν ανέλαβε τους "Μπλε", το 2003. Για την ιστορία, όταν έκανε αυτήν την αγορά (που έσωσε το σύλλογο από την... κατολίσθηση), στη χώρα του τον χαρακτήρισαν "προδότη" που επένδυσε σε μη ρωσική εταιρία. Για να εξιλεωθεί, η Sibneft συμφώνησε να δώσει χορηγία 53 εκατ. ευρώ στην CSKA Moscow, για τρία χρόνια. Δεν μπορούσε να τα δώσει ο ίδιος, γιατί η UEFA δεν επιτρέπει σε έναν άνθρωπο να έχει πολλές ομάδες. Τον Μάιο του 2005, η "ομάδα του στρατού" έγινε η πρώτη εκπρόσωπος της χώρας που πήρε μεγάλο ευρωπαϊκό τίτλο: ήταν το UEFA Cup. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ο Abramovich πούλησε τις μετοχές του στην εταιρία και έκανε ηρωική έξοδο. Είχε πανηγυρίσει και τον πρώτο τίτλο με την Chelsea!

Ας επιστρέψουμε όμως, στο γιατί έχει επιλέξει να μη μιλάει σε κανέναν. Το 2012, όταν τελείωσε η δικαστική διαμάχη με τον Berezovski, είχε εξηγήσει ότι "ξέρω πως δεν είμαι καλός στο να κάνω δηλώσεις, να τοποθετούμαι δημοσίως. Με πιάνει μεγάλο άγχος και ξεχνώ αυτά που θέλω να πω. Δεν μπορώ να μεταδώσω τη λογική μου και τις σκέψεις μου στους δημοσιογράφους, οπότε έχω καταλήξει ότι είναι κάτι που δεν μου ταιριάζει και που δεν είμαι υποχρεωμένος να κάνω".

Οι πιο κοντινοί του άνθρωποι -που δεν ξεπερνούν τα δάχτυλα του ενός χεριού- δεν συμπληρώνουν... 100 λέξεις, όταν μιλούν για το αφεντικό τους. Οι συνεργάτες του στην ομάδα, έχουν εξηγήσει πως η πρώτη κουβέντα που τους είπε ήταν "θα αγοράζουμε τους καλύτερους παίκτες που είναι διαθέσιμοι". Στο μυαλό του "αν ο παίκτης είναι αρκετά καλός, δεν έχει σημασία ποιος κάθεται στον πάγκο". Για αυτό και έχει προσλάβει 13 προπονητές, επί των ημερών του. Μεταξύ των 12 που έχει απολύσει, ήταν τύποι που έχουν σηκώσει ό,τι κούπα υπάρχει. Αλλά ποσώς τον ενδιέφερε.

Στην πρόσληψη του Antonio Conte, ο Renzo Ulivieri, πρόεδρος της ιταλικής ένωσης προπονητών, είχε εξηγήσει ότι "αυτός ο άνθρωπος δεν έχει τρόπους και παιδεία". Τι είχε κάνει; Πήγε και πήρε τον Conte, χωρίς να μπει στη διαδικασία να μιλήσει πρώτα με την ομοσπονδία -αφού αυτός ήταν ο εθνικός κόουτς. Έκανε την Chelsea ευρωπαϊκή δύναμη; Αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία για εκείνον. Όλα τα άλλα, του είναι αδιάφορα.

Τα μεγαλύτερα λάθη που έχει κάνει ως αφεντικό των "μπλε"

Μεταξύ των εκατομμυρίων που έδωσε για τους "μπλε", πολλά ήταν για την ακαδημία που τα τελευταία χρόνια κερδίζει ό,τι τρόπαιο υπάρχει από την κατηγορία U8 έως την U21. Τώρα, γιατί ο John Terry παραμένει το μόνο "προϊόν" αυτής της ακαδημίας, είναι πραγματικά απορίας άξιον. Όπως και το γιατί πολλοί φεύγουν ως ελεύθεροι και στη θέση του εμφανίζονται τύποι που παίρνουν μεν, εκατομμύρια αλλά δεν δίνουν τίποτα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όλων, είναι αυτό της εξόδου του Ryan Bertrand (για ψίχουλα) και της εισόδου του Baba Rahman για 27.300.000 εκατ. ευρώ. Του ποιου; Αυτού.

Ο Fernando Torres ήταν παίκτης που είχε διεκδικήσει ο Ρώσος ουκ ολίγες φορές, πριν τελικά τον κάνει τον έκτο πιο ακριβοπληρωμένο ποδοσφαιριστή στην ιστορία του σπορ στη Μεγάλη Βρετανία, δίνοντας του 65 εκατ. ευρώ. Αυτό έγινε το 2011, με τον Ισπανό να μη δικαιώνει ποτέ τις προσδοκίες του αφεντικού. Για αρχή, χρειάστηκε 900 λεπτά για να σκοράρει το πρώτο γκολ. Σε μια σεζόν είχε 20 τέρματα, το 1/3 αυτών που είχε με τη Liverpool, με την υπομονή του Abramovich να εξαντλείται το 2014, οπότε του επέτρεψε να πάει ως δανεικός στη Μilan. Η συμφωνία ήταν για δυο χρόνια. Τον Ιανουάριο του 2015 ανακοινώθηκε από την Atlético Madrid.

Ο Carlo Ancelotti ήταν ο προπονητής των "Μπλε" στην άφιξη του Torres. Κάτι ότι δεν "βγήκε" ο Ισπανός, κάτι ότι η ομάδα δεν κράτησε κάποιον από τους τίτλους (το double που πήρε το 2010), ο Ιταλός απολύθηκε. Βέβαια, ακολούθησαν οι μεγαλύτερες επιτυχίες της καριέρας του, με την Paris Saint Germain και τη Real Madrid, οπότε no harm, no foul. Για τους άμεσα εμπλεκόμενους. Γιατί ο κόσμος της Chelsea κάποια στιγμή εξανέστη από το πόσο εύκολα άλλαζε προπονητές ο κατά τα άλλα, θαυμάσιος ιδιοκτήτης της ομάδας. Αυτός που έχει ξοδέψει περισσότερα από 1.000.0000.0000 ευρώ, σε μεταγραφές και έχει προσθέσει 13 τρόπαια στη συλλογή, επί των ημερών του.

Το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο, το πήρε επί ημερών Roberto Di Mateo, ο οποίος έγινε τον Μάρτιο του 2012 υπηρεσιακός προπονητής (μετά την απόλυση του André Villas-Boas), έγινε μόνιμος στις 13/6 του 2012 και μετά επιβεβαιώθηκε ότι στην Chelsea ουδείς είναι μονιμότερος του προσωρινού. Ο Ελβετός είχε οδηγήσει την ομάδα στο FA Cup, το 2012 (2-1 επί της Liverpool στο Wembley) και στην κορυφή της Ευρώπης στις 19/5, με νίκη επί της Bayern Munich, στην Allianz Arena. Στις 21/11 του 2012 απολύθηκε, έπειτα από το 0-3 που έζησε η Chelsea από τη Juventus και αποκλείστηκε στη φάση των ομίλων. Ο large Abramovich τον πλήρωνε έως τον Ιούνιο του 2014, καταβάλλοντας 145.000 ευρώ στο λογαριασμό του, κάθε μήνα -καλά, όχι ο ίδιος, αλλά καταλαβαίνεις τι θέλω να πω.

Όταν απολύθηκε ο Di Mateo, οι φίλοι των "Μπλε" έπαθαν ένα κάτι της και εκδήλωσαν τη διαφωνία τους επί σειρά εβδομάδων, στο 16ο λεπτό κάθε αγώνα στο Stamford Bridge (νούμερο που είχε στην πλάτη ως παίκτης του συλλόγου, ο Di Matteo), με τον Rafa Benitez να... μην απολαμβάνει ακριβώς την αγάπη του κοινού. Φυσικά και δεν ίδρωσε το αυτί του αφεντικού. Όπως δεν ίδρωσε το 2015, οπότε απέλυσε τον Jose Mourinho. Έξι μήνες αργότερα, οι οπαδοί ξέσπασαν εναντίον του Ρώσου που κωλυσιεργούσε να δώσει νέο συμβόλαιο στον John Terry. Oι οπαδοί απαίτησαν να τελειώσει το θέμα άμεσα και ο συνήθως ξεροκέφαλος Αbramovich σεβάστηκε την επιθυμία τους. Βέβαια, η ξεροκεφαλιά του είχε "διώξει" πολλούς άλλους.

Μετά το θρίαμβο του 2012, για κάποιο λόγο ο ιδιοκτήτης έκρινε πως κάποιοι εκ των θρυλικών παικτών της ομάδας... δεν ήταν του επιπέδου που πια είχε ο σύλλογος -μολονότι είχαν συμμετοχή στην κατάκτηση του Champions League. Κάπως έτσι, οι Ashley Cole, Frank Lampard και Petr Cech εγκατέλειψαν και το οικοδόμημα κατέρρευσε, χωρίς τους θεμέλιους λίθους. Τα αποδυτήρια έχασαν τις προσωπικότητες που διατηρούσαν τις ισορροπίες, χάθηκε η "σειρά" και το πάθος και ο Abramovich ήταν αυτός που έπρεπε να διορθώσει τη ζημιά. Πώς το έκανε αυτό; Με το μόνο τρόπο που ξέρει: ξόδεψε πολλά χρήματα

Πόσα χρήματα έχει ξοδέψει ο Abramovich, από το 2003 μέχρι και φέτος, για μεταγραφές

Ο οργανισμός ανακοίνωσε το Νοέμβριο του 2015 πως από την 1η Ιουλίου του 2014 έως τις 30 Ιουνίου του 2015, παρουσίασε απώλειες της τάξεως των 25.879.474 ευρώ. Για την ιστορία, το προηγούμενο οικονομικό έτος, είχε κέρδη 20.6 εκατ. ευρώ. Για να μη δημιουργούνται συγχύσεις, η Chelsea έβαλε στο ταμείο της 352.2 εκατ. ευρώ, αλλά είχε και έξοδα. Οι ειδικοί εκτίμησαν πως η "χασούρα" αφορούσε την αύξηση των 33.6 εκατ. ευρώ στα έξοδα παικτών, εν συγκρίσει με την προηγούμενη χρονιά (από το 2013-14 στο 2014-15). Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνεται και το bonus για την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Επιπροσθέτως, οι αμοιβές των Salah και Matic διπλασιάστηκαν (από 6.16 εκατ. ευρώ σε 12.3 εκατ ευρώ). Αμφότεροι είχαν μετακομίσει στην πόλη τον Ιανουάριο του 2014 και άρα την πρώτη σεζόν πήραν... τα μισά χρήματα από την πλήρη δεύτερη χρονιά. Συν αυτών, η ομάδα έχασε άλλα 12.3 εκατ. ευρώ από την κακή πορεία στο Champions League -δεν ήταν ανάλογη εκείνης της προηγούμενης περιόδου.

Σεζόν	Αφίξεις	Αποχωρήσεις
2003-04	167.470.000 ευρώ	950.000 ευρώ
2004-05	163.400.000 ευρώ	3.300.000 ευρώ
2005-06	91.500.000 ευρώ	34.000.000 ευρώ
2006-07	88.400.000 ευρώ	52.600.000 ευρώ
2007-08	59.000.000 ευρώ	44.650.000 ευρώ
2008-09	30.500.000 ευρώ	44.550.000 ευρώ
2009-10	30.000.000 ευρώ	3.920.000 ευρώ
2010-11	121.500.000 ευρώ	16.500.000 ευρώ
2011-12	103.450.000 ευρώ	32.400.000 ευρώ
2012-13	107.700.000 ευρώ	24.450.000 ευρώ
2013-14	130.350.000 ευρώ	77.430.000 ευρώ
2014-15	137.700.000 ευρώ	146.200.000 ευρώ
2015-16	90.500.000 ευρώ	87.490.000 ευρώ
2016-17	138.800.000 ευρώ	41.000.000 ευρώ
ΣΥΝΟΛΟ	1.456.270.000 ευρώ	609.440.000 ευρώ

Σε όλα τα παραπάνω, βάλτε και το Financial Fair Play που ισχύει στην Αγγλία και θα καταλάβετε πως υπάρχει οικονομικό πρόβλημα. Φράση που ενδεχομένως δεν ήξερε ο Abramovich, αλλά την έμαθε. Και πήρε τα μέτρα του: συγκρότησε επιτροπή ικανή να εκμεταλλευτεί τα "προϊόντα" που βγάζει η ακαδημία. Από τον Αύγουστο του 2003 μέχρι και την ολοκλήρωση της περασμένης σεζόν, μόλις 23 απόφοιτοι είχαν προωθηθεί στην πρώτη ομάδα. Μόνο τέσσερις μετείχαν σε τουλάχιστον 10 ματς. Ήταν οι Ryan Bertrand, Ruben Loftus-Cheek, Josh McEachran και Bertrand Traore. Αυτό πρόκειται να αλλάξει.

Στην επιτροπή είναι άνθρωποι που ξέρουν το σπορ, ένας ψυχολόγος που συναντά όλα τα παιδιά, ένας που ελέγχει την πρόοδο τους (και την καταγράφει) και μια γυναίκα (Marina Granovskaia) που ξέρει από οικονομικά -και ακολούθησε τον Roman από τη Ρωσία στο Λονδίνο.

Ο Michael Emenalo, τεχνικός διευθυντής του συλλόγου, έχει το γενικό πρόσταγμα και την εμπιστοσύνη του αφεντικού από το 2007. Ήταν αυτός που αποφάσισε να δοθούν ως δανεικοί 38 "μαθητές" της Chelsea, για να αποκτήσουν εμπειρίες ικανές να τους βοηθήσουν να φτάσουν στην πρώτη ομάδα. Το παράδειγμα του ακολούθησαν πολλοί άλλοι στην Αγγλία, με πρώτη τη Manchester City. Προφανώς και είχε πετύχει. Αλλιώς δεν θα ξέρατε ονόματα σαν και αυτά των Nathaniel Chalobah, Ruben Loftus-Cheek και Andreas Christensen. Η εξέλιξη του... τοπικού ταλέντου σε νέο γήπεδο (αξίας 560 εκατ. ευρώ) είναι πια ψηλά στις προτεραιότητες της Chelsea. Όπως και η επένδυση των 714 εκατ. ευρώ για να αυξηθεί η χωρητικότητα στις 60.000 θέσεις -και γενικά να γίνει μια ανανέωση.

Πρόεδρος της επιτροπής που λέγαμε, δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον πρόεδρο της ομάδας, Bruce Buck, Αμερικανός Δικηγόρος "που βοηθά στην εξέλιξη του συλλόγου σε έναν τεράστιο "παίκτη" στην παγκόσμια ποδοσφαιρική σκηνή", ενώ ο Christian Purslow έχει επιφορτιστεί με την υποχρέωση να κάνει την Chelsea οικονομική δύναμη, εκτός αγωνιστικών χώρων ως υπεύθυνος των παγκοσμίων εμπορικών δραστηριοτήτων. Δεν ξέρω αν κατάλαβες, αλλά η επιτυχία είναι η μόνη option.

Τι θα γίνει αν μια μέρα πει "βαρέθηκα, φεύγω"

Η αξία της Chelsea εκτιμήθηκε από το Forbes στα 1.250.000.0000 ευρώ. Δηλαδή, αν μια μέρα ο Abramovich αποφασίσει ότι κουράστηκε και θέλει να φύγει, αυτός που θα ενδιαφερθεί να τον αντικαταστήσει, θα πρέπει να δώσει το ποσό που είδες, μόνο για την αγορά. Μετά, θα πρέπει να δώσει και άλλα ευρώ για μεταγραφές και πληρωμές. Η ιστοσελίδα Witty Futty έγραψε ως το καλύτερο σενάριο την εξαγορά από μεγιστάνα της Μέσης Ανατολής, πριν σχολιάσει ότι "σε αυτήν την περίπτωση το πιθανότερο είναι η ομάδα να πάρει περισσότερα τρόπαια". Κατέληξε βέβαια, στο ότι "η προοπτική αυτή δεν είναι και η πιο ρεαλιστική, γιατί δεν υπάρχουν πολλοί στον κόσμο που να 'χουν τα χρήματα που απαιτούνται".

Πάμε λοιπόν, στο χειρότερο δυνατό σενάριο. "Να μη βρεθεί άνθρωπος να αγοράσει το σύλλογο, γεγονός που θα οδηγήσει στην πώληση των καλύτερων παικτών του. Προφανώς και η Chelsea δεν θα καταφέρει να βρει άξιους αντικαταστάτες, κάτι που θα την κάνει... μετριοπαθή και στο τέλος της ημέρας θα βρεθεί στη δεύτερη ή και την τρίτη κατηγορία. Αυτό συνέβη με τις Portsmouth και Leeds United, αν και η Chelsea έγινε πολύ μεγάλη για να 'χει την ίδια τύχη. Πράγμα που σημαίνει πως ούτε αυτό το σενάριο είναι ρεαλιστικό". Ποιο είναι;

"Η Chelsea θα βρει αγοραστή, που ωστόσο θα θέλει να κερδίσει χρήματα από την επένδυση. Όχι μόνο να τα δίνει. Δεν θα αγοράσει το σύλλογο μόνο με δικά του χρήματα, αλλά και με δάνειο από τράπεζα, που θα δημιουργήσει χρέος. Όπως συνέβη στη United. Αυτό θα αλλάξει την Chelsea προς το χειρότερο -σε επίπεδο αποτελεσμάτων και διακρίσεων. Κοντολογίς, θα γυρίσει στο επίπεδο που ήταν πριν εμφανιστεί ο Abramovich". Οπότε αντιλαμβάνεσαι ότι η μόνη λύση είναι... μόνο αγάπη για τον Ρώσο μεγιστάνα. Και χρόνια πολλά!