Η άμυνα του Ολυμπιακού (με αλλαγές) έσπασε κόκαλα. Και έδρα. Δεν ήταν όμως το μόνο στοιχείο που άλλαξαν οι "ερυθρόλευκοι" και ισοφάρισαν τη σειρά σε 1-1. Έπαιξαν ρόλο επίσης η διαφορά στην απόδοση των Πρίντεζη και Γκιστ, η επιθετικότητα των περιφερειακών, ο πολυτιμότερος Λοτζέσκι και η διαφορά στην προσέγγιση του Σπανούλη (που πήγε μέσα). Η αποφασιστικότητα και η συγκέντρωση των Πειραιωτών φάνηκε κι αλλού: στο γεγονός ότι σκόραραν στο φινάλε και των τεσσάρων περιόδων. Πόντοι που μπορεί να πει κανείς ότι κρίνουν ένα παιχνίδι που κρίθηκε στο καλάθι.

Μπαίνοντας στο ΟΑΚΑ έχοντας χάσει το προηγούμενο παιχνίδι, ο Ολυμπιακός ήταν αποφασισμένος να αλλάξει το πλάνο του. Να δοκιμάσει πράγματα, να ρισκάρει και να προσεγγίσει διαφορετικά το ματς. Όπως κι έγινε, δηλαδή, ακόμη και σε ότι αφορά την αρχική 5άδα. Εν αντιθέσει με το πρώτο ματς ο Ολυμπιακός ξεκίνησε με τον Μιλουτίνοφ στο "5" και τον Παπαπέτρου να "κατεβαίνει" από το "4" ξανά στο "3", αντί του Παπανικολάου.

Το πείραμα βέβαια δεν πέτυχε πέτυχε, τουλάχιστον σε ότι αφορά το σκορ. Ίσως γιατί η απόφαση για αλλαγές δεν συμβαδίζει με την επιλογή του Μιλουτίνοφ στο "5". Ο Σέρβος είχε πρόβλημα για αυτό και ο Ολυμπιακός άλλαξε γρήγορα την άμυνα του σε πιο συμβατική. Μέχρι να πατήσει παρκέ ο Χάντερ και να αλλάξει τα δεδομένα. Έκτοτε ο Ολυμπιακός μπήκε κατά κύριο λόγο σε αλλαγές στα σκριν, πετυχαίνοντας τον Νο1 από τους αμυντικούς του στόχους: να μην επιτρέπει στον Παναθηναϊκό να δημιουργεί.

Δεν ήταν βέβαια η μόνη διαφορά. Μπήκε στο rotation ο θετικός Αγραβάνης (θα είχε παίξει περισσότερο αν ήταν καλύτερος στην άμυνα) και άλλαξε το μαρκάρισμα στον Καλάθη. Στο πρώτο ματς τον είχε αναλάβει ο Σπανούλης, ενώ τώρα πήγε πάνω του ο Μάντζαρης.

Το μεγάλο "συν" της άμυνας με αλλαγές δεν είναι άλλο από αυτό: σταματάει η ροή της επίθεσης, οι παίκτες αναγκάζονται συνεχώς να διαβάζουν και αντί για συνεργασίες να εκτελούν με ένας-ένας είτε στο mismatch της περιφέρειας, είτε στο mismatch της ρακέτας. Με αυτόν τον τρόπο ο Ολυμπιακός κατάφερε:

1) Να σταματήσει τη δημιουργία του Παναθηναϊκού. Σ' αυτό το ματς οι "πράσινοι" είχαν 12 ασίστ. Στο πρώτο παιχνίδι είχαν 29 συνολικά και 19 στο ημίχρονο!

Οι "πράσινοι" δεν κατάφεραν να βρουν λύσεις στο mismatch, ειδικά όταν έπαιζαν με τον Γκιστ στο "5". Το μοναδικό τους κέρδος ήταν τα κερδισμένα φάουλ του Ραντούλιτσα κι οι προσωπικοί πόντοι του Παππά, στον οποίο κατέφυγε ο κόουτς Πεδουλάκης ψάχνοντας παίκτες με τέτοια ικανότητα. Για τον Παναθηναϊκό ίσχυσε δηλαδή το αντίθετο από ότι στο ΣΕΦ: έκανε περισσότερες ντρίμπλες και λιγότερες πάσες.

2) Να "παγώσει" τους σουτέρ του Παναθηναϊκού. Οι "πράσινοι" στο πρώτο παιχνίδι που κατάφεραν να πασάρουν τη μπάλα εύκολα είχαν 11/26 τρίποντα. Σ' αυτό το ματς από το 42% έπεσαν στο 30% (6/20). Και από αυτά τα δύο ήταν στον αιφνιδιασμό (Χαραλαμπόπουλος, Φώτσης) και τα άλλα δύο πολύ δύσκολα μετά από ντρίμπλα (αυτό του Παππά και το τελευταίο του Διαμαντίδη).

Και θα μπορούσαμε να σταθούμε συνολικά στην πολύ πιο αποτελεσματική άμυνα του Ολυμπιακού που δεν επέτρεψε εύκολα καλάθια. Όπως είπε ο Γιάννης Σφαιρόπουλος μετά το ματς "στο ΣΕΦ δεν ήμασταν συγκεντρωμένοι και δεχτήκαμε στο πρώτο ημίχρονο 20 εύκολους πόντους. Πέντε καρφώματα". Τώρα αυτό δεν έγινε. Οι Πειραιώτες κατάφεραν να θωρακίσουν με καλύτερο τρόπο τη ρακέτα τους, όπως είχε κάνει αντίστοιχα ο Παναθηναϊκός στο πρώτο ματς.

Οι "πράσινοι" απέτυχαν να χτυπήσουν τα mismatch. Δεν έβαζαν τη μπάλα σωστά στο post (παράσημο για την άμυνα του Ολυμπιακού) και δεν είχαν τον τρόπο να νικήσουν τον ψηλό από την περιφέρεια. Κάτι στο οποίο δεν επέμειναν πολύ, κρίνοντας από το γεγονός ότι δύο παίκτες με τέτοια ικανότητα έμειναν είτε σε δεύτερο ρόλο (Ουίλιαμς), είτε δεν αγωνίστηκαν καθόλου.

Έχει μεγάλη αξία να δούμε τον τρόπο που αμύνθηκε ο Ολυμπιακός μετά τις αλλαγές: με τον κοντό να παίζει από μπροστά τον αντίστοιχο ψηλό και τον παίκτη της αδύνατης πλευράς να ακολουθεί την κίνηση του δικού του παίκτη, που υπό άλλες συνθήκες για γινόταν αποδέκτης και πασέρ σε κατάσταση high-low. Χαρακτηριστικό παράδειγμα:

Από την άλλη "κλειδί" για την επιτυχία της άμυνας με αλλαγές ήταν ο Κώστας Παπανικολάου. Ειδικά στα σημεία που ο Διαμαντίδης έπαιζε ως τρίτος γκαρντ ο "Παπ" ήταν ο προσωπικός του αντίπαλος, κάτι που βόλευε τους Πειραιώτες καθώς κατέληγαν να έχουν ένα μεγάλο κορμί να σπρώχνει τον ψηλό του Παναθηναϊκού.

Βέβαια αυτό είναι ένα πρόβλημα που αντιμετώπιζε ο Παναθηναϊκός και παλαιότερα απέναντι στον Ολυμπιακό, όταν είχε δηλαδή τον Λάσμε στο "5". Η λύση, όμως, τότε ερχόταν από το post-up περιφερειακών παικτών, για παράδειγμα του Ματσιούλις, ή του Ούκιτς. Ακόμη και του (νεότερου) Διαμαντίδη. Ο Παναθηναϊκός προσπάθησε να πάρει τέτοιους πόντους με τον Χαραλαμπόπουλο, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν έχει τέτοιο όπλο στα χέρια του, ειδικά μετά τον τραυματισμό του Γιάνκοβιτς.

Χαρακτηριστικές φάσεις από Post-up του Βασίλη Χαραλαμπόπουλου ως "3"

Διαφορά στην επιθετικότητα

Βέβαια, δεν ήταν η διαφορετική τακτική προσέγγιση που πιστώνεται στον Γιάννη Σφαιρόπουλο, ή η πιο σκληρή αμυντική συμπεριφορά της ομάδας συνολικά που έκριναν το ντέρμπι. Ήταν και ο τρόπος που λειτούργησε ο Ολυμπιακός στην επίθεση. Μπορεί να φαίνεται περίεργο αλλά ο Ολυμπιακός των 68 πόντων του ΟΑΚΑ έπαιξε καλύτερα μπροστά από τον Ολυμπιακό των 81 πόντων στο ΣΕΦ. Απλά η διαφορά ήταν στα ποσοστά ευστοχίας που ήταν διαφορετικά.

Όπως επίσης δεν είναι τυχαίο το γεγονός - και είναι μονάδα μέτρησης της συγκέντρωσης - ότι για παράδειγμα ο Ολυμπιακός έκλεισε και τα τέσσερα δεκάλεπτα πετυχαίνοντας καλάθι!

Ποια ήταν η βασική διαφορά; Η επιθετικότητα των περιφερειακών.

Ο Βαγγέλης Μάντζαρης για παράδειγμα σ' αυτό το παιχνίδι κέρδισε 4 φάουλ και ήταν λιγότερο διστακτικός στα σουτ.

Ο Χάκετ έβαλε ξανά τη μπάλα στο παρκέ και δημιούργησε ρήγματα, έστω κι αν ήταν άστοχος, ενώ ο Ματ Λοτζέσκι ήταν επί της ουσίας ο πολυτιμότερος παίκτης του Ολυμπιακού, χάρις σ' αυτό το στοιχείο. Μπορεί στο ΣΕΦ να σκόραρε 21 πόντους, αλλά στο ΟΑΚΑ ήταν πιο ουσιαστικός, κυρίως γιατί κάλυψε το δημιουργικό κενό που υπήρχε. Επιτέθηκε στο καλάθι και δημιούργησε φάσεις για τους συμπαίκτες του, τελειώνοντας με 5 ασίστ, από τις 16 συνολικά του Ολυμπιακού (είχε 5 από τις 13 σ' ένα σημείο).

Κάπως έτσι κατάφερε ο Ολυμπιακός να μείνει μες στο ματς ως το 30', διάστημα στο οποίο οι καλές στιγμές του Σπανούλη ήταν λιγότερες από τις κακές. Μέχρι δηλαδή να κάνει ένα βήμα μπροστά και να πετύχει 8 καθοριστικούς πόντους. Στη διάρκεια του παιχνιδιού ο αρχηγός των "ερυθρολεύκων" προσπάθησε να διώχνει τη μπάλα γρηγορότερα από τα χέρια του, κάτι που πέτυχε κυρίως στο πρώτο μέρος και λιγότερο στο 2ο. Αυτό που πέτυχε, όμως, είναι να βρει ρυθμό με τον σωστό τρόπο: κερδίζοντας φάουλ. Ήταν επιθετικός με το που έπιανε τη μπάλα και εντέλει κέρδισε 6 φάουλ. Αυτός ήταν που πήγε τον Ολυμπιακό γρήγορα στο μπόνους στο 4ο δεκάλεπτο, αυτός ήταν που πέτυχε 5 πόντους (δύο βολές από ομαδικά και γκολ-φάουλ απέναντι στον Χάντερ) δίνοντας του ένα μεγάλο ψυχολογικό αβαντάζ. Αντί να περιοριστεί σε ένα μαρκαρισμένο side-step και σουτ, προσπάθησε να "τρυπήσει" την άμυνα, πετυχαίνοντας ένα δύσκολο και καθοριστικό γκολ-φάουλ.

Για να φτάσουμε στην τελευταία φάση που πέτυχε ένα μεγάλο τρίποντο. Ένα σουτ από αυτά που μένουν στην ιστορία.

Το match-up που έκρινε το παιχνίδι

Αν επιτρέπεται να προσωποποιήσουμε ένα παιχνίδι τότε θα έπρεπε να το κάνουμε ρίχνοντας τους προβολείς σε δύο παίκτες: στον Γιώργο Πρίντεζη και τον Τζέιμς Γκιστ. Για παράδειγμα το σκορ του πρώτου -άστοχου- ημιχρόνου βρήκε τους φιλοξενούμενους να προηγούνται κυρίως λόγω Πρίντεζη. Και Γκιστ. Ο διεθνής φόργουορντ έκανε ένα σπουδαίο παιχνίδι, ίσως το καλύτερο της καριέρας του απέναντι στον "αιώνιο" αντίπαλο. Είχε 20 πόντους με 10/16 δίποντα, χωρίς να εκτελέσει μάλιστα βολές. Συν τα 9 ριμπάουντ και τις 2 ασίστ. Και το up-and-under πεταχτάρι με το αριστερό χέρι από τα 6 μέτρα. Μόνο με το πόδι δεν σούταρε. Μάλιστα οι 6 προσωπικοί του πόντοι στο τέλος της 2ης περιόδου ήταν καθοριστικοί προκειμένου η ομάδα του από το -5 να κλείσει το ημίχρονο προπορευόμενη.

Οι ένας-ένας πόντοι του Πρίντεζη έδωσαν μεγάλο αβαντάζ στον Ολυμπιακό, όπως για παράδειγμα είχαν δώσει στον Παναθηναϊκό στο πρώτο παιχνίδι τα pull-up του Νικ Καλάθη. Την ώρα που από την άλλη ο Τζέιμς Γκιστ έμεινε στα ρηχά. Ήταν φανερά εκτός κλίματος από το πρώτο ημίχρονο. Μάλιστα σ' ένα σημείο στο πρώτο δεκάλεπτο έγινε επιθετικός στόχος των "πρασίνων" στο low-post, είτε απέναντι στον Πρίντεζη, είτε μετά από mismatch. Σε έξι επιθέσεις ωστόσο έδωσε 2 μόλις πόντους στην ομάδα του. Και στη συνέχεια μπήκε σε foul trouble.

Το πόσο σημαντικός είναι για την ομάδα του Παναθηναϊκού έχει αναφερθεί δεκάδες φορές. Είναι μάλιστα τόσο σημαντικός που ακόμη κι έτσι έλειψε πολύ από τον Παναθηναϊκό στο φινάλε. Εξάλλου ο Αργύρης Πεδουλάκης εντόπιζε εκεί το μεγάλο πρόβλημα της ομάδας του, λέγοντας ότι δεν υπάρχει τρίτος αθλητικός ψηλός (μετά τους Φώτση και Γκιστ) για να κάνει rotation. Φάνηκε και πάλι ότι ο Ραντούλιτσα δεν ταιριάζει στον τρόπο που θέλει να παίξει, καθώς επί της ουσίας "χαλάει" το παιχνίδι των καλών pick-n-roll παικτών, λόγω του αργού του ρολαρίσματος, ενώ ο Χάντερ είναι ανέτοιμος στα 22 του χρόνια. Απόδειξη, τα δύο χαμένα αμυντικά ριμπάουντ,το γκολ-φάουλ που δέχεται από τον Σπανούλη αφήνοντας τον να πάει στο καλό του χέρι, το δεξί, αλλά και το φάουλ στο hedge-out στον Μάντζαρη 36'' πριν το φινάλε.

Για αυτό και ο Φώτσης παίζει τόσο χρόνο. Κάτι που όπως είπε ο προπονητής του "τριφυλλιού" λειτουργεί εις βάρος τους. Όσο κυλάει η χρονιά η καταπόνηση θα είναι μεγαλύτερη για τους δύο φόργουορντ, που πρέπει να παίξουν μαζί , πρέπει να μοιραστούν και το χρόνο στο "4", ειδικά από τη στιγμή που δεν υπάρχουν και οι ανάσες που θα έδινε υπό άλλες συνθήκες ο Γιάνκοβιτς. Για αυτό ίσως να δούμε κάτι διαφορετικό στο ΟΑΚΑ, για παράδειγμα τον Διαμαντίδη σε ένα τέτοιο ρόλο, όπως συνέβη και στη σειρά με τον Κολοσσό Ρόδου.

Το mad max τι σχέση έχει;

Γενικότερο συμπέρασμα; Άλλο ένα ματς που πήγε στο σουτ. Άλλο ένα ματς που πήρε αυτός που το άξιζε περισσότερο. Βλέποντας, ωστόσο, το φινάλε αυτό μου ήρθε στο μυαλό:

Υπέροχο! Πραγματικά υπέροχο!

Λες και ήταν βγαλμένο από ταινία. Ο Διαμαντίδης με 0/8 σουτ βάζει με τον γνωστό του τρόπο (βλέπε Μάλαγα, βλέπε Βιτόρια, βλέπε Βαρκελώνη) δεξί back-step και τρίποντο ένα καλάθι που θα έφερνε τον Παναθηναϊκό στο 2-0 και αγκαλιά με τον τίτλο. Ενδεχομένως, δε, να ήταν και το τελευταίο του παιχνίδι στο ΟΑΚΑ, αν γινόταν το 3-0 την ερχόμενη Πέμπτη.

Ο Ολυμπιακός αποφάσισε σ' αυτή τη φάση να μην κάνει φάουλ. Ορθώς κατά τη ταπεινή μου άποψη. Την άποψη, εξάλλου, την τεκμηρίωσε με άκρως πειστικό τρόπο ο Γιάννης Σφαιρόπουλος μετά το ματς λέγοντας ότι "σ' όλο το ματς παλεύουμε για να μην δεχτούμε εύκολους πόντους, ο Παναθηναϊκός σκοράρει με το σταγονόμετρο κι εμείς θα τους δώσουμε δύο εύκολους πόντους"; Συν του ότι όπως πρόσθεσε "εμπιστευόμαστε την άμυνα μας, αυτή είναι η φιλοσοφία μου". Οι Πειραιώτες απλά προσπάθησαν να αναγκάσουν τον αντίπαλο να εκτελέσει για δύο πόντους, όχι για τρεις. Έτσι έκανε και ο Χάντερ, αλλά ο Διαμαντίδης πήγε στην "go-to" κίνηση του όπως την χαρακτήρισε ο Λοτζέσκι (στην αγαπημένη του δηλαδή) και ευστόχησε.

Αλλά όχι... Ο Βασίλης Σπανούλης (όλοι ξέρουμε τι σημαίνει "Σπανούλης vs Παναθηναϊκός") έβαλε ένα σουτ από αυτά που δεν μπαίνουν. Και αυτός με τη σειρά του έχει κάνει τόσες και τόσες φορές το δεξί side-step και σουτ, μόνο που τώρα εκτέλεσε σχεδόν με το ένα χέρι, ευστοχώντας σε μια πολύ δύσκολη προσπάθεια. Δύο πρόσωπα που σημάδεψαν τη σύγχρονη εποχή του ελληνικού μπάσκετ, δύο θρύλοι, έδωσαν μια μοναδική παράσταση 10 δευτερόλέπτων, από αυτές που συνηθίζουμε να βλέπουμε μόνο στο ΝΒΑ.

Καλύτερα από όλους, βέβαια, το έθεσε ο Νίκος Ζήσης. Που έπαιξε - και κατέκτησε τίτλους - μαζί τους.

Μόνο έτσι πρέπει να το βλέπουμε. Τέτοιοι παίκτες έκαναν το μπάσκετ σπουδαίο στην Ελλάδα. Τέτοια φινάλε κάνουν σπουδαίο αυτό το άθλημα. Για αυτό και κατά τη γνώμη μου ο συγκεκριμένος τελικός είναι ένας από τους καλύτερους - αν όχι ο καλύτερος - που έχουμε δει μεταξύ των δύο ομάδων.