Σε αυτά τα 120 χρόνια ζωής των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία αξίζουν να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας και θα το κάνουμε σε άλλα αφιερώματα μας ενόψει του Ρίο. Σε αυτό θα ασχοληθούμε με οκτώ χαρακτηριστικές στιγμές οι οποίες μας έμειναν χαραγμένες στο μυαλό και αποτελούν σημαντικό μέρος της ιστορίας των Αγώνων μέχρι και σήμερα.

1968, Μεξικό: Οι υψωμένες γροθιές των Σμιθ και Κάρλος

Πρόκειται δίχως αμφιβολία για την απονομή που έχει μείνει χαραγμένη στο μυαλό των περισσότερων. Οι Τόμι Σμίθ και Τζόν Κάρλος ύψωσαν τις γροθιές τους, με τα δερμάτινα μαύρα γάντια, στην απονομή μεταλλίων των 200 μέτρων στην Ολυμπιάδα του Μεξικό το 1968 και έμειναν ιστορία.

Οι δυο τους επέλεξαν αυτόν τον τρόπο για να διαμαρτυρηθούν για τον ρατσισμό που επικρατούσε στη χώρα τους και τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ακόμα και τότε δεν τηρούνταν όπως έπρεπε. Είχαν συμφωνήσει να σηκώσουν ψηλά το χέρι με τον χαιρετισμό που συμβολίζει την "Μαύρη Δύναμη". Ο αστικός μύθος έλεγε πως ο Κάρλος είχε ξεχάσει στο Ολυμπιακό χωριό τα γάντια του και του δάνεισε το αριστερό του ο Σμίθ, γι’ αυτό και σήκωσαν διαφορετικό χέρι.

Αργότερα ο Τόμι Σμίθ αποκάλυψε πως αυτός σήκωσε το δεξί χέρι ως "Black Power" ενώ ο Κάρλος το αριστερό για να συμβολίσει την ενότητα των μαύρων. Επίσης ο δεύτερος σε εκείνη την κούρσα, Πίτερ Νόρμαν, είχε στηρίξει και εκείνος την κίνηση των δύο συναθλητών του φορώντας και αυτός μια κονκάρδα του Ολυμπιακού σχεδίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εξέφραζε έτσι και τη δυσφορία του για την – τότε- πολιτική της χώρας του με στόχο μια "λευκή" Αυστραλία.

Στα αξιοσημείωτα είναι και το γεγονός ότι ελάχιστοι θυμούνται ότι σε εκείνον τον τελικό των 200μ. είχε συμβεί κάτι πρωτοφανές. Ο Τόμι Σμίθ έτρεξε την απόσταση σε 19.83 επίδοση που αποτελούσε παγκόσμιο ρεκόρ και έγινε ο πρώτος αθλητής στην ιστορία που κατέβηκε από τα 20’’ στο διακοσάρι.

1972, Μόναχο: Η επίθεση του "Μαύρου Σεπτέμβρη"

Παλαιστίνιοι τρομοκράτες της οργάνωσης "Μαύρος Σεπτέμβρης" επιχειρούν επίθεση στο κατάλυμα "31" της Ισραηλινής αποστολής στο Μόναχο.Σκοτώνουν δύο επί τόπου και συλλαμβάνουν 9 αθλητές και μέλη της αποστολής ως ομήρους. Οι τρομοκράτες απαιτούν την άμεση απελευθέρωση 234 Παλαιστινίων, που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές και των Αντρέας Μπάαντερ & Ούλρικ Μέινχοφ, ιδρυτών του γερμανικού "Κόκκινου Στρατού".

Η οργάνωση ονομάστηκε "Μαύρος Σεπτέμβρης", με αφορμή των διωγμό συμπατριωτών τους από τα χριστιανικά χωριά Ικριτ και Μπίραμ από την παραστρατιωτική ισραηλινή οργάνωση Haganah. Λέγεται ότι οργάνωση νεοναζί ήταν αυτή που τροφοδότησε με βαρύ οπλισμό τους Παλαιστίνιους.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διακόπτονται και το ίδιο βράδυ οι Παλαιστίνιοι με τους ομήρους μεταφέρονται στην αεροπορική βάση του Φίρστενφελντμπρουκ. Εκεί έπειτα από ανταλλαγή πυρών σκοτώνονται 5 από τα 8 μέλη του "Μαύρου Σεπτέμβρη", οι εννιά όμηροι και ένας Γερμανός αξιωματικός της Αστυνομίας.

Οι υπόλοιποι 3 τρομοκράτες συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν στην Δυτική Γερμανία, αλλά αφέθησαν ελεύθεροι στις 29 Οκτωβρίου του 1972, μετά την αεροπειρατεία που έκαναν Παλαιστίνιοι στην πτήση "615" της Lufthansa. Το Ισραήλ απάντησε στην απελευθέρωση των τριών με δύο επιχειρήσεις, τις Spring of Youth και Wrath of God, σκοτώνοντας Παλαιστινίους ως ύποπτους για εμπλοκή στη Σφαγή του Μονάχου.

Οι δύο που σκοτώθηκαν επί τόπου ήταν οι:

Moshe Weinberg - προπονητή της πάλης

Yossef Romano - αρσιβαρίστας

Οι 9 Ισραηλινοί όμηροι - νεκροί:

Ze'ev Friedman - αρσιβαρίστας

David Berger - αρσιβαρίστας

Yakov Springer - διαιτητής άρσης βαρών

Eliezer Halfin - παλαιστής

Yossef Gutfreund - διαιτητής πάλης

Kehat Σορ - προπονητής σκοποβολής

Mark Slavin - παλαιστής

Andre Spitzer - προπονητής ξιφασκίας

Amitzur Shapira - προπονητής στίβου

* Anton Fliegerbauer, Γερμανός αξιωματικός της αστυνομίας

Οι Παλαιστίνιοι που πυροβολήθηκαν και σκοτώθηκαν από τη γερμανική αστυνομία:

Luttif Afif ("Issa")

Yusuf Nazzal ("Tony")

Afif Ahmed Hamid ("Paolo")

Khalid Jamal ("Salah")

Ahmed Chic Thaa ("Abu Halla")

1980, Μόσχα: Το μποϊκοτάζ που δεν οδήγησε πουθενά

Οι Αγώνες του 1980 στη Μόσχα γίνονται υπό τη σκιά του Ψυχρού πολέμου. Οι ΗΠΑ οδήγησε 65 χώρες να μποϊκοτάρουν τους Αγώνες εξαιτίας της εισβολής των Ρώσων στο Αφγανιστάν ένα χρόνο νωρίτερα. Έτσι, μόνο ογδόντα χώρες εκπροσωπήθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ μεγάλη ήταν η μείωση και στον αριθμό των αθλητών αφού από τις 10.000 που αναμένονταν πήγαν περίπου 6.000.

Φυσικά, όπως συμβαίνει πάντοτε σε τέτοιες περιπτώσεις αρκετές σχέσεις χωρών δοκιμάστηκαν. Υπήρχαν ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων του αθλητισμού το οποίο τόνιζε πως η απόφαση του μποϊκοτάζ τους μόνους που τιμωρεί είναι τους αθλητές αφού εκείνοι είναι που επί χρόνια προετοιμάζονται για να συμμετάσχουν στους Αγώνες. Έτσι, σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστραλία έστειλαν τους αθλητές τους στη Μόσχα με τις Ολυμπιακές τους Επιτροπές να τίθενται ενάντια στις Κυβερνήσεις των χωρών τους.

Αντιδράσεις για τη συγκεκριμένη κίνηση των ΗΠΑ υπήρξαν και στο εσωτερικό. Μάλιστα, η Κυβέρνηση έφτασε στο σημείο να απειλήσει ανοικτά όποιον αθλητή ήθελε να συμμετάσχει τονίζοντας ότι θα του πάρει το διαβατήριο. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι παρά το μποϊκοτάζ οι Ρώσοι συνέχισαν τον πόλεμο με το Αφγανιστάν μέχρι και το 1989.

1988, Σεουλ: Το παγκόσμιο σοκ με τον Μπεν Τζονσον

Στις 24 Σεπτεμβρίου 1988 οκτώ διάσημοι σπρίντερ πήραν θέση στη γραμμή της αφετηρίας και όλος ο κόσμος περίμενε να δει μια από τις καλύτερες κούρσες όλων των εποχών που έμελλε όμως αργότερα να χαρακτηριστική ως η πιο "βρώμικη". Πριν από τον αγώνα οι ειδικοί του αθλήματος είχαν προβλέψει ότι θα χρειαστούν περίπου 10 χρόνια ώστε να κατέβει κάποιος αθλητής το 9.80. Ο Μπεν Τζόνσον τους διέψευσε αφού με χρόνο 9.79 κατέκτησε το χρυσό στα 100μ. κάνοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ. Ο χρόνος του ήταν εκείνος που έκανε τους ειδικούς να ασχοληθούν μαζί του και τις υποψίες να φουντώσουν.

Δύο μέρες αργότερα ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα με τον Μπεν Τζόνσον να βρίσκεται θετικός σε χρήση απαγορευμένων ουσιών. Η επίσημη ανακοίνωση ανέφερε ότι είχε κάνει χρήση στανοζολόλης. Το αποτέλεσμα ήταν να τιμωρηθεί με αποκλεισμό και στέρηση του μεταλλίου του το οποίο κατέληξε στον δεύτερο Καρλ Λιούις. Μέσα στην επόμενη πενταετία, δηλαδή μέχρι και το 1993, άλλοι τέσσερις αθλητές από αυτούς που συμμετείχαν στον τελικό των 100μ. στη Σεούλ πιάστηκαν να έχουν κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών. Συγκεκριμένα, ο Βρετανός Λίνφορντ Κρίστι (3ος), ο Αμερικανός Ντένις Μίτσελ (5ος), ο Καναδός Ντεσάι Γουίλιαμς (7ος) και ο Τζαμαϊκανός Ρέι Στιούαρτ (8ος) βρέθηκαν αργότερα θετικοί σε έλεγχο αντιντόπινγκ.

Ξεχωριστή περίπτωση είναι αυτή του Καρλ Λιούις. Το όνομα ενός εκ των κορυφαίων αθλητών είχε εμπλακεί σε σκάνδαλο ντόπινγκ το οποίο ξέσπασε στην Αμερική το 2003 στην Αμερική και αφορούσε Αμερικανούς αθλητές που αγωνίστηκαν στους Ολυμπιακούς αγώνες της Σεούλ και της Βαρκελώνης.

Είχαν ανιχνευθεί στον οργανισμό του ουσίες με τον Λιούις να δικαιολογείται πως πήρε ένα φάρμακο για το κρύωμα. Παρά το γεγονός πως αποκλείστηκε αρχικά από την αμερικανική ομοσπονδία, έκανε έφεση και δικαιώθηκε. Μάλιστα, η κόντρα ανάμεσα στον Τζόνσον και τον Λιούις κρατάει ακόμα. Έτσι, οι μοναδικοί που δεν συνδέθηκαν ποτέ με υπόθεση ντόπινγκ ήταν ο 4ος Κάλβιν Σμιθ (ΗΠΑ) και ο 6ος Ντα Σίλβα (Βραζιλία).

1992, Βαρκελώνη: Όταν το γήπεδο σηκώθηκε όρθιο για τον Ρεντμοντ

Η σκηνή που ο Ντέρεκ Ρέντμοντ υποβασταζόμενος από τον πατέρα του τερματίζει την κούρσα των 400μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης είναι από τις πιο χαρακτηριστικές που έχουν μείνει στην ιστορία των Αγώνων. Το 1988 εξαιτίας ενός τραυματισμού δεν συμμετείχε καν στα προκριματικά λόγω ενός τραυματισμού. Έτσι, στην Ισπανία ήθελε να πάρει ένα μετάλλιο με τους ειδικούς να τον θεωρούν ως ένα από τα φαβορί.

Τελικά το ταξίδι του ολοκληρώθηκε στην ημιτελική φάση στο "Μονζουίκ". Στα μισά της διαδρομής ένιωσε ενοχλήσεις στον οπίσθιο μηριαίο και σωριάστηκε στο έδαφος. Ο Βρετανός δρομέας δεν μπορούσε να πιστέψει την ατυχία του, αλλά δεν το έβαλε κάτω. Παρά τους αφόρητους πόνους σηκώθηκε για να περάσει τη γραμμή του τερματισμού. Αμέσως ο πατέρας του και προπονητής του Τζίμ Ρέντμοντ έτρεξε κοντά του.

“Αρχικά μου είπε να σταματήσω, για να μην πάθω μεγαλύτερη ζημιά. Θα τερματίσω του απάντησα”, ανέφερε σε μεταγενέστερη συνέντευξη του και συνέχισε “Ξεκινήσαμε μαζί την καριέρα σου. Θα την ολοκληρώσουμε μαζί”. Οι δυο τους πέρασε την τερμάτισαν μαζί με όλο το γήπεδο να τους χειροκροτεί όρθιο.

1996, Ατλάντα: Ο Μοχάμεντ Άλι

Οι συστάσεις για τον Μοχάμεντ Άλι είναι περιττές. Το 1960 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στη Ρώμη ως Κάσιους Κλέι πριν αλλάξει το όνομα του και μείνει στην ιστορία ως ο σπουδαιότερος πυγμάχος όλων των εποχών. Το 1996 το Πάρκινσον είχε αρχίσει να τον νικά όμως εκείνος ήθελε να βρεθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα. Το γεγονός ότι δεν μπορούσε να τρέξει δεν τον εμπόδισε να πάρει μέρος στη λαμπαδηδρομία.

Ο Μοχάμεντ Άλι εμφανίστηκε ως ο τελευταίος λαμπαδηδρόμος με το κορμί του τρέμει και τους θεατές να τον αποθεώνουν με πολλούς από αυτούς να δακρύζουν. Εκείνος ήταν που τελικά άναψε τη φλόγα με τη βοήθεια ενός ειδικού μηχανισμού σε μία μοναδική στιγμή.

1996, Ατλάντα: Η βομβιστική επίθεση

Στην Ατλάντα είχαμε και ένα άλλο γεγονός που συγκλόνισε όσους παρακολουθούσαν τους Αγώνες. Μία βόμβα εξερράγη κατά τη διάρκεια ροκ συναυλίας με αποτέλεσμα δύο άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και περίπου 100 άλλους. Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, τόνισε πως οι ένοχοι θα βρεθούν και θα τιμωρηθούν κάνοντας λόγω για μία διαβολική ενέργεια τρομοκρατών.

Στην αρχή οι έρευνες στράφηκαν προς τον Ρίτσαρντ Τζούελ. Επρόκειτο για ένα άνδρα που δούλευε ως σεκιούριτι στο χώρο. Τελικά αποδείχτηκε ότι εκείνος απλά είχε εντοπίσει το δέμα το οποίο του φάνηκε ύποπτο και μάλιστα έσωσε πολλές ζωές. Για να βρεθεί η ταυτότητα του δράση χρειάστηκε να περάσουν δύο χρόνια. Ο Έρικ Ρόμπερτ Ράντολφ είχε συμμετάσχει σε σειρά βομβιστικών επιθέσεων.

Για πολλά χρόνια κρυβόταν στα βουνά της North Carolina όπου και συνελήφθη το 2003 και το 2005 καταδικάστηκε σε ισόβια ποινή φυλάκισης.

2000, Σίδνεϊ: Ο άνθρωπος που έγραψε ιστορία κάνοντας το χειρότερο χρόνο

Λίγους μήνες πριν τους Αγώνες στο Σίδνεϊ άρχισε να κολυμπάει, ενώ στην Αυστραλία συνάντησε για πρώτη φορά στη ζωή του 50άρα πισίνα. Κάτι που μοιάζει απόλυτα φυσιολογικό αφού τέτοια εγκατάσταση δεν υπήρχε στη Ισημερινή Γουινέα από όπου και κατάγεται. Ο Έρικ Μουσαμπάνι κατάφερε να μείνει όμως στην ιστορία των Αγώνων κερδίζοντας το πιο ζεστό χειροκρότημα των θεατών.

Νίκησε τους αντιπάλους του στον προκριματικό χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια αφού εκείνοι ακυρώθηκαν. Στη συνέχεια τα έδωσε όλα στην πιο αργή κούρσα που έχουν παρακολουθήσει ποτέ οι θεατές των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά αυτό ήταν κάτι που ελάχιστα απασχολούσε τόσο όσους ήταν στην κερκίδα όσο και τον Μουσαμπάνι. Το 1:52.72 ήταν υπερδιπλάσιο των χρόνων που σημειώθηκαν στις άλλες κούρσες αλλά κανένας από τους διαγωνιζόμενους δεν κέρδισε τόσο ζεστό χειροκρότημα.