Έτσι παίζει ο Πέδρο Μαρτίνς
Οι βασικοί άξονες της φιλοσοφίας του Πέδρο Μαρτίνς, πώς μεταφράζεται σε αριθμούς η "καλή" του σεζόν στην Γκιμαράες και οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να δείξει αν πραγματικά μπορεί να οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην επόμενη μέρα.
Από νωρίς το απόγευμα της Τρίτης (10/4), ο Πέδρο Μαρτίνς βρίσκεται στην Ελλάδα καθώς έχει συμφωνήσει με τον Ολυμπιακό για την θέση του προπονητή της επόμενης αγωνιστικής περιόδου.
Με τέσσερα παιχνίδια να απομένουν για την ολοκλήρωση μιας απογοητευτικής σεζόν στο Λιμάνι (μετά από επτά σερί κατακτήσεις του πρωταθλήματος), ο 48χρονος προπονητής πήρε το χρίσμα της "ερυθρόλευκης" διοίκησης για την αγωνιστική... ανοικοδόμηση της ομάδας ενόψει της σεζόν 2018-2019.
Από την União Lamas, όπου ξεκίνησε την καριέρα του ως πρώτος προπονητής το 2006, μέχρι τις Lusitânia, Espinho που ακολούθησαν κατά σειρά, την τετραετία (2010-2014) στην Marítimo, την Rio Ave μέχρι και την Vitória Guimarães, με την οποία πέρσι τερμάτισε στην 4η θέση της βαθμολογίας και έφτασε έως τον τελικό του Κυπέλλου Πορτογαλίας, έχει ξεχωριστή σημασία να δούμε τους βασικούς άξονες της προπονητικής φιλοσοφίας του Πέδρο Μαρτίνς και κάποια από τα στοιχεία που μπορεί να συναντήσουμε στο παιχνίδι του Ολυμπιακού τη νέα αγωνιστική περίοδο.
Η ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ ΣΤΟ 4-2-3-1
Η διάταξη που χρησιμοποιεί κατά βάση ο 48χρονος τεχνικός είναι το 4-2-3-1 (εναλλακτικά καταφεύγει σε σύστημα 4-3-3, σπανιότερα παίζει με δύο κεντρικούς επιθετικούς με τέσσερα χαφ σε ρόμβο ή την ευθεία), ωστόσο έχει ενδιαφέρον να δούμε την φιλοσοφία πάνω στην οποία εκτελείται ο συγκεκριμένος σχηματισμός σύμφωνα με τους ρόλους που δίνει σε κάθε θέση ο Πέδρο Μαρτίνς.
Ο Πορτογάλος τεχνικός προτιμά ένα δίδυμο εμπειρίας - φυσικών προσόντων στο κέντρο της άμυνας. Τίποτε πέραν του συνηθισμένου εδώ, είναι ο ιδανικός συνδυασμός για το μεγαλύτερο ποσοστό των προπονητών σήμερα.
Δίνοντας ξεχωριστή σημασία στην ανάπτυξη από τα άκρα, ο Μαρτίνς ζητά συνεχή ανεβάσματα των πλάγιων μπακ προς την επίθεση με ταυτόχρονη μετατόπιση των ακραίων κυνηγών προς τον άξονα και απαραίτητα εντός περιοχής. Αυτός είναι ο τρόπος που επιχειρεί να φέρει ανισορροπία στην αντίπαλη άμυνα μέσα στο "κουτί".
Με τον παίκτη που παίζει πίσω από τον επιθετικό να κινείται στο όριο της περιοχής (και όχι εντός) με στόχο να μαζέψει την επαναφορά εκτελώντας από την πίσω γραμμή και χωρίς πίεση.
Και τους δύο κεντρικούς μέσους πάντα στα 5-10 μέτρα εκτός περιοχής, με διπλή αποστολή: να αποτελέσουν στήριγμα για την κατοχή της μπάλας αν δεν βγει η επίθεση από τα άκρα και να καλύψουν ανασταλτικά τον χώρο τόσο στον άξονα, όσο και στο πλάι μετά το overlap του εκάστοτε μπακ.
Ο Πέδρο Μαρτίνς θέλει να γεμίζει την αντίπαλη περιοχή με τους ακραίους επιθετικούς του, τη στιγμή που το "δεκάρι" μένει στο όριο της μεγάλης περιοχής για μια δεύτερη ευκαιρία εκτέλεσης από την πίσω γραμμή, ενώ οι δύο κεντρικοί μέσοι έχουν υποστηρικτικό ρόλο στο τρίτο μισό της επίθεσης
Δύο βασικά χαρακτηριστικά έχει η ανασταλτική συμπεριφορά που συνήθως επιδεικνύουν οι ομάδες του Μαρτίνς: α) το στένεμα του γηπέδου και β) η επιρροή των δύο κεντρικών μέσων στην αμυντική λειτουργία. Ο Πορτογάλος τεχνικός θέλει την ομάδα του να "μαζεύεται" προς τον άξονα, αναγκάζοντας τον αντίπαλο να στέλνει τη μπάλα στο πλάι, θεωρώντας πως όσο στενεύει η γωνία δημιουργίας και εκτέλεσης, τόσο πιο εύκολο γίνεται το έργο αναχαίτισης.
Τακτική που φυσικά έχει και τα τρωτά της σημεία, ειδικά αν αντιμετωπίζεις ομάδα που αλλάζει με ταχύτητα πλευρές στην επίθεση της και οι δικοί σου ακραίοι δεν έχουν συνέπεια στην κάλυψη χώρων ή των overlap των αντίπαλων μπακ.
Ο Μαρτίνς επιμένει πολύ στη σύνδεση των δύο κεντρικών μέσων σε φάση άμυνας. Θέλει οι δυο τους να κινούνται ψηλά και σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους, με σκοπό να πρεσάρουν αποτελεσματικά και να αυξάνουν τις πιθανότητες επανάκτησης της μπάλας όσο πιο ψηλά και μακριά από την περιοχή της ομάδας τους γίνεται. Είναι ξεκάθαρο πως ο 48χρονος τεχνικός προτιμά αυτή την τακτική για να μειώνει την ευκαιρία δράσης του αντιπάλου από τον άξονα.
Το πρόβλημα που μπορεί να δημιουργηθεί εδώ έγκειται στη συνέπεια της αμυντικής τετράδας να λειτουργεί έγκαιρα ανεβάζοντας τα μέτρα της τελευταίας ζώνης άμυνας, κρατώντας μικρές τις αποστάσεις με τους δύο κεντρικούς μέσους.
Σε διαφορετική περίπτωση και εφόσον η μπάλα περάσει από τους δύο χαφ του άξονα, ο αντίπαλος θα έχει έναν μεγάλο κενό χώρο να εκμεταλλευτεί. Παράλληλα, η επιλογή της μικρής απόστασης μεταξύ των δύο κεντρικών χαφ κάνει πιο δύσκολη την βοήθεια στο πλάι του γηπέδου.
Η αμυντική φιλοσοφία του Μαρτίνς έχει στόχο να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους από τον άξονα αλλά και την επανάκτηση της μπάλας ψηλά στο γήπεδο. Από τον συγχρονισμό της άμυνας - κεντρικών μέσων και τη συνέπεια των ακραίων ανασταλτικά, εξαρτάται αν θα βρει ο αντίπαλος χώρους προς εκμετάλλευση στα σημεία που είναι μαρκαρισμένα σε κίτρινο ή μαύρο φόντο
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΠΟ ΧΑΜΗΛΑ ΜΕ ΠΙΒΟΤ
Με κατοχή της μπάλας χαμηλά στο γήπεδο, ένας εκ των δύο κεντρικών μέσων κατεβαίνει χαμηλά σε ρόλο πίβοτ για να πάρει την πρώτη πάσα. Οι στόπερ "ανοίγουν" στο πλάι, οι μπακ παίρνουν μέτρα προς τη μεσαία γραμμή και το "δεκάρι" γυρίζει σε ρόλο κεντρικού χαφ (αλλάζει η μύτη και η βάση του τριγώνου στον άξονα) για να δώσει δεύτερο στήριγμα στον πίβοτ.
Οι εξτρέμ συγκλίνουν στην πλάτη του κλασικού επιθετικού με τριπλή αποστολή: α) να δημιουργήσουν χώρο για πιθανό overlap στον μπακ της πλευράς, β) να αποτελέσουν την κορυφή στήριξης του επιθετικού τριγώνου που σχηματίζεται με βάση τον μπακ και τον κεντρικό μέσο της πλευράς (πχ. 2-8-7 ή 3-10-11) και γ) φτάνοντας στο τρίτο μισό της επίθεσης να κινηθούν κάθετα πατώντας περιοχή για άμεση απειλή.
Σε φάση ανάπτυξης από χαμηλά, η διάταξη στον αγωνιστικό χώρο μετατρέπεται σε 3-4-3 με 8 παίκτες (δύο στόπερ, δύο πλάγιοι μπακ, ένας εκ των δύο κεντρικών μέσων, οι δύο εξτρέμ και το λεγόμενο "δεκάρι") να έχουν ενδιάμεσους ρόλους που ευνοούν την μεταφορά της μπάλας προς την επίθεση σε δύο στάδια
H 4Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΚΙΜΑΡΑΕΣ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
Η σεζόν 2016-2017 ήταν η "καλή" του Πέδρο Μαρτίνς στην Γκιμαράες, την οποία οδήγησε στην 4η θέση της πορτογαλικής λίγκας αλλά και στον τελικό του Κυπέλλου (ηττήθηκε με σκορ 2-1 από την Μπενφίκα). Από την συνολική πορεία της Γκιμαράες προκύπτουν ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία, όπως η σαφώς μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα που παρουσίασε η ομάδα του Πορτογάλου τεχνικού στις εκτός έδρας αναμετρήσεις.
Στο γήπεδο της, το ρεκόρ της Γκιμαράες ήταν 8Ν-5Ι-4Η (ποσοστό νικών κάτω από 50%) με συντελεστή τερμάτων 27 υπέρ - 20 κατά (+7). Στα παιχνίδια που έδωσε στην έδρα των αντιπάλων της, είχε ρεκόρ 10Ν-3Ι-4Η (ποσοστό νικών 59%) με συντελεστή τερμάτων 23 υπέρ - 19 κατά (+4).
Τα 33 από τα 50 γκολ που πέτυχε στο πρωτάθλημα ήρθαν σε κανονική ροή αγώνα και τα υπόλοιπα 17 από στημένες φάσεις. Σε ποσοστά αυτό μεταφράζεται σε 66% γκολ σε open play και 34% γκολ μέσα από φάουλ, κόρνερ και πέναλτι. Η συμπεριφορά της Γκιμαράες επιθετικά παρουσίασε διαφορές ανάμεσα στα εντός και τα εκτός έδρας παιχνίδια.
Από τα 27 γκολ στο γήπεδο της, τα 16 προήλθαν σε κανονική ροή αγώνα και υπόλοιπα 11 από στημένες φάσεις, διαμορφώνοντας το αντίστοιχο ποσοστό σε 59% - 41%. Εκτός έδρας ο αριθμός των γκολ που πέτυχε η Γκιμαράες ήταν επίσης 16 επί συνόλου 23 και τα υπόλοιπα 7 με την μπάλα στημένη. Εδώ το ποσοστό υπέρ των τερμάτων σε open play ανεβαίνει σημαντικά και φτάνει το 69,5%, συγκριτικά με το 30,5% των στημένων φάσεων.
Μετά τις Πόρτο (55), Μπενφίκα (63) και Σπόρτινγκ (64), η Γκιμαράες ήταν η ομάδα με τις λιγότερες long ball μεταβιβάσεις ανά ματς - 68. Οι επιθέσεις γίνονταν κατά βάση από τα άκρα και με ισορροπία (38% από αριστερά, 41% από δεξιά και σε ποσοστό 21% από τον άξονα του γηπέδου), ωστόσο οι εκτελέσεις έρχονταν σε ποσοστό 58% από τον άξονα, 19% από την αριστερή πλευρά και 22% από την δεξιά.
Συγκριτικά με τα νούμερα που έγραψαν οι ομάδες της πορτογαλικής λίγκας, καλό ήταν το ποσοστό εκτελέσεων της Γκιμαράες μέσα από την περιοχή που έφτασε στο 60% (8% μέσα από την μικρή περιοχή - 52% από την μεγάλη περιοχή) - στο 40% ανήλθε το ποσοστό προσπαθειών εκτός περιοχής.
Στις μπλε (RF - Right Flank, LF - Left Flank) και την μαύρη (TM - Through Middle) μαρκαρισμένη περιοχή το ποσοστό εκδήλωσης επιθέσεων της Γκιμαράες, που ολοκληρώνονταν κατά 60% εντός περιοχής (8% από την μικρή περιοχή - 6 Yard box)
ΔΥΣΚΟΛΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΠΟΡΤΟΓΑΛΟΥ
Κακά τα ψέματα, το έργο του Πέδρο Μαρτίνς είναι δύσκολο στον Πειραιά. Το ρόστερ θα αλλάξει σε ποσοστό άνω του 50% και μέσα σε ένα σκάρτο δίμηνο καλοκαιρινής προετοιμασίας δεν γίνεται από το μηδέν να παρουσιάσεις μια ομάδα που και θα κερδίζει τους αντιπάλους στον αγωνιστικό χώρο και τον κόσμο στις κερκίδες με το θέαμα που προσφέρει.
Πέραν αυτού, ο Πορτογάλος τεχνικός είναι πρωτίστως θιασιώτης του αποτελέσματος. Αυτό θέλει να διασφαλίσει πριν ψάξει οτιδήποτε άλλο στο χορτάρι. Με την φιλοσοφία που ακολουθεί, εντυπωσιακό ποδόσφαιρο μπορεί να προκύψει μόνο προϊόντος του χρόνου: αν η πρόσληψη του δεν συνοδευτεί από την απαραίτητη υπομονή μέχρι να έρθουν η χημεία και οι αυτοματισμοί στο γήπεδο, το πράγμα θα ζορίσει.
Σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια του 48χρονου τεχνικού να ξαναβάλει γερές βάσεις στα ποδοσφαιρικά θεμέλια του Ολυμπιακού, θα παίξει αναμφισβήτητα η μεταγραφική λογική που θα επικρατήσει στο Λιμάνι. Όχι όσον αφορά το μπάτζετ, ούτε στο όνομα στο πίσω μέρος της φανέλας.
Αλλά στην απόκτηση παικτών ανά θέση με τα χαρακτηριστικά που απαιτεί ο ρόλος τους, με βάση τα "θέλω" του Μαρτίνς στο χορτάρι. Σε μια πρώτη ανάγνωση και με γνώμονα την βασική ιδέα του Πορτογάλου τεχνικού στο 4-2-3-1, τα χαρακτηριστικά των παικτών που αγωνίζονται στις δύο θέσεις του άξονα της μεσαίας γραμμής και στα άκρα της επίθεσης, είναι αυτά που καθορίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την αποτελεσματική λειτουργία όλου του συνόλου, καθώς έχουν τους πιο σύνθετους ρόλους σε κάθε φάση του παιχνιδιού.
Με το "καλημέρα" ο Μαρτίνς καλείται να κερδίσει την διοίκηση, τον κόσμο, τους παίκτες του, να πάρει αποτελέσματα, να παρουσιάσει έργο. Οι ιδέες του για το ποδόσφαιρο είναι σύγχρονες, μόνο που η εκτέλεση τους στο επιθυμητό -υψηλό- επίπεδο, δεν είναι συνταγές διαγωνισμού μαγειρικής που βγαίνουν σε 45 λεπτά.
Περισσότερο από κάθε τι απαιτείται ένα εύλογο χρονικό διάστημα δουλειάς, σε υγιές περιβάλλον και μέσα σε ένα ορθό ποδοσφαιρικό πλαίσιο, ως προϋποθέσεις απαραίτητες για να μπορέσει ο Μαρτίνς να δείξει αν πραγματικά έχει ή δεν έχει τις ικανότητες να οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην επόμενη μέρα.
Photo credits: eurokinissi
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
