Ολιγόλεπτο ταξίδι στο χαμόγελο, την έκρηξη, την ηδονή, τον πανηγυρισμό, στις αξίες της ομαδικής προσπάθειας μιας παρέας που έγραψε ιστορία.

Ηταν 23. Αντώνης Νικοπολίδης, Φάνης Κατεργιαννάκης, Κώστας Χαλκιάς, Στέλιος Βενετίδης, Τάκης Φύσσας, Γιάννης Γκούμας, Τραϊανός Δέλλας, Μιχάλης Καψής, Νίκος Νταμπίζας, Γιούρκας Σεϊταρίδης, Τάκης Φύσσας, Θοδωρής Ζαγοράκης, Γιώργος Καραγκούνης, Κώστας Κατσουράνης, Παντελής Καφές, Βασίλης Λάκης, Άγγελος Μπασινάς, Βασίλης Τσιάρτας, Γιώργος Γεωργιάδης, Στέλιος Γιαννακόπουλος, Ζήσης Βρύζας, Ντέμης Νικολαϊδης, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Άγγελος Χαριστέας.

Με τον Ότο Ρεχάγκελ τον Γιάννη Τοπαλίδη, το ιατρικό τιμ, τους γυμναστές, τους φροντιστές, τα στελέχη της ΕΠΟ. Πολλά λόγια δεν χρειάζονται. Εχουν γραφτεί δισεκατομμύρια λέξεις σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, σε όλες τις γλώσσες για το 2004. Αν όχι την πιο ευτυχισμένη, σίγουρα την πλέον αλησμόνητη χρονιά του Ελληνα της δικής μας γενιάς.

Εμειναν δύο που ακόμη τρέχουν και ιδρώνουν στο γήπεδο, που δεν βρίσκονται σε κάποιον πάγκο ή σε κάποιο γραφείο, που δεν έχουν αποτραβηχτεί από τα αμιγώς ποδοσφαιρικά. Που είναι ακόμη αθλητές. Όχι τεχνικοί διευθυντές, προπονητές, μάνατζερς. Η γενιά του 2004. Αυτή στης οποίας τα χέρια – αργά ή γρήγορα – θα περάσει η ευθύνη του ελληνικού ποδοσφαίρου. Είτε το θέλουν ορισμένοι, είτε όχι. Είναι αυτοί που πονούν περισσότερο απ΄ όλους για τα σημερινά δεδομένα. Εκείνοι που άνοιξαν το δρόμο για τους επόμενους. Που εδραίωσαν τη χώρα στον ευρωπαϊκό και την έβαλαν στον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη.

Ο τελικός. Σαν σήμερα. Πριν από 11 χρόνια. Η απόλυτη αντίθεση με το σήμερα. Στη χώρα, στην κοινωνία, στα μυαλά, στο ποδόσφαιρο, στα πάντα. Μίνι απόδραση. Για 5-6 λεπτά το ταξίδι στο χρόνο. Για να θυμηθούμε, από τις αφηγήσεις. Πού είμασταν, πώς νιώθαμε, με ποιους βρισκόμασταν.

Ο λόγος στους δύο εν ενεργεία. Κώστας Κατσουράνης και Δημήτρης Παπαδόπουλος τρέχουν 11 χρόνια πίσω. Στα 25 του ήταν ο πρώτος, στα 23 ο δεύτερος. Μπαμπάδες πια αμφότεροι. Σε μια γωνιά κρατά καθένας το δικό του άλμπουμ. Σε μια γωνιά του μυαλού και της καρδιάς…

Κώστας Κατσουράνης: "Υπερήφανος για τη δεκαετία της Εθνικής, όχι μόνο για το 2004"

- «Στον τελικό ξέραμε ότι δεν είχαμε να χάσουμε τίποτα, αλλά είχαμε και άγχος, το θέλαμε πολύ. Οι Πορτογάλοι είχαν μεγαλύτερο βάρος, αλλά πλέον μας ήξεραν καλά. Ηταν καλύτεροι οι Πορτογάλοι στα πρώτα 15 λεπτά, μετά ισορροπήσαμε, τους «βρήκαμε» μέσα στο γήπεδο. Αφού έπαιζαν με έναν επιθετικό, έπρεπε να προσέχουμε περισσότερο τα άκρα, με τον Φίγκο και τον Ρονάλντο. Το πήγαμε σε αργό τέμπο μετά το 15’, είχαμε υπομονή και επιμονή πολλή».

- «Η προετοιμασία μας δεν ήταν διαφορετική συγκριτικά με το πρώτο ματς εναντίον των Πορτογάλων ή με τα επόμενα παιχνίδια. Το περιμέναμε ότι οι Πορτογάλοι θα έπαιζαν με έναν επιθετικό και αυτό μας βόλευε».

- «Στο δεύτερο ημίχρονο πετύχαμε γρήγορα το γκολ, μετά έπρεπε να διαχειριστούμε το ματς. Θυμάμαι ότι μας πίεσαν μετά την είσοδο του Ρουί Κόστα. Γιατί ήταν πιο «δεκάρι» από τον Ντέκο, είχε προσωπικότητα, φαντασία, πήγαινε πολύ περισσότερο στην τελική προσπάθεια, είχε την ικανότητα να παίξει κάθετα, να δημιουργήσει αριθμητικό πλεονέκτημα, τα είχε όλα. Πιεστήκαμε, αλλά δεν ένιωσα ότι κινδυνεύαμε. Η φάση του Φίγκο στο τέλος ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία τους».

- «Το πλάνο μας βασιζόταν στην αμυντική λειτουργία, ήμασταν σε κάθε ματς πάρα πολύ μελετημένοι στους ρόλους μας. Στα μαν του μαν, στις καλύψεις από τους μέσους, στους χώρους που καλύπτει και κινείται ο καθένας… Ναι, στον τελικό δημιουργήσαμε τις λιγότερες φάσεις. Μας έλειπε όμως και ο Καραγκούνης. Δεν ξέρω σε τίνος τη θέση θα έπαιζε αν δεν ήταν τιμωρημένος, αλλά θα έπαιζε. Ηταν μεγάλη απώλεια, με τον «Κάρα» θα είχαμε δημιουργήσει περισσότερες φάσεις σίγουρα. ΜVP του τελικού; Δεν ξέρω ειλικρινά. Ολη η ομάδα».

- «Καλύτερο παιχνίδι μας με τη Γαλλία. Τρομερό ματς, εναντίον παικταράδων. Χειρότερο, ναι, με τη Ρωσία. Την υπέρβαση, όμως, να ξέρεις, την κάναμε με τη Ρωσία! Εκεί που είχαμε το άγχος και το 0-2. Τύχη, ναι, είχαμε. Σε όλο το τουρνουά. Όμως δεν ήταν το σημαντικότερο στοιχείο της επιτυχίας. Με τη Ρωσία για παράδειγμα, ήμασταν τυχεροί μετά το 0-2, αλλά στο δεύτερο ημίχρονο ήμασταν πολύ καλύτεροι, μπορούσαμε και να νικήσουμε».

- «Δεν υπήρχαν τότε κινητά τηλέφωνα με ίντερνετ, ήμασταν στον κόσμο μας. Μιλούσαμε στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, συζητούσαμε με τους συγγενείς και τους φίλους μας στην Ελλάδα, αλλά νιώθαμε πολύ μακριά. Καμία σχέση με το τώρα».

- «Δεν θα ξεχάσω ποτέ την αγωνία μας μετά τη λήξη του αγώνα με τη Ρωσία! Ηταν περίεργο το ματς και δεν ξέραμε αν είχαμε προκριθεί, περιμέναμε το αποτέλεσμα στο Πορτογαλία – Ισπανία. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το τελευταίο σφύριγμα στον τελικό. Και όσα ζήσαμε μόλις φτάσαμε στην Ελλάδα ειδικά τον κόσμο στο Στάδιο! Δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τι θα γινόταν στην Ελλάδα».

- «Είχε παίκτες με ικανότητες και με προσωπικότητα εκείνη η ομάδα και αυτό συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια. Είχε δύναμη, είχε χημεία. Είχε χαρακτήρα. Η ΕΠΟ δεν έμπλεκε με τα αγωνιστικά. Προσπαθούσε να κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε εκτός γηπέδου».

- «Υπερήφανος νιώθω όχι μόνο για το 2004, αλλά και για όλη την πορεία της εθνικής μέχρι και το Μουντιάλ. Αλλαξαν παίκτες και προπονητές, αλλά η εθνική κράτησε αυτά που γεννήθηκαν το 2004. Ένα ματς να μπορούσαμε να ξαναπαίξουμε ο Κάρα και εγώ, ένα ματς! Αυτό με την Κόστα Ρίκα. Ένα ματς!»

- «Αν ήταν τόσο μεγάλη ή μεγαλύτερη επιτυχία από την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ, δεν μπορώ να το πω. Νομίζω ήταν το ίδιο μεγάλη έκπληξη. Όμως το μπάσκετ στη χώρα μας έχει άλλες βάσεις. Ακόμη και τότε, είχαμε μια ομάδα, τον Αρη, μεταξύ των κορυφαίων της Ευρώπης. Στο ποδόσφαιρο δεν υπήρχε αυτό. Εκείνη η εθνική ομάδα του μπάσκετ είχε ορισμένους από τους καλύτερους παίκτες στην Ευρώπη. Εμείς όχι. Και φυσικά δεν είχαμε Γκάλη!»

- «Το μπάσκετ όμως το πέτυχε ξανά. Πήραν πάλι το Ευρωπαϊκό τα παιδιά. Και να ξέρεις, θα το ξαναπάρει! Στο ποδόσφαιρο δεν ξέρω, είναι πάρα πολύ δύσκολο. Μπορούν τα παιδιά να είναι παρόντες σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις, το πιστεύω αυτό».

- «Ο γιος μου, όχι δεν τον έχει δει ακόμη τον τελικό. Θα βαριέται να τον δει ολόκληρο! Μερικές φορές βαριέται και στο γήπεδο ολόκληρο το 90λεπτο. Θα έρθει η ώρα, είναι μικρός ακόμη».

Δημήτρης Παπαδόπουλος: «Μυαλό, προσωπικότητα, χημεία, αυταπάρνηση»

- «Η προετοιμασία μας για τον τελικό ήταν παρόμοια με αυτή του πρώτου αγώνα εναντίον των Πορτογάλων. Όχι, δεν είχαμε άγχος. Το μόνο μας άγχος σε κάθε ματς ήταν να μην δεχθούμε γκολ νωρίς. Σε ένα ματς δεν τα καταφέραμε, με τους Ρώσους, και θυμόμαστε όλοι τι πήγε να γίνει. Είχαμε αυτοπεποίθηση, αλλά όχι υπερβολική. Ηξερε ο καθένας ποιος ήταν και όλοι μαζί ποιοι είμασταν. Δεν θεωρήσαμε ότι γίναμε ομαδάρα επειδή αφήσαμε εκτός την Ισπανία ή όταν αποκλείσαμε τη Γαλλία».

- «Βασιζόμασταν στην αμυντική τακτική και μας βόλευε όταν ο αντίπαλος αγωνιζόταν με έναν επιθετικό. Αυτό έκανε και η Πορτογαλία με τον Παουλέτα. Τον έπαιρνε μαν του μαν ο Καψής, έδινε «βάθος» στην άμυνα ο Τραϊάνός και ο Κατσουράνης έπαιζε ανάμεσά τους, λίγο πιο μπροστά. Παίξαμε σωστά τα μαν του μαν στον τελικό, δεν είχαν πολλές φάσεις. Θυμάμαι μόνο μία σπουδαία ευκαιρία τους με το σουτ του Φίγκο ξυστά από το δοκάρι στο τέλος».

- «Στο επιθετικό κομμάτι η οδηγία ήταν να παίζουμε direct στον τελικό. Όχι με πολλές πάσες. Μόλις πάρουμε τη μπάλα να βγει ο Ζήσης ή ο Αγγελος στα άκρα να πάρουν μπάλα, να δοθεί χρόνος να πάρουν μέτρα οι μέσοι για να τη «σπάσουν» και να ανέβει όλη η ομάδα. Αν δεν μας έβγαινε αντεπίθεση μ’ αυτόν τον τρόπο, να ανέβει ο Φύσσας ή ο Γιούρκας με κράτημα της μπάλας στη μεσαία γραμμή, προκειμένου να δημιουργηθεί φάση από τις πτέρυγες. Δεν πηγαίναμε από τον κεντρικό άξονα».

- «Στις στατικές φάσεις είχαμε τεράστια αυτοπεποίθηση ως ομάδα. Ναι, σε κάθε φάουλ και σε κάθε κόρνερ περιμέναμε ότι κάτι μπορεί να γίνει. Περισσότερο εγώ πανηγύρισα το γκολ του Αγγελου με τη Γαλλία. Η ομάδα όλοι μαζί το γκολ του Τραϊανού με την Τσεχία. Γκολ και φύγαμε για τελικό».

- «Στον τελικό πήγαμε καλά στα αποδυτήρια στο ημίχρονο. Πήγαινε καλά το ματς. Ξέραμε ότι θα βρούμε ευκαιρία, ότι ο χρόνος κυλούσε υπέρ μας. Μετά το γκολ του Αγγελου παίξαμε με πολύ μυαλό. Ηταν μεγάλο όπλο αυτής της ομάδας το μυαλό. Η προσωπικότητα. Η πείρα. Ηξερε ο καθένας το ρόλο του, αλλά έπαιρναν πρωτοβουλίες και μόνοι τους όλοι κατά τη διάρκεια των αγώνων».

- «Μπήκα στο 81’ αντί του Ζήση. Για να τρέξω, να κρατήσω μπάλα, να βοηθήσω στις «μεγάλες» από την άμυνα, να πιέσω τον δεξιό μπακ… Περισσότερο για να βοηθήσω αμυντικά. Θυμάμαι, με το που μπαίνω, κάνει μια «60άρα» ο Τραϊανός, τρέχω στο πλάγιο άουτ, τη σταματάω στον αέρα με το μυτάκι και από την υπερβολική μου τρέλα της στιγμής βγαίνω μαζί της άουτ. Το τελευταία σφύριγμα δεν θα το ξεχάσω ποτέ».

- «Ηταν οι καλύτερες 40 ημέρες της ποδοσφαιρικής ζωής μας. Και της δικής μου που ήμουν πιτσιρικάς και όλων των παιδιών. Η ομάδα είχε συσπείρωση, είχε καρδιά και μυαλό, είχε συγκεκριμένο πλάνο και τύχη για να φτάσει εκεί που έφτασε. Είχε προπονητή με «σφραγισμένα» αποδυτήρια, η ομοσπονδία το είχε δεχθεί αυτό, δεν έμπλεκαν στα πόδια του Οτο. Και αυτό συνεχίστηκε με τον Σάντος. Τελείωσε μετά το Μουντιάλ».

- «Ο Ότο πάντα μιλούσε αναλυτικά για τον αντίπαλο. Πολύ αναλυτικά. Και μας εμψύχωνε και έδινε πολύ αναλυτικές οδηγίες για το αμυντικό σκέλος. Θυμάμαι, σχεδόν πάντα αυτός που μας έλεγε να προσέχουμε περισσότερο κάτι γινόταν και ήταν ο χειρότερος του αντιπάλου! Ακόμη και με την Τσεχία που μας είχε πει για τον Νέτβεντ, τραυματίστηκε ο άνθρωπος και βγήκε».

- «Το καλύτερο παιχνίδι μας ήταν με τη Γαλλία, το χειρότερο με τη Ρωσία. Ξέρεις γιατί; Διότι ήταν το μοναδικό ματς που είχαμε το «πρέπει». Σε κανένα άλλο παιχνίδι δεν είχαμε άγχος. Αλλά και εκεί τα καταφέραμε. Στο δεύτερο ημίχρονο μπορούσαμε να είχαμε ισοφαρίσει ή και να νικήσουμε ακόμη».

- «Θα έρθει η στιγμή που θα τον δει τον τελικό και ο γιος μου. Είναι πολύ μικρός ακόμη. Θα το ζητήσει μόνος του, δεν θα του το πω εγώ».

- «Τι δεν θα ξεχάσω εκτός γηπέδου; Πολλά. Είχε πλάκα μετά τον τελικό. Ερχεται ο Γκαγκάτσης στα αποδυτήρια, το περιμέναμε. Αλλοι είναι με πετσέτες, άλλοι γυμνοί, χαμός, δεν θυμάμαι καλά… Φωνάζουμε «σήκωσέ το», «Ελλάς ολέ – ολέ», πανζουρλισμός. Και ξαφνικά βλέπουμε τον Πρωθυπουργό, μαζί με τη σύζυγό του και τη Φάνη Πάλλη Πετραλιά! Ο Καραμανλής κοντοστάθηκε λίγο πριν μπει, ήξερε πώς είναι τα αποδυτήρια. Οι γυναίκες «μπούκαραν», δεν ήξεραν. Ε, μαζευτήκαμε λίγο…».

- «Ηταν τρομερή η μίξη και εκτός γηπέδου. Υπήρχαν παρέες συγκεκριμένες μεταξύ των παικτών, αλλά είμασταν ομάδα. Είχαμε και δύσκολες στιγμές, ε, τόσες ημέρες μαζί από την προετοιμασία… Λίγες. Δεν ταιριάζουν όλοι με όλους ως χαρακτήρες, αλλά είχαν όλοι σεβασμό προς όλους και κυρίως προς τους μεγαλύτερους και πιο έμπειρους. Πλάκες; Πολλές, πάρα πολλές. Ο Τάκης (σ.σ. Φύσσας) με τις μιμήσεις του ο πρώτος και καλύτερος».

- «Στην επιστροφή δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Δεν μπορούσε κανένας να φανταστεί τι θα γινόταν από το αεροδρόμιο προς το Στάδιο. Πολλοί δεν μιλούσαμε καθόλου. Απλώς βλέπαμε. Αποτυπώναμε τις στιγμές στο μυαλό, απλώς κοιτούσαμε τους ανθρώπους και καταλαβαίναμε πόση χαρά τους είχαμε δώσει».

- «Αν ήταν μεγαλύτερη έκπληξη και επιτυχία από το Ευρωμπάσκετ του ’87; Δεν μπορώ να το κρίνω. Το μπάσκετ στη χώρα μας όμως ήταν πάντα σε καλύτερο επίπεδο από το ποδόσφαιρο. Ειλικρινά δεν μπορώ να το εκτιμήσω. Εμείς όμως, Γκάλη δεν είχαμε! Είχαμε προσωπικότητα, είχαμε σχέδιο, είχαμε αυταπάρνηση. Αυτό νομίζω λείπει τώρα από την Εθνική. Όχι το ταλέντο. Η αυταπάρνηση και αυτοί που θα καθοδηγήσουν την ομάδα. Υπάρχουν ορισμένα παιδιά, αλλά πρέπει να το πάρουν πάνω τους περισσότεροι, Να νιώσουν όλοι υπεύθυνοι. Εννοώ μέσα στο γήπεδο, μετά και τον κύκλο που έκλεισε με την αποχώρηση του Καραγκούνη και του Κατσουράνη και την αλλαγή κάποιων άλλων έμπειρων παικτών. Όλα τα παιδιά πρέπει να δώσουν το κάτι παραπάνω, να δημιουργήσουμε ξανά έναν κορμό και να έχουμε φρέσκες ποδοσφαιρικές ιδέες. Για τα εκτός γηπέδου… από εκεί ξεκινούν όλα. Αλλά αναφέρομαι στα παιδιά».