Ως ομάδα, μετρά 100 χρόνια ζωής. Σε αυτό το διάστημα, έχει πάρει μόλις έναν τίτλο: του πρωταθλητή, το 2001. Πέραν τούτου, ουδέν. Παρ' όλα αυτά, η Hammarby IF έχει τους πιο πιστούς οπαδούς στη Σουηδία -ενδεχομένως και εκ των πιο πιστών στην κόσμο, αν σκεφτείτε την αναλογία σεζόν και τίτλων. Ο μέσος όρος στην προσέλευση φιλάθλων έφτασε φέτος τους 25.607 ανά αγώνα. Θα σκεφτείς πως έπαιζαν την πρόκριση στην Allsvenskan. Θα σε ενημερώσω ότι στη β' κατηγορία (Superettan), ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 20.000 σε κάθε ματς. Τι γίνεται σε αυτό το προάστιο της Στοκχόλμης; Πώς ξεκίνησαν τις δραστηριότητες τους οι πρώτοι φαν στη Σουηδία που τραγούδησαν εν ώρα αγώνα (στα τέλη του '70);

Πώς εξελίχθηκαν έκτοτε και γιατί τίποτα δεν τους σταματά; Το Sport24.gr προσπάθησε να βρει τις απαντήσεις, ενός πολύ ενδιαφέροντος φαινομένου, με τη βοήθεια της συγγραφέως Katarina Kuick, που τυγχάνει εκ των πιο φανατικών οπαδών της ομάδας και πρόσφατα κυκλοφόρησε βιβλίο με τα πώς και τα γιατί των "oπαδών παντός καιρού και πασών συνθηκών". Προσοχή: πριν συγκρίνετε γεγονότα και καταστάσεις, απλά θυμηθείτε κάτι (την κατάκτηση μόνο ενός τίτλου, σε... αναρίθμητα χρόνια).

Η Hammarby Sjöstad (Hammarby Lake City) είναι προάστιο της Στοκχόλμης, που τελεί υπό τεράστια αστική ανάπλαση από το 2010. Τέτοια που προσελκύει 13.000 επισκέπτες, κάθε χρόνο. Αλλά μια στιγμή, να εξηγηθούμε. Όταν η Σουηδία είχε θέσει υποψηφιότητα για να αναλάβει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, είχε δεσμευτεί πως θα δημιουργήσει μια γειτονιά (ένα Ολυμπιακό χωριό), στην οποία η μισή ενέργεια θα προέρχεται απευθείας από τους ανθρώπους που θα ζουν εκεί. Το ίδιο project υπήρχε και στην υποψηφιότητα για τους Αγώνες του 2012. Πάλι δεν τους πήρε, αλλά τη δέσμευση την τήρησε -παρεμπιπτόντως, είχε ξεκινήσει τη μελέτη από το 1990, πριν καν προκύψει η συζήτηση για την κλιματολογική αλλαγή. Και άρα, έπρεπε να παράγει έργο. Αυτή λοιπόν, η γειτονιά βρίσκεται στη Hammarby και είναι η πρώτη, φιλική προς το περιβάλλον, κοινότητα της χώρας. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Έως το 2050, -τουλάχιστον- ένα Hammarby θα υπάρχει σε όλες τις ηπείρους

To "Ηammarby Model", όπως χαρακτηρίστηκε, έχει αποκτήσει μιμητές σε όλον τον κόσμο. Από το Caofeidian Ecocity της Κίνας έως το Symbiocity της Βραζιλίας, ενώ το σύστημα μελετάται από όλες τις πόλεις και τις περιφέρειες που έχουν πρόβλημα με τα απορρίμματα -και διάθεση, μαζί με πόρους να κάνουν κάτι για αυτό, όπως είναι η Μινεάπολις. Αλλά τι ήταν πριν γίνει όλα αυτά; Βιομηχανική ζώνη. Η αυξανόμενη ανάγκη των κατοίκων της πρωτεύουσας για αποκέντρωση, υποχρέωση τους κυβερνώντες να κάνουν κάτι να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης. Και... το έφτασαν στο άλλο άκρο, προς όφελος των 35.000 κατοίκων που ζουν εκεί. Οι εκτιμήσεις εν τω μεταξύ, είναι ότι έως το 2050, περί τα 5.3 δισεκατομμύρια άνθρωποι (το 70% του πληθυσμού του πλανήτη) θα ζει σε αστικές περιοχές και εάν πρόκειται να αποφευχθεί η κλιματολογική καταστροφή, θα ήταν χρήσιμο -λέει- να ακολουθήσει περισσότεροι το μοντέλο της συγκεκριμένης πόλης. Τα δεδομένα ωστόσο, ήταν άρδην διαφορετικά πριν 20 χρόνια για την περιοχή που βρίσκεται στο Södermalm.

Από... κάδος απορριμάτων, ο πρώτος ποδοσφαιρικός σύλλογος με εκφραστικούς οπαδούς

" Τους περασμένους αιώνες το Södermalm ήταν το χειρότερο μέρος της Σουηδίας. Ό,τι ήθελαν να αποφύγουν οι ωραιότερες περιοχές της πόλης, το έστελναν εδώ. Για παράδειγμα, οι εκτελέσεις, η χολέρα, το νεκροταφείο, η χωματερή, οι πιο επιβλαβείς βιομηχανίες. Το 1800 η πόλη άρχισε να αναπτύσσεται σιγά σιγά, αλλά και πάλι δεν υπήρχε μεγάλος πληθυσμός, μολονότι πολλά άλλα σημεία ήταν πυκνοκατοικημένα. Όταν ξεκίνησε η εκβιομηχάνιση (1800-1930), ο πληθυσμός της πρωτεύουσας αυξήθηκε κατακόρυφα, μαζί και ο αριθμός των εργατών που μετακόμιζαν εκεί κοντά, για να βρουν δουλειά. Στα θετικά ήταν ότι εφόσον δεν δούλευαν για κάποιο μεγάλο εργοδότη -δεν υπήρχαν κατοικίες, μόνο μικρά εργοστάσια και εργαστήρια-, ένιωθαν μια βεβαιότητα πως εφόσον απολύονταν ή παραιτούνταν, μπορούσαν την επομένη να βρουν αλλού δουλειά. Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια, που με κάποιον τρόπο συνδέεται με τη μυθική εικόνα του φιλάθλου της Hammarby: είναι αυτός που δεν παίρνει πολύ σοβαρά τη ζωή, που έχει μποέμικη διάθεση. Το ποδόσφαιρο ήταν κάτι που ανέκαθεν αφορούσε την εργατική τάξη και η εξέλιξη του προαστίου έπαιξε μεγάλο ρόλο σε αυτό που συμβαίνει σήμερα. Όπως και η προβολή αγώνων από την Αγγλία, το 1969, κάθε Σάββατο. Από εκεί εμπνεύστηκαν οι οπαδοί της ομάδας".

Οι Σουηδοί, στην... πλήρη σύνθεση τους (σε ό,τι αφορά όλες τις τάξεις) άρχισαν να αποδέχονται το ποδόσφαιρο στη δεκαετία του '90 " και ως προς αυτό, βοήθησε το γεγονός ότι το Euro του 1992 διοργανώθηκε εδώ, ενώ στο Μουντιάλ του 1994 πήραμε την τρίτη θέση. Η αύξηση του ενδιαφέροντος, συνδυάστηκε με τη δημιουργία pubs και εστιατορίων, στα οποία υπήρχαν πολλές τηλεοράσεις και άρχισαν να μαζεύουν κόσμο που ήθελε να απολαύσει το θέαμα. Στις επιτυχίες, ο λαός έβγαινε στους δρόμους και πανηγύριζε τις επιτυχίες, συμπεριφορά που δεν ήταν ακριβώς... τυπική για τους Σουηδούς, ώσπου όλο αυτό έγινε μέρος της κουλτούρας μας. Το φαινόμενο λοιπόν, του Hammarby είναι φαινόμενο της χώρας. Σιγά σιγά και οι άλλες ομάδες απέκτησαν φιλάθλους, που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν. Εδώ, θα πρέπει να θυμηθείς πως η Σουηδία είναι μια πολύ μεγάλη χώρα, με λίγους κατοίκους. Οπότε, οι 5000 οπαδοί είναι πάρα πολλοί, όταν μιλάμε για ομάδα μιας μικρής πόλης".

Ο μέσος όρος των 25.607 φαν στις εξέδρες -στη β' κατηγορία

" Ο άνθρωπος που ανήκει στη Hammarby, είναι αυτός που λέει πως η ζωή είναι μεν δύσκολη και σκληρή, αλλά πάντα μπορείς να χαμογελάς, να πιεις μια μπύρα με τους φίλους σου. Πάντα σκέφτεσαι ότι αύριο είναι μια νέα μέρα". Η Hammarby IF τους έδωσε έναν λόγο να ξεχνιούνται, να διασκεδάζουν και να πίνουν την μπύρα που λέγαμε. Το κυριότερο; Ουδείς νοιαζόταν για το αποτέλεσμα. Το μόνο που τους ενδιέφερε είναι να πηγαίνουν στο γήπεδο και να τραγουδούν για την ομάδα τους. Είτε "πέφτουν" κατηγορία, είτε ανεβαίνουν, είτε, είτε, είτε ο κόσμος είναι εκεί. Και όχι μόνο είναι εκεί, αλλά αυξάνεται κάθε χρόνο.

" Είμαστε σαν οικογένεια. Όταν συμβαίνει κάτι κακό στις οικογένειες, τα μέλη συνήθως συσπειρώνονται. Το ίδιο συνέβη και σε εμάς", εξηγεί ο πρόεδρος του οργανισμού, Hendrik Kindlund, πριν προσθέσει " όσοι ασχολούνται με το σύλλογο ξέρουν τη σημασία του να είσαι διαθέσιμος και του να είσαι καλός οικοδεσπότης. Όποιος και αν έρχεται εδώ, ακόμα και αν δεν είναι φαν της ομάδας μας, νιώθει πως τον καλωσορίζουμε" με την Kuik να προσθέτει ότι " δεν μας νοιάζει αν η ομάδα κερδίσει 20 τίτλους ή κανέναν. Εμείς θα συνεχίσουμε να είμαστε εκεί, κοντά της. Πέρυσι, είχαμε κατά μ.ο. περισσότερους από 20.000 φιλάθλους". Σημείωση: έπαιζαν στη δεύτερη κατηγορία και είχαν το 1/3 από την γενικότερη προσέλευση κόσμου στα γήπεδα -σε όλη την κατηγορία. Τον Ιούλιο του 2015, έμαθαν πως ο μέσος όρος αυξήθηκε σε 25.607 φιλάθλους, ανά αγώνα. Ήταν νέο ρεκόρ, επί του συνόλου. Γιατί ως ρεκόρ σε ένα ματς, έχουν τους 31.074 οπαδούς που είδαν τη δεύτερη αγωνιστική, πέρυσι για τη Β' Εθνική.

" Υπάρχει μια σειρά λόγων, με τη λίστα να έχει στο Νο1 την ταυτότητα που έχουμε ως οπαδοί και χτίστηκε πάνω σε οτιδήποτε άλλο, πέραν των αποτελεσμάτων. Είχε ως βάση την αγάπη για το ποδόσφαιρο, που ήταν πολύ μεγαλύτερη από τις διακρίσεις ή τη θέση στη βαθμολογία. Ήμασταν οι πρώτοι οπαδοί στη Σουηδία που σηκωθήκαμε από τις θέσεις μας και τραγουδήσαμε, τη δεκαετία του '70. Πλέον οι πρωτοπόροι τραγουδούν μαζί με τα εγγόνια τους. Τα social media βοήθησαν στο έπακρο να γίνουμε ακόμα πιο πολλοί, ακόμα πιο δυνατοί. Όταν βλέπεις μια 53χρονη γυναίκα στις εξέδρες, σκέφτεσαι "μήπως να πάω και εγώ;". Όταν πηγαίνει στα ματς όλη σου η παρέα, δεν γίνεται να μείνεις εκτός. Και στο τέλος της ημέρας, άλλο είναι να βλέπεις τα παιχνίδια από την οθόνη του σπιτιού σου, μόνος σου και άλλο με άλλους +20.000 φαν παρέα". Πώς ξεκίνησε η διαδρομή της Kuick;

Σε ηλικία 12 χρόνων, θυμάται ένα δάσκαλο της να επισημαίνει πως είχε ντέρμπι, μεταξύ της Hammarby και της ΑΙΚ. " Στη Στοκχόλμη υπάρχουν τρεις μεγάλες ομάδες: οι ΑΙΚ, Djurgården και Hammarby. Ομολογώ ότι ως παιδί, όταν με ρωτούσαν ποιον υποστηρίζω, έλεγα τη Hammarby, διότι αυτή αγαπούσαν ο πατέρας μου και ο αδελφός μου. Αλλά... κρυφά έκλινα προς την ΑΙΚ. Ώσπου στα 12, κανονίσαμε με τέσσερις φίλους να πάμε στο γήπεδο, να δούμε το ντέρμπι. Επειδή έπρεπε να κάνουμε... ταξίδι (να αλλάξουμε λεωφορεία και τρένα), οι γονείς των μισών παιδιών απαγόρευσαν αυτήν την έξοδο. Εγώ και ένας φίλος μου δεν ρωτήσαμε -οι γονείς μας ήταν στη δουλειά-, οπότε φτιάξαμε τις τσάντες μας, αφήσαμε ένα σημείωμα στην κουζίνα και φύγαμε για τον αγώνα. Όταν μπήκαμε στο γήπεδο και αρχίσαμε να τραγουδάμε όλοι μαζί, να πανηγυρίζουμε όλοι μαζί, ήξερα ποια θα ήταν η ομάδα μου, στο εξής. Μολονότι ήμουν ένα μικρό κορίτσι, με αποδέχθηκαν πλήρως. Έγινα μέλος της παρέας".

H σβάστικα, η σημαία με τον Τσε και το "don't give a fuck"

Στα 16 της ακολούθησε την πρώτη εκδρομή, σε εκτός έδρας ματς. " Η ομάδα έχει παίξει τεράστιο ρόλο στη ζωή μου. Ειλικρινά δεν ξέρω ποια θα ήμουν, αν δεν είχε βρεθεί η Hammarby στο δρόμο μου. Είναι διασκέδαση, είναι το αίσθημα ότι ανήκω κάπου, οι φίλοι μου, η δομή στη ζωή μου, έντονα συναισθήματα. Δεν μπορώ να πω ότι λατρεύω την αγωνία και το πόσο εξαρτάται η ψυχολογία μου από τα αποτελέσματα, αλλά... είναι και αυτά μέσα στο παιχνίδι. Στα θετικά, είναι ότι απέκτησα πάρα πολλούς φίλους, όλων των τάξεων. Η δουλειά μου είναι να γράφω παιδικά βιβλία. Δουλεύω από το σπίτι και συναναστρέφομαι με δασκάλους, βιβλιοθηκάριους, συγγραφείς, εκδότες και μεταγραφές. Υπάρχει μια ομοιογένεια σε αυτό το γκρουπ των ανθρώπων. Εν αντιθέσει με ό,τι ισχύει στα ματς της Hammarby. Με τους ανθρώπους που κάνω παρέα, πριν και μετά τα ματς. Το μείγμα διαθέτει τα πάντα. Από θεολόγους, χτίστες, ανθρώπους που συλλέγουν σκουπίδια, τραπεζίτες. Τα πάντα. Μέχρι και ψηφοφόρους των Δημοκρατών της Σουηδίας, που είναι εξτρεμιστές δεξιοί και τάσσονται υπέρ του έθνους και ενάντια στους μετανάστες. Όταν με ρωτούν φίλοι τι δουλειά έχουν αυτοί στη σελίδα μου στο Facebook, απαντώ πως "όταν μπαίνει η ομάδα στη μέση, τα ξεχνάμε όλοι όλα και γινόμαστε ένα. Αυτό δεν μπορείς να το βρεις σε καμία άλλη έκφανση της κοινωνίας".

Ο Μikael Hallbom, εκπρόσωπος των Ultras λέει πως " i don't give a fuck about what people say. Είμαι ανώμαλος! Για όλους σαν και εμένα, το γήπεδο είναι το ασφαλές μας σημείο. Δεν έχει σημασία τι γίνεται στη ζωή σου. Πηγαίνεις στα παιχνίδια και είσαι καλά. Τα συναισθήματα είναι πολύ δυνατά. Έχω "χτίσει" όλη μου τη ζωή, πάνω στο σύλλογο. Είναι κάτι που κάνω, γιατί το λατρεύω. Ξέρω ότι μεταξύ των οπαδών υπάρχουν δεξιοί, όπως υπάρχουν και αριστεροί, μαζί και εκείνοι που δεν ενδιαφέρονται για τα πολιτικά. Αλλά όταν βρισκόμαστε στα ματς, το μόνο που μας νοιάζει είναι η ομάδα. Όχι ποιος είναι ο άλλος ή οι πολιτικές του πεποιθήσεις. Όλοι είναι καλοδεχούμενοι. Αν είσαι με τη Hammarby, όλα είναι ΟΚ. Αν τραγουδάς μαζί μας, όλα είναι καλά. Δεν θέλω να βλέπω σημαία με σβάστικα ή με τον Τσε ή αυτή των gay. Μόνο της ομάδας. Πηγαίνουμε στο γήπεδο, γιατί έχουμε πάθος για το σύλλογο. Είναι μέρος του ποιοι είμαστε, του τι κάνουμε. Δεν έχει σημασία αν πρέπει να οδηγήσουμε 3 ώρες ή 15. Θα πάμε όπου παίζει η ομάδα. Οι φίλαθλοι του ποδοσφαίρου έχουμε μια κοινή γλώσσα. Μπορούμε να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον. Δεν έχει σημασία ποια ομάδα υποστηρίζεις. Ακόμα και ο φαν του χειρότερου αντιπάλου σου, είναι σαν και εσένα. Και δεν θα υπήρχαμε, αν δεν υπήρχε η ομάδα".

Η Kuick είναι στη λίστα με τους πιο δημοφιλείς φιλάθλους της ομάδας, αλλά θέλει δρόμο για να φτάσει στο Νο1 της λίστας. Εκεί κάθεται ο Alexander Skarsgard, πρωταγωνιστής του δημοφιλούς σίριαλ True Blood και της νέας ταινίας "Ταρζάν" (θα "βγει" στις αίθουσες, το 2016), ενώ στις κορυφαίες θέσεις είναι και ο Bhorn Borg. Ο 38χρονος ηθοποιός έχει γεννηθεί στο Hammarby Sjöstad και απ' όταν θυμάται τον εαυτό του, ήταν στις εξέδρες να τραγουδά για τους "πράσινους". Τον Οκτώβριο του 2010, είχε πάρει μέρος στο Bajen Aid, την προσπάθεια που είχαν κάνει οι οπαδοί για να συγκεντρώσουν χρήματα και να τα δώσουν στο σύλλογο. Η συμπαράσταση του αφορούσε δωρεές και δημοπρασία αντικειμένων που είχαν την υπογραφή του. Όταν βρίσκεται στη γενέτειρα του, δεν παραλείπει να πεταχτεί και μέχρι το γήπεδο και να αναλάβει να δώσει ρυθμό στην εξέδρα. Στο video που είδατε, κάποιος έκρινε πως είναι σκόπιμο να τον παρενοχλήσει. Ο Skarsgard του λέει (στη μητρική του) να πάει στο διάβολο και συνέχισε να τραγουδά. Στην αρχή ρωτά το πλήθος "ποιος είναι ο καλύτερος". Μετά την απάντηση "η Hammarby" ξεκινούν όλοι μαζί να λένε " είμαστε οι πιο καυτοί, οι καλύτεροι, εκείνοι που κερδίζουν τα πιο πολλά. Hammarby". Δεν ήταν η πρώτη φορά που ανέλαβε χρέη συντονιστή. Για την ακρίβεια, ως έφηβος οργάνωνε την εξέδρα σε κάθε ματς. Δεν ζει σε παράνοια. Έχει παραδεχθεί πως η ομάδα του δεν είναι η καλύτερη "αλλά αυτή είναι η ζωή ενός φιλάθλου της Hammarby. Είμαστε του τύπου ότι... ποτέ δεν χάνεται τίποτα, πάντα υπάρχει η επόμενη χρονιά"!

Τριάντα χρόνια μετά την πρώτη επίσκεψη σε γήπεδο ποδοσφαίρου, η Kuick αποφάσισε να καταγράψει τις εμπειρίες της σε 500 σελίδες, που της έκανε βιβλίο. " Για ενάμιση χρόνο, έγινε full time δουλειά η συγγραφή αυτού του βιβλίου. Αν ρωτήσετε τους "hammarbyare" (έτσι αποκαλούνται οι φαν της ομάδας) θα σας πουν πως άργησα πάρα πολύ. Αν ρωτήσετε συγγραφείς, θα διερωτηθούν πώς έκανα ό,τι έκανα σε τόσο σύντομο χρόνο". Το πιο σημαντικό εξ όσων άκουσε, όσο έκανε την έρευνα για το βιβλίο ήταν ότι "υπήρχαν πολλοί που εστίασαν στη σημασία της ατμόσφαιρας που ζούσαν, στο γήπεδο, όταν ήταν νέοι και θύματα του bulllying στο σχολείο. Όταν είχαν προβλήματα με τις οικογένειες τους, όταν ένιωθαν απόκληροι. Η στήριξη που έλαβαν από την κοινότητα των φιλάθλων, τους άλλαξε τη ζωή. Αυτό ήταν που με εξέπληξε περισσότερα από όλα.

Ομολογώ ότι ενδιαφέρον είχε και το γεγονός ότι ανακάλυψα πως αυτό που γίνεται είναι πολύ σημαντικό, για πάρα πολλούς ανθρώπους. Νόμισα ότι ήμασταν λιγότεροι. Η λέξη που ενώνει είναι το "κοινότητα". Μπορώ να σας πω ότι... αν αύριο τελειώσει ο κόσμος και δεν έχω να φάω, μπορώ να ονομάσω τουλάχιστον 500 άτομα που θα μου δανείσουν, με χαρά, χρήματα". Η Kuick λέει πως " κατά μία έννοια, είναι κάτι που συγκρίνεται με τη θρησκεία. Είναι κάτι που μας γεμίζει, κάτι που χρειαζόμαστε. Όταν πηγαίνω στα ματς, βλέπω πως και άλλοι νιώθουν όπως εγώ. Ότι όλοι είμαστε μέλη μια μεγάλης κοινότητας. Υπήρξαν περίοδοι στη ζωή μου, που προσπάθησα να το σταματήσω. Να μην πηγαίνω. Αλλά κατάλαβα ότι σημαίνει πολλά για εμένα. Είναι ένα μεγάλο κομμάτι του ποια είμαι".

Πλέον, η ομάδα έχει τους Bajen Fans, τους Hammarby Ultras, τους Ultras Boys, τους Söder Bröder, τους E1 Ultras, τους Bajen Bastards και διάφορες άλλες ομάδες, που επί της ουσίας δεν έχουν κάτι να χωρίσουν. "Πες μου εσύ, γιατί έχουν χωριστεί σε τόσες ομάδες" μας λέει η Kuick πριν κάνει μια προσπάθεια να εξηγήσει το φαινόμενο. " Οι πρώτοι οργανώνουν τις εκδρομές στα εκτός έδρας ματς και είναι σε επικοινωνία με το σύλλογο (είτε συμφωνούν με κάτι, είτε διαφωνούν). Είναι εκείνοι με τα επίσημα προϊόντα -τα δημιουργούν και τα πουλούν. Έχουν περίπου 8000 μέλη, αλλά δεν κάθονται στο ίδιο σημείο. Ήταν το πρώτο γκρουπ, αλλά τότε που δημιουργήθηκαν (το 1981), δεν υπήρχε στη Σουηδία ο όρος "Ultras". Προέκυψε στη δεκαετία του '90, οπότε ο κόσμος αυξανόταν διαρκώς, από ανθρώπους που ήθελαν να κάνουν το δικό τους. Τότε ξεκίνησε να προβάλλεται στη χώρα και το ιταλικό πρωτάθλημα και επηρεάστηκαν πολλοί. Όπως στην Ιταλία, οι νέοι θέλησαν να αντιτεθούν στους παλιούς και τούμπαλιν. Στους Ultras ισχύει ό,τι και στην Ιταλία. Πρέπει να εκλεγείς για να είσαι μέλος -στους Bajen πληρώνεις συνδρομή- και μετά να αποδείξεις με τη συμμετοχή σου πως αξίζεις να είσαι μέλος, πριν τελικά γίνεις".

Η πιο εντυπωσιακή στιγμή κάθε αγωνιστικής περιόδου, είναι το πρώτο εντός έδρας παιχνίδι. Όλα ξεκινούν με την πορεία όλων των οπαδών προς το γήπεδο, φαινόμενο που επίσης οι φαν της εν λόγω ομάδας εμφάνισαν πρώτοι στη χώρα, με το event να 'χει αποκτήσει και όνομα: το Bajentaget. Σημειωτέον: όλα αυτά (η προσέλευση, το τραγούδι, οι πορείες) συμβαίνουν κάθε χρονιά. Ακόμα και αυτές που η Hammarby τελειώνει στον πάτο βαθμολογίας, ακόμα και αν οι παίκτες... δεν παίζουν μία. Σε ένα από τα συνθήματα λένε πως "δεν μας νοιάζει η βαθμολογία, οι Bajen είμαστε καλύτεροι έτσι κι αλλιώς".

To standing ovation... στον υποβιβασμό

Ο Απρίλιος του 2015 ήταν ο μήνας που "κλείδωσε" η επιστροφή της ομάδας στην πρώτη τη τάξει κατηγορία, έπειτα από πέντε χρόνια απουσίας. Δεν υπήρχε ένας που ήταν στην Tele2 Arena, της Στοκχόλμης που να μην τραγούδησε το "Just Idag Ar Jag Stark" (Σήμερα είμαι δυνατός) που δημιουργήθηκε ως έμπνευση του Kenta Gustafsson και έγινε ύμνος, πριν οι στίχοι του γίνουν και tattoo στο σώμα πολλών οπαδών. Φυσικά και στο ματς με την ΑΙΚ (με την οποία μοιράζονται το γήπεδο) δεν υπήρχε κάθισμα άδειο. Ήταν και αυτός που επισημοποιήθηκε το νέο ρεκόρ, σε προσέλευση κοινού. Οι διοικούντες τον οργανισμό είχαν προνοήσει να καλύψουν τη διαφαινόμενη ανάγκη, πολύ νωρίτερα. Από το 2013. Τότε ήταν που συμφώνησαν πως για να έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης (και κάλυψης των λαθών που είχε κάνει η προηγούμενη διοίκηση, που ήταν και ο λόγος του υποβιβασμού, το 2009. Eιρήσθω εν παρόδω, στο τελευταίο ματς οι φαν χάρισαν standing ovation στους παίκτες που μόλις είχαν "χάσει" την κατηγορία.

" Είναι μια φανταστική ανάμνηση" διαβεβαιώνει η Kuick, "μείναμε στις θέσεις μας, για τουλάχιστον 20 λεπτά μετά το σφύριγμα της λήξης και τραγουδούσαμε, για την ομάδα. Το standing ovation δεν ήταν για τους παίκτες, αλλά για το σύλλογο, για εμάς, για το Hammarby. Ήταν κάτι αυθόρμητο, ένα συναισθηματικό μανιφέστο. Είμαστε Hammarby, ό,τι και αν συμβαίνει. Αγαπάμε την ομάδα και θα τραγουδούμε για αυτή, ανεξάρτητα από όλα. Θεωρώ δεδομένο ότι αν υπήρχε γιουχάισμα, αν αποχωρούσαμε πριν το τέλος του ματς, αν ήμασταν θυμωμένοι ή πικρόχολοι, σήμερα δεν θα είχαμε την εντυπωσιακή προσέλευση κοινού που απολαμβάνουμε".

Ουδείς πτοήθηκε όταν το 2011 η Hammarby λίγο έλειψε να βρεθεί στην τρίτη κατηγορία. Έπρεπε να νικήσει την αδιάφορη Angelholm, για να μείνει στην κατηγορία και κυριολεκτικά σώθηκε την τελευταία στιγμή: στο τελευταίο λεπτό των καθυστερήσεων, όταν σκόραρε ο Sebastian Bojassen. Δίχως αμφιβολία, αυτή ήταν η χειρότερη στιγμή στην ιστορία του συλλόγου. Ήταν πολλοί εκείνοι που έλεγαν πως δεν υπήρχε προοπτική, διότι είχε χαθεί η νοοτροπία του νικητή -δεν είχε μείνει τίποτα από δαύτη. Τι έκανε η διοίκηση; Έφερε πίσω στην πόλη το μεγαλύτερο είδωλο της. Τον Kennedy Bakircioglu, παίκτη που ενδεχομένως να θυμάστε από τη θητεία του στον Ηρακλή (2003-05). Οι Σουηδοί τον θυμούνται ως μέλος της ομάδας που πήρε τον τίτλο, το 2001.

Είναι ο παίκτης που είχε αγωνιστεί στον Ηρακλή, για δυο σεζόν (2003-05). Αυτό όμως, δεν είναι το θέμα μας. Ποιο είναι; Αφότου ξεκίνησε την καριέρα του στην Assyriska, ομάδα που δημιούργησαν οι Ασσύριοι της διασποράς και εκ των πρώτων παικτών της ήταν ο πατέρας του Benjamin (ειρήσθω εν παρόδω, έδωσε στο παιδί του το όνομα του τότε Πλανητάρχη, John F. Kennedy), στα 17 του (το 1999) πήγε στη Hammarby. Έως το 2003 που αποχώρησε για τον Ηρακλή, είχε παίξει σε 127 ματς και είχε σκοράρει 38 γκολ. Είχε περάσει και από δοκιμαστικά της Manchester United, αλλά συμβόλαιο δεν πήρε και συνέχισε στην FC Twnte (Δανία, 2005-07), πριν πάει στον Ajax (2007-2010). Τι έκανε μετά; "Ενώ ήταν ήδη εκατομμυριούχος και είχε ουκ ολίγες προτάσεις, επέλεξε να επιστρέψει κοντά μας, ενώ εμείς ήμασταν στα απόλυτα σκατά. Έχει τεράστια καρδιά και κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει τι είχε αποφασίσει να κάνει" εξηγεί μέλος των Hammarby Ultras. Το πρώτο του παιχνίδι, συνοδεύτηκε με sold out, με τον Bakircioglu να λέει πως " η αλήθεια είναι πως σκεφτόμουν τότε, να συνεχίσω να παίζω στην Ευρώπη, σκεφτόμουν την Ισπανία, τις άλλες χώρες. Αλλά όταν ήλθε η ώρα να αποφασίσω, ένιωσα πως αυτό που ήθελα να κάνω ήταν να επιστρέψω, για να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ και να βοηθήσω την ομάδα να γυρίσει εκεί όπου έπρεπε να είναι". Όταν λοιπόν, επαναπατρίσθηκε, οι φίλαθλοι σκαρφάλωσαν τον τοίχο του γηπέδου, για να δουν τη συνέντευξη Τύπου που έδωσε, πριν υπογράψει το συμβόλαιο του.

" Όταν είδα κάποιους από τους φιλάθλους, να κλαίνε που με έβλεπαν πίσω στο Hammarby, να με υποδέχονται με τον πιο συγκινητικό τρόπο, ήταν η πιο ωραία στιγμή για εμένα. Όταν ξύπνησα, την επομένη είπα στον εαυτό μου ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μην επιστρέψει η ομάδα, στην πρώτη εθνική. Δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσω κάποιον να σταματήσει εμένα ή την Hammarby". Στο ματς που έκρινε την άνοδο " αστόχησα σε πέναλτι. Σκέφτηκα αμέσως, πως δεν θα μπορούσε να είναι αυτή η εξέλιξη. Σκόραρα με εκτέλεση φάουλ, ενώ μετά κερδίσαμε άλλο πέναλτι. Ήθελα να το εκτελέσω, γιατί ήθελα να πάρω εκδίκηση από τον τερματοφύλακα. Και πήρα. Θεωρούσα δεδομένο ότι θα νικήσουμε. Μετά, βάλαμε και τρίτο γκολ και τέταρτο και πέμπτο". Ήταν μάλλον, της μοίρας του γραφτό να σκοράρει εκείνος το τελευταίο γκολ στο Söderstadion. Γιατί το καλοκαίρι του 2013 είχε έλθει η ώρα για μετακόμιση.

Ήταν σαν να ήμασταν σε κηδεία. Κάποιοι έλεγαν πως δεν ήθελαν να φύγουμε, γιατί εκεί είχαν μεγαλώσει, εκεί είχαν γνωρίσει τους φίλους, τις συντρόφους. Εκεί διδαχθήκαμε όσα είχαμε μάθει να υποστηρίζουμε. Όσα είχαμε γίνει. Ήταν δύσκολο για πολλούς" και όσοι πήγαν σε αυτήν την τελετή, φρόντισαν να πάρουν κάτι μαζί τους. Από τα δίχτυα των γκολπόστ, έως τις βίδες που στερέωναν τους πάγκους. "Π ώς είναι για κάποιους η εκκλησία τους; Το σπίτι τους; Έτσι ήταν για εμάς αυτό το γήπεδο. Είχαμε κολλήσει αυτοκόλλητα σε συγκεκριμένα σημεία, είχαμε κάνει γκραφίτι. Ξέραμε κάθε σπιθαμή. Όλα ήταν πράσινα και άσπρα και ήμασταν οι μόνοι που παίζαμε εκεί". Μετακόμισαν στην Tele2 Arena, ένα υπερσύγχρονο στάδιο (" που ήταν σαν διαστημόπλοιο"), το οποίο μοιράζονταν με άλλο σύλλογο: την Djurgårdens IF ή αλλιώς εκ των κύριων ανταγωνιστών τους. Τι έγινε στο τελευταίο ντέρμπι που διεξήχθη με φιλάθλους και των δυο ομάδων -ναι συμβαίνουν και αυτά; Δεν ασχολήθηκαν οι μεν με τους δε, αλλά επικέντρωσαν όλοι στο παιχνίδι. Για να μην σας κουράζουμε -άλλο- ιδού. Τα πρόσωπα στο κορεό των hammarbyare είναι άνθρωποι της ομάδας (παίκτες και οπαδοί) που έγιναν θρύλοι.

Αλλά ας γυρίσουμε στη μετακόμιση, γιατί είχε προκύψει ένα ζήτημα. Μια απορία. Θα μπορούσαν να το γεμίσουν ή έστω να κάνουν κάτι, ώστε να μη φαίνεται άδειο; Γιατί πια στις εξέδρες μπορούσαν να φιλοξενηθούν 31.000 φίλαθλοι. Αυτά που ακολούθησαν, ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. " Δεν ήλθε η καταστροφή. Τουναντίον, η ανάγκη που είχε προκύψει μας ένωσε περισσότερο, μας έκανε πιο δυνατούς. Βοήθησε και η ακουστική του γηπέδου, που είναι φανταστική. Πράγμα που σημαίνει ότι ο κόσμος πραγματικά μπορεί να επηρεάσει με τη φωνή του. Για αυτό και έγινε ο 12ος παίκτης μας", λέει ο Nanne Bergstrand, προπονητής της Hammarby. Βοήθησε βέβαια, και η διοίκηση, όταν έπεισε έναν από τους πιο αναγνωρισμένους προπονητές της χώρας να αναλάβει, στις αρχές του 2014 (ναι, τον Bergstrand). Ήταν γνωστό πως του άρεσαν τα μακροπρόθεσμα πλάνα (είχε περάσει 12 χρόνια στην Kalmar) και ανέλαβε την πρόκληση να ξυπνήσει τον κοιμώμενο γίγαντα. Ο κόσμος σαφέστατα και ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα και η ομάδα τερμάτισε στην κορυφή της Superettan. Έπειτα από πέντε οδυνηρά χρόνια, η Hammarby γύρισε εκεί όπου ένιωθε πως ανήκει και στο πρώτο ματς της σεζόν, νίκησε 2-0 τη Hacken. Ποιος άνοιξε το σκορ; Έλα. Είναι εύκολο: ο Bakircioglu.

Ζητήσαμε από την Kuick να γράψει τον επίλογο. Επέλεξε να εστιάσει εδώ: " Όταν είσαι αληθινός οπαδός, τα πάντα αφορούν τα έντονα συναισθήματα. Όλοι όσοι νοιάζονται πραγματικά για την ομάδα που στηρίζουν, για τον σύλλογο που αγαπούν, νοιάζονται πραγματικά. Και πραγματικά έχει σημασία η ομάδα τους για εκείνους. Τα συναισθήματα που σε κατακλύζουν, όταν η ομάδα σου σκοράρει δεν περιγράφονται με λέξεις. Είναι από τα πιο δυνατά, τα πιο τρελά που μπορεί να νιώσει άνθρωπος. Και έχεις τη δυνατότητα να τα μοιραστείς με τους ανθρώπους που είναι γύρω σου. Έτσι, γίνονται ακόμα πιο δυνατά, πολλαπλασιάζονται, όπως αισθάνεσαι έναν ιδιαίτερο δεσμό με όσους είναι κοντά. Δίπλα μου στα χρόνια που πάω στο γήπεδο, έχουν βρεθεί άνθρωποι με τους οποίους έχουμε ζήσει νίκες και ήττες. Ειλικρινά, δεν ξέρω πώς τους λένε, πού μένουν, τι κάνουν. Ξέρω μόνο ένα πράγμα: πως αγαπούν την Hammarby και αυτό μου αρκεί. Αυτό που προσπαθώ να σου πω είναι ότι προτιμώ ότι έχουμε ένα τρόπαιο και +20.000 κόσμου στις εξέδρες, ανά αγώνα, από το να είχαμε 50 τίτλους και 5.000 ανθρώπους στις εξέδρες. Φυσικά και μας νοιάζουν τα αποτελέσματα, αλλά όχι όσο άλλους. Εμείς νοιαζόμαστε πιο πολύ για την ομάδα". Ουτοπικό, σωστά;

Πηγές: espnfc.com, hammarbyfotboll.se, dailymail.co.uk, www.aeg7.com, thenatureofcities.com, ourworld.unu.edu, forfattarcentrum.se, Copa90.com