Η Fulvia ήταν το μοντέλο που άνοιξε το δρόμο για τη Lancia στους αγώνες ράλι. Η συνέχεια ωστόσο απαιτούσε κάτι πιο ριζοσπαστικό. Και οι Ιταλοί αποφάσισαν να σχεδιάσουν εξαρχής ένα αυτοκίνητο ειδικά για τους αγώνες.

Η Stratos τρόμαζε των ανταγωνισμό με την εμφάνιση και τις επιδόσεις της. Συχνά όμως τρόμαζε και τους οδηγούς της, λόγω του απόλυτου χαρακτήρα που είχε. Το σίγουρο είναι ότι αυτή η Lancia γεννήθηκε μόνο για να κερδίζει. Με το εκρηκτικό ταμπεραμέντο και τις επιτυχίες της γιγάντωσε το θρύλο της ιταλικής φίρμας στους αγώνες.

Όλα ξεκίνησαν από τον Cesare Fiorio. Ο αγωνιστικός διευθυντής της Lancia ήξερε πως ο αντικαταστάτης της Fulvia HF δεν θα έπρεπε να βασίζεται σε αυτοκίνητο μαζικής παραγωγής. Το νέο αγωνιστικό έπρεπε να είναι σχεδιασμένο εξαρχής με το βλέμμα στους αγώνες. Και να είναι πισωκίνητο...

Λάδι στη φωτιά έριξε ο Bertone to 1970, όταν παρουσίασε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Τορίνο το εντυπωσιακό πρωτότυπο “Stratos Zero”.

Αυτό ήταν. Ένα χρόνο αργότερα, το κοινό θα συναντούσε στην έκθεση του Τορίνο τη Lancia Stratos HF. Στη δημιουργία του Marcello Gandini ο Fiorio βρήκε τη βάση για το αγωνιστικό αυτοκίνητο των ονείρων του...

Τα πάντα πάνω στη Stratos ήταν σχεδιασμένα με το βλέμμα στα ράλι. Το μπροστινό καπό και το πίσω κάλυμμα του κινητήρα ήταν εξαιρετικά ελαφριά και έδιναν άμεση πρόσβαση στα μηχανικά μέρη, προσφέροντας ευκολία και ταχύτητα στη συντήρηση και τις επισκευές.

Το εσωτερικό ήταν εξαιρετικά στενό και αυστηρά για δύο άτομα και τα κράνη τους. Όπως χαρακτηριστικά είπε και ο Nuccio Bertone «το εσωτερικό φέρνει κοντά τον οδηγό και τον συνοδηγό και τους κάνει να μοιάζουν ένα».

Μπορεί το πλαίσιο και το αμάξωμα να ήρθαν εύκολα, σαν από θαύμα στη διάθεση του Fiorio, η επιλογή του κινητήρα από την άλλη θα εξελισσόταν σε μια πολύ πιο περίπλοκη διαδικασία. Το σίγουρο ήταν ότι θα χρειαζόταν ένα σύνολο, το οποίο θα ήταν εξαιρετικά ισχυρό ώστε να αντιμετωπίσει τον πολύ δυνατό ανταγωνισμό της εποχής.

Δοκιμάστηκαν αρκετές προτάσεις, από τον boxer κινητήρα της Lancia Flavia μέχρι τον V6 του Fiat 130. Τελικά ήταν ο V6 κινητήρας της Ferrari Dino 246 GT ο οποίος αξιολογήθηκε από τον Fiorio ως η ιδανική επιλογή λόγω της απόδοσης, αλλά και της εξαιρετικής αξιοπιστίας του.

Βέβαια, δεν ήταν τόσο απλά τα πράγματα… Ο Fiorio χρειάστηκε να προσπαθήσει αρκετά ώστε να πείσει τον Enzo Ferrari να επιτρέψει στη Lancia να χρησιμοποιήσει τον κινητήρα του και μάλιστα να την προμηθεύσει με ικανό αριθμό για να πάρει τη σχετική homologation από τη FIA.

Σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν τότε, για τη συμμετοχή ενός αυτοκινήτου στο Group 4 χρειαζόταν η παραγωγή τουλάχιστον 500 αυτοκινήτων δρόμου, αν μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι η Stratos, η οποία και στην «πολιτική» της έκδοση ήταν ένα φουτουριστικό όχημα με εγκάρσια τοποθετημένο στο κέντρο κινητήρα, διπλά ψαλίδια στην εμπρός και γόνατα McPherson στην πίσω ανάρτηση.

Με την έναρξη της παραγωγής, η Stratos ξεκίνησε και τις πρώτες δοκιμές σε αγωνιστικό επίπεδο, πριν καν πάρει την επίσημη πιστοποίηση. Από την αρχή έδειξε την ταχύτητα της, ενώ τα όποια προβλήματα νεότητας – κυρίως με την πίσω ανάρτηση – λύθηκαν πολύ σύντομα στις δύο πρώτες επίσημες εμφανίσεις της το 1972, στο Tour de Corse και στο Costa del Sol Rally.

Η πρώτη νίκη για τη Stratos θα ερχόταν λίγους μήνες αργότερα στην Ισπανία τον Απρίλη του 1973, όπου στο Firestone Rally, ο Sandro Munari με συνοδηγό τον Mario Mannucci πήραν πρώτοι την καρό σημαία, συνεχίζοντας τις επιτυχίες που είχαν ξεκινήσει με την Lancia Fulvia 1.6 HF.

Η πολυπόθητη homologation για το Group 4 από τη FIA ήρθε τον Οκτώβριο του 1974 και η Stratos HF μπορούσε επίσημα πλέον να εκπροσωπεί τη Lancia και να κατακτά βαθμούς στο παγκόσμιο πρωτάθλημα. Η εργοστασιακή Lancia Stratos HF με τους Munari/Mannucci κέρδισαν το Sanremo Rally και το Rideau Lakes Rally στον Καναδά, ενώ σε συνδυασμό με τη νίκη του Andruet στο Tour de Corse, η Lancia κατέκτησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ του 1974, το πρώτο σε μια μακρά λίστα επιτυχιών που θα κατακτούσε η μάρκα στη συνέχεια.

Με την πάροδο των ετών η Lancia Racing Team χρησιμοποίησε 26 επίσημα αυτοκίνητα, αρχικά με 12βαλβιδη και στην συνέχεια με 24βαλβιδη κεφαλή. Ο V6 κινητήρας της Ferrari με περιεχόμενη γωνία 65 μοιρών και απόδοση από 280 (12V) έως και 320 (24V) ίππους, επιτάχυνε τη Stratos μέχρι και τα 220 km/h, ενώ οι συμπαγείς διαστάσεις σε συνδυασμό με το χαμηλό βάρος που δεν ξεπερνούσε τα 980 κιλά, συνέθεταν ένα σύνολο με εντυπωσιακές επιδόσεις και τρομερή ευελιξία.

Το κόκκινο-λευκό χρώμα λόγω και της χορηγίας από την Marlboro αντικαταστάθηκε το 1975 με τα χρώματα της Alitalia, δημιουργώντας έναν από τους πλέον κλασσικούς και αναγνωρίσιμους χρωματισμούς στην ιστορία των αγώνων.

Η Lancia Stratos HF Gr.4 σύντομα έγινε το «απόλυτο όπλο» των αγώνων ράλλυ. Οι νίκες έρχονταν με καταιγιστικό ρυθμό και ο ανταγωνισμός δυσκολευόταν να αντισταθεί σε αυτό το αυτοκίνητο που γεννήθηκε με μόνο στόχο να κερδίζει. Με τρεις νίκες στη σειρά στο θρυλικό Monte Carlo Rally, τρία Παγκόσμια Πρωταθλήματα Κατασκευαστών το 1974, το 1975 και το 1976, αλλά και την κατάκτηση του FIA Rally Drivers World Cup του 1977 από τον Sandro Munari, η Stratos επιτέλεσε στο ακέραιο την αποστολή της.

Το 1978 ήταν επεισοδιακό για το Fiat Group, το οποίο αποφάσισε να αναθέσει στο Fiat 131 Abarth την εκπροσώπησή του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ. Η Lancia Stratos ουσιαστικά “παραγκωνίστηκε” στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.

ο Fiat 131 Abarth Rally πραγματοποίησε επίσης μια εξαιρετική πορεία στους αγώνες, αλλά η Stratos HF δεν παρέλειψε να τονίσει ακόμα και σε εκείνο τον γεννημένο για νίκες χαρακτήρα της, όταν οι Markky Alèn / Ilkka Kivimäki, κατέκτησαν τη νίκη στο Sanremo Rally του 1978, μπροστά από το 131 Abarth Alitalia των Maurizio Verini και Arnaldo Bernacchini! Η Stratos συνέχισε να κερδίζει νίκες και διακρίσεις σε αγώνες στην Ευρώπη μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Εκτός από ένα εξαιρετικά επιτυχημένο αγωνιστικό αυτοκίνητο, η Stratos HF συνετέλεσε τα μέγιστα στην ιστορία που έχει γράψει η Lancia στους αγώνες ράλλυ και παρέδωσε μια πολύ βαριά κληρονομιά στις 037 Rally και S4 που θα συνέχιζαν το μύθο της μάρκας τη δεκαετία του 1980.

Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να δεις δια ζώσης μια αυθεντική Lancia Stratos. Αν είσαι λάτρης του θρύλου της, αξίζει ένα ταξίδι στο Τορίνο, όπου δύο τέτοιες καλλονές φιλοξενούνται στο Heritage Hub της Stellantis.