Η μέση τιμή λίτρου της βενζίνης είναι πλέον πανελλαδικά πάνω από 2 € το λίτρο, ενώ στις Κυκλάδες ξεπέρασε τα 2,2 €/λίτρο φτάνοντας τα 2,233. Θυμηθείτε πως μιλάμε για τη μέση τιμή, που σημαίνει ότι υπάρχουν σημεία της χώρας που πληρώνουν ακόμη και 2,35 ευρώ ανά λίτρο. Αντίστοιχο, φυσικά, είναι το ράλι στις τιμές του diesel αλλά και του υγραερίου (LPG).

Σύμφωνα όμως με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ), από αύριο Σάββατο 12 Μαρτίου αναμένεται να δούμε την πρώτη σημαντική μείωση στις τιμές διυλιστηρίων σε βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και υγραέριο, λόγω της κάμψης που παρατηρείται στις χρηματιστηριακές τιμές και στις τιμές χονδρικής.

Αυτό σημαίνει ότι στις αμέσως επόμενες ημέρες θα δούμε και τις τιμές στα πρατήρια καυσίμων να μειώνονται ελαφρώς. Το θέμα είναι όμως πόση θα είναι η μείωση και για πόσο χρονικό διάστημα.

Η τιμές των καυσίμων βρίσκονται σε διαρκή άνοδο εδώ και τρεις μήνες. Ενδεικτικά, η απλή αμόλυβδη βενζίνη κόστιζε 1,75 ευρώ το λίτρο στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ την Πέμπτη 10 Μαρτίου έφτασε τα 2,082 €/lt, πανελλαδικά!

Οι φορείς της αγοράς επιμένουν πως μόνο με τη μείωση των φόρων στα καύσιμα θα μπορέσουν να αποκλιμακωθούν σημαντικά οι τιμές των καυσίμων, όπως συνέβη για παράδειγμα στην Κύπρο και την Πορτογαλία. Με βάση όσα ισχύουν σήμερα, σε κάθε λίτρο βενζίνης αντιστοιχούν φόροι 1,0703 € και τέλη 0,0157 €, δηλαδή πάνω από το 56% της τελικής τιμής που πληρώνει στο ταμείο ο καταναλωτής.

Βέβαια, κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί, καθώς θα στερούσε πολλά εκατομμύρια ευρώ από τα κρατικά ταμεία. Άλλωστε, ήδη η αύξηση στις τιμές οδηγεί σε μείωση της κατανάλωσης και συνεπώς σε μειωμένα φορολογικά έσοδα.

Με βάση τον προϋπολογισμό του 2022, από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στη βενζίνη εκτιμάται ότι θα εισρεύσουν φέτος στα κρατικά ταμεία περίπου 2,1 δις ευρώ, ενώ από τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης επιπλέον 359 εκατ. Ευρώ.

• Μπορεί ένα κράτος να βάλει πλαφόν στην τιμή των καυσίμων;

Με τον τρόπο που λειτουργούν οι νόμοι της αγοράς σήμερα, το κράτος δεν μπορεί να ορίσει την τελική τιμή στα καύσιμα, παρά μόνο να βάλει πλαφόν στα περιθώρια κέρδους, πράγμα που έκανε πριν λίγες μέρες το Υπουργείο Ανάπτυξης. Αλλά αυτό δεν μπορεί να συγκρατήσει την άνοδο των τιμών.

Ο μόνος τρόπος για να περιοριστεί η άνοδος στις τιμές καυσίμων, είναι η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, σύμφωνα με τους βενζινοπώλες. Όπως επισημαίνουν μάλιστα, οι αυξήσεις στη βενζίνη πρόκειται να συνεχιστούν και δεν αποκλείεται η τιμή της να φτάσει ακόμη και τα 2,5 ευρώ το λίτρο.

• Γιατί ακριβαίνουν τα καύσιμα;

Πολλοί λένε πως αιτία για την αύξηση των καυσίμων είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ωστόσο, η αύξηση στα καύσιμα δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζει ολόκληρος ο πλανήτης τις τελευταίες εβδομάδες. Συνδέεται άρρηκτα με την αύξηση της τιμής του αργού πετρελαίου στις παγκόσμιες αγορές, η οποία με τη σειρά της έχει να κάνει με την επιστροφή στην κανονικότητα ύστερα από αρκετούς μήνες lockdown.

Οι απαιτήσεις σε ενέργεια αυξήθηκαν κατακόρυφα, ωστόσο οι χώρες που εξήγαγαν πετρέλαιο και φυσικό αέριο δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν άμεσα στη ζήτηση, η οποία ήταν πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά. Πλέον, ο πόλεμος αλλά και το εμπάργκο που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στο ρωσικό πετρέλαιο, έχουν οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή του αργού πετρελαίου. Δεδομένου πως η Ρωσία είναι μια από τις μεγαλύτερες χώρες στην παραγωγή αργού πετρελαίου παγκοσμίως, αν δεν σταματήσει σύντομα ο πόλεμος, οι οικονομικές συνέπειες θα είναι μάλλον δυσβάσταχτες για όλους.

Μια λύση θα ήταν η αύξηση παραγωγής σε άλλες χώρες. Φαίνεται για παράδειγμα πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σχεδιάζουν να καλέσουν τα υπόλοιπα μέλη του ΟΠΕΚ, του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών, να παραγάγουν ακόμη περισσότερα βαρέλια πετρελαίου για να αντισταθμιστεί η έλλειψη από το εμπάργκο στα ρωσικά καύσιμα.

Σε κάθε περίπτωση, όλα δείχνουν πως το επόμενο διάστημα οι μετακινήσεις μας θα κοστίζουν πολύ περισσότερο, και δυστυχώς αυτό είναι ένα ακόμη πρόβλημα ακρίβειας που τα νοικοκυριά καλούνται να αντιμετωπίσουν.