Σε μάστιγα έχει εξελιχθεί δυστυχώς η κλοπή καταλυτών και στη χώρα μας. Καθημερινά οδηγοί βρίσκονται στη δυσάρεστη έκπληξη, όταν βάζουν μπροστά το αυτοκίνητό τους, να αντιλαμβάνονται από το θόρυβο πως κάτι κακό έχει συμβεί στην εξάτμιση.

Και αυτό στην καλή περίπτωση, καθώς υπάρχουν και εκείνοι οι κλέφτες που γυρίζουν στο πλάι το αυτοκίνητο για να αφαιρέσουν πιο εύκολα τον καταλύτη, προξενώντας πολύ μεγαλύτερες ζημιές.

Η αφαίρεση του καταλύτη από το αυτοκίνητο διαρκεί ελάχιστα, ακόμη και λιγότερο από 3 λεπτά και γίνεται συνήθως νυχτερινές ώρες, για να περιοριστεί η πιθανότητα, χαρακτηριστικά των κλεφτών να καταγραφούν σε κάμερες που τυχόν υπάρχουν στην περιοχή.

Τι είναι ο καταλύτης

Καταλύτη ή καταλυτικό μετατροπέα όπως λέγεται επίσημα, έχουν όλα τα αυτοκίνητα υποχρεωτικά από τις αρχές της δεκαετίας του '90.

Ο καταλυτικός μετατροπέας αποτελεί μέρος του συστήματος εξάτμισης του αυτοκινήτου. Βρίσκεται στο κάτω μέρος του οχήματος, ανάμεσα στο μοτέρ και το καζανάκι της εξάτμισης και αναλαμβάνει να συγκρατεί βλαβερούς ρύπους από τα καυσαέρια του κινητήρα, πριν βγουν στην ατμόσφαιρα.

Το εσωτερικό μέρος του καταλύτη είναι επικαλυμμένο με πολύτιμα μέταλλα, όπως η πλατίνα, το ρόδιο και το παλλάδιο. Αυτά λειτουργούν ως καταλύτης προκειμένου να διασπάσουν με χημικές ενώσεις επικίνδυνους ρύπους όπως το μονοξείδιο του άνθρακα και το οξείδιο του αζώτου, και να τους μετατρέψουν σε λιγότερο βλαβερά καυσαέρια, όπως το διοξείδιο του άνθρακα και το άζωτο.

Γιατί κλέβουν τους καταλύτες;

Τα πολύτιμα μέταλλα που περιέχουν οι καταλύτες έχουν γίνει περιζήτητα καθώς η τιμή τους αυξάνεται ραγδαία παγκοσμίως. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή για το ρόδιο έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία δύο χρόνια, φτάνοντας τον Απρίλιο του 2021 τα 27.000 ευρώ η ουγγιά (περίπου τα 30 γραμμάρια). Σήμερα η αξία του κυμαίνεται στα 13.000 ευρώ η ουγγιά. Ένας καταλύτης περιέχει 1-2 γραμμάρια ρόδιο.

Οι κλέφτες προτιμούν συνήθως αυτοκίνητα δεκαετίας και πάνω, καθώς και υβριδικά τα οποία έχουν μεγαλύτερες ποσότητες πολύτιμων μετάλλων στους καταλύτες τους.

Πόσο κοστίζει ένας καταλύτης

Ένας καινούριος καταλύτης (όχι γνήσιος) κοστίζει από 150-200 ευρώ, ενώ μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τα 500 ευρώ, χωρίς τοποθέτηση, αναλόγως το μοντέλο.

Η τιμή είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με ένα γνήσιο καθώς έχουν μικρότερες ποσότητες πολύτιμων μετάλλων.

Αναλογιστείτε πως ένας κλεμμένος γνήσιος καταλύτης μπορεί να πωληθεί στη μαύρη αγορά ακόμη και για 300 ευρώ!

Πώς μπορώ να προστατέψω τον καταλύτη του αυτοκινήτου μου

Κατ΄ αρχήν, η τοποθέτηση ενός συναγερμού με αισθητήρα κραδασμών είναι ένας τρόπος για να αποθαρρύνουμε τους κλέφτες από το να αφαιρέσουν τον καταλύτη από το αυτοκίνητό μας.

Αν παρκάρουμε στο δρόμο, η στάθμευση σε σημείο με καλό φωτισμό τη νύχτα βοηθά επίσης στην αποτροπή της κλοπής, ενώ αν έχουμε ιδιωτικό γκαράζ αλλά είναι ανοιχτό, ένας αισθητήρας κίνησης που να ανάβει αυτόματα κάποιο δυνατό φως και ένα σύστημα βιντεοσκόπησης θα ήταν επίσης πολύ χρήσιμα.

Με αποζημιώνει η ασφαλιστική μου σε περίπτωση κλοπής του καταλύτη;

Καθώς ο καταλύτης είναι σταθερό και απαραίτητο για την κίνηση εξάρτημα του οχήματος, και εφόσον έχουμε ασφαλίσει το αυτοκίνητό μας για μερική κλοπή, η ασφαλιστική εταιρία είναι υποχρεωμένη να μας αποζημιώσει.

Βέβαια, οι παράπλευρες ζημιές που θα προκαλέσουν οι κλέφτες στην προσπάθειά τους να πάρουν τον καταλύτη δεν είναι βέβαιο πως καλύπτονται. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται λεπτομερής ανάγνωση στους όρους του ασφαλιστικού συμβολαίου.

Μπορώ να αφήσω το αυτοκίνητό μου χωρίς καταλύτη;

Δεδομένου πως ο σωλήνας της εξάτμισης έχει κοπεί για να αφαιρεθεί ο καταλύτης, το αυτοκίνητο δεν μπορεί να κυκλοφορήσει κανονικά καθώς κάνει υπερβολικό θόρυβο.

Η λύση ωστόσο δεν είναι να διορθωθεί απλώς ο σωλήνας, καθώς χωρίς καταλύτη το αυτοκίνητο βγάζει πολλά καυσαέρια από την εξάτμιση που ξεπερνούν τα νόμιμα όρια, σε ένα ενδεχόμενο έλεγχο της Τροχαίας στο δρόμο ή στον τακτικό τεχνικό έλεγχο του ΚΤΕΟ.

Μοιραία, η τοποθέτηση ενός νέου καταλύτη είναι επιβεβλημένη.