Η παρέμβαση στα μονοθεσία -και πόσω μάλλον η αλλαγή μιας παραμέτρου σημαντικής όσο το ύψος από το έδαφος- απαγορεύεται όταν αυτά βρίσκονται σε καθεστώς παρκ-φερμέ, δηλαδή από το τέλος των δοκιμών κατάταξης του Σαββάτου μέχρι την εκκίνηση του αγώνα την Κυριακή.

Ειδικά στα μονοθέσια από το 2022, που επανέφεραν στο προσκήνιο το ground effect (την παραγωγή του μεγαλύτερου ποσοστού της άντωσης από το δάπεδο), το ύψος από το έδαφος είναι εξαιρετικά κρίσιμο, και μπορεί να προσφέρει πολύ μεγάλα αεροδυναμικά οφέλη.

Όπως αποκάλυψε το αγγλικό περιοδικό Autosport, τις τελευταίες εβδομάδες η FIA βρίσκεται σε συνεχείς επαφές με ορισμένες ομάδες της Formula 1 με αντικείμενο συζήτησης τις υποψίες ότι μία από τις ομάδες αλλάζει το ύψος από το έδαφος του λεγόμενου T-tray μεταξύ των κατατακτήριων και του αγώνα.

Το T-tray, που λέγεται και splitter, είναι στην ουσία η μπροστινή απόληξη του δαπέδου. Ένα οριζόντιο πτερύγιο που βρίσκεται στο κάτω μέρος της καρίνας, κάτω από το κόκπιτ του οδηγού και από το ρύγχος του μονοθεσίου.

Ο πρωταρχικός ρόλος του T-tray είναι να στηρίζει το ξύλινο τμήμα του δαπέδου, το οποίο χρησιμεύει στη FIA για να διαπιστώνει (βάσει της φθοράς του) αν και κατά πόσο ένα μονοθέσιο “τρίβει” το υπογάστριό του στην άσφαλτο.

Με το πέρασμα των ετών, το T-tray αξιοποιήθηκε αεροδυναμικά από τους σχεδιαστές, για να προσφέρει οφέλη άντωσης και διαχείρισης των ροών του αέρα κάτω από το δάπεδο και στις πλευρές του.

Όταν επέστρεψε το ground effect το 2022, κατά συνέπεια, το T-tray απέκτησε ακόμα μεγαλύτερη σημασία, δεδομένης της κρισιμότητας της κατεύθυνσης του αέρα προς τα πολλαπλά κανάλια στο κάτω μέρος του δαπέδου.

Πιο συγκεκριμένα, οι σχεδιαστές εκμεταλλεύονται το T-tray κυρίως για να παράγουν στροβιλισμούς που επιταχύνουν τη ροή του αέρα που εισχωρεί στα κανάλια του δαπέδου. Όσο πιο πολύ επιταχυνθεί η ροή αυτή, τόσο περισσότερο μειώνεται η πίεση κάτω από το δάπεδο και τόσο περισσότερο ενισχύεται η άντωση που παράγει ο διαχύτης στο πίσω άκρο του δαπέδου.

Την ίδια ώρα, μειώνοντας το ύψος του T-Tray, μια ομάδα μπορεί να μειώσει και το ύψος της εμπρός πτέρυγας από το έδαφος, κι έτσι να την κάνει πιο αποδοτική - δηλαδή να αυξήσει την παραγωγή άντωσης από την πτέρυγα και να μειώσει τις όποιες τάσεις υποστροφής του μονοθεσίου.

Αυξάνοντας το ύψος του T-Tray, στον αντίποδα, η ομάδα μπορεί να έχει άλλα οφέλη. Όπως, για παράδειγμα, να φέρει το ύψος από το έδαφος σε πιο επιθυμητό επίπεδο όταν το δοχείο καυσίμου είναι γεμάτο (για τον αγώνα), και το βάρος είναι μεγάλο, ή όταν το απαιτεί ένα σιρκουί που έχει μη ομαλά σημεία που θα προκαλούσαν την τριβή του υπογαστρίου στην άσφαλτο.

Συνεπώς, οι μηχανικοί των ομάδων πρέπει να αναζητούν διαρκώς τον τέλειο συμβιβασμό ρύθμισης του ύψους από το έδαφος. Και η παρέμβαση στο ύψος του T-Tray μπορεί να τους δώσει πολύ μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων, προκειμένου να ρυθμίσουν την αεροδυναμική του μονοθεσίου τους πιο κοντά στις ιδιαιτερότητες κάθε διαφορετικής αγωνιστικής περιόδου, ή κάθε διαφορετικής πίστας.

Όμως, όταν κάτι τέτοιο γίνεται σε καθεστώς παρκ-φερμέ, όπως μεταξύ των δοκιμών κατάταξης και του αγώνα, είναι παράνομο. Οι μόνες αεροδυναμικές παρεμβάσεις που επιτρέπονται σε καθεστώς παρκ-φερμέ είναι οι ρυθμίσεις της εμπρός πτέρυγας, αλλά χωρίς την αλλαγή εξαρτημάτων της.

Και γυρίζουμε στο παρόν, και στο GP του Τέξας: η -άγνωστη, προς το παρόν- ομάδα που φέρεται να έχει βρει τρόπο να παρακάμπτει το καθεστώς του παρκ-φερμέ και να αλλάζει το ύψος του T-Tray, φέρεται να μην το κάνει εξωτερικά με ειδικά εργαλεία - αλλά με ένα απλό ελατήριο που ελέγχεται μέσα από το κόκπιτ, στο πλαίσιο της καθιερωμένης προετοιμασίας του αυτοκινήτου στη γραμμή της εκκίνησης πριν από τον αγώνα.

Η καταγγελία ορισμένων ομάδων για το εν λόγω ζήτημα ώθησε τη FIA να λάβει έκτακτα μέτρα στο Όστιν. Προς το παρόν, η Ομοσπονδία δεν είναι σε θέση να αποδείξει, με συγκεκριμένα και αδιαμφισβήτητα στοιχεία, ότι η ομάδα που φέρεται να παρανομεί, όντως το κάνει.

Έτσι, η FIA ανακοίνωσε ότι θα τροποποιήσει την αστυνόμευση υπό το καθεστώς του παρκ-φερμέ, με μεθόδους που ακόμη δεν έχει διευκρινίσει. Αλλά είναι σίγουρο ότι το θέμα αυτό θα έχει και συνέχεια - ειδικά αν οι αντίπαλες ομάδες συνεχίζουν να διαπιστώνουν ότι εξακολουθεί να υφίσταται από τη μία αυτή ομάδα η παρανομία αλλαγής του ύψους του T-Tray.