Χαρακτηρίστηκε – και δικαίως – μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του Παγκόσμιο αθλητισμού. Και πώς να μην γίνει αυτό όταν η ταπεινή Ελλάδα δεν κοίταξε απλώς στα μάτια την Σοβιετική Ένωση, αλλά την κέρδισε κιόλας, κατακτώντας την πρώτη θέση στο Eurobasket του 1987!

Ήταν 14 Ιουνίου. Στο τότε νεόκτιστο ακόμα “Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας”, το οποίο είχε ανοίξει τις πύλες του δύο χρόνια νωρίτερα, δεν έπεφτε καρφίτσα. Στο γήπεδο βρισκόντουσαν περίπου 20.000 φίλαθλοι. Στην πραγματικότητα όμως στο γήπεδο βρισκόταν όλη η Ελλάδα. Δεν γινόταν αλλιώς. Όχι τώρα που η Εθνική βρισκόταν τόσο κοντά στο να κατακτήσει την Ευρώπη.

Απέναντί στην Εθνική βρισκόταν η πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση του Σαρούνας Μαρτσουλιόνις, του Αλεξάντερ Βολκόφ, του Βλαντιμίρ Τσατσένκο και του Σέρτζιους Γιοβάισα. Τα πράγματα έμοιαζαν – και ήταν – δύσκολα. Ελάχιστοι έδιναν τύχη στην Ελλάδα. Αυτός ο αγώνας όμως δεν ήταν σαν όλους τους άλλους. Η Ελλάδα των θαυμάτων έμοιαζε έτοιμη να φέρει τα πάνω-κάτω στο Παγκόσμιο μπάσκετ, ολοκληρώνοντας ιδανικά ένα ταξίδι 11 ημερών. Αλήθεια όμως, πώς είχε φτάσει μέχρι εδώ η Ελλάδα;

ΜΙΑ ΟΝΕΙΡΕΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ, ΓΕΜΑΤΗ ΕΜΠΟΔΙΑ

Ήταν 3 Ιουνίου όταν ξεκίνησαν όλα. Ενόψει μόλις 8.000 φιλάθλων η οικοδέσποινα του Eurobasket Ελλάδα διέλυσε με 109-77 την Ρουμανία. Κανείς δεν περίμενε αυτό που θα ακολουθούσε. Την αμέσως επόμενη μέρα ωστόσο η Ελλάδα θα έκανε το πρώτο “μπαμ”, δείχνοντας ότι είναι φτιαγμένη για μεγάλα πράγματα, αφού στις 4 Ιουνίου κέρδισε την Ενωμένη Γιουγκοσλαβία των Ντράζεν Πέτροβιτς, Ζάρκο Πάσπαλι, Στόγιαν Βράνκοβιτς και των νεαρών Βλάντε Ντίβατς, Ντίνο Ράτζα και Τόνι Κούκοτς με 84-78!

Κάπως έτσι, η ο αγώνας της επόμενης ημέρας (7 Ιουνίου) κόντρα στην πανίσχυρη Γαλλία είχε πλέον χαρακτήρα “τελικού”, αφού αν η Ελλάδα γνώριζε την ήττα θα γνώριζε τον αποκλεισμό! Στο πρώτο ημίχρονο του αγώνα αυτό φαινόταν πολύ πιθανό, αφού στο φινάλε του πρώτου ημιχρόνου το σκορ ήταν 38-38. Στο δεύτερο ημίχρονο ωστόσο χάρη και στην ώθηση του κόσμου η Ελλάδα έφτασε στη νίκη με 82-69 και προκρίθηκε ως τέταρτη (σε τριπλή ισοβαθμία με Γιουγκοσλαβία και Ισπανία με ρεκόρ 3-2) στα προημιτελικά. Εκεί την περίμενε η Ιταλία, η οποία είχε τερματίσει πρώτη στον άλλο όμιλο με ρεκόρ 5-0.

Είδα στα μάτια τους στην προθέρμανση ότι θα έχαναν” δήλωσε μετά τον αγώνα ο Νίκος Γκάλης για τους “ατζούρι”, οι οποίοι έμοιαζαν πράγματι υπνωτισμένοι στο παρκέ. Άλλο που δεν ήθελε η Ελλάδα, η οποία στηριζόμενη στον κόσμο της έφτασε σε μία εύκολη νίκη με 90-78 και πήρε την πρόκριση στον ημιτελικό, όπου έμελλε να αντιμετωπίσει την Γιουγκοσλαβία, η οποία δύο ώρες αργότερα διέλυσε την Πολωνία με 128-81.

Το βράδυ της 12ης Ιουνίου, σε ένα κατάμεστο ΣΕΦ, η Ελλάδα έπρεπε να κερδίσει για δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα την πανίσχυρη Γιουγκοσλαβία. Οι πιθανότητες ήταν εναντίον της, αφού πλέον δεν γινόταν να πιάσει στον ύπνο την παρέα του Ντράζεν, με τους Γιουγκοσλάβους να κλείνουν το πρώτο ημίχρονο προηγούμενοι με 45-35. Αυτό όμως δεν πτόησε την Ελλάδα, η οποία χάρη σε ένα απίστευτο επιμέρους σκορ 46-32 στο δεύτερο ημίχρονο πήρε τη νίκη με 81-77 και μαζί την πρόκριση στον τελικό, όπου την περίμενε ήδη η Σοβιετική Ένωση.

ΕΝΑ ΜΠΑΣΚΕΤΙΚΟ ΕΠΟΣ

ΣΕΦ, 14 Ιουνίου 1987. Στο “Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας” η Ελλάδα αντιμετωπίζει, ως τυπικά φιλοξενούμενη, την Σοβιετική Ένωση. Μία ομάδα που μέχρι εκείνη την στιγμή είχε πάρει μέρος στα 19 από τα 20 Eurobasket που είχαν διεξαχθεί από το 1947 κι έπειτα, μετρώντας 16 παρουσίες σε τελικούς (!), 14 χρυσά μετάλλια, 2 αργυρά και 3 χάλκινα! Ο ορισμός του μεγαθήριου. Εκείνο το βράδυ ωστόσο, στο 21ο Eurobasket της ιστορίας της, ο Μαρτσουλιόνις και η παρέα του θα γινόντουσαν για μία βραδιά θνητοί.

Πραγματοποιώντας την καλύτερη εμφάνιση της ιστορίας της μέχρι τότε, η Ελλάδα κοίταξε στα μάτια τους Σοβιετικούς σε όλο το παιχνίδι. Παρά τις απώλειες των Παναγιώτη Γιαννάκη και Παναγιώτη Φασούλα με 5 φάουλ πρόσφερε στον κόσμο ένα συγκλονιστικό παιχνίδι, το οποίο οδηγήθηκε στην παράταση (89-89) χάρη σε δύο βολές του Λιβέρη Ανδρίτσου. Στο έξτρα πεντάλεπτο έσπασαν καρδιές. Στο τέλος, η εξιλέωση ήρθε από τα χέρια του Αργύρη Καμπούρη, ο οποίος με 2 βολές διαμόρφωσε το τελικό 103-101, στέλνοντας στον 7ο ουρανό έναν ολόκληρο λαό. Η Ελλάδα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης!

Το τέλος της διοργάνωσης βρήκε τον Νίκο Γκάλη και τον Παναγιώτη Φασούλα στην καλύτερη πεντάδα του Eurobasket παρέα με τους Σαρούνας Μαρτσουλιόνις και Σάσα Βολκόφ της Σοβιετικής Ένωσης και τον Αντρές Χιμένεθ των Ισπανών. Ήταν το ιδανικό φινάλε μίας ονειρεμένης πορείας για την Ελλάδα, που κατάφερε να κάνει θόρυβο σε όλη την Ευρώπη.

ΕΛΛΑΔΑ (Κώστας Πολίτης): Γκάλης 40 (1), Γιαννάκης 10 (2), Καμπούρης 10, Χριστοδούλου 10 (2), Φασούλας 12, Ανδρίτσος 10, Ιωάννου 8 (1), Ρωμανίδης 3, Φιλίππου.

ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ (Αλεξάντερ Γκομέλσκι): Βάλτερς 23 (4), Μαρτσουλιόνις 16, Χομίτσιους 10, Τσατσένκο 14, Γιοβάισα 17 (4), Βολκόφ 4, Ταρακάνοφ 5, Γκομπόροφ 4, Τιχονένκο, Μπαμπένκο, Παγκράσκιν 8

ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΜΕ ΞΕΚΑΘΑΡΟΥΣ ΡΟΛΟΥΣ

Η ομάδα του 1987 είχε την ευλογία να δει να συνυπάρχουν στο ρόστερ της 4 από τους καλύτερους παίκτες στην ιστορία της, οι οποίοι ταυτόχρονα αγωνίζονταν σε διαφορετικές θέσεις. Ο λόγος για τους Νίκο Γκάλη, Παναγιώτη Γιαννάκη, Παναγιώτη Φασούλα και Φάνη Χριστοδούλου, οι οποίο με τον τρόπο τους άλλαξαν όλο το μπάσκετ στην χώρα. Στο πλευρό τους ωστόσο την ίδια στιγμή είχαν μία εξαιρετική φουρνιά παικτών που τους συμπλήρωνε ιδανικά.

Η Εθνική του 1987 θα μείνει στην ιστορία ως μία από τις πιο ταλαντούχες ομάδες στην ιστορία της χώρας. Ο λόγος που κατέκτησε ωστόσο το χρυσό μετάλλιο το 1987 και το αργυρό μετάλλιο στο Eurobasket του Ζάγκρεμπ το 1989 δεν ήταν μόνο το πλούσιο ταλέντο της, αλλά το γεγονός ότι όλοι ήταν διατεθειμένοι να κάνουν ό,τι χρειαστεί για να φτάσει η ομάδα στον στόχο της. Και αυτή είναι και η μεγαλύτερη κληρονομιά της.