Ευρωμπάσκετ 1987: 24 χρόνια μετά
Σαν σήμερα το 1987, η Εθνική μπάσκετ έγραψε ιστορία κατακτώντας το Ευρωμπάσκετ. Μετά από 24 χρόνια το Sport24.gr δημιούργησε ένα βίντεο με όλες τις ανεπανάληπτες φάσεις που έμειναν γραμμένες στη μνήμη μας και σας παρουσιάζει ένα αφιέρωμα διαφορετικό από τα άλλα! (video)
Το 24 είναι ο αγαπημένος μας αριθμός εδώ στο Sport24.gr και με αφορμή τη συμπλήρωση ισάριθμων ετών από την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του 1987, σας παρουσιάζουμε όχι μία, ούτε δύο αλλά 24 στιγμιότυπα σχετικά με την παρέα των Γκάλη, Γιαννάκη, Χριστοδούλου και όλων των άλλων παιδιών που έβαλαν στο μπασκετικό χάρτη την Εθνική ομάδα.
Άλλωστε, η θέση που κατέχει το ελληνικό μπάσκετ στο ευρωπαϊκό αλλά και το παγκόσμιο στερέωμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο Έπος του 1987!
Ας γυρίσουμε λοιπόν, πίσω το χρόνο και ας θυμηθούμε την πορεία της Εθνικής ομάδας, άγνωστες και γνωστές πτυχές για τη διοργάνωση, αλλά και ενδιαφέροντες αριθμούς.
1. Καλοκαίρι 1987 λοιπόν... Το δωδεκαήμερο 3-14 Ιουνίου εκείνης χρονιάς, η θερμοκρασία χτύπησε κόκκινο. Υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία σε πολύ υψηλά επίπεδα, που δημιουργούσαν έναν αποπνικτικό συνδυασμό. Κι όμως ο κόσμος στο πόδι. Όντως στην αρχή διστακτικός αλλά στη συνέχεια ιδιαίτερα εκδηλωτικός και περήφανος για τις ιδιαίτερες στιγμές που του πρόσφεραν ο Κώστας Πολίτης και οι παίκτες του.
2. Το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1987 ήταν η πρώτη μεγάλη διοργάνωση μπάσκετ που ανατέθηκε μέχρι τότε στη χώρα μας. Μάλιστα, για πρώτη φορά την ιστορία του θεσμού μόνο μία πόλη και ένα γήπεδο -το ΣΕΦ δηλαδή- φιλοξένησε τους αγώνες ολόκληρης της διοργάνωσης, δηλαδή 46 παιχνίδια!
3 . Οι ελπίδες για μία καλή πορεία στους αγώνες είχαν περιοριστεί αρκετά με την κλήρωση της Εθνικής ομάδας στον δυσκολότερο δυνατό όμιλο. Κι εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι προσπάθειες που έγιναν τότε για να αλλάξει όμιλο η Εθνική μας έπεσαν στο κενό, προς απογοήτευση πολλών. Το επιχείρημα της οικονομικής αποτυχίας των αγώνων δεν λήφθηκε ποτέ σοβαρά υπόψιν από τη FIBA και έτσι η Ελλάδα τέθηκε αντιμέτωπη με τα μεγαθήρια του ευρωπαϊκού μπάσκετ που είχαν στις τάξεις τους παίκτες-θρύλους.
4. Σοβιετική Ένωση, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, αλλά και Γαλλία, Ρουμανία τέθηκαν στο δρόμο της Εθνικής Ελλάδας, σε μία προσπάθεια να προκριθεί τουλάχιστον στα προημιτελικά της διοργάνωσης. Αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος για τους Έλληνες παίκτες που αφενός είχαν άγριες διαθέσεις, αφετέρου όμως ήξεραν πως το έργο τους μόνο εύκολο δεν ήταν.
5. Στις 3 Ιουνίου λοιπόν, είχαμε την έναρξη των αγώνων και έναν εντυπωσιακό ξεκίνημα τόσο για την Εθνική ομάδα, όσο και για τον Νίκο Γκάλη. Η Ελλάδα διέσυρε με σκορ 109-77 την Ρουμανία με 44 (!) πόντους του Γκάλη που ήταν "καυτός".
6. Την δεύτερη ημέρα, το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα είχε κάνει ήδη την υπέρβασή του. Νίκησε για πρώτη την Γιουγκοσλαβία μετά από το 1953, όταν σε παιχνίδι φιλικού χαρακτήρα είχε επικρατήσει με 65-59. Η νίκη με σκορ 84-78 και τον Γκάλη (44π.) να πετυχαίνει ακριβώς τους ίδιους πόντους με το ματς της πρεμιέρας, έστρεψαν τα φώτα της δημοσιότητας στο αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα.
7. Από εκείνο το σημείο κι έπειτα ο κόσμος αφυπνίστηκε αλλά και θορυβήθηκε. Κατάλαβε ότι γινόταν μία σοβαρή προσπάθεια στο ΣΕΦ κι έπαψε να είναι απών από το ΣΕΦ. Έκτοτε κατέκλυσε το φαληρικό στάδιο κι έγινε ο έκτος παίκτης της ελληνική ομάδας, προσφέροντάς της μία άνευ προηγουμένου στήριξη.
8. Η απότομη προσγείωση για τους Έλληνες παίκτες ήρθε στις 5/6/87 όταν η Εθνική τέθηκε αντιμέτωπη με την Ισπανία. Η ομάδα των Χιμένεθ, Σαν Επιφάνιο, Βιγιακάμπα, Μοντέρο, Μαρτίνεθ (και πολλών άλλων μεγάλων παικτών) νίκησε με 106-89 την Ελλάδα, που έδειχνε να μην έχει ξεπεράσει την απώλεια του Νίκου Φιλίππου.
9. Πάντως, ο τραυματισμός του Νίκου Φιλίππου μόλις στο δεύτερο ματς της διοργάνωσης, φάνηκε να συσπειρώνει την ομάδα, η οποία έδειξε τεράστια ψυχικά αποθέματα, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της έχοντας χάσει ένα από τα βασικά της όπλα. Το βαρύ διάστρεμμα που υπέστη ο Έλληνας πάουερ φόργουορντ και μετέπειτα μάνατζερ της Εθνικής δεν του επέτρεψε να αγωνιστεί ξανά μέχρι το τέλος του τουρνουά.
10. Επόμενος αντίπαλος για την Εθνική ήταν η Σοβιετική Ένωση, με τον Κώστα Πολίτη να έχει προετοιμάσει καλά τους παίκτες του. Πάντως, η ήττα με 69-66 δεν αποφεύχθηκε κυρίως λόγω του Τσεχοσλοβάκου διαιτητή Κοτλέμπα, ο οποίος σφύριξε αλλοπρόσαλλα και υποχρέωσε το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα στη δεύτερη ήττα του.
11. Από εκεί και πέρα τα πράγματα ήταν απλά. Η Εθνική ή θα νικούσε τη Γαλλία στο πέμπτο και τελευταίο ματς της α' φάσης της διοργάνωσης και θα προκρίνονταν στην επόμενη φάση ή θα έχανε το ματς και θα πετούσε στα σκουπίδια δύο μεγάλες νίκες (όπως ήταν αυτές με αντίπαλο τη Ρουμανία και τη Γιουγκοσλαβία).
12. Στο ματς με αντίπαλο τους "τρικολόρ" ο Παναγιώτης Γιαννάκης απέδειξε ότι είναι ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές τελειώνοντας τελικά το παιχνίδι με 10 πόντους, 10 ριμπάουντ, 3 ασίστ και 3 κλεψίματα. Τελικά, η Ελλάδα νίκησε πολύ εύκολα με σκορ 82-69 τη φιλόδοξη Γαλλία. Πάντως, ο προπονητής των "τρικολόρ" Ζαν Γκαλ μετά το τέλος του αγώνα δικαιολόγησε την ήττα λέγοντας: "Ο κόσμος της Ελλάδας ανασταίνει ακόμα και νεκρούς".
13. Κι αισίως φτάσαμε στα προημιτελικά... Αντίπαλος της Ελλάδας ήταν η Ιταλία των Μανίφικο, Μπρουναμόντι, Κόστα, Μοντέκι, Καρέρα κ.α. Οι διεθνείς όμως μπήκαν αποφασισμένοι στο παρκέ για να κατακτήσουν το πολυπόθητο εισιτήριο για τους "4". Και τα κατάφεραν (90-78) αποδίδοντας όμορφο κατά διαστήματα μπάσκετ, στέλνοντας στο καναβάτσο τη "σκουάντρα ατζούρα". Εκείνη ήταν η πρώτη νίκη του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, που μέχρι τότε μετρούσε 17 ήττες σε ισάριθμα ματς από την Ιταλία!
14. Ο κόσμος αποθέωσε τους παίκτες του Κώστα Πολίτη, αναγνωρίζοντας την υπερπροσπάθεια που είχαν καταβάλει. Από τον πιο απλό φίλαθλο του μπάσκετ που έβλεπε τα ματς από την τηλεόρασή του μέχρι τον Γιώργο Βασιλακόπουλο, κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι οι πανηγυρισμοί θα συνεχίζονταν!
15. Την Παρασκευή 12/6 η Εθνική έκανε αυτό που για πολλούς έμοιαζε με άθλο. Νίκησε για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα λίγων ημερών τη θρυλική Γιουγκοσλαβία, γεγονός που από μόνο του αποτελούσε μεγάλη επιτυχία. Φανταστείτε δε ότι η νίκη με σκορ 81-77 χάρισε και την πρόκριση στον μεγάλο τελικό της διοργάνωσης. Το τελευταίο σφύριγμα της λήξης βρήκε όλα τα μέλη της ομάδας να γίνονται ένα κουβάρι και να πανηγυρίζουν έξαλλα. Ακόμα και ο ευρωπαϊκός Τύπος της εποχής που πριν τον αγώνα στοιχημάτιζε υπέρ της Γιουγκοσλαβίας την επόμενη μέρα αναδιπλώθηκε και υποκλίθηκε στην ανωτερότητα της Εθνικής.
16. Αλήθεια σε εκείνο το ματς μήπως θυμάστε ποιος έκανε τη διαφορά και έστειλε την ομάδα στον τελικό; Μπορεί η κλάση του Φάνη Χριστοδούλου να ήταν εκείνη που "μίλησε", ωστόσο ήταν ο χαρισματικός Λιβέρης Ανδρίτσος προερχόμενος από τον πάγκο ευστόχησε σε καθοριστικά καλάθια και τελείωσε το ματς με 8 πόντους και 6 ριμπάουντ, όντας ο κρυφός άσος στο μανίκι του Πολίτη.
17. Το ραντεβού με το πάνθεον του ευρωπαϊκού αθλητισμού είχε δοθεί για τις 14 Ιουνίου του 1987. Όλη η χώρα βρισκόταν στο πόδι. Τα πάντα είχαν παραλύσει και όσοι άτυχοι δεν είχαν εξασφαλίσει ένα εισιτήριο για τον τελικό, μαζεύονταν σε σπίτια συγγενών και φίλων για να παρακολουθήσουν τον τελικό από την τηλεόραση.
18. Το ματς όσο έφτανε προς την ολοκλήρωσή του γινόταν ολοένα και πιο συγκλονιστικό. Η Ελλάδα είχε χάσει τη διαφορά των 16 πόντων που είχε πάρει (35-19) και πλέον όλα κρέμονταν από μια κλωστή. Όλα έδειχναν ότι θα κρίνονταν στις λεπτομέρειες. Κι έτσι έγινε... Στα 10'' πριν τη λήξη ο Ιωάννου επιχείρησε μπάσιμο, αστόχησε και ως από μηχανής Θεός ο Αργύρης Καμπούρης πήρε το ριμπάουντ με το σκορ ισόπαλο (101-101).
19. Οι βολές που ακολούθησαν και μπήκαν από τα χέρια του άλλοτε οικοδόμου είναι οι πιο θρυλικές και πολυσυζητημένες βολές στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ. Ο Καμπούρης ήταν ψύχραιμος, ευστόχησε και στις δύο και η Εθνική μπάσκετ γίνεται δικαίως η "επίσημη αγαπημένη", έχοντας κατακτήσει πανάξια τον τίτλο της Πρωταθλήτριας Ευρώπης για το 1987.
20. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί δεν άντεξαν να δουν την κατάληξη των βολών του Καμπούρη! Ανάμεσα σε αυτούς και ο Νίκος Φιλίππου ο οποίος πάντως αρκετά χρόνια μετά τον θρίαμβο του 1987 έβγαλε... τρελούς όλους όσοι τον είχαν δει είτε μέσω της τηλεόρασης, είτε επειδή βρίσκονταν μέσα στο γήπεδο, να έχει γυρίσει προς την εξέδρα. Πως δικαιολογήθηκε; Τόνισε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι η κάμερα έγραφε από ανάποδη γωνία!
21. Όλος ο πολιτικός κόσμος βρέθηκε στο πλευρό της Εθνικής μπάσκετ, όπως συμβαίνει άλλωστε σε ανάλογες περιπτώσεις. Η Μελίνα Μερκούρη πάντως ήταν από το ξεκίνημα στο πλευρό των παικτών του Κώστα Πολίτη ζώντας από την αρχή και βήμα βήμα την πορεία προς την κορυφή.
22. Τη μασκότ του Ευρωμπάσκετ του 1987 όλοι την θυμούνται. Ο συμπαθής Πελαργός στάθηκε γούρικος για τους Έλληνες και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Σύνδεσμο φιλάθλων της Εθνικής. Ποιος όμως θυμάται ότι το όνομα του ήταν Ολύμπιος;
23. Η Γιουγκοσλαβία πέτυχε 128 πόντους στον προημιτελικό με την Πολωνία. Αυτή η επιθετική συγκομιδή είναι η δεύτερη καλύτερη που έχει επιτευχθεί ποτέ σε Ευρωμπάσκετ. Μάλιστα, το ματς των "γιούγκων" με τους Σοβιετικούς της 5ης Ιουνίου του 1987 ήταν το τελευταίο που έδωσαν οι δύο θρυλικές ομάδες σε Ευρωμπάσκετ.
24. Πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης και φυσικά πρώτος σκόρερ ήταν ο αξεπέραστος Νίκος Γκάλης ο οποίος έκανε πράματα και θάματα στο παρκέ, προκαλώντας τον θαυμασμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι τελείωσε τη διοργάνωση με 37 πόντους κατά μέσο όρο! Δεύτερος ο αείμνηστος Ντράζεν Πέτροβιτς με 22,7 πόντους ανά παιχνίδι.
Δείτε το απολαυστικό βίντεο που ετοίμασε για εσάς το Sport24.gr