Η φιλοσοφία του Γιαννάκη
Ο Παναγιώτης Γιαννάκης αρθρογραφεί για τη στρατηγική και τη φιλοσοφία της Εθνικής στην Ιαπωνία
Σαν φαβορί…
Η Ελλάδα πήγε στην Ιαπωνία, ως Πρωταθλήτρια Ευρώπης και ένα από τα φαβορί για την κατάκτηση των μεταλλίων. Ξεκινήσαμε νικώντας τα ματς του ομίλου, κόντρα σε Κατάρ, Λιθουανία, Αυστραλία, Βραζιλία και Τουρκία. Στον πρώτο γύρο των νοκ-άουτ αγώνων, αποκλείσαμε την Κίνα και ετοιμαστήκαμε για τα ματς με τους μεγάλους αντιπάλους.
Καθώς κυλούσε το τουρνουά νιώθαμε περισσότερη αυτοπεποίθηση και καλύτεροι από αγώνα σε αγώνα. Για την ακρίβεια, κρατήσαμε την καλύτερή μας εμφάνιση στον ημιτελικό με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παίξαμε ένα υπέροχο ματς, κερδίζοντας με 101-95. Όχι μόνο γιατί οι ΗΠΑ είχαν περάσει στον ημιτελικό με τέλειο ρεκόρ (μόνο νίκες ως τότε) αλλά και επειδή ο αντίπαλός μας είχε να επιδείξει ένα μέσο όρο διαφοράς +25.8π.
Κουρασμένοι και συναισθηματικά άδειοι, οι παίκτες μας δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στον τελικό, απέναντι στην επίσης αήττητη Ισπανία, από την οποία χάσαμε με 70-47.
Μέχρι τον τελικό, είχαμε μέσο όρο 80π, σε κάθε αγώνα. Παρόλα αυτά σε ένα τόσο σημαντικό παιχνίδι σημειώσαμε μόλις 47π, έχοντας ένα πολύ χαμηλό ποσοστό ευστοχίας (32.8%) και υποπίπτοντας σε 18 λάθη (έναντι 13.2 που ήταν ο μέσος όρος μας στο τουρνουά).
Η ελληνική ομάδα εμφανίστηκε στο τουρνουά με ένα συνδυασμό έμπειρων και νεαρών άσων. Επίσης ήμασταν έτοιμοι να προσαρμοστούμε στο στυλ κάθε αντιπάλου μας, ενώ αρκετά συχνά αλλάζαμε την τακτική μας, τόσο στην άμυνα όσο και στην επίθεση.
Αυτή είναι η ομάδα μας
Χρησιμοποιήσαμε ως όπλο τις ατομικές ικανότητες κάθε παίκτη, αλλά και την δυνατότητά τους να αγωνιστούν σε πολλαπλές θέσεις. Έτσι δεν ήταν ασυνήθιστο να παίζουμε εναντίον ζώνης με τέσσερις κοντούς και ένα ψηλό. Ο σούτινγκ-γκαρντ, Δημήτρης Διαμαντίδης, πολλές φορές σκόραρε από το λόου ποστ.
Στο πρόσωπο του Διαμαντίδη είχαμε ένα εξαιρετικό αμυντικό, ενώ σε αυτό του Παπαλουκά βρήκαμε ένα φανταχτερό πόιντ-γκαρντ (ήταν άλλωστε ΜVP του τελικού στο Ευρωμπάσκετ και του φάιναλ-φορ της Πράγας, παίκτης-κλειδί για την Πρωταθλήτρια της Ευρωλίγκας, ΤΣΣΚΑ Μόσχας) που είναι ικανός να αλλάζει τον ρυθμό και το μομέντουμ κάθε αγώνα, ανά πάσα στιγμή του ζητηθεί.
Είχαμε επίσης τον Σοφοκλή Σχορτσιανίτη, από τους παίκτες-έκπληξη του τουρνουά, ως μπακ-απ του βασικού μας σέντερ Λάζαρου Παπαδόπουλου. Στην ομάδα μας έπαιζε ακόμη, ο Νίκος Ζήσης, καλύτερος νέος παίκτης της FIBA Europe, το 2005, ο οποίος τραυματίστηκε στο ματς με την Βραζιλία, παίζοντας, μόνο σε τέσσερις αγώνες.
Υπολογίζαμε επίσης στον Βασίλη Σπανούλη, ένα εξαιρετικό σουτέρ (87.7% από την γραμμή των ελεύθερων βολών) που μπορεί να καλύψει και τις δυο θέσεις των γκαρντ και είχε μια θαυμάσια χρονιά με τον Παναθηναϊκό (τώρα παίζει στο ΝΒΑ με τους Χιούστον Ρόκετς).
Μαζί μας και ένα γκρουπ έμπειρων παικτών όπως ο Αντώνης Φώτσης, ο Δήμος Ντικούδης, ο Νίκος Χατζηβρέττας και ο Μιχάλης Κακιούζης.
Τα στατιστικά
Βλέποντας κανείς τα στατιστικά, η αλήθεια είναι ότι η ομάδα μας δεν κυριάρχησε σε καμιά στατιστική κατηγορία, κάτι που δεν αναδεικνύει το πνεύμα και την αφοσίωση της ομάδας. Είχαμε ένα 48.3% στα σουτ, εντυπωσιακό μέσο όρο στα κλεψίματα (10.3) με τον Διαμαντίδη κορυφαίο (3.3) στην συγκεκριμένη κατηγορία όλου του τουρνουά.
Η άμυνα
Το πιο συνηθισμένο μας αμυντικό σύστημα ήταν το μαν του μαν στο μισό γήπεδο. Το προσαρμόζαμε ανάλογα με τον αντίπαλο. Ξεκινούσαμε κάθε αγώνα με το ίδιο σύστημα στην άμυνα και καθώς τελείωνε το πρώτο δεκάλεπτο, με Σπανούλη και Παπαλουκά να έρχονται από τον πάγκο, γινόμαστε ακόμη πιο δυνατοί, συνεχίζοντας τις αλλαγές στην άμυνά μας.
Για παράδειγμα εναντίον της Κίνας πιέσαμε σε όλο το γήπεδο, με νταμπλ τιμ, φέικ νταμπλ τιμ μετά τα πικ εντ ρολ, αλλάζοντας κυριολεκτικά τον ρυθμό μας, που είχε ως αποτέλεσμα το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Έχοντας εκπληκτικούς αμυντικούς παίκτες (Σπανούλης, Παπαλουκάς και Διαμαντίδης) ο συνδυασμός δεν μπορούσε παρά να μας δίνει τις νίκες. Αυτοί οι τρεις παίκτες μπορούν να κάνουν σπουδαία δουλειά πιέζοντας στη μπάλα. Αλλάζοντας παίκτη στα πικ εντ ρολ, έδιναν επίσης πολλές βοήθειες, ώστε να αναπτυχθεί το τρανζίσιον από την άμυνα στην επίθεση.
Στους αγώνες με την Γαλλία και τις ΗΠΑ δείξαμε διαφορετικά αμυντικά χαρίσματα. Εκμεταλλευτήκαμε κάθε διακοπή, κυρίως στα τελευταία λεπτά των αγώνων, αλλάζοντας την άμυνά μας από μαν του μαν σε ζώνη 2-3. Πήραμε πλεονέκτημα, έχοντας τόσο δυνατούς σέντερ όπως ο Σχορτσιανίτης και ο Παπαδόπουλος στο λόου ποστ, απαγορεύοντας τις πάσες σε μια απόσταση και προσπαθώντας να παίξουμε μπροστά από τον αντίπαλο παίκτη στο ποστ, με ισχυρή βοήθεια από μέσα. Αλλάζαμε τον τρόπο που αντιμετωπίζαμε τα πικ-εντ ρολ. Στις περισσότερες περιπτώσεις πηδούσαμε με δύναμη μπροστά από τους αντιπάλους, κερδίζοντας συχνά φάουλ.
Οι αλλαγές στα πικ-εντ ρολ, ήταν ίσως το κλειδί της αμυντικής μας επιτυχίας. Για παράδειγμα εναντίον της Γαλλίας, μετά την είσοδο του Αμερί Ζανου στο παιχνίδι, τον πιέσαμε με πολύ δυνατά νταμπλ-τιμ, σε όλο το γήπεδο.
Ένα άλλο στοιχείο ήταν η άμυνά μας στα άουτ από την τελική γραμμή, κάτω από το καλάθι, όταν κάναμε αλλαγές τόσο στον παίκτη που έπαιρνε την πάσα, όσο και στον σουτέρ.
Η επίθεση
Με την πάροδο του τουρνουά η ομάδα μας βελτιωνόταν τόσο στην άμυνα, όσο και στην επίθεση. Κάθε φορά ξεκινούσαμε με την ίδια πεντάδα:
1. Διαμαντίδης
2. Χατζηβρέττας
3. Κακιούζης
4. Φώτσης
5. Παπαδόπουλος
Με Σπανούλη, Παπαλουκά και Σχορτσιανίτη να έρχονται από τον πάγκο, μπορούσαμε να αλλάξουμε το τέμπο, καθώς γινόμασταν και πιο επικίνδυνοι για τον αντίπαλο. Συνήθως χρησιμοποιούσαμε τουλάχιστον δυο πόιντ-γκαρντ, (Σπανούλης, Παπαλουκάς, Διαμαντίδης) για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αυτή η στρατηγική είχε αποτέλεσμα για να αντιμετωπίσουμε την πίεση των αντιπάλων, όπως στα ματς με την Γαλλία και τις ΗΠΑ. Η ομάδα των ΗΠΑ είχε 12,2 κλεψίματα, μέσο όρο, μέχρι τον ημιτελικό. Στο μεταξύ μας παιχνίδι έκαναν μόλις τέσσερα κλεψίματα.
Είχαμε καλή κυκλοφορία της μπάλας. Οι παίκτες μας είχαν καλή διάταξη μέσα στο γήπεδο, με το «τεσσάρι» στο κέντρο, κάτι που επέτρεπε την κίνηση της μπάλας, χωρίς λάθη. Χρησιμοποιήσαμε πολλούς παίκτες σε κάθε αγώνα, κάτι που διευκόλυνε τον ρυθμό μας, βρίσκοντας κάθε φορά, αυτούς που θα έκαναν την διαφορά, εκτός από τον τελικό.
Στο τρανζίσιον, η πιο συνηθισμένη ιδέα μας ήταν να αναζητήσουμε τον ψηλό, είτε τον Παπαδόπουλο, είτε τον Σχορτσιανίτη, γιατί αμφότεροι εκτελούν εντυπωσιακά. Σε αυτό τον ρυθμό, ήμασταν πολύ καλύτεροι, όταν βρισκόταν στο παρκέ ο Παπαλουκάς. Μπορεί να αποφύγει την πίεση, αλλά είναι ταυτόχρονα και σπουδαίος σκόρερ.
Ξεχωριστά:
Επίθεση εναντίον ζώνης
Παίζοντας εναντίον ζώνης δεν είχαμε πρόβλημα, με τόσο καλούς μακρινούς σουτέρ, ειδικά στην θέση του πάουερ φόργουορντ, με Φώτση και Βασιλόπουλο. Μπορούσαμε να ζητήσουμε την συνεργασία των δυο σέντερ, με πάσα από το τεσσάρι εκτός ρακέτας, στον σέντερ στο λόου ποστ.
Μετά από μερικές πάσες και διεισδύσεις, μπορούσαμε να τελειώσουμε τη φάση, είτε με σουτ τριών πόντων, είτε με πάσα στο λόου ποστ. Η άλλη επιλογή ήταν το πικ-εντ-ρολ. Ο σέντερ έκανε σκριν στον παίκτη με τη μπάλα, όπου με μια πάσα, φτάναμε συχνά, σε ένα εύκολο καλάθι.
Επίθεση εναντίον μαν του μαν
Ένα από τα συχνά "plays" που είχαμε εναντίον μαν του μαν ήταν αυτό που ονομάζαμε "κέρατα"(!). Με τον Διαμαντίδη συνήθως στο πόιντ γκαρντ και μετά από σκριν (τις περισσότερες φορές από τον Παπαδόπουλο) ο σκρίνερ κόβει στην γραμμή του τρίποντου και ο άλλος ψηλός (συνήθως ο Φώτσης) πάει στην κορυφή της ρακέτας για ελεύθερο σουτ. Την ίδια ώρα οι γκαρντ βρίσκονται στις δυο γωνίες.
Το "νταμπλ πικ εντ ρολ" είναι ένα σύστημα που αποδείχθηκε πολύ χρήσιμο στο να νικήσουμε τους Αμερικανούς. Ο αντίπαλός μας κατάφερε να μαρκάρει το πρώτο, αλλά στο δεύτερο, είτε ο σκρίνερ έμενε ελεύθερος στη γραμμή του τρίποντου, είτε ο γκαρντ είχε ελεύθερο σουτ. Στην διάρκεια του αγώνα, οι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν κοντύτερο σχήμα για να αντιμετωπίσουν το σύστημά μας, αλλά και πάλι δεν είχαμε πρόβλημα, αφού οι ψηλοί μας βρίσκονταν σε καταστάσεις μις ματς σκοράροντας κοντά στο καλάθι.
Στο σύστημα"«ένα" ο πόιντ-γκαρντ ντρίπλαρε στην πλάγια γραμμή, δίνοντας πάσα στον σούτινγκ γκαρντ, μετά από σκριν. Ακολουθούσε ένα γρήγορο πικ εντ ρολ, με τον σέντερ, που είχε ανοιχτό διάδρομο, δίνοντας στην ομάδα επιλογές για διείσδυση, σουτ, πάσα στο λόου πόστ, πάσα για εξωτερικό σουτ.
Οι γενικές αρχές
• Διαβάζουμε τα αμυντικά plays του αντιπάλου μας
• Πάμε σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός
• Ανοίγουμε διαδρόμους
• Κάνουμε ελεύθερα σουτ
• Βασιζόμαστε στο καλό inside game, έτσι ώστε να γίνουμε πιο επικίνδυνοι.