Η φλόγα της Ελένης Καπογιάννη: "Στο Ιράν το μπάσκετ είναι ο δρόμος προς την ελευθερία, καταθέτω την ψυχή μου γιατί κάνω αυτό που αγαπώ"
Η Ελένη Καπογιάννη μίλησε στο SPORT24 σε μια εκτενή συζήτηση, στην οποία ξετυλίγει το νήμα της καριέρας της. Το "μίσος" για το μπάσκετ, τα βήματα και οι κορυφές σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό, το τέλος της συνεργασίας της με τους πράσινους, οι περιπέτειες και η ζωή σε Ιράν και Λίβανο, το νέο κεφάλαιο στην Κίνα, το θέμα των ακαδημιών, η ευθύνη για τα κοινωνικά ζητήματα και η φλόγα στα μάτια της που δεν "λέει" να σβήσει…
Τα μάτια κάθε ανθρώπου σχεδόν πάντα εκπέμπουν και την ιδιοσυγκρασία του. Εκείνα της Ελένης Καπογιάννη καθρεφτίζουν δυναμισμό, απλότητα και μια τρομακτική αυτοπεποίθηση.
Η αυτοπεποίθηση που γεννά τη φλόγα να δοκιμάσει, να ρισκάρει και να ταξιδέψει σε μέρη που δεν θα τολμούσαν πολλοί να το κάνουν. Σε μέρη που εκείνη άφησε και αφήνει το αποτύπωμά της, σε μέρη που στο άκουσμά τους, φαντάζουν τουλάχιστον αποτρεπτικά για μια γυναίκα. Έγινε η πρώτη προπονήτρια στην ιστορία του Ιράν και η πρώτη στην ιστορία του Λιβάνου. Στοιχεία που προκαλούν δέος και απορία: "Μα δεν φοβήθηκε, μας πώς το τόλμησε;"
Η Ελένη Καπογιάννη κοιτάζει τον φόβο και εκείνος γυρνάει την πλάτη και φεύγει. Η Ελληνίδα κόουτς της Εθνικής Ιράν και - προσφάτως - της Χαϊλονγκιάνγκ της Κίνας μίλησε στο SPORT24, ξετύλιξε το νήμα της καριέρας της, στάθηκε στις κορυφές που κατέκτησε με Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό και Ελληνικό και εξομολογήθηκε τις περιπέτειές της στο Ιράν και στον Λίβανο. Αναφέρθηκε εκτενώς στο ελληνικό μπάσκετ και στο εθνικό αναπτυξιακό πλάνο του Ιράν, το οποίο και έχει αναλάβει. Οι πολεμικές συρράξεις, η περιπέτεια στο αεροδρόμιο και η αλλαγή της κοινωνίας στη Μέση Ανατολή.
Έξι φορές πρωταθλήτρια Ελλάδος, (δύο με το Ελληνικό, δύο με τον Ολυμπιακό και ένα με τον Παναθηναϊκό) και έξι φορές Κυπελλούχος (από δύο με κάθε μία από τις προαναφερθείσες ομάδες). Μοναδική καριέρα στο εξωτερικό, σπουδαία καριέρα στην Ελλάδα. Υπηρετεί το άθλημα που αγαπά, από όταν σταμάτησε να το μισεί...
Μισούσα το μπάσκετ
"Η αλήθεια είναι ότι εγώ το μισούσα το μπάσκετ. Από μικρή έπαιζα και λάτρευα το ποδόσφαιρο. Κάπου εκεί στην πρώτη γυμνασίου είχα πατήσει μια μπάλα και είχα πάθει μηνίσκο. Εννοείται δεν μπορούσα να παίζω ποδόσφαιρο, είχα πάρει απαλλαγή και από τη γυμναστική.
Μετά από λίγο που αποκαταστάθηκε το θέμα, από μόνο του γιατί δεν ήξερα και τι να κάνω, η γυμνάστρια στο σχολείο μάς έκανε μπάσκετ. Είχα, λοιπόν, μια συμμαθήτρια από την οποία εγώ τα έκανα καλύτερα όλα (σ.σ. γέλια) και μου λέει μια ημέρα “εγώ παίζω σε ομάδα”. Λέω “εσύ; Α ωραία θα γραφτώ και εγώ” και έτσι ξεκίνησα να παίζω μπάσκετ στον ΠΑΟ Καλογρέζας. Ξεκίνησα δευτέρα προς τρίτη γυμνασίου. Ήμουν μεγάλη, αλλά ήμουν και πολύ αθλητικό παιδί.
Μου άρεσε που έπαιζα, δεν έγινε ποτέ αυτό το “κλικ” ότι πηγαίνω προς τα εκεί. Δεν είχα σκεφτεί ‘α εγώ θέλω να φτάσω ψηλά’. Οπότε τι έκανα, παρακολουθούσα στην τηλεόραση μπάσκετ και ό,τι έβλεπα το έκανα στην προπόνηση. Κάναμε προπόνηση μια φορά την ημέρα. Πήγαινα καλά, σκόραρα πολύ, ήμουν σημαντική για την ομάδα και αυτό μου άρεσε. Έπαιξα τρία χρόνια στον ΠΑΟ Καλογρέζας και μετά ήρθε η πρόταση από τον Σπόρτινγκ. Εκεί πώς με είδαν; Η Άννα η Κωνσταντινίδου τότε μίλησε με τον Ζευγώλη - αν θυμάμαι καλά - όταν με είδαν στο ανοιχτό να παίζω, την ώρα που περνούσαν απέξω. Και έτσι και με τον Βασίλη Σακόπουλο είπαν ‘υπάρχει μια παίκτρια εκεί’.
Το μυστικό σε όλα είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις. Όταν αγαπάς, είσαι και αφοσιωμένος. Από εκεί και πέρα υπάρχει και το ταλέντο. Αν το καλλιεργήσεις και, παράλληλα, καλλιεργήσεις και τον εαυτό σου, νομίζω ότι σίγουρα θα έχεις συνέπεια και διάρκεια".
Εγώ προπονήτρια; Ούτε καν!
- Πώς ξεκίνησε το ταξίδι στον κόσμο της προπονητικής, πώς έγινε η μετάβαση από το παρκέ στον πάγκο;
"Το κεφάλαιο προπονητική ξεκίνησε με μια πλάκα. Ήμουν στα Λιόσια και ακόμα έπαιζα. Μου έλεγε ο Βασίλης ο Ντάκουρης πάρε την ομάδα να την προπονήσεις. Και έλεγα ‘εγώ προπονήτρια; Ούτε καν’. Μού το έλεγε τρία - τέσσερα χρόνια. Κάτι είχε δει μάλλον σε εμένα. Εγώ ήμουν πολύ αρνητική, δεν ήθελα για κανέναν λόγο. Είχα τη δουλειά μου, ήμουν στα τελειώματα της καριέρας μου ως παίκτρια και ήθελα να κοιτάξω μπροστά. Δεν ήμουν έτοιμη να μπω σε κάτι τόσο διαφορετικό. Και πώς έγινε;
Ήταν μια συζήτηση με τη Γιάννα Ρήγα, μου είπε ‘Κάπο, ψάχνουν μια παίκτρια - προπονήτρια, σε ενδιαφέρει;΄Και δεν ξέρω πώς μού έκανε κλικ και είπα ‘Ναι!’. Έτσι μπήκα στην προπονητική. Μπαίνοντας σε αυτόν τον κόσμο είδα πόσο πολύ μου άρεσε και τι ανόητη που ήμουν που το απέρριπτα. Μόλις μπήκα σε όλο αυτό το κομμάτι, με εξίταρε πάρα πολύ. Τρελάθηκα.
Έσκαγαν μπροστά μου πράγματα που ούτε φανταζόμουν ότι υπάρχουν
Καταρχάς είναι δύσκολη η μετάβαση από παίκτη σε προπονητή. Αλλάζοντας, λοιπόν, οπτική στα πράγματα, σε όλους τους προπονητές μου, με τους οποίους μπορεί να ήμουν δυσαρεστημένη, είπα αναδρομικά συγγνώμη γιατί κατάλαβα πόσα πράγματα μπορεί να έχει ένας προπονητής στο κεφάλι του και τα ελάχιστα που έχει ένας παίκτης, μια παίκτρια στο κεφάλι της.
Υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Πράγματα που ούτε καν τα φανταζόμουν και μου έσκαγαν μπροστά μου και έπρεπε να κάνω deal με αυτά, να τα διαχειριστώ.
Είχα την ευλογία να παίξω στο υψηλό επίπεδο, οπότε είχα την εμπειρία του πώς πρέπει να προπονείται μια ομάδα από άποψη έντασης και απαιτήσεων. Μπορεί να μην ήξερα πολλές ασκήσεις, τις οποίες έκατσα και έμαθα. Μίλησα με πάρα πολλούς προπονητές, που ήταν πιο έμπειροι από εμένα. Από όσους ζήτησα βοήθεια δεν μού αρνήθηκε κανείς.
Έμαθα από όλους, δεν άφησα σεμινάριο για σεμινάριο. Παίζει ρόλο σε αυτό το κομμάτι η προσωπικότητα, το πόσο μεταδοτικός μπορεί να είσαι στην ομάδα σου για να τρέξει αυτά που έχεις εσύ στο μυαλό σου, πόσο ευέλικτος μπορεί να είσαι όταν κάτι δεν δουλεύει, παίζουν ρόλο πολλά πράγματα.
Οι ομάδες μου είχαν πάντα καλές εμφανίσεις, ερχόντουσαν καλά αποτελέσματα, οπότε μοιραία το επόμενο βήμα είναι να πας λίγο πιο ψηλά και μετά λίγο πιο ψηλά και έτσι κάποια στιγμή με προσέγγισε ο κύριος Λεριώτης που ήταν τότε πρόεδρος στο Ελληνικό για να αναλάβω την ομάδα. Νομίζω ότι τα πήγαμε περίφημα και με την ομάδα και με τη συνεργασία μας.
Ήταν πολύ όμορφα χρόνια, πολύ δημιουργικά. Είχα μεγάλη φλόγα - όχι ότι δεν έχω τώρα - αλλά αλλιώς είναι όταν είσαι πιο νέος και πιο άπειρος και αλλιώς όταν έχεις περισσότερη εμπειρία. Έτσι ήρθαν αργά και σταθερά αυτά τα βήματα προς τα πάνω".
Ονειρεμένη η πρώτη χρονιά με τον Ολυμπιακό
- Ποιες σκέψεις κατακλίζουν το μυαλό ενός προπονητή πριν κάνει το μεγάλο βήμα σε μια ομάδα με βαριά ιστορία και φανέλα;
"Σίγουρα υπάρχει ενθουσιασμός. Είναι μεγάλη υπόθεση να δουλεύεις σε έναν τόσο μεγάλο σύλλογο, όλοι οι σύλλογοι έχουν απαιτήσεις, αλλά στον Ολυμπιακό, όπως και στον Παναθηναϊκό, το κίνητρο είναι μεγαλύτερο. Ήταν μια πολύ όμορφη μετάβαση. Είχαμε μια ονειρεμένη πρώτη χρονιά ως Ολυμπιακός.
Οι εμπειρίες είναι θησαυρός. Στη διαδρομή μου έζησα καλές και κακές στιγμές, αλλά με τον καιρό μένουν οι όμορφες. Δεν μπορώ να μηδενίσω τίποτα. Ό,τι έζησα – καλό ή κακό – είναι ο πλούτος μου και με καθορίζει."
Είναι αδικημένο το τμήμα μπάσκετ γυναικών του Ολυμπιακού
- Έχοντας εμπειρία και των δύο ομάδων, του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, ποιες είναι οι διαφορές που βιώσατε ανάμεσα στα κλαμπ;
"Είχα την τιμή να είμαι προπονήτρια στις δύο μεγαλύτερες ομάδες της Ελλάδας, τον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό. Θα πω μια σημαντική διαφορά. Για κάποιο λόγο το τμήμα μπάσκετ γυναικών στον Ολυμπιακό δεν το αγκάλιασαν οι φίλαθλοι στο μέγιστο βαθμό. Δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί, ίσως γιατί δεν ήταν από τα σπάργανα του συλλόγου, επειδή ήταν μια μετάβαση από άλλον σύλλογο στον Ολυμπιακό, δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί.
Το θεωρώ αδικημένο το τμήμα μπάσκετ γυναικών του Ολυμπιακού σε αυτό το κομμάτι. Όχι ότι στον Παναθηναϊκό το είχαν αγκαλιάσει όταν πρωτοπήγα, αλλά στην πορεία οι φίλαθλοι μαζεύτηκαν, συσπειρώθηκαν γύρω από το τμήμα και το υποστήριξαν πάρα πολύ.
Για 'μένα, όμως, το σημαντικό ήταν να κάνω αυτό που αγαπώ, να δίνω το 100% κάθε μέρα χωρίς να νιώθω το βάρος της "ηλεκτρικής καρέκλας". Ήμουν πάντα αφοσιωμένη στη δουλειά μου και αυτό με βοήθησε – ίσως κάποιες φορές να με πρόδωσε – αλλά έτσι λειτουργώ και έτσι συνεχίζω. Κι αν κάτι με δίδαξαν αυτοί οι σύλλογοι, είναι πως η δουλειά και η αφοσίωση δεν περνούν ποτέ απαρατήρητες".
Δεν είμαι άνθρωπος που λέω:
'Έχω ένα image, δεν πηγαίνω εκεί'
- Πώς προέκυψε η περιπέτεια στον Λίβανο, τι βρήκατε εκεί σε αγωνιστικό επίπεδο και ποιες οι εντυπώσεις σας;
"Δεν είμαι ένας άνθρωπος που λέω ‘Πωπω έχω ένα image, μια εικόνα, άρα δεν μπορώ να πάω εκεί’. Δεν με νοιάζει. Μου έκανε κλικ να πάω σε μια χώρα της Μέσης Ανατολής. Ο Λίβανος είναι το Παρίσι της Μέσης Ανατολής. Σε αυτό το μπασκετικό επίπεδο που βρισκόταν αυτή η ομάδα - που δεν ήταν στο δικό μας επίπεδο - μπορώ να πω ότι με αν είχαν και τις ξένες θα μπορούσαν να είναι μέσα στην τετράδα του ελληνικού πρωταθλήματος. Έχοντας ξένες, όχι με τις αμιγώς Λιβανέζες.
Η ομάδα είχε στόχους, είχε μια διοίκηση, μια πρόεδρο που την γνώρισα στην πορεία, η οποία είναι επιχειρηματίας, είναι brilliant. Μου έκανε κλικ ότι θα πάω σε μια άλλη κοινωνία, όχι ευρωπαϊκή, και δεν δίστασα. Έκανα ένα δοκιμαστικό τριήμερο πριν υπογράψω. Δηλαδή ξεκίναγε η σεζόν τέλος Αυγούστου και εγώ πήγα να τους γνωρίσω για ένα τριήμερο στις αρχές του μήνα. Κάναμε και προπόνηση για να δω τι παίζει, γιατί δεν είχα καμία ιδέα. Το είχαμε συμφωνήσει. Έτσι και έγινε. Τούς γνώρισα, ενθουσιάστηκα και είπα ‘Ελένη, πάμε’. Έτσι πήγα.
'Τι λες κουκλίτσα μου,
δεν γίνεται να σουτάρεις από τα 9 μέτρα'
Ήταν από τις πιο ωραίες και επιτυχημένες αποφάσεις που έχω πάρει, γιατί ήταν “τρομακτική” εμπειρία για ‘μένα, πέρασα πάρα πολύ όμορφα, έκανα πολύ ωραία ζωή, δούλεψα πάρα πολύ. Μάλιστα για τη δουλειά που έριξα, η ομάδα θα έπρεπε να παίζει ακόμα ένα επίπεδο πιο πάνω. Αλλά είναι η νοοτροπία, το mentality αυτών των λαών τέτοιο, που δεν μπαίνουν εύκολα σε κανόνες. Θέλουν πιο πολύ να περνάνε καλά. Αγαπούν το μπάσκετ, αλλά ξέρεις, λένε ‘εγώ γιατί να μη σουτάρω, αφού είμαι μόνη μου, ας σουτάρω από τα 9 μέτρα’. Τι λες κουκλίτσα μου, δεν γίνεται να σουτάρεις από τα 9 μέτρα.
Η ομάδα κατέκτησε τους τέσσερις από τους πέντε στόχους που είχε και τον έναν στόχο τον χάσαμε επειδή τραυματίστηκε στους τελικούς η μοναδική ξένη που είχα και δεν μπορούσα να κάνω αλλαγή. Παρόλα αυτά κρίθηκε σε ένα χαμένο λέι-απ".
Είχα πισίνα, μια Jaguar 2000 κυβικών, είχα τα πάντα
- Τι εννοείτε είχατε καλή ζωή;
"Κοίταξε, πριν από ‘μένα είχαν πάει και άλλοι Έλληνες προπονητές στον Λίβανο, στο ανδρικό. Ο Γιώργος ο Κετσελίδης, στην Αλ Ριάντι, και ο βοηθός του, ο Χάρης ο Κουλουριώτης. Μίλησα με εκείνους και τους ρώτησα, ‘πώς περάσατε ρε παιδιά’. Μου είπαν, ‘πώς να περάσαμε, κάναμε το τετράγωνο γύρω-γύρω’. Εγώ όμως, επειδή είχα την τύχη να έχω αυτή την πρόεδρο και τον σύζυγό της, που ήταν πάμπλουτοι, έμεινα σε ένα συγκρότημα λίγο πιο έξω από τη Βηρυτό.
Είχα πισίνα βγαίνοντας από τη μία μεριά, είχα γυμναστήριο βγαίνοντας από την άλλη. Είχα ένα πολύ καλό διαμέρισμα. Ό,τι ζητούσα, μού το πρόσφερε άμεσα διαθέσιμο. Είχα την αυτοκινητάρα μου, μια Jaguar 2000 χιλιάδων κυβικών, αυτόματη. Έμαθα πολύ γρήγορα να οδηγώ στον Λίβανο, γιατί είναι τρελοί εκεί οι οδηγοί. Γύρισα όλο τον Λίβανο, με πήγαν στα καλύτερα μέρη, μού πρόσφεραν πολύ παραπάνω από ό,τι προσφέρουν σε έναν επαγγελματία, γιατί είναι έτσι γενικά σαν λαός.
Σαν δεύτερο σπίτι μου
Συνδέθηκα πολύ με τις αθλήτριές μου, με το σταφ μου, με την πρόεδρο. Η πρόεδρος μάλιστα έκανε και άλλες δράσεις για τις γυναίκες. Κοινωνικές δράσεις, για να υποστηρίξουν τις γυναίκες στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού, τις γυναίκες της επιχειρηματικότητας κτλ. Συμμετείχα και εγώ, γιατί είχα ελεύθερο χρόνο. Είμαι πολύ γεμάτη και ακόμα έχω φίλους. Έχουμε κρατήσει τη φιλία μας και πάντα θέλω να πηγαίνω εκεί, είναι σαν δεύτερο σπίτι μου.
Μιλάω καθημερινά για όσα γίνονται εκεί με την πολεμική σύρραξη, δεν είναι καλή η κατάσταση. Εύχομαι κανείς να μην έχει πρόβλημα, αλλά τουλάχιστον οι δικοί μου άνθρωποι είναι όλοι καλά".
Η πρώτη γυναίκα προπονήτρια στη χώρα
"Ναι είναι αλήθεια, ήμουν η πρώτη γυναίκα προπονήτρια στη χώρα. Γένικα έχω τέτοιες πρωτιές (σ.σ. γέλια), όπως και στο Ιράν. Έχει πλάκα. Ξέρεις εγώ δεν τα βάζω στο μυαλό μου έτσι. Δεν τα γνωρίζω, τα μαθαίνω στην πορεία".
- Πώς έγινε η μετάβαση από τον Λίβανο στον Παναθηναϊκό;
"Στον Λίβανο τελείωσε αισίως η σεζόν. Υπήρχε ένα μαξιλαράκι, με ήθελαν πίσω. Εγώ δεν ήμουν σίγουρη αν ήθελα να μείνω. Ήθελα να δω κάτι άλλο, γιατί ήταν μια υπέροχη εμπειρία για ‘μένα, αλλά ήθελα να δω και κάτι διαφορετικό. Ήρθε, λοιπόν, η πρόταση από τον Παναθηναϊκό - που τότε είχε άλλη διοίκηση. Με πολύ χαμηλό μπάτζετ, δεν είχε ευοδώσει η υπόθεση. Είπα ότι αν είναι να κάνουμε κάτι, θα έπρεπε να το κάνουμε καλά. Οπότε είπα ‘θα μείνω έξω και αν βρεθεί κάτι καλώς, αν δεν βρεθεί οκ’.
Μετά από δύο - τρεις μήνες, μού μίλησε ο κ. Γιαννακόπουλος, ο οποίος είχε αναλάβει τον ερασιτέχνη τότε. Κάναμε ένα meeting και έτσι συμφωνήσαμε και ανέλαβα την ομάδα".
Ο Γιαννακόπουλος έκανε τον Παναθηναϊκό έναν σύλλογο με προδιαγραφές NBA
- Πώς ήταν η συνύπαρξη με τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο;
"Από την πρώτη μας συνάντηση, θα πω ότι είναι ένας άνθρωπος brilliant, πραγματικά έχει φοβερό μυαλό. Ξέρει ακριβώς τι θέλει να κάνει και πώς θα το κάνει. Κατά τη γνώμη μου, έχει μια διαφορά από πολλούς ανθρώπους. Έχει όραμα. Έχει όραμα για κάθε τι που κάνει. Έχει και τον τρόπο να υλοποιήσει αυτό το όραμα. Θεωρώ ότι έχει δώσει πάρα πολλά στον σύλλογο του Παναθηναϊκού, τον έχει κάνει έναν σύλλογο με προδιαγραφές NBA. Και οι εγκαταστάσεις και ο τρόπος προσέγγισης, θέλει να κάνει το παιχνίδι ένα πολύ ωραίο event που μπορεί να το παρακολουθήσει οποιοσδήποτε.
Δυστυχώς στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η βεντέτα. Υπήρχαν χρόνια που δεν μπορούσες να πας στο γήπεδο, έλεγες ‘θα πάω, θα γυρίσω σώος;’. Αυτό επιτέλους στην Ελλάδα πρέπει να σταματήσει, πρέπει να αλλάξει. Έλεος δηλαδή. Έχουμε μεινει πάρα πολύ πίσω, γιατί αυτή η πόλωση, αυτός ο διχασμός. Ναι να υποστηρίζεις την ομάδα σου και να είσαι και θερμός. That’s it, μέχρι εκεί. Όλο το υπόλοιπο είναι κατάπτυστο, από όπου και αν προέρχεται.
Γυρνώντας πάλι στον κ. Γιαννακόπουλο, θα πω ότι έχει δώσει άλλη αίγλη στην ομάδα του Παναθηναϊκού. Πηγαίνοντας να παρακολουθήσεις ένα παιχνίδι, είναι ένα φαντασμαγορικό σόου. Ξέρεις, νομίζω ότι έτσι πρέπει να είναι ένα παιχνίδι μπάσκετ. Δεν λέω να χάσουμε τον στόχο, ότι το παιχνίδι θέλουμε να το κερδίσουμε. Αλλά είναι και παιχνίδι, είναι και ψυχαγωγία παράλληλα".
Προσπαθούσαμε να βγάλουμε απ' τη μύγα ξύγκι
- Πώς ήταν το ξεκίνημα στον Παναθηναϊκό;
"Όταν πήγα στον Παναθηναϊκό, η κατάσταση δεν ήταν εύκολη. Ο Παναθηναϊκός είχε στραγγαλιστεί από οικονομικά προβλήματα, δεν μπορούσε να επενδύσει στην ομάδα μπάσκετ γυναικών.
Επένδυε πάντα στην ομάδα βόλεϊ γυναικών και ανδρων. Παρόλα αυτά αναρωτηθήκαμε πως μπορούμε να προχωρήσουμε, και έτσι ξεκινήσαμε με κάποιες διορθωτικές κινήσεις με τις ξένες παίκτριες, προσπαθώντας να ανεβάσουμε το επίπεδο προπόνησης. Δεν πήγαμε άσχημα την πρώτη χρονιά. Τη δεύτερη χρονιά ήρθε η καραντίνα, τερματίστηκε η σεζόν λίγο πριν παίξουμε με τον Ολυμπιακό εντός έδρας. Διακόπηκε λόγω covid, άρα τερματίσαμε στη 2η θέση που ήταν κάτι πάρα πολύ καλό, δεδομένων των συνθηκών.
Σαφώς δεν μπορούσαμε να συναγωνιστούμε τον Ολυμπιακό μπατζετικά, προσπαθούσαμε να βγάλουμε απ’ τη μύγα ξύγκι, να το πω έτσι. Ήμασταν, βέβαια, ανταγωνιστικοί. Είχαμε και την επιτυχία να πάρουμε ένα πρωτάθλημα, πέρα από κάθε προσδοκία.
Το πρωτάθλημα που πήραμε ήταν 'διπλάσιο επίτευγμα'
Ένα πρωτάθλημα είναι ένα επίτευγμα, αλλά έτσι όπως ήταν οι δύο ομάδες και απέναντι στον Ολυμπιακό που ήταν πάρα πολύ καλή ομάδα, θα έλεγα ότι ήταν ένα “διπλάσιο” επίτευγμα. Αυτό μας έδωσε κίνητρο και πίστη να κάνουμε το κάτι παραπάνω, να πάρουμε λίγο παραπάνω μπάτζετ, να πλαισιωθεί η ομάδα με καλύτερο δυναμικό, να έχουμε καλύτερες συνθήκες. Νομίζω ότι φτάσαμε σε ένα καλό επίπεδο. Είχαμε πάρα πολύ καλή παρουσία στην Ευρώπη στα γκρουπ.
Στα δύο τελευταία χρόνια, από τα έξι ματς εκτός έδρας κερδίσαμε τα πέντε. Βέβαια χάναμε στην έδρα μας. Γιατί χάναμε στην έδρα μας; Γιατί παίζαμε εντός, αλλά εμείς παίζαμε πάλι εκτός έδρας. Με το άγχος της έδρας για να έχουμε ένα αποτέλεσμα, εμείς χάναμε το πλεονέκτημα και ήταν σαν να παίζαμε εκτός. Παρόλα αυτά, ο Παναθηναϊκός συστήθηκε στην Ευρώπη. Δεν είναι πια μια αμελητέα ομάδα.
- Ποια είναι η στιγμή που ξεχωρίζετε από τη θητεία στον Παναθηναϊκό;
"Δεν μπορώ να μην πω ότι η κορυφαία στιγμή ήταν το πρωτάθλημα, γιατί δεν το περίμενε κανείς, ήταν ένα θαύμα. Το πώς μας υποδέχθηκε ο κόσμος… Για ‘μένα ήταν κάτι πολύ όμορφο. Είναι πολύ όμορφο να ακούς το όνομά σου να γίνεται σύνθημα από τους φιλάθλους. Νομίζω ότι λίγοι προπονητές το ζουν και εγώ είχα την ευλογία να το ζήσω.
Από εκεί μετά, πολλά μικρά πρωταθλήματα είναι η αποδοχή των αθλητριών μου. Κακά τα ψέματα εμείς είμαστε προπονητές. Οι αθλήτριες είναι πρωταγωνίστριες. Όταν βλέπω καλές αθλήτριες, Ελληνίδες και ξένες, να μιλούν με κολακευτικά λόγια για εμένα, μού δίνει κίνητρο και μια ικανοποίηση ότι κάτι κάνω καλά.
Αυτό που μένει είναι η σχέση σου με τους ανθρώπους
Στο τέλος αυτό μένει. Πήρα πρωτάθλημα και με τον Ολυμπιακό πήρα και με το Ελληνικό πήρα και με τον Παναθηναϊκό πήρα. Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά αν κάνεις μια ανασκόπηση αυτό μένει, η σχέση σου με τους ανθρώπους.
Εμένα μου αρέσει η σχέση που έχω καλλιεργήσει, φυσικά δεν μπορεί να αρέσει σε όλους. Έχω υπάρξει έντιμη και δίκαιη, όσο μπορώ, στην πορεία αυτή και με μια γνώση που είναι σε πολύ καλό επίπεδο. Αυτά είναι αρκετά για να χτίσεις καλές σχέσεις. Όχι απαραίτητα φιλικές, αλλά να υπάρχει μια εκτίμηση και ένας σεβασμός με τους ανθρώπους που έχεις συνεργαστεί".
Στην Ελλάδα υπάρχει η λογική:
Δεν πήρες το πρωτάθλημα; Άντε γεια
- Πώς ήρθε το τέλος της συνεργασίας με τον Παναθηναϊκό;
"Η ομάδα έχασε το πρωτάθλημα, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Η ομάδα στον τελευταίο τελικό παρουσιάστηκε πολύ κακή. Όταν όλη η ομάδα παρουσιάζεται κακή, σίγουρα είναι ευθύνη του προπονητή. Όταν είσαι παράγοντας στον Ολυμπιακό και στον Παναθηναϊκό απαιτείς το πρωτάθλημα.
Είδα μια ομάδα να ξεκινά από ένα μέτριο επίπεδο, να μεγαλώνει, να κατακτά, να αποτυγχάνει αλλά ποτέ να μη σταματά να προσπαθεί. Μια ομάδα που δεν έπαψε ποτέ να είναι ανταγωνιστική, που έπαιξε στα ευρωπαϊκά κύπελλα, που στάθηκε συνεπής στις αξίες της, που απέτυχε και ξαναπροσπάθησε, πάντα με στόχο το καλύτερο, το μεγαλύτερο, το παραπάνω. Νιώθω ευλογημένη που ήμουν μέρος αυτής της διαδρομής και κρατάω κάθε στιγμή της στην καρδιά μου.
Δυστυχώς στην Ελλάδα, δεν θα πω ότι έχουμε κοντή μνήμη, θα πω ότι έτσι λειτουργούν τα πράγματα. Δεν πήρες το πρωτάθλημα; Άντε γεια. Έκανες δύο-τρεις ήττες μαζεμένες; Άντε γεια.
Ξέρω ότι έδωσα την ψυχή μου, τίμησα τις αρχές μου και κατέθεσα ό,τι είχα μέσα στο γήπεδο. Οι διοικήσεις αποφασίζουν όπως θεωρούν σωστό, και το σέβομαι. Έφυγα όμως γεμάτη και περήφανη για όσα ζήσαμε και όσα πετύχαμε μαζί, αθλήτριες, προπονητικό σταφ και διοίκηση και τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς, μα πάνω απ’ όλα, τον μοναδικό κόσμο του Παναθηναϊκού, που με αγκάλιασε και με στήριξε.
Δεν μου άρεσε ο τρόπος που έφυγα από τον Παναθηναϊκό
Ήταν κάτι που ίσως έπρεπε να γίνει. Δεν μου άρεσε ο τρόπος που έγινε. Οφείλω να το πω. Αλλά δεν μου άρεσε και ο τρόπος που έγινε όταν ήμουν και στον Ολυμπιακό. Θα πω ότι είναι στη ζωή όλα αυτά. Καταθέτω την ψυχή μου, γιατί αγαπάω αυτό που κάνω, γιατί δεν έχω πουλήσει οπαδιλίκι ποτέ, γιατί είμαι έντιμη, γιατί είμαι πιστή στις Αρχές μου".
- Πώς θα ήταν ένα ιδανικό σενάριο για το τέλος στη συνεργασία με τον Παναθηναϊκό;
"Ιδανικό, παραμυθένιο θα ήταν να παίρναμε το πρωτάθλημα, να μην κρύβομαι. Και μετά το πρωτάθλημα να λύσουμε από κοινού τη συνεργασία μας. Δεν ήρθε έτσι, αλλά δεν πειράζει, έτσι έπρεπε να γίνει".
Κεφάλαιο εθνική Ιράν
- Πάμε πίσω στο 2023, όταν αναλάβατε την εθνική Ιράν; Πώς προέκυψε αυτή η ευκαιρία;
"Μπορεί να με πεις λοξή, αλλά εμένα μου κάνει ένα κλικ ο άγνωστος κόσμος. Είδα, ίσως και λόγω κλίματος, ένα άλλο mentality, μια άλλη νοοτροπία. Η πολλή ζέστη, ο πολύς ήλιος πλάθει και άλλους χαρακτήρες. Μού έκανε πολύ κλικ, όπως και το πρότζεκτ της εθνικής ομάδας, που θα παίξει Division B στο FIBA Asia".
Ήθελα πολύ να δω τι παίζει εκεί. Η πρόταση έγινε μέσω ατζέντη. Μού είπε ο ατζέντης μου ότι υπάρχει ένα άνοιγμα εκεί και είπα ‘Ναι, με ενδιαφέρει’. Έχουν έρθει και άλλες προτάσεις στη διάρκεια των ετών, αλλά έχω πει όχι κατηγορηματικά. Ρώτησα τους ανθρώπους του Παναθηναϊκού γιατί δεσμευόμουν με συμβόλαιο, μού έδωσαν το οκ και το έκανα".
- Ανισότητα, περιορισμένα ανθρώπινα δικαιώματα. Νιώσατε αβεβαιότητα στην παρουσία σας στη χώρα;
"Ναι υπάρχουν όλα αυτά, όπως υπάρχουν δυστυχώς σε πολλές χώρες ειδικά αυτό το διάστημα στον πλανήτη μας. Προσωπικά δεν ένιωσα ποτέ φόβο ή αβεβαιότητα, ούτε πριν πάω ούτε αφού πήγα. Νομίζω ότι αυτό με βοήθησε πολύ να λειτουργήσω με τον τρόπο που λειτούργησα και να πετύχουμε κάτι καλό.
Σαφώς, είχα πάρει οδηγίες από την πρεσβεία για τους κανόνες της κοινωνίας που έπρεπε να ακολουθήσω, αλλά η εμπειρία μου στο Ιράν, τόσο πέρυσι όσο και φέτος, ήταν εξαιρετική. Με γεμίζει πολύ και είναι κάτι πολύ δημιουργικό για μένα".
Δεν είναι εύκολη η ζωή για τις γυναίκες στο Ιράν, είναι ηρωίδες
Δεν είναι εύκολη η ζωή για τις γυναίκες στο Ιράν. Τις θεωρώ ηρωίδες αυτές τις γυναίκες, γιατί μέσα από όλο αυτό έχουν βρει λύσεις για να ζουν. Παρ’ όλα αυτά δεν ζουν όπως θα ήθελαν.
Η εμπειρία μου στο Ιράν - και πέρυσι και φέτος - είναι πάρα πολύ καλή, με γεμίζει πολύ και είναι κάτι πολύ δημιουργικό για εμένα.
Αν έκανα στην Ελλάδα την προπόνηση που κάνουμε στο Ιράν, θα ήθελαν όλες εντατική
Ξέρω ότι έχω βάλει ένα λιθαράκι ώστε να αναβαθμιστεί το μπάσκετ γυναικών. Έμαθα ότι αφού παίξαμε τον πρώτο αγώνα μας στο FIBA Asia, το Ιράν κατάφερε να κερδίσει μετά από 49 χρόνια σε επίσημη διοργάνωση. Είναι κάτι το εκπληκτικό.
Δεν έχεις ιδέα τι υπερπροσπάθεια έκαναν αυτά τα κορίτσια. Κάναμε προπονήσεις δύο ώρες το πρωί, δύο ώρες το απόγευμα και ενδιάμεσα δύο ημέρες ρεπό, γιατί η δική μας Κυριακή είναι η Παρασκευή εκεί. Κάναμε Σάββατο, Κυριακή, Δευτέρα έξι sessions. Την Τρίτη ρεπό. Τετάρτη, Πέμπτη τέσσερα sessions και την Παρασκευή ρεπό. Αυτό έγινε για τρισήμισι μήνες.
Αν έκανα αυτού του είδους την προπόνηση στην ομάδα μου εδώ, σε οποιαδήποτε ομάδα και να ήμουν, σε δύο εβδομάδες θα ήθελαν εντατική όλες. Αυτές ήταν σκυλιά του πολέμου. Αφοσιωμένες και σκληρές. Πολύ σκληρές. Και η προπόνηση δεν ήταν τυχαία, είχε ένταση, πάνω-κάτω και το άντεξαν. Εδώ αντιστοίχως αν κάναμε αυτό το πρόγραμμα, θα είχαμε πέντε-έξι στα πιτς.
Θα ζητούσαν παραπάνω break, κόβω το κεφάλι μου. Σίγουρα παίζει ρόλο ότι το μπάσκετ είναι η διέξοδός τους, ο δρόμος τους προς την ελευθερία. Για αυτό τον λόγο είχαν μεγαλύτερο κίνητρο, αυτός είναι ο λόγος που είναι πιο σκληρές από μόνες τους, γιατί ζουν σε μια δύσκολη κοινωνία.
Είδα φλόγα στα μάτια των κοριτσιών
- Όταν κοιτάξατε στα μάτια τις αθλήτριές σας, τι ήταν αυτό που εκλάβατε;
"Δεν είδα φόβο στα μάτια τους. Είδα ελπίδα, δεν είδα καμία υποψία δισταγμού. Είδα δύναμη. Είδα μια φλόγα που έμοιαζε να καίει ασταμάτητα μέσα τους.
Ήταν το πάθος για να αποδείξουν την αξία τους. Κι αυτό με άγγιξε βαθιά.
Έτσι είμαι και εγώ. Δεν ξέρω αν θα κερδίζω πάντα, αλλά η νοοτροπία μου είναι ξεκάθαρη: τα δίνω όλα. Παλεύω να κάνω τα πάντα όσο πιο τέλεια μπορώ. Δεν υποχωρώ. Έτσι συνδεθήκαμε αμέσως. Μοιραζόμασταν την ίδια νοοτροπία. Εκείνες δούλευαν παραπάνω γιατί είχαν και προσωπικό κίνητρο. Δεν τους το ζήτησα εγώ· το είχαν ήδη μέσα τους.
Αυτό που με έκανε πραγματικά περήφανη ήταν πως για πρώτη φορά αθλήτριες της εθνικής ομάδας πήραν χρήματα. Γιατί εγώ η ίδια το απαίτησα από τη διοίκηση. Τους είπα: 'Πρέπει να πάρουν μπόνους'. Και το κατάφερα. Δεν μπορώ να περιγράψω πόσο χαρούμενη ένιωσα που το πέτυχα αυτό για εκείνες. Το άξιζαν και με το παραπάνω.
Η προβολή της ομάδας μεγάλωσε. Ίσως επειδή ήμουν ξένη προπονήτρια και αυτό από μόνο του τράβηξε την προσοχή. Όμως δεν με ένοιαζε το προσωπικό φως. Ήθελα να λάμψουν εκείνες. Και έλαμψαν. Η προσπάθειά τους γιγαντώθηκε μπροστά στα μάτια όλων.
Οι γυναίκες εκεί χρειάζονται επιμόρφωση και θα έλεγα ότι την αναζητούν. Θα πρέπει να βγουν λίγο προς τα έξω, αν και δεν μπορούν να ταξιδέψουν εύκολα γιατί είναι δύσκολες οι μετακινήσεις των Ιρανών, αλλά μπορούν διαδικτυακά να κάνουν κάποια σεμινάρια".
- Πόσο ανοιχτοί είναι οι άνθρωποι στο Ιράν για να μάθουν νέα πράγματα;
"Οι άνθρωποι δεν ήταν τόσο ανοιχτοί να μάθουν κάποια πράγματα με την έννοια ότι δεν έχουν ανοιχτεί στον έξω κόσμο να δουν τι παιζει.
'Παιδιά στον έξω κόσμο το άθλημα είναι έτσι. Εδώ τι φάση ας πούμε;' Όμως τώρα που έχουν περισσότερες επιρροές από ξένους προπονητές και από προγράμματα που υπάρχουν online, νομίζω ότι είναι λίγο πιο ανοιχτοί. Πριν είχαν ένα mentality ότι ‘τα ξέρω όλα’. Σίγουρα δεν είναι όλοι έτσι, αλλά θεωρώ ότι πλέον είναι πιο ανοιχτοί στο να μάθουν".
- Πώς είναι η ζωή στο Ιράν, είναι ανάλογη με εκείνη στον Λίβανο;
"Στο Ιράν δεν μένω σε σπίτι όπως στον Λίβανο. Μένω σε ένα πολύ καλό ξενοδοχείο. Τα έχω όλα. Το φαγητό μου, το δωμάτιο, πολύ ωραία τοποθεσία. Είναι πολύ κοντά στο μέρος που κάνουμε προπόνηση και ευτυχώς γιατί στην Τεχεράνη έχει απίστευτη κίνηση. Δηλαδή μια απόσταση 15 χιλιομέτρων, μπορεί να την κάνεις σε περισσότερη από μία ώρα.
Η Τεχεράνη έχει 17 εκατομμύρια πληθυσμό. Οι Ιρανοί παράγουν αυτοκίνητα, οπότε το καύσιμο είναι 0.25, οπότε καταλαβαίνεις ότι παίρνουν όλοι τα αυτοκίνητα. Αυτο συμβαίνει και λόγω της ζέστης, γιατί είναι αφόρητη. Το καλοκαίρι και πέρυσι και φέτος έφτανε 48-53 βαθμούς. Air Contition φουλ και ζούμε έτσι. Έχω κάνει φίλους εκεί, θα πάμε έξω για φαγητό, με προσέχουν πολύ, με φροντίζουν. Ό,τι ζητήσω μου το προσφέρουν. Έχω πολύ καλή επαφή και με τους ανθρώπους της ομοσπονδίας, με τον πρόεδρο και με φίλους που έχω κάνει μέσα στο μπάσκετ. Νιώθω σπίτι μου όταν πηγαίνω. Νιώθω πολύ καλά.
Στον Λίβανο ζούσα την εμπόλεμη κατάσταση με το Ισραήλ, στο Ιράν σκότωσαν τον αρχηγό της Χαμάς, δεν πήραμε χαμπάρι
Στον Λίβανο έζησα ότι είναι σε εμπόλεμη κατάσταση με το Ισραήλ όλα τα χρόνια. ‘Εβλεπα τα checkpoints στον δρόμο, τα φυλάκια, τα face control, αλλά δεν υπήρχε εχθροπραξία.
Στην Τεχεράνη όταν σκότωσαν τον αρχηγό της Χαμάς ήμουν εκεί και δεν πήραμε χαμπάρι. Όχι εγώ, δεν πήραν και οι Ιρανοί χαμπάρι. Λειτουργούν πολύ φυσιολογικά γιατί είναι μαθημένοι. Έχουν περάσει πολέμους και με το Ιράκ πολλά χρόνια. Είναι λίγο πιο κουλ. Εγώ δεν ένιωσα ούτε μια στιγμή απειλή και φόβο. Τα μετράω όλα και πραγματικά δεν φοβάμαι. Και δεν υποτιμώ την κατάσταση, προς Θεού.
Φέτος έχουν πιο κατεβασμένο το χιτζάμπ οι γυναίκες, είναι ένα μεγάλο βήμα
Ξέρεις ότι σε όλες τις επιστημονικές δομές στο Ιράν, όλες οι μορφές είναι γυναίκες; Ξέρεις πόση μόρφωση έχουν οι γυναίκες; Απλά δεν φαίνονται. Είναι πιο χειραφετημένες πλέον. Όταν είσαι πιο χειραφετημένη, θα πας και λίγο προς τα εκεί… Για αυτό θέλω να πω ότι πέρυσι με φέτος σε ότι αφορά στο χιτζάμπ είδα διαφορά. Το χιτζάμπ είναι το δικό μας μαντήλι. Αυτό που σκεπάζει τη χαίτη και τον λαιμό. Η μπούργκα καλύπτει και το πρόσωπο. Το φορούν γιατί θεωρούν, λόγω θρησκείας, ότι το να αποκαλύπτει μια γυναίκα τον λαιμό της και τη χαίτη της είναι προκλητικό για τον άνδρα.
Οπότε έχει θεσπιστεί ο κανόνας να φορούν το χιτζάμπ. Πέρυσι με φέτος έχει διαφορά. Κυκλοφόρησα το ίδιο στην Τεχεράνη. Το έχουν πιο κατεβασμένο, αυτό είναι μεγάλο βήμα. Οι γυναίκες το διεκδικούν και η κοινωνία δεν μπορεί να το κρατήσει άλλο".
Ευθύνη να μιλάμε για τα κοινωνικά ζητήματα
- Μετά το περυσινό ματς παιχνίδι του Παναθηναϊκού με τις Εσπερίδες στα playoffs του ελληνικού πρωταθλήματος είχατε τοποθετηθεί για την υπόθεση των γυναικοκτονιών, τι σας κινητοποίησε να το κάνετε;
"Είναι ευθύνη όλων μας να τοποθετούμαστε για τα κοινωνικά ζητήματα. Εγώ έτσι το νιώθω ως Ελένη, γιατί είμαι πολίτης του κόσμου, γιατί είμαι γυναίκα. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια σε τέτοια φαινόμενα και δεν είναι μεμονωμένα γεγονότα. Και δεν πρέπει να εξετάζουμε το γεγονός ως μεμονωμένο γεγονός και να λέμε: ‘Α έγινε μια κακοποίηση’. Θα πρέπει να εμβαθύνουμε, να δούμε από πού προέρχεται όλο αυτό, να δούμε γιατί συμβαίνει όλο αυτό.
Εν πάση περιπτώση ως γυναίκα ας πούμε ότι ακούγεται η φωνή μου λίγο παραπάνω και μπορούν να πουν κάποιες γυναίκες ‘αφού το λέει αυτή, να ακολουθήσουμε, να μη φοβηθώ’. Θεωρώ χρέος μου να υποστηρίξω τη θέση της γυναίκας. Θα έλεγα τη θέση αυτού που για κάποιο λόγο είναι θύμα σε μία κατάσταση. Σε κάποια πράγματα ίσως έχουμε ευθύνη και εμείς, είτε με τη σιωπή μας είτε με την ανοχή μας.
Μήπως κάτι κάνουμε λάθος;
Θέλω να εστιάσω στο πού είναι η ευθύνη της γυναίκας σε όλο αυτό. Η γυναίκα μεγαλώνει τους άνδρες, η μάνα μεγαλώνει τους άνδρες, μήπως κάνουμε και εμείς κάτι λάθος; Αν κάνουμε κάτι λάθος, θα πρέπει να έχουμε τη γενναιότητα να το δούμε και να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε. Μόνο έτσι θα προστατεύσουμε τους εαυτούς μας, τις άλλες γυναίκες, τα κορίτσια.
Πραγματικά με θυμώνει πολύ όταν υπάρχει διαφορά δύναμης ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα, η οποία χρησιμοποιείται ως μέσο επιβολής σε έναν συνάνθρωπο, που μπορεί να ήταν και ένας άλλος άνδρας πιο αδύναμος. Ότι ‘επειδή εγώ είμαι πιο δυνατή από εσένα, θα αρχίσω να σε χτυπάω για να επιβάλλω την άποψή μου’.
Πρέπει να σκύψουμε πάνω από αυτό ως κοινωνία και δούμε γιατί συμβαίνει. Σαφώς είναι θέμα παιδείας και θέμα της δυσκολίας της ζωής"
Είναι ενάντια στον ψυχισμό μου
- Πώς αντιμετωπίζει ένας προπονητής την κριτική τόσο από τα ΜΜΕ, όσο και από τους συνεργάτες;
"Καμία ερώτηση δεν με εκνευρίζει. Αυτό που θα με χάλαγε πάρα πολύ θα ήταν μια ηλίθια ερώτηση και μια κατευθυνόμενη ερώτηση, που θέλει να δημιουργήσει μια εντύπωση. Μού έχει συμβεί, αλλά δεν θέλω να αναφερθώ. Τώρα αν μου γίνει μια τέτοια ερώτηση μπορεί να φύγω από τη συνέντευξη Τύπου ή όπου μπορεί να έγινε η ερώτηση.
Το άθλημα για να πάει μπροστά χρειάζεται εποικοδομητική κριτική. Φυσικά να κάνεις κριτική, αλλά όταν καταλαβαίνω ότι πας να δημιουργήσεις μια εντύπωση, ξέρω ότι είναι μια πολύ φθηνή προσέγγιση στο άθλημα που όλοι υπηρετούμε. Είναι ενάντια στον ψυχισμό μου.
Φροντίζω να κάνω τη δική μου κριτική. Με τον εαυτό μου είμαι πολύ αυστηρή και αν όχι τη δεδομένη στιγμή που συμβαίνει κάτι, σίγουρα λίγο αργότερα θα καταλάβω και θα κοιτάξω να βελτιωθώ.
Αυτός που έκανε την άδικη κριτική, θα πάρει την απάντησή του αργότερα. Εμείς βέβαια οι Έλληνες είμαστε λαός που ξεχνάμε... Αυτό, όμως, εμένα δεν με αγγίζει πλέον. Είμαι πολύ επιλεκτική στο τι θα αφήσω να περάσει μέσα μου και να χαλάσει την ισορροπία μου.
Ξέρω ότι έχω πάρα πολλά να μάθω ακόμα. Για αυτά που γνωρίζω, είμαι πολύ καλά με τον εαυτό μου. Για αυτό και δεν θα αφήσω εύκολα κάποιον να πει για εμένα κάτι άδικο και να περάσει αυτό μέσα μου. Αν περάσει, πολύ γρήγορα θα το διαχειριστώ, γιατί είμαι άνθρωπος και έχω συναισθήματα. Έχω δουλέψει πολύ με τον εαυτό μου, για να με κλονίζουν τέτοια πράγματα".
Η παρουσία των ομάδων στην Ευρώπη είναι ο καθρέφτης για όσα έχουμε στην Ελλάδα
- Πώς αξιολογείτε την παρουσία των ελληνικών ομάδων γυναικών στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις;
"Η παρουσία των ελληνικών ομάδων στην Ευρώπη είναι καθρέφτης του τι γίνεται εγχώρια. Βάλ’ τα κάτω. Πώς είναι το αναπτυξιακό μας, τι ταλέντα έχουμε, πώς δουλεύουν οι σύλλογοι στις μικρές ηλικίες, ποιο εθνικό πλάνο υπάρχει, ποιος το τρέχει, ποιος το ελέγχει για να γίνουν διορθωτικές κινήσεις, τι εγκαταστάσεις έχουμε;
Αν τα βάλω κάτω θα μιλάμε μια ημέρα… Να πω λοιπόν εν τάχη ότι η παρουσία των ομάδων μας στην Ευρώπη είναι ο καθρέφτης του τι έχουμε στην Ελλάδα. Είναι λυπηρό. Το λέω συνεχώς τα τελευταία 4-5 χρόνια. Το Νο.1 που θα έβαζα στο τραπέζι είναι ότι υπολειπόμαστε σε αθλητικότητα. Για εμένα αυτό είναι το Νο.1".
Να επενδύσουμε στην αθλητικότητα των παιδιών
- Αν είχατε κάποιο θεσμικό ρόλο, τι ενέργειες θα κάνατε για το αναπτυξιακό κομμάτι;
"Αν είχα έναν ρόλο θα έλεγα ότι έπρεπε να μπει ο γυμναστής, ο επιστήμονας γυμναστής - όχι ο καθένας που αυτοαποκαλείται γυμναστής - από τη μικρή ηλικία στα παιδιά. Από όποια ηλικία ξεκινούν, από τα οκτώ ας πούμε. Δειλά-δειλά θα έπρεπε ο γυμναστής να αρχίσει δουλειά, από παιχνίδια. Από παιχνίδια γιατί ανάλογα την ηλικία χρησιμοποιείς και τα κατάλληλα drills. Θα πρέπει να γίνουμε αθλητές.
Θα πρέπει σε επίπεδο κορασίδων, νεανίδων και παγκορασίδων να υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι του γυμναστή στην προπόνηση.
Θα πρέπει να επενδύσουμε στην αθλητικότητα των παιδιών. Είναι ένα θέμα αυτό. Θα πρέπει να επενδύσουμε από τις μικρές ηλικίες στην αθλητικότητα και λίγο-λίγο να βάζουμε κομμάτια του μπάσκετ. Τι κομμάτι να βάλουμε στην ηλικία 8-10, 10-12 και πάει λέγοντας.
Αυτό είναι ένα πλάνο που πρέπει να υποστηριχτεί από ικανούς προπονητές που ξέρουν από την ελληνική πραγματικότητα, να πάρουν στοιχεια δημογραφικά για να το εκπονήσουν και να στελεχώσουν τις ενώσεις με διαρκείς εκπαιδεύσεις στους προπονητές των μικρών ηλικιών. Όχι να θέλει ο άλλος μέσα από τις παγκορασίδες να ρίχνει 60 πόντους και να λέει ‘τι προπονηταράς είμαι’.
Να βάλουμε τα παιδιά σε ένα πρόγραμμα, να παρακολουθούμε πώς δουλεύουν και ποια είναι η πρόοδός τους. Σαφώς χρειάζονται και χρήματα για κάτι τέτοιο. Με αυτά τα παιδιά θα στελεχώσουμε την Εθνική μας ομάδα και τις ομάδες της Α1. Δεν είναι τυχαίο που στην εθνική μας ομάδα αγωνίζονται αθλήτριες που είναι στο εξωτερικό και η ομάδα έχει ένα καλό επίπεδο.
Δεν προσελκύουμε κορίτσια στο μπάσκετ
- Έχετε αναλάβει το εθνικό αναπτυξιακό πλάνο για το Ιράν, θα σας ενδιέφερε να κάνετε κάτι ανάλογο και στην Ελλάδα, αν σας δινόταν η δυνατότητα;
Το αναπτυξιακό με ενδιαφέρει. Αυτός είναι ο λόγος που έκανα και το εθνικό πλάνο για το Ιράν. Σίγουρα είναι η χώρα μου και θα με ενδιέφερε. Θα πρέπει να βάλουμε κάτω τι μπορεί να υποστηριχτεί, τι παραμέτρους θα έχουμε. Σαφώς είναι κάτι που ενδεχομένως θα με ενδιέφερε. Και όχι μόνο να φτιάξω το πλάνο, γιατί το να το φτιάξεις είναι κάτι που γίνεται στο γραφείο. Το θέμα είναι να παρακολουθείς το πλάνο.
Πρέπει να μελετάμε τι κάνουν άλλες χώρες και να προσαρμοζόμαστε στις δικές μας ανάγκες. Το πλάνο πρέπει να έχει βάθος χρόνου, ώστε μετά από χρόνια να μπορείς να ρωτήσεις: "Φέραμε αποτέλεσμα;"
Σημαντικό επίσης το ότι δεν προσελκύουμε κορίτσια στο μπάσκετ. Πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί. Είναι πάρα πολλά πράγματα που είναι αλληλένδετα. Το μπάσκετ γυναικών δεν έχει την προβολή που έχει το βόλεϊ γυναικών. Αμέσως είναι ένας παράγοντας. Το κοριτσάκι από το σπίτι βλέπει το βόλεϊ και όχι το μπάσκετ και έτσι τού μένει η εικόνα. Αυτό είναι μόνο ένα απλό παράδειγμα. Το ότι το μπάσκετ είναι άθλημα επαφής ξεπερνιέται, όσο προχωρά η κοινωνία.
Τα τελευταία χρόνια έχει θεσπιστεί αυτό το rising stars από την ομοσπονδία που σαφώς δίνει την ευκαιρία σε παιδάκια που δεν έχουν τη δυνατότητα να παίξουν τόσους πολλούς αγώνες να παίξουν παραπάνω. Είναι ένα θετικό βήμα.
Δεν έχω δει τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί στο rising stars και για αυτό δεν μπορώ να πω πολλά. Θα ήθελα να δω συγκεκριμένα πράγματα, πχ να απαγορεύεται η ζώνη κτλ. Να βλέπω παιχνίδι που ευνοεί τα παιδιά να αναπτυχθούν μπασκετικά και όχι να κυνηγούν τα αποτελέσματα".
Το όνειρο μου είναι να έχουμε 'σχολές' μπάσκετ
Πες μου πόσες ομάδες έχουν δικό τους γήπεδο για να στεγάσουν τις υποδομές του και να έχουν ποιοτικό χρόνο όχι μόνο μέσα στο γήπεδο. Να μιλήσει και ένας παιδοψυχολόγος ή ψυχολόγος, να κάνουν δραστηριότητες οι γονείς, να δουν ένα βίντεο τα παιδιά, να κάνουν και κάτι άλλο, όπως γιόγκα για παράδειγμα. Δεν έχουμε υποδομές, δεν υπάρχει σχέδιο για έναν σύλλογο.
Το όνειρο μου θα ήταν να βρεθεί ένας και να πει ‘θέλω στον σύλλογό μου να δημιουργήσω μια σχολή’.
Όποιος περνάει από αυτή την ομάδα να ξέρει ότι βγάζει καλούς σουτέρ, να είναι ανταγωνιστικές ομάδες και να διοχετεύει στις υψηλότερου επιπέδου ομάδες. Τι ωραίο που θα ήταν... Ή να βγάζει καλούς πασέρ κτλ. Να υπάρχει μια ταυτότητα και όχι τυχαία ταυτότητα. Υπάρχουν αξιόλογοι προπονητές που είτε βάζουν νερό στο κρασί τους, είτε τα καταφέρνουν".
- Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καριέρα σας και τους οποίους δεν θα ξεχάσετε;
"Υπάρχουν δύο άνθρωποι που δεν θέλω να τους κατονομάσω. Τούς χρωστάω πολλά για την εμπιστοσύνη και τη στήριξη που μού έδειξαν σε μεγάλους συλλόγους και γιατί παρόλο που υπήρξε τριβή μεταξύ μας, δεν ξεχνάω ποτέ το καλό που μού έκαναν".
- Τη δεδομένη στιγμή με τι ασχολείστε και πού θα σας βρει η συνέχεια της σεζόν;
"Τώρα συνειδητά έκανα ένα break, γιατί είναι πολλά τα χρόνια non-stop. Δεν είμαι επαγγελματίας προπονήτρια, έχω και πρωινή δουλειά. Τα τελευταία χρόνια και με το Ιράν κορέστηκα, μπούκωσα. Χρειαζόμουν ένα break και για τον εαυτό μου.
Άφησα πίσω τον εαυτό μου. Είναι ευκαιρία να επιμορφωθώ, όπως και το κάνω. Να μού ξαναέρθει η φλόγα για το μπάσκετ, που ξαναέρχεται. Παραμένω στο Ιράν και αν βρεθεί κάτι μέσα στη σεζόν, καλώς, όπως έγινε με την ομάδα στην Κίνα. Αυτό που έχει σημασία είναι να μού κάνει αυτό το κλικ για να είμαι πάλι χαρούμενη, δημιουργική, με όρεξη και να κάνουμε κάτι καλό".