Μπιλ Ράσελ: Ο επαναστάτης που πήγε κόντρα στο ρεύμα

Πάλεψε με τον ρατσισμό μέσα και έξω από το παρκέ. Κυριάρχησε στο γήπεδο παίζοντας άμυνα, σε μία εποχή που όλοι ήθελαν να βλέπουν τον Γουίλτ Τσέιμπερλεϊν να σκοράρει 100 πόντους. Ο Μπιλ Ράσελ, ο πρωταθλητής των πρωταθλητών που άφησε την Κυριακή (31/7) την τελευταία του πνοή σε ηλικία 88 ετών, πήγαινε πάντα κόντρα στο ρεύμα, όντας επαναστάτης με αιτία. Όταν βλέπεις εξάλλου τον πατέρα σου να απειλείται με πιστόλι την ώρα που περιμένει για να βάλει βενζίνη, δεν γίνεται να εξελιχθείς σε κάτι διαφορετικό.

Ο Ράσελ βίωσε τον ρατσισμό όσο λίγοι παίκτες. Του αρνήθηκαν να κοιμηθεί σε ξενοδοχείο όταν αγωνιζόταν στο κολέγιο επειδή ήταν μαύρος. Αναδείχθηκε All American και MOP του Final Four του κολεγιακού Πρωταθλήματος το 1955, αλλά όχι "Παίκτης της χρονιάς" στην Northern California επειδή ήταν μαύρος. Υπήρχαν μέρη που δεν τον άφηναν να μπει επειδή ήταν μαύρος. Δέχτηκε πρόταση από τους Χάρλεμ Γκλόουμπτρότερς, αλλά ο τότε ιδιοκτήτης τους, Έιμπ Σέιπερστάιν δεν ήθελε να του μιλήσει απευθείας επειδή ήταν μαύρος.

Υπήρχε όμως ένας άνθρωπος που κοίταξε πέρα από το χρώμα του: Ο θρυλικός Ρεντ Άουερμπαχ, ο οποίος έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να τον πάρει στους Σέλτικς, στέλνοντας τον καλύτερο ψηλό του, τον Έντ ΜακΚόλι, στους Σεντ Λούις Χοκς για χάρη του. Ήταν η καλύτερη επιλογή της καριέρας του.

Από άγουρος παίκτης σε ενορχηστρωτή της άμυνας

Τα πράγματα για τον Μπιλ Ράσελ δεν ήταν πάντα εύκολα, όχι μόνο στη ζωή του αλλά και στο μπάσκετ. Όταν ξεκίνησε να σκάει τη μπάλα εξάλλου καλά-καλά δεν ήξερε τους κανονισμούς, με αποτέλεσμα αρχικά να κοπεί από την ομάδα μπάσκετ του Γυμνασίου! Σταδιακά ωστόσο άρχισε να μαθαίνει μπάσκετ και να εκμεταλλεύεται τα τρομακτικά του προσόντα, κερδίζοντας μία θέση στην ομάδα του Γυμνασίου του ΜακΚλάιμοντς.

Παρά πάντως τη φήμη του καλού αμυντικού που είχε, κανένα κολέγιο δεν του έκανε πρόταση, αφού λίγοι τον ήξεραν. Μέχρι που τον πλησίασε ένας άνθρωπος από το κολέγιο του Σαν Φρανσίσκο επειδή τον είχε δει σε έναν αγώνα. Τότε ήταν που ο Ράσελ κατάλαβε ότι μπορούσε να κάνει καριέρα παίζοντας μπάσκετ.

Ο νεαρός φόργουορντ/σέντερ με τα απίστευτα σωματικά προσόντα έπαιξε για τρία χρόνια στο κολέγιο, κατακτώντας δύο τίτλους (1955 και 1956) παρέα με τον στη συνέχεια συμπαίκτη του στους Σέλτικς, Κέι Σι Τζόουνς, αποφοιτώντας με μέσους όρους 20.7 πόντων και 20.3 ριμπάουντ! Και αφού απέρριψε την πρόταση τον Χάρλεμ Γκλόουμπτρότερς δήλωσε διαθεσιμότητα στο ντραφτ, όπου και επιλέχθηκε στο Νο 3 από τους Χοκς, που τον παραχώρησαν αμέσως στους Σέλτικς. Η ιστορία του ΝΒΑ θα άλλαζε εκείνη τη μέρα.

Απόλυτος κυρίαρχος

Ο Ράσελ παρέσυρε σαν τυφώνας τα πάντα στο πέρασμά του με τους Σέλτικς από την ρούκι χρονιά του. Παρέα με έναν ακόμα σπουδαίο ρούκι, τον Τόμι Χέινσον, αλλά και τους Μπιλ Σάρμαν και Μπομπ Κούζι οδήγησαν τους Κέλτες στην κατάκτηση του τίτλου το 1957. Ο Ράσελ δεν πήρε κανένα προσωπικό βραβείο εκείνη την σεζόν, αφού MVP της σεζόν αναδείχθηκε ο Κούζι και ρούκι της χρονιάς ο Τόμι Χέινσον, ωστόσο αυτό ήταν κάτι που δεν τον ένοιαζε, αφού είχε ξεκαθαρίσει ότι το μόνο που ήθελε είναι να κατακτάει τίτλους.

Οι Σέλτικς θα έχαναν το Πρωτάθλημα το 1958, με τον Ράσελ να αναδεικνύεται MVP της κανονικής περιόδου, αλλά θα επέστρεφαν την επόμενη σεζόν κατακτώντας το δεύτερο Πρωτάθλημα της ιστορίας τους. Μία Δυναστεία ανέτειλε στο ΝΒΑ. Την ίδια στιγμή στο Πρωτάθλημα θα έμπαινε ένας παίκτης με το όνομα Γουίλτ Τσέιμπερλεϊν, δηλώνοντας έτοιμος να κατακτήσει τον κόσμο.

Οι θρυλικές μονομαχίες με τον Γουίλτ Τσέιμπερλεϊν

Πολλοί βιάστηκαν να πουν ότι με τον ψηλότερο, νεότερο και πιο αθλητικό Τσέιμπερλεϊν στο Πρωτάθλημα τα χρόνια κυριαρχίας του Μπιλ Ράσελ είχαν περάσει. Ο θρυλικός σέντερ των Σέλτικς όμως θα τους διέψευδε.

Στη μεγαλύτερη κόντρα ανάμεσα σε δύο παίκτες στην ιστορία του ΝΒΑ (μόνο στο παρκέ, αφού εκτός παρκέ ήταν φίλοι) το σενάριο ήταν πάντα ίδιο. Ο Τσέιμπερλεϊν έκανε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και ο Μπιλ Ράσελ έπαιρνε τα πρωταθλήματα!

Οι δύο μύθοι του ΝΒΑ άλλαξαν την ιστορία του πρωταθλήματος, όντας οι πρώτοι πραγματικοί σταρ της λίγκας. Όλοι ήθελαν να δουν τους δύο παίκτες να παλεύουν κοντά στο καλάθι, τον Τσέιμπερλεϊν να καρφώνει με την τεράστια φυσική του δύναμη και τον Ράσελ να απαντάει με το φινετσάτο παιχνίδι και την ταχύτητά του.

Ο Ράσελ δεν σκόραρε ποτέ περισσότερους από 18.9 πόντους μέσο όρο, όσους είχε την σεζόν 1961/62. Την ίδια στιγμή ο Τσέιμπερλεϊν δεν έπεσε κάτω από τους 20 πόντους μέσο όρο στα πρώτα 14 χρόνια της καριέρας του στη λίγκα! Ήταν δύο παίκτες τελείως διαφορετικοί, με τον Ράσελ να επικεντρώνεται στην ομάδα και την άμυνα και τον Τσέιμπερλεϊν στην επίθεση. Και παρά τα εντυπωσιακά νούμερα του δεύτερου, ο Ράσελ πάντα έβρισκε τον τρόπο στο τέλος να κερδίζει.

Με τον Ράσελ να παίζει τον ρόλο του σκιάχτρου στην άμυνα οι Σέλτικς κατέκτησαν 8 συνεχόμενα πρωταθλήματα από το 1959 έως το 1966, με τον σπουδαίο σέντερ να αναδεικνύεται MVP της κανονικής περιόδου το 1961, το 1962, το 1963 και το 1965. Το 1961 και το 1962 μάλιστα μπορεί αν ήταν MVP της κανονικής περιόδου, ωστόσο στην καλύτερη πεντάδα του ΝΒΑ μπήκε ο Τσέιμπερλεϊν, με τον ίδιο να συμβιβάζεται με μία θέση στην δεύτερη καλύτερη πεντάδα! Ακόμα ωστόσο ο Ράσελ δεν είχε γράψει το τελευταίο κεφάλαιο της καριέρας του.

Ο πρώτος μαύρος προπονητής

Την σεζόν 1966/67 ο Ράσελ θα αναλάμβανε καθήκοντα παίκτη-προπονητή στους Σέλτικς, αφού ο Άουερμπαχ αποσύρθηκε. Έγραψε έτσι ιστορία, αφού έγινε ο πρώτος μαύρος προπονητής στην ιστορία του ΝΒΑ! Δεν ήθελε όμως να τον βλέπουν έτσι και το ξεκαθάρισε στις δηλώσεις του: "Δε μου έδωσε τη θέση του ο Ρεντ επειδή είμαι μαύρος, αλλά επειδή κατάλαβε ότι μπορώ να κάνω τη δουλειά". Και πράγματι θα τα κατάφερνε!

Έπειτα από μία σεζόν προσαρμογής, όπου είδε τον αιώνιο αντίπαλό του και φίλο του, Γουίλτ Τσέιμπερλεϊν, να τον κερδίζει για πρώτη φορά στις μεταξύ τους μονομαχίες και να κατακτά τον τίτλο, ο Ράσελ θα έδειχνε ότι εκτός από σπουδαίος παίκτης ήταν και ένας εξαιρετικός προπονητής.

Την σεζόν 1967/68 οι Σέλτικς θα έγραφαν ιστορία. Με τον Ράσελ να έχει περάσει πλέον σε δεύτερο πλάνο η Βοστώνη έκανε μία απίστευτη ανατροπή κόντρα στους Σίξερς του Τσέιμπερλεϊν στους τελικούς της Ανατολής, αφού αν και βρέθηκαν πίσω με 3-1 εντούτοις πήραν την πρόκριση με 4-3 νίκες! Ήταν η πρώτη ομάδα στην ιστορία της λιγκας που κατάφερε κάτι τέτοιο, ενώ στη συνέχεια κατέκτησε και τον τίτλο με 4-2 νίκες κόντρα στους Λέικερς.

Η σεζόν 1968/69 ήταν και η τελευταία στην καριέρα του Ράσελ σαν παίκτης. Και παρά το γεγονός ότι ήταν ξεκάθαρο πλέον πως δεν ήταν ο ίδιος παίκτης ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος άλλου ενός τίτλου, του 11ου της καριέρας του, με τους Σέλτικς να επικρατούν με 4-3 νίκες των Λέικερς στους τελικούς του ΝΒΑ. Και τότε ήταν που θα ερχόταν το ξέσπασμα του Ράσελ.

Έφυγε με τον δικό του τρόπο

Μην αντέχοντας άλλο την κατάσταση στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας διεφθαρμένη την χώρα αφού είδε μέσα σε μερικά χρόνια τρεις ανθρώπους που πάλεψαν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, τον Τζέι Εκ Κέι Κένεντι και τον Ρόμπερτ Εφ Κέι Κένεντι να δολοφονούνται, αρνήθηκε να παρευρεθεί στην γιορτή της πόλης για την κατάκτηση του τίτλου, πούλησε την ιστορία της απόσυρσής του έναντι 10.000 δολαρίων στο Sports Illustrated και εξαφανίστηκε!

Ο θρυλικός σέντερ γνώρισε την γενική κατακραυγή από την πόλη που τον αποθέωνε και δεν έμοιαζε να τον ενδιαφέρει, δηλώνοντας ότι έτσι κι αλλιώς δεν χρωστάει τίποτα σε κανέναν στη Βοστώνη. Για χρόνια η σχέση του τόσο με την πόλη όσο και με τα ΜΜΕ ήταν πολλή άσχημη, με τον Ράσελνα αρνείται ακόμα και να παρευρεθεί στην απόσυρση της φανέλας του από τους Σέλτικς το 1972 αλλά και από την τελετή εισόδου του στο Hall Of Fame το 1975.

Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να μπορέσουν να αποκατασταθούν οι σχέσεις του Ράσελ με την πόλη της Βοστώνης και τα ΜΜΕ, ωστόσο στο τέλος όλοι αποφάσισαν να… θάψουν το τσεκούρι του πολέμου.

Ο Ράσελ πλέον έχει την θέση που του αξίζει, με το ΝΒΑ μάλιστα να έχει μετονομάσει προς τιμήν του το βραβείο του MVP των τελικών σε "Bill Russell NBA Finals Most Valuable Player". Ήταν το λιγότερο που μπορούσε να κάνει η λίγκα για έναν άνθρωπο που παρέα με τον Τσέιμπερλεϊν άλλαξε την πορεία του αθλήματος. Τον καλύτερο συμπαίκτη που θα μπορούσε να ζητήσει ποτέ κανείς να έχει στην ομάδα του.