Ο Μάρτιος είναι ο πιο... ενθουσιώδης μήνας του χρόνου, στο κολεγιακό πρωτάθλημα μπάσκετ. Είναι, βλέπετε, ο μήνας που ξεκινά η "March Madness". Πρόκειται για την τελική φάση του NCAA, με την παρουσία των κορυφαίων ομάδων των ΗΠΑ -όπως αυτές προκύπτουν μέσα από τη regular season και τα play off των περιφερειών.

Οι ομάδες που πρωταγωνίστησαν στη διάρκεια της χρονιάς δίνουν το "παρών", οι κορυφαίοι -κατά τεκμήριο- προπονητές ετοιμάζονται για το μεγάλο ραντεβού, την ώρα που οι αστέρες του NCAA έχουν την ευκαιρία να δείξουν σε όλους πως είναι έτοιμοι για το επόμενο βήμα, και το ΝΒΑ.

Λίγες ώρες πριν το τζάμπολ (απόψε με τα παιχνίδια της First Four), το Sport24.gr παρουσιάζει δέκα πράγματα που πρέπει να ξέρετε για την τελική φάση του κολεγιακού πρωταθλήματος. Από θέματα δομής μέχρι τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της διοργάνωσης, τους παίκτες και τους προπονητές.

Κι όπως λένε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού: Είστε έτοιμοι να χορέψετε;

1. Το σύστημα διεξαγωγής

Η March Madness ξεκινά κάθε χρονιά στα μέσα Μαρτίου (όπως υποδηλώνει και η ονομασία της), με την παρουσία 68 ομάδων σε αυτή, οι οποίες όμως δεν προκύπτουν τυχαία. Για την ακρίβεια, 32 εξ αυτών κερδίζουν αυτόματα το εισιτήριο (31 από την Division I και η πρωταθλήτρια της Ivy League, δηλαδή του πρωταθλήματος των κορυφαίων ακαδημαϊκά κολεγίων της χώρας), λόγω της κατάκτησης του τίτλου στην περιφέρειά τους. Οι υπόλοιπες 36 προκύπτουν μέσα από τη διαδικασία της επιλογής από την γνωστή ως "Selection Commitee" του NCAA.

Τι είναι αυτό; Πρόκειται για ένα γκρουπ δέκα ανθρώπων, που αποφασίζουν για τις ομάδες που θα βρίσκονται στη March Madness. Προσοχή όμως: δεν μιλάμε για άσχετους με τα κολέγια ή τεχνοκράτες. Η επιτροπή αποτελείται από τους Αθλητικούς Διευθυνητές των ίδιων των κολεγίων! Για παράδειγμα, σε αυτή βρίσκονται τούτη την ώρα οι Ron Wellman (Wake Forest), Joe Alleva (Louisiana State), Scott Barnest (Utah State), Joe Castiglione (Oklahoma), Doug Fullerton (Big Sky Conference Commisioner), Mark Hollis (Michigan State), Judy MacLeod (Conference USA Executive Associate Commissioner), Bruce Rasmussen (Creighton), Peter Roby (Northeastern) και Tom Holmoe (BYU).

Μάλιστα, για να μην υπάρχουν "σύννεφα" γύρω από τις διαδικασίες, κάθε φορά που συζητάται κάτι για κολέγιο (ή περιφέρεια) το οποίο έχει εκπρόσωπο στην επιτροπή, το μέλος του (ή της) υποχρεούται να αποχωρήσει από την αίθουσα, ώστε όλα να γίνονται με διαφανείς τρόπους.

Οι 60 από τις 68 ομάδες κερδίζουν άμεσα θέση στο κυρίως ταμπλό, ενώ οι 8 εξ αυτών παλεύουν -σε αγώνες νοκ άουτ- για τα τέσσερα τελευταία εισιτήρια. Οι αγώνες αυτοί ονομάζονται "First Four" και διαμορφώνουν την τελική εικόνα του bracket (σ.σ.: ο πίνακας των ζευγαριών). Το bracket χωρίζεται σε τέσσερις μεγάλες περιφέρειες: τη West, τη Midwest, την East και τη South. Οι τέσσερις πρωταθλητές των περιφερειών είναι αυτοί που στο τέλος κερδίζουν το εισιτήριο για το Final Four.

2. Είναι πολλά τα λεφτά...

Η March Madness είναι κάτι παραπάνω από μία απλή διοργάνωση του μπάσκετ. Είναι, για την ακρίβεια, ένα ακόμη τεράστιο εμπορικό προϊόν, από το οποίο επωφελούνται όλοι: κολέγια, ομάδες, τηλεοπτικοί σταθμοί, εταιρείες στοιχηματισμού, χορηγοί κ.ά.. Όλοι, εκτός των αθλητών, που ούτως ή αλλιώς δεν έχουν δικαίωμα να "εισπράξουν" μερίδιο των κερδών που προκύπτουν.

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που έχουν προκύψει από προηγούμενες διοργανώσεις και δείχνουν το μέγεθος της απήχησης. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την Kantar Media, την περσινή χρονιά οι δύο τηλεοπτικοί σταθμοί εισέπραξαν 738 εκατομμύρια δολάρια από διαφημίσεις, την ώρα που το κόστος διαφήμισης στον τελικό ανερχόταν σε -μίνουμ- 1.24 εκατομμύρια δολάρια. Η General Motors ήταν η εταιρεία που ξόδεψε περισσότερο από κάθε άλλη για τη διαφήμισή της κατά τη διάρκεια του τελικού, με ποσό που έφτανε στα 58 εκατομμύρια δολάρια.

Πέραν αυτών, υπάρχουν μερικά ακόμη στοιχεία που προκαλούν δέος. Όπως, για παράδειγμα, το γεγονός πως το Butler κέρδισε περίπου 639 εκατομμύρια δολάρια από την προβολή και διαφήμιση για την παρουσία του στον τελικό του 2010, ταυτόχρονα με αύξηση του 41% στις αιτήσεις εισόδου στο κολέγιο. Έναν χρόνο αργότερα (το 2011), το VCU βρέθηκε στο Final Four, με αποτέλεσμα οι δωρεές προς το αθλητικό τμήμα να αυξηθούν κατά 376%, την ώρα που η Νέα Ορλεάνη (πόλη που διοργάνωσε το Final Four του 2012) "έβγαλε" 134 εκατομμύρια δολάρια το τριήμερο του Final Four.

Μέσα σε όλα αυτά προσθέστε τον στοιχηματισμό, αφού υπολογίζεται πως στις τρεις εβδομάδες που θα διαρκέσει η March Madness θα παιχτούν περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια.

3. Που θα γίνει το Final Four

Η χωρητικότητά του ανέρχεται στις 62.421 θέσεις για αγώνες ποδοσφαίρου, ενώ στο Super Bowl έφτασε τις 70.000, αριθμός που θα είναι ίδιος με αυτόν του φετινού Final Four. Η αύξηση των -περίπου- οκτώ χιλιάδων θέσεων οφείλεται στις νέες εξέδρες που τοποθετούνται, από τους υπεύθυνους του σταδίου.

Το Lucas Oil Stadium, όπως αναφέραμε παραπάνω, φιλοξένησε το Final Four του 2010 (το οποίο κατέκτησε το Duke), ενώ θα φιλοξενήσει και αυτό του 2021. Όπως έχει γίνει γνωστό από το NCAA, τα επόμενα χρόνια το Final Four θα διεξαχθεί σε Houston (Texas NRG Stadium, 2016), Glendale (University of Phoenix Stadium, 2017), San Antonio (Alamodome, 2018), Minneapolis (New Minnesota Stadium, 2019), Atlanta (New Atlanta Stadium, 2020) και φυσικά την Indianapolis (Lucas Oil Stadium, 2021).

4. Απόντες οι πρωταθλητές

Η τελευταία πενταετία είναι -το λιγότερο- περίεργη για το Connecticut. Βλέπετε, οι αντιθέσεις από χρονιά σε χρονιά είναι έντονες. Οι μεγάλες απογοητεύσεις διαδέχονται τις επιτυχίες, οι κατακτήσεις τίτλων τις τιμωρίες και κάπως έτσι οι "Huskies" βρίσκονται σε φάση... σκεπτικισμού, μετά τα όσα -εντυπωσιακά- έκαναν πέρσι.

Η ιστορία έχει -εν συντομία- ως εξής: Το Connecticut κατακτά τον τίτλο το 2011 (υπό τον Jim Calhoun), ενάμιση χρόνι αργότερα (Σεπτέμβριος του 2012) ο πολυνίκης προπονητής δηλώνει την απόφασή του να αποχωρήσει από τους πάγκους -με το βάρος των φημών γύρω από τις πρακτικές του να τον βαραίνουν- δίνοντας το χρίσμα στον 40χρονο τότε Kevin Ollie.

Στην παρθενική του σεζόν ως πρώτος προπονητής δεν μπορεί να περιμένει πολλά. Η τιμωρία που έχει επιβληθεί από το NCAA (για παράβαση των κανονισμών) αφήνει τους "Huskies" εκτός της τελικής φάσης. Ο νεαρός τεχνικός βρίσκει πάντως τον τρόπο να κρατήσει στο κολέγιο τα "αστέρια" της ομάδας (με πρώτο και καλύτερο τον Shabazz Napier). Και δικαιώνεται. Τον Απρίλιο του 2014 έρχεται η κατάκτηση του τίτλου, με τον τεταρτοετή πλέον γκαρντ να αναδεικνύεται Most Outstanding Player του Final Four.

Φέτος όμως, η ιστορία δεν είχε ανάλογο happy end. Οι "Huskies" χάνουν στον τελικό της περιφέρειάς τους από το SMU (62-54) και μαζί την τελευταία ελπίδα να βρεθούν στη March Madness. Οπότε, πάλι από την αρχή...

Αυτή πάντως δεν είναι η πρώτη φορά που οι πρωταθλητές δεν έχουν την ευκαιρία να υπερασπιστούν τον τίτλο που κατέκτησαν έναν χρόνο νωρίτερα. Είχαν προηγηθεί το Kentucky (1979), το Michigan State (1980), το North Carolina State (1984), το Louisville (1987), το Kansas (1989), το Florida (2008), το North Carolina (2010) και ξανά το Kentucky (2013), που απέτυχαν.

5. SMU, η επιστροφή

Μετά από 22 (!) χρόνια απουσίας, το SMU επιστρέφει στη March Madness. Οι "Mustangs" κέρδισαν στον τελικό της περιφέρειάς τους το Connecticut και πήραν το εισιτήριο για την τελική φάση του κολεγιακού πρωταθλήματος. Ποιος τους οδήγησε μέχρις εκεί; Ο Larry Brown, που πριν από τρία περίπου χρόνια πήρε την απόφαση να αφήσει το ΝΒΑ και να επιστρέψει στο NCAA.

Οι "Mustangs" έφτασαν πέρσι στην πρόκριση στον "Μεγάλο Χορό", αλλά δεν κέρδισαν θέση στη διοργάνωση. Αυτή ήταν μάλιστα μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών αφού, είναι ενδεικτικό πως, είχαν "σκουπίσει" μέσα στη χρονιά τους -μετέπειτα πρωταθλητές- "Huskies" του Connecticut.

Στη φετινή March Madness αναζητούν την πρώτη τους νίκη μετά από 27 χρόνια! Η τελευταία φορά που έφυγαν με τη νίκη από το γήπεδο -σε παιχνίδι της "Τρέλας του Μαρτίου"- ήταν το 1988, όταν στην πρώτη φάση είχαν επιβληθεί του Notre Dame με 83-75. Στην επόμενη φάση ηττήθηκαν από το Duke με 94-79, ενώ το 1993 -στην τελευταία μέχρι τώρα παρουσία τους- έχασαν στον πρώτο γύρο από το BYU με 80-71.

Σε περίπτωση που κάνουν την έκπληξη και είναι μία εκ των τεσσάρων ομάδων του Final Four, θα το έχουν καταφέρει για δεύτερη φορά στην ιστορία τους. Η πρώτη ήταν το μακρινό 1956, καθώς έκτοτε δεν έχουν μπορέσει να κερδίσουν την πρόκριση στην τελική φάση της March Madness.

6. Στη δίνη του σκανδάλου

Η φετινή διοργάνωση θα έχει ακόμη μία (σπουδαία) απουσία. Το Syracuse! Όχι ότι οι "Orange" είχαν αγωνιστικά προβλήματα. Απλά, αναγκάστηκαν να τεθούν εκτός μάχης λόγω του σκανδάλου που προέκυψε από τα αποτελέσματα των ερευνών που έγιναν.

Η ιστορία ξεκίνησε πριν από περίπου μία δεκαετία, όταν η επιτροπή του NCAA άρχισε να διερευνά κάποια πράγματα στο εσωτερικό του κολεγίου, με αφορμή καταγγελία που έγινε. Τι έλεγε αυτή; Οι μαθητές/αθλητές είτε δεν συμμετείχαν σε όλα τα μαθήματα, ως όφειλαν, είτε έδιναν άλλοι -εξ ονόματός τους- εξετάσεις, με σκοπό να μην προκύψει πρόβλημα με τους βαθμούς τους.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να κάνουμε μια μικρή παρένθεση και να τονίσουμε πως όλοι οι μαθητές/αθλητές πρέπει να βρίσκονται σε καλό ακαδημαϊκό επίπεδο και να μην παραμελούν τις επιδόσεις τους στα θρανία. Αν γίνει αυτό, τότε τίθενται αυτόματα -βάσει των κανονισμών του NCAA- εκτός ομάδας, μέχρι να βελτιώσουν τους βαθμούς τους.

α) Μειώθηκαν σε τρεις οι υποτροφίες που μπορεί να προσφέρει το κολέγιο για την επόμενη τετραετία.

β) Πρόστιμο ύψους 500$ για κάθε αθλητή που αγωνίστηκε ενώ δεν είχε το δικαίωμα (βάσει μαθητικής επίδοσης), για την τετραετία 2004 έως 2007 και την τριετία 2010 έως 2012.

γ) Αφαίρεση όλων των νικών που έκαναν σε αυτό το διάστημα, με τη συμμετοχή των ίδιων αθλητών.

Παρεμπιπτόντως, η απόφαση για απουσία από τη φετινή March Madness πάρθηκε εκ προοιμίου (λίγους μήνες πριν βγει το πόρισμα) από το ίδιο το Syracuse, το οποίο θέλησε με αυτόν τον τρόπο να δείξει τη μεταμέλειά του για το συμβάν.

7. Kentucky, η ώρα του στοιχήματος

Πέρσι, το Kentucky έφτασε ένα βήμα μακριά από την επιστροφή στον θρόνο του πρωταθλητή (σ.σ.: τελευταία φορά κατέκτησε τον τίτλο το 2012). Το εμπόδιο του Connecticut δεν ξεπεράστηκε ποτέ όμως, με τους "Wildcats" να επιθυμούν φέτος να "τελειώσουν" τη δουλειά. Το έργο τους μόνο απλό δεν είναι. Ειδικά από τη στιγμή που φέρουν στις πλάτες τους τον τίτλο του απόλυτου φαβορί.

Αυτό φρόντισαν να "εκμεταλλευτούν" κάποιοι... εραστές του τζόγου. Πως; Πόνταραν από τις αρχές της σεζόν πως η ομάδα του John Calipari θα κατακτήσει τον τίτλο στο NCAA, δίχως να ηττηθεί (σ.σ.: τελευταία ομάδα που κατέκτησε αήττητη το τρόπαιο ήταν οι Indiana Hoosiers, τη σεζόν 1975-76).

Ο πειρασμός, βλέπετε, ήταν μεγάλος. Και η απόδοση (50 προς 1) ακόμη μεγαλύτερη. Το Kentucky έκανε το καθήκον του μέχρι τώρα, μετρώντας 34/34 και πλέον προετοιμάζεται για τη March Madness. Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά και οι "Wildcats" κατακτήσουν τον τίτλο, οι "τρελοί" που πόνταραν τα λεφτά τους τον περασμένο Δεκέμβριο, θα δουν τον τραπεζικό τους λογαριασμό να "φουσκώνει" απότομα. Είπαμε: η αρχική απόδοση στις εταιρείες στοιχηματισμού των ΗΠΑ ήταν 50 προς 1.

8. Ο "Μεγάλος Χορός" έχει τρεις δικούς μας

Ο Γιάννης Δημακόπουλος (δευτεροετής σέντερ του UC Irvine), ο Γιώργος Τσαλμπούρης (πρωτοετής φόργουορντ του Iowa State) και ο Μανούσος Γιαμούκης (δευτεροετής γκαρντ του Davidson) είναι τα τρία παιδιά που θα... χορέψουν φέτος. Το κολέγιο του πρώτου προκρίνεται μάλιστα για πρώτη φορά στη March Madness, ενώ αυτό του τρίτου επιστρέφει μετά από τρία χρόνα απουσίας.

Ο Γιάννης Δημακόπουλος έχει αγωνιστεί σε 33 παιχνίδια, μετρώντας 3.9 πόντους, 1.6 ριμπάουντ, 0.4 ασίστ, 0.1 κλεψίματα, 0.7 τάπες, 0.5 λάθη, 46.7% εντός παιδιάς, 61.5% στις βολές και 28.6% στα τρίποντα, ανά 10.9 λεπτά συμμετοχής.

Ο Γιώργος Τσαλμπούρης έχει αγωνιστεί σε 8 παιχνίδια, μετρώντας 1.4 πόντους, 0.8 ριμπάουντ, 0.3 ασίστ, 0.1 κλεψίματα, 0.4 λάθη, 40% εντός παιδιάς, 20% στις βολές και 50% στα τρίποντα, ανά 4.4 λεπτά συμμετοχής.

Τέλος, ο Μανούσος Γιαμούκης έχει αγωνιστεί σε 11 παιχνίδια, μετρώντας 0.3 πόντους, 0.1 ριμπάουντ, 0.1 ασίστ, 25% εντός παιδιάς και 33.3% στα τρίποντα, ανά 1.5 λεπτά συμμετοχής.

9. Από τον Jabari στον Jahlil

Όπως και πέρσι, έτσι και φέτος ο απόλυτος αστέρας της March Madness φορά τη φανέλα του Duke. Κι είναι -επίσης- ψηλός. Ο λόγος για τον Jahlil Okafor, τον πρωτοετή φόργουοντ/σέντερ που είναι ο βασικός υποψήφιος για το Νο1 του Draft του ΝΒΑ, τον προσεχή Ιούνιο. Ο παίκτης του Mike Krzyzewski είναι αυτός που ξεχωρίζει από τη φετινή φουρνιά που θα δώσει το "παρών" στην "Τρέλα".

Είναι γεννημένος στις 15 Δεκεμβρίου 1995 (19 και κάτι ψιλά, δηλαδή...) και έχει τελειώσει το σχολείο στο Whitney M. Young Magnet High School. Με τα χρώματα του οποίου κατέκτησε τον τίτλο του πρωταθλητή στο Ilinnois πέρσι, αποτελώντας τον κορυφαίο παίκτη της ομάδας, σε εκείνον τον τελικό - θρίλερ, που κρίθηκε στην τέταρτη παράταση (σ.σ.: ένας αγώνας, που έγινε πρώτο θέμα ακόμη και στο Sports Center). Πέραν τούτου, έχει αναδειχθεί MVP στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα των U17 το 2012, ενώ ήταν μέλος της καλύτερης πεντάδας σε αυτό των U19 έναν χρόνο αργότερα (2013).

Με το Duke μετρά 17.7 πόντους, 9 ριμπάουντ, 1.4 ασίστ, 1.4 τάπες, 0.8 κλεψίματα, 2.6 λάθη, 66.9% εντός παιδιάς και 51.1% στις βολές ανά 30.5 λεπτά συμμετοχής.

10. Οι προπονητές

Πέραν της υστεροφημίας όμως, οι προπονητές έχουν ακόμη έναν λόγο να ξεχωρίζουν. Τον μισθό τους, που φτάνει σε δυσθεώρητα -κάποιες φορές- επίπεδα. Ενδεικτικά αναφέρουμε -με βάση τη USA Today- τους δέκα πιο ακριβοπληρωμένους κόουτς του NCAA, με πρώτο και καλύτερο αυτόν των "Blue Devils".

1. Mike Krzyzewski (Duke) - 9.682.032$ 2. Rick Pitino (Louisville) - 5.758.338$ 3. John Calipari (Kentucky) - 5.511.381$ 4. Bill Self (Kansas) - 4.960.763$ 5. Billy Donovan (Florida) - 3.905.964$ 6. Tom Izzo (Michigan State) - 3.893.954$ 7. Steve Alford (UCLA) - 3.473.973$ 8. Thad Matta (Ohio State) - 3.282.000$ 9. Josh Pastner (Memphis) - 2.650.000$ 10. Sean Miller (Arizona) - 2.627.806$

Μέσα σε όλα όμως, η φετινή March Madness θα διεξαχθεί στη "σκιά" του θανάτου δύο εκ των κορυφαίων προπονητών στην ιστορία του NCAA. Οι Dean Smith και Jerry Tarkanian απεβίωσαν μέσα στο 2015, με διαφορά ενός μήνα, βυθίζοντας στη θλίψη ολόκληρη την κοινωνία του κολεγιακού μπάσκετ.