Όλα τα ‘χε η Μαριορή της Εθνικής, οι ινδιάνικες και κλέφτικες άμυνες του Σέρτζιο Σκαριόλο της έλειπαν για να απογίνει και να παραγίνει το κακό στον χθεσινό αγώνα που δυστυχώς επέκτεινε έτι περαιτέρω την πελατειακή σχέση στο νταλαβέρι μας.

Την άμυνα box-and-one εννοώ που κατέβασε από το ράφι του ο Σέρτζιο Σκαριόλο, με στόχο να αποκόψει τον ομφάλιο λώρο στο παιχνίδι της ελληνικής ομάδας, αναθέτοντας, ως είθισται, στον πιστό συνεργάτη του, Λουίς Γκιλ την αποστολή να την κατευθύνει, ενώ η αφεντιά του λούφαζε στον πάγκο του.

Το σιχτίρισμα του Τζέιμς και τα ιστορικά χαμηλά

Μ’ αυτά και μ’ εκείνα λοιπόν άνοιξε ξανά η κουβέντα γι αυτή την άμυνα, για την οποία σιχτίριζε στις 16 Δεκεμβρίου του 2022 ο Μάικ Τζέιμς.

Τότε ο αρειμάνιος σούπερ σταρ της Μονακό τα πήρε στο… κρανίο διότι ο προπονητής της Άλμπα Βερολίνου Ισραελ Γκονζάλεθ τον αντιμετώπισε καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα (στον οποίο οι Μονεγάσκοι επιβλήθηκαν με 92-89 χάρη στο buzzerbeater του Ελι Οκόμπο) με αυτή τη σύνθετη άμυνα που τον έριξε σε ιστορικά χαμηλά ρεκόρ με οκτώ πόντους και μόλις πέντε σουτ!

«Μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε ότι το να παίζεις άμυνα box-and-one για 40 λεπτά στο επαγγελματικό μπάσκετ είναι γελοίο;» αναρωτήθηκε εν είδει ρητορικού ερωτήματος ο πρώην παίκτης του Κολοσσού Ρόδου και του Παναθηναϊκού που πέταξε κιόλας το γάντι στους αντιπάλους του με αγοραίο ύφος.

Ο Γκάλης, το μίνι, το μίντι και το μάξι

Δεν ξέρω εάν ο Νίκος Γκάλης είχε παρακολουθήσει εκείνο το ματς Μονακό-Αλμπα, αλλά σίγουρα θα παρακολούθησε αγωνιωδώς το χθεσινό ανάμεσα στην Εθνική και στην Ισπανία και θα ένιωσε να κυριεύεται από μια δόση νοσταλγίας.

Ο λόγος;

Θα θυμόταν τα νιάτα και τις δόξες του και θα συνειδητοποιούσε ότι αυτή η φάμπρικα ξαναβγαίνει από τη ναφθαλίνη.

Εδώ βεβαίως οφείλω ν' ανοίξω μια παρένθεση και να υπενθυμίσω τη διακηρυγμένη και μάλιστα σοφή άποψη του Θεόδωρου Ροδόπουλου, που επιμένει εδώ και χρόνια πως «δεν υπάρχουν παρωχημένα συστήματα στο μπάσκετ, διότι είναι σαν τα φουστάνια των γυναικών” εξηγώντας ότι “το μίνι, το μίντι και το μάξι έρχονται φεύγουν κι επιστρέφουν στη μόδα»!

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τις αμυντικές και τις επιθετικές πατέντες του μπάσκετ, που μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνουν και ξανά προς τη δόξα τραβούν!

Η αμυντική νομιμότητα και η... γενιά του 1-4

Ξαναβρισκόμαστε λοιπόν στον αστερισμό (όχι του 1-1-4, αλλά) του 1-4!

Μπλέκω και τα πολιτικά, διότι η πρώτη γενιά του κανονικού 1-1-4 ανδρώθηκε, παράλληλα με τον «Ανένδοτο» στις αρχές της δεκαετίας του '60, μέσα από τις εκλογές της βίας και της νοθείας και αργότερα με την Αποστασία...

Το 1-1-4 ήταν ένα κίνημα ενθουσιασμού των νέων και στόχευε στην προστασία της συνταγματικής νομιμότητας, όπως επέτασσε το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος, το υπ’ αριθμόν 114.

Παρομοίως και το 1-4 του μπάσκετ επιδιώκει να εξολοθρεύσει τον καλύτερο σκόρερ της αντίπαλης ομάδας και να προασπίσει την αμυντική νομιμότητα!

Υπάρχουν διάφορες σύνθετες άμυνες, αλλά το 1-4 (σχηματισμός με τέσσερις παίκτες σε ζώνη και έναν σε over play απέναντι στον δεινότερο αντίπαλο σκόρερ) και το 3-2 (triangle and two, με τρεις παίκτες σε ζώνη και δυο man to man στους γκαρντ) σημάδεψαν μια ολόκληρη εποχή στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, μάλιστα η Ελλάδα μπορεί να καμαρώνει ότι υπήρξε το πεδίο στο οποίο εφαρμόσθηκαν κατά κύριο λόγο.

Το τετράγωνο, ο ρόμβος και οι άμυνες… σαβούρας!

Η άμυνα 1-4 έχει δύο βασικές παραλλαγές, αναλόγως με το γεωμετρικό σχήμα στο οποίο διατάσσεται η ζώνη και μπορεί να είναι είτε τετράγωνο (box-and-one), είτε ρόμβος (diamond-and-one).

Στη διάταξη του τετραγώνου, οι δύο ψηλότεροι παίκτες παίζουν κοντά στο καλάθι και οι δύο άλλοι στη γραμμή του φάουλ, ενώ στο ρόμβο ο σέντερ μένει κάτω από το καλάθι, δύο παίκτες βρίσκονται ανάμεσα στο καλάθι και στη γραμμή του φάουλ και ο τέταρτος ακριβώς πάνω στη γραμμή του φάουλ.

Ένα αδύνατο σημείο του box-and-one αποτελεί η ευαλωτότητα του στις πάσες μέσα στο χώρο του τετραγώνου, όπου δεν βρίσκεται κανείς αμυνόμενος και εφόσον η επιτιθέμενη ομάδα έχει καλό passing game μπορεί να εκμεταλλευθεί αυτό κενό και να βγάλει από εκεί τα σπασμένα του (εγκλωβισμένου) μεγάλου σκόρερ της.

Τέτοιες άμυνες οι Αμερικανοί τις αποκαλούν «Junk Defenses», κοινώς άμυνες της… σαβούρας, ωστόσο η Ιστορία αποδεικνύει ότι τόσο στο ΝCAA (όπου σε αντίθεση με τον δογματισμό του ΝΒΑ, επιτρέπονταν ανέκαθεν οι ζώνες), όσο και στον υπόλοιπο κόσμο τέτοια σκουπίδια είναι πανάκριβα και ανεκτίμητα!

Στην Ελλάδα αυτές οι κλέφτικες άμυνες γνώρισαν ακμή και έξαρση στις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν όλοι οι προπονητές σπαζοκεφάλιαζαν για το πώς θα αναχαιτίσουν τον Γκάλη ή αργότερα το δίδυμο του Νικ με τον Γιαννάκη.

Ο Ροδόπουλος, ο Καλπάκης και το αντίδοτο στον Γκάλη

Ο πρώτος που εφάρμοσε με συνέπεια, αλλά και συγκεκριμένο σχέδιο αυτή την τακτική ήταν ο Ροδόπουλος, ο οποίος ως προπονητής του ΠΑΟΚ βρήκε το λαβράκι που έψαχνε στο πρόσωπο πρώτα του Δημήτρη Καλπάκη και εν συνεχεία του Χρήστου Κωνσταντινίδη.

Ο Καλπάκης ήταν ένας γεροδεμένος γκαρντ που προερχόταν (όπως ο Βαγγέλης Αλεξανδρής και ο Χάρης Παπαγεωργίου) από την Αναγέννηση Θεσσαλονίκης.

Διέθετε δυνατό κορμί και αμυντικές ικανότητες που έδωσαν το δικαίωμα στον Ροδόπουλο να του αναθέσει τον ρόλο του ενός: του ενός ο οποίος θα αποσχιζόταν από τη ζώνη και θα κυνηγούσε τον Γκάλη ακόμη και στις... τουαλέτες του Παλέ!

Ωστόσο εκτός από την ατομική ικανότητα του Καλπάκη και αργότερα (όταν ο Δημήτρης κατηφόρισε στον Παναθηναϊκό, εξαργυρώνοντας τη φήμη του ως «αντίδοτο» του Γκάλη) του Χρήστου Κωνσταντινίδη, εκείνη την εποχή ο Ροδόπουλος πόνταρε και στην παρουσία του Παναγιώτη Φασούλα και του Μάνθου Κατσούλη.

Ο ιστός της αράχνης και οι σπεσιαλίστες

Όλη η λογική του κυνηγητού στον Γκάλη ήταν αφενός να μην πάρει εύκολα και γρήγορα την μπάλα και αφετέρου να οδηγηθεί σκοπίμως στο κέντρο της ρακέτας και να... μπλεχτεί μέσα στον ιστό της… αράχνης του «Πάνι» και στον Κατσούλη που καραδοκούσαν.

Χάρη σε αυτή την άμυνα, ο ΠΑΟΚ κατάφερε να περιορίσει την παραγωγικότητα του Γκάλη (στους 20-25 πόντους από τους 40-45 που έβαζε συνήθως) και να πετύχει κάποιες νίκες επί του Άρη, ενώ η πατέντα γρήγορα ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα και έγινε κτήμα της παγκόσμιας μπασκετικής πιάτσας.

Τότε βεβαίως (ελλείψει της σημερινής προηγμένης τεχνολογίας) το scouting ήταν περιορισμένο, αλλά έστω και από στόμα σε στόμα κυκλοφόρησε αυτό το τρικ και φορέθηκε πολύ στην επόμενη δεκαετία.

Εκτός από τον ΠΑΟΚ (του Ροδόπουλου) αυτή τη σύνθετη άμυνα χρησιμοποίησαν αργότερα και οι υπόλοιπες ελληνικές ομάδες, ή τουλάχιστον όσες διέθεταν τα κατάλληλα αμυντικά εργαλεία: ο Παναθηναϊκός με τον Μέμο Ιωάννου και τον Αργύρη Πεδουλάκη, ο Ολυμπιακός με τον Γιάννη Κουκή, ο Πανιώνιος με τον Θόδωρο Καραμανώλη και πάει λέγοντας.

«Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα»!

Πολύ γρήγορα όμως πέρασε τα ελληνικά σύνορα και χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τους αντιπάλους του Άρη και της Εθνικής ομάδας, μάλιστα υπήρξε ποικιλία στις επιλογές του εξολοθρευτή, που άλλοτε ήταν γκαρντ και άλλοτε πολύ ψηλότερος παίκτης.

Για παράδειγμα ο Ραλφ Κλάιν και ο Σβι Σερφ (με το Ισραήλ και τη Μακάμπι) έβαλαν πάνω στον Γκάλη και κοντό παίκτη (Χεν Λίπιν) και ημίψηλο (Μότι Ντάνιελ), αλλά ακόμη και ψηλό (Κεν Μπάρλοου), ενώ τη λογική του δίμετρου παίκτη ενστερνίστηκαν ο Νταν Πίτερσον και ο Φράνκο Καζαλίνι με την Ολύμπια Μιλάνο (Βιτόριο Γκαλινάρι, Ρικάρντο Πίτις) και ο συχωρεμένος ο Ντούσαν Ιβκοβιτς με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας στο Προολυμπιακό Τουρνουά του Ρότερνταμ (Τόνι Κούκοτς).

Αυτή την άμυνα ξεπατίκωσε επίσης και ο προπονητής της Κούβας, Χουάν Ορτέγκα στις 14 Ιουλίου του 1986, στη Βαρκελώνη μάλιστα έστειλε πάνω του τον εξόχως μυώδη Λεονάρντο Πέρεζ, ο οποίος πίεσε ασφυκτικά τον Γκάλη και πρόλαβε να βάλει και 25 πόντους.

Ο Νικ έμεινε στους 18, η Εθνική γνώρισε τη δεύτερη από τις τρεις σερί ήττες της στη δεύτερη φάση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος (66-74) και ο γυμναστής και παλαίμαχος διεθνής γκαρντ, Νίκος Σισμανίδης προσπαθούσε εναγωνίως να αποκαταστήσει τους… βιορυθμούς!

Το σύστημα «1» και η αλλαγή θέσης

Ως απάντηση σε αυτή την πίεση πάνω στον Γκάλη και στο over play, η Εθνική ομάδα λανσάρισε στο EuroBasket του 1987 (με ιδέα του Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου, που έτυχε της αποδοχής του Κώστα Πολίτη) το περίφημο σύστημα «1», στο οποίο, αρχής γενομένης από τον αγώνα με την Ισπανία, ο Γκάλης έπαιρνε την μπάλα από το άουτ και αναλάμβανε να την κατεβάσει ως πόιντ γκαρντ, ενώ ο Γιαννάκης πήγαινε στα πλάγια.

Το ίδιο επιθετικό σύστημα χρησιμοποιήθηκε και στο Προολυμπιακό Τουρνουά του 1988, στο οποίο ο Γκάλης θυμήθηκε τις πρώτες σεζόν του στο Seton Hall και έπαιξε περισσότερο ως πόιντ και λιγότερο ως σούτιγκ γκαρντ, άλλωστε προερχόταν από αποχή και είχε ενσωματωθεί καθυστερημένα στους κόλπους της εθνικής.

Μετά την αποχώρηση του Γκάλη και του Γιαννάκη (τον οποίο συχνά αντιμετώπιζαν με 1-4 οι αντίπαλοι του Ιωνικού Νικαίας και δη ο Παναθηναϊκός), αλλά και των προικισμένων σκόρερς του ευρωπαϊκού μπάσκετ αυτή η σύνθετη άμυνα εγκαταλείφθηκε, ωστόσο δεν ξεχάστηκε κιόλας.

Κάθε άλλο μάλιστα, (θα) υπάρχει πάντοτε στα playbooks των προπονητών και όχι, διάβολε, στους κάδους των σκουπιδιών ή στα ράφια με τις παρωχημένες και παλιομοδίτικες τακτικές...

Ιδού, λοιπόν, κάποια πειστήρια με ονόματα και διευθύνσεις...

Ο Ομπράντοβιτς και ο Καλάθης

Τον Μάρτιο του 2011, στη σειρά των playoffs της EuroLeague ανάμεσα στον Παναθηναϊκό και στην Μπαρτσελόνα, ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς εφάρμοσε αυτή τη σύνθετη άμυνα, που αποτελούσε έναν συγκερασμό του παλιού box-and-one ή diamond-and-one με τη λογική της ζώνης προσαρμογής πάνω σε έναν παίκτη, με τον Νικ Καλάθη να γίνεται κολλιτσίδα στμ Χουάν Κάρλος Ναβάρο, ενώ παράλληλα προβόκαρε παίκτες που θεωρούνταν ατζαμήδες στα σουτ (Ρίκι Ρούμπιο).

Η πλάκα σε αυτή την υπόθεση είναι ότι μετά από οκτώμισι χρόνια ο Καλάθης «λούστηκε» αυτή την αμυντική τακτική όντας το θύμα και όχι ο θύτης!

Τούτο συνέβη στις 14 Νοεμβρίου του 2019 στο θρίλερ ανάμεσα στον Παναθηναϊκό και στην Άλμπα Βερολίνου που κρίθηκε στη δεύτερη παράταση (105-106) και προκάλεσε κιόλας το τρίτο διαζύγιο με τον Αργύρη Πεδουλάκη.

Εκείνο το βράδυ έπαιξε box-and-one ο (μέντορας και προκάτοχος του Γκονζάλεθ στον πάγκο της Άλμπα) Aΐτο Ρενέσες και δικαιώθηκε πανηγυρικά για την επιλογή του, καθώς ο εξουθενωμένος Νικ είχε 10 πόντους, τέσσερα ριμπάουντ, 10 ασίστ, αλλά και εννέα λάθη σε 42 λεπτά και 35 δευτερόλεπτα!

Λίγο έλειψε να γράψει το πιο ανεπιθύμητο triple-double figure!

Ο Πόποβιτς και ο Αντετοκούνμπο

Δυο μήνες νωρίτερα αυτή η σύνθετη και μεικτή άμυνα είχε απασχολήσει και την Εθνική ομάδα στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Κίνας...

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2019, παραμονή του αγώνα με τους Αμερικανούς στη Σενζέν, βγήκε, χωρίς να... ερυθριά και να αισχύνεται (SIC) ο Γκρεγκ Πόποβιτς και μαρτύρησε ότι θα χρησιμοποιήσει είτε box-and-one, είτε triangle-and-two για να αναχαιτίσει τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, ο οποίος το επόμενο βράδυ (ΗΠΑ-Ελλάδα 69-53) «έγραψε» 15 πόντους και 13 ριμπάουντ.

O πεντάκις πρωταθλητής του ΝΒΑ είχε επιλέξει γι’ αυτή την αποστολή τον Τζόε Χάρις, αλλά κατόπιν συσκέψεων με τους επιτελείς του την ανέθεσε στον Χάρισον Μπαρνς, ενώ κάποια στιγμή έστησε τέσσερις παίκτες στην ευθεία δίκην οχυρού για να εμποδίσει την κίνηση του Γιάννη προς τα μέσα και να περιορίσει το οπτικό πεδίο του στην πάσα.

Τουθόπερ, μετέτρεψε το box-and-one σε one-and-box και παρουσίασε ένα ποδοσφαιρικό 4-4-2 με δύο στόπερ και δύο λίμπερο!

Εν συνεχεία στο κρίσιμο (αλλά εντέλει ατελέσφορο) ματς με την Τσεχία ο Ισραηλινός προπονητής Ρόνεν Γκίνζμπουργκ είχε επίσης προαναγγείλει ότι προτίθεται να αντιμετωπίσει τον σούπερ σταρ των Μπακς με box-and-one, αλλά έβγαλε σχεδόν όλο το ματς με ζώνη…

Ο «κορσές» του Σπανούλη

Την ίδια ιντριγκαδόρικη, αλλά σε κάθε περίπτωση κολακευτική ως ένδειξη αναγνώρισης, αμυντική τακτική είχε βρει απέναντι του και ο Βασίλης Σπανούλης, την 1η Φεβρουαρίου του 2012, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.

Στο πλαίσιο του Top 16 της EuroLeague και καθ’ οδόν προς τον θρόνο , ο Ολυμπιακός επιβλήθηκε της Εφές με 83-65 με τον προπονητή της τουρκικής ομάδας και παλαίμαχο δεινό σκόρερ, Ουφούκ Σαρίτσα να επιλέγει αυτή την άμυνα απέναντι στον Σπανούλη που πάντως δεν ενοχλήθηκε ιδιαιτέρως από την το γεγονός ότι έγινε κολλιτσίδα πάνω του ο μετέπειτα συμπαίκτης του, Ολιβερ Λαφαγέτ και παρήγαγε 18 πόντους και τέσσερις ασίστ.

Ο Αϊβερσον, ο Αλεν και ο Κάρι

Εκτός από την Ευρώπη και το λεγόμενο διεθνές μπάσκετ, το 1-4 έχει μεγάλη πέραση και στο κολεγιακό πρωτάθλημα των ΗΠΑ, μάλιστα ήταν ο πιο συνηθισμένος τρόπος με τον οποίο οι προπονητές προσπαθούσαν να περιορίσουν τον Αλεν Αϊβερσον με το Τζορτζτάουν και τον Ρέι Αλεν με το Κονέκτικατ.

Στα χνάρια των κολεγιακών προπονητών βάδισε για πέντε λεπτά και ο Νικ Νερς στις 2 Ιουνίου 2019, στον δεύτερο τελικό του ΝΒΑ στο Οκλαντ (Ράπτορς-Γουόριορς 204-109) ανάμεσα στους Ράπτορς και στους Γουόριορς για να αντιμετωπίσει τον Στεφ Κάρι, όταν σακατεύτηκε ο έτερος των «Splash Brothers», Κλέι Τόμπσον και συν τοις άλλοις βρισκόταν στα πιτς, λόγω τραυματισμού και ο Κέβιν Ντουράντ.

Ο ΒανΒλιτ και η τρίτη γυμνασίου

Τότε η επιλογή του Καναδού προπονητή με αιχμή του δόρατος τον Φρεντ ΒανΒλιτ προκάλεσε μεγάλη αίσθηση, ειδικότερα δε από τη στιγμή που απέναντι της οι Γουόριορς αστόχησαν σε επτά διαδοχικές κατοχές, αλλά στη συνέχεια έβαλε ένα dagger τρίποντο ο Αντρέ Ιγκουοντάλα και οι φιλοξενούμενοι έφεραν τη σειρά στα ίσια (1-1) προτού ηττηθούν με 4-2 και εκθρονισθούν.

«Το ξέρω ότι όλοι μου κάνουν πλάκα γι’ αυτή την άμυνα» αυτοσαρκάσθηκε ο Νερς διαπιστώνοντας ότι η επιλογή του έγινε το «Talk of the town» της σεζόν.

«Αυτό έχει να μου συμβεί από την τρίτη τάξη του γυμνασίου» είπε γελώντας ο προπονητής των Γουόριορς, Στιβ Κερ, ενώ ο ίδιος ο Κάρι, έκπληκτος σχολίασε ότι «με αντιμετώπιζαν με τέτοιες άμυνες όταν αγωνιζόμουν στο Ντέιβιντσον» και ο Κάιλ Λάουρι παραδεχόταν ότι «δεν έχω ξαναπαίξει κάτι τέτοιο στη ζωή μου και νομίζω ότι είναι η πρώτη φορά που το χρησιμοποίησε μια ομάδα στο ΝΒΑ».

Το «108» του Γκιλ

Προτού ξιφουλκήσει ο Μάικ Τζέιμς στο ματς της Άλμπα με τη Μονακό, είχε γίνει μπόλικη κουβέντα γι’ αυτή την άμυνα στο EuroBasket του 2022, με ηθικό αυτουργό τον Σέρτζιο Σκαριόλο.

Βεβαίως ο Ιταλός προπονητής ποντάρει και στη συνδρομή του κατάλληλου ανθρώπου, ονόματι Λουίς Γκιλ, ο οποίος βρίσκεται στην κατάλληλη θέση την κατάλληλη στιγμή και μάλιστα κοουτσάρει πιο πολύ κι από τον προϊστάμενο του!

Ο Σεβιγιάνος assistant coach είναι γνωστός και μη εξαιρετέος στην ευρωπαϊκή πιάτσα, ελέω των πολλών επιτυχιών του με τις μικρές Εθνικές ομάδες της Ισπανίας, ενώ παράλληλα βρίσκεται στο πλευρό του Σκαριόλο εδώ και επτά χρόνια.

Ο πρώην προπονητής της Φουενλαμπράδα και της Μούρθια και νυν της Παλένθια έχει χρεωθεί με 108 τον τομέα της άμυνας και πολύ σχυνά αναλαμβάνει αυτός το κοουτσάρισμα για να κατευθύνει την άμυνα.

Ο Ντίαθ, ο Σρέντερ και το σκάκι του Σκαριόλο

Στις 16 Σεπτεμβρίου του 2022, στον ημιτελικό του EuroBasket με τη Γερμανία στο Βερολίνο ο Ιταλός προπονητής της «Roja» δεν έπαιζε μπάσκετ, αλλά… σκάκι, καθόσον προϊούσης της βραδιάς, χρησιμοποίησε πέντε διαφορετικές άμυνες.

Άρχισε με man to man και συνέχισε με διάφορες ζώνες, κανονικές και match up (με προσαρμογή), χώρια το box-and one με πολιορκητικό κριό τον κοκκινομάλλη γκαρντ της Ουνικάχα Μάλαγα (και εισελθόντα την ύστατη στιγμή και από το... παράθυρο στο ρόστερ αντί του τραυματία Σέρχιο Γιουλ) Αλμπέρτο Ντίαθ στον οποίο ανέθεσε να περάσει χειροπέδες στον σεληνιασμένο Ντένις Σρέντερ.

Σε αυτό τον ημιτελικό έμεινε άσφαιρος ο Μάοντο Λο, αλλά εάν τα… έχωνε κι ελόγου του, είμαι σίγουρος πως ο Σκαριόλο θα έβλεπε στα πρόσωπα τους τον Γκάλη και τον Γιαννάκη μαζί!

Και τι θα έκανε τότε;

Απλούστατα, θα ανέσυρε από το ράφι την σύνθετη άμυνα με δυο σε man to man και τρεις σε ζώνη και τότε ο Σρέντερ θα παραπονιόταν στον Ντίαθ, όπως συνέβη κάποτε με τον Γκάλη!

Το τρέμουλο του 54-0 του Άρη

Αυτή όντως είναι μια πολύ ευτράπελη ιστοριούλα και υποκύπτω στον πειρασμό να την υπενθυμίσω...

Το ημερολόγιο έδειχνε Κυριακή, 12 Απριλίου του 1987 και μάλιστα Κυριακή των Βαΐων, όταν ο Άρης υποδεχόταν τον Παναθηναϊκό στον ημιτελικό στον οποίο επιζητούσε τη νίκη για να συμπληρώσει τρεις (συμπεριλαμβανομένων των δυο στην κανονική περίοδο), να προκριθεί στον τελικό με αντίπαλο τον Πανιώνιο, που την ίδια στιγμή έριχνε στο καναβάτσο τον ΠΑΟΚ και να υπερασπισθεί τα σκήπτρα του.

Συν τοις άλλοις ο «Αυτοκράτωρ» έτρεχε εκείνη την εποχή ένα σερί 54 νικών σε ισάριθμα εντός και εκτός έδρας ματς, το οποίο έμελλε να φτάσει έως το 80-0 και να τερματιστεί μετά από έναν χρόνο στο ντέρμπι με τον ΠΑΟΚ.

Εκείνο το βράδυ η κυριαρχία και το ρεκόρ του Άρη κινδύνεψαν όσο ποτέ άλλοτε!

Οι οικοδεσπότες παρουσιάσθηκαν πλήρεις, ενώ ο Παναθηναϊκός αγωνιζόταν καθ’ όλη τη σεζόν χωρίς τον Ντέηβιντ Στεργάκο, που είχε τιμωρηθεί από τη διοίκηση και βρισκόταν στο Νιου Τζέρσι.

Παρ’ όλα αυτά οι Πράσινοι στρίμωξαν τους γηπεδούχους από την πρώτη στιγμή και εντέλει δεν κατάλαβαν πώς η νίκη που θα συνιστούσε «βόμβα μεγατόνων» ξεγλίστρησε μέσα από τα χέρια τους…

Ο Μουρούζης και ο Ιωαννίδης

Στον πάγκο του Παναθηναϊκού εκείνη τη σεζόν βρισκόταν ο συχωρεμένος Κώστας Μουρούζης που αποκαλούνταν «Αλεπού των πάγκων» προσπάθησε να εκπλήξει τον Γιάννη Ιωαννίδη, ο οποίος εθεωρείτο πνευματικό παιδί του, λόγω της πονηριάς του στο κοουτσάρισμα.

Ο «Ντίνο» επέλεξε μια σύνθετη άμυνα με τρεις παίκτες σε ζώνη και δυο σε man to man, που βεβαίως ήταν συνηθισμένο τρικ των αντιπάλων του Άρη (με στόχο να περιοριστούν ο Νίκος Γκάλης και ο Παναγιώτης Γιαννάκης), αλλά εκείνο το απόγευμα οι γηπεδούχοι βραχυκυκλώθηκαν, όσο ποτέ άλλοτε.

Σε αυτή τη σύνθετη άμυνα ο Πεδουλάκης «έπεσε» πάνω στον Γκάλη και ο Μέμος Ιωάννου εκ περιτροπής με τον Κώστα Μίσσα πάνω στον Γιαννάκη.

Με εγκλωβισμένο τον Νικ, το σκορ έμεινε σε χαμηλά επίπεδα, ενώ στο 35′ το σκορ ήταν 53-62 και η έκπληξη βρισκόταν προ των πυλών.

Η αποβολή του Πεδουλάκη και το ριμπάουντ του Δοξάκη

Τριάντα δευτερόλεπτα αργότερα ο Παναθηναϊκός έχασε το πολυτιμότερο «εργαλείο» του σε αυτόν τον αγώνα: ο Πεδουλάκης αποβλήθηκε με πέμπτο φάουλ και εκτός από την άμυνα ο Παναθηναϊκός ζημιώθηκε και στην επίθεση.

Στα τεσσεράμισι λεπτά που απέμεναν έως τη λήξη του αγώνα ο Άρης μάρσαρε, πέτυχε ένα επί μέρους σκορ 15-5 και άρπαξε τη νίκη με σκορ 68-67, με πρώτο σκόρερ τον Παναγιώτη Γιαννάκη (22 πόντοι).

Ο κύβος ερρίφθη 31 δευτερόλεπτα πριν από το τέλος, όταν ο Γιώργος Δοξάκης πήρε το επιθετικό ριμπάουντ μετά το άστοχο σουτ του Γκάλη και ο Άρης έπαιξε με το ρολόι: κράτησε την μπάλα, ροκάνισε τον χρόνο, κέρδισε ένα φάουλ και ο ήχος της κόρνας βρήκε την μπάλα μετά την επαναφορά από τα πλάγια στα χέρια του Γκάλη.

Οι 68 πόντοι που σημείωσε ο Άρης ισοφάρισαν το αρνητικό ρεκόρ του σε μια ολόκληρη πενταετία: τόσους είχε βάλει το 1985 στην κανονική διάρκεια του αγώνα με τον Πανιώνιο, στον οποίο είχε ηττηθεί μετά από δύο παρατάσεις!

«Ρε συ Αργύρη, ο Γιαννάκης σας τα βάζει, εμένα κυνηγάς;»

Αρνητικό ρεκόρ σημείωσε επίσης και ο Γκάλης που έμεινε στους 13 πόντους (εκ των οποίων μόλις δύο στο δεύτερο ημίχρονο) με 6/16 σουτ, ενώ ο «Ξανθός» τον αντικατέστησε δυο φορές και μάλιστα σε στιγμές που προηγείτο ο Παναθηναϊκός!

Αυτοί οι 13 πόντοι του Γκάλη συνιστούσαν τη δεύτερη μικρότερη συγκομιδή της καριέρας του στην Ελλάδα, από τις 3 Δεκεμβρίου του 1979 και πέρα: το χειρότερο ρεκόρ του ήταν οι 9 πόντοι το 1981, πάλι σε αγώνα με τον Παναθηναϊκό στον «Τάφο του Ινδού», όπου ο Άρης είχε ηττηθεί με σκορ 96-75.

Ηθικός και φυσικός αυτουργός της περιορισμένης παραγωγικότητας του Γκάλη ήταν ο Πεδουλάκης, μάλιστα σε κάποια φάση του ματς ανέκοψε με φάουλ τον συμπαίκτη του στην Εθνική ομάδα (στο Μουντομπάσκετ της προηγούμενης χρονιάς) και τότε γύρισε ο «Γκάνγκστερ» και τον ρώτησε :

«Ρε συ Αργύρη, ο Γιαννάκης σας τα βάζει, εμένα κυνηγάς;»