Ολυμπιακός, Κώστας Παπανικολάου: Ο επόμενος αρχηγός παραμένει ένας από τους καλύτερους "3-and-D" παίκτες στην Ευρώπη και η ψυχή της ομάδας
Η σκυτάλη της αρχηγίας του Ολυμπιακού αναμένεται να περάσει από τον Γιώργο Πρίντεζη στον Κώστα Παπανικολάου και ο Στέφανος Μακρής παρουσιάζει με την βοήθεια του InStat Scout γιατί ο διεθνής φόργουορντ παραμένει ένα από τα σπουδαιότερα εργαλεία στην Ευρώπη.
Ο Γιώργος Πρίντεζης έριξε τίτλους τέλους σε μία σπουδαία καριέρα, πανηγυρίζοντας το double με τον Ολυμπιακό. Στην επόμενη μέρα των “ερυθρόλευκων” υπάρχουν εκκρεμότητες στο χτίσιμο της ομάδας. Αν υπάρχει ένα κομμάτι ωστόσο στο οποίο δεν υπάρχει εκκρεμότητα είναι αυτό του επόμενου αρχηγού, αφού αυτός θα είναι ο Κώστας Παπανικολάου.
Στα 32 του χρόνια πλέον - για την ακρίβεια θα τα κλείσει στις 31 Ιουλίου - ο Παπανικολάου μοιάζει πιο έτοιμος και πιο ώριμος από ποτέ. Έχει μία πορεία 14 χρόνων πίσω του σε επαγγελματικό επίπεδο, έχει κατακτήσει τίτλους, έχει βγει μπροστά σε μεγάλα παιχνίδια όταν τον χρειάστηκε ο Ολυμπιακός. Κυρίως όμως, γνωρίζει - μαζί με τον Κώστα Σλούκα - καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει για κάποιον παίκτη να φοράει την φανέλα της ομάδας και τους στόχους της.
Ο Παπανικολάου βέβαια δεν αναμένεται να γίνει αρχηγός επειδή έχει τα περισσότερα χρόνια παρουσίας στην ομάδα, αλλά και επειδή εξακολουθεί να είναι πολύτιμος εντός και εκτός παρκέ. Είναι ένας παίκτης που εξακολουθεί να μπορεί να επηρεάσει έναν αγώνα με τις ενέργειές του. Παραμένει ένας από τους κορυφαίους “3-and-D” (καλός σουτέρ και αμυντικός) στην Ευρώπη. Και με την βοήθεια του InStat Scout αυτό γίνεται ακόμα πιο σαφές.
Το στατικό σουτ στην επίθεση, οι στιγμές δημιουργίας και ο κομβικός ρόλος
Ο Κώστας Παπανικολάου είναι ο ορισμός αυτού που οι Αμερικανοί αποκαλούν “Glue Guy”. Ο παίκτης δηλαδή που ενώνει με το παιχνίδι του όλη την ομάδα, κάνοντας λίγο - ή στην περίπτωσή του… πολύ - από όλα. Αυτό κάνει σε όλη την καριέρα του και αυτό έκανε (και) φέτος στον Ολυμπιακό.
Την φετινή σεζόν ο Παπανικολάου είχε 6.8 πόντους, 3 ριμπάουντ, 1.9 ασίστ και 0.9 κλεψίματα μέσο όρο με 35.3% στα τρίποντα σε 23 λεπτά συμμετοχής σε όλες τις διοργανώσεις (72 αγώνες - δεύτερος μαζί με τους Βεζένκοβ και Γουόκαπ πίσω από τον Ντόρσεϊ που είχε 75). Οι αριθμοί του δεν εντυπωσιάζουν με πρώτη ματιά. Το δε Shot Chart του με μία ματιά είναι απλώς "συμπαθητικό".
Αν κάποιος κοιτάξει πιο βαθιά σε αυτά τα νούμερα όμως με την βοήθεια του InStat Scout θα διαπιστώσει ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά. Θα δει για παράδειγμα ότι την φετινή σεζόν ο Παπανικολάου σούταρε σχεδόν με 39% (38.7% για την ακρίβεια) σε Spot Up καταστάσεις από την γραμμή του τριπόντου (στατικό σουτ δηλαδή), επιχειρώντας με αυτό τον τρόπο τα 196 από τα συνολικά 258 τρίποντα που πήρε. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με το InStat Scout ο Παπανικολάου πήρε το 42.4% των προσπαθειών του σε Spot Up καταστάσεις. Ιδού και το σχετικό Shot Chart όπου φαίνονται μόνο τα τρίποντα που επιχείρησε σε Spot Up καταστάσεις:
Αν ψάξει ακόμα περισσότερο κάποιος, θα δει ότι ο Παπανικολάου δεν ήταν απλώς ο τρίτος πασέρ της ομάδας πίσω από τους Σλούκα, Γουόκαπ και Ντόρσεϊ. Ήταν και τρίτος στους πόντους που πρόσφερε με τις ασίστ τους (4.5 ανά αγώνα). Θα δει ότι σύμφωνα με το InStat Scout ο διεθνής φόργουορντ σούταρε με το εξωφρενικό 81% στα σουτ στο “ζωγραφιστό” σε καταστάσεις transition (αιφνιδιασμού).
Θα δει ακόμα ότι μοίρασε 39 ασίστ στον Βεζένκοβ, με τους Σλούκα (64) και Γουόκαπ (62) να είναι οι μόνοι που πάσαραν πιο συχνά στον φετινό MVP της ομάδας. Ο Παπανικολάου κάνει συγκεκριμένα πράγματα στην επίθεση, αλλά τα κάνει καλά: Ανοίγει το γήπεδο με το σουτ του, τρέχει στο ανοιχτό γήπεδο, έχει στιγμές δημιουργίας όντας καλός πασέρ όταν επιτίθεται σε close out άμυνα και βρίσκει κάποιον συμπαίκτη του που κόβει προς το καλάθι. Καθόλου τυχαία, οι 75 από τις συνολικά 126 ασίστ που μοίρασε φέτος βρήκαν συμπαίκτη του στο “ζωγραφιστό”.
Ο ρόλος του Παπανικολάου είναι κομβικός στον Ολυμπιακό. Μπορεί αυτά που κάνει στην επίθεση σε καταστάσεις μισού γηπέδου να μην τραβούν την προσοχή, αλλά είναι σημαντικά. Η παρουσία του και μόνο ανοίγει το γήπεδο, το γεγονός ότι έχει βελτιωθεί ως πασέρ (ειδικά σε καταστάσεις high-low) βοηθάει στην καλή κυκλοφορία της μπάλας, ο τρόπος που διαβάζει το παιχνίδι έχει βελτιωθεί. Στην πραγματικότητα βέβαια, η αξία του φαίνεται στην άλλη πλευρά του παρκέ.
Η άμυνα στην μπάλα και ο Γουόκαπ που ανέδειξε το μεγάλο του πλεονέκτημα
Στα 32 του χρόνια ο Παπανικολάου δεν είναι τόσο αθλητικός όσο ήταν στα νιάτα του. Εξακολουθεί όμως να είναι άνω του μετρίου αθλητής, αλλά και ένας παίκτης με μέγεθος για περιφερειακός, που έχει την ικανότητα να μαρκάρει από πόιντ γκαρντ μέχρι - υπό προϋποθέσεις - πάουερ φόργουορντ. Τόσο η άμυνα στην μπάλα στην περιφέρεια, όσο και ο τρόπος που αμύνεται από μπροστά στο post είναι στοιχεία που πάντα τον χαρακτήριζαν.
Για να καταλάβει κάποιος την επίδραση του Παπανικολάου στο παιχνίδι, πρέπει αρχικά να δει το Shot Chart των σουτ που έχει κληθεί να μαρκάρει φέτος σε όλες τις διοργανώσεις, όπου θα διαπιστώσει αρχικά ότι από τις 45 μοίρες και την κορυφή της ρακέτας - περιοχές δηλαδή όπου συνήθως κάποιος παίκτης αμύνεται σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός ή Pick and Roll - οι αντίπαλοι του Παπανικολάου σούταραν με ποσοστό κάτω του 33%. Το δε υψηλό ποσόστο στα τρίποντα από τις γωνίες έχει την δική του εξήγηση και θα εξηγηθεί παρακάτω.
Ο Παπανικολάου παραμένει ένας εξαιρετικός αμυντικός πάνω στην μπάλα. Αυτό φαίνεται και από τα αναλυτικά στατιστικά του InStat, τα οποία αναφέρουν τα εξής σχετικά με τον τρόπο που αμυνόταν φέτος ο διεθνής φόργουορντ. Σύμφωνα λοιπόν με το InStat, ο Παπανικολάου δεχόταν μόλις 0.77 πόντους ανά κατοχή σε καταστάσεις Pick and Roll όπου σούταρε ο χειριστής της μπάλας, 0.85 πόντους ανά κατοχή σε καταστάσεις Isolation (ένας με έναν) και 0.61 πόντους ανά κατοχή σε καταστάσεις Handoff (πάσα χέρι με χέρι). Καθόλου τυχαία, πρόκειται για τις τρεις κατεξοχήν καταστάσεις όπου πρακτικά εξαρτάται από την προσωπική ικανότητα ενός αμυνόμενου στο να μαρκάρει. Ιδού και το Shot Chart των σουτ που μάρκαρε ο Παπανικολάου σε αυτές τις καταστάσεις.
Στην πραγματικότητα ωστόσο, όσο εντυπωσιακά νούμερα και να είναι αυτά, δεν δείχνουν το πραγματικό χάρισμα του Παπανικολάου που είναι άλλο: Η ικανότητά του να δίνει συνεχώς βοήθειες όταν αμύνεται μακριά από την μπάλα. Αυτό ήταν κάτι που φάνηκε ακόμα περισσότερο φέτος, κάτι που οφείλεται στον… Τόμας Γουόκαπ. Ο λόγος είναι παρουσία του Αμερικανού ο Παπανικολάου δεν ήταν πλέον υποχρεωμένος να μαρκάρει κάθε βράδυ τον καλύτερο επιθετικό των αντιπάλων. Αυτό του έδινε μία μεγαλύτερη ελευθερία να κλείνει γωνίες πάσας, να δίνει βοήθειες, να ντουμπλάρει στο μαρκάρισμα παικτών.
Και αυτός είναι και ο λόγος που οι αντίπαλοί του σούταραν με υψηλά ποσοστά από τις γωνίες: Επειδή συχνά ο Παπανικολάου ήταν αυτός που έσπευδε σε βοήθεια από την αδύνατη πλευρά, κάτι που - μοιραία - οδηγούσε σε σουτ από τις γωνίες.
Ο ρόλος του στα αποδυτήρια
Το ότι ο Παπανικολάου είναι πολύτιμος για τον Ολυμπιακό και ένας από τους καλύτερους “3-and-D” παίκτες στην Ευρώπη ήταν κάτι που φάνηκε όλη την σεζόν, όπως φαίνεται όλα αυτά τα χρόνια. Καθόλου τυχαία, όταν ο Παπανικολάου είναι καλά, τότε όλος ο Ολυμπιακός είναι καλά.
Το πόσο σημαντικός όμως είναι για τον οργανισμό του Ολυμπιακού είναι κάτι που φαίνεται από άλλα πράγματα. Από την γλώσσα του σώματός του όταν είναι στο παρκέ. Από τον σεβασμό που εμπνέει στους συμπαίκτες του. Από τον ψυχισμό του. Από την διάθεσή του να θυσιαστεί για το καλό της ομάδας. Μετά την αποχώρηση του Βασίλη Σπανούλη, ήταν αυτός και ο Πρίντεζης που έβαζαν στο κλίμα τους πάντες στην ομάδα. Μετά την αποχώρηση και του Πρίντεζη, ο ρόλος αυτός πέφτει ακόμα περισσότερο πάνω του, με τους Σλούκα και Βεζένκοβ να ακολουθούν.
Ο Παπανικολάου παραμένει εκδηλωτικός. Χαρακτηρίζεται από την εναλλαγή συναισθημάτων. Δεν έχει όμως τα σκαμπανεβάσματα που είχε όταν ήταν νεότερος. Πλέον έχει την ωριμότητα να κοιτάξει την επόμενη φάση, την επόμενη επίθεση, την επόμενη άμυνα. Στα 32 του χρόνια πλέον, είναι πιο ώριμος από ποτέ. Και για αυτό θα είναι ο επόμενος αρχηγός του Ολυμπιακού.