Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός, η ανάλυση του ντέρμπι: Το Pick and Roll και το off ball παιχνίδι των "ερυθρόλευκων" κόντρα στο ISO και στο τρέξιμο των "πράσινων"

Ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός κοντράρονται σήμερα (5/12) στο ΣΕΦ (5/12, 19:15, ΕΡΤ3 και LIVE από το SPORT24) για την 8η αγωνιστική της Basket League στο δεύτερο φετινό “αιώνιο” ντέρμπι, αφού έχει προηγηθεί ο τελικός του Super Cup. Από τότε ωστόσο έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και για τις δύο ομάδες.

Οι δύο “αιώνιοι” θα μπουν στο παρκέ με διαφορετικους όρους. Από την πλευρά ο Ολυμπιακός έχει την γνωστή του συνοχή στηριζόμενος στην διατήρηση μεγάλου μέρους του περσινού του κορμού. Από την άλλη πλευρά, ο Παναθηναϊκός έχει πλέον την αυτοπεποίθηση στα ύψη μετά τις 3 συνεχόμενες νίκες στην EuroLeague, δείχνοντας ότι βρίσκει χημεία μετά την ένταξη του Ντουέιν Μπέικον στο ρόστερ.

Το SPORT24 αναλύει με την βοήθεια του InStat Scout τα σημεία-κλειδιά του ντέρμπι.

Δύο απαραίτητες σημειώσεις:
1. Έχουν ληφθεί υπόψη μόνο οι αγώνες της EuroLeague, όπου ο ανταγωνισμός είναι μεγαλύτερος και για τους δύο.
2. Στην περίπτωση του Παναθηναίκού, στην εξίσωση έχουν μπει μόνο οι 6 τελευταίοι αγώνες του στην EuroLeague, στους οποίους είχε στην διάθεσή του τους Ντουέιν Μπέικον και Νέιτ Γουόλτερς, αφού η έλευση του Αμερικανού φόργουορντ και η επάνοδος του Αμερικανού γκαρντ άλλαξαν το προφίλ των “πράσινων”.

Το Pick n' Roll, η κίνηση χωρίς την μπάλα και το Post Up

Είναι γνωστό ότι ο Ολυμπιακός έχει πρακτικά τρεις άξονες στους οποίους στηρίζει την επίθεσή του: Τα Pick and Roll που στήνουν οι Σλούκας, Γουόκαπ, η διαρκής κίνηση χωρίς την μπάλα και το Post Up (παιχνίδι με πλάτη) του Μουσταφά Φαλ. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και φέτος.

Ο Ολυμπιακός είναι μία ομάδα που στην φετινή EuroLeague εκδηλώνει το 16% των επιθέσεών του με Pick and Roll όπου την επίθεση παίρνει ο χειριστής της μπάλας (Ο Σλούκας παίρνει το 51.5% αυτών των επιθέσεων). Με το γήπεδο να ανοίγει από τους σουτέρ που έχουν οι “ερυθρόλευκοι” από το 1 έως το 4, το 23% των επιθέσεών του έρχεται σε καταστάσεις Catch and Shoot, ενώ το 10.7% των επιθέσεων εκδηλώνεται με κοψίματα στο καλάθι. Σύμφωνα με το InStat Scout, ο Ολυμπιακός είναι η ομάδα που παίρνει περισσότερους πόντους από κάθε άλλη ομάδα στην φετινή EuroLeague με κίνηση μακριά από την μπάλα (9 ανά αγώνα, με τον Βεζένκοβ να σημειώνει 4.4 εξ αυτών).

Ο τρίτος άξονας του Ολυμπιακού - που ανάλογα το παιχνίδι μπορεί να… ανέβει στην επετηρίδα - είναι το Post Up παιχνίδι. Οι “ερυθρόλευκοι” εκδηλώνουν 5.5 κατοχές ανά αγώνα με αυτό τον τρόπο (ο Φαλ παίρνει 1.8 εξ αυτών). Το θέμα με τον Γάλλο γίγαντα ωστόσο δεν είναι τόσο ότι τελειώνει καλά αυτές τις φάσεις (1.3 πόντοι ανά κατοχή), αλλά ότι μπορεί να τραβήξει την αντίπαλη άμυνα και να πασάρει, μοιράζοντας στην φετινή EuroLeague 1.5 ασίστ ανά αγώνα, με τον Ολυμπιακό να παίρνει 3.5 πόντους ανά αγώνα από τις πάσες του.

Το Isolation, το Pick n' Roll και το transition

Στην τελευταία εξάδα αγώνων του Παναθηναϊκού φαίνεται ξεκάθαρα η επιρροή του Ντουέιν Μπέικον, αλλά και του Νέιτ Γουόλτερς, ο οποίος έχασε μέρος των πρώτων αγώνων λόγω τραυματισμού. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι ο Παναθηναϊκός είναι άλλη ομάδα από τότε που οι δύο Αμερικανοί συνυπήρξαν στην ομάδα, ανεβάζοντας και τον Ντέρικ Γουίλιαμς. Πλέον ενδεικτικό παράδειγμα είναι το εξής: Στους πρώτους 5 αγώνες της φετινής EuroLeague οι “πράσινοι” εκδήλωναν μόνο 2 επιθέσεις ανά αγώνα σε κατάσταση Isolation (ένας εναντίον ενός), δηλαδή 2.7% των επιθέσεών τους. Στους 6 τελευταίους αγώνες τους στην EuroLeague αυτός ο αριθμός εκτοξεύτηκε στις 8.5 κατοχές (11.2% των επιθέσεών τους)!

To Pick and Roll είναι η κύρια μορφή επίθεσης των πράσινων (16.8%), με τους Γουόλτερς, Λι και Μπέικον να παίρνουν το 71% αυτών των επιθέσεων. Την ίδια στιγμή, οι Μπέικον - Γουόλτερς εκδηλώνουν το 81.9% των κατοχών Isolation του Παναθηναϊκού (60.8% και 21.6% αντίστοιχα), δείγμα της στήριξης του Παναθηναϊκού στην ικανότητα των δύο Αμερικανών (και ειδικά του Μπέικον, που παίρνει 5 τέτοιες κατοχές ανά αγώνα) να δημιουργήσουν το δικό τους σουτ.

Ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα στατιστικά βέβαια είναι ότι ο Παναθηναϊκός στην τελευταία 6αδα αγώνων του εκδηλώνει το 12.5% των επιθέσεών του στο transition (9.5 κατοχές ανά αγώνα), παίρνοντας 11.2 πόντους σε τέτοια κατάσταση, με τους “πράσινους” να είναι μία από τις καλύτερες ομάδες της EuroLeague στο ανοιχτό γήπεδο, χάρη - προφανώς - στην παρουσία των Ντέρικ Γουίλιαμς (1.57 πόντοι ανά κατοχή στο ανοιχτό γήπεδο), Ντουέιν Μπείκον και Ματέους Πονίτκα.

Η δημιουργία των Σλούκα - Γουόκαπ, ο Βεζένκοβ και η άμυνα του Παναθηναϊκού

Την φετινή σεζόν ο Ολυμπιακός μοιράζει μέχρι στιγμής 21.2 ασίστ ανά αγώνα στην EuroLeague. Οι Σλούκας (7.1) και Γουόκαπ (5.2) μοιράζουν τις 13.3 εξ αυτών, με τους “ερυθρόλευκους” να παίρνουν 29.7 πόντους από αυτές τις ασίστ. Αμφότεροι κάνουν την περισσότερη ζημιά τους σε κατάσταση Pick and Roll, είτε πασάροντας στον ψηλό που ρολάρει, είτε στην περιφέρεια, είτε σε παίκτη που κόβει στο καλάθι (συνήθως στον Βεζένκοβ).

Ο περιορισμός της δράσης των δύο κύριων δημιουργών του Ολυμπιακού είναι δεδομένο ότι θα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για τον Παναθηναϊκό. Ο Πάρις Λι και ο Παναγιώτης Καλαϊτζάκης είναι αυτοί που θα έχουν κυρίως αυτή την ευθύνη, ωστόσο είναι δεδομένο ότι κάποια στιγμή σε κάποιον εξ αυτών - λόγω θέσης - θα πέσει και ο Νέιτ Γουόλτερς, παίκτη τον οποίο ο Ολυμπιακός είναι δεδομένο ότι θα θελήσει να σημαδέψει.

Ο Βεζένκοβ από την άλλη πλευρά είναι ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος κάθε ομάδας που αντιμετωπίζει τον Ολυμπιακό. Ο Βούλγαρος φόργουορντ αποτελεί ένα μπασκετικό παράδοξο για την θέση του πάουερ φόργουορντ, αφού δεν είναι το κλασικό Stretch-4. Ο Βεζένκοβ παίρνει πόντους σε καταστάσεις Spot Up (σουτ από στάση), ωστόσο σχεδόν το 19.8% των προσπαθειών του έρχεται με κοψίματα στο καλάθι (κίνηση μακριά από την μπάλα), όπου είναι πιθανότατα ο καλύτερος σε αυτό το κομμάτι μαζί με τον Νάντο Ντε Κολό.

Ο Βεζένκοβ μοιάζει φέτος με το απόλυτο επιθετικό όπλο, αφού σκοράρει από 1.12 μέχρι 1.88 πόντους ανά κατοχή σε 9 διαφορετικές καταστάσεις (Catch and Shoot, κοψίματα στο καλάθι, Catch and Drive, κατάσταση αιφνιδιασμού, παιχνίδι με πλάτη, Pick and Pop, βγαίνοντας από σκριν, από επιθετικό ριμπάουντ και σε καταστάσεις Pick and Roll). Ο Ντέρικ Γουίλιαμς, ο Γιώργος Καλαϊτζάκης και ίσως ο Ματέους Πονίτκα είναι οι παίκτες που θα κληθούν να τον μαρκάρουν, ενώ δεν πρέπει να αποκλειστεί και ο Ντουέιν Μπέικον όταν περάσει σε θέση πάουερ φόργουορντ.

Ο ρόλος του Γουόλτερς, οι Μπέικον - Γουίλιαμς και η άμυνα του Ολυμπιακού

Ο Γουόλτερς είναι ο κινητήριος μοχλός του Παναθηναϊκού και ο καλύτερος δημιουργός του, έχοντας στην τελευταία 6αδα αγώνων 4.3 ασίστ μέσο όρο, από όπου οι “πράσινοι” παίρνουν 10.3 πόντους. Σύμφωνα με το InStat Scout ο Γουόλτερς σημειώνει φέτος 1.17 πόντους ανά κατοχή σε κατάσταση Pick and Roll, σε ένα εξαιρετικό νούμερο. Στο μαρκάρισμά του λογικά θα πέσει αρχικά ο Τόμας Γουόκαπ. Ο Αμερικανός δέχεται μόλις 0.87 πόντους ανά κατοχή φέτος όταν αμύνεται στο Pick and Roll, σε ένα ενδιαφέρον ζευγάρι.

Ο παίκτης που έχει καθορίσει βέβαια τις ισορροπίες στον Παναθηναϊκό είναι ο Μπέικον, πάνω στον οποίο έχει στηριχθεί μεγάλο μέρος του επιθετικού σχεδιασμού των “πράσινων”. Ο Αμερικανός παίρνει το 43% των προσπαθειών του σε κατάσταση όπου καλείται να δημιουργήσει το δικό του σουτ (29% στο ένας εναντίον ενός και 14% στο Pick and Roll), όντας εξαιρετικά παραγωγικός στο Pick and Roll (1.33 πόντοι ανά κατοχή), χτυπώντας συνήθως πιθανές αλλαγές.

Ο Αμερικανός χρησιμοποιείται επίσης πλέον ως σκρινέρ στο Pick and Roll πριν πάρει την μπάλα για να παίξει ένας με έναν. Το μαρκάρισμά του λογικά θα αναλάβει αρχικά ο Κώστας Παπανικολάου, με τους Λαρεντζάκη, ΜακΚίσικ (και ίσως κάποιον εκ των Γουόκαπ ή Βεζένκοβ) να αναμένεται επίσης να κληθούν να τον περιορίσουν.

Ο τρίτος άξονας του Παναθηναϊκού είναι ο πιο φορμαρισμένος παίκτης του, ο Ντέρικ Γουίλιαμς. Ο Αμερικανός είναι αυτός που ανοίγει το γήπεδο με το σουτ του (στους τελευταίους 6 αγώνες στην EuroLeague σουτάρει με 44.8% στα τρίποντα), κάτι που σημαίνει ότι όποιος τον μαρκάρει δεν έχει το περιθώριο να τον αφήσει ελεύθερο, είτε σε καταστάσεις Spot Up (σουτ από στάση), είτε σε καταστάσεις Pick and Pop που εμπλέκεται. Παράλληλα δεν γίνεται να μην αναφερθεί ότι ο Γουίλιαμς πηγαίνει πολύ στο επιθετικό ριμπάουντ. Ο Σάσα Βεζένκοβ είναι λογικά αυτός που θα κληθεί να τον μαρκάρει.

Δύο διαφορετικές φιλοσοφίες και το σκάκι των προπονητών

Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός στηρίζονται σε διαφορετικές βάσεις στην επίθεση, αλλά έχουν κάποιες ομοιότητες στην άμυνα, βάζοντας ωστόσο κι εκεί κάποια διαφορετικά πράγματα.

Ο Ολυμπιακός έχει ως βασική αρχή μία… δημοκρατική επίθεση, με κίνηση και ψάξιμο για το καλύτερο δυνατό σουτ, με τον Σλούκα να έχει το μεγαλύτερο βάρος των αποφάσεων, τον Βεζένκοβ να δίνει το απρόβλεπτο με την κίνησή του χωρίς την μπάλα και τον Φαλ μία σταθερά κοντά στο καλάθι. Στην άμυνα, συχνά επιλέγει να παίξει με αλλαγές από το 1 έως το 4. Στο κεντρικό Pick and Roll ο σέντερ (ειδικά ο Φαλ) παίζει συνήθως “Flat” (μένει λίγο πίσω), ενώ στις 45 μοίρες αμύνεται με “ICE” (απαγορεύει τον κεντρικό διάδρομο ο γκαρντ). Όταν δυσκολεύουν τα πράγματα, μπορεί να εφαρμοστεί η λογική των αλλαγών.

Ο Παναθηναϊκός έχει μία πιο… ολιγαρχική επίθεση, που στηρίζεται στις εμπνεύσεις και το ένστικτο της τριάδας των Γουόλτερς, Μπέικον, Γουίλιαμς, σε συνδυασμό με την δημιουργία του Πονίτκα (στο δεύτερο ροτέισον) και - ανάλογα τον αντίπαλο - τον Λι, ενώ επιτίθεται διαρκώς προς το καλάθι (11.2 drive ανά αγώνα). Αμυντικά, το “τριφύλλι” ενίοτε παίζει με αλλαγές από το 1 έως το 4. Στο κεντρικό Pick and Roll οι “πράσινοι” συχνά παίζουν Hedge Out (o ψηλός βγαίνει επιθετικά και γυρίζει στον παίκτη του), ενώ στις 45 μοίρες κάποιες φορές παίζουν “ICE”.

Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι ο Ολυμπιακός θα σημαδέψει τον Γουόλτερς, τον Γουίλιαμς και τον Γκουντάιτις στην άμυνα, όπως και ότι ο Παναθηναϊκός θα κάνει το ίδιο με τον Σλούκα και τον Πίτερς. Ίσως οι “πράσινοι” να προσπαθήσουν να υποχρεώσουν τον Βεζένκοβ να τρέξει περισσότερο στην άμυνα για να κουραστεί. Οι “ερυθρόλευκοι” πιθανότατα θα δώσουν το σουτ στα αδέλφια Καλαϊτζάκη και τον Πονίτκα και ο Παναθηναϊκός στον Γουόκαπ. Όλα αυτά είναι στο πλαίσιο της στρατηγικής των δύο τεχνικών.

Όπως και να έχει το δεύτερο φετινό “αιώνιο” ντέρμπι δεν έχει καμία σχέση με τον αγώνα που έγινε τον περασμένο Οκτώβριο. Δύο μήνες είναι πολύς καιρός και αμφότεροι οι αντίπαλοι έχουν αλλάξει κάποια πράγματα. Η συνέχεια, στο παρκέ.