Όταν ο Ζήσης μας έδινε κουράγιο!

"Δεν ξέρω τι ώρα έχει πάει όταν στο ξενοδοχείο έρχεται ο γιατρός Νίκος Κουκουλιάς που ήταν κοντά στον Νίκο. Είμαστε μαζεμένοι σε ένα δωμάτιο εγώ, ο Σπανούλης, ο Ντικούδης, ο Διαμαντίδης και μας εξηγεί τι ακριβώς είχε συμβεί. Ακούμε αποσβολωμένοι. Δεν ξέρουμε καν τι να ρωτήσουμε.

Έχουμε ξεχάσει ότι παίζουμε την επόμενη μέρα, ότι πρέπει να ξεκουραστούμε. Πολύ απλά, διότι συνειδητοποιούμε ότι το μπάσκετ δεν είναι πάνω από όλα. Πάνω από όλα, είναι η ζωή και η υγεία. Αξίζει να τα χάσεις αυτά για το τίποτα;

Η Τουρκία ήταν μπροστά μας, αλλά είμαι σίγουρος, αν και δεν το συζητήσαμε με κανέναν, πως μέχρι να φτάσουμε στο γήπεδο, την ώρα του αγώνα, κανείς δεν είχε το μυαλό του εκεί. Ειδικά μετά την επίσκεψη στο νοσοκομείο. Εκεί όπου τα πράγματα έγιναν χειρότερα απ’ ότι ήταν. Μας ειδοποιούν πως πρέπει να τον περιμένουμε σε μία αίθουσα και θα έρθει ο Νίκος να μας βρει.

Η στιγμή που ανοίγει η πόρτα και μπαίνει μέσα είναι από τις συγκλονιστικότερες που έχω ζήσει. Δεν μίλησε κανείς. Απλώθηκε μια σιωπή που θα τσάκιζε και τον πιο δυνατό άνθρωπο. Είμαστε καθιστοί σε σχήμα κύκλου και δεν έχει διάθεση κανείς να πει κουβέντα. Το πρόσωπό του ήταν παραμορφωμένο, κατάμαυρο, το μάτι του κλειστό. Βούρκωσα.

Έχασα τα λόγια μου. Του είπα "λυπάμαι"; "Περαστικά"; Δε μπορώ καν να θυμηθώ. Μείναμε εκεί 15-20 λεπτά και αντί να του δίνουμε εμείς κουράγιο, μας έδινε εκείνος. Ήμουν καθισμένος σε μία γωνία και δε μιλούσα. Μέρες αργότερα, ο Νίκος δήλωσε πως "δεν θα ξεχάσω ποτέ την εικόνα του Μιχάλη γιατί ήταν ακριβώς απέναντί μου όταν μπήκα. Εκεί κατάλαβα τι σοκ είχαν πάθει όλοι τους".

Ήμασταν σαν χαμένοι. Κάποιος έπρεπε να σπάσει τον πάγο και το έκανε ο συνήθης ύποπτος. Ο Λάζος έβγαλε το κινητό του τηλέφωνο και άρχισε να τον φωτογραφίζει, σκορπώντας μία δόση γέλιου στην ατμόσφαιρα.

Για σένα Νίκο

Αν πω ότι δεν ονειρευόμουν το Κύπελλο στα χέρια μου θα είμαι ψεύτης. Σήμερα, όμως, είναι η ώρα να αποκαλυφθεί η ιδέα που είχα το βράδυ της παραμονής. Είχα αποφασίσει πως το τρόπαιο δεν θα το σήκωνα μόνος μου, όπως στο Βελιγράδι.

Θα έφερνα τον Ζήση μπροστά και θα το σηκώναμε όλοι μαζί ψηλά, γιατί όλοι παρέα θα γινόμασταν μάγκες. Είναι κάτι που δεν είπα ποτέ στον Νίκο ή σε κάποιο άλλο παιδί. Δεν ήθελα να το συζητήσουμε πριν το παιχνίδι, πόσο μάλλον μετά.

Είχαμε παραγγείλει και t shirts τα οποία θα είχαν τη στάμπα «Και για σένα Νίκο». Σκεφτόμουν τι θα γινόταν στην Αθήνα αν γυρίζαμε το μεσημέρι της Δευτέρας με το Κύπελλο. Όλα αυτά, όμως, πήγαν στον βρόντο...

40 πυρετό, 35 πόντοι

Θα έδινα τα πάντα για να γυρίσω μονάχα για μια ημέρα σε εκείνη την εποχή. Να παίξω ξανά εκείνο το παιχνίδι με αντίπαλο τον Σπόρτιγκ. Έπαιζα στο εφηβικό του Ιωνικού Νέας Φιλαδέλφειας και το πρωί του αγώνα ψηνόμουν στον πυρετό. Το βράδυ η κατάστασή μου ήταν αξιολύπητη. Είχα 40 πυρετό. Έβαλα σχεδόν ένα πόντο για κάθε βαθμό πυρετού που είχα.

Τριάντα πέντε, για την ακρίβεια. Βγήκα έξω από το γήπεδο και μόλις έκανα δύο βήματα, γονάτισα και έβγαλα ό,τι είχα και δεν είχα. Η παιδική μου αφέλεια αγνοούσε τους κινδύνους. Η ζωή μου ήταν παιχνίδι, παιχνίδι και παιχνίδι.

Ο εξορκιστής

Πολλές φορές συγγενείς και φίλοι, ειδικά την εποχή που πήρα απότομα ύψος, μου απηύθυναν την πιο κλασική ερώτηση: "Πώς χωράς αγόρι μου στο κρεβάτι;". Δεν είχα ποτέ τέτοια προβλήματα, μέχρι που ήρθε προπονητής στην ΑΕΚ ο Ιωαννίδης. Είχε επιλέξει ένα ξενοδοχείο στην άλλη άκρη της Αθήνας για να αποσύρεται η αποστολή πριν τους αγώνες, αλλά το χειρότερο δεν ήταν αυτό.

Για κάποιο λόγο, τα στρώματα βούλιαζαν και το πρωί των αγώνων ξυπνούσα με αφόρητους πόνους στη μέση. Μία, δύο, τρεις, αποφάσισα να πάρω το νόμο στα χέρια μου. Ήταν μια ελαφρώς κομπογιαννίτικη λύση.

Βγάζουμε το στρώμα από το κρεβάτι. Στη συνέχεια παίρνουμε το κρεβάτι, το σηκώνουμε όρθιο στον τοίχο για να κερδίσουμε χώρο. Πετάμε το στρώμα στο δάπεδο και κοιμόμαστε "χάμω" για να δικαιώσουμε και τους Βορειοελλαδίτες που μας λένε "χαμουτζήδες". Και τώρα, ελάτε στη θέση των ανθρώπων του ξενοδοχείου που έβρισκαν κάθε φορά το κρεβάτι όρθιο στον τοίχο. Μπορεί να πίστευαν ότι είμαι και ο εξορκιστής!

Ο αρχηγός Νίκος Χατζής

Μετά τη φυγή Ιωαννίδη, ο αρχηγός επιλέχθηκε από την ΚΑΕ. Μια ωραία πρωία ο Γρανίτσας ανακοίνωσε στην ομάδα πως «με απόφαση της διοίκησης αρχηγός θα είναι ο Χατζής». Δημοκρατικές διαδικασίες, δηλαδή. Αποφασίζομεν και διατάσομεν. Ο αρχηγός, όμως, δεν είναι για τη βιτρίνα. Δεν είναι για να σηκώνει τα Κύπελλα.

Είναι για να βάζει τα στήθη του μπροστά στις δύσκολες στιγμές. Ο Νίκος είτε λόγω χαρακτήρα, είτε λόγω πεποίθησης δεν το έκανε. Και ξέρετε, το ένα φέρνει το άλλο σε αυτές τις περιπτώσεις και η φήμη εξαπλώνεται σαν επιδημία. Την πρώτη χρονιά του Σάκοτα, λοιπόν, έσκασε το μεγάλο κανόνι από τη διοίκηση.

Και τότε χρειαζόμασταν έναν εκπρόσωπο των παικτών να μιλήσει στα ίσα, αντρίκεια, απέναντι στους διοικούντες την ομάδα για όσα μας βασανίζουν. Όταν ζητούσαμε από τον Χατζή να το κάνει δεν φαινόταν και τόσο πρόθυμος. Στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα των αποδυτηρίων υπήρχε η αίσθηση πως το έκανε γιατί ήταν πληρωμένος. Δεν θέλω να το πιστέψω.

Ο τελευταίος μου αγώνας στην ΑΕΚ

Επτά μέρες αργότερα, στο Αλεξάνδρειο, σχεδόν όλοι, εκτός από τη διοίκηση της ΑΕΚ, γνωρίζουν πως θα αγωνιστώ για τελευταία φορά σε αγώνα του ελληνικού πρωταθλήματος. Ήμουν τόσο «αδιάφορος» που τελείωσα το παιχνίδι με 17 πόντους και 15 ριμπάουντ.

Στο τέλος της αναμέτρησης, ένα παρατεταμένο χειροκρότημα σκέπασε το γήπεδο. Κοίταξα γύρω μου για να σιγουρευτώ πως δεν είχα πέσει θύμα πλάνης. Τα αυτιά μου και τα μάτια μου δε με γελούσαν. Εμένα χειροκροτούσαν. Αυτό ήταν ένα αληθινό δώρο ζωής. Ανατρίχιασα. Έμεινα άναυδος. Γύρισα και αυθόρμητα χειροκρότησα κι εγώ, ως ένα "ευχαριστώ".

Όταν έχεις δώσει τα πάντα στη γυναίκα σου, όταν κάθε μέρα δείχνεις τον έρωτά σου για εκείνη και μία ωραία πρωία ανακαλύπτεις πως σε έχει αφήσει, τότε χρειάζεσαι μόνο μια αγκαλιά. Ο κόσμος του Άρη εκτιμούσε περισσότερο όσα είχα κάνει για την ΑΕΚ από την ίδια την ΑΕΚ.

Θα ήταν υπερβολή και ψέμα να πω ότι εκείνη τη στιγμή έγινα Άρης. Αυτά είναι παραμύθια για μικρά παιδιά. Έκτοτε, όμως, αναπτύχθηκε μία ιδιαίτερη σχέση με τους οπαδούς του Άρη. Σε μία συνέντευξή μου, δυο χρόνια αργότερα, μνημόνευσα εκείνη τη σκηνή γιατί τη θεωρούσα ξεχωριστή.

Αντί... για κόρνερ, χάσαμε

Σε εκείνον τον ημιτελικό έπαιζα με το γόνατό μου να βρίσκεται σε άθλια κατάσταση. Σε ένα παιχνίδι του ιταλικού πρωταθλήματος με τη Ρόμα, κι ενώ στο πρώτο ημίχρονο είχα 14 πόντους, στέκομαι κάτω από το καλάθι και περιμένω πάσα.

Ένας συμπαίκτης μου επιχειρεί διείσδυση και ο Τούσεκ τον περιμένει για να κερδίσει το επιθετικό φάουλ. Πέφτοντας προσγειώνεται πάνω στο γόνατό μου, που διπλώνει προς τα πίσω. Ακολούθησαν ακτίνες, αποθεραπείες και ειδικά προγράμματα για να αποφύγω την εγχείριση και να παίξω στο final four.

Και η κατάληξη είναι να χάνουμε από ένα σουτ που η μπάλα βρήκε πάνω στο χέρι μου; Αντί να πάει... κόρνερ από την απόκρουση, βρήκε δίχτυα. Ήταν ένα πικρό τέλος μετά την υπερπροσπάθεια που είχαμε καταβάλλει όλοι.

Τα δάκρυα του Φορντ

Στα αποδυτήρια είδα μία απίστευτη σκηνή. Ο αείμνηστος Φορντ λύγισε και ξέσπασε σε δάκρυα. Γιατί ο Αλ δεν ήταν ένας Αμερικανός που έπαιζε για τα λεφτά. Γούσταρε το μπάσκετ και ήταν φιλόδοξος, γεμάτος ενέργεια και πάθος για να φτάσει ψηλά.

Δεν πίστευα την εικόνα που αντίκριζα. Έκλαιγε για την ήττα και δε μπορούσε να χωνέψει την ευκαιρία που είχαμε χάσει. Τα δάκρυά του μου άφησαν ένα στίγμα. Αλλά εγώ τον Αλφόνσο θα τον έχω στο μυαλό μου όπως ήταν κάθε μέρα. Χαμογελαστό και προσιτό. Δεν γνώρισα πολλούς τέτοιους τύπους στην καριέρα μου.

Και πιστέψτε με, συναναστράφηκα με εκατοντάδες παίκτες και ανθρώπους. Ο Φορντ ήταν εκπληκτικό παιδί. Πριν πάω στη Σιένα άκουγα ότι ήταν παράξενος, όμως είχε πέσει θύμα της ελληνικής παραφιλολογίας που τους βγάζει όλους σκάρτους και περίεργους. Καθόμουν δίπλα του στα αποδυτήρια και μπορώ να βεβαιώσω, πέρα από την αθλητική του αξία που ήταν γνωστή σε όλους, πως ήταν χαρισματικό παλικάρι.

Στη Σουηδία ένιωσα άχρηστος

Δεν είχα νιώσει ποτέ άχρηστος. Για όλα, όμως, υπάρχει πρώτη φορά. Μετά το Ευρωμπάσκετ της Σουηδίας γύρισα στη Σιένα αναζητώντας κάτι σαν τη δική μου της επαγγελίας. Είχα αρχίσει να πιστεύω πως μάλλον δεν είμαι και τόσο καλός παίκτης για να παίξω μπάσκετ στο υψηλότερο επίπεδο.

Ειδάλλως, δεν θα υπήρχε λόγος να εισπράξω τέτοια συμπεριφορά στη διάρκεια του Πανευρωπαϊκού. Είχα σχεδόν πείσει τον εαυτό μου πως ήμουν ένα τίποτα. Η ψυχολογία μου ήταν υπό του μηδενός. Στην πρώτη προπόνηση της Σιένα για τη σεζόν 2003-04 νόμιζα όταν μου έδιναν τη μπάλα πως έπρεπε να την παραδώσω κατεπειγόντως στο αστυνομικό τμήμα για να ελέγξουν αν ήταν βόμβα.

Νόμιζα πως όλοι κοιτούσαν εμένα για να δουν τι κουταμάρα θα κάνω, ενώ στην πραγματικότητα ουδείς είχε τα μάτια του στραμμένα πάνω μου. Ο μεγαλύτερος αντίπαλός μου ήταν ο εαυτός μου. Όσο δυνατός κι αν νιώθει κάποιος, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να σε πάρει από κάτω. Να πέσεις στο καναβάτσο και το χτύπημα να είναι ακαριαίο, νοκ άουτ. Εγώ είχα υποστεί νοκ ντάουν, ανησυχούσα αν θα καταφέρω να επανέλθω στην κατάσταση που ήμουν πριν την τραυματική εμπειρία του Ευρωμπάσκετ.

Πώς θα μπορούσα να το ξεπεράσω; Δεν ήξερα τον τρόπο γιατί πολύ απλά δεν είχα ξαναβρεθεί σε αυτή τη θέση. Ο Ρεκαλκάτι είχε καταλάβει από την πρώτη στιγμή πως έπρεπε να με αντιμετωπίσει. Στην πρώτη προπόνηση με ρώτησε "γιατί ο Ιωαννίδης δεν σε έβαλε να παίξεις κόντρα στην δική μας Εθνική;". Δε μπορούσα να του απαντήσω γιατί δεν γνώριζα την απάντηση. Του είπα ένα ξερό "δεν ξέρω, ειλικρινά, δεν ξέρω".

Όλα τα παιδιά στην ομάδα με ρωτούσαν γιατί δεν έπαιζα λεπτό στην Σουηδία και μου συμπεριφέρθηκαν άψογα. Το κλειδί, όμως, το κρατούσε ο Ρεκαλκάτι. "Άκουσε Μίκα. Ξέρω πως αισθάνεσαι, αλλά δεν υπάρχει λόγος να στεναχωριέσαι. Δεν ξέρεις φέτος πόσα πολλά θα πετύχεις.

Ηρέμησε και όλα θα πάνε καλά. Πιστεύω πολύ σε σένα". Αν επιχειρούσε να με παραμυθιάσει για να με συνεφέρει θα το είχα καταλάβει. Μετά από τόσα χρόνια στα γήπεδα είμαι σε θέση να αντιληφθώ ποιοι παίζουν παιχνίδια, ποιοι κάνουν πολιτική και ποιοι είναι ειλικρινείς.

Τα οπίσθια του Ουίλιαμς

Η διαδρομή ξενοδοχείο-ΣΕΦ θα διαρκούσε υπό φυσιολογικές συνθήκες 10 λεπτά. Φτάνοντας στο γήπεδο, οι οπαδοί του Ολυμπιακού υποδέχθηκαν τους μουσαφίρηδες με έναν ομολογουμένως εντυπωσιακό τρόπο. Οι δρόμοι μας συναντήθηκαν στο πάρκινγκ του γηπέδου, καθώς εκείνοι αποχωρούσαν από το Καραϊσκάκη μετά από έναν αγώνα Κυπέλλου.

Μέσα στην ασφυκτική κίνηση που επικρατούσε άρχισαν να χτυπούν τα τζάμια, να με βρίζουν και να κουνάνε το λεωφορείο πέρα-δώθε. Τότε, συνέβη κάτι που μάλλον κι εκείνους τους ξάφνιασε. Όλα τα παιδιά στο πούλμαν γελούσαν με την πρωτόγνωρη εμπειρία και ο Σαμόντ Ουίλιαμς αποφάσισε να απαντήσει κατεβάζοντας το παντελόνι του και δείχνοντας στον κόσμο τα οπίσθια του!

Τα όνειρα δεν σταματούν

Πολλές φορές σκέφτομαι υποθετικά και ανακαλύπτω τη ζωή που δεν έζησα. Μέρες μετά το Παγκόσμιο στην Ιαπωνία το μυαλό μου ήταν κολλημένο σε μία σκηνή που δεν συνέβη ποτέ. Φανταζόμουν την επιστροφή μας ως πρωταθλητές κόσμου. Με τον κόσμο να περιμένει κατά μήκος της Αττικής οδού, την έξοδό μας σε ένα μπαλκόνι του κέντρου, τα δάκρυα χαράς που θα προσφέραμε σε κάθε Έλληνα.

Ίσως γι’ αυτό και δε θα μπορέσω ποτέ να ξεπεράσω εκείνη τη μέρα. Αλλά τουλάχιστον στην περίπτωση της γυναίκας μου, όλες οι υποθέσεις είναι αρνητικές. Διότι πολύ απλά, η πραγματικότητα είναι θετική. Μετά το Μουντομπάσκετ ένας φίλος με ρώτησε αν έχει απομείνει κάποιο όνειρό μου απραγματοποίητο. Ναι, το μεγαλύτερο. I have a dream. Να ολοκληρωθώ ως άνθρωπος. Δηλαδή, να αποκτήσω ένα παιδί.

Και μετά δύο. Ίσως και τρία. Δεν ξέρω πόσα, αλλά ήρθε η ώρα για να αποκτήσω κάτι που δεν συγκρίνεται με καμία πρωτιά και κανένα κύπελλο. Τα ανταλλάζω όλα όσα κέρδισα στην καριέρα μου. Όλα. Τα παιδιά είναι η μεγαλύτερη αδυναμία μου πριν ακόμα αποκτήσω το δικό μου".