Όντεντ Κάτας: This is how I play

Το απόγευμα της Πέμπτης 15 Ιανουαρίου, ο Όντεντ Κάτας προπόνησε για πρώτη φορά τους παίκτες του Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ. Λίγες ώρες μετά την άφιξή του σε αθηναϊκό έδαφος, έπιασε αμέσως δουλειά και έδειξε άγνοια κινδύνου γι αυτό που έρχεται στην EuroLeague -το εκτός έδρας παιχνίδι με τη Φενέρμπαχτσε.

Ο 46χρονος τεχνικός δήλωσε έτοιμος για την πρόκληση που έχει μπροστά του, ξεκαθάρισε όμως (ορθά) πως δεν μπορεί να αλλάξει πολλά, σε πρώτο χρόνο. "Θα ήταν αντιεπαγγελματικό από μέρους μου, αν σας έλεγα τώρα τι πρέπει να κάνω. Πρέπει να νιώσω την ομάδα, να πάρω λίγο χρόνο μαζί της. Θα πάρει όμως λίγο χρόνο στους παίκτες να καταλάβουν τη φιλοσοφία μου, κι εγώ από την πλευρά μου να προσαρμοστώ στους παίκτες" δήλωσε μεταξύ άλλων στην πρώτη επαφή που είχε με τους δημοσιογράφους.

Είναι σαφές ότι όσα γίνουν στην Ulker Sports Hall της Κωνσταντινούπολης δεν αφορούν στη δική του φιλοσοφία και αγωνιστική κατεύθυνση. Θα ήταν εκτός πραγματικότητας άλλωστε να προβεί σε ριζοσπαστικές αλλαγές μέσα σε μία μέρα.

Μετά από αυτό το παιχνίδι όμως, τι;

Πώς θα ήθελε να παίξει ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ υπό τις οδηγίες του;

Τι ιδέες έχει για το παιχνίδι και τον τρόπο λειτουργίας, σε άμυνα και επίθεση;

Αυτά είναι μόνο τρία από τα πολλά ερωτήματα που προκύπτουν, δεδομένη της αλλαγής που προέκυψε στην τεχνική ηγεσία του τριφυλλιού. Δεν είναι τα μόνα.

Το SPORT24 παρουσιάζει την αγωνιστική φιλοσοφία και την τακτική προσέγγιση που είχε ο 46χρονος τεχνικός στη Χάποελ Ιερουσαλήμ την τελευταία τριετία, περνώντας στο καθαρά πρακτικό επίπεδο της προπονητής του παρουσίας -μετά από το ψυχολογικό/πνευματικό, που επισημάνθηκε πριν από μερικές ημέρες.

ΟΛΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΙΚ ΕΝ ΡΟΛ

Το δείγμα που υπάρχει από την τριετία που βρέθηκε στον πάγκο της Χάποελ Ιερουσαλήμ είναι το πλέον ασφαλές για να αποσαφηνιστεί τι του αρέσει και τι όχι. Πολύ απλά γιατί ωρίμασε σημαντικά με όσα έγιναν στη Μακάμπι Τελ Αβίβ (την προηγούμενη δεκαετία) και τη Χάποελ Γκαλίλ Γκιλμπόα και δόμησε με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια τη φιλοσοφία και τις αγωνιστικές κατευθύνσεις που θέλει να έχει η ομάδα του.

Το βασικότερο όλων σε ό,τι έχει να κάνει με το set είναι το πικ εν ρολ. Από εκεί ξεκινούν και τελειώνουν όλα για εκείνον, έχοντας χτίσει το playbook που έτρεξε όλα αυτά τα χρόνια, πάνω σε τέτοιες καταστάσεις. Οι συνεργασίες του κοντού με τον ψηλό είναι αυτές που κυριαρχούν (ποσοτικά) στο επιθετικό παιχνίδι.

Δεν επενδύει στα off screen για την εκτέλεση των κοντών, δεν έχει ως προτεραιότητα το low post για τους ψηλούς. Ακόμη κι αν "τρέξει" ένα σύστημα με σκριν μακριά από την μπάλα για κάποιον από τους περιφερειακούς του, αυτό θα είναι για να δημιουργήσει ανισορροπία στην αντίπαλη άμυνα, προκειμένου σε δεύτερο χρόνο να στηθεί το πικ εν ρολ.

Γι αυτόν τον λόγο, γέμισε το ρόστερ της Χάποελ Ιερουσαλήμ όλα αυτά τα χρόνια με ικανούς χειριστές/δημιουργούς. Η παρουσία του Ταμίρ Μπλατ, για παράδειγμα, έπαιξε μείζονα ρόλο προκειμένου να εξελιχθεί το παιχνίδι της ισραηλινής ομάδας πάνω σε αυτό το κομμάτι, με τον Τζέι Κόβαν Μπράουν να έχει επίσης σημαίνοντα ρόλο στον τρόπο λειτουργίας των κόκκινων.

ΤΟ SHORT ROLL ΚΑΙ Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΠΟ ΤΟ HIGH POST

Μία προέκταση αυτού, είναι η φιλοσοφία για το short roll του ψηλού που κάνει το σκριν, με τον έτερο παίκτη της front line να κινείται κατά μήκος της baseline -κι όχι στο τρίποντο, όπως συμβαίνει κατά βάση με το "4" του Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ τη φετινή σεζόν. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκει να δημιουργήσει ανισορροπία στην αντίπαλη άμυνα, δίνοντας στον ψηλό που βρίσκεται στο high post τη δυνατότητα της απόφασης: είτε με πάσα προς τον έτερο ψηλό που βρίσκεται στη baseline είτε προς τους περιφερειακούς που περιμένουν στις γωνίες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΝΤΩΝ

Από την στιγμή που το πικ εν ρολ είναι τόσο σημαντικό για τον τρόπο παιχνιδιού της ομάδας του, αυτόματα προκύπτει η ανάγκη για παρουσία περιφερειακών που μπορούν να λειτουργήσουν σε τέτοιες καταστάσεις, να "τρέξουν" δηλαδή διαδοχικές κατοχές στο πικ εν ρολ και να πάρουν αποφάσεις.

Γι αυτό κιόλας, δύο είναι τα βασικά ζητούμενα για τους κοντούς του: να είναι καλοί χειριστές/δημιουργοί και να σουτάρουν με συνέπεια από την περιφέρεια.

Δεδομένου μάλιστα ότι ο ένας ψηλός κινείται συνήθως κατά μήκος της baseline, δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι χώροι για διεισδύσεις (βλ. το δυνατό σημείο του Μάρκους Φόστερ). Εξ ου κι η ανάγκη για καλούς σουτέρ, τόσο μετά από ντρίμπλα όσο και από θέση.

ΤΟ ΑΜΥΝΤΙΚΟ ΡΙΜΠΑΟΥΝΤ ΚΑΙ ΤΟ TRANSITION

Είναι σημαντικό να επισημανθεί πως ο Όντεντ Κάτας είναι ένας προπονητής που στηρίζεται στο "χτίσιμο" της επίθεσης και την όσο το δυνατόν υψηλότερη παραγωγικότητα της ομάδας του. Βασίζει πολλά στον αριθμό των κατοχών που θα έχει αυτή σε κάθε αγώνα, το πώς θα τις αξιοποιήσει και εν συνεχεία πώς θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της επίθεσης.

Γι αυτό, ενθαρρύνει τον υψηλό ρυθμό μέσα στο παιχνίδι.

Θέτει ως απόλυτη προτεραιότητα τον έλεγχο του αμυντικού ριμπάουντ, που θα δώσει την ευκαιρία για το transition. Κι εκεί επιτρέπει στους παίκτες του να εκτελέσουν στα πρώτα δευτερόλεπτα της κατοχής. Αυτό δεν σημαίνει ότι επικρατεί κάποιου είδους αναρχία στο επιθετικό παιχνίδι. Το αντίθετο, το "σύστημα" του Όντεντ Κάτας είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που συνδυάζει τον αυθορμητισμό των παικτών του με τις σωστές αποστάσεις και την ισορροπία -προκειμένου να μην δοθεί η ευκαιρία στον αντίπαλο να απαντήσει με αιφνιδιασμό αμέσως μετά.

Η ΑΜΥΝΑ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΕ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΟΙΡΑ

Με τη φιλοσοφία του να στηρίζεται εν πολλοίς στο πώς η ομάδα του θα παίξει το δικό της παιχνίδι, με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα, η λειτουργία της άμυνας έρχεται πολλές φορές σε δεύτερη μοίρα. Δεν είναι από τους προπονητές που θα προσαρμοστούν απόλυτα στα στοιχεία του εκάστοτε αντιπάλου και θα αλλάξουν τρόπο λειτουργίας της ομάδας τους στο γήπεδο.

Στην τριετία που προηγήθηκε στη Χάποελ Ιερουσαλήμ, συνήθιζε πάντως να οδηγήσει σε αλλαγή του ρυθμού του αντιπάλου με διάφορα τρικ, στο πίσω μέρος του γηπέδου. Είτε με zone press που τοποθετούσαν τους ψηλούς στην πρώτη γραμμή είτε με άμυνες ζώνης που έφερναν έναν ψηλό μπροστά.

Σε γενικές γραμμές δεν λειτουργεί με γνώμονα το πώς θα γίνει πρώτα η δουλειά στο πίσω μέρος του παρκέ. Προτεραιότητά του είναι η επιθετική παραγωγικότητα και μέσω διάφορων στοχευμένων επιλογών στην άμυνα (ακόμη και με εκούσια δημιουργία του mismatch στο low post για να αλλάξει την κατεύθυνση του αντιπάλου και να μεταφέρει εκεί το παιχνίδι) να καθοδηγήσει τον αντίπαλο σε ένα μοτίβο μακριά από αυτό που συνηθίζει.

Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΟΠΛΟ ΤΟΥ

Πριν από μερικές ημέρες, το SPORT24 παρουσίασε τη φιλοσοφία του Όντεντ Κάτας σε ψυχολογικό επίπεδο. Το πώς αντιμετωπίζει τους παίκτες και λειτουργεί μαζί τους στα αποδυτήρια. Δεν είναι λοιπόν μυστικό πως η σχέση που "χτίζει" με τους παίκτες του είναι τόσο ισχυρή κάθε φορά, που δημιουργεί μια σχέση απόλυτης εμπιστοσύνης.

Η ελευθερία κινήσεων (πάντα μέσα στο πλαίσιο της αγωνιστικής φιλοσοφίας που υπάρχει) και ο τρόπος διαχείρισης των κακών στιγμών μέσα στον αγώνα ορίζει τον τρόπο αλληλεπίδρασης των δύο πλευρών.

Ο ίδιος εξήγησε πως "δεν μπορώ να γίνω κόκκινος, όπως ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς". Κι έτσι είναι, η εικόνα του στα παιχνίδια είναι πολύ μακριά σε σχέση με αυτό που ενδεχομένως έχουν συνηθίσει οι φίλοι του Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ. Όχι μόνο από τον "Ζοτς" αλλά κι απ' όσους τον διαδέχθηκαν.

Ο Όντεντ Κάτας δεν ξεφεύγει μέσα στη διάρκεια του σαρανταλέπτου, δεν ανεβάζει τον τόνο της φωνής του στις παρατηρήσεις που κάνει στους παίκτες του, δεν επιδιώκει την τριβή μαζί τους, προκειμένου να τους αφυπνίσει εφόσον τα πράγματα δεν κυλούν καλά. Αντίστοιχα, στον τρόπο προσέγγισης είναι τόσο ξεκάθαρος και ειλικρινής, που αποτρέπει οποιαδήποτε δεύτερη σκέψη μπορεί να γίνει αναφορικά με τα κίνητρα κάθε πράξης ή απόφασής του.

Αντίστοιχα, σε αγωνιστικό επίπεδο το μοτίβο λειτουργίας του είναι σταθερό είτε η ομάδα του κερδίζει με +20 είτε χάνει με -20 μέσα στον αγώνα.

Η μοναδική περίπτωση που παρεκκλίνει από τη μεγάλη εικόνα της ηρεμίας και των... σταθερών παλμών μέσα στον αγώνα είναι κάποια μεμονωμένα ξεσπάσματα προς τους διαιτητές. Μόνο προς αυτούς εκδηλώνει κάποιες φορές (σπάνιες βέβαια) τον εκνευρισμό και την ενόχλησή του, ακόμη κι αν η πηγή αυτών είναι η κακή απόδοση της ομάδας του.

Σε κάθε περίπτωση δημιουργεί μια ασπίδα προστασίας προς τους παίκτες του, ειδικά σε δημόσιο επίπεδο. Εξ ου κι οι ισχυροί δεσμοί που γρήγορα αναπτύσσει μαζί τους.

ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΙΞΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΟΥ

Ο Όντεντ Κάτας είναι αυτός που θα κληθεί να αλλάξει σημαντικά την εικόνα της ομάδας και να την οδηγήσει σε ένα διαφορετικό μονοπάτι.

Επί της ουσίας, αναλαμβάνει να δημιουργήσει κάτι δικό του, χωρίς να έχει επιλέξει τα υλικά. Κι αυτό αποτελεί έναν σημαντικό αστερίσκο στην εξέλιξη της συνεργασίας των δύο πλευρών, δεδομένου ότι το έμψυχο δυναμικό που διαθέτει το τριφύλλι απέχει σημαντικά (σε επίπεδο χαρακτηριστικών) από αυτό με το οποίο έχει μάθει να δουλεύει.

Η απουσία ενός χειριστή στο "1" που θα παρέχει ασφάλεια για τη δημιουργία και την καθοδήγηση στο παρκέ είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μία θέση στην οποία το τριφύλλι ούτως ή άλλως πονάει, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία βάσει του τρόπου με τον οποίο θέλει να παίζει ο Όντεντ Κάτας, ο οποίος οδηγεί τις κατοχές της ομάδας του στο πικ εν ρολ.

Ο Χάουαρντ Σαντ Ρος είναι πολύ μακριά από την ταχύτητα λήψης αποφάσεων και εκτέλεσης που είχε, για παράδειγμα, ο Ταμίρ Μπλατ στο συγκεκριμένο κομμάτι. Κι όταν ο ρυθμός επίθεσης βασίζεται τόσο πολύ σε απόφαση/εκτέλεση και κίνηση όλων των παικτών μακριά από την μπάλα, αυτό είναι μείζονος σημασίας.

Όπως αντίστοιχα, μένει να φανεί ο τρόπος διαχείρισης των δύο βασικών ψηλών του Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ (Ντίνος Μήτογλου, Γιώργος Παπαγιάννης) που ουδεμία -αγωνιστική- σχέση έχουν με τους παίκτες που συνεργάστηκε όλα αυτά τα χρόνια στη Χάποελ Ιερουσαλήμ (βλ. Τασόν Τόμας και Σουλεϊμάν Μπραϊμό). Ενδεχομένως, ο Γιώργος Παπαγιάννης (λόγω του αξιόπιστου σουτ που διαθέτει από μέση απόσταση) να επωμιστεί τον ρόλο του δημιουργού/παίκτη αποφάσεων από το high post -εφόσον πάντα ο Όντεντ Κάτας καταλήξει να οδηγήσει το πικ εν ρολ του τριφυλλιού στα δικά του δεδομένα. Δεδομένα πάντως, έναν τέτοιο ρόλο δεν μπορεί επ' ουδενί να επωμιστεί ο Ζακ Όγκαστ, που έχει δείξει στις δύο πράσινες θητείες του πως υστερεί σημαντικά στο διάβασμα της αντίπαλης άμυνας.

Παρεμπιπτόντως, η άφιξη του Όντεντ Κάτας δίνει μια τελευταία ευκαιρία στον Μάρκους Φόστερ και τον Ζακ Όγκαστ να επαναπροσδιορίσουν τη θέση τους στο rotation. Με το β' μισό της σεζόν να είναι μπροστά, καθίσταται σαφές πως οι πράσινοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να πορεύονται με μείον έναν ή δύο παίκτες σε κάθε αγώνα.

Όλοι είναι απαραίτητοι, κι εν προκειμένω όσοι περνούσαν την περισσότερη ώρα των αγώνων στον πάγκο μέχρι στιγμής, μπορούν να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο.

Το ερώτημα λοιπόν που γεννάται είναι το εξής: θα επιδιώξει με τα υπάρχοντα υλικά να παίξει αυτό που έχει μάθει και του αρέσει ή θα πατήσει πάνω στη φιλοσοφία του Γιώργου Βόβορα, κάνοντας κάποιες μικρές αλλαγές για να πάρει πράγματα απ' όλους;

Μόνο ο ίδιος μπορεί να το απαντήσει, στο γήπεδο.