Πασούτιν, ο προπονητής των ειδικών αποστολών
Με αφορμή το ιδανικό (δεύτερο) ντεμπούτο του Εβγκένι Πασούτιν στον πάγκο της Ούνικς Καζάν, το Euroleague Greece θυμάται την πορεία του και ανακαλύπτει πως... το έχει η μοίρα του να αναλαμβάνει ειδικές αποστολές.
Ο Εβγκένι Πασούτιν δεν είναι μια κλασική περίπτωση προπονητή. Για την ακρίβεια, είναι ένας τύπος που έχει περάσει σχεδόν όλη του τη ζωή στα παρκέ, αγωνιζόμενος στο υψηλότερο επίπεδο. Και ως προπονητής πάντως δεν απείχε για πολύ από την αφρόκρεμα του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Έκανε το αγροτικό του στις "μικρές" ομάδες της ΤΣΣΚΑ Μόσχας και σταδιακά αναρριχήθηκε στην ιεραρχία, φτάνοντας στο σημείο να κοουτσάρει ομάδες της Euroleague. Με πρώτη και καλύτερη την "ομάδα του στρατού".
Γεννημένος στις 6 Φεβρουαρίου 1969, γόνος μιας άκρως μπασκετικής οικογένειας ήταν φυσικό να πιαστεί στον... ιστό της, μαζί με τον αδελφό του, Ζακχάρ. Μάλιστα, συνυπήρξαν μάλιστα στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας (2002-'03), στην τελευταία χρονιά του Εβγκένι ως παίκτη, πριν αποφασίσει να κρεμάσει την αθλητική του περιβολή και να βάλει το κοστούμι του προπονητή.
Η ιστορία του προπονητή της Ούνικς Καζάν είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ρωσικό μπάσκετ. Με εξαίρεση, άλλωστε, μια σεζόν (1999-2000), ουδέποτε βγήκε έξω από τα σύνορα της χώρας του. Το πέρασμά του από τη Μακάμπι Ραανανά ενδεχομένως να θέλει να το ξεχάσει και ο ίδιος...
Με επαγγελματική καριέρα (ως παίκτης) που ξεκίνησε το 1990 και ολοκληρώθηκε το 2003, μπορεί να μην αποτέλεσε τον σούπερ σταρ των ομάδων στις οποίες αγωνίστηκε, αλλά ήταν πάντοτε ένας χρήσιμος εργάτης. Χρειάστηκε όμως, να περιμένει μέχρι το φινάλε της καριέρας του για να κατακτήσει έναν τίτλο. Αυτόν του ρωσικού πρωταθλήματος, με τη φανέλα της ΤΣΣΚΑ Μόσχας.
Τότε που είχε 5.5 πόντους και 6.8 ασίστ ανά παιχνίδι, δικαιολογώντας πλήρως όσους τον θεωρούσαν ένα από τα πλέον "εγκεφαλικά" πόιντ γκαρντ της Ρωσίας. Σημειώστε κάτι ακόμα: το "κύκνειο άσμα" του ως παίκτης συνδυάστηκε με το "καλημέρα" του Θοδωρή Παπαλουκά στην "ομάδα του στρατού".
Οι πρώτες απόπειρες
Έχοντας ολοκληρώσει την καριέρα του ως παίκτης (κι αφού πέρασε ακόμη από Σπαρτάκ Αγ. Πετρούπολης, Ντινάμο Μόσχας, Άβτοντορ και Ούνικς Καζάν), αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του ως προπονητής. Ακολούθησε τη φυσιολογική πορεία, ξεκινώντας από τα τμήματα υποδομής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Εκεί, όπου με την πρώτη κατέκτησε τον τίτλο του πρωταθλητή. Μία επιτυχία που του έδωσε την ευκαιρία να κοουτσάρει την εθνική Νέων Ανδρών της Ρωσίας. Μια ομάδα που "έσφυζε" από ταλέντο καθώς είχε στις τάξεις της -μεταξύ άλλων- τον Βιτάλι Φριντζόν, τον Άντον Πονκρασόφ, τον Ντμίτρι Σοκόλοφ, τον Νικίτα Σαμπάλκιν και τον Νικίτα Κουρμπάνοφ.
Η Ρωσία έφτασε στον τελικό, όπου συνάντησε τη Λιθουανία (των Γιόνας Ματσιούλις, Μάντας Καλνιέτις, Ρενάλντας Σεϊμπούτις και Μαρτίνας Μαζέικα, με τον Ρίμας Κουρτινάιτις να είναι στον πάγκο), κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο μετά το τελικό 61-53 που "έγραψε" ο πίνακας του γηπέδου. Παρεμπιπτόντως, η διοργάνωση φιλοξενήθηκε στο Τσέκοφ της Ρωσίας.
Το νερό είχε μπει στο αυλάκι
Με το όνομα του να γίνεται ολοένα και πιο γνωστό στην προπονητική πιάτσα, δεν άργησε να έρθει η κλήση από τη "μαμά" ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Τότε που ο Έτορε Μεσίνα διαδέχθηκε τον Ντούσαν Ίβκοβιτς στη θέση του χεντ κόουτς και η "ομάδα του στρατού" κατέκτησε τον τίτλο του Πρωταθλητή Ευρώπης στην Πράγα, ένα χρόνο μετά το "στραπάτσο" στο Final Four της Μόσχας.
Από τη στιγμή που κατάφερε να διεισδύσει στο υψηλότερο επίπεδο (έστω και ως βοηθός) τόσο γρήγορα, ήταν πλέον θέμα χρόνου να κάνει το βήμα παραπάνω στην καριέρα του και να πάρει προαγωγή σε θέση πρώτου προπονητή. Κατέκτησε βέβαια πρώτα δύο φορές τη Euroleague (2006 και 2008), τέσσερα πρωταθλήματα Ρωσίας (2005, 2006, 2007, 2008) και τρία κύπελλα (2005, 2006, 2007).
Η πρώτη του προσπάθεια ως απόλυτου υπεύθυνου σε μια ομάδα έγινε το καλοκαίρι του 2008, όταν πήρε το χρίσμα του χεντ κόουτς στη Σπαρτάκ Αγίας Πετρούπολης. Εκεί έμεινε για μόλις μια σεζόν, αφού το καλοκαίρι του 2009 έμεινε ελεύθερος, δίχως να βρει άμεσα τον επόμενο σταθμό της καριέρας του.
Χρειάστηκε να περιμένει μερικούς μήνες και να απολυθεί ο Ντούσκο Βουγιόσεβιτς από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, για να επιστρέψει στο "σπίτι" του. Ανέλαβε μετά τον αποκλεισμό της ομάδας από το Top 16 της Euroleague και μολονότι ήταν άπειρος -ακόμη τότε- προπονητής ,κατάφερε να επαναφέρει την ηρεμία στο εσωτερικό της. Και να σώσει, παράλληλα, τη χρονιά με την κατάκτηση του νταμπλ στη Ρωσία.
Στη Μόσχα δεν έδειξαν πάντως διάθεση να τον επιβραβεύσουν για το έργο του, αφού με το που έφτασε η ώρα των αποφάσεων, προσέλαβαν πάλι τον Έτορε Μεσίνα. Αυτό που έκανε ήταν να αναζητήσει τον επόμενο σταθμό. Ήταν η Ούνικς Καζάν, της οποίας ηγήθηκε για τα επόμενα δύο χρόνια (2010-12). Μαζί της πήρε το Eurocup (2011) και εύλογα την πρόκριση στη Euroleague, όπου έφτασε μέχρι τα play off (2012).
Στη συνέχεια, μεταπήδησε στη Λοκομοτίβ Κουμπάν όπου -επίσης- κατέκτησε το Eurocup (2013), έχοντας ως "κουμανταδόρο" εντός παρκέ τον Νικ Καλάθη. Η ομάδα αγωνίστηκε την επόμενη χρονιά στην Euroleague, δίχως όμως να επαναλάβει το κατόρθωμα της Ούνικς Καζάν. Την οδήγησε μέχρι το Top 16, αλλά με ρεκόρ εφτά νίκες και εφτά ήττες, δεν κατάφερε να κερδίσει ένα εισιτήριο για τα play off.
Το φετινό καλοκαίρι (2014), ήρθε η πρόσληψη στην εθνική ομάδα της Ρωσίας, έναν χρόνο μετά τη "σφαλιάρα" που δέχθηκε η "αρκούδα" στο περσινό Ευρωμπάσκετ (υπό τις οδηγίες του Βασίλι Καράσεφ) και όσα είχαν προηγηθεί με τον Φώτη Κατσικάρη , την οποία οδήγησε στο Ευρωμπάσκετ του 2015, μέσα από τη διαδικασία των προκριματικών.
Την περασμένη Δευτέρα (17/11) προέκυψαν πληροφορίες ότι πάει στην Τραμπζνοσπόρ. Μάλιστα, προέκυψε και η είδηση ότι έχει συμφωνήσει πριν κάνει... αναστροφή και αναλάβει την Ούικς την Τετάρτη (19/11). Είκοσι τέσσερις ώρες αργότερα θα έβλεπε τη νέα του ομάδα να πανηγυρίζει μια ζωτικής σημασίας (για τη συνέχεια της πορείας της στη Euroleague) νίκη. Αυτή βέβαια, είναι μόνο η αρχή. Θα καταφέρει να σώσει το πρότζεκτ των 15;