Στέβαν Γέλοβατς: Ένα παιδί του πολέμου που αγαπούσε το μπάσκετ
Χαμογελαστός, πρόσχαρος, πολυταξιδεμένος. Ο Στέβαν Γέλοβατς είδε την μπάλα του μπάσκετ να τον πηγαίνει από την Τουρκία μέχρι την Ιαπωνία και τελικά στην ΑΕΚ, που έμελλε να είναι και ο τελικός σταθμός της καριέρας του και της ζωής του. Το SPORT24 αποδίδει τον δικό του φόρο τιμής στον αδικοχαμένο φόργουορντ/σέντερ της "Ένωσης".
Παιδί του Νόβι Σαντ, αλλά ένας πολίτης του κόσμου. Ο Στέβαν Γέλοβατς δεν βρίσκεται πλέον στην ζωή. Ήταν μόλις 32 χρονών. Πολύ μικρός για να φύγει τόσο γρήγορα.
Τα άσχημα νέα πάντα ταξιδεύουν γρήγορα. Ο Σέρβος ψηλός με το χαμογελαστό πρόσωπο έζησε πολλά σε αυτά τα 32 χρόνια. Έμεινε ελάχιστα στην Σερβία και αγωνίστηκε σε οκτώ χώρες. Τουρκία (Ατάλια και Γιαζιαντέπ), Ιταλία (Καζέρτα), Λιθουανία (Λιέτουβος Ρίτας), Ισπανία (Σαραγόσα), Ρωσία (Νίζνι), Γερμανία (Μπάμπεργκ), Ιαπωνία (Φοίνιξ) και, τελικά, Ελλάδα (ΑΕΚ). Οκτώ χώρες σε έντεκα χρόνια. Η Τουρκία ήταν η μοναδική χώρα στην οποία αγωνίστηκε σε δύο διαφορετικές ομάδες (2011/12 με την Ατάλια και 2019/20 με την Γκαζιαντέπ) και η Σαραγόσα με την Γκαζιαντέπ οι μοναδικές ομάδες που έμεινε πάνω από μία σεζόν.
Η ΑΕΚ έμελλε να είναι ο τελευταίος σταθμός της καριέρας και της ζωής του. Να είναι ο τελευταίος οργανισμός που πρόλαβε να ζήσει έναν άνθρωπο που - σύμφωνα με τα λεγόμενα όλων - κέρδισε τους πάντες από την πρώτη στιγμή. Χαμογελαστός, πρόσχαρος. Έλεγε "καλημέρα" και ήξερε με το μικρό του όνομα όποιον άνθρωπο γνώρισε στην ομάδα. Από τον πρώτο συμπαίκτη του μέχρι τους φροντιστές, τους ανθρώπους στο εστιατόριο του γηπέδου, τους συγγενείς των συμπαικτών του.
Ο Γέλοβατς ήταν ένα παιδί σαν όλα τα άλλα. Είχε για πρότυπο τον Μίρζα Τελέτοβιτς. Είδωλά του όμως ήταν οι Βλάντε Ντίβατς και Πέτζα Στογιάκοβιτς, που μεσουρανούσαν με τους Κινγκς στο λυκαυγές της δεκαετίας του 2000 όταν ξεκίνησε να παρακολουθεί μπάσκετ. Είχε όνειρο να αγωνιστεί στην Ρεάλ Μαδρίτης. Δεν έπαιξε στους Μαδριλένους, όμως γύρισε τον κόσμο, μάζεψε εμπειρίες. Έφτασε να μιλάει άλλες τέσσερις γλώσσες (αγγλικά, ρωσικά, τουρκικά και ισπανικά). Και είδε το μπάσκετ να τον πηγαίνει πολύ πιο μακριά από ότι περίμενε.
Τα πρώτα μπασκετικά βήματα
Ο Στέβαν Γέλοβατς γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1989 στο Νόβι Σαντ, μία από τις πιο μπασκετικές πόλεις στην Ευρώπη. Οι πρώτες του εμπειρίες ωστόσο δεν είχαν την μπάλα του μπάσκετ μέσα, αλλά τον πόλεμο, αφού το 1999 το ΝΑΤΟ βομβάρδισε την (τότε) Γιουγκοσλαβία. “Ειλικρινά δεν σκέφτηκαν καν ότι θα αφοσιωθώ στο μπάσκετ. Δεν το σκέφτηκα τότε. Ήμουν 10 χρονών στον πόλεμο του 1999, αλλά στο μεταξύ ερωτεύτηκα το μπάσκετ” είχε δηλώσει ο ίδιος σε συνέντευξή του.
Σε άλλη συνέντευξή του παραδέχθηκε ότι πρακτικά ξεκίνησε να παίζει ακόμα πιο μεγάλος. “Ήμουν 11 χρονών όταν άρχισα να παίζω μπάσκετ. Μου άρεσε. Στην αρχή το έκανα απλώς για να περνάω καλά. Άρχισα να το βλέπω σοβαρά στα 16 μου χρόνια, όταν πήγα σε μία ομάδα που ανήκε στον Γιάνκο Λουκόβσκι (σ.σ πατέρα του Ντράγκαν Λουκόβσκι που πέρασε και από τα μέρη μας για χάρη του Μακεδονικού και του Πανιωνίου)”. Πρώτος μου προπονητής ήταν ο Γκόραν Βρκιτς”.
Λίγο αργότερα ο Γέλοβατς έμελλε να βρεθεί στην Παρτιζάν, αλλά δεν έμεινε πολύ εκεί. Ο επόμενος σταθμός του ήταν η Μέγκα Βιζούρα του Μίσκο Ραζνάντοβιτς, η ομάδα που πλέον είναι γνωστή ως Μέγκα Μπεμαξ. Όντας 20 χρονών, άνθισε στην Μέγκα την περίοδο 2009/10 και έχοντας 14.3 πόντους μέσο όρο κέρδισε την μεταγραφή του στον Ερυθρό Αστέρα στα μέσα της σεζόν.
Δεν έμελλε να ταιριάξει όμως στους "ερυθρόλευκους" του Βελιγραδίου και στο ξεκίνημα της σεζόν 2010/11 επέστρεψε στην Μέγκα. “Η Μέγκα είναι το πιο οργανωμένο κλαμπ στον τομέα της ανάδειξης των νεαρών παικτών. Πέρασα υπέροχα εκεί και είμαι ευγνώμων στην ομάδα για αυτά που μου πρόσφερε. Έχω μόνο καλές αναμνήσεις από εκεί. Στον Ερυθρό Αστέρα ήταν δύσκολα, έμεινα λίγο, αλλά έμαθα να δουλεύω και να παλεύω και κρατάω μόνο τις καλές στιγμές από εκεί", είχε δηλώσει σε συνέντευξή του. Το κεφάλαιο “Σερβία” ετοιμαζόταν να κλείσει για αυτόν σε συλλογικό επίπεδο.
Γυρνώντας τον κόσμο με μία μπάλα στο αριστερό χέρι
Αριστερόχειρας, με εξαιρετική επαφή με το καλάθι και καλό σουτ από μέση και μακρινή απόσταση, ένα 4αρο5αρι ή 5αρο4αρι, όπως το βλέπει κανείς, ο Γέλοβατς ξενιτεύτηκε σε ηλικία 22 ετών, συμφωνώντας με την τουρκική Ατάλια, όπου είχε συμπαίκτες μεταξύ άλλων τον Μέλι Μαχμουτογλου (πλέον αρχηγός της Φενέρμπαχτσε), τον Κέντρικ Μπράουν και τον Φρανκ Έλεγκαρ. Για καλή του τύχη, λίγο μετά το ξεκίνημα της σεζόν στην θέση του προπονητή προσλήφθηκε ο Ντράγκαν Σάκοτα. “Με βοήθησε πολύ το γεγονός ότι ήρθε έπειτα από μόλις 5 αγώνες. Η σεζόν ήταν σπουδαία, ενώ η Ατάλια, η πόλη στην οποία έζησα, ήταν όμορφη” δήλωσε ο ίδιος, κλείνοντας την χρονιά έχοντας 11.8 πόντους μέσο όρο με 36.8% στα τρίποντα σε μόλις 16.5 λεπτά συμμετοχής. Η επόμενη πρόκληση τον περίμενε.
Η Καζέρτα και το ιταλικό πρωτάθλημα ακολούθησαν την σεζόν 2012/13, με τον Σέρβο να κλείνει την σεζόν όντας πρώτος σκόρερ και ριμπάουντερ της ομάδας με 13.8 πόντους και 8 ριμπάουντ μέσο όρο. Επόμενος σταθμός η Λιθουανία για χάρη της Λιέτουβος Ρίτας, με την οποία αγωνίστηκε στην EuroLeague την σεζόν 2013/14. “Έπαιξα για πρώτη φορά στην EuroLeague και στην απαιτητική VTB League. Μου πήρε χρόνο για να συνηθίσω, δεν έπαιζα όσο περίμενα, οπότε αποφάσισα να αλλάξω περιβάλλον” δήλωσε ο ίδιος, για μία σεζόν που πάλευε για χρόνο συμμετοχής κόντρα σε πιο έμπειρους παίκτες όπως ο Ντάριους Σονγκάιλα και ο Χουάν Παλάσιος. Και τότε εμφανίστηκε η Σαραγόσα.
Στην Σαραγόσα ο Γέλοβατς βρήκε το λιμάνι του. Αγωνίστηκε εκεί για τρία χρόνια (2014-2017) και ήταν και τις τρεις σεζόν ο πρώτος σκόρερ της ομάδας. Κέρδιζε τον σεβασμό του κόσμου. Υπήρχε όμως κάτι που δεν είχε καταφέρει: Να αγωνιστεί με την φανέλα της Σερβίας. “Θα έλεγα ψέματα αν υποστήριζα ότι δεν το σκέφτομαι. Πάντα είμαι εδώ για την χώρα μου και αν λάβω πρόσκληση θα εκπληρώσω το όνειρό μου. Περιμένω υπομονετικά και ελπίζω να δείξω ότι το αξίζω” δήλωσε κατά την διάρκεια της πρώτης σεζόν του στην Σαραγόσα.
Η σεζόν καριέρας και τα "παράθυρα" της FIBA
Τρία χρόνια στην Σαραγόσα αποδείχθηκαν πολλά για τον Γέλοβατς, που ήθελε να αλλάξει περιβάλλον. Τότε εμφανίστηκε η Νίζνι μπροστά του, με την φανέλα της οποίας είχε την καλύτερη σεζόν της καριέρας του (2017/18). Ο Σέρβος ήταν ο απόλυτος ηγέτης της ομάδας, κλείνοντας την σεζόν με 18.4 πόντους και 7.6 ριμπάουντ μέσο όρο. Αποκορύφωμα της τρομερής σεζόν του μία μυθική εμφάνιση κόντρα στην Κάλεβ τον Φλεβάρη του 2018, όπου είχε 49 πόντους (ρεκόρ στην ιστορία της VTB League) και 15 ριμπάουντ!
Με τον Γέλοβατς να κάνει.. όργια και την Σερβία να ψάχνει για παίκτες για τα “παράθυρα” της FIBA στο πλαίσιο των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2019, το όνειρο του 29χρονου πλέον φόργουορντ/σέντερ έμελλε να γίνει πραγματικότητα, αφού κλήθηκε στην εθνική της χώρας του και έκανε το ντεμπούτο του στην ήττα με 79-74 από την Γερμανία στις 23 Φλεβάρη 2018. “Ήμουν χαρούμενος. Η εμπειρία, τα συναισθήματα ήταν απίστευτα. Δυστυχώς ηττηθήκαμε, οπότε δεν ήταν ιδανικό ντεμπούτο, αλλά στον δεύτερο αγώνα μου νικήσαμε την Αυστρία. Ελπίζω να βρεθώ στην εθνική και στο μέλλον” είχε δηλώσει τότε.
Ο Γέλοβατς αγωνίστηκε τελικά σε 9 αγώνες με την φανέλα της Σερβίας, έχοντας 12.4 πόντους και 4.9 ριμπάουντ μέσο όρο. Αγωνίστηκε μάλιστα και κόντρα στην Ελλάδα, έχοντας 12 πόντους στην νίκη των Σέρβων με 84-61 στις 12 Νοεμβρίου 2018. Με την Σερβία να προκρίνεται στο Παγκόσμιο Κύπελλο, ο Σέρβος ήταν στην αρχική προεπιλογή των 34 παικτών, αλλά δεν κατάφερε να συμπεριληφθεί στην τελική 12αδα.
Γερμανία, Τουρκία, Ιαπωνία και ΑΕΚ
Η σεζόν 2018/19 βρήκε τον Γέλοβατς στην Μπάμπεργκ, αλλά όχι για πολύ. Ο Σέρβος είχε μία συμπαθητική παρουσία στην γερμανική ομάδα, αλλά δεν στέριωσε εκεί. Αντιθέτως, έμελλε να στεριώσει στην Γκαζιαντέπ, στην οποία και υπέγραψε τον Φλεβάρη του 2018.
Ο Γέλοβατς έμελλε να μείνει για 1.5 χρόνο στην τουρκική ομάδα, κλείνοντας την σεζόν 2019/20 έχοντας 16.1 πόντους και 5.8 ριμπάουντ μέσο όρο με 42.7% στα τρίποντα σε μόλις 23 λεπτά συμμετοχής. Η επόμενη σεζόν (2020/21) έμελλε να τον βρει στην Ιαπωνία και τους Σαν Εν, Νέο Φοίνιξ, όπου είχε 18.8 πόντους και 9 ριμπάουντ μέσο όρο σε 31 λεπτά συμμετοχής.
Το καλοκαίρι αποφάσισε να επιστρέψει στην Ευρώπη, υπογράφοντας στην ΑΕΚ. Με την φανέλα της “Ένωσης” πρόλαβε να αγωνιστεί σε 2 αγώνες στο Basketball Champions League και 5 αγώνες πρωταθλήματος. Στις 31 Οκτωβρίου 2021 έδωσε τον τελευταίο αγώνα του με την φανέλα της ομάδας, κόντρα στον Ιωνικό, αποχωρώντας πρόωρα από το παρκέ λόγω τραυματισμού (διάστρεμμα). Στις 14 Νοεμβριου 2021 κατέρρευσε στο κλειστό των Άνω Λιοσίων ενώ ακολουθούσε ατομικό πρόγραμμα και μεταφέρθηκε άμεσα στο νοσοκομείο λόγω σοβαρού εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι λεπτομέρειες δεν έχουν σημασία. Και δεν θα έπρεπε να ενδιαφέρουν κανέναν πέραν από τους κοντινούς του ανθρώπους.
Συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται λόγια παρηγοριάς όταν υπάρχει μία απώλεια, ειδικά ενός νέου ανθρώπου. Μελοδραματικά κείμενα, λαϊκισμοί, βαριές ατάκες για έναν άνθρωπο που έφυγε νωρίς, εκφράσεις όπως “τουλάχιστον έζησε την ζωή του και τα όνειρά του”. Τίποτα από αυτά όμως δεν έχει σημασία αυτή τη στιγμή. Το μόνο που έχει σημασία είναι ότι ο Στέβαν Γέλοβατς απεβίωσε σε ηλικία 32 ετών. Η οικογένειά του, οι φίλοι του, οι κοντινοί του άνθρωποι, οι συμπαίκτες του, όλοι πενθούν αυτή τη στιγμή. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει.