Γιάννης Μπουρούσης, Luis Scola, Keith Langford (;), Aaron Jackson, Edwin Jackson, Kyle Fogg, όλοι αποχαιρέτησαν φέτος την Ευρώπη και μετακόμισαν στην Κίνα για να αγωνιστούν στην επαγγελματική λίγκα της χώρας που έχει μεγαλώσει "επικίνδυνα" και αρχίζει σιγά σιγά να ανταγωνίζεται όχι μόνο τη EuroLeague, αλλά και το ΝΒΑ.

Βλέπετε, οι περισσότεροι νεαροί Ευρωπαίοι έχουν στόχο και όνειρο να μετακομίσουν στις ΗΠΑ, όμως οι "φτασμένοι" παίκτες όπως ο Μπουρούσης, ο Scola και ο Langford που βρίσκονται στα τελειώματα της καριέρας τους βλέπουν την προοπτική μιας διετίας στο κινεζικό πρωτάθλημα με καλύτερο μάτι από την παραμονή τους στην Ευρώπη. Πως έφτασε όμως η CBA (Chinese Basketball Association) να αποτελεί τον δεύτερο "εφιάλτη" της EuroLeague; Το Sport24.gr εξηγεί τα δεδομένα που υπάρχουν, τις συνθήκες στην χώρα, τα ποσά που δίνονται και γενικά όλες τις πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζετε για να καταλάβετε για ποιον λόγο ο Μπουρούσης κι ο κάθε Scola προτιμούν να ζήσουν 1-2 χρόνια στην Κίνα πριν γράψουν τον επίλογο της καριέρας τους.

Καταρχήν, δείτε τους πιο σημαντικούς παίκτες που αγωνίστηκαν στην Κίνα: Aaron Brooks, Wilson Chandler, Eddy Curry, Steve Francis, Jimmer Fredette, Al Harrington, DerMarr Johnson, Kenyon Martin, Priest Lauderdale, Kenyon Martin, Errick McCollum, Tracy McGrady, Emmanuel Mudiay, Greg Oden, J.R. Smith, Stromile Swift, Maurice Taylor, David Vanterpool, Hakim Warrick, Bonzi Wells, Smush Parker, Ron Artest, Dorell Wright, Damien Wilkins, Saulius Stombergas, Λουκάς Μαυροκεφαλίδης, Gilbert Arenas, Michael Beasley, Andray Blatche, Bobby Brown, Will Bynum, Justin Dentmon, Jordan Crawford, Ike Diogu, Hamed Haddadi, Marcus Haislip, Mike Harris, Lester Hudson, Pooh Jeter, Bernard James, Ivan Johnson, Stephon Marbury, Will McDonald, Josh Powell, Alex Scales, James Singleton, Roy Tarpley, Sebastian Telfair, Jeremy Tyler, Chris Singleton, Von Wafer, Delonte West, D.J. White, Shelden Williams, Marcus Williams, Carlos Boozer, Darius Adams, Donald Sloan, Yi Jianlian, Chris Andersen, God Shammgod, Scott Burrell, Randolph Morris, JJ Hickson, MarShon Brooks, Jason Thompson, Samuel Dalembert.

Ανάμεσα στα ονόματα θα διακρίνατε αυτά των Chandler, Francis, Fredette, McGrady, Arenas, Smith, Artest, Beasley, Blatche, Crawford, Marbury, Powell, Tarpley, Singleton, West, Wafer, Boozer, Andersen. Όλοι τους παίκτες με καριέρα στο ΝΒΑ, που για τους δικούς τους λόγους ο κάθε ένας προτίμησαν 2-3 εκατομμύρια δολάρια στην Κίνα, παρά την μάχη για μια minimum συμφωνία στο ΝΒΑ και μια θέση στην άκρη του πάγκου κάποιας ομάδας.

Η CBA χωρίζεται σε δυο divisions και έχει 20 ομάδες. Πρωταθλήτρια της σεζόν 2016-17 ήταν οι Xinjiang Flying Tigers, η ομάδα που βρίσκεται πραγματικά στην άλλη άκρη της χώρας από την συντριπτική πλειοψηφία των συλλόγων της χώρας. Για να καταλάβετε πόσο μεγάλες είναι οι αποστάσεις, οι Flying Tigers πρέπει να ταξιδέψουν 4.500 χιλιόμετρα για να φτάσουν για παράδειγμα στη Shenzen, 4.100 χιλιόμετρα για να πάνε στην Σαγκάη, 4.400 χιλιόμετρα για την Jilin.

Το πιο... κοντινό ταξίδι της συγκεκριμένης ομάδας είναι 3.200 χιλιόμετρα. Και όμως, προσέλκυσαν καλούς παίκτες, στηρίχθηκαν στον Darius Adams (πρώην της Laboral) και τον Andray Blatche, είχαν τον Zhou Qi που φέτος μετακόμισε στους Houston Rockets και δυο Αμερικανούς assistant coaches, έναν για την άμυνα και έναν για την φυσική κατάσταση των παικτών. Οι Flying Tigers που ιδρύθηκαν το 1999, αγωνίζονται σε μία από τις πιο μικρές έδρες της λίγκας (Hongshan Arena, 3800 θεατές) και βασικός τους χρηματοδότης είναι μια τράπεζα.

Όταν η Κινεζική Λίγκα ξεκίνησε να λειτουργεί τη σεζόν 1995-96, ήταν εντελώς ερασιτεχνική. Δεν υπήρχαν ξένοι παίκτες, δεν υπήρχε ταλέντο, δεν υπήρχε η παραμικρή οργάνωση, όμως οι Κινέζοι είχαν τρομερή δίψα για μπάσκετ υψηλού επιπέδου και με μικρά, αλλά σταθερά βήματα κατάφεραν να δυναμώσουν το προϊόν τους. Βλέπετε, μια χώρα με πληθυσμό 1.373.541.278 ανθρώπων έχει περίπου 300.000 φίλους του μπάσκετ, οπότε καταλαβαίνετε πως η αγορά είναι τεράστια, τόσο μεγάλη που δεν μπορεί να συγκριθεί με άλλη.

Στο ξεκίνημά της, λοιπόν, η CBA ήταν μια λίγκα που διαχειρίζονταν άνθρωποι με όραμα, αλλά παντελή έλλειψη γνώσεων γύρω από το άθλημα. Οι John Spencer, James Hodges, Marlon Kimbrough, Kennard Robinson, Wayman Stricklant, Nantambu Willingham ήταν οι πρώτοι Αμερικανοί που μετακόμισαν στη χώρα για να βοηθήσουν το άθλημα να μεγαλώσει και οι πρώτοι που έζησαν τη θέληση των τοπικών παραγόντων να δημιουργήσουν αυτό που αργότερα οι Κινέζοι ονόμασαν "backyard of the NBA". Οι ντόπιοι αθλητές δεν ήταν ψηλοί, δεν κάρφωναν, δεν μπορούσαν να ενθουσιάσουν το κοινό, οπότε ακόμη και ερασιτέχνες Αμερικανοί πήραν συμβόλαια 15000 και 20000 δολαρίων τον μήνα, την ώρα που ζούσαν σε πέντε αστέρων ξενοδοχεία και απολάμβαναν τα προνόμια αντίθετα με τους Κινέζους που έμεναν σε διαμερίσματα κατά δεκάδες και δεν διέφεραν σε τίποτα από φυλακισμένους.

Ο πρώτος πραγματικά καλός Αμερικανός που έπαιξε στη Λίγκα, ήταν ο Chris Andersen (ο "Birdman") το 1999. Ήταν η εποχή που οι Mengke Bateer, Yao Ming, Wang Zhizhi άρχησαν να μπαίνουν στο στόχαστρο των ομάδων του ΝΒΑ. Όταν ο πρώτος πήγε στους Dallas Mavericks κι ο δεύτερος στους Houston Rockets, η CBA άρχισε να ηχεί πιο... γλυκά στα αυτιά των Αμερικανών. Χρόνο με τον χρόνο όλο και περισσότεροι έκαναν το ταξίδι προς την Ανατολή με τους Aaron Brooks, Wilson Chandlet, Kenyon Martin, J.R. Smith να υπογράφουν μεγάλες συμφωνίες που άγγιξαν τα 3.000.000 δολάρια ΚΑΘΑΡΑ για έξι μήνες δράσης και προπόνησης.

Με την ευρωπαϊκή οικονομία να χειροτερεύει τα τελευταία χρόνια και με την αμερικανική αγορά να βλέπει το salary cap να εκτοξεύεται, η Κίνα έγινε κάτι σαν... ενδιάμεση κατάσταση για πολλούς αθλητές που δεν ήθελαν το minimum των βετεράνων στις ΗΠΑ και τη σκληρή και μεγάλη σεζόν στην Ευρώπη. Με απλά λόγια, ο Edwin Jackson που ήταν φέτος πρώτος σκόρερ στη Liga Endesa με μαγική μάλιστα σεζόν, προτίμησε να πάρει κάτι σαν 2.000.000 στην Κίνα και την Άνοιξη θα προσπαθήσει να βρει μια ομάδα στην Ευρώπη για να τελειώσει εδώ την περίοδο 2017-18. Η regular season στην Κίνα ξεκινά στα τέλη Οκτωβρίου και ολοκληρώνεται στα τέλη Φεβρουαρίου. Ο Μπουρούσης, για παράδειγμα, ενδέχεται να πάρει ένα ποσό που θα ξεπερνά τα 2.000.000 δολάρια για να παίξει μπάσκετ για τέσσερις μήνες. Αν μπει στα playoffs και φτάσει μέχρι τους τελικούς, θα μείνει στην Κίνα μέχρι τα μέσα Απριλίου. Maximum έξι μήνες μπάσκετ δηλαδή, με μεγάλα ταξίδια μεν, λίγες πραγματικά έντονες προπονήσεις και μπάσκετ καλού επιπέδου, όχι όμως πολύ υψηλού.

Οι έμπειροι Aaron Jackson - Keith Langford(;) έκαναν ακριβώς τις ίδιες σκέψεις. Ο πρώτος βρέθηκε κοντά στον Ολυμπιακό, δεν πήρε όμως εγγυημένο διετές συμβόλαιο και τελικά προτίμησε τη μικρή σεζόν της Κίνας, όπως και ο 34χρονος Langford που θα προσπαθήσει να κρατήσει το κορμί του σε καλή κατάσταση, θα πάρει ένα εξαιρετικό ποσό και θα έχει του χρόνου την ευκαιρία να επιστρέψει στη EuroLeague αν προκύψει μια καλή πρόταση.

Η Κίνα ήταν κάποτε μια τρομακτική εμπειρία για τους ποιοτικούς μπασκετμπολίστες, οι ιστορίες που κυκλοφορούν από τους... πρωτοπόρους Αμερικανούς είναι πραγματικά ασύλληπτες, όμως η CBA έχει πλέον "μεγαλώσει" και μάλιστα υπερβολικά με αποτέλεσμα να "κλέβει" παίκτες από το ΝΒΑ και τη EuroLeague. Κάθε ομάδα έχει το δικαίωμα να βάλει στο roster της δυο ξένους και έναν Ασιάτη (εκτός Κίνας) που προέρχεται συνήθως από το Ιράν και την Ιορδανία, τις δυο καλές μπασκετικές σχολές της ηπείρου.

Για παράδειγμα, οι Beijing Ducks τους οποίους καθοδηγούν ο Γιάννης Χριστόπουλος με τον Χάρη Μαρκόπουλο, είχαν τη σεζόν 2016-17 τους Stephon Marbury - Grant Jerrett, ενώ αντικατέστησαν τον δεύτερο με τον Randolph Morris. Ο Errick McCollum κι ο Esteban Batista έπαιξαν στους Beiking Fly Dragons, ο Dwight Buycks κι ο JJ Hickson στους Fujian Sturgeons, ο Carlos Boozer στους Guangdong Southern Tigers, ο DJ Kennedy κι ο Alex Stephenson (πρώην του Πανιωνίου και των Memphis Grizzlies) στους Guangzhou Long-Lions, ο AJ Price κι ο Jason Thompson στους Shangong Golden Stars, ο Jimmer Fredette (κορυφαίος ξένος της σεζόν) κι ο Guerschon Yabusele στους Shanghai Skarks του Yao Ming, ο Jeremy Pago κι ο Maciej Lampe στους Shenzen Leopards που πήγε ο Langford, ενώ ο Μαυροκεφαλίδης έπαιξε στους Qingdao Eagles με τον Dominique Jones.

Τα περισσότερα γήπεδα είναι επιπέδου ΝΒΑ, ειδικά σε πόλεις όπως το Πεκίνο, η Σαγκάη, η Σαντόνγκ, αλλά και οι μικρότερες έδρες όπως για παράδειγμα αυτή των Zhejiang Guangsha Lions του Γιάννη Μπουρούση, είναι χρηστικές και έχουν όλες τις ανέσεις για τους αθλητές και τους θεατές. Το κοινό είναι αρκετές φορές πολύ φανατισμένο, άλλωστε έχουμε δει και πολύ άγριες μάχες να ξεσπούν στην εξέδρα και να μεταφέρονται στο παρκέ. Εχουμε δει φυσικά και πάρα πολύ ξύλο ανάμεσα σε Κινέζους μπασκετμπολίστες και Αμερικανούς, καθώς το σκληρό παιχνίδι των ντόπιων δεν είναι πάντα ανεκτό από τους ξένους που συχνά ότι κάνουν... χάρη που παίζουν σε αυτό το πρωτάθλημα.

Η Κίνα λειτουργεί πλέον σε επαγγελματικά πρότυπα. Δίνει σπουδαία συμβόλαια σε παίκτες όπως ο Langford, o Μπουρούσης, ο Scola, είναι ελκυστικός προορισμός για "μεσήλικες" αθλητές του ΝΒΑ που προτιμούν να είναι superstars των 2.000.000 δολαρίων και όχι benchwarmers για minimum αποδοχές στις ΗΠΑ, ενώ υπάρχουν και έξτρα προνόμια όπως σοφέρ και μάγειρες ώστε οι ξένοι να αισθάνονται σαν στο σπίτι τους. Τα γήπεδα είναι καλά, η σεζόν διαρκεί από τέσσερις έως έξι μήνες, οι προπονήσεις είναι ελάχιστες εξαιτίας των μεγάλων ταξιδιών, ενώ υπάρχουν και αρκετές ευκαιρίες για αθλητές μεγάλου βεληνεκούς εκτός μπάσκετ, είτε με διαφημίσεις, είτε με άλλου είδους business. Αν και οι πραγματικά μεγάλοι παίκτες θεωρούν τη CBA ως μια καλή ευκαιρία για να διατηρηθούν σε καλό επίπεδο ώστε την Άνοιξη να βρουν στην Ευρώπη ή το ΝΒΑ μια ακόμη ευκαιρία.

Όπως κι αν έχει, οι Κινέζοι έχουν κάνει τρομερή δουλειά, θεωρούνται όσο κι αν ακούγεται υπερβολικό η δεύτερη πιο σημαντική μπασκετική αγορά πίσω από εκείνη των Φιλιππίνων, συνεχίζουν να επενδύουν σημαντικά ποσά και ξέρουν πως όσο στο ΝΒΑ υπάρχουν συμβόλαια δυο ταχυτήτων (τα maximum των 35-40 εκατομμυρίων δολαρίων και τα minimum των βετεράνων), τόσο πιο ελκυστική θα είναι η λίγκα τους για τους Αμερικανούς αθλητές.

Και για τους Ευρωπαίους φυσικά, που βλέπουν την Κίνα πιο κοντά απ' όσο πραγματικά είναι.

Twitter @harris_stavrou