Στο μυαλό του Τσάβι Πασκουάλ
Ο Τσάβι Πασκουάλ παρουσίασε μέσω της EuroLeague τη φιλοσοφία του. Η πνευματική ετοιμότητα, ο πλουραλισμός, η προσαρμογή, οι παίκτες. Ένα κείμενο που παρουσιάζει όσα έχει στο μυαλό του για τον Παναθηναϊκό Superfoods.
Η στήλη "Coach's corner" της EuroLeague είναι αφιερωμένη αυτή την εβδομάδα στον Τσάβι Πασκουάλ. Ο προπονητής του Παναθηναϊκού Superfoods δεν κρύφτηκε πίσω από τετριμμένες κουβέντες και συνηθισμένες ατάκες. Αντ' αυτού, έφτασε όσο πιο βαθιά μπορούσε σε όσα έχει στο μυαλό του, παρουσιάζοντας και αναλύοντας την προπονητική του φιλοσοφία. Μία μικρογραφία όσων κάνει στο "τριφύλλι" δηλαδή τον τελευταίο ενάμιση χρόνο.
Το παράδειγμα με τους τηλεφωνικούς αριθμούς, η "υποχρέωση" για προσαρμογή στις εκάστοτε περιστάσεις, το... μοίρασμα της προπόνησης σε επίθεση και άμυνα, η ανάγκη να πειστούν οι παίκτες για τον "σωστό δρόμο", ο μαραθώνιος και το σπριντ. Αυτά και άλλα πολλά, μέσα από το μυαλό του 45χρονου τεχνικού, ο οποίος δεν παρέλειψε να εξηγήσει πόσο διαφορετικό είναι να αναλαμβάνει μια ομάδα, σαν τον Παναθηναϊκό Superfoods, μετά την εκκίνηση της σεζόν από το να την "χτίζει" από την αρχή.
Αναλυτικά το blog του Τσάβι Πασκουάλ στην ιστοσελίδα της EuroLeague:
Πιστεύω ότι γενικά οι προπονητές, συμπεριλαμβανομένου κι εμού, πρέπει να κάνουν ένα βήμα πίσω, να κοιτάζουν το ρόστερ που έχουν στα χέρια τους και να σκέφτονται πως μπορούν να κάνουν την ομάδα τους όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική. Συνήθως δεν έχει να κάνει με το πως θέλεις να παίζεις, αλλά με το πως πρέπει να παίζεις προκειμένου να φέρεις την ομάδα σου στην καλύτερη δυνατή θέση για να κερδίζει. Υπάρχουν πολλά μονοπάτια για τη νίκη, αλλά πρέπει να τα καταφέρεις με τους παίκτες που έχεις διαθέσιμους.
Από την άλλη, είμαι ένας προπονητής που του αρέσει να δουλεύει στις δύο πλευρές του παρκέ, τόσο σε άμυνα όσο και σε επίθεση, το ίδιο. Δεν δίνω περισσότερη έμφαση σε κάτι από τα δύο συγκεκριμένα. Θέλω η ομάδα μου να είναι σοβαρή στις δύο περιστάσεις, να δουλεύω για να τη βοηθήσω να τα καταφέρει. Το 50% της προπόνησής μου είναι αφιερωμένο στην επίθεση και άλλο τόσο στην άμυνα.
Η φιλοσοφία μου είναι ότι για να είσαι επιτυχημένος, πρέπει οι παίκτες να ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο πνευματικό εμπόδιο. Κάθε μέρα πρέπει να μαθαίνουν κάτι νέο, μέσα από την σκληρή δουλειά. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα κομμάτι της ταυτότητάς μας ως ομάδα (στον Παναθηναϊκό), να προσπαθούμε να είμαστε μια ομάδα που οι παίκτες βρίσκονται στο υψηλότερο πνευματικό σε ό,τι αφορά στην εκτέλεση και τη συγκέντρωση.
ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
Σκέψου ότι κάποιος σου έχει δώσει μία λίστα με τριάντα (30) τηλέφωνα και σου έχει ζητήσει να τα απομνημονεύσεις όλα. Όταν κοιτάς για πρώτη φορά τη λίστα, θεωρείς ότι είναι κάτι αδύνατο. Οι γονείς μας όμως ήξεραν τριάντα (30) τηλέφωνα απ' έξω. Γιατί λοιπόν αυτοί τα κατάφεραν κι εμείς όχι; Επειδή πρέπει να μάθεις, βάζοντας κάθε φορά κι από πέντε παραπάνω στη λίστα. Αν προσπαθήσεις να τα μάθεις όλα με τη μία, απλά δεν μπορείς να τα καταφέρεις. Γι αυτό η φιλοσοφία μου είναι βασισμένη στη μεθοδολογία και στο να προσπαθείς να σπάσει τα πνευματικά σου όρια, όντας καλύτερος μέρα με τη μέρα.
Όταν υπογράφεις έναν νέο παίκτη, ο προπονητής πρέπει να προσπαθήσει να μάθει όσα περισσότερα μπορεί γι αυτόν. Τον χαρακτήρα του, το οικογενειακό του περιβάλλον, πόσο εύκολο είναι γι αυτόν να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, την ηλικία του. Υπάρχουν πολλές συνισταμένες που πρέπει να λάβεις υπόψιν. Κάποιες φορές όμως, υπογράφεις αυτόν που μπορείς να υπογράψεις, όχι απαραίτητα αυτόν που είχες ως πρώτη επιλογή. Οπότε γι αυτό πρέπει κι εσύ να προσαρμοστείς στα πνευματικά χαρακτηριστικά του ρόστερ σου. Κάποιες φορές πας πιο γρήγορα, κάποιες άλλες πιο αργά. Όπως και να έχει, πρέπει να προσαρμόζεσαι στην πραγματικότητα και αυτά που έχεις μπροστά σου.
Ο ΜΑΡΑΘΩΝΟΔΡΟΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΠΡΙΝΤΕΡ
Φυσικά, το αθλητικό και τακτικό κομμάτι επίσης επηρεάζει τον ρυθμό με τον οποίο γίνεται η δουλειά στην ομάδα. Όταν όμως το πράγμα πηγαίνει στη φιλοσοφία, το πνευματικό είναι αυτό που βρίσκεται σε πρώτο πλάνο. Αν έχεις μαραθωνοδρόμους, δεν μπορείς να περιμένεις πως θα κερδίσεις στο σπριντ. Οπότε, η δύναμή σου θα είναι η αντοχή, όχι η ταχύτητα. Δεν έχει σημασία πόσο σκληρά δουλεύεις, δεν υπάρχει περίπτωση να κερδίσεις μια κούρσα εκατό μέτρων, μπορείς όμως να κερδίσεις έναν μαραθώνιο. Πράγμα που σημαίνει πως δεν μπορείς να εύχεσαι για κάτι που δεν μπορείς να επηρέασεις και να αλλάξεις. Η δουλειά του προπονητή είναι να πάρει το περισσότερο που μπορεί από τους παίκτες του. Πάντα προσπαθώ να βλέπω τους παίκτες μου με θετικό τρόπο, με αυτά που έχουν, όχι με αυτά που δεν έχουν ή δεν μπορούν να κάνουν.
Μιλάμε για ένα ποτάμι που έχει διπλή κατεύθυνση, αφού μιλάμε για την επικοινωνία του προπονητή με την ομάδα, αλλά και των παικτών μεμονωμένα. Όλοι έχουν σχέση με κάποιον άλλον. Ο προπονητής έχει με το σύνολο, αλλά κάποιες φορές έχει και με συγκεκριμένο παίκτη. Δεν είμαι από αυτούς που μιλούν αρκετά με τους παίκτες για να τους δώσω να καταλάβουν τι θέλω από εκείνους. Θέλω να καταλαβαίνουν ότι κάποια πράγματα πρέπει να τα κάνουν μόνοι τους. Γιατί, αν πιστεύεις πως μπορείς να κάνεις κάτι, είναι πολύ καλύτερο από το να εξωθείς κάποιον να το κάνει. Φυσικά, πρέπει να ηγούμαι της ομάδας, αλλά σε κάθε περίπτωση θέλω να οδηγώ τους παίκτες στο σημείο να αντιλαμβάνονται οι ίδιοι τι είναι σωστό να κάνουν.
ΤΟ "ΧΤΙΣΙΜΟ" ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
Όταν "χτίζεις" μια ομάδα, ο σεβασμός, η θυσία, η συνεργασία και η επικοινωνία είναι μεταξύ αυτών που αποτελούν τα βασικά συστατικά υλικά. Είναι μεταξύ των βασικών υλικών που απαιτούνται προκειμένου να δημιουργήσεις τη χημεία εντός της ομάδας. Όταν ένας παίκτης ξεφύγει από αυτές τις αξίες, μπορεί να έχεις πρόβλημα. Τότε είναι που πρέπει να παρεμβαίνεις. Καθημερινά, όμως, με τη δική σου αφοσίωση, το παράδειγμα και τα ηγετικά χαρακτηριστικά, πρέπει να φέρνεις την ομάδα στο σημείο να αντιλαμβάνεται η ίδια τα πάντα και να τα υποδέχεται με τέτοιο τρόπο ώστε να τα κάνει κτήμα της.
Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΠΕΡΣΙ
Όταν ήρθα στον Παναθηναϊκό πέρσι, η ομάδα ήταν ήδη έτοιμη, οπότε η κατάσταση ήταν διαφορετική. Σε τέτοιες περιπτώσεις, προτεραιότητα είναι η νίκη. Πρέπει να πάρεις όσα περισσότερα μπορείς από μια ομάδα που σχεδιάστηκε από άλλη ομάδα, οπότε πρέπει απλά να βάλεις σιγά σιγά τις δικές σου ιδέες. Αν είσαι υπερβολικός στις πληροφορίες που δίνεις, τότε μπορεί να οδηγήσεις το σύνολο σε μια υπερφόρτωση. Πρέπει να κινηθείς έξυπνα και να πάρεις όσα περισσότερα καλά μπορείς, από μια ομάδα που είναι ήδη δομημένη.
Το να ξεκινάς στην preaseason με μία "δική σου" ομάδα είναι πολύ σημαντικό. Στην εποχή μας, η προετοιμασία είναι πιο σημαντική από ποτέ. Παρότι έχουμε τα συνηθισμένα προβλήματα με τις απουσίες λόγω εθνικών ομάδων, με μικρή περίοδο δουλειάς με όλα τα μέλη της ομάδας και με περισσότερα από ογδόντα παιχνίδια, δεν υπάρχει πολύς χρόνος για δουλειά στην προπόνηση από την στιγμή που ξεκινά η σεζόν. Γι αυτό, η δουλειά που γίνεται στην preseason είναι πιο σημαντική και κάνει πιο εύκολη τη ζωή σου στη συνέχεια.
Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως το μπάσκετ αφορά στους παίκτες. Αυτοί είναι στο γήπεδο. Πρέπει όμως να τους βοηθήσουμε ώστε να είναι έτοιμοι να αγωνιστούν. Οι αποφάσεις παίρνονται σε εκατοστά του δευτερολέπτου, γι αυτό πρέπει να είναι έτοιμοι πνευματικά να πάρουν τη σωστή απόφαση. Από εκεί και πέρα, πρέπει να έχουν επίσης την επιθυμία για να γίνει αυτό, αλλά αυτό είναι κάτι διαφορετικό. Το βασικότερο όλων είναι να βρίσκονται όλοι στην ίδια κατεύθυνση, συγκεντρωμένοι. Πάντα προσπαθώ για την πνευματική ετοιμότητα.
Η ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Το μπάσκετ συνεχίζει να εξελίσσεται και να αλλάζει, κάποια πράγματα που προσπαθώ να κάνω τώρα, δεν τα έκανα ποτέ στη Βαρκελώνη. Έτσι θα γίνεται πάντα. Δεν προσπαθώ να προσαρμόζω όσα έκανα στη Βαρκελώνη. Προσαρμόζομαι στους παίκτες μου, κοιτάζω τα εργαλεία που θα με βοηθήσουν να βάλω έναν πόντο παραπάνω από τον αντίπαλο. Κάποιες φορές, οι κανόνες αλλάζουν, τα σώματα των παικτών αλλάζουν.
Μετά την κατάκτηση του Final Four στο Παρίσι το 2010, η γραμμή του τριπόντου πήγε πιο μακριά. Αυτό άλλαξε τα πάντα. Υπάρχουν πολλές παράμετροι που οδηγούν στην αλλαγή του αθλήματος: η ικανότητα, το πνευματικό επίπεδο. Τα νέα παιδιά έχουν διαφορετική πνευματική προσέγγιση τώρα. Κάθε απόφαση που παίρνει ένας προπονητής πρέπει να έχει ένα "γιατί" από πίσω.
Το συμπέρασμα είναι ότι το να είσαι προπονητής στο μπάσκετ περιλαμβάνει ένα σύνολο πραγμάτων, που είναι αλληλένδετα. Δεν μπορείς να αγνοήσεις την επιθετική ή την αμυντική τακτική. Το να κάνεις του παίκτες να μεγαλώνουν πνευματικά, σαν να πηγαίνουν στο σχολείο όπου μαθαίνουν νέα πράγματα, είναι κάτι που πρέπει να έχεις πάντα υπόψιν. Πάντα πρέπει να κυνηγάς το καλύτερο κι αυτή η ιδέα πρέπει να βρίσκεται στα θεμέλια των σκέψεων ενός προπονητή, ενός παίκτη, ενός συλλόγου.
Θεωρώ ότι είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Κι από εκεί μπορείς να κάνεις τα πάντα: μπορείς να παρουσιάσεις αμυντικές στρατηγικές, που απαιτούν δυνατή πνευματική ετοιμότητα, και ούτω καθεξής.
Αν είσαι έτοιμος σε ένα βασικό πνευματικό επίπεδο, μπορείς να κάνεις ό,τι χρειάζεται ανά πάσα ώρα και στιγμή. Καλύτερα και γρηγορότερα.