Τι σημαίνει το salary cap που έρχεται στην EuroLeague, ο Μποντιρόγκα προτείνει αρχιδιαιτητή
Το salary cap δεν έρχεται, θα γίνει πραγματικότητα από την σεζόν 2024-25 και ο Γιάννης Φιλέρης γράφει για το ανεφάρμοστο financial fair play, τον εξορθολογισμό του μπάτζετ αλλά και για τον διάδοχο του Ρίτσαρντ Στόουκς στη θέση του επικεφαλής της διαιτησίας.
Ο νέος CEO της EuroLeague, Παούλιους Μοτεγιούνας, μίλησε για πλήρη διαφάνεια στους αριθμούς των συμβολαίων των ομάδων και επιβεβαίωσε πως από την μεθεπόμενη σεζόν (2024-25) θα ισχύσει, για πρώτη φορά στην Ευρώπη, το salary cap, στα πρότυπα του ΝΒΑ.
Θα μπει δηλαδή ανώτατο όριο στο συνολικό ποσό, που κάθε κλαμπ μπορεί να ξοδεύει για τα συμβόλαια των παικτών του. Ταυτόχρονα θα καταργηθεί το οικονομικό fair play, καθώς στην πράξη και με βάση την διάρθρωση των ομάδων της διοργάνωσης αποδείχθηκε εν πολλοίς άδικο...
Η απόφαση των μετόχων για την επιβολή του σάλαρι-καπ είναι ειλημμένη και πιστεύουν ότι έτσι θα καταφέρουν:
- Τον εξορθολογισμό στα ύψη των συμβολαίων και την απάλειψη ανισοτήτων που υπάρχουν ανάμεσα στις ομάδες, ή καμιά φορά μεταξύ των παικτών στο ίδιο το κλαμπ.
- Την ρύθμιση της αγοράς, που πολλές φορές έχει ξεφύγει από τις διαθέσεις των ατζέντηδων.
Πόσο, όμως, μπορεί να είναι το ύψος του σάλαρι καπ, που θα επιβληθεί από το 2024 και μετά; Πόσα εκατομμύρια ευρώ θα δικαιούται να διαθέσει κάθε ομάδα για την συγκρότηση του ρόστερ της; Υπάρχουν αρκετά πράγματα που θα λάβουν υπόψη όσοι εργάζονται για τον υπολογισμό του συγκεκριμένου ποσού.
Η συζήτηση για το σάλαρι-καπ δεν είναι καινούργια. Γίνεται τουλάχιστον μια τετραετία, αφού το περίφημο financial fair play αποδείχθηκε ότι δεν μπορούσε να λειτουργήσει επί ίσοις όροις. Για κάποια κλαμπ τα έσοδα ήταν συγκεκριμένα και φανερά, για κάποια άλλα όχι.
Οι ρωσικές ομάδες και ειδικά η ΤΣΣΚΑ έβρισκε πάντα τον τρόπο να ανεβάζει το μπάτζετ της πέραν των εσόδων της, καθώς υπήρχε μια αδιαόρατη και αδιευκρίνιστη διαπλοκή που συνήθιζαν να έχουν οι ιδιωτικοί σπόνσορες και οι κρατικές επιχορηγήσεις. Τον δρόμο της ακολούθησαν, από διαφορετική αφετηρία οι δυο ισπανικοί κολοσσοί, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα.
Οι δυο μεγάλες ομάδες ανήκουν πρακτικά και ουσιαστικά στα ομώνυμα ποδοσφαιρικά κλαμπ, τα έσοδα των οποίων -σε σχέση με εκείνα του μπάσκετ- είναι η μέρα με τη νύχτα. Δυο παραδείγματα:
- Το 2019 η Ρεάλ Μαδρίτης ανακοίνωσε συμφωνία με την Adidas ύψους 1.1 δισεκατομμυρίου ευρώ και διάρκειας εννιά ετών. Περίπου 122 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο εισρέουν στο Ταμείο της Ρεάλ, μόνο από την αθλητική εταιρεία που ντύνει όλα τα τμήματα του κλαμπ.
- Κάπου 120 εκατομμύρια ευρώ ετησίως προβλέπει το αντίστοιχο συμβόλαιο που έχουν υπογράψει Μπαρτσελόνα και Nike, το οποίο εκπνέει το 2026.
Απ' αυτά τα ποσά, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα, υπολογίζουν ότι 10 εκατομμύρια ανήκουν στα έσοδα του μπάσκετ και κάπως έτσι μπορούν να δικαιολογήσουν προϋπολογισμούς 30 και 40 εκατομμυρίων, χωρίς να έχουν παραβεί το financial fair play που ορίζει ότι τα μπάτζετ διαμορφώνονται σε ένα συσχετισμό 60% βάσει εσόδων και 40% από τις τσέπες των ιδιοκτητών.
Με αυτόν τον τρόπο δικαιολογήθηκαν υπερβολικά συμβόλαια, όπως αυτό που είχε υπογράψει ο Νίκολα Μίροτιτς στην Μπάρτσα, όταν αποφάσισε να εγκαταλείψει το ΝΒΑ, επιστρέφοντας οριστικά στην Ευρώπη.
Όπως καταλαβαίνει κανείς ο ανταγωνισμός με την πλειοψηφία των ομάδων της EuroLeague έγινε ολότελα άνισος. Ποιά ομάδα μπάσκετ στην Ευρώπη μπορεί να δικαιολογήσει έσοδα 10 εκατ. από την εταιρεία που ντύνει τους παίκτες της; Το FFP αποδείχθηκε επί της ουσίας ανεφάρμοστο και οι μέτοχοι της διοργάνωσης συμφώνησαν στο σάλαρι-καπ.
Το μέτρο θα αφορά, βέβαια, μόνο τα συμβόλαια των παικτών και η υπέρβαση του θα επιφέρει φόρο πολυτελείας, ο οποίος θα μοιράζεται στους υπόλοιπους συλλόγους. Σημειώστε ότι τα συμβόλαια θα υπολογίζονται στο καθαρό ποσό, χωρίς υπολογίζεται η εφορία, η οποία σε κάθε χώρα είναι διαφορετική.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι θα υπάρχει και πλήρης διαφάνεια στα μπάτζετ κάθε ομάδας - σε σχέση με τα συμβόλαια των παικτών, κάτι που μέχρι τώρα τα ξέρουμε μέσα στις άκρες. Εξυπακούεται ότι δεν τίθεται θέμα "μαύρου χρήματος" το οποίο, με βάση τους κανονισμούς, είναι αδύνατο να διακινηθεί (και οι όποιες παραβάσεις τιμωρούνται με πολύ αυστηρά πρόστιμα).
Δεν είναι τυχαίο ότι η Μπαρτσελόνα αποφάσισε τη δραστική μείωση του μπάτζετ εν όψει της νέας χρονιάς και ήδη ο Νίκολα Μίροτιτς έχει βγει στην αγορά, αναζητώντας νέο συμβόλαιο, με λιγότερες ωστόσο αποδοχές από τα 4.5 εκατομμύρια ευρώ, που έπαιρνε ετησίως από τους "μπλαουγκράνα". Ανάλογες περικοπές ετοιμάζει και η Ρεάλ Μαδρίτης, με στόχο τα δυο κλαμπ να ετοιμαστούν εν όψει salary cap.
Η γενική εκτίμηση είναι ότι τα συμβόλαια θα αρχίσουν να εξορθολογίζονται, χωρίς να σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν και φέτος υπερβολές, ειδικά από τα κλαμπ που ψάχνουν την αγωνιστική τους βελτίωση μέσω των (πολλών) μεταγραφών.
Θα έχει ενδιαφέρον η φετινή μεταγραφική σεζόν, όπως βέβαια και ο προσδιορισμός του ποσού που θα επιβληθεί σαν σάλαρι καπ, για πρώτη φορά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Οι πρώτοι, πάντως, που θα το δοκιμάσουν είναι οι Γάλλοι. Η ξέφρενη οικονομική πολιτική της Μονακό υποχρέωσε την LNB να επιβάλλει σάλαρι καπ για τα επόμενα τρία χρόνια.
Μάλιστα, οι Μονεγάσκοι σκέφτονται να ... κατεβάσουν δυο ομάδες. Μια στο γαλλικό πρωτάθλημα και άλλη μια στην Ευρωλίγκα, ώστε να μην έχουν πρόβλημα.
Ο Μποντιρόγκα ετοιμάζει πρόταση για τη διαιτησία
Όλα αυτά έρχονται στο μέλλον. Άμεσα η EuroLeague αναμένεται να αλλάξει υπεύθυνο διαιτησίας, αφού ο Ρίτσαρντ Στόουκς μετά από μια πενταετία αποχωρεί από τη συγκεκριμένη θέση. Υπήρξε μια προσπάθεια ανανέωσης της συνεργασίας για κάποιο χρονικό διάστημα, τελικά όμως αποφασίστηκε να εφαρμοστεί το συμβόλαιο του αρχιδιαιτητή, το οποίο εκπνέει στο τέλος Ιουνίου.
Την υπόθεση της διαιτησίας χειρίζεται ο Ντέγιαν Μποντιρόγκα. Ο πρόεδρος της EuroLeague ολοκληρώνει τις επαφές του και μαζί με την επιτροπή διαιτησίας όπου μετέχουν εκπρόσωποι των μετόχων ετοιμάζονται οι τελικές προτάσεις.
Η Ευρωλίγκα αναζητά τον τρίτο επικεφαλής στη διαιτησία από το 2000 και μετά. Ο Κώστας Ρήγας ήταν αυτός που έκανε τη μεγαλύτερη διαδρομή για 15 χρόνια. Ο Στόουκς τον διαδέχθηκε το 2015 και ήδη έμεινε στη θέση μια οκταετία. Να δούμε ποιος θα είναι ο τρίτος άνθρωπος που θα κατευθύνει τους ρέφερι και αν θα επαληθευθεί το σενάριο για συμμετοχή και άλλων δυο έμπειρων παραγόντων, σε μια διευρυμένη επιτροπή διαιτησίας...