Ενδεχομένως να διάβασες κάπου πως o Mahershala Ali είναι ο πρώτος Μουσουλμάνος που κέρδισε Oscar. Αν ασχολήθηκες λίγο περισσότερο με την περίπτωση του, θα έμαθες και ότι είναι ο πρώτος μπασκετμπολίστας, κολεγίου της Division I που πήρε σπίτι του το χρυσό αγαλματάκι. Αυτή ήταν η ασίστ που πήραμε για να σου συστήσουμε έναν ξεχωριστό άνθρωπο, που πρωταγωνίστησε σε μια πολύ ξεχωριστή ταινία. Το Moonlight θα ήταν χρήσιμο να το ξέρεις για πολλούς περισσότερους λόγους, από το λάθος που έγινε στην αναφώνηση του νικητή της κατηγορίας, τη βραδιά των Oscars .

Ο νικητής της ύψιστης διάκρισης, για β' ανδρικό ρόλο... και τον οποίον μάλλον θυμάσαι από το House of Cards, γεννήθηκε στις 16/2 του 1974, στο Hayward, πόλη της California. Ναι, των ΗΠΑ. Η Willicia και ο Phillip Gilmore (οι γονείς του) τον βάφτισαν Mahershalalhashbaz Gilmore. Η πρόταση άνηκε στη Willicia, χειροτονημένη ιερέα που τον μεγάλωσε με χριστιανικές αρχές.

Το όνομα του είναι το μεγαλύτερο όνομα που θα βρεις στη Παλαιά Διαθήκη και στο Βιβλίο του Ησαΐα, στο κεφάλαιο 8 (Τιμωρία και σωτηρία του Ιούδα), εδάφιο 3. Εκεί μπορείς να διαβάσεις “Και ο Ησαΐας εξακολουθών λέγει· ήλθον εις ένωσιν με την σύζυγόν μου και αυτή συνέλαβε και εγέννησεν υιόν, ο δε Κυριος μου είπε· ονόμασε τον υόν σου, ταχέως λαφυραγώγησον, πλήρως και τελείως λεηλάτησον”. Το “ταχέως λαφυραγώγησον” είναι το -εβραϊκό- Mahershalalhashbaz.

Προφανώς και δεν υπήρχε άνθρωπος -πέραν των δικών του- που να μπορεί να προφέρει το “Μαχσαλάλχασμπαζ” με άνεση και για αυτό από όταν θυμάται τον εαυτό του, θυμάται να τον φωνάζουν κάπως αλλιώς. “ Ως παιδί με αποκαλούσαν κυρίως Hershal” είχε αποκαλύψει στο Vanity Fair, τον περασμένο Οκτώβριο, όταν του επισήμαναν πως στους τίτλους τέλους του “The Curious Case of Benjamin Button” -εκεί έγινε η πρώτη κινηματογραφική του εμφάνιση- αναφερόταν με το βαφτιστικό του.

“ Για κάποιο διεστραμμένο λόγο, αν σκεφτείτε ότι είμαστε στο Hollywood, επέμενα να γράφουν το κανονικό μου όνομα. Και... ως εκ θαύματος, δεν υπήρξε μάνατζερ ή ατζέντης που να με πιέσει να το αλλάξω. Ώσπου άρχισα να βλέπω στον ύπνο μου πως “κόβω” κάποια 18 γράμματα. Στην αρχή αντιστάθηκα, αλλά όταν άρχισαν να δουλεύω στο “The Place Beyond the Pines”, αντιλήφθηκα πως... δεν χωρούσα στην αφίσα. Δεν ήθελα να αφήσω λίγες συλλαβές να αποτελέσουν εμπόδιο στην προσπάθεια μου να ζήσω την πληρέστερη εμπειρία που θα μπορούσα να ζήσω ως ηθοποιός”. Θα μου πεις “μα στο πόστερ της συγκεκριμένης ταινίας αναφέρθηκε ως Mahershala Ali”. Θα σου ζητήσω να περιμένεις λίγο. Θα φτάσουμε και στο τηλέφωνο-σοκ που έκανε στη μητέρα του, το 1999.

Ο σταρ της ανατολικής ακτής

Πρώτα θα ήθελα να σου πω κάποιες άλλες ιστορίες. Όπως ότι “ από τα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι τις πολλές μετακομίσεις που κάναμε. Στην ουσία, δεν μπορούσα να διατηρήσω τους ίδιους φίλους για αρκετό καιρό. Αυτό ήταν λίγο δύσκολο. Όπως και ότι ο πατέρας μου (σημείωση: πατριός) ζούσε στη New York. Εκεί πήγαινα τα καλοκαίρια και συναντούσα πραγματικά ενδιαφέροντες ανθρώπους. Έβλεπα παραστάσεις, ένιωθα τη μαγεία τους και μετά επέστρεφα στο Hayward, όπου έμενα με τους παππούδες μου και αισθανόμουν πολύ μικρός, γιατί είχα καταλάβει πόσο μεγάλος είναι ο κόσμος”. Είχε αποφασίσει να τον εξερευνήσει.

Όταν τελείωσε το σχολείο, ήξερε πολύ καλά πως ο μόνος τρόπος για να φοιτήσει σε κολέγιο ήταν μέσω πλήρους αθλητικής υποτροφίας. Πιο συγκεκριμένα, στο μπάσκετ. Το 1989 ήταν η χρονιά που πήγε από το Hayward High School στο Mt. Eden High “ και παρ' ότι ήταν σταρ στην ανατολική ακτή, δεν είχε το παραμικρό πρόβλημα να παίξει ως αναπληρωματικός. Δεν έχανε προπόνηση, δούλευε πολύ σκληρά και δεν παραπονιόταν ποτέ” θυμήθηκε για το “Mercury Νews” ο coach Ron Benevides. Η ομάδα του πήρε το πρωτάθλημα στην Division III της περιφέρειας, το 1990, με ρεκόρ 28-8.

Το Saint Mary του την πρόσφερε και εκείνος την άρπαξε, με τον παππού του να του λέει πως “αν αποφοιτήσεις με 3.0, θα σου δώσω 5.000 δολάρια”. Ως καλεσμένος στη ραδιοφωνική εκπομπή “Fresh Air” του NPR, στις 16 του μήνα, παραδέχθηκε ότι “ με ενδιέφερε να πάρω υποτροφία στην Division Ι, να παίξω μπάσκετ και να φοιτήσω δωρεάν σε κολέγιο. Πάντα σκεφτόμουν το επόμενο βήμα και παραδέχομαι πως κάποιες φορές ήμουν υπερφίαλος, όπως οραματιζόμουν πώς θα πάω πιο κάτω, πιο κοντά στην πραγματοποίηση του ονείρου που είχα να είμαι ελεύθερος και δημιουργικός”.

Σύντομα κατάλαβε πως η ταυτότητα του αθλητή δεν ήταν αυτή που θα ήθελε να κουβαλάει σε όλη του τη ζωή. “Δ εν είχα το πάθος που χρειαζόταν, για να κάνω καριέρα στον αθλητισμό. Σε κάποιο σημείο, αυτό που έκανα κυρίως ήταν να παίζω μπάσκετ, αλλά δεν προσπαθούσα ιδιαίτερα να γίνω καλύτερος. Ήταν ο τρόπος που είχα να συνεχίσω να προχωρώ προς τα εμπρός και να εκφράζομαι με τρόπους που δεν μου επέτρεπαν τα σπορ”. Πήρε την απόφαση να διεκδικήσει το κάτι διαφορετικό “όταν ένιωσα πως σιχαινόμουν το μπάσκετ. Έβλεπα παιδιά να οδηγούνται στην κατάθλιψη, να ισοπεδώνονται. Εμένα με είχαν απειλήσει με μεταφορά στο University of Denver και όλα αυτά συνέβαιναν στο όνομα των επιτυχιών και της παραγωγικότητας”, είπε σε συνέντευξη που έδωσε στο site του κολεγίου. Αποκήρυξε το σπορ ως αθλητής “αλλά ακόμα και σήμερα λατρεύω να παρακολουθώ παιχνίδια, στην τηλεόραση”.

Επειδή ήταν και τα 5.000 δολάρια του παππού του στη μέση, στο δεύτερο έτος άφησε τα ισπανικά άρχισε τα μαθήματα υποκριτικής. “ Στο πρώτο εξάμηνο οι βαθμοί που ήταν κακοί. Είχε πεθάνει ο πατέρας μου λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει το σχολείο και ήμουν σε κακή κατάσταση. Δεν με ενδιέφερε τίποτα. Μια μέρα, με κάλεσε η καθηγήτρια μου, Victoria Trostle, στο γραφείο της. Με ρώτησε τι συμβαίνει στη ζωή μου και σύντομα είχαμε καταλήξει κάπου. Ο θάνατος του πατέρα μου ήταν η απόλυτη τραγωδία για εμένα, αλλά δεν θα τη χρησιμοποιούσα ως δικαιολογία για να μπορώ να αποτύχω. Η δασκάλα μου με οδήγησε στα κατάλληλα βήματα για να περάσω το μάθημα της. Είναι κάτι που εκτιμώ μέχρι και σήμερα”.

Μετά τον ανέλαβε η Rebecca Εngle. “ Ήταν μια απίστευτη εμπειρία” ενημερώνει και ακόμα θυμάται τον ενθουσιασμό που ένιωσε, όταν η Engle του έδωσε ρόλο στο “Spunk”, παραγωγή που “ανέβασε” στο πανεπιστήμιο, όταν εκείνος ήταν τελειόφοιτος. “ Είχα πάει στο SMC για να ζήσω την καλύτερη εμπειρία που μπορούσα να έχω ως αθλητής και όταν έφυγα το μόνο που ήθελα ήταν να ζήσω τη ζωή του καλλιτέχνη και του ολοκληρωμένου ανθρώπου. Στα χρόνια που φοίτησα, άλλαξα. Άρχισα να γράφω, να ασχολούμαι με την ποίηση και αντιλήφθηκα πως όλα τα πράγματα έχουν μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος. Αυτό το τελευταίο είναι το πιο σημαντικό στον πραγματικό κόσμο”.

Αποφάσισε να... αράξει για ένα χρόνο. Να ζήσει τη ζωή του. Όταν έκλεισε και αυτός ο κύκλος “ η Εngle μου είχε κλείσει audition στο California Shakespeare Festival. Με πήραν ως μαθητευόμενο και έγινα μέλος γκρουπ νέων ηθοποιών, με τους οποίους διαβάζαμε και δουλεύαμε μαζί για τέσσερις μήνες. Αυτό που κάναμε παρέπεμπε περισσότερο στην εμπειρία μου ως αθλητή, παρά ως μαθητή. Στο τέλος της ημέρας, ήμασταν όλοι εξαντλημένοι και έπρεπε να βρούμε τρόπο να συνεχίσουμε. Έχω την αίσθηση πως το μπάσκετ μου και τα χρόνια που έζησα ως παίκτης, μου έδωσαν προβάδισμα, στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή”. Του πρόσφεραν δουλειά για τον επόμενο χρόνο “αλλά έπρεπε να τελειώσω τις σπουδές μου”, στη μαζική επικοινωνία.

Με την επιστροφή του στο Saint Μary, έπαιξε και πάλι μπάσκετ (γιατί αλλιώς θα πήγαινε περίπατο η υποτροφία), ενώ αρνήθηκε δουλειά στα ferryboats του San Francisco “για 20 δολάρια την ώρα. Είπα “όχι” γιατί ένιωσα πως θα νιώσω άνετα και θα “κολλήσω” εκεί”. Και πάλι δεν είχε καταλήξει στο “μετά” “ ώσπου μου έδωσε μια κάρτα η κ. Τrostle, στην οποία έγραφε ότι θα ήταν χρήσιμο να μπω σε ένα από τα καλύτερα προγράμματα υποκριτικής της χώρας. Τον Φεβρουάριο του 1997 πέρασα από audition στο New York University”. Για την επόμενη τριετία το πρόγραμμα του ήταν γεμάτο, έξι ημέρες την εβδομάδα, για 12 ώρες την ημέρα. “Άρχισα να νιώθω πιο άνετα με τον εαυτό μου” πριν “καεί” στο τέλος της δεύτερης χρονιάς. “ Συνειδητοποίησα τις αδυναμίες μου, τα όρια μου και έγινα πιο προσεχτικός με τη ψυχή μου, την οποία έπρεπε να “βάζω” σε όποια ιστορία επρόκειτο να διηγηθώ”. Πήρε το masters το 2000. Είχε κάνει ήδη το τηλέφωνο που λέγαμε, στη μητέρα του.

Στις 31/12 του 1999, η Amatus Sami-Karim, τότε σύντροφος και μετέπειτα σύζυγος του Mahershala τον πήγε, για δεύτερη φορά σε ένα τζαμί. “ Είχε μεγαλώσει ως μουσουλμάνα και σε εκείνη τη φάση, προσπαθούσε να καταλήξει στο ποια είναι η σχέση της με το Ισλάμ. Πήγαμε μαζί σε τζαμί, στη Φιλαδέλφεια και ένιωθα αμέσως κάτι πολύ έντονο, στην προσευχή. Μολονότι δεν καταλάβαινα λέξη, δάκρυα γέμισαν το πρόσωπο μου και ένιωσα να έχω πνευματική επαφή που ήθελα να εξερευνήσω”. Ήδη από το σχολείο είχε αρχίσει να αμφισβητεί “ τον Ιησού και δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί με έμαθαν να προσεύχομαι σε εκείνον, αντί να προσεύχομαι στο Θεό”. Ασπάστηκε το Ισλάμ, άλλαξε το επίθετο του σε Ali και ενημέρωσε τη μητέρα του “ που όχι, δεν τρελάθηκε. Υπάρχει αγάπη και σεβασμός μεταξύ μας”.

"Ποιος τρομοκράτης μπορεί να έχει εβραϊκό όνομα και μουσουλμανικό επίθετο;"

Μετά, προέκυψαν οι Δίδυμοι Πύργοι “και κλείστηκα στον εαυτό μου, γιατί ο κόσμος με κοιτούσε σαν να ήμουν εγώ ο υπεύθυνος. Δεν πιστεύω πως όσα διδάσκει το Ισλάμ δικαιολογούν πράξεις, σαν και αυτές. Αντιθέτως, θεωρώ ότι αυτό που έγινε ήταν ακριβώς το αντίθετο από όσα διδάσκει το Ισλάμ”. Την 11η Σεπτεμβρίου δούλευε στο Βανκούβερ “ και στις πτήσεις μου διαπίστωσα από νωρίς ότι στο εξής θα χρειαζόμουν ένα 20λεπτο για να επιβιβαστώ.

Ήμουν στη λίστα παρακολούθησης, πράγμα που συνεχίστηκε για χρόνια. Μετά τον “Πατριωτικό Νόμο” συνήθισα και να ανοίγουν τα πακέτα που μου έστελναν με ταχυδρομείο, ενώ όταν επιχείρησα να ενοικιάσω ένα σπίτι, ανακάλυψα πως είχαν “παγώσει” τους λογαριασμούς μου. Ρώτησα τι συμβαίνει και μου απάντησαν πως συνονόματος μου ήταν στη λίστα παρακολούθησης. Προς μεγάλη μου έκπληξη αναρωτήθηκα “ποιος τρομοκράτης μπορεί να 'χει εβραϊκό μικρό όνομα και αραβικό επίθετο;”.

Μετά σχολίασε πως “όταν έχεις μεγαλώσει ως μαύρος, δεν είναι ακριβώς σοκ να διαπιστώνεις πώς αντιμετωπίζουν όσους έχουν ασπαστεί το Ισλάμ. Οι διακρίσεις που ζεις είναι πάνω κάτω οι ίδιες. Με έχουν σταματήσει άπειρες φορές οι αρχές, ενώ οδηγώ το αυτοκίνητο μου για να με ρωτήσουν αν είναι προαγωγός ή πού κρύβω το όπλο μου, πριν αρχίσουν να ψάχνουν το όχημα μου. Η σύζυγος μου φορά μαντήλα και έχω να σας πω ότι δεν είναι πολύ εύκολο ή ασφαλές να περπατάς στους δρόμους της Νέας Υόρκης, φορώντας χιτζάπ”.

Τον Γενάρη, τιμήθηκε από τους συναδέλφους του (Σωματείο Αμερικανών Ηθοποιών), ως νικητής των SAG Awards για το Moonlight και στην απονομή είπε πως " αυτό που έμαθα από το Moonlight ήταν το τι συμβαίνει όταν καταδιώκεις ανθρώπους. Κλείνονται στον εαυτό τους. Νιώθω ευγνώμων που είχαν την ευκαιρία να υποδυθώ έναν gentleman, που είδε τον γιο του να "κλείνεται" -ως συνέπεια της καταδίωξης του από την κοινότητα του- και άρπαξε την ευκαιρία να τον "ανεβάσει", να τον διαβεβαιώσει πως αξίζει, να τον αποδεχθεί.

Ελπίζω να κάνουμε καλύτερη δουλειά. Μπορείς να δεις την καρδιά κάθε ανθρώπους, μέσα από τις λεπτομέρειες του καθενός μας και να εκτιμήσεις όσα μας κάνουν μοναδικούς ή μπορείς να θεωρήσεις αυτές τις λεπτομέρειες του ως λόγο για να πας σε πόλεμο. Η μητέρα μου είναι ιερέας και εγώ Μουσουλμάνος. Δεν προσπάθησε να με μεταπείσει, όταν της είπα πως ασπάστηκα το Ισλάμ. Βάλαμε αυτή τη λεπτομέρεια στην άκρη και η αγάπη μας μεγάλωσε".