Το όνειρο και ο εφιάλτης του Άρη

"Και διηγώντας τα να κλαις", λέει ο δικός μας εθνικός ποιητής..

Και διηγώντας τα να γελάς και να πανηγυρίζεις, αντιτείνουν οι Ιταλοί...

Δεν με κυρίευσε αίφνης κάποια φιλοσοφική διάθεση, απλώς επισημαίνω αυτό το κοντράστ συναισθημάτων με αφορμή ένα βιβλίο που βγαίνει στην αγορά την ερχόμενη Τρίτη και ασφαλώς θίγει ευαίσθητες χορδές ένθεν και ένθεν του Ιονίου πελάγους!

Το βιβλίο του Αλεσάντρο Μαμόλι φέρει τον τίτλο "Dream Games" (Ονειρεμένοι Αγώνες) και πραγματεύεται-όπως αναφέρει ο ίδιος – "το ταξίδι μου ανάμεσα σε θρυλικά ματς και σε ήρωες που έχουν γράψει την ιστορία του μπάσκετ".

Και ποιος άραγε είναι ο αγώνας που αποτελεί την εκκίνηση στις αναμνήσεις του συγγραφέα, ο οποίος παρεμπιπτόντως υπήρξε παίκτης της Ολίμπια Μιλάνο, εν συνεχεία προπονητής των ακαδημιών της και πλέον εργάζεται ως τηλεσχολιαστής στο Sky Sports ;

Αυτό που δεν θέλουμε να θυμόμαστε ελόγου μας!

Ο στραγγαλισμός και η συμφορά

Εκείνο της 6^ης Νοεμβρίου του 1986 στο Μιλάνο, όπου οι Λομβαρδοί στραγγάλισαν τον Άρη με 83-49, υπερκάλυψαν τη διαφορά των 31 πόντων της ήττας τους στο Αλεξάνδρειο (98-67), προκρίθηκαν στην τελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και εντέλει διάνυσαν όλον δρόμο έως τον θρόνο στη Λωζάννη!

Αχ βρε συνάδελφε, αχ!

Τυγχάνει κιόλας να είναι νωπή η εκδημία του Γιάννη Ιωαννίδη, οπότε οποιαδήποτε αναφορά στα διατρέξαντα εκείνη την αποφράδα βραδιά παραπέμπει σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο δραματικά μυστήρια του μπάσκετ!

Η μετά θάνατον ζωή και οι εξωγήινοι!

Με την υπερβολή που με διακρίνει, πιστεύω πως σε αυτόν τον ούτως ή άλλως μάταιο κόσμο, τρία μυστήρια δεν έχουν εξιχνιασθεί ακόμη και πολύ φοβάμαι πως δεν θα λυθούν ποτέ...

Το πρώτο είναι εάν υπάρχει μετά θάνατον ζωή...

Το δεύτερο, εάν όντως κυκλοφορούν εξωγήινοι σε άλλους πλανήτες...

Και το τρίτο και σοβαρότερο: τι στο διάολο έγινε εκείνο το βράδυ στο Pala Trussardi του Μιλάνου και πώς γένηκε η συμφορά;

Βεβαίως για να είμαι δίκαιος, στον αθλητισμό δεν υπάρχουν συμφορές και τραγωδίες, αλλά σε κάθε περίπτωση οι απορίες που ακόμη διατυπώνονται, φτάνουν και περισσεύουν για να διατηρήσουν τη βραδιά της 6ης Νοεμβρίου του 1986 ανεξίτηλα χαραγμένη στο χρονικό του ευρωπαϊκού μπάσκετ...

Tο θαύμα του Μιλάνου

Είναι η νύχτα του εφεξής καλούμενου "Il Miracolodi Milano" (κατ’ αντιστοιχίαν του "Tηε Badalona Miracle" της Μακάμπι Τελ Αβίβ, τη σεζόν 1966-67 και ενώ προηγουμένως είχε αποκλείσει τον Άρη) και η νύχτα που σκοτείνιασε και δεν ξημέρωσε ποτέ για τον επονομασθέντα εκείνη την εποχή «Αυτοκράτορα».

Ο Άρης στέφθηκε πρωταθλητής Ελλάδος τη σεζόν 1985-86 και έλαβε μέρος για τέταρτη φορά στην ιστορία του στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης.

Στο πρωτόλειο του στην κορυφαία διοργάνωση, την περίοδο 1979-80 είχε αποκλεισθεί (υπό το βλέμμα του άρτι αφιχθέντος Νίκου Γκάλη) από τη Μακαμπί του Τέλ Αβίβ, που υπήρξε ο θύτης του και το 1983-84 (παρά τη μνημειώδη νίκη του στο «Γιαντ Ελιάου»), ενώ το 1985-86 του έφραξε το δρόμο η Λιμόζ και το 1986-87 βρέθηκε μπροστά του η Τρέισερ.

Αυτό το συναπάντημα έμοιαζε με κέλευσμα της μοίρας από ένα ραντεβού που δεν είχε γίνει ενάμιση χρόνο νωρίτερα: τον τελικό του Κυπέλλου Κόρατς της σεζόν 1984-85, εννοώ , όταν ο Άρης (με τον Γκάλη να απουσιάζει από το πρώτο ματς και να αγωνίζεται με σπασμένο χέρι στο δεύτερο) αποκλείσθηκε στους ημιτελικούς από τη Βαρέζε και δεν κατάφερε να φτάσει στο «Palais du Μidi» των Βρυξελλών, όπου η Σίμακ Μιλάνου νίκησε τη συμπατριώτισσα της και κατέκτησε το τρόπαιο.

Οι 52 πόντοι του Γκάλη

Στον πρώτο γύρο της σεζόν 1986-87 ο Άρης είχε μια εύκολη δουλειά απέναντι στη βελγική Σανέρ του Καρλ Νικς και τη διεκπεραίωσε με συνοπτικές διαδικασίες και δυο πολύ εντυπωσιακές εμφανίσεις...

Στις 2 Οκτωβρίου του 1986, χοροστατούντος του Νίκου Γκάλη που πέτυχε 52 πόντους, κατατρόπωσε τους Βέλγους στο Αλεξανδρειο με 115-77, ενώ μια εβδομάδα αργότερα πέρασε σαν σίφουνας και από την Οστάνδη με το εκκωφαντικό 125-77 (Γκάλης 32, Τζάκσον 20, Σούμποτιτς 16).

Την ίδια στιγμή η άσημη Μάρεϊ από το Εδιμβούργο έβγαζε την ψυχή των Μιλανέζων!

Οι Σκοτσέζοι απέσπασαν μια ιστορική ισοπαλία στην έδρα τους με 83-83 (Αλτον Μπερντ 27- Μπομπ Μακ Αντού 24), ενώ στη ρεβάνς η Τρέισερ επικράτησε με 101-83, καθαρίζοντας την μπουγάδα στο δεύτερο ημίχρονο, μετά το 52-51 του πρώτου εικοσαλέπτου (Μπάρλοου 24, Μακ Αντού 22)

"Ντίνο, Ντίνο Τσιτσιολίνο"

Είκοσι βράδια αργότερα (30 Οκτωβρίου) οι Θεσσαλονικείς υποδέχονταν την Τρέϊσερ στο όχι απλώς κατάμεστο, αλλά και πυρακτωμένο Αλεξάνδρειο, όπου θα λύγιζαν ακόμη και τα ατσάλια, πόσο μάλλον οι Μιλανέζοι.

Οι εξέδρες είχαν γεμίσει κάμποσες ώρες πριν από το τζάμπολ, ο παθιασμένος φώναζε διαρκώς «Μilano, Milano vaffanculo» και κορόιδευε τον γερόλυκο Μενεγκίν με το σύνθημα «Ντίνο, Ντίνο Τσιτσιολίνο» και με το που άρχισε το ματς οι πρωταθλητές Ελλάδος άρχισαν να σφυροκοπούν ανελέητα τους αντιπάλους τους.

Παρά το γεγονός ότι ο Παναγιώτης Γιαννάκης χρεώθηκε νωρίς με τέσσερα φάουλ, πληρώνοντας τα επίχειρα της λυσσασμένης άμυνας του πάνω στον Μάικ Ντ' Αντόνι (για να τον αντικαταστήσει επαξίως ο Γιώργος Δοξάκης) ο Άρης προηγήθηκε με 60-34 και όταν ακούσθηκε η κόρνα της λήξης στον φωτεινό πίνακα αποτυπωνόταν ένα αδιανόητο και τρομακτικό αποτέλεσμα...

Το επικό 98-67!

"Τέτοια νίλα ούτε από τους Σέλτικς"

Η 24η ομάδα του ΝΒΑ όπως (με μπόλικη δόση αυταρέσκειας, που ωστόσο δεν απείχε πολύ από την πραγματικότητα) συστηνόταν η Τρέισερ δεν πρόλαβε να πάρει χαμπάρι από πού της έρχονταν οι χτύποι, καθώς ο Αρης είχε 39 στα 56 σουτ, ενώ ελόγου της μόλις 19 στα 60!!!

Απέναντι στον Γιάννη Ιωαννίδη ο Νταν Πίτερσον έβαζε κι έβγαζε τα γυαλιά του στον πάγκο, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει, ενώ ο μπαρουτοκαπνισμένος πρωταθλητής (με τους Λέικερς) και πρώτος σκόρερ του ΝΒΑ, Μπομπ Μακ Αντού δεν δίστασε να ομολογήσει στη λήξη του ματς ότι «τέτοια ταπείνωση δεν περίμενα να την πάθω ούτε από τους Σέλτικς»!

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΑΡΗΣ: Γκάλης 44 (15/20 σουτ), Γιαννάκης 6, Τζάκσον 6, Φιλίππου 10, Σούμποτιτς 18, Ρωμανίδης, Λυπηρίδης 4, Δοξάκης 10.

ΤΡΕΙΣΕΡ: Ντ' Αντόνι 16, Πρεμιέρ 13, Μακ Αντού 26, Μενεγκίν, Μπάρλοου 11, Γκαλινάρι, Μπάρνια 1, Μποζέλι, Πίτις.

Ιωαννίδης: "Εγώ θα γίνω καρδινάλιος"!

Σαράντα οκτώ ώρες αργότερα ο Άρης ζώντας ακόμη στο συννεφάκι του θριάμβου του επί της Τρέισερ που είχε προκαλέσει πάταγο σε όλη την Ευρώπη, επικράτησε στο ντέρμπι του ΠΑΟΚ με 81-67, προεξάρχοντος του Λευτέρη Σούμποτιτς.

Με τον Γκάλη να σκοράρει 21 με 8/18 σουτ και τον Γιαννάκη να προσθέτει 14 με 5/14, ο «Πίξι» το πήρε πάνω του και έβαλε 26 πόντους, με 9/11 σουτ, ενώ οι ΠΑΟΚτσήδες τον πικάριζαν με το σύνθημα "Σούμποτιτς, καλέ Σούμποτιτς, Μάρλμπορο" και ταυτόχρονα του έδειχναν πακέτα με τα ομώνυμα τσιγάρα!

Έξω από τα αποδυτήρια ο "Ξανθός" παίζοντας με ένα πορτοκαλί κομπολόι, που ήταν το καινούργιο γούρι του δεν παρέλειψε να ειρωνευτεί τον βιωματικό αντίπαλο του, λέγοντας "εάν ποτέ σε ένα μεταξύ μας ματς, οι ψηλοί του ΠΑΟΚ σουτάρουν πάνω από 40%, τότε εγώ θα γίνω καρδινάλιος"!

Λίγο νωρίτερα ο πρόεδρος του Άρη Χρήστος Μιχαηλίδης είχε ανακοινώσει πριμ 200.000 δραχμών για τη νίκη επί του ΠΑΟΚ και προανήγγειλε ότι εάν η ομάδα επέστρεφε με την πρόκριση από το Μιλάνο, τότε οι παίκτες τρία εκατομμύρια!

Έλα όμως που αυτά τα λεφτά δεν ήταν γραφτό να βγουν από την τσέπη του...

Η "Κόλαση του Δάντη" και οι δολοφονικοί αγκώνες

Το βράδυ της 6ης Νοεμβρίου το σκηνικό στο "Pala Trussardi" έμοιαζε βγαλμένο από την Κόλαση του Δάντη και συγκεκριμένα από την αποστροφή του τρίτου κεφαλαίου της “Θείας Κωμωδίας” που λέει “Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate”...

Σε απλά ελληνικά σημαίνει "όσοι εισέρχεσθε, εγκαταλείψατε πάσα ελπίδα"!

Ενώπιον 9.000 «τιφόζι» οι Ιταλοί πλήρωσαν τον Άρη με το ίδιο νόμισμα και δεν τον άφησαν να πάρει ανάσα.

Τον στρίμωξαν στα σχοινιά και τον βάραγαν, όπως μπορούσαν !

Είχαν συνειδητοποιήσει ότι για να καλύψουν τη διαφορά των 31 πόντων, έπρεπε να παίξουν άμυνα του σκοτωμού κι αυτό ακριβώς έπραξαν, επιστρατεύοντας χέρια, πόδια, τους δολοφονικούς αγκώνες του Μενεγκίν και όλα τα συμπαρομαρτούντα!

Η άμυνα-σταυρός και η σταύρωση

Στο ημίχρονο το σκορ ήταν 44-30, αλλά στο δεύτερο μέρος ο Πίτερσον έβαλε τα μεγάλα μέσα: την περιβόητη "Aquila", δηλαδή την άμυνα ζώνης 1-3-1, η οποία ελληνιστί ονομάζεται «σταυρός» και πάνω της έμελλε να σταυρωθεί ο Άρης, ο οποίος από εκεί και πέρα σκόραρε από σπανίως έως καθόλου!

Ο Γκάλης κόλλησε στους 16 πόντους με 0/4 τρίποντα, ο Γιαννάκης έβαλε 15 με 4/12 σουτ πίσω από τη γραμμή των 6μ.25 κι όλοι οι υπόλοιποι σκόραραν 18!

Ένα λεπτό πριν από τη λήξη της εφιαλτικής για την ελληνική ομάδα, αναμέτρησης οι Μιλανέζοι προηγήθηκαν με διαφορά 32 πόντων (81-49) και η υπόθεση εξελίχθηκε σε ρουλέτα.

Ο Βασίλης Λυπηρίδης έκανε φάουλ στον Ρομπέρτο Πρεμιέρ, ο οποίος ευστόχησε στις δυο βολές και σφράγισε τη μνημειώδη ανατροπή και τη μεγαλειώδη πρόκριση της ομάδας του με 83-49.

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΤΡΕΙΣΕΡ: Μακ Αντού 12 (4/14 σουτ), Πρεμιέρ 20, Ντ' Αντόνι 9 (3/10τρ.), Μενεγκίν, Μπάρνια 8, Μπάρλοου 12, Μποζέλι 9, Γκαλινάρι 1, Πίτις.

ΑΡΗΣ: Λυπηρίδης, Γιαννάκης 15, Γκάλης 16, Σούμποτιτς 7, Φιλίππου 4, Ρωμανιδης 2, Τζάκσον 5, Δοξάκης.

Πολλά χρόνια αργότερα ο Νταν Πίτερσον ανακαλώντας στη μνήμη του τη ρεβάνς στο Μιλάνο είχε πει πολλά και διάφορα...

Νίκη με διαφορά 31.5 πόντων

"Αυτό είναι το πιο περίεργο και το εντονότερο ματς που έχω κοουτσάρει στη ζωή μου. Μέσα στα αποδυτήρια προτού βγούμε να παίξουμε, δεν είχα μπει πολλά πράγματα, αλλά θυμάμαι μια συγκεκριμένη κουβέντα μου: Παιδιά, όσο απλοϊκό κι αν ακούγεται, θέλω σαν τρελός αυτή την πρόκριση, έστω κι αν χρειαστεί να νικήσουμε με 31.5 πόντους!

Τους είχα ζητήσει να παίξουν όσο πιο δυνατά και γενναία μπορούσαν, χωρίς να κοιτάζουν τον πίνακα με το σκορ και μάλιστα τούς είπα να μην αγχώνονται, διότι το μόνο που χρειαζόμασταν ήταν κάτι λιγότερο από έναν πόντο παραπάνω από τον Άρη σε κάθε λεπτό"!

Ο "Little Big Dan" σχολίασε επίσης ότι επειδή η σεζόν βρισκόταν ακόμη στην αρχή, ο Μακ Αντού και ο Μπάρλοου δεν ήταν φορμαρισμένοι.

"Στην τελευταία προπόνηση ο Μπομπ μου είχε πει ότι αυτός ένας γεννημένος σκόρερ, που τον έτρεμαν όλες οι άμυνες του ΝΒΑ, για πρώτη φορά στη ζωή του, δεν νοιαζόταν για τους πόντους “Κόουτς, το μόνο που θέλω είναι να παίξω την καλύτερη άμυνα της ζωής μου, να πάρω ριμπάουντ και να μπλοκάρω σουτ”

Όταν έληξε ο αγώνας και αποτυπώθηκε το 83-49, ο Πίτερσον παραδέχθηκε την αλήθεια...

"Βρισκόμουν σε κατάσταση σοκ και για αρκετά δευτερόλεπτα καθόμουν στον πάγκο σαν να είχα χάσει την επαφή με την πραγματικότητα. Χρειάστηκε να έρθουν οι παίκτες και τα μέλη της ομάδας να με σηκώσουν για να πανηγυρίσουμε"!

Το βλέμμα του "Ξανθού" στο άπειρο

Ενώ ο ασίσταντ του, ο συχωρεμένος Φράνκο Καζαλίνι έπαιρνε σηκωτό τον Πίτερσον, ο Γιάννης Ιωαννίδης είχε μείνει άλαλος, ενεός και χωρίς πνοή...

Κοιτούσε προς το άπειρο (όπως έμελλε να του συμβεί στη λήξη του τελικού Ολυμπιακός- Μπανταλόνα μετά από οκτώ χρόνια στο "Γιαντ Ελιάου"), αλλά πολύ γρήγορα συνήλθε και πήρε στο κατόπι τους διαιτητές, τον Τσεχοσλοβάκο Γιάχοντα και τον Γιουγκοσλάβο Γκρμπατς!

Την ίδια στιγμή κιόλας άρχισαν να κυκλοφορούν και να διασπείρονται οι θεωρίες συνωμοσίας, που κρατούν ως τις μέρες μας.

"Δεν είναι λογικό τη μια Πέμπτη να βάζουμε σχεδόν 100 πόντους και να διαλύουμε την Τρέισερ και την άλλη να μην μπορούμε όχι να φτάσουμε, αλλά ούτε καν να κοιτάξουμε το καλάθι. Ούτε ματιασμένοι να είμαστε" είπε ο Ιωαννίδης και αυτή η κουβέντα του άνοιξε μια μεγάλη σπέκουλα...

"Μας έριξαν υπνωτικό στον καφέ"

Τι πίστευε ο Ιωαννίδης και μάλιστα το διατεινόταν μανιωδώς σε όλη την υπόλοιπη ζωή του; Ιδού η δική του εκδοχή...

"Μας έριξαν υπνωτικό στον καφέ, δεν υπάρχει άλλη εξήγηση"!

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο «Ξανθός» που ανέκαθεν ήταν καχύποπτος είχε δώσει εντολή (για τον φόβο των Ιουδαίων) όλα τα γεύματα και τα δείπνα της ομάδας να κλειστούν σε διαφορετικά εστιατόρια και μάλιστα οι κρατήσεις γίνονταν την τελευταία στιγμή.

"Στο ξενοδοχείο μας σερβίρισαν μονάχα μία φορά και ήταν ο καφές μετά τον μεσημεριανό ύπνο των παικτών την ημέρα του αγώνα. Πιστεύω ότι είχαν βάλει κάποιο υπνωτικό μέσα στον καφέ, γι αυτό ο μόνος παίκτης μας που είχε ενέργεια ήταν ο Τζάκσον. Γιατί; Διότι ήταν ο μόνος που δεν έπινε καφέ"!

Οι θεωρίες συνωμοσίας και οι υπόνοιες δεν σταματούν εκεί...

Η υπόσχεση της FIBA και ο μεσάζων

Πέρα από τα περί υπνωτικού στον καφέ, μια άλλη εκδοχή ήθελε τον Άρη να έχει λάβει την υπόσχεση της FIBA ότι από τη νέα σεζόν -με την αύξηση των ομάδων του τελικού γύρου από έξι σε οκτώ- θα είχε (εξασφαλισμένο) λαμπρό μέλλον, εάν καθόταν να κάνει... κοκοκό, εκείνο το βράδυ!

Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, η Τρεισερ η οποία είχε φέρει τον περίφημο, πρώην πρωταθλητή και πρώτο σκόρερ του ΝΒΑ Μακ Αντού έπρεπε οπωσδήποτε να προκριθεί και να κατακτήσει τον τίτλο, όπερ και εγένετο στις 2 Απριλίου του 1987, στη Λωζάνη, όπου οι Μιλανέζοι νίκησαν την Μακαμπί Τελ Αβίβ με 71-69 και στέφθηκαν πρωταθλητές Ευρώπης μετά από είκοσι ένα χρόνια.

Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης το χόντρυναν περισσότερο και κατέθεταν τη μαρτυρία ενός τότε επιφανούς στελέχους του ελληνικού μπάσκετ, που τάχα έγινε ο ενδιάμεσος άνθρωπος στη συναλλαγή και μάλιστα με το αζημίωτο!

Οι "Πουλημένοι" και το +72

Ασφαλώς τα μεγέθη ήταν δυσανάλογα, διότι η μεν Τρέισερ είχε στις τάξεις τον πολύ Μακ Αντού, ο δε Άρης τον Τζάκσον που πληρωνόταν με το κομμάτι: πέντε χιλιάδες δολάρια το ματς!

Πιο ψύχραιμος μετά από χρόνια, σε μια ανάλογη συζήτηση, ο Παναγιώτης Γιαννάκης είδε την υπόθεση από άλλη σκοπιά: "Το λάθος μας ήταν ότι αντί να παίξουμε σαν να μην είχε γίνει το πρώτο ματς, πήγαμε σε έναν αργό ρυθμό, με στόχο να υπερασπιστούμε τη διαφορά κι όταν μας πήρε από κάτω δεν μπορέσαμε να αντιδράσουμε. Δεν μπορούσαμε καν να κουνηθούμε στο γήπεδο..."

Ο απροσδόκητος (με βάση το +31) και βροντώδης αποκλεισμός του Άρη προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων...

Όταν η αποστολή επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, οι οπαδοί την περίμεναν στο αεροδρόμιο με το σύνθημα "πουλημένοι, πουλημένοι" και μάλιστα σε μια φάση έντασης, χρειάστηκε να βάλει τα στήθη του μπροστά ο γεροδεμένος έφορος της ομάδας, Λάκης Κυριακίδης.

Το Σάββατο μετά το μεγάλο πατατράκ στην (Κακιά) Σκάλα του Μιλάνου , ο Άρης έπαιζε στην Πάτρα, όπου σκόραρε 72 πόντους παραπάνω απ' όσους είχε βάλει την Πέμπτη: νίκησε τον Απόλλωνα με 121-91 (Γκάλης 42 με 17/23 σουτ, Γιαννάκης 25 με Σούμποτιτς 19) και άρχισε σιγά σιγά να επουλώνει τις πληγές του και να ανασυντάσσεται για να κατακτήσει το νταμπλ της σεζόν 1986-87 και να επιστρέψει στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της ερχόμενης σεζόν.

Επέστρεψε, προκρίθηκε στο πρώτο Final 4 της σύγχρονης εποχής και στον ημιτελικό είδε πάλι τα γερόντια της Τρέισερ να γίνονται η Νέμεση του!