Το προφίλ της Φενέρμπαχτσε: Η κλάση του Μότλι, η ποιότητα των γκαρντ, τα πολλά ελεύθερα σουτ και η άμυνα στο Pick and Roll

Ο Ολυμπιακός ρίχνεται σήμερα (26/4) στην μάχη των playoffs της EuroLeague κόντρα στην Φενέρμπαχτσε (21:45, Novasports 4 και LIVE από το SPORT24) στο Game 1 της σειράς, θέλοντας να κάνει το πρώτο βήμα για πρόκριση στο Final Four του Κάουνας.

Το συναπάντημα με την ομάδα του Δημήτρη Ιτούδη ήταν αναπάντεχο για τους “ερυθρόλευκους”, αφού η Φενέρ είναι μία ομάδα με ποιότητα, που μέχρι και μερικές αγωνιστικές πριν από το φινάλε της κανονικής περιόδου της EuroLeague διεκδικούσε ακόμα και την 4η θέση, αλλά τελικά κατέληξε στην 8η. Είναι μία ποιοτική ομάδα, με βάθος, η οποία είχε θέσει από το ξεκίνημα της σεζόν ως στόχο την πρόκριση στο Final Four.

Το SPORT24 αναλύει με την βοήθεια του InStat Scout το προφίλ της Φενέρ.

Μία ομάδα με μέγεθος και την 2η καλύτερη πεντάδα της EuroLeague

Ξεκινώντας από τα βασικά, η Φενέρ είναι μία ομάδα με μέγεθος σε κάθε θέση. Με εξαίρεση τον - ύψους 1.88 μέτρων - Σκότι Γουίλμπεκιν (που δεν είναι σίγουρο αν θα είναι διαθέσιμος στην αρχή της σειρά), δεν υπάρχει παίκτης που έχει σημαντικό ρόλο στην ομάδα που να είναι κοντύτερος από 1.96 μέτρα. Η Φενέρ δεν έχει παίκτη με το μέγεθος του Μουσταφά Φαλ, ωστόσο έχει πολλά ημίψηλα κορμιά. Στο ρόστερ υπάρχουν και οι βραχύσωμοι Καρσεν Έντουαρντς (1.80 μέτρα) και Μέλι Μαχμούτογλου (1.91 μέτρα), αλλά αμφότεροι έχουν παραγκωνιστεί.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το InStat Scout, η Φενέρ έχει την δεύτερη καλύτερη πεντάδα της EuroLeague βάσει το συστήματος +/-. Ο λόγος για την πεντάδα των Καλάθη, Γουίλμπεκιν, Πιέρ, Χέιζ και Μότλι, που είχε συνολικά πρόσημο +67 στα 118 λεπτά που συνυπήρξε στο παρκέ. Όσο για την καλύτερη πεντάδα βάσει +/-; Αυτή ανήκει στον… Ολυμπιακό (Γουόκαπ, Κάναν, Παπανικολάου, Βεζένκοβ, Φαλ) με +76!

Όπως γίνεται σαφές, το στάτους συμμετοχής του Γουίλμπεκιν - και η κατάσταση που θα βρεθεί αν αγωνιστεί έπειτα από τις πολλές εβδομάδες που απουσίασε - είναι πολύ σημαντικό για την Φενέρ. Ο Αμερικανός με το τουρκικό διαβατήριο είναι εξάλλου μέρος των 5 εκ των 6 πιο παραγωγικών πεντάδων της ομάδας, δείγμα της σημασιας του στο σύνολο του Δημήτρη Ιτούδη.

Το Pick and Roll, το Post Up παιχνίδι και οι πολλοί δημιουργοί που βγάζουν (πολλά) ελεύθερα σουτ

Σύμφωνα με το InStat Scout, η Φενέρμπαχτσε είναι η 7η καλύτερη ομάδα στην EuroLeague στους πόντους ανά κατοχή με 1.01 (Ο Ολυμπιακός είναι 3ος με 1.04 πόντους ανά κατοχή). Αν υπάρχει ένα πράγμα που είναι σαφές στην Φενέρ, είναι ότι η ποιότητα και οι επιλογές που έχει στο ρόστερ την βοηθούν ώστε να βρίσκει πάντα τρόπους να είναι παραγωγική.

Βασικό μέρος της φιλοσοφίας της Φενέρ είναι το Pick and Roll, με κύριο σκρινέρ τον Τζόναθαν Μότλι, έναν από τους καλύτερους Rim Runners της φετινής EuroLeague, ενός παίκτης δηλαδή που ρολάρει καλά και τελειώνει σωστά τις φάσεις μετά το Pick and Roll. Η τριάδα των Καλάθη, Γκούντουριτς και Γουίλμπεκιν στήνει σχεδόν το 71% των Pick and Roll της ομάδας, αποφασίζοντας σε μεγάλο βαθμό τι θα ακολουθήσει. Ο Καλάθης είναι σαφές ότι έχει πιο δημιουργικό ρόλο, ο Γουίλμπεκιν εκτελεστικό ρόλο και ο Γκούντουριτς αυτός που συνδυάζει δημιουργία και εκτέλεση. Στην εξίσωση βέβαια πλέον υπάρχει και ο Τάιλερ Ντόρσεϊ, ένας παίκτης με ικανότητα στο σουτ μετά από ντρίμπλα, που δυνάμωσε ακόμα περισσότερο την γραμμή γκαρντ της ομάδας.

Την ίδια στιγμη, η Φενέρμπαχτσε είναι μία ομάδα που εκδηλώνει αρκετές επιθέσεις στο Post (με πλάτη στο καλάθι). Διαθέτοντας τρεις παίκτες με ικανότητα να ποστάρουν (Μότλι, Χέιζ, Πιέρ), χρησιμοποιώντας μάλιστα συχνά μαζί αυτούς τους τρεις, η Φενέρ ψάχνει το παιχνίδι στο Post, χτυπώντας συνεχώς τα μις-ματς κοντά στο καλάθι. Χαρακτηριστικό της κλάσης των τριών Αμερικανών στο Post είναι ότι και οι τρεις σημειώνουν παραπάνω από 1 πόντο ανά κατοχή όταν ποστάρουν, κάτι που δεν συναντάει κάποιος εύκολα σε μία ομάδα.

Έχοντας όλα αυτά τα στοιχεία, η Φενέρμπαχτσε έχει πολλές διαφορετικές απειλές στο παρκέ. Το ακόμα καλύτερο όμως είναι ότι πέραν από τους γκαρντ της, καλοί πασέρ είναι και οι ψηλοί της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μία καλή ροή στην επίθεση. Η Φενέρ διαβάζει καλά το παιχνίδι, πασάρει στον σωστό χρόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχει πολλά ελεύθερα σουτ. Πάρα πολλά για την ακρίβεια. Σύμφωνα με το InStat Scout, οι παίκτες της πήραν 336 ελεύθερα σουτ φέτος (9.9 ανά αγώνα) στην EuroLeague, περισσότερα από κάθε άλλη στην διοργάνωση, σουτάροντας με 50.8% στα ελεύθερα δίποντα και 44% στα ελεύθερα τρίποντα. Καμία άλλη ομάδα στην φετινή EuroLeague δεν έφτασε καν τα 250 (!) ελεύθερα σουτ, με την Μπαρτσελόνα να έχει 244 (7.1 ανά αγώνα).

Είναι σαφές ότι το γεγονός ότι οι αντίπαλοι της Φενέρ δίνουν το σουτ στον Νικ Καλάθη έχει παίξει ρόλο σε αυτό. Ωστόσο αν κάποιος αφαιρέσει αυτά τα σουτ (57 στο σύνολο, με τον Καλάθη να σουτάρει με 50% σε ελεύθερα σουτ), πάλι η Φενέρ δημιουργεί τα περισσότερα ελεύθερα σουτ στην διοργάνωση.

Η τετραπλή απειλή του Μότλι

Η ποιότητα της τετράδας Καλάθη, Γκούντουριτς, Γουίλμπεκιν και Ντόρσεϊ είναι γνωστή. Η ικανότητα των Πιέρ και Χέιζ να ποστάρουν και ταυτόχρονα να απειλούν από την περιφέρεια σε Spot Up καταστάσεις επίσης. Ο άνθρωπος όμως που φέρνει την ισορροπία στην Φενέρ είναι ο βασικός σέντερ της ομάδας, Τζόναθαν Μότλι.

Ο Αμερικανός είναι ο πρώτος σκόρερ και ριμπάουντερ των Τούρκων με 14.9 πόντους και 5.7 ριμπάουντ μέσο όρο. Είναι όμως πολλά περισσότερα από αυτά, έχοντας μία από τις καλύτερες ρούκι σεζόν που έχει δει ο κόσμος από παίκτη της EuroLeague, κάνοντας τρομερά πράγματα. Ο Μότλι αποτελεί… τετραπλή απειλή για μία άμυνα και ο περιορισμός τη δράσης του (ειδικά με τον Μπούκερ να παραμένει εκτός δράσης) είναι μείζον ζήτημα για κάθε αντίπαλο της Φενέρ.

Σύμφωνα με το InStat Scout, ο Μότλι εκδήλωσε φέτος περισσότερες επιθέσεις από κάθε άλλο ψηλό της EuroLegue σε καταστασεις Pick and Roll (2.8 ανά αγώνα, σημειώνοντας 1.18 πόντους ανά κατοχή), ενώ ταυτόχρονα ήταν 4ος σε κατοχές στο Post (2.4 ανά αγώνα, δίνοντας 1.13 πόντους ανά κατοχή), 5ος σε επιθέσεις με κόψιμο στο καλάθι (1.8 ανά αγώνα με 1.05 πόντοι ανά κατοχή), όντας παράλληλα ο δεύτερος καλύτερος επιθετικός ριμπάουντερ (3 επιθετικά ριμπάουντ ανά αγώνα, πίσω μόνο από τον Λεσόρ της Παρτίζαν).

Το μήνυμα που έχει περάσει όλη την σεζόν ο Μότλι είναι σαφές: Είναι ένας πραγματικός… μπελάς, αφού πρόκειται για έναν ψηλό που παίζει εξαιρετικά το Pick and Roll, ποστάρει καλά, κινείται σωστά χωρίς την μπάλα και κυνηγάει τα επιθετικά ριμπάουντ. Η τριάδα των σέντερ του Ολυμπιακού (Φαλ, Μπλακ, Μπόλομποϊ) θα έχει αρκετή δουλειά με τον Μότλι, τον οποίο ξεκουράζει ο Τζεκίρι (καθαρά ψηλός Pick and Roll), με την Φενέρ να ελπίζει ότι θα έχει κάποια στιγμή στην διάθεσή της και τον Μπούκερ (Stretch-5) για να δοκιμάσει πράγματα.

Η καλή άμυνα στο Pick and Roll και το τίμημα με τα σουτ στην περιφέρεια

Το φινάλε της κανονικής περιόδου βρήκε την Φενέρ να έχει την 8η καλύτερη επίδοση στο Defensive rating (πόντοι που δεχόταν ανά 100 κατοχές), με 0.99 πόντους ανά κατοχή. Αυτό το νούμερο δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό, απλώς δεδομένου ότι σημείωνε 1.01 πόντους ανά κατοχή δείχνει ότι σε πολλά παιχνίδια βρισκόταν στο… όριο, για αυτό έπεσε στην 8η θέση.

Σύμφωνα με το InStat Scout, η άμυνα της Φενέρ είναι… ιδιαίτερη. Η τουρκική ομάδα έκλεισε την κανονική περίοδο ως η 4η καλύτερη στην άμυνα στο Pick and Roll, δεχόμενη μόλις 0.9 πόντους ανά κατοχή (Ολυμπιακός, Ρεάλ και Μακάμπι ήταν οι μόνες με καλύτερο συντελεστή), αλλά ήταν η 2η χειρότερη στους πόντους που δεχόταν σε καταστάσεις Catch and Shoot (σουτ από στάση) με 1.24 πόντους ανά κατοχή παθητικό. Δεδομένου ότι η άμυνα του Pick and Roll συχνά συνδέεται με την άμυνα στο Catch and Shoot (αφού οι περιστροφές της άμυνας και η κάλυψη της συνεργασίας κοντού-ψηλού υποχρεώνει την ομάδα που επιτίθεται να πασάρει στην περιφέρεια), αυτός ο συνδυασμός έχει σίγουρα ενδιαφέρον, αλλά και εξήγηση.

Η Φενέρ είναι μία ομάδα που συνήθως επιλέγει να μαρκάρει τον Pick and Roll με τον ψηλό να παίζει level (στο ύψος του σκριν), ώστε να εναλλάσσεται ανάμεσα στις αλλαγές και το soft hedge (ο ψηλός δίνει βοήθεια και επιστρέφει). Η τριάδα των Πιέρ, Χέιζ και Μότλι - που εμπλέκεται σε τέτοιες καταστάσεις - είναι εξαιρετική στην άμυνα πάνω στην μπάλα. Συχνά οι δυσκολίες όμως ξεκινούν όταν η αντίπαλη ομάδα έχει γκαρντ που βλέπουν καλά γήπεδο.

Λόγω της άμυνας που παίζει η Φενέρ, έχει αποφασιστεί πολλές φορές να δίνεται βοήθεια από τον παίκτη που βρίσκεται στην γωνία της αδύνατης πλευράς (συχνά γίνεται και από την δυνατή πλευρά με jump to the ball). Η δεύτερη περιστροφή της Φενέρ (ο παίκτης που θα καλύψει δηλαδή αυτόν που δίνει βοήθεια) είναι αρκετά συχνά εκεί που πρέπει. Η τρίτη περιστροφή της όμως δεν είναι πάντα εκεί που πρέπει, δημιουργώντας πρόβλημα, αφού οι αντίπαλοι βρίσκουν τα σουτ που θέλουν, ειδικά όταν σε αυτή εμπλέκεται κάποιος εκ των Γκούντουριτς, Ντόρσεϊ ή Έντουαρντς, που δεν φημίζονται για την τακτική τους συνέπεια στο αμυντικό κομμάτι.

Την ίδια στιγμή, η άμυνα με αλλαγές που εφαρμόζει αρκετές φορές η Φενέρ, έχει συνέπειες. Πολύ συχνά οι αντίπαλοι επιλέγουν να χτυπήσουν στο post αυτές τις αλλαγές. Η Φενέρ έχει επιλέξει να δώσει βοήθεια από την γωνία της αδύνατης πλευράς ή από τον παίκτη που βρίσκεται μία πάσα απόσταση από τις 45 μοίρες στην δυνατή πλευρά. Ένας ψηλός με ικανότητα στην πάσα όμως μπορεί να το εκμεταλλευτεί αυτό, κάτι που έχει γίνει αρκετές φορές φέτος, βρίσκοντας τον ελεύθερο συμπαίκτη, από όπου ξεκινάει - ξανά - η κυκλοφορία της μπάλας, που βγάζει ελεύθερα σουτ. Το γεγονός ότι οι αντίπαλοι της Φενέρ σουτάρουν με 42.9% στα τρίποντα που επιχείρησαν σε καταστάσεις Catch and Shoot (σε ένα τρομερό νούμερο) το αποδεικνύει αυτό.

Ομάδα με συγκεκριμένα δυνατά και αδύνατα σημεία

Η Φενέρ είναι ένα αρκετά δουλεμένο σύνολο, που είδε τους τραυματισμούς να της ταράζουν την χημεία σε πολλά διαστήματα μέσα στην σεζόν. Αυτό εξηγεί σε έναν βαθμό και τα κενά που υπάρχουν στις αμυντικές της περιστροφές, κάτι που δεν συνηθίζεται σε ομάδες που προπονεί ο Δημήτρης Ιτούδης. Η Φενέρμπαχτσε όμως εξακολουθεί να είναι μία ομάδα που μπορεί να κοντράρει τον οποιονδήποτε.

Η ποιότητα της περιφερειακής της γραμμής, το μέγεθος στις θέσεις των φόργουορντ, η κλάση του Μότλι, οι πολλοί δημιουργοί, όλα αυτά την κάνουν επικίνδυνη. Την ίδια στιγμή, ο τρόπος που κολλάει η επίθεσή της όταν ο Καλάθης καλείται να παίξει ρόλο εκτελεστή και όχι δημιουργού, η έλλειψη βάθους στις θέσεις των φόργουορντ πίσω από τους Χέιζ και Πιέρ (που γιγαντώνεται με τις απουσίες των Μπιέλιτσα και Μπούκερ), τα προβλήματα στην άμυνα μακριά από την μπάλα και η μέτρια περιφερειακή άμυνα σχεδόν οποιουδήποτε γκαρντ δεν λέγεται “Καλάθης”, δημιουργεί ζητήματα.

Η Φενέρ είναι μία ομάδα που έχει την δυνατότητα να φέρει τα πάνω-κάτω. Η παρουσία στο ρόστερ αρκετών γκαρντ που μπορούν ανά πάσα στιγμή να πάρουν πρωτοβουλίες και να σκοράρουν με το… κιλό την καθιστούν επικίνδυνη. Το έργο του Ολυμπιακού δεν θα είναι καθόλου απλό. Οι “ερυθρόλευκοι” θα πρέπει να εμφανιστούν συγκεντρωμένοι, να ακολουθήσουν το πλάνο τους και να μην παρασυρθούν. Αν τα κάνουν αυτά όμως, τότε οι πιθανότητες θα είναι με το μέρος τους.