Φάκελος ΟΑΚΑ: Αλήθειες και ψέμματα για το στέγαστρο, το manual και τα τσεκούρια

Το SPORT24 ανοίγει το φάκελο του ΟΑΚΑ από τις ημέρες των εργασιών του στεγάστρου το 2004 μέχρι το "λουκέτο" του 2023. Τι παρέλαβε το ελληνικό δημόσιο, ποιες ήταν οι παραλείψεις και ποια τα εμπόδια για τη συντήρησή του. Απαντώνται ερωτήματα σαν αυτά που έθεσε ο Παναθηναϊκός για τα πλεξιγκλάς, αλλά και για τη συντήρηση του στεγάστρου.

Δίνεται απάντηση και στο κυριότερο ερώτημα: “Κινδυνεύει το στέγαστρο να πέσει;". Επίσης, το SPORT24 εξηγεί πώς παίρνει παρατάσεις άδειας λειτουργίας το Ολυμπιακό Στάδιο, αλλά και άλλες εγκαταστάσεις της χώρας που δεν πληρούν τις προδιαγραφές για κανονική αδειοδότηση και το “τρέξιμο” που προκάλεσε στην κυβέρνηση η σύμβαση “Σεν Ντενί”.

Παράλληλα, γίνεται επεξήγηση του πορίσματος της μελέτης και η περιγραφή του περίφημου "εγχειριδίου Καλατράβα". Περιγράφεται το χρονικό πριν από το κλείσιμο της εγκατάστασης και ποιο ήταν το κλειδί για την ένταξη της χρηματοδότησης του συνόλου της ανακαίνισης στο Ταμείο Ανάπτυξης. Ποιος είναι ο πρώτος ανάδοχος που ήδη εκτελεί έργο στο ΟΑΚΑ και ποια έργα περιλαμβάνονται στην αναβάθμιση του Ολυμπιακού Κέντρου Αθηνών.

Το 2005, η γνωμοδοτική επιτροπή χορήγησε άδεια λειτουργίας Ολυμπιακής εγκατάστασης στο ΟΑΚΑ και το 2012 έγινε αποδοχή της γνωμοδότησης. Ωστόσο, την τελευταία δεκαετία το ΟΑΚΑ παρέτεινε ετησίως την άδειά του με την τελική υπογραφή του εκάστοτε Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού και δεν προχωρούσε σε έκδοση νέας.

Ο λόγος; Δεν μπορούσε να εκδώσει νέα άδεια λειτουργίας, δεδομένου ότι δεν πληρούσε τις προδιαγραφές.

Γιατί δεν μπορούσε να εκδώσει νέα άδεια το ΟΑΚΑ;

Ένα βασικό πρόβλημα του Ολυμπιακού Κέντρου Αθηνών ήταν τα αυθαίρετα κτίσματά του (π.χ. Στέγαστρο Ολυμπιακού Σταδίου με άδεια πέργκολας, Στέγαστρο Ποδηλατοδρομίου, Επεκτάσεις στα κολυμβητήρια) που διευθετήθηκαν μετά τις ενέργειες του υφυπουργού Αθλητισμού, Γιάννη Ανδριανού (2013-2015).

Πέρα από τις αυθαιρεσίες, το κεντρικό στάδιο -και όχι μόνο αυτό- δεν θα κατόρθωνε να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες υπογραφές για την αδειοδότησή του. Το τελευταίο δεκαήμερο αντιληφθήκαμε όλοι έναν από τους βασικούς λόγους που θα στεφόταν με αποτυχία αυτή η προσπάθεια.

Κανείς μηχανικός, σε καμία υπηρεσία δεν θα έβαζε υπογραφή σε ένα -αμφιλεγόμενης ασφάλειας- στέγαστρο.

Ήταν λοιπόν γνωστοί ή έστω πιθανολογούνταν κάποιοι από τους λόγους που θα εμπόδιζαν την έκδοση νέας άδειας και δεν έγινε τέτοια προσπάθεια προκειμένου να αποφευχθεί το κλείσιμό του, δεδομένου ότι δεν υπήρχαν οι οικονομικοί πόροι για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις.

Πώς όμως λειτουργούσε το ΟΑΚΑ, αφού δεν μπορούσε να εκδώσει νέα άδεια;

Ο Γιάννης Ανδριανός έσπευσε να βάλει τέλος στο ζήτημα των αυθαιρέτων που σέρνονταν επί σχεδόν δέκα χρόνια, αλλά αυτό δεν αρκούσε. Απλοποίησε και το θέμα της άδειας λειτουργίας του ΟΑΚΑ.

Χαρακτήρισε “ειδικής σημασίας” εγκαταστάσεις το ΟΑΚΑ, το ΣΕΦ, το Καυτανζόγλειο και τον Άγιο Κοσμά και με ρύθμισή του αποφασίστηκε ότι τα τέσσερα αθλητικά κέντρα θα λαμβάνουν άδεια από τη ΓΓΑ. Πρόκειται για παρατάσεις αδειών ή προσωρινές άδειες, κατά περίσταση.

Έτσι, απέφυγε η εγκατάσταση την έκδοση νέας άδειας που προϋποθέτει συλλογή των απαιτούμενων εγγράφων από την αρχή, αλλά και τον έλεγχο των αρμόδιων υπηρεσιών.

Στην πραγματικότητα αυτό ήταν ένα τρικ που κράτησε ζωντανή την εγκατάσταση μέχρι σήμερα.

Η τελευταία κατά σειρά υπογραφή για την παράταση της άδειας λειτουργίας του Ολυμπιακού Σταδίου μπήκε στις 29-08-2023 και ήταν του Γ.Γ. Αθλητισμού, Γιώργου Μαυρωτά.

Περίπου, ένα μήνα μετά -και αφού είχε παραληφθεί το πόρισμα της επιθεώρησης των μεταλλικών κατασκευών και των πολυκαρβονικών των στεγάστρων των εγκαταστάσεων- στις 3-10-2023 ο κ. Μαυρωτάς ανακάλεσε την άδεια λειτουργίας του Ολυμπιακού Σταδίου, του Ποδηλατοδρομίου και της αίθουσας “Γ. Κασσιμάτης” και το Τεχνικό Επιμελητήριο ανέλαβε το δεύτερο στάδιο της σχετικής μελέτης.

Γιατί απουσίαζε η υπογραφή της Πυροσβεστικής στις άδειες;

Στα αξιοσημείωτα των ετήσιων αδειών που λάμβανε το ΟΑΚΑ είναι η συχνή διαφωνία της Πυροσβεστικής με την Αστυνομία στη σχετική συνεδρίαση που γίνεται πριν παραλάβει το προς υπογραφή έγγραφο ο εκάστοτε γενικός γραμματέας Αθλητισμού. Η Πυροσβεστική μεταξύ άλλων ζητούσε -σύμφωνα με το δικό της πρωτόκολλο- την ύπαρξη πλήρως εξοπλισμένων κουτιών πυρασφάλειας ανά 10 μέτρα στα πάρκινγκ του σταδίου και πυροσβεστήρες.

Πράγμα που ήταν αδύνατον να δεχθεί η Αστυνομία δεδομένου ότι εντός αυτών των κουτιών πρέπει να υπάρχουν άμμος, μάνικα, αλλά και ένα τσεκούρι. Το τσεκούρι και οι πυροσβεστήρες στα χέρια οπαδών αντιστοιχούν σε επικίνδυνο οπλισμό για την Αστυνομία.

Έτσι, ως συνήθως απουσίαζε η υπογραφή της Πυροσβεστικής στο εν λόγω έγγραφο. Κανείς δεν μπορεί να αδικήσει την Πυροσβεστική, αλλά και την Αστυνομία για τις συγκεκριμένες θέσεις τους.

Με το τρικ των παρατάσεων έμεινε ζωντανός ο ελληνικός αθλητισμός, όχι απλά το ΟΑΚΑ

Τα τελευταία χρόνια, οι περισσότερες εγκαταστάσεις στην Ελλάδα λειτουργούν με παρατάσεις αδειών που ανανεώνονται έπειτα από ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) ή από παρατάσεις που δίνει η εκάστοτε Περιφέρεια.

Τι συμπεραίνουμε; Ότι οι περισσότερες εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων και Ολυμπιακές, δεν πληρούν τις προδιαγραφές για να εκδώσουν κανονική άδεια λειτουργίας και παραμένουν ανοιχτές με το “τρικ” της παράτασης ή της προσωρινής άδειας.

Οι διοικήσεις των εγκαταστάσεων θα “σκόνταφταν” στον πλήρη έλεγχο, που απαιτεί η κανονική αδειοδότηση και κατά συνέπεια θα έκλειναν και θα νέκρωνε ο ελληνικός αθλητισμός.

Τι προσπάθησε να αλλάξει η υπουργική απόφαση του 2017;

Με υπουργική απόφαση -το 2017- τέθηκε το ζήτημα της κανονικής αδειοδότησης. Τοποθετήθηκαν οι ράγες, ώστε να μπουν οι αθλητικές εγκαταστάσεις σε ρυθμό έκδοσης νέας άδειας.

Με απλά λόγια ορίστηκε ένα πλαίσιο της διαδικασίας της αδειοδότησης, έγινε εξειδικευμένη προσέγγιση και ρυθμίστηκαν οι κανόνες.Το ΟΑΚΑ, το ΣΕΦ, το Καυτανζόγλειο και Άγιος Κοσμάς παρέμειναν στην αρμοδιότητα του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού με τους όρους που θα καθορίζονταν από τον εκάστοτε υφυπουργό Αθλητισμού.

Τι έγινε μετά τον νόμο του 2017;

Οι διοικήσεις των σταδίων ζήτησαν παράταση προκειμένου να συμμορφωθούν στο νέο πλαίσιο που όριζε ο Νόμος και την έλαβαν. Στο νόμο του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε συνέχεια και ο υφυπουργός Αθλητισμού της ΝΔ, Λευτέρης Αυγενάκης, καθώς στόχος ήταν η κανονική αδειοδότηση των αθλητικών κέντρων.

Ωστόσο, οι παρατάσεις των αδειοδοτήσεων συνεχίστηκαν μέχρι σήμερα (μεσολάβησε και η πανδημία). Η τελευταία ΚΥΑ που παρέτεινε εκ νέου τις άδειες υπεγράφη φέτος τον Αύγουστο και έχει διάρκεια ενός έτους.

Τι συνέβη από τη στιγμή που ανέλαβε ο Γιάννης Βρούτσης;

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2023 -περίπου δύο εβδομάδες πριν η ΓΓΑ ανακοινώσει ότι παρέλαβε το πόρισμα της μελέτης για το ΟΑΚΑ και ότι η εγκατάσταση κλείνει- ο νέος υφυπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης έστειλε επείγουσα επιστολή στα 17 Αθλητικά Κέντρα της χώρας που έχει στην εποπτεία της η ΓΓΑ (ΟΑΚΑ, ΣΕΦ, ΕΑΚΝ Αγίου Κοσμά, Εθνικό Αθλητικό και Προπονητικό Κέντρο Ολυμπιακού Χωριού, Εθνικό Σκοπευτήριο Βύρωνα, ΕΑΚ Θεσσαλονίκης, Καυτανζόγλειο, ΕΑΚ Πατρών, ΕΑΚ Ηρακλείου, ΕΑΚ Λάρισας, ΕΑΚ Ιωαννίνων, ΕΑΚ Χανίων, ΕΑΚ Κέρκυρας, ΕΑΚ Κομοτηνής, Εθνικό Στάδιο Ναυπάκτου και από τα Χιονοδρομικά Κέντρα Σελίου και Βασιλίτσας).

Με αυτή τούς ζητούσε: “να συντονιστεί τάχιστα η ολοκλήρωση της διαδικασίας της τελικής αδειοδότησης όλων των εθνικών αθλητικών εγκαταστάσεων, οι οποίες - όπως και όλες οι υπόλοιπες αθλητικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια, που βρίσκονται στη δικαιοδοσία της τοπικής αυτοδιοίκησης- λειτουργούν από το 2017 υπό καθεστώς ετήσιας προσωρινής άδειας λειτουργίας”.

Εν ολίγοις, τούς επεσήμανε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ρυθμίσουν τις εκκρεμότητες που εμποδίζουν την αδειοδότησή τους και να ενημερώσουν για όποιες τεχνικές παρεμβάσεις απαιτούνται.

"Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 θα πρέπει να παρέχεται ένα ασφαλές και προστατευμένο περιβάλλον για όλους τους συμμετέχοντες και τους θεατές σε όλες τις αθλητικές εγκαταστάσεις και να διασφαλίζεται η εφαρμογή, παρακολούθηση και επιβολή των κανονισμών και των ρυθμίσεων ασφαλείας, που προβλέπονται στις διαδικασίες αδειοδότησης των σταδίων”, τονίζεται στην επιστολή του κ. Βρούτση.

Γιατί έγινε τώρα η επίσπευση για την έκδοση νέων αδειών;

Ο κ. Βρούτσης μέσω της επιστολής του ζήτησε από τις διοικήσεις των εγκαταστάσεων αυτό που στην πραγματικότητα ορίζει η “Σύμβαση Σεν Ντενί” του Συμβουλίου της Ευρώπης που τέθηκε σε ισχύ για την Ελλάδα την 1η Ιουνίου του 2023. Η εν λόγω σύμβαση απαιτεί την κανονική αδειοδότηση των γηπέδων.

Δηλαδή, η Σύμβαση τέθηκε σε ισχύ δύο μήνες πριν από την τοποθέτηση του κ. Βρούτση στη θέση του υφυπουργού Αθλητισμού. Ανέλαβε στις αρχές Αυγούστου και διαπίστωσε ότι έχει μπροστά του έναν αγώνα δρόμου ταχύτητας, διότι ο κίνδυνος να κλείσουν βασικές εγκαταστάσεις της χώρας -επί των ημερών του- και να μπει στον “πάγο” ο ελληνικός αθλητισμός ήταν παραπάνω από ορατός.

Τι λέει η “Σύμβαση Σεν Ντενί” και γιατί βγήκε από το συρτάρι;

Η “Σύμβαση Σεν Ντενί” υπεγράφη τον Ιούλιο του 2016 και κυρώθηκε στην ελληνική Βουλή με νόμο (4901/2022) τον Φεβρουάριο του 2022, παρόλο που η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που την υπέγραψαν.

Στην πραγματικότητα βγήκε από το συρτάρι (με μεγάλη καθυστέρηση) μετά τη δολοφονία του Άλκη Καμπανού.

Με την εν λόγω σύμβαση το Συμβούλιο της Ευρώπης θέλησε να πατάξει τα φαινόμενα βίας στα γήπεδα με μια ολιστική μέθοδο που θα συνέβαλε στην ασφάλεια των θεατών και των αθλητών.

Ο εισαγωγικός της τίτλος είναι η “ολοκληρωμένη προσέγγιση ασφάλειας, προστασίας και υπηρεσιών σε ποδοσφαιρικούς αγώνες και λοιπά αθλητικά γεγονότα” και σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται το “σίγουρο και ασφαλές περιβάλλον” που ζητά στο Άρθρο 5 η Σύμβαση, ενώ στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου αναγράφεται μία από τις πολλές υποχρεώσεις που έχουν οι χώρες που την έχουν υπογράψει: “να διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες δημόσιες αρχές θέτουν σε ισχύ κανονισμούς ή διευθετήσεις για να εγγυηθούν την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών αδειοδότησης του σταδίου, διευθετήσεων πιστοποίησης και κανονισμών ασφάλειας γενικά, και να διασφαλίζουν την εφαρμογή, παρακολούθηση και επιβολή τους”.

Το ΟΑΚΑ δεν είναι η μοναδική προβληματική εγκατάσταση

Μετά την επιστολή του κ. Βρούτση στις διοικήσεις των 17 εγκαταστάσεων και την αναφορά του και στις υπόλοιπες εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια που βρίσκονται στη δικαιοδοσία των τοπικών αυτοδιοικήσεων διαπιστώθηκε και επίσημα πια ότι το ΟΑΚΑ δεν είναι το μόνο προβληματικό γήπεδο.

Η ΓΓΑ ενημερώνεται από τις διοικήσεις των εγκαταστάσεων για τα προβλήματά τους και ήδη προκύπτουν κονδύλια για την αντιμετώπισή τους ώστε να προχωρήσει η κανονική αδειοδότησή τους.

Μάλιστα, ο κ. Βρούτσης απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή ενημέρωσε ότι ήδη διατέθηκε άμεσα 1.000.000 ευρώ για να εκδοθεί το πιστοποιητικό πυροπροστασίας του Καυτανζογλείου προκείμενου το καλοκαίρι του 2024 να αποκτήσει κανονική και όχι προσωρινή άδεια λειτουργίας, όπως είχε έως τώρα.

Πριν από 10 χρόνια το πρώτο καμπανάκι για το ΟΑΚΑ

Σε κάθε περίπτωση -και παρά το τρέξιμο των τελευταίων μηνών-, ο προβληματισμός για τις μεταλλικές κατασκευές του ΟΑΚΑ δεν προέκυψε τώρα, αλλά υφίσταται εδώ και μία δεκαετία και σταδιακά η κατάστασή του επιδεινώνεται.

Στις 3 Σεπτεμβρίου του 2013 ο κ. Γιάννης Ανδριανός θορυβημένος έπειτα από σκουριές που εντοπίστηκαν σε συγκολλήσεις, βίδες και τις βάσεις των μεταλλικών κατασκευών αποφάσισε τη συγκρότηση επιτροπής μηχανικών για τη συντήρηση των μεταλλικών στεγάστρων.

Στην απόφαση αναφέρεται αρχικά ότι η επιτροπή συγκροτείται: “Έχοντας υπόψη την µε αρ. πρωτ. Ε.Υ.∆.Ε./Α.Ο.Α.Ε 232/23-04-2008 έκθεση που συνέταξε ο Τεχνικός Σύµβουλος της Υπηρεσίας Bung GmbH, µε την παρουσίαση και αξιολόγηση των ευρηµάτων από τους ελέγχους που διενήργησε στα στέγαστρα του Ολυµπιακού Σταδίου και Ποδηλατοδροµίου, καθώς και την σχετική συνταχθείσα µελέτη” και στη συνέχεια τονίζεται ότι το έργο της επιτροπής των μηχανικών είναι “να προβεί από κοινού στη διαπίστωση των απαιτούµενων εργασιών συντήρησης των Μεταλλικών Στεγάστρων του Ολυµπιακού Σταδίου και Ποδηλατοδροµίου του Ολυµπιακού Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (ΟΑΚΑ) και στην εκτίµηση της απαιτούµενης δαπάνης, στηριζόµενη στις υπάρχουσες µετρήσεις και τη µελέτη”.

Ποια είναι η Bung και ποιος ήταν ο ρόλος της στο ΟΑΚΑ;

Η Bung ήταν ο τεχνικός σύμβουλος του υπουργείου Πολιτισμού, αρμόδιο για θέματα Αθλητισμού στην κατασκευή. Ήταν παρούσα συνεχώς και η εργολαβία της δεν είχε τη μορφή της κατασκευής. Υπέγραψε σύμβαση για να διενεργεί ελέγχους.

Οι άνθρωποι της έλεγξαν τη μελέτη μετά την κατασκευή. Αυτή ήταν η μελέτη που κινητοποίησε τον κ. Ανδριανό και όχι κάποια καινούργια έκθεση που έλαβε έπειτα από διαγωνισμό που διενήργησε.

Στην ιστοσελίδα της η γερμανική εταιρεία αναφέρει τις υπηρεσίες της για το διάστημα 2001 -2012 (μεταξύ άλλων: διαχείριση κατασκευής, τοπική επίβλεψη κατασκευής, γεωλογική τεκμηρίωση, αναθεώρηση σχεδίου). Η ίδια η εταιρεία γράφει επίσης “Κόστος έργου: 253.000.000 ευρώ”.

Η Βung θα μείνει αξέχαστη στους αναπληρωτές υπουργούς Αθλητισμού τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της ΝΔ που πλήρωσαν μια σειρά πολλών δικαστικών εντολών δεκάδων χιλιάδων ευρώ προκειμένου να εξοφληθεί.

Τι έγινε με τα 8.000.000 ευρώ της Περιφέρειας για το ΟΑΚΑ;

Μετά το πρόβλημα που εντοπίστηκε το 2013 από τον υφυπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Ανδριανό αναζητήθηκαν οι πόροι για τις επιδιορθώσεις των μεταλλικών κατασκευών.

Το 2014 ο κ. Ανδριανός επικοινώνησε με τον Περιφερειάρχη, Γιάννη Σγουρό για να συνδράμει η Περιφέρεια Αττικής, ώστε να γίνουν οι εργασίες.

Ο κ. Σγουρός λίγες ημέρες πριν παραδώσει στην επερχόμενη διοίκηση της Περιφέρειας προχωρά σε συμφωνία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας για χρηματοδότηση (8 εκ. ευρώ: 4 εκατομμύρια για τη μελέτη και άλλα τόσα για τη συντήρηση, όπως αναφέρεται στους σχετικούς πίνακες) μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Μια χρηματοδότηση εντάσσεται στο ΠΔΕ ή βγαίνει από αυτό μόνο με υπουργική απόφαση.

Όταν ανέλαβε η Ρένα Δούρου καθήκοντα στην Περιφέρεια τή συνάντησε ο κ. Ανδριανός προκειμένου να γίνει σχετική ενημέρωση για τα ζητήματα του ΟΑΚΑ και υπήρξε αρχική συμφωνία που έχει επιβεβαιωθεί από όλες τις πλευρές.

Ακολούθως, η κ. Δούρου ζήτησε εξονυχιστικό έλεγχο σε όλους τους τομείς και διαπιστώθηκε ότι το έργο έπρεπε να κριθεί ανώριμο, δεδομένου ότι δεν προσκομίσθηκαν στην Περιφέρεια σχετική μελέτη και δημοπρατημένα τεύχη.

Από την άλλη ο κ. Ανδριανός εξήγησε ότι δεν μπορούσε να προκηρύξει διαγωνισμό για ένα αυθαίρετο κτίσμα και αντίστοιχα το έργο λόγω των αυθαιρεσιών δεν μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από δημόσιο φορέα, μέχρι τότε.

Θυμίζουμε ότι τότε, ο υφυπουργός Αθλητισμού είχε τονίσει δημοσίως ότι δεν υπήρχε κίνδυνος να πέσει η στέγη του Σταδίου.

Τόσο, ο ίδιος όσο και οι διάδοχοί του -τουλάχιστον μέχρι το 2018-, έπρεπε παράλληλα να συντονιστούν με τις συνθήκες ενός άγριου μνημονιακού κλίματος, με αρκετά μειωμένα κονδύλια, αλλά και να συνεργαστούν με υπαλλήλους που αγωνιούσαν για τις θέσεις τους.

Ποιες ήταν οι ενέργειες πριν από το 2014;

Προ του 2014, είχε προγραμματιστεί διενέργεια δύο διεθνών διαγωνισμών για τα αρχιτεκτονήματα του Σαντιάγο Καλατράβα στο Ολυμπιακό Κέντρο Αθηνών.

Ο πρώτος σχετιζόταν με τον έλεγχο και τη συνεχή καταγραφή της δομοστατικής συμπεριφοράς των μεταλλικών κατασκευών, μεταξύ των οποίων είναι και το στέγαστρο.

Ο δεύτερος διαγωνισμός αφορούσε στη συντήρηση αυτών που θα γινόταν σύμφωνα με τα ευρήματα, τα οποία θα προέκυπταν.

Οι δύο διαγωνισμοί είχαν προϋπολογισμό 9.5 εκ. ευρώ. Δεν εξασφαλίστηκαν οι απαιτούμενες πιστώσεις, ενώ παράλληλα δεν εγκρίθηκαν οι μελέτες και ως εκ τούτου δεν προχώρησαν οι διαγωνισμοί.

Τότε, την αρμοδιότητα για τη συντήρηση του στεγάστρου είχε η Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων και Εγκαταστάσεων Πολιτιστικής και Τουριστικής Ανάπτυξης (ΕΥΔΕ/ΕΠΤΑ) του υπουργείου Πολιτισμού. Πριν από την παράδοση του έργου η ΕΥΔΕ/ΕΠΤΑ είχε προχωρήσει στην απαιτούμενη προσαρμογή του στεγάστρου με παράλληλες επιδιορθώσεις και αποκαταστάσεις στα προβλήματα που είχαν προκύψει κατά τη διάρκεια της κατασκευής και της τοποθέτησής του.

Επιπλέον, εγκαταστάθηκε σύστημα παρακολούθησης του στεγάστρου μέσω ηλεκτρονικών οργάνων που τοποθετήθηκαν, ώστε να καταγράφεται η συμπεριφορά του σε επίπεδο αντοχής και μετακινήσεων.

Το SPORT24 επικοινώνησε με πολιτικό μηχανικό που είχε θέση ευθύνης για το έργο το 2004 και ανέφερε: “Από τα δύο τόξα κρέμεται η στέγη με καλώδια, μεταλλικά καλώδια. Πάνω σε αυτά τα καλώδια μπήκαν όργανα προκειμένου να γίνονται μετρήσεις σχετικές με την αντοχή του στεγάστρου και να συγκρίνεται πώς είναι σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε να είναι. Δεν σκαρφαλώνουν άνθρωποι πάνω σε όλο το καλώδιο, αλλά αν χρειαστεί θα γίνει και αυτό. Θα δουλέψουν εναερίτες”.

Το στέγαστρο κινδυνεύει να πέσει;

Ο πολιτικός μηχανικός που εξήγησε τον τρόπο που γίνονταν οι μετρήσεις στη στέγη, όπως και άλλοι επιστήμονες αντίστοιχων ιδιοτήτων ερμηνεύοντας το πόρισμα της τελευταίας επιθεώρησης που παρέλαβε η ΓΓΑ φέτος τον Σεπτέμβριο ήταν κατηγορηματικοί στο SPORT24: “Το στέγαστρο δεν πέφτει!”.

Πρόκειται για απάντηση που προς το παρόν δεν έχει δοθεί επισήμως από την κυβέρνηση, αν και θα έπρεπε, διότι αυτό συμπέραναν αρκετοί πολίτες ορμώμενοι από το αιφνιδιαστικό κλείσιμο του Σταδίου (σε συνδυασμό με την περιρρέουσα κινδυνολογία), αλλά και του Ποδηλατοδρομίου.

Παρεμπιπτόντως, εκτός από τα σωματεία που έφυγαν από τις δύο εγκαταστάσεις μετά το κλείσιμό τους, μετακινήθηκαν και οι υπάλληλοι που εργάζονταν στους δύο χώρους, προς άλλα αθλητικά κέντρα και γραφεία που τους φιλοξενούν.

Τι αναφέρει το πόρισμα της τελευταίας μελέτης;

Το πόρισμα της κοινοπραξίας των εταιρειών “Σ. Σταθόπουλος – Κ. Φάρος Δομή Α.Ε. – Ι. Μαυράκης και Συνεργάτες Γραφείο Τεχνικών Μελετών Α.Ε.” (που θεωρούνται τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από την αξιωματική αντιπολίτευση η καλύτερη επιλογή για τη μελέτη που διενεργήθηκε) σύμφωνα με πολιτικούς μηχανικούς είναι γραμμένο ξεκάθαρα, με σοβαρότητα απέναντι στους επιστημονικούς όρους και χωρίς να κινδυνολογεί.

Τι αναφέρει: “Από την παραπάνω αναλυτική διερεύνηση προκύπτει ότι η μεταλλική κατασκευή του στεγάστρου του κεντρικού σταδίου δεν ανταποκρίνεται στο κανονιστικά ελάχιστο επιτρεπόμενο επίπεδο στατικής επάρκειας (έλεγχος με ελαστική και πλαστική αντοχή των διατομών των τόξων).

Η υπολογιστική αυτή ανεπάρκεια δεν σχετίζεται με κακοτεχνίες ή/και ανεπαρκή σύνδεση των φορέων κατά τη φάση της κατασκευής, αλλά αναφέρεται στην ιδεατή δομική κατάσταση που, υποθετικά, είχε το στέγαστρο αμέσως μετά την ολοκλήρωσή του, σε εφαρμογή της έβδομης έκδοσης της στατικής του μελέτης.

Επιπλέον, με βάση τα ευρήματα από την οπτική επιθεώρηση και τους μη καταστροφικούς ελέγχους που διενεργήθηκαν στα πλαίσια της παρούσας σύμβασης, προκύπτει πως η κατάσταση αυτή επιτείνεται από την ύπαρξη σημαντικών μη αποδεκτού χαρακτήρα αστοχιών συνδέσεων (δηλαδή ρωγμές σε μετωπικές συγκολλήσεις, προεντεταμένοι κοχλίες χωρίς προένταση, κοχλιωτές συνδέσεις μη αποδεκτού τύπου), οι οποίες είναι μεν επισκευάσιμες, αλλά απομειώνουν σημαντικά την ήδη επισημανθείσα περιορισμένη κανονιστική στατική επάρκεια των φορέων.

Στη βάση των ανωτέρω θεωρούμε αναγκαία την επισκευή των προβληματικών σημείων και τη δρομολόγηση των απαραίτητων διαδικασιών αποκατάστασης του απαιτούμενου επιπέδου στατικής επάρκειας του εμβληματικού αυτού έργου”.

Η επεξήγηση του πορίσματος της μελέτης

Πολιτικός μηχανικός που γνωρίζει το ΟΑΚΑ όσο λίγοι, εξήγησε ότι η κοινοπραξία μεταξύ άλλων παρατήρησε μια χαλαρότητα στα μπουλόνια (κοχλίες) και ότι “στο πόρισμα φαίνεται ότι οι μηχανικοί έκαναν σύγκριση της κατασκευής όπως ήταν με τις προδιαγραφές που πρέπει να έχει και της κατασκευής όπως είναι σήμερα που δεν είναι συντηρημένη.

Η σύσταση του πορίσματος είναι ότι πρέπει να γίνουν κάποιες εργασίες, για να επανέλθει η κατασκευή στο αρχικό της στάδιο”.

Άλλος, ανεξάρτητος μηχανικός πρόσθεσε ότι η αναφορά στη μέθοδος της προέντασης μάς εξηγεί την κατάσταση, στην οποία βρίσκονται τα μεταλλικά καλώδια που συγκρατούν τη στέγη και το φορτίο που μπορούν να δεχθούν.

Οι οξειδώσεις στις κατασκευές Καλατράβα προκαλούν ανησυχία;

Οι σκουριές που επίσης εντοπίστηκαν -και σαφώς πρέπει να επισκευαστούν- δεν είναι αυτές που προκαλούν την ανησυχία. “Σκεφτείτε ότι τα δύο τόξα είναι σωλήνες διαμέτρου 3 μέτρων. Περνάει άνθρωπος μέσα από αυτές και μπορούν να γίνουν εργασίες εντός τους. Το πάχος τους είναι 10 εκατοστών, χάλυβας.

Είναι δυνατόν να σκουριάσει το ατσάλι σε τέτοιο πάχος; Σε καμία περίπτωση. Έχουν παρουσιαστεί επιφανειακές σκουριές σε πάρα πολλά σημεία. Πρόκειται για μεταλλικές κατασκευές εκτεθειμένες στην ατμόσφαιρα, στην υγρασία, στους ανέμους. Όπου παρουσιάζεται κάτι πρέπει αυτόματα να επιθεωρείται και να ελέγχεται.

Τα σίδερα -όταν είχαν έρθει στην Ελλάδα και υπήρχε η αναμονή μέχρι να συναρμολογηθούν για τα στέγαστρα- ήταν όλα σκουριασμένα. Επιφανειακή σκουριά είναι αυτή και εμφανίζεται πολύ γρήγορα σε ένα σίδερο που δεν έχει βαφτεί. Όταν, βαφτεί κανονικά και σωστά δεν πιάνει σκουριά.

Έπειτα από πολύ καιρό, όπου η επιφανειακή μπογιά εξασθανήσει ή δεν έχει περαστεί επιμελώς, μπορεί να παρουσιαστεί κάποια σκουριά. Επισκευάζεται αυτό. Τότε, όλα έγιναν πολύ γρήγορα, λόγω των καθυστερήσεων και τώρα δεν μπορούμε να διαπιστώσουμε αν είχε βαφτεί σωστά.

Δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε αυτό. Οι σκουριές προκαλούν απλά τις εντυπώσεις και το στέγαστρο στην κατάσταση που είναι σήμερα δεν υπάρχει καμία περίπτωση να πέσει”.

Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε για το στέγαστρο -όπως ανέφερε και ο μηχανικός- είναι ο δομικός χάλυβας και ο θόλος διαθέτει σύστημα αντιοξειδωτικής προστασίας. Ωστόσο, δεν συντηρήθηκε ποτέ και πλέον πρέπει να αποκατασταθούν οι βλάβες και να συντηρείται βάσει των προδιαγραφών.

Πρέπει να γίνονται οι έλεγχοι που απαιτούνται και συντηρήσεις. Οι βαφές είναι το ένα σκέλος. Πρέπει να επιθεωρούνται, τα μεταλλικά καλώδια, οι βίδες και οι συγκολλήσεις, οι οποίες σε μήκος ξεπερνούν τα 8 χιλιόμετρα.

Οι ταλαντώσεις που παρατηρήθηκαν στο ΑΕΚ – Μπάγερν δεν σχετίζονται με το στέγαστρο

Οι ταλαντώσεις που παρατηρήθηκαν στον αγώνα της ΑΕΚ με την Μπάγερν (Μάρτιος 2018) αφορούν στα μπετά και όχι στις μεταλλικές κατασκευές. Θυμίζουμε ότι τότε έκλεισε το πάνω διάζωμα του ΟΑΚΑ.

Το στέγαστρο είναι αυτοφερόμενο και έχει δικά του πέδιλα, στα οποία πατάει εκτός του Σταδίου. Δεν εφάπτεται με το Στάδιο, αλλά το σκεπάζει, σαν ομπρέλα.

Έχει κατασκευαστικά λάθη το στέγαστρο του ΟΑΚΑ;

Το στέγαστρο μπήκε στη θέση του ελάχιστα πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων. Παρά τις καθυστερήσεις που προέκυπταν στην κατασκευή του και τη βιασύνη για να είναι έτοιμο στις 13 Αυγούστου του 2004, οι Έλληνες μηχανικοί ξεκαθαρίζουν ότι δεν έχει κατασκευαστικά λάθη.

Το γεγονός των καθυστερήσεων σατιρίστηκε και από την ίδια την Οργανωτική Επιτροπή στην Τελετή Έναρξης με τον Νίκο Αλιάγα να λέει ότι βάζει την τελευταία πρόκα.

Αναφορά στις καθυστερήσεις γίνεται και στην ιστοσελίδα του Σαντιάγο Καλατράβα στην παρουσίαση του έργου του στο Ολυμπιακό Κέντρο της Αθήνας. Αξιοπερίεργο; Ναι.

Δεν είθισται να γίνονται τέτοια σχόλια σε αντίστοιχες παρουσιάσεις έργων και ίσως αυτό να είναι ένα “χαρτί” που θα ήθελε να έχει στα χέρια του ο Ισπανός αρχιτέκτονας για πάσα χρήση. Θυμίζουμε ότι ο Καλατράβα ανέλαβε το έργο με απ' ευθείας ανάθεση, με την αιτιολογία της έλλειψης χρόνου.

Οι Έλληνες μηχανικοί που εργάστηκαν σε αυτό το πρότζεκτ έδωσαν τα “ρέστα” τους πάνω στις προσαρμογές που χρειάστηκε να γίνουν στα σχέδια του Καλατράβα για το στέγαστρο και αυτό είναι γενική παραδοχή. Προσπάθησαν παράλληλα να το εναρμονίσουν με τα ελληνικά δεδομένα δόμησης (για παράδειγμα τους αντισεισμικούς κανονισμούς που ισχύουν στην Ελλάδα).

“Λάθη στην κατασκευή δεν έχουν γίνει. Η γνώση μου περιορίζεται στην κατασκευή. Στην κατασκευή του έργου δεν υπάρχει κανένα απολύτως λάθος.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν συντηρήθηκε, ενώ έπρεπε να συντηρηθεί. Προφανώς, επιμελώς και σε βάθος χρόνου.

Η συντήρηση σε αυτό το έργο δεν περιλαμβάνει μόνο τις επεμβάσεις που πρέπει να γίνουν και τις επισκευές, αλλά και την επιθεώρηση, η οποία πρέπει να είναι συνεχής.

Ο αείμνηστος Μίκης Θεοδωράκης, όταν ανέβηκε στο ΟΑΚΑ και τον ξεναγήσαμε εκεί, είπε ενθουσιασμένος: Η Αθήνα απέκτησε το δεύτερο Παρθενώνα της”.

Τι ισχύει για τα πλεξιγκλάς που ανέφερε ο Παναθηναϊκός;

Ο Παναθηναϊκός στην ανακοίνωση, την οποία εξέδωσε μετά το “λουκέτο” που μπήκε στο ΟΑΚΑ έκανε αναφορά στα πλεξιγκλάς που τοποθετήθηκαν στο στέγαστρο αντί για τζάμια.

Αναφέρει μεταξύ άλλων: “Πριν από λίγο πληροφορηθήκαμε ότι η αρχική στατική μελέτη προέβλεπε πολύ βαριά τζάμια στην οροφή του στεγάστρου και τελικά αντ’ αυτών τοποθετήθηκαν πλεξιγκλάς/lexan, γιατί δεν προλάβαιναν το χρονοδιάγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων. Το στέγαστρο είχε κατασκευαστεί με προδιαγραφές να αντέχει το βάρος των τζαμιών, το οποίο είναι πολλαπλάσιο των lexan. Το γνωρίζουν αυτό αυτοί που έκαναν τη μελέτη στατικού ελέγχου; Περιμένουμε απαντήσεις/διευκρινίσεις”.

Στην έρευνα του SPORT24 αναζητήθηκε απάντηση και σε αυτό το ερώτημα από τους μηχανικούς που επέβλεπαν το έργο.

“Τα πλεξιγκλάς που αναφέρει ο Παναθηναϊκός, όχι μόνο δεν επηρεάζουν αρνητικά τη στατικότητα, αλλά τη βοηθάνε. Μικραίνει το βάρος. Ο λόγος που δεν μπήκαν τα τζάμια ήταν πρακτικός.

Όταν ήμασταν στη φάση της παραγγελίας τους κρίθηκε ότι αν κάποια στιγμή -κατά τη συντήρησή τους- έπρεπε να αντικατασταθούν θα μάς δυσκόλευε το βάρος που έχουν τα γυάλινα.

Θα ήταν πιο δύσκολη η συντήρησή τους, από κάποιων άλλων ελαφρύτερων”.

Τι έχει συμβεί με το εγχειρίδιο Καλατράβα και τι περιέχει

Πολύς λόγος έγινε και για το εγχειρίδιο Καλατράβα, δηλαδή το φάκελο του Ισπανού αρχιτέκτονα με τις οδηγίες για το έργο και τον τρόπο συντήρησής του. Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ τόνισαν ότι ποτέ δεν βρήκαν αυτό το φάκελο και τον αναζήτησαν μέσω της εταιρείας του Ισπανού αρχιτέκτονα, ενώ ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης επεσήμανε ότι βρέθηκε σε κάτι κούτες στο ΟΑΚΑ, έπειτα από επίμονο ψάξιμο.

Ποιοι ακριβώς δούλεψαν γι' αυτό το εγχειρίδιο; Δεν είχε αφήσει μόνο ο Καλατράβα πρόγραμμα συντήρησης. Είχαν αφήσει και οι εργολάβοι, ενώ και το Υπουργείο Πολιτισμού αρμόδιο για θέματα Αθλητισμού είχε φτιάξει και αυτό το δικό του πρόγραμμα συντήρησης, συνθέτοντας τα δύο πρώτα, ενώ συνεργάστηκε με ακόμη έναν μεγάλο οίκο της Γερμανίας (Lloyd), τον οίκο πιστοποίησης που επίσης συνέταξε πρόγραμμα συντήρησης.

Ακολούθως, έγινε σύνθεση των τριών προγραμμάτων με προσθήκες σημειώσεων και μελετών καθηγητών του Πολυτεχνείου, δεδομένου ότι ο Σαντιάγο Καλατράβα είχε συγγράψει ένα πρόγραμμα συντήρησης βάσει του σχεδίου του, το οποίο όμως προσαρμόστηκε κατά την κατασκευή, αλλά και εναρμονίστηκε με τα ελληνικά δεδομένα.

Συνεπώς, η δικαιολογία “χάθηκε το εγχειρίδιο” δεν επαρκεί για την περίοδο της μη συντήρησης του έργου. Πολλοί εργάστηκαν για τη συγγραφή του και μπορούσε να αναζητηθεί κομμάτι – κομμάτι ή και στο σύνολό του απ' όσους συμμετείχαν με τις δικές τους επισημάνσεις. Δεν πρόκειται για ένα μοναδικό αντικείμενο που τυπώθηκε και αν χαθεί, χάθηκε.

Οι καθυστερήσεις και ποιες μπορούσαμε να έχουμε αποφύγει

Φτάνοντας στο σήμερα και στο κλείσιμο του ΟΑΚΑ και ενόσω γίνεται η δεύτερη μελέτη από το Τεχνικό Επιμελητήριο συμπεραίνουμε ότι χάθηκε πολύς χρόνος, αρχικά με τη νομιμοποίηση των αρχιτεκτονημάτων του Καλατράβα.

Αυτό το γεγονός χαρακτηρίστηκε ως βασικό εμπόδιο για τη συντήρηση και τις επισκευές στα έργα, δεδομένου ότι δεν μπορεί να εκκινήσει διαγωνισμός για εργασίες σε αυθαίρετα κτίσματα. Άρα, αυτό είναι το πρώτο καίριο λάθος που έγινε.

Ένα ζήτημα καθαρά πολιτικής βούλησης και ωχαδερφισμού εμπόδισε τις απαραίτητες εργασίες πριν η χώρα μπει στα μνημόνια. Αν είχαν γίνει έλεγχοι και συντηρήσεις τουλάχιστον μέχρι να αρχίσει η οικονομική κρίση, οι μεταλλικές κατασκευές θα ήταν σε καλύτερη κατάσταση σήμερα.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι το έργο δεν παραδόθηκε αμέσως στο ελληνικό δημόσιο. Ένα έργο μέχρι την παραλαβή του το ελέγχει ο εργολάβος. Αυτή η παραλαβή ολοκληρώθηκε περίπου έξι χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Τι ισχύει στις παραλαβές εργολαβίας: Κάθε έργο που επισκευάζεται -σύμφωνα με τη σύμβασή του- παραδίδεται με την πάροδο μιας περιόδου, η οποία ονομάζεται περίοδος συντήρησης. Έπειτα, αναλαμβάνει μια επιτροπή, η οποία ονομάζεται επιτροπή παραλαβής και αυτή ελέγχει αν το έργο κατασκευάστηκε σύμφωνα με τη σύμβαση, αν είναι εντάξει και αν συντηρήθηκε σωστά κατά το διάστημα που ο εργολάβος είχε υποχρέωση να το συντηρεί και να το διατηρεί μέχρι την παραλαβή. Τότε, υπογράφεται ένα πρωτόκολλο ανάμεσα στην εν λόγω επιτροπή, στον εργολάβο και σε αυτόν που το παραλαμβάνει για χρήση.

Η δεύτερη σοβαρή καθυστέρηση σχετίζεται με την οικονομική κρίση και τα μνημόνια. Τότε, μπήκε το δεύτερο φρένο στη συντήρηση των μεταλλικών κατασκευών, δεδομένου ότι δεν υπήρχαν οι πόροι για τις απαιτούμενες εργασίες.

Αυτό το ζήτημα λύθηκε τώρα με το Ταμείο Ανάπτυξης της ΕΕ. Ίσως, αυτή να είναι η μοναδική δικαιολογημένη καθυστέρηση, λόγω της κρίσιμης κατάστασης στην οποία βρισκόταν η χώρα έως το 2018.

Η τρίτη καθυστέρηση εντοπίζεται από το επίσης ανησυχητικό πόρισμα της προτελευταίας κατά σειρά μελέτης, μέχρι τώρα. Αυτή την παρέλαβε το Υπουργείο Υποδομών το 2020 -μέσα στην πανδημία- και τότε επισημαίνονταν προβλήματα στις μεταλλικές κατασκευές που έπρεπε να διορθωθούν. Ο φάκελος με τη μελέτη διαβιβάστηκε στη ΓΓΑ τον Μάρτιο του 2021

Ο εν λόγω έλεγχος που ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2020 διενεργήθηκε με αφορμή την ταλάντωση που παρατηρήθηκε στον αγώνα της ΑΕΚ με την Μπάγερν το 2018. Το πάνω διάζωμα βρέθηκε στατικά επαρκές και παρατηρήθηκαν οξειδώσεις (σκουριές) διά γυμνού οφθαλμού στις μεταλλικές κατασκευές.

Στην έκθεση του 2020 αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι “κατά την επιθεώρηση της περιόδου 2007-2008 δεν εντοπίστηκαν προβλήματα ευστάθειας”. Αυτή ήταν η επιθεώρηση που είχε γίνει στο πλαίσιο της οριστικής παραλαβής του ΟΑΚΑ από το ελληνικό δημόσιο.

Στη μελέτη του 2020 σημειώνεται επίσης: “από τις αυτοψίες εντοπίστηκαν σοβαρότερα προβλήματα, μάλλον αδικαιολόγητα για κατασκευή υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών. Θα πρέπει τα προβλήματα αυτά να αποδοθούν στην έλλειψη συντήρησης, οπωσδήποτε όμως πρέπει να αντιμετωπιστούν το ταχύτερο δυνατόν”.

Εντέλει, δεν αντιμετωπίστηκαν το ταχύτερο δυνατόν! Ακόμα, βρισκόμαστε σε φάση μελέτης και όχι αντιμετώπισης.

Τη συγκεκριμένη μελέτη -την οποία ο κ. Αυγενάκης προ ημερών χαρακτήρισε “προμελέτη”- ανέλαβε να φέρει εις πέρας η Δομή ΑΕ έπειτα από σύμβαση που υπέγραψε τον Ιούλιο του 2019. Ολοκληρώθηκε έπειτα από τέσσερις παρατάσεις, δεδομένου ότι συνέπεσε με το lockdown. Αυτή είναι η έκθεση που προηγήθηκε της μελέτης, την οποία παρέδωσε φέτος το ΤΑΙΠΕΔ στην κυβέρνηση.

Το έλλειμμα οικονομικών πόρων για τις εργασίες στο ΟΑΚΑ λύθηκε με το Ταμείο Ανάπτυξης

Τον Ιούλιο του 2021 ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε παρεμβάσεις αναβάθμισης του Ολυμπιακού Κέντρου Αθηνών, “συνολικού προϋπολογισμού 100.000.000 ευρώ”, όπως τόνισε ο πρώην πρόεδρος του ΟΑΚΑ, Νεκτάριος Βιδάκης.

Στις 27 Ιανουαρίου 2022 ανακοινώθηκε επίσημα από το ΤΑΙΠΕΔ η ανακαίνιση του ΟΑΚΑ και μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση αναφέρεται: “To έργο χρηματοδοτείται κυρίως από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. H ανακαίνιση και η αναβάθμιση των εγκαταστάσεων θεωρείται απαραίτητη προκειμένου το ΟΑΚΑ και η λειτουργία του να συμβάλλει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και να αποτελέσει ένα σύγχρονο αθλητικό πόλο για την προώθηση των αθλημάτων και την αναβάθμιση της αστικής περιοχής όπου είναι τοποθετημένο

Τα βασικά μέρη του έργου είναι τα ακόλουθα:

• Επιθεώρηση και συντήρηση/επισκευή/αντικατάσταση των μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών των στεγάστρων των εγκαταστάσεων
• Συντήρηση, αναβάθμιση και εργασίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας των σχετικών κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου
• Μελέτη βιώσιμης ανάπτυξης και αξιοποίησης των υφιστάμενων εγκαταστάσεων

Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0” με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης –Next Generation EU”.

Σε αυτή την ανακοίνωση το ΤΑΙΠΕΔ συμπεριέλαβε τον στόχο της ενεργειακής μετάβασης του ΟΑΚΑ που συνέβαλε στην ένταξη του έργου στο πρόγραμμα της χρηματοδότησης μέσω της απορρόφησης ποσού από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Το Ταμείο Ανάκαμψης και πιο επίσημα ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ήρθε στη ζωή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας και δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ενεργειακή μετάβαση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη συγκρότηση του Ταμείου δανείστηκε 750 δισεκατομμύρια ευρώ από τις αγορές προκειμένου αυτά να απορροφηθούν κυρίως από τα πιο αδύναμα μέλη της, με τη μορφή άμεσης χρηματοδότησης, αλλά και δανείων μέχρι το τέλος του 2026.

Μέσω, λοιπόν του Ταμείου Ανάπτυξης λύθηκε το βασικότερο πρόβλημα για τις απαραίτητες εργασίες στο Ολυμπιακό Κέντρο της Αθήνας, που ήταν η έλλειψη οικονομικών πόρων.

Ποια έργα περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της αναβάθμισης του ΟΑΚΑ;

Όπως αναφέρει και η ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ η μελέτη για τις μεταλλικές κατασκευές και οι απαιτούμενες αλλαγές και επιδιορθώσεις σε αυτές δεν είναι το μοναδικό έργο που εντάχθηκε στο πρόγραμμα. Το ΟΑΚΑ κινήθηκε και στο πλαίσιο της βιωσιμότητας, αλλά και της ενεργειακής αναβάθμισής του προκειμένου να μειώσει τα κόστη του. Το πρόγραμμα της ενεργειακής αναβάθμισης άρχισε νωρίτερα από τα άλλα έργα.

Ο πρώην πρόεδρος του ΟΑΚΑ, Νεκτάριος Βιδάκης αναφέρθηκε στις παρεμβάσεις στο Ολυμπιακό Κέντρο Αθηνών μετά το κλείσιμο του Σταδίου και επεσήμανε:

“Αποφασίσθηκε το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης, το οποίο το υπουργείο, η διοίκησή μας και η υπηρεσία είχαμε την πρόνοια να ωριμάσουμε έγκαιρα σε οριστικό επίπεδο μελέτης και τευχών διακήρυξης, να υλοποιηθεί από τον ίδιο τον Οργανισμό.

Το έργο προκηρύχτηκε το 2022, η σύμβαση με τον ανάδοχο εγκρίθηκε από το ελεγκτικό συνέδριο και υπογράφηκε το 2023 και οι προβλεπόμενες παρεμβάσεις είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης.

Για τις άλλες δυο σύνθετες παρεμβάσεις (στέγαστρα και περιβάλλοντας χώρος) αποφασίστηκε να υλοποιηθούν μέσω του εξαιρετικά έμπειρου δημόσιου οργανισμού ΤΑΙΠΕΔ. Για το λόγο αυτό ο Λευτέρης Αυγενάκης (Υπουργείο), ο Παναγιώτης Σταμπουλίδης (ΤΑΙΠΕΔ) και εγώ (ΟΑΚΑ), έπειτα από έγκριση του ΔΣ, συνυπογράψαμε τις σχετικές συμβάσεις το Νοέμβριο του 2021.

Το Μάρτιο του 2022 αναρτήθηκε ο διαγωνισμός για την επιθεώρηση – αποτίμηση των μεταλλικών κατασκευών και στεγάστρων από το ΤΑΙΠΕΔ και το Νοέμβριο το 2022 ανακηρύχθηκε ανάδοχος”.

Συνεπώς, στο πλαίσιο της αναβάθμισης του ΟΑΚΑ περιλαμβάνονται:

• Εκτεταμένη επιθεώρηση μεταλλικών κατασκευών και πολυκαρβονικών των στεγάστρων των εγκαταστάσεων. Το έργο θα αρχίσει μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης μελέτης.
• Προμελέτη για τις εργασίες που απαιτούνται για την ανάπλαση περιβάλλοντος χώρου. Ήδη έχει υπογραφεί σύμβαση με ανάδοχο.
• Μελέτη βιωσιμότητας του ΟΑΚΑ. Βρίσκεται η εκπόνησή της στον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης.
• Ενεργειακή αναβάθμιση που εκτελείται από τον ανάδοχό της (Mytilineos A.E.)

Ποιες άλλες εκκρεμότητες υπάρχουν;

Όσο αναμένεται το αποτέλεσμα της δεύτερης μελέτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου το νέο ΔΣ του ΟΑΚΑ θα επεξεργαστεί άλλου επιπέδου ζητήματα, ένα από αυτά είναι η προγραμματισμένη συναυλία των Coldplay και οι συνέπειες της ενδεχόμενης ακύρωσής της.

Ταυτόχρονα, ο Παναθηναϊκός δεν αποκλείεται να ζητήσει αποζημίωση για τα έξοδα του χλοοτάπητα που κάλυψε. Σε όλα αυτά, το ΟΑΚΑ, είναι πιθανό να επικαλεστεί θέμα ανωτέρας βίας.

Η ανακαίνιση του ΟΑΚΑ, οι βελτιώσεις και οι επιδιορθώσεις είναι απολύτως απαραίτητες, αλλά δεν θα έχουν κανένα νόημα αν συνεχιστούν τα λάθη του παρελθόντος. Οι εγκαταστάσεις πρέπει να επιθεωρούνται και να συντηρούνται ετησίως. Συνεπώς, πρέπει να προκύψει ετήσιο κονδύλι συντήρησής τους. Θα έχει αυτή τη δυνατότητα η εκάστοτε κυβέρνηση;

“Η επιθεώρηση και η συντήρηση έχει μεγάλο κόστος. Υπάρχει ένα θεωρητικό νούμερο, το οποίο ισχύει στην Αμερική και στις αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Η συντήρηση ενός κτιρίου και μιας κατασκευής, ιδιαίτερα αυτού του τύπου που είναι βαριά και απαιτεί συνεχή συντήρηση μπορεί να φτάσει σε ένα ποσοστό περίπου και 4% του κόστους κατασκευής του έργου, ετησίως”, αναφέρει πολύπειρος πολιτικός μηχανικός και σχετικός με το έργο.

Θυμίζουμε ότι μόνο το κόστος του στεγάστρου πιθανολογείται στα 130.000.000 ευρώ. Ωστόσο, ποτέ δεν ανακοινώθηκε επίσημα, όπως και τι περιλαμβάνει η σύμβαση που υπεγράφη με τον Ισπανό αρχιτέκτονα.