Το άθλημα διαδόθηκε στις ΗΠΑ και την Ευρώπη στις αρχές του 20ου αιώνα και συμπεριλήφθηκε στο αγωνιστικό πρόγραμμα των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1904 στο Σεντ Λούις. Από τότε επιτρέπεται η συμμετοχή μόνο στους ερασιτέχνες πυγμάχους. Παγκόσμια εποπτεύουσα αρχή του αθλήματος είναι η Διεθνής Ομοσπονδία Ερασιτεχνικής Πυγμαχίας (ΑΙΒΑ) που ιδρύθηκε το 1946 στο Λονδίνο και σήμερα εδρεύει στη Λωζάνη.


Χρονολογίες ορόσημο



– 668 π.Χ. Η Πυγμαχία πρωτοεμφανίζεται στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες.

– 1745 Ο Βρετανός Τζακ Μπρόουτον θεσπίζει ορισμένους κανονισμούς στο άθλημα

προσπαθώντας να αποβάλλει κάποια βίαια στοιχεία που έβαζαν σε κίνδυνο

τους πυγμάχους.

– 1904 Η Πυγμαχία μπαίνει επίσημα στο αγωνιστικό πρόγραμμα των Ολυμπιακών

Αγώνων στο Σεντ Λούις.

– 1956 Ο Ούγγρος Λάζλο Παπ γίνεται ο πρώτος πυγμάχος που κερδίζει το χρυσό

μετάλλιο σε τρεις διαδοχικούς Ολυμπιακούς Αγώνες (1948, 1952 και 1956).

– 1980 Ο Κουβανός Τεόφιλο Στίβενσον γίνεται ο πρώτος πυγμάχος που κερδίζει σε

τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες (1972, 1976 και 1980) το χρυσό μετάλλιο στην

ίδια κατηγορία.

– 2000 Στο Σίδνεϋ αλλάζει το σύστημα διεξαγωγής των πυγμαχικών αγώνων. Οι

τρεις τρίλεπτοι γύροι που ίσχυαν μέχρι τότε, μετατρέπονται σε τέσσερις

δίλεπτους γύρους. Το διάλειμμα ξεκούρασης μεταξύ των γύρων – διάρκειας

ενός λεπτού – παρέμεινε ως είχε.




Ο αγώνας



Στους Ολυμπιακούς Αγώνες επιτρέπεται η συμμετοχή μόνο στους άντρες πυγμάχους. Αγώνες μποξ γυναικών διεξάγονται από το 1993, αλλά δεν αποτελούν ακόμα μέρος του Ολυμπιακού προγράμματος. Οι πυγμάχοι αγωνίζονται σε ζευγάρια μετά από κλήρωση ανά κατηγορία κιλών. Η ηλικία τους πρέπει υποχρεωτικά να κυμαίνεται ανάμεσα στα 17 και τα 34 χρόνια.



Ένας αγώνας πυγμαχίας διαρκεί τέσσερις γύρους, ο καθένας από τους οποίους διαρκεί δυο λεπτά. Ενδιάμεσα των γύρων μεσολαβεί διάλειμμα ενός λεπτού. Ένας αθλητής παίρνει βαθμό, όταν χτυπήσει τον αντίπαλό του στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού ή στον κορμό πάνω από τη ζώνη. Ο βαθμός δίνεται μόνο αν το χτύπημα δοθεί ταυτόχρονα από τουλάχιστον τρεις εκ κριτών.



Μόλις ολοκληρωθεί και ο τέταρτος γύρος, ο αθλητής με τους περισσότερους έγκυρους βαθμούς ανακηρύσσεται νικητής. Αν προκύψει ισοβαθμία, αφαιρείται ο καλύτερος και ο χειρότερος συνολικός βαθμός των πέντε κριτών και κερδίζει ο αθλητής που έχει τους περισσότερους βαθμούς από τους υπόλοιπους τρεις κριτές.

Ο αγώνας διεξάγεται στο ρινγκ, έναν τετράγωνο αγωνιστικό χώρο, ο οποίος περιβάλλεται από τρία παράλληλα χοντρά σκοινιά δεμένα σε κάθετους πάσσαλους στις γωνίες του.




Κανονισμοί



Οι αθλητές καλούνται από τον διαιτητή στο κέντρο του ρινγκ, δίνουν τα χέρια και επιστρέφουν στις γωνίες τους μέχρι να χτυπήσει το καμπανάκι για να ξεκινήσει ο αγώνας.



Ένας αγώνας κερδίζεται με νοκ άουτ, με τεχνική υπεροχή, με αποκλεισμό ή με απόσυρση λόγω τραυματισμού και όταν η διαφορά των βαθμών που δίνει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι πάνω από 15.



Σε περίπτωση νοκ άουτ, ο αθλητής που το πέτυχε αποσύρεται στη μια γωνία του ρινγκ, ενώ ο διαιτητής αρχίζει να μετράει μέχρι το δέκα. Συγκεκριμένα ο διαιτητής μετράει μέχρι το 8 για το νοκ ντάουν και αν συνεχίσει και φτάσει μέχρι το 10 τότε έχουμε νοκ άουτ. Αν ο αθλητής δεν μπορεί να συνεχίσει, τότε νικητής ορίζεται ο αντίπαλος. Επίσης, αν ο διαιτητής κρίνει ότι ο ένας από τους δυο πυγμάχους δεν είναι σε θέση να συνεχίσει, τότε έχουμε τεχνικό νοκ άουτ και τον αγώνα κερδίζει ο αντίπαλος.



Τρεις συστάσεις για την ίδια αντικανονική ενέργεια οδηγούν σε παρατήρηση. Τρεις παρατηρήσεις οδηγούν σε αποβολή από τον αγώνα. Αντικανονικές ενέργειες θεωρούνται οι εξής:



– Χτύπημα κάτω από τη ζώνη με χέρι, πόδι ή γόνατο.

– Κράτημα του αντιπάλου.

– Χτύπημα στο πίσω μέρος του κεφαλιού.

– Χτύπημα με το κεφάλι ή με οποιοδήποτε άλλο μέρος του χεριού εκτός από τη γροθιά.

– Ανυπακοή στο διαιτητή.

– Χτύπημα στον αντίπαλο, όταν αυτός είναι πεσμένος κάτω.

– Χτύπημα κατά τη στιγμή της διακοπής.

– Παθητική άμυνα.

– Προσβλητική συμπεριφορά στον αντίπαλο ή στον διαιτητή.

– Αντικανονική χρήση των σχοινιών του ρινγκ.




Εξοπλισμός των αθλητών



Το χρώμα της γωνίας που αντιστοιχεί στον αθλητή, πρέπει να είναι το ίδιο με την αθλητική του περιβολή και τα αγωνιστικά γάντια, τα οποία πρέπει να είναι αναγνωρισμένα από τη Διεθνή Ομοσπονδία, να είναι δερμάτινα, να ζυγίζουν 284 γραμμάρια και να φέρουν μια ευκρινή λευκή λωρίδα, η οποία βοηθά στη διάκριση των χτυπημάτων.

Οι προστατευτικοί επίδεσμοι που τοποθετούνται στα χέρια καθώς και η τοποθέτηση των γαντιών, αποτελεί μια διαδικασία που επιβλέπεται επίσημα σε όλους τους οργανωμένους αγώνες ( όπως συνέβαινε και στην Αρχαία Ελλάδα με την εξέταση των δερμάτινων συνδέσμων από τους διαιτητές), ώστε να αποφεύγονται οι τραυματισμοί λόγω ακατάλληλου υλικού των γαντιών ή παράνομης χρήσης άλλων αντικειμένων μέσα σε αυτά.



Τα προστατευτικά της κεφαλής – απαραίτητο κομμάτι του εξοπλισμού – έχουν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας προκειμένου να προσφερθεί πρόσθετη ασφάλεια στον πυγμάχο από τα χτυπήματα που δέχεται στη διάρκεια του αγώνα στο κεφάλι.



Η σταδιακή μείωση των σοβαρών τραυματισμών λόγω της βελτίωσης του αθλητικού εξοπλισμού και των τροποποιήσεων των σχετικών κανονισμών, αποδεικνύουν τη βαρύτητα που δίνει η Διεθνής Ομοσπονδία στην ασφάλεια των αθλητών. Η χρήση του προστατευτικού της κεφαλής αποτελεί μια από τις εμφανείς διαφορές με την επαγγελματική πυγμαχία.




Κατηγορίες κιλών



Στην πυγμαχία υπάρχουν 11 κατηγορίες κιλών:



– 48 κ. Κατηγορία Ελαφριάς Μύγας (Light fly weight)

– 51 κ. Κατηγορία Μύγας (Fly weight)

– 54 κ. Κατηγορία Πετεινού (Bantam weight)

– 57 κ. Κατηγορία Φτερού (Feather weight)

– 60 κ. Κατηγορία Ελαφριών Βαρών (Light weight)

– 64 κ. Κατηγορία Σούπερ Ελαφριών Βαρών (Light welter weight)

– 69 κ. Κατηγορία Ημιμεσαίων Βαρών (Welter weight)

– 75 κ. Κατηγορία Μεσαίων Βαρών (Middle weight)

– 81 κ. Κατηγορία Ελαφριών Βαρέων Βαρών (Light heavy weight)

– 91 κ. Κατηγορία Βαρέων Βαρών (Heavy weight)

– +91 κ. Κατηγορία Υπερβαρέων Βαρών (Super heavy weight)




Τι έγινε στους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004



Οι Κουβανοί πυγμάχοι – συνεχίζοντας την παράδοση του Στίβενσον – επικράτησαν στις 5 από τις 11 κατηγορίες και ήταν οι πρωταγωνιστές της Αθήνας. Αναλυτικά οι χρυσοί Ολυμπιονίκες του 2004:



– Κατ. 48 κ. Γιαν Μπαρτελέμι Βαρέλα, Κούβα

– Κατ. 51 κ. Γιουριόρκις Γκαμπόα Τολεδάνο, Κούβα

– Κατ. 54 κ. Γκιγιέρμο Ριγκοντό Ορτίς, Κούβα

– Κατ. 57 κ. Αλεξέι Τιχτσένκο, Ρωσία

– Κατ. 60 κ. Μάριο Σέσαρ Κιντελάν Μέσα, Κούβα

– Κατ. 64 κ. Μάνους Μπούντζουμνονγκ, Ταϊλάνδη

– Κατ. 69 κ. Μπαχτιγιάρ Αρτάγιεφ, Καζακστάν

– Κατ. 75 κ. Γκαϊντάρμπεκ Γκαϊνταρμπέκοφ, Ρωσία

– Κατ. 81 κ. Αντρέ Γουόρντ, ΗΠΑ

– Κατ. 91 κ. Οντλανιέρ Σολίς Φόντε, Κούβα

– Κατ. +91 κ. Αλεξάντερ Ποβέτκιν, Ρωσία




Οι «γροθιές» που έγραψαν ιστορία




– Σούγκαρ Ρέι Ρόμπινσον (ΗΠΑ)

Μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες στο άθλημα της πυγμαχίας. Με 174 νίκες σε 199 αγώνες, ο σπουδαίος αυτός πυγμάχος μεγαλούργησε από το 1946 μέχρι το 1958, κερδίζοντας παγκόσμιους τίτλους και σκορπώντας τον ενθουσιασμό στους φιλάθλους.




– Ρόκι Μαρτσιάνο (ΗΠΑ)

Άλλη μια τεράστια προσωπικότητα του αθλήματος. Παγκόσμιος πρωταθλητής από το 1952 μέχρι το 1956, παρέμεινε αήττητος για 49 αγώνες, από τους οποίους τους 43 τους κέρδισε με νοκ άουτ.




– Κάσιους Κλέι / Μοχάμεντ Άλι (ΗΠΑ)

Θεωρείται ο κορυφαίος πυγμάχος όλων των εποχών. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 κέρδισε το χρυσό στην κατηγορία των μεσαίων βαρών, σε ηλικία μόλις 18 ετών. Τρεις φορές παγκόσμιος πρωταθλητής (1964, 1974 και 1978), συμπλήρωσε 56 νίκες σε 61 αγώνες. Βαθιά πολιτικοποιημένος, ασπάστηκε τον Ισλαμισμό και άλλαξε το όνομά του το 1964. Άναψε τον ολυμπιακό βωμό στην Ατλάντα το 1996.




– Τεόφιλο Στίβενσον (Κούβα)

Ο Κουβανός θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ερασιτέχνες πυγμάχους όλων των

εποχών. Κέρδισε τρία χρυσά μετάλλια σε τρεις συνεχόμενες Ολυμπιάδες (1972,

1976 και 1980), αλλά ποτέ δεν δέχτηκε να γίνει επαγγελματίας. Τερμάτισε την

τεράστια καριέρα του με 302 (!) νίκες και μόλις 22 ήττες.




Η Πυγμαχία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου




– Εγκατάσταση



Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, η Πυγμαχία θα φιλοξενηθεί στο κλειστό Ολυμπιακό γυμναστήριο «η Αρένα του Εργάτη» (Worker’s Indoor Arena). Το Γυμναστήριο βρίσκεται στην περιοχή Τσάο-Γιανγκ και έχει χωρητικότητα 12.000 θέσεων, ενώ για τις ανάγκες των αγώνων θα προστεθούν ακόμα χίλια καθίσματα. Πρόκειται για παλιότερη εγκατάσταση, η οποία ανακαινίστηκε και παραδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2005.




– Πρόγραμμα



Το άθλημα της Πυγμαχίας θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 24 Αυγούστου 2008. Σε κάθε αγωνιστική ημέρα θα υπάρχουν μια ή δυο αγωνιστικές περίοδοι. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, στο αγώνισμα της Πυγμαχίας θα πάρουν μέρος 286 αθλητές από όλο τον κόσμο.




– Η «φιγούρα» του 2008



Ο Ιταλός Κλεμέντε Ρούσο αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στην κατηγορία των +91 κιλών. Ο 26χρονος πυγμάχος από το Μαρτσιανίζε της Καζέρτα κέρδισε πέρυσι το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Σικάγο και πηγαίνει στο Πεκίνο σαν το μεγάλο φαβορί για το χρυσό μετάλλιο.



– Η ελληνική αποστολή

Η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί με δυο πυγμάχους στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στο Πεκίνο θα βρεθούν οι Παυλίδης (91 κ.) και Γαζής (75 κ.).



Για το κείμενο αντλήσαμε στοιχεία και πληροφορίες από:

en.wikipedia.org


www.olympic.org

boxing.about.com


www.aiba.org

en.beijing2008.cn/cptvenues/sports

Επίσημο Πρόγραμμα Αθήνα 2004