Άντε και αποφασίζεις να ξημεροβραδιαστείς για να μάθεις επιτέλους τι είναι αυτό το ρημάδι το Super Bowl... Κάπου το πήρε το αυτί σου ότι διεξάγεται στις 6 Φλεβάρη, κάτι έχεις ακούσει ότι σπάνε τα κοντέρ τηλεθέασης στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, σε βαθμό που να είναι το ευκολότερο πράγμα εκείνη την ημέρα να κάνεις τρομοκρατικό χτύπημα, αφού κυριολεκτικά οι πάντες είναι με το κοντρόλ ανά χείρας και τα ανάλογα «συνοδευτικά», επομένως θέλεις και εσύ να μπεις έστω και για μια βραδιά στο μαγικό κόσμο του αμερικάνικου φούτμπολ.

Του Νίκου Συριώδη

Επειδή το πιθανότερο είναι κατά την διάρκεια του... μαραθώνιου αγώνα να απορήσεις αρκετές φορές αναφορικά με το τι στα κομμάτια σφυρίζουν οι διαιτητές, γιατί πανηγυρίζουν τώρα όλοι αυτοί ή γιατί μονίμως αλλάζουν οι παίκτες, το Sport24.gr είναι εδώ για να σου λύσει κάποιες από τις απορίες και τους προβληματισμούς σου.

Τουλάχιστον φίλε αναγνωστή, να ξέρεις δέκα βασικά πράγματα γύρω από το περίφημο NFL, ώστε να μπορείς άνετα να παρακολουθήσεις τον μεγάλο τελικό στο «Cowboys Stadium» του Τέξας ανάμεσα στους Πίτσμπουργκ Στίλερς και τους Γκριν Μπέι Πάκερς και να μην υποκύψεις στο επίμονο φλερτ του Μορφέα...

Ξεκινάμε λοιπόν...

1. Το γήπεδο χωρίζεται σε δέκα παράλληλες -κατά πλάτος- γραμμές, με την απόσταση της μιας από την άλλη να είναι δέκα γιάρδες. Εν ολίγοις, από τη μια end zone (το όριο της μιας περιοχής) μέχρι την άλλη το μήκος είναι 100 γιάρδες. Επομένως, μην απορείτε για το τι ρόλο παίζουν οι γραμμές αυτές, που έχουν και νούμερα (10-20-30-40-50 γιάρδες και ούτως καθ’ εξής) για να ξέρουν ανά πάσα στιγμή οι παίκτες, οι προπονητές και οι διαιτητές σε ποιο σημείο του αγωνιστικού χώρου βρίσκονται.

2. Κάθε ομάδα έχει 11 παίκτες στο γήπεδο, όμως ανάλογως του αν βρίσκεται σε θέση άμυνας ή επίθεσης, χρησιμοποιεί διαφορετική 11άδα. Άλλοι παίκτες την απαρτίζουν αν επιτίθεται και άλλοι αν αμύνεται. Για το λόγο αυτό, πέραν του head coach, υπάρχει διαφορετικός προπονητής για την άμυνα και διαφορετικός για την επίθεση, καθώς δεν αλλάζουν 1-2 παίκτες κάθε φορά, αλλά ολόκληρη η ομάδα. Εκτός αν αλλάξει η κατοχή της μπάλας (κυρίως από κάποιο λάθος) και ο χρόνος κυλάει κανονικά, όπου τότε οι επιθετικοί οφείλουν να παίξουν και άμυνα.

3. Ο πιο γνωστός τρόπος για να σκοράρει μια ομάδα, είναι το λεγόμενο touchdown. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η επιτιθέμενη ομάδα έχει καταφέρει να φτάσει στην end zone της αντιπάλου με την μπάλα στα χέρια (πρέπει πάντως να ακουμπήσει στο έδαφος από τον επιθετικό) και αυτό της δίνει έξι πόντους. Μετά, ακολουθεί πάντα το free kick και εφόσον η μπάλα περάσει ανάμεσα από τα δυο δοκάρια του τέρματος, τότε η ομάδα που επιτίθεται, παίρνει έναν ακόμη πόντο. Βέβαια, σε περιπτώσεις που βρισκόμαστε στο τέλος ενός αγώνα και ο ένας πόντος δεν αρκεί, τότε η ομάδα που επιτίθεται, κάνει προσπάθεια με πάσα για touchdown, προκειμένου να πάρει δυο πόντους. Αυτό εμπεριέχει αρκετό ρίσκο και δεν συμβαίνει πολύ συχνά.

4. Άλλος τρόπος για να πάρει πόντους μια ομάδα, είναι με το επονομαζόμενο field goal (δίνει τρεις πόντους). Αυτός ο τρόπος επιλέγεται, αν οι επιτιθέμενοι θεωρήσουν ότι δεν μπορούν να φτάσουν για touchdown (κυρίως γιατί εξαντλούνται οι προσπάθειες που έχουν στην διάθεσή τους και θα εξηγήσουμε παρακάτω τι σημαίνει αυτό...), άρα κυνηγούν το σουτ από μακρινή απόσταση, ώστε να μπορέσουν να σκοράρουν.

5. Για να μπορεί η ομάδα που επιτίθεται, να ανανεώνει τις προσπάθειές της και να φτάσει σιγά σιγά στην αντίπαλη περιοχή, πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον δέκα γιάρδες και έχει μέχρι τέσσερις ευκαιρίες για να το καταφέρει. Στόχος των αμυντικών, είναι να εμποδίσουν τους αντιπάλους τους να καλύπτουν κάθε φορά το συγκεκριμένο νούμερο. Για να το εξηγήσουμε πιο πρακτικά, μπορεί με την πρώτη προσπάθεια να καλύψουν οι επιθετικοί τρεις γιάρδες. Αυτό σημαίνει ότι θα απομένουν τρεις προσπάθειες για να καλύψουν τις άλλες επτά. Αν και με την τέταρτη συνολικά δεν έχει συμβεί αυτό, τότε η ομάδα που βρίσκεται στην επίθεση, οφείλει με ένα kick να απομακρύνει την μπάλα, χαρίζοντας ουσιαστικά την κατοχή στον αντίπαλο. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι αμυντικοί έχουν πετύχει τον στόχο τους, αφού θα έχουν αποτρέψει ένα touchdown ή ένα field goal.

6. Οι πιο δημοφιλείς και γνωστές θέσεις στο αμερικάνικο φούτμπολ, είναι του quarterback και των wide receiver. Ο μεν πρώτος, είναι ο αρχικός κάτοχος της μπάλας μετά το snap (η πάσα κάτω από τα πόδια στο ξεκίνημα της επίθεσης) και αυτός που ουσιαστικά φτιάχνει το παιχνίδι της ομάδας (κάτι σαν τον πλέι μέικερ), ενώ ο wide receiver είναι ο υποδοχέας και αυτός που πάει για το γκολ. Θα πρέπει να τονιστεί, ότι μέχρι μια πάσα μπορεί να γίνει στην επίθεση και αυτή είτε είναι μακρινή είτε χέρι με χέρι αναλόγως του πόσο κοντά ή μακριά από την end zone βρίσκεται η επιτιθέμενη ομάδα. Συν τοις άλλοις, απαγορεύεται η πάσα προς τα πίσω από τον quarterback, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση καταλογίζεται ποινή.

7. Αναφορικά με τους ρέφερι, είναι επτά τον αριθμό και ο πρώτος ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους λόγω του ότι φοράει άσπρο καπέλο. Όλοι οι υπόλοιποι φοράνε μαύρο. Ο πρώτος είναι αυτός που παίρνει την τελική απόφαση και αν υπάρχει αμφιβολία για κάποια φάση, τότε μπορεί να δει στο μόνιτορ το ριπλέι και να γνωμοδοτήσει. Μάλιστα, έχει και μικρόφωνο πάνω του, ώστε να ακούν οι πάντες το τι έχει δώσει, αφού δικαιολογεί την εκάστοτε απόφασή του.

8. Οι ποινές που καταλογίζονται είναι της τάξεως των 5,10 και 15 γιάρδων. Αν η παράβαση γίνει από την ομάδα που επιτίθεται, τότε χάνει γιάρδες και ξεκινάει η επίθεση από πιο πίσω, ενώ αν η παράβαση γίνει από τους αμυνόμενους, κερδίζει τις ανάλογες γιάρδες που αποφασίζει ο πρώτος διαιτητής. Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι για να υποδειχτεί μια ποινή, γι’ αυτό και είναι άσκοπο να γίνει ακριβής παράθεση για κάθε μια απ’ αυτές.

9. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές αποφάσεις του διαιτητή, είναι όταν πετάει το κίτρινο σημαιάκι στον αγωνιστικό χώρο την ώρα που γίνεται μια επίθεση, διότι έχει δει μια παράβαση. Σε αυτή την περίπτωση, αφήνει την φάση να εξελιχθεί και αναλόγως του αν επηρεάζει την κατάληξή της, παίρνει και την τελική του απόφαση. Φερ’ ειπείν, εφόσον γίνει φάουλ από έναν αμυντικό, αλλά ο επιθετικός καταφέρει να πετύχει touchdown ή να περάσει τις απαιτούμενες γιάρδες, τότε η φάση εξελίσσεται κανονικά και θεωρείται ως μη γενόμενη η παράβαση. Σε αντίθετη περίπτωση, η επίθεση ξεκινάει και πάλι από το ίδιο σημείο.

10. Τέλος, να πούμε ότι κάθε ματς χωρίζεται σε τέσσερα 15λεπτα, αλλά ο χρόνος δεν είναι καθαρός, αφού σταματάει μονίμως. Σε περίπτωση ισόπαλου αποτελέσματος, οδηγούμαστε σε παράταση, η οποία διαρκεί επίσης 15 λεπτά. Στους αγώνες των πλέι οφ (άρα και του Super Bowl), αν η ομάδα που έχει την κατοχή, σκοράρει πρώτη με field goal, τότε έχει και η αντίπαλη την ευκαιρία να επιτεθεί και να σημειώσει είτε field goal (για ισοφάριση) είτε touchdown (για νίκη). Όμως, ισχύει ο ξαφνικός θάνατος (sudden death) στην περίπτωση που η ομάδα με την κατοχή καταφέρει να πετύχει πρώτη touchdown. Στα ματς της κανονικής περιόδου, ο ξαφνικός θάνατος ισχύει και για το απλό field goal. Βέβαια, υπάρχει η μεγάλη διαφορά ότι σε παιχνίδια για την regular season, αν ένα ματς παραμείνει με το ίδιο σκορ και μετά την παράταση, τότε λήγει ισόπαλο. Στα πλέι οφ, θα παιχτούν όσες παρατάσεις χρειαστούν, μέχρι και να ανακηρυχεί η νικήτρια ομάδα

Καλή τηλεθέαση...