Σαν σήμερα, πριν από 24 χρόνια, η διοίκηση της ΑΕΚ με εμπνευστή της ιδέας τον Δημήτρη Μελισσανίδη, βρέθηκε στο βομβαρδισμένο Βελιγράδι, προκειμένου να δώσει μήνυμα ειρήνης, μήνυμα αγάπης, μήνυμα ελπίδας προς κάθε κατεύθυνση.

Οι Σέρβοι υποδέχτηκαν την αποστολή του δικεφάλου, από την πρώτη στιγμή που πέρασε τα σύνορα, με ψωμί και αλάτι όπως είναι το γιουγκοσλαβικό έθιμο. Στο βομβαρδισμένο Νόβισαντ, έκαναν το ίδιο, ανεμίζοντας τις ελληνικές σημαίες μαζί με τις σέρβικες.

Η συναδέλφωση της Ελλάδας με την Γιουγκοσλαβία, σε αυτές τι δύσκολες στιγμές του γειτονικού λαού, ήταν πλέον γεγονός. Την αποστολή του δικεφάλου συνόδεψε και αντιπροσωπεία, που αποτελούνταν από εκπροσώπους κομμάτων, όπως οι Γλέζος και Κατσιφάρας.

Ο αγώνας και το μήνυμα κατά του ΝΑΤΟ

Σε έναν αγώνα-αντιπολεμικό συλλαλητήριο, εν καιρώ πολέμου, η ΑΕΚ αντιμετώπισε την πρωταθλήτρια Παρτιζάν, μπροστά σε περίπου 15000 φιλάθλους και των δύο ομάδων, παρότι είχαν πουληθεί και τα 40000 εισιτήρια που είχαν βγει προς πώληση.

Ο λόγος που ο κόσμος ήταν λιγότερος, ήταν τα καύσιμα, καθώς υπήρχε έλλειψη και οι μεταφορές ήταν πολύ δύσκολες. Αξίζει να σημειωθεί, πως ήταν η πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου, που κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν ακούστηκαν σειρήνες.

Για την ιστορία ο αγώνας είχε διάρκεια μόλις μία ώρα, καθώς στο 61ο λεπτό οι Γιουγκοσλάβοι, οι οποίοι βρίσκονταν στις εξέδρες, μπήκαν στο γήπεδο κρατώντας στα χέρια ελληνικές και σερβικές σημαίες, φωνάζοντας "Ελλάς, Ελλάς" και "ΑΕΚ, ΑΕΚ" αγκάλιαζαν και φιλούσαν τους ποδοσφαιριστές της Ένωσης, ενώ μέσα στον αγωνιστικό χώρο μπήκαν και οι Έλληνες φίλαθλοι.

Το παιχνίδι έληξε ισόπαλο 1-1, με σκόρερ τους Κέζμαν στο 13ο λεπτό και Ζουμπούλη στο 26ο. Στο ημίχρονο η ελληνική αντιπροσωπεία, φύτεψε συμβολικά μια ελιά από την Αρχαία Ολυμπία στο κέντρο του γηπέδου, ενώ οι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ στα αποδυτήρια, έδωσαν κόκκινα αυγά, τσουρέκια και λαμπάδες στους συναδέλφους τους.

Παρτιζάν (Λιούμπισα Τουμπάκοβιτς): Νταμιάνοβιτς, Κράσοβιτς, Σάβιτς, Σανόγεβιτς, Στογιάνοβιτς, Βούκοβιτς, Ιλιτς, Ιβιτς, Μπιέκοβιτς, Τόμιτς, Κέζμαν

ΑΕΚ (Όλεγκ Μπλαχίν): Ατματσίδης (29’ Μιχαηλίδης - 40’ Κουρκούνας), Κοπιτσής (40’ Κωστένογλους), Μπαμπούνσκι, Μιλοβάνοβιτς (42’ Καψής), Τσέκολι (45’ Ζήκος), Κατσαβός, Σαβέβσκι (32’ Κασάπης), Μαλαδένης, Καλιτζάκης, Ζουμπούλης, Νικολαΐδης.

Οι δηλώσεις της εποχής

Για την πρωτοβουλία της ΑΕΚ μίλησαν αρκετοί αθλητές και άνθρωποι του αθλητισμού, αλλά και πολιτικοί που εξέφρασαν την συγκίνηση τους και την συμπαράσταση στον λαό της Γιουγκοσλαβίας.

Ντράγκαν Σάκοτα: "Ένιωσα μεγάλη συγκίνηση όταν είδα τους συμπατριώτες μου να φωνάζουν συνθήματα ευγνωμοσύνης προς τον ελληνικό λαό και την ΑΕΚ. Η ΑΕΚ αξίζει το Νόμπελ ειρήνης".

Ρέφικ Σαμπανάτζοβιτς: "Με κάνατε υπερήφανο για ακόμα μια φορά που φόρεσα τη φανέλα της ΑΕΚ".

Λιούμπισα Τουμπάκοβιτς (προπονητής τότε της Παρτιζάν): "Είμαι πολύ συγκινημένος. Οι Έλληνες είναι φίλοι μας, αλλά από σήμερα είναι αδέλφια μας. Ποτέ δεν θα ξεχάσω αυτό που έκανε η ΑΕΚ".

Ιλια Ίβιτς (ποδοσφαιριστής τότε του Ολυμπιακού): "Ήθελα και εγώ να πάω στο Βελιγράδι, αλλά δεν μπορούσα λόγω υποχρεώσεων. Μπράβο στην ΑΕΚ για αυτή την ειρηνική της αποστολή. Η ΑΕΚ είναι μεγάλη ομάδα και οι άνθρωποι της σκέφτονται σωστά".

Λευτέρης Παπαδόπουλος: "Η ΑΕΚ έχει παράδοση σε τέτοιους αγώνες. Οι Σέρβοι περνούν δύσκολες ώρες και οι "ενωσίτες" έχουν επιπλέον λόγους να τους καταλαβαίνουν και να νιώθουν αλληλεγγύη. Η ΑΕΚ δημιουργήθηκε από πρόσφυγες".

Γιώργος Κατσιφάρας: "Πρόκειται για μια αξιέπαινη πρωτοβουλία της ΑΕΚ. Ένα παράδειγμα από την Αρχαία Ελλάδα".

Μανώλης Γλέζος: "Μετά το 40'-41', πρώτη φορά οι Έλληνες ομόθυμα στο πλευρό ενός λαού. Έχω γίνει πλέον φανατικός οπαδός της ΑΕΚ".

Δημήτρης Μελισσανίδης: "Είμαι συγκινημένος. Αυτά που ζω είναι δύσκολο να περιγραφούν με ακρίβεια. Όλη η Γιουγκοσλαβία άνοιξε την αγκαλιά της και μας υποδέχθηκε με τη φράση "Είσαστε αδέλφια μας". Έκλαιγαν στους δρόμους ανεμίζοντας ελληνικές σημαίες. Μου έκαναν εντύπωση τα παιδιά. Βγήκαν από τα καταφύγια και ήρθαν στο γήπεδο. Μας ζητούσαν σημαίες της ΑΕΚ, μας έσφιγγαν τα χέρια, έκλαιγαν, μας έλεγαν ότι έγιναν οπαδοί της ΑΕΚ. Σίγουρα η ΑΕΚ έδωσε την ψυχή της, ένωσε τους χτύπους της καρδιάς της με τους δοκιμαζόμενους φίλους μας Γιουγκοσλάβους. Ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσαμε να κάνουμε".

Η αποθέωση του ξένου Τύπου

Όπως ήταν φυσιολογικό το συγκεκριμένο φιλικό ξεπέρασε τα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας αναγκάζοντας Μέσα από πολλές χώρες να ασχοληθούν με αυτό.

Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα από την μεγαλύτερη ισπανική εφημερίδα, την Marca. "Απίστευτο, μια Ελληνική ομάδα πήγε να παίξει ποδόσφαιρο στα χαρακώματα" ανέφερε το δημοσίευμα. Ανάλογη ήταν η αναφορά τόσο από την γερμανική Bild: "Η ΑΕΚ πήγε να παίξει εναντίον της Παρτιζάν, με το σύνθημα έξω ο πόλεμος από τη Γιουγκοσλαβία", όσο και από την ιταλική Gazzetta: "Παιχνίδι-παρένθεση στον πόλεμο με ειρηνευτικό χαρακτήρα".

Την ίδια ώρα τα Μέσα της Γιουγκοσλαβίας είχαν εκτενή αναφορά στο φιλικό. Η "Sport" έγραφε: "Αδέλφια με αδέλφια, κόντρα στον πόλεμο", ενώ η "Sportski Zurnal" είχε τίτλο: "Ανάσανε η ειρήνη".

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΟΥ

Ο ΑΓΩΝΑΣ