Η "χρυσή" τετράδα

Ο μεγάλος θριαμβευτής της Χρυσής Μπάλας για το 2011 ήταν – για μια ακόμη χρονιά – ο Λιονέλ Μέσι.

Ο Αργεντινός άσος της Μπαρτσελόνα έφτασε έτσι τα τρία τρόπαια και ισοφάρισε την επίδοση των Κρόιφ, Πλατινί και Φαν Μπάστεν.

Το France Football και η FIFA ανακοίνωσαν το βράδυ της Δευτέρας (9-1-2012) στο εορταστικό γκαλά της Ζυρίχης τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας για την ανάδειξη του κορυφαίου παίκτη στον κόσμο μέσα στο 2011. Την σημαντικότερη ατομική ποδοσφαιρική διάκριση παγκοσμίως διεκδίκησαν φέτος οι Μέσι και Τσάβι της Μπαρτσελόνα μαζί με τον Ρονάλντο της Ρεάλ Μαδρίτης.

Τελικά δικαιώθηκαν πανηγυρικά τα προγνωστικά που έδιναν ως – σχεδόν σίγουρο – νικητή τον Λιονέλ Μέσι. Ο Αργεντίνος της Μπαρτσελόνα κέρδισε έτσι την τρίτη συνεχόμενη Χρυσή Μπάλα (είχαν προηγηθεί αυτές του 2009 & 2010) και ισοφάρισε δυο ρεκόρ. Έφτασε τους Κρόιφ, Πλατινί και Φαν Μπάστεν στην πρώτη θέση της λίστας με τα περισσότερα βραβεία, ενώ έγινε μόλις ο δεύτερος παίκτης στην ιστορία του θεσμού – μετά τον Πλατινί – που κερδίζει τη συγκεκριμένη διάκριση τρεις φορές συνεχόμενες.

Διαβάστε στο Sport24.gr την ιστορία του βραβείου, τις επιδόσεις των επικεφαλής της λίστας (Κρόιφ, Πλατινί, Φαν Μπάστεν και Μέσι), τα σημαντικότερα ρεκόρ του θεσμού και τη λίστα των 56 βραβείων που έχουν απονεμηθεί μέχρι σήμερα.

Α. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ

Η Χρυσή Μπάλα (Ballon d’Or) "γεννήθηκε" το 1956 από την ιδέα του αρχισυντάκτη του περιοδικού France Football, Gabriel Hanot, να ζητήσει από συναδέλφους του δημοσιογράφους να ψηφίσουν τον κορυφαίο Ευρωπαίο ποδοσφαιριστή. Το βραβείο απονέμεται στον παίκτη που είχε την κορυφαία απόδοση και παρουσία κατά τη διάρκεια του τελευταίου ημερολογιακού έτους (και όχι της ποδοσφαιρικής σεζόν).

Μέχρι το 1995 υποψήφιοι ήταν αποκλειστικά Ευρωπαίοι παίκτες που αγωνίζονταν στα πρωταθλήματα των χωρών της UEFA. Το 1995 άλλαξε ο κανονισμός και πλέον υποψήφιοι ήταν όλοι οι παίκτες ανεξαρτήτως εθνικότητας, αρκεί να αγωνίζονταν στα πρωταθλήματα των χωρών της UEFA. Από το 2007 και μετά το βραβείο απονέμεται στον κορυφαίο ποδοσφαιριστή του κόσμου, ανεξαρτήτως εθνικότητας και ομάδας.

Στο περιθώριο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010, η FIFA και η συντακτική επιτροπή του France Football αποφάσισαν να ενώσουν τα δυο διαφορετικά βραβεία τους (Χρυσή Μπάλα & FIFA World Player of the Year) σε ένα, δίνοντας έτσι ακόμα μεγαλύτερο κύρος στην ετήσια διάκριση. Έτσι από πέρυσι, το βραβείο έχει την ονομασία FIFA Ballon d’Or.

Από το 2010, για την ανάδειξη του νικητή, ψηφίζουν όχι μόνο οι δημοσιογράφοι όπως παραδοσιακά γινόταν μέχρι και το 2009, αλλά και οι αρχηγοί και οι εκλέκτορες των Εθνικών ομάδων, μελών της FIFA. Στα 56 χρόνια ύπαρξης του θεσμού, το βραβείο έχει απονεμηθεί σε 42 παίκτες. Από αυτούς, οι 36 ήταν Ευρωπαίοι και οι 6 από τον υπόλοιπο κόσμο: Γουεά (1995, Λιβερία), Ρονάλντο (1997 & 2002, Βραζιλία), Ριβάλντο (1999, Βραζιλία), Ροναλντίνιο (2005, Βραζιλία), Κακά (2007, Βραζιλία) και Μέσι (2009, 2010 & 2011, Αργεντινή).

Β. ΤΟ "ΚΑΡΕ" ΤΟΥ "ΦΟΥΛ"

Στους Κρόιφ, Πλατινί και Φαν Μπάστεν, τους τρεις παίκτες που προηγούνται στη λίστα του θεσμού με τα περισσότερα βραβεία (από 3 ο καθένας), προστέθηκε πλέον και ο Μέσι. Ας δούμε τα "κατορθώματά" τους τις χρονιές που βραβεύτηκαν:

1. Γιόχαν Κρόιφ (1971, 1973 & 1974)

Ο "ιπτάμενος Ολλανδός" μοιράστηκε τα 3 του τρόπαια με δυο ομάδες, τον Άγιαξ (1971 & 1973) και την Μπαρτσελόνα (1973 & 1974). Το 1971 κέρδισε με τον "Αίαντα" το ολλανδικό Κύπελλο και το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Το 1973 κατέκτησε το Πρωτάθλημα Ολλανδίας και ξανά το Κύπελλο Πρωταθλητριών, ενώ το 1974 έγινε πρωταθλητής Ισπανίας με τους "μπλαουγκράνα" και οδήγησε τους "οράνιε" στον τελικό του Μουντιάλ της Γερμανίας. Ο Κρόιφ έγινε ο πρώτος που βραβεύτηκε τρεις φορές με τη Χρυσή Μπάλα, ενώ βρέθηκε και μια τέταρτη μέσα στην πρώτη τριάδα (3ος το 1975).

2. Μισέλ Πλατινί (1983, 1984 & 1985)

Ο σημερινός πρόεδρος της ΟΥΕΦΑ έγινε ο πρώτος παίκτης που κέρδισε τη Χρυσή Μπάλα τρεις φορές συνεχόμενες, όλες ως παίκτης της Γιουβέντους. Το 1983 κέρδισε το Κύπελλο Ιταλίας, το 1984 κατέκτησε το Πρωτάθλημα Ιταλίας, το Κύπελλο Κυπελλούχων και το ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ, ενώ αναδείχθηκε πρωταθλητής Ευρώπης με τη Γαλλία. Την επόμενη χρονιά, σειρά είχε το Κύπελλο Πρωταθλητριών και το Διηπειρωτικό. Ο Πλατινί έχει βρεθεί δυο ακόμα φορές στην πρώτη τριάδα (ρεκόρ που μοιράζεται από φέτος με τον Μέσι), 3ος το 1977 με τη Νανσί και 3ος το 1980 με τη Σεντ Ετιέν.

3. Μάρκο φαν Μπάστεν (1988, 1989 & 1992)

Ο Φαν Μπάστεν, ένας από τους κορυφαίους επιθετικούς όλων των εποχών, έγινε ο τρίτος παίκτης που συμπλήρωσε 3 Χρυσές Μπάλες, όλες με τη Μίλαν. Το 1988 ο "Σαν Μάρκο" κέρδισε το Πρωτάθλημα Ιταλίας και το ιταλικό Σούπερ Καπ, ενώ έφτασε μέχρι την κορυφή της Ευρώπης με την Εθνική Ολλανδίας στο EURO. Το 1989 κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών, το ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ και το Διηπειρωτικό. Το 1992 πρόσθεσε στη συλλογή του ένα ακόμα Πρωτάθλημα Ιταλίας και το ιταλικό Σούπερ Καπ, φτάνοντας με την Ολλανδία μέχρι τα ημιτελικά του EURO της Σουηδίας.

4. Λιονέλ Μέσι (2009, 2010 & 2011)

Το τέταρτο και πιο πρόσφατο μέλος της λίστας με τις 3 κατακτήσεις της Χρυσής Μπάλας, είναι από σήμερα ο Μέσι. Ο Λέο είναι ο μικρότερος σε ηλικία (24) που συμπληρώνει 3 βραβεία και είναι κάτι περισσότερο από πιθανό να γίνει ο πρώτος στο μέλλον με ένα τέταρτο. Το 2009 ο θαυματουργός Αργεντίνος πέτυχε με την Μπαρτσελόνα το απόλυτο, κερδίζοντας και τους 6 μεγάλους τίτλους (κάτι που συνέβη για πρώτη φορά στην ιστορία του ποδοσφαίρου). Την επόμενη χρονιά (2010) κατέκτησε το ισπανικό Πρωτάθλημα και το ισπανικό Σούπερ Καπ, ενώ τη χρονιά που μας πέρασε επανέλαβε – σχεδόν – το κατόρθωμα του 2009, σταματώντας στους 5 τίτλους. Έχει κάνει ακόμα δυο εμφανίσεις στην πρώτη τριάδα (3ος το 2007 και 2ος το 2008) και κατέχει από το 2009 το απόλυτο ρεκόρ του υψηλότερου ποσοστού που πήρε ποτέ νικητής (473/480 ψήφους, 98.54%).

Γ. ΤΑ ΡΕΚΟΡ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΜΠΑΛΑΣ

- Εννέα είναι οι παίκτες που έχουν κερδίσει το βραβείο πάνω από μια φορά. Με τρία τρόπαια προηγούνται ο Γιόχαν Κρόιφ (1971, 1973 & 1974), ο Μισέλ Πλατινί (1983, 1984 & 1985), ο Μάρκο φαν Μπάστεν (1988, 1989 & 1992) και ο Λιονέλ Μέσι (2009, 2010 & 2011), ενώ με δυο βραβεία έχουν τιμηθεί οι Αλφρέδο Ντι Στέφανο, Φραντς Μπέκενμπαουερ, Κέβιν Κίγκαν, Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε και Ρονάλντο.

- Τις περισσότερες παρουσίες στην πρώτη τριάδα έχουν ο Μισέλ Πλατινί, ο Φραντς Μπέκενμπαουερ και ο Λέο Μέσι, από 5 ο καθένας. Τη δεύτερη θέση μοιράζονται, με 4 παρουσίες στην τριάδα, οι Ραϊμόν Κοπά, Γιόχαν Κρόιφ και Κριστιάνο Ρονάλντο. Μέσι και Ρονάλντο συμπλήρωσαν φέτος την 5η και 4η αντίστοιχα παρουσία τους στην πρώτη τριάδα.

- Γερμανία και Ιταλία έχουν τους περισσότερους παίκτες στον πίνακα των νικητών, από 5 η καθεμία. Πρόκειται για τους Μίλερ, Μπέκενμπαουερ, Ρουμενίγκε, Ματέους και Ζάμερ από τη Γερμανία και τους Σίβορι, Ριβέρα, Ρόσι, Μπάτζο και Καναβάρο από την Ιταλία.

- Γερμανία και Ολλανδία ισοβαθμούν στην πρώτη θέση των χωρών με τα περισσότερα τρόπαια, με 7 κατακτήσεις η καθεμία. Η Γερμανία έχει 7 τρόπαια από 5 παίκτες, όμως η Ολλανδία έχει φτάσει αυτόν τον αριθμό μόνο με 3 ποδοσφαιριστές, αφού ανάμεσά τους είναι οι δυο από τους τρεις παίκτες με 3 κατακτήσεις (Κρόιφ και Φαν Μπάστεν).

- Μπαρτσελόνα, Γιουβέντους και Μίλαν είναι οι σύλλογοι με τους περισσότερους παίκτες που έχουν κατακτήσει το τρόπαιο (από 6 η κάθε μία).

- Η Μπαρτσελόνα είναι από σήμερα ο σύλλογος με τα περισσότερα τρόπαια, αφού με την τρίτη Χρυσή Μπάλα του Μέσι, οι "μπλαουγκράνα" έφτασαν πλέον τα 9. Τη δεύτερη θέση στη λίστα μοιράζονται Γιουβέντους και Μίλαν, από 8 βραβεία η καθεμία.

- Η Μπαρτσελόνα είναι ο σύλλογος με τις περισσότερες παρουσίες στην πρώτη τριάδα (25), έναντι 19 της δεύτερης Ρεάλ Μαδρίτης.

- Ο Ρονάλντο είναι ο μικρότερος σε ηλικία παίκτης που έχει τιμηθεί με τη Χρυσή Μπάλα. Το 1997, όταν κέρδισε το πρώτο από τα δυο τρόπαια της καριέρας του, ήταν 21 ετών και 3 μηνών. Αντίθετα, ο μεγαλύτερος σε ηλικία που βραβεύτηκε με τη Χρυσή Μπάλα ήταν ο πρώτος νικητής, Στάνλεϊ Μάθιους, στα 41 του.

- Η Μίλαν και η Μπαρτσελόνα είναι οι μοναδικές ομάδες που έχουν καταλάβει και τις τρεις θέσεις του βάθρου σε μια χρονιά. Οι Ιταλοί το έχουν πετύχει δυο φορές (1988 & 1989), ενώ οι Καταλανοί μία, στον περσινό διαγωνισμό με τους Ινιέστα, Τσάβι και Μέσι.

- Η Γερμανία και η Ολλανδία είναι οι μοναδικές χώρες που έχουν καταλάβει και τις τρεις θέσεις του βάθρου σε μια χρονιά. Οι Γερμανοί το πέτυχαν δυο φορές: το 1972 με τους Μπέκενμπαουερ, Μίλερ και Νέτσερ και το 1981 με τους Ρουμενίγκε, Μπάιτνερ και Σούστερ, ενώ οι Ολλανδοί μια φορά: το 1988 με τους Φαν Μπάστεν, Γκούλιτ και Ράικαρντ.

- Η μοναδική παρουσία τερματοφύλακα στον κατάλογο των νικητών είναι αυτή του Λεβ Γιασίν (1963). Στη λίστα των νικητών φιγουράρουν 3 αμυντικοί (Μπέκενμπαουερ, Ζάμερ και Καναβάρο), ενώ όλοι οι υπόλοιποι είναι χαφ και επιθετικοί.

Δ. ΟΙ ΝΙΚΗΤΕΣ:

(χρονολογία, νικητής, εθνικότητα, σύλλογος)

Βίντεο: Οι νικητές της Χρυσής Μπάλας από το 1965 μέχρι και το 2010

Η λίστα των 56 βραβείων που έχουν απονεμηθεί μέχρι σήμερα. Στην Ελλάδα είχαμε την τύχη να ζήσουμε από κοντά δυο από τους νικητές της Χρυσής Μπάλας: τον Όλεγκ Μπλαχίν ως προπονητή και τον Ριβάλντο ως παίκτη. Ας δούμε και τους υπόλοιπους!

2011: Λιονέλ Μέσι (Αργεντινή) Μπαρτσελόνα

2010: Λιονέλ Μέσι (Αργεντινή) Μπαρτσελόνα

2009: Λιονέλ Μέσι (Αργεντινή) Μπαρτσελόνα

2008: Κριστιάνο Ρονάλντο (Πορτογαλία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

2007: Κακά (Βραζιλία) Μίλαν

2006: Φάμπιο Καναβάρο (Ιταλία) Γιουβέντους / Ρεάλ Μαδρίτης

2005: Ροναλντίνιο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα

2004: Αντρέι Σεβτσένκο (Ουκρανία) Μίλαν

2003: Πάβελ Νέντβεντ (Τσεχία) Γιουβέντους

2002: Ρονάλντο (Βραζιλία) Ρεάλ Μαδρίτης

2001: Μάικλ Όουεν (Αγγλία) Λίβερπουλ

2000: Λουίς Φίγκο (Πορτογαλία) Μπαρτσελόνα / Ρεάλ Μαδρίτης

1999: Ριβάλντο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα

1998: Ζινεντίν Ζιντάν (Γαλλία) Γιουβέντους

1997: Ρονάλντο (Βραζιλία) Μπαρτσελόνα / Ίντερ

1996: Ματίας Ζάμερ (Γερμανία) Μπορούσια Ντόρτμουντ

1995: Τζορτζ Γουεά (Λιβερία) Παρί Σεν-Ζερμέν / Μίλαν

1994: Χρίστο Στόιτσκοφ (Βουλγαρία) Μπαρτσελόνα

1993: Ρομπέρτο Μπάτζο (Ιταλία) Γιουβέντους

1992: Μάρκο φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν

1991: Ζαν Πιέρ Παπέν (Γαλλία) Μαρσέιγ

1990: Λόταρ Ματέους (Γερμανία) Ίντερ

1989: Μάρκο φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν

1988: Μάρκο φαν Μπάστεν (Ολλανδία) Μίλαν

1987: Ρουντ Γκούλιτ (Ολλανδία) Αϊντχόφεν / Μίλαν

1986: Ιγκόρ Μπελάνοβ (ΕΣΣΔ) Ντινάμο Κιέβου

1985: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους

1984: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους

1983: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) Γιουβέντους

1982: Πάολο Ρόσι (Ιταλία) Γιουβέντους

1981: Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε (Δ. Γερμανία) Μπάγερν

1980: Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε (Δ. Γερμανία) Μπάγερν

1979: Κέβιν Κίγκαν (Αγγλία) Αμβούργο

1978: Κέβιν Κίγκαν (Αγγλία) Αμβούργο

1977: Άλαν Σίμονσεν (Δανία) Μπορούσια Μένχενγκλαντμπαχ

1976: Φραντς Μπέκενμπαουερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν

1975: Όλεγκ Μπλαχίν (ΕΣΣΔ) Ντινάμο Κιέβου

1974: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Μπαρτσελόνα

1973: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Άγιαξ / Μπαρτσελόνα

1972: Φραντς Μπέκενμπαουερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν

1971: Γιόχαν Κρόιφ (Ολλανδία) Άγιαξ

1970: Γκερντ Μίλερ (Δ. Γερμανία) Μπάγερν

1969: Τζάνι Ριβέρα (Ιταλία) Μίλαν

1968: Τζορτζ Μπεστ (Β. Ιρλανδία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

1967: Φλοριάν Άλμπερτ (Ουγγαρία) Φερεντσβάρος

1966: Μπόμπι Τσάρλτον (Αγγλία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

1965: Εουζέμπιο (Πορτογαλία) Μπενφίκα

1964: Ντένις Λόου (Σκωτία) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

1963: Λεβ Γιασίν (ΕΣΣΔ) Ντιναμό Μόσχας

1962: Γιόζεβ Μάζοπουστ (Τσεχοσλοβακία) Ντούκλα Πράγας

1961: Ομάρ Σίβορι (Ιταλία / Αργεντινή) Γιουβέντους

1960: Λουίς Σουάρεθ (Ισπανία) Μπαρτσελόνα

1959: Αλφρέδο Ντι Στέφανο (Ισπανία / Αργεντινή) Ρεάλ Μαδρίτης

1958: Ραϊμόν Κοπά (Γαλλία) Ρεάλ Μαδρίτης

1957: Αλφρέδο Ντι Στέφανο (Ισπανία / Αργεντινή) Ρεάλ Μαδρίτης

1956: Στάνλεϊ Μάθιους (Αγγλία) Μπλάκπουλ

Βίντεο: Οι τρεις υποψήφιοι για τη Χρυσή Μπάλα του 2011. Λιονέλ Μέσι, Τσάβι Ερνάντεθ και Κριστιάνο Ρονάλντο.