Ματίας Αλμέιδα: Ο σαμουράι των πάγκων

Στην Ιαπωνία τον γνωρίζουν από τα μέσα του 17ου αιώνα. Για την ακρίβεια, τον έχουν οριοθετήσει από τότε, αφού ως στάση ζωής προϋπήρχε. Αποτυπώθηκε εγγράφως, με την έκδοση του βιβλίου "Η Ψυχή της Ιαπωνίας" από τον Νιτόμπε Ινάζο το 1899.

Αναφέρονταν στον Bushido, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει "ο τρόπος των πολεμιστών". Ουσιαστικά πρόκειται για έναν ηθικό κώδικα τιμής και ζωής που έπρεπε να διέπει την ζωή των σαμουράι. O Bushido αποτελείται λοιπόν από επτά αρετές που πρέπει οι σαμουράι να έχουν και να επιδεικνύουν στη ζήση τους: δικαιοσύνη, ηρωικό θάρρος, καλοσύνη και συμπόνια, σεβασμός, ειλικρίνεια, καθήκον και πίστη, τιμή και αυτοκυριαρχία.

Περίπου 120 χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2018, σε άλλο κόσμο, άλλη εποχή, άλλο πλαίσιο, ο Ματίας Αλμέιδα παρουσιάζονταν ως ο νέος τεχνικός των San Jose Earthquakes. Κέρδισε αμέσως τους οπαδούς του αμερικάνικου club, όταν κατά τη διάρκεια της παρουσίασής του άφησε τον προστατευόμενο από την καταρρακτώδη βροχή χώρο που αυτή γίνονταν προκειμένου να βγει και να χαιρετήσει δια χειραψίας, χωρίς ομπρέλα, όσους, μετρημένους φίλους της ομάδας είχαν βρεθεί εκεί για να τον καλωσορίσουν.

"Η φιλοσοφία της ζωής μου εφαρμόζεται στο ποδόσφαιρο. Προσπαθώ να πορεύομαι με συγκεκριμένες αξίες. Και έχω μια πολύ συγκεκριμένη: ακολουθώ την ιστορία των σαμουράι και εκεί υπάρχει ένας κώδικας τιμής, ο Bushido, στον οποίο και στηρίζω όλο μου το είναι".

Ετσι συστήθηκε τότε ο 49χρονος Αργεντινός. Όχι ποδοσφαιρικά, αλλά βιωματικά, χωρίς να συνυπολογίσει το περιβάλλον ή το ότι αναλάμβανε την μεγαλύτερη πρόκληση της προπονητικής καριέρας του. Και σαφώς την πλέον ακριβοπληρωμένη, με ετήσιες, μεικτές απολαβές 2,5 εκατ. δολαρίων (2,3 εκατ. ευρώ) και ρήτρα αποδέσμευσης 3 εκατομμυρίων δολαρίων.

Για έναν σαμουράι, ακόμη και των πάγκων, με συγκεκριμένο modus vivendi, άλλα μετράνε περισσότερο. Και φρόντισε να το ξεκαθαρίσει εξ αρχής. Δεν ήταν άλλωστε η πρώτη φορά που το έκανε.

Το ρεκόρ στη Σεβίλλη, τα πάντα όλα στη Λάτσιο και ο Ντιέγκο

Ευλογημένος από τα ξεκινήματά του στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Βρέθηκε στα φυτώρια της Ρίβερ, έγινε μέλος της πρώτης ομάδας με την ενηλικίωση και στα πέντε χρόνια που πέρασε φορώντας τη φανέλα των "μιγιονάριος" συνυπήρξε με τύπους όπως οι Φραντσέσκολι, Κρέσπο, Σάλας, Σορίν, Ορτέγκα, Αστράδα, Γκαγιάρδο.

Τον βοήθησαν να ξεχωρίσει. Το γεγονός ότι το έκανε, ενδεικτικό ποιότητας. Εξαργυρώθηκε με το πέρασμα του Ατλαντικού, στα 23 του, όταν η Σεβίλλη τον μετέτρεψε στην – τότε – ακριβότερη πώληση της ιστορίας τους ποδοσφαίρου της Αργεντινής με τα 9 εκατ. δολάρια που δαπάνησε για τον να φέρει στο "Πιθχουάν", το ίδιο καλοκαίρι που είχε αγοράσει από την ΑΕΚ τον Βασίλη Τσιάρτα (1996).

Δεν δικαιολόγησε ούτε τη δαπάνη, ούτε τις προσδοκίες και στον χρόνο πάνω, μετά και τον υποβιβασμό των Ανδαλουσιάνων, έφυγε για τη Λάτσιο. Εκεί, "κούμπωσε". Λατρεύτηκε από την εξέδρα. Αμυντικός χαφ… σκύλος, που "δάγκωνε" ό,τι περνούσε από τον χώρο ευθύνης του. "Undici Almeyda". "Εντεκα Αλμέιδα". Το πανό των τιφόζι που συνόδευε κάθε εμφάνιση του, κάθε εμφάνιση των πρωτευουσιάνων. Προτροπή, απαίτηση, σύγκριση να φτάσουν όλοι οι παίκτες των "λατσιάλι" τα μέτρα του Αργεντινού.

Στην πανάκριβη τότε Λάτσιο του Padre Padrone, Κλαούντιο Λοτίτο, κέρδισε σε μια τετραετία πρωτάθλημα, Κύπελλο (2), Κύπελλο Κυπελλούχων, Ευρωπαϊκό και εγχώριο Σούπερ Καπ. Αμέσως μετά την ενθρόνιση των "αετών" παραχωρήθηκε ως έμψυχο αντάλλαγμα για την απόκτηση του (αλλοτινού του συμπαίκτη στη Ρίβερ) Ερνάν Κρέσπο. Και εκεί κάπου τελείωσαν και τα επάργυρα χρόνια της καριέρας του, αφού κατέκτησε ακόμη ένα Κύπελλο με τους "παρμέντσι" και τίποτα άλλο μέχρι να κρεμάσει τα παπούτσια του.

Το έκανε – για πρώτη φορά τουλάχιστον - μόλις στα 32 του, έχοντας επαναπατριστεί για χάρη της Κίλμες. Δεν έκοψε την μπάλα, απλώς, άλλαξε προσέγγιση, συνοδεύοντας τον Ντιέγκο Μαραντόνα σε χορηγούμενη παγκόσμια περιοδεία ποδοσφαίρου σάλας, εκπροσωπώντας μάλιστα και την Αργεντινή στο σχετικό παγκόσμιο πρωτάθλημα.

Προφανώς όμως δεν τον γέμιζε. Και επέστρεψε συμφωνώντας να μετακομίσει στη Λιν, μια άσημη νορβηγική ομάδα (2007). Τι δουλειά είχε εκεί, κανείς δεν κατάλαβε. Πιθανώς ούτε και ο ίδιος, αφού αγωνίστηκε μόνο στις ρεζέρβες και σε κάποια παιχνίδια Κυπέλλου, προτού αποδεσμευτεί και, αμέσως, ανακοινώσει την δεύτερη αποχώρησή του από ποδόσφαιρο.

Και πάλι πρόσκαιρη. Και πάλι η επάνοδος μετά από (κοντά) δύο χρόνια και πάλι σε προορισμό έκπληξη. Στην Fenix, ομάδα της 4ης (!) κατηγορίας στην Αργεντινή. Τέσσερα ματς έπαιξε όλα κι όλα. Στα δύο, αποβλήθηκε. Ηταν όμως αρκετά για να δικαιολογήσουν τη μετάβασή του – στα 36 πατημένα πλέον – στη Ρίβερ. Αντιμετώπιζε φοβερά προβλήματα, προβλήματα επιβίωσης και η επιστράτευσή του, μαζί με τους αλλοτινούς του συμπαίκτες, Μαρσέλο Γκαγιάρδο και Αριέλ Ορτέγκα έδωσαν τότε ελπίδα για αναστροφή της πορείας.

Δεν έμελλε. Το – οριστικά – τελευταίο του παιχνίδι με τα εξάταπα, ήταν το πρώτο των μπαράζ παραμονής με την Μπελγκράνο, στα τέλη Ιουνίου του 2011. Στη ρεβάνς, όντας τιμωρημένος, είδε τη Ρίβερ να μην αποφεύγει το μοιραίο και να γνωρίζει τον σοκαριστικό, παρθενικό υποβιβασμό της ιστορία της. Το επόμενο πρωί, 27 Ιουνίου, ξύπνησε προπονητής της…

Τα πρώτα βήματα στους πάγκους

Ετσι, τόσο απλά, χωρίς την παραμικρή προπονητική εμπειρία, αλλά με διατυπωμένη επιθυμία να συνεχίσει την καριέρα του στους πάγκους, ρίχτηκε όχι στα βαθιά, αλλά στα… άπατα, χωρίς καν σωσίβιο. Κλήθηκε να αναλάβει την αγαπημένη του Ρίβερ στην πιο δύσκολη στιγμή της ιστορίας της. Και είτε από άγνοια κινδύνου, είτε από υπερβολική αγάπη, είτε λόγω του Bushido, το έκανε.

Η λέξη samurai άλλωστε προέρχεται από το saburou που σημαίνει "να προστατεύει" ή "να υπηρετεί". Και τη δεδομένη στιγμή η Ρίβερ χρειάζονταν και τα δύο. Εστω και αν ο ίδιος δεν (θα) είχε κανένα από αυτά. Ούτε προστασία, ούτε (συν)υπηρεσία.

Δεν το βίωσε αμέσως. Η Ρίβερ έτσι κι αλλιώς μέγεθος που και στον… αυτόματο, τον δρόμο θα τον έβρισκε. Όπως και έγινε, ακόμη και με έναν – κακά τα ψέματα – βαφτισμένο σε μια νύχτα προπονητή. Η άμεση όμως επιστροφή στα σαλόνια επανάφερε το επίπεδο των απαιτήσεων στο μέγεθος του συλλόγου. Και έτσι, όταν στο πρώτο τέρμινο μετά τον προβιβασμό ο λογαριασμός του έγραφε 5-8-4, με σειρά ασταθέστατων παιχνιδιών και εμφανίσεων, ο Ντάνιελ Πασαρέλα, πρόεδρος τότε της Ρίβερ, τον απέλυσε (28/11/2012).

Από εκεί και πέρα, την διαδρομή την ήξερε. Και την επανέλαβε, αναλαμβάνοντας την Μπάνφιλντ στην δεύτερη κατηγορία και κερδίζοντας την άνοδο. Με μια διαφορά μόνο. Ότι πρόλαβε να φύγει, διαλέγοντας αυτός τον επόμενο προορισμό του, εξαργυρώνοντας αυτές τις δύο ανόδους με την μετακόμιση στην μεξικάνικη Τσίβας, η οποία αναζητούσε λαγούς στο καπέλο, αφού είχε ξεμείνει χωρίς κανέναν τίτλο, τίποτα απολύτως, σε ολάκερο τον 21ο αιώνα.

Κανένα το εκατέρωθεν κόστος, το κέρδος όμως αποδείχτηκε αμοιβαία πολλαπλάσιο. "Ηρθε η ώρα να ξυπνήσει ο γίγαντας", το σύνθημα του pelado (σ.σ. ο φαλακρός δηλαδή, προφανής η ειρωνεία στο παρατσούκλι που του δόθηκε ελέω της μακριά του κόμης) με το που έφτασε στη Γουαδαλαχάρα.

Και τον ξύπνησε. Μέχρι να περάσει τα αμερικάνικα σύνορα, στην τριετία του στους "ροχιμπλάνκος" τους οδήγησε σε ένα Clausura (2017), δύο Κύπελλα, ένα Σούπερ Κύπελλο και – κυρίως – ένα Champions League Κεντρικής Αμερικής (2018).

Και προφανώς το επίπεδο δεν έχει καμία σχέση με το ευρωπαϊκό ή το Copa Libertadores, αλλά μόνο και μόνο ότι στον δρόμο για την κατάκτηση του η Τσίβας απέκλεισε τρεις ομάδες του MLS (Seattle Sounders, New York Red Bulls και Toronto FC) αφενός ενδεικτικό, αφετέρου αρκούντως επαρκές για τους Quakes του (ισπανόφωνου στην πλειοψηφία του) Σαν Χοσέ να του δώσουν τα κλειδιά το φθινόπωρο του ’18.

Αμερικάνικο όνειρο και εφιάλτης

Από την Τσίβας αποχώρησε τηρώντας την… παράδοση των εντάσεων στις ομάδες του (ένταση που δεν έχει ξεχαστεί ακόμη και που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στο να μην κινηθεί η διοίκηση του μεξικάνικου συλλόγου για να τον επαναφέρει παρότι βρίσκεται σε αναζήτηση νέου προπονητή. Για την ιστορία, από τότε που έφυγε ο Αλμέιδα από την Γουαδαλαχάρα, ακολούθησαν 7 τεχνικοί), κάτι που διατήρησε και στο MLS.

Στο γήπεδο, η ομάδα του ήταν αναντίρρητα η πιο ροκ του αμερικάνικου πρωταθλήματος τα τελευταία 3,5 χρόνια. Οι δύο πρώτες σεζόν ήταν καλές. Στον πόντο έχασε τα play off στην πρώτη, μπήκε σε αυτά στη δεύτερη (αποκλείστηκε στον πρώτο γύρο). Από εκεί και πέρα όμως, άρχισαν να εμφανίζονται προβλήματα, τα οποία εντάθηκαν από το καλοκαίρι.

Τότε, απολύθηκε ο General Manager Τζέσε Φιορανέλι, με τον οποίο ο Αλμέιδα είχε εξαιρετική συνεργασία. Όπως ανέφεραν τα τοπικά media, ό,τι του ζητούσε ο Αργεντινός τεχνικός, το υλοποιούσε, φέρνοντας στους Quakes ποδοσφαιριστές που γνώριζε ο 49χρονος προπονητής από προηγούμενες ομάδες του.

Αυτή η αποπομπή του GM ήταν και το σημείο καμπής στην σχέση του "φαλακρού" με τη διοίκηση του συλλόγου. Το συμβόλαιο του (ήταν ένας από τους πλέον ακριβοπληρωμένους στο MLS) ολοκληρώνονταν στο τέλος της τρέχουσας σεζόν και δεν θα ανανεώνονταν, ο ίδιος είχε έτσι κι αλλιώς ξεκαθαρίσει πως δεν θα παρέμενε, χωρίς μάλιστα να διστάζει να δημοσιοποιεί και την αδημονία του για να αποχωρήσει.

Η συμβίωση γίνονταν όλο και πιο αφόρητη, με εμφανείς συνέπειες. Τόσο στο γήπεδο όπου οι επιλογές του Αργεντινού ήταν αναρίθμητες και σε κάθε επίπεδο (πρόσωπα, σχήματα, τακτικές, ρόλοι) και συχνά πυκνά αντιμετωπίζονταν με κατακραυγή από media και οπαδούς, αλλά και εκτός γηπέδου, με τον ίδιο να φροντίζει να επιδεικνύει τη δυσαρμονία που βίωνε από τα πιο απλά – να μην παρευρίσκεται δηλαδή σε προγραμματισμένες και υποχρεωτικές συνεντεύξεις Τύπου – ως τα πλέον σοβαρά (και αναντίστοιχα των όσων εξωτερίκευσε στην παρουσίασή του) με δημόσιες αντιπαραθέσεις με τους οπαδούς σε (τουλάχιστον 2) εντός έδρας παιχνίδια των Quakes.

Τα αποτελέσματα ήρθαν να επιβαρύνουν περισσότερο το ασφυκτικό για κάθε εμπλεκόμενη μεριά σκηνικό (στην ουρά της κατάταξης, χωρίς νίκη ύστερα από επτά αγωνιστικές στη φετινή σεζόν). Το αμοιβαίο μη παρέκει ξεπεράστηκε, το διαζύγιο μπήκε υποχρεωτικά επί τάπητος και αφού λύθηκε το ζήτημα της αποζημίωσης, ολοκληρώθηκε η συνεργασία, με τον Αλμέιδα να αποχωρεί έχοντας ρεκόρ κανονικής περιόδου 31-25-42, 1,2 κερδισμένους βαθμούς ανά παιχνίδι, -33 συνολική διαφορά τερμάτων, με την αναλογία των expected goals να πέφτει από το +0,2 στην πρώτη του σεζόν στο φετινό (χειρότερο της λίγκας) -0,96.

Κλείνοντας αισίως έντεκα χρόνια στους πάγκους, έχοντας περάσει και αντιμετωπίσει λογιών λογιών συνθήκες, με διαφορετικά περιβάλλοντα, αποτελέσματα, συνθήκες και καταλήξεις, προφανώς και θεωρεί πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου - τουλάχιστον – να συζητήσει την προοπτική του ερχομού στην Ευρώπη.

Και αν τελεσφορήσει η εν Ελλάδι διαπραγμάτευσή του με την ΑΕΚ, η οποία και του προσφέρει αυτή τη δυνατότητα, αν πείσει τους υπεύθυνους της Ενωσης (και προφανώς πειστεί και ο ίδιος για το πρότζεκτ) ο κώδικας των σαμουράι, το απαύγασμα και της δικής του ζωής, αλλά και της προπονητικής φιλοσοφίας του Ματίας Αλμέιδα, θα λανσαριστεί – ευτυχώς χωρίς την katana, το χαρακτηριστικό δηλαδή σπαθί των σαμουράι - και στα μέρη μας.