Ο “μυθικός” στράικερ της δεκαετίας του ’50 Λευτέρης Αντωνιάδης ή Λεφτέρ Κιουτσουκαντωνιάδης σύμφωνα με τους Τούρκους (σ.σ.:κιουτσούκ σημαίνει μικρός) “έφυγε” από τη ζωή στις 13 Ιανουαρίου σε ηλικία 87 ετών.

Στην κηδεία του παρέστησαν δεκάδες χιλιάδες Τούρκοι πολίτες, προεξάρχοντος του πρωθυπουργού Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν.

O χριστιανός που υποκλίνονταν οι Τούρκοι

Ακόμη και οι συντηρητικοί Τούρκοι μουσουλμάνοι έσπευσαν ν’ανάψουν ένα κεράκι στη μνήμη του “κυρ-Λευτέρη” στην ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου αποδίδοντας του τιμές ήρωα.

Η πορεία του άλλωστε το επέβαλε καθώς οι θρησκείες, οι προκαταλήψεις και οι δεισιδαιμονίες παρακάμφθηκαν.

Ο για πολλούς κορυφαίος ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε ποτέ στο τουρκικό πρωτάθλημα, διέγραψε μία πορεία που έμοιαζε με παραμύθι.

Ο γιος του Έλληνα ψαρά κατάφερε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, άθελα του να διχάσει Έλληνες και Τούρκους.

Υπηρέτησε τέσσερα χρόνια στον Τουρκικό στρατό (1943-1947) για να ξεκινήσει την ποδοσφαιρική σταδιοδρομία του από τη Φενέρμπαχτσε.

Αρχηγός της εθνικής Τουρκίας με σταυρό στο λαιμό!

Το γεγονός, ότι αγωνίστηκε στην εθνική Τουρκίας και μάλιστα ως αρχηγός σκοράροντας κατά της Ελλάδας είχε ως συνέπεια πολλοί συμπατριώτες μας να μην τον δουν με καλό μάτι.

Μάλιστα ήταν ο μόνος διεθνής που τολμούσε να φορέσει σταυρό στο στήθος, ενώ κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Τουρκίας τον έβγαζε με περηφάνια έξω από τη φανέλα αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις που προκαλούσε μία τέτοια κίνηση.

Ανάμεσα σε δύο λαούς

Ο Λεφτέρ εγκλωβισμένος ανάμεσα σε δύο πατρίδες και όμηρος των πολιτικών εξελίξεων στα ελληνοτουρκικά, ήταν αντιπαθής στους Τούρκους καθώς δεν μπορούσαν να αποδεχθούν στην κοινωνία τους, έναν χριστιανό ορθόδοξο που τιμούσε τα ελληνικά ήθη και έθιμα και την ίδια στιγμή διέπρεπε στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας τους.

Γεννημένος το 1924 στη νήσο Πρίγκηπο που απέχει λίγα χιλιόμετρα από την Κωνσταντινούπολη, την εποχή δηλαδή που συντελέσθηκε ο ξεριζωμός των Ελλήνων από την Μικρά Ασία, ένιωσε στο πετσί του από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, την καχυποψία αλλά και τον ρατσισμό.

Σκόραρε σε Μουντιάλ, έπαιξε σε ΑΕΚ και καμπιονάτο

Την δεκαετία του '50 ο Αντωνιάδης συγκαταλέγονταν στους κορυφαίους στράικερ του κόσμου. Έγραψε ιστορία σκοράροντας με τη φανέλα της εθνικής Τουρκίας στο Μουντιάλ του 1954 στη Γερμανία δύο γκολ.

Με τη Φενέρμπαχτσε, ο βραχύσωμος άσος έλαμψε στη δεκαετία του '50, μετρώντας συνολικά στην καριέρα του, 615 συμμετοχές και 423 γκολ!

Στα 39 του μεταπήδησε στην ΑΕΚ, ενώ το 1965 ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα από το Αιγάλεω.

Ήταν τέτοια η επίδραση του Λεφτέρ στο τουρκικό ποδόσφαιρο όπου ακόμη και οι οπαδοί της Γαλατασαράι αλλά και της Μπεσίκτας υποκλίθηκαν στο μεγαλείο του.

Ο “Προφέσορας” όπως τον αποκαλούσαν ήταν ο πρώτος ποδοσφαιριστής από τον πρωτάθλημα της Τουρκίας που μεταπήδησε σε ομάδα του εξωτερικού, παίζοντας το 1951 στη Φιορεντίνα.

Τη δεκαετία του ’60 χάρη στον Λεφτέρ πολλοί Τούρκοι γίνονταν οπαδοί της Φενέρμπαχτσε! Ήταν ο απόλυτος σταρ.

Τον αποκάλεσαν προδότη της Ελλάδας

Η φήμη του ωστόσο δεν του εξασφάλισε ηρεμία στην καθημερινότητα του, αφού αντιμετωπιζόταν ρατσιστικά.

Όταν η Τουρκία στις 23 Απριλίου 1948 νίκησε την Ελλάδα 3-1 με τον Κιουτσουκαντωνιάδης να σκοράρει εναντίον της εθνικής μας, μερίδα Ελλήνων του επιτέθηκαν φραστικά χαρακτηρίζοντας τον “προδότη του έθνους”.

Δεν εγκατέλειψε την Πόλη στα “Σεπτεμβριανά”

Εφτά χρόνια αργότερα κατά την διάρκεια των “Σεπτεμβριανών”, στο οργανωμένο πογκρόμ της νύκτας της 6η Σεπτεμβρίου 1955 όπου προκλήθηκαν βίαια επεισόδια κατά των περιουσιών Ελλήνων, το ποδόσφαιρο έσωσε τη ζωή του Λεφτέρ.

Η προστασία των οπαδών της Φενέρμπαχτσε

Το εξαγριωμένο πλήθος είχε φτάσει έξω από την οικεία του Κιουτσουκαντωνιάδη απειλώντας την ακεραιότητα του.

Φανατικοί οπαδοί της Φενέρμπαχτσε κατάφεραν να αποτρέψουν τα χειρότερα υπερασπίζοντας το απόλυτο είδωλο τους. Ήταν μία μαύρη σελίδα για “θρυλικό” γκολτζή που διατήρησε χαμηλούς τόνους σε όλη την διάρκεια του βίου του.

Τότε πολλοί θεώρησαν ως δεδομένο πως ο Κιουτσουκαντωνιάδης θα επέστρεφε στην Ελλάδα, όμως παρά την ένταση που επικρατούσε εκείνη την εποχή στην Kωνσταντινούπολη επέλεξε να παραμείνει στην εστία του.

Για τους Τούρκους αποτελεί το πραγματικό σύμβολο ήθους ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους. Είναι χαρακτηριστικό, πως όποιο κατάστημα και αν επισκέπτονταν δεν τον άφηναν να πληρώνει, ενώ άπαντες υποκλίνονταν μπροστά του.

Για να τον τιμήσουν οι Τούρκοι, εκτός έδωσαν σε δρόμο της Πριγκήπου το όνομα του ενώ φιλοτέχνησαν και την προτομή του!

Το αυτόγραφο που αποδείχθηκε συμβόλαιο στην ΑΕΚ!

Το 1964 ο Κιουτσουκαντωνιάδης επρόκειτο να ξεκινήσει την προπονητική καριέρα του στην Ελλάδα. Ο τότε πρόεδρος της ΑΕΚ, Κλεάνθης Μαρόπουλος σκαρφίστηκε ένα τρικ προκειμένου να συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο και μάλιστα με τον “Δικέφαλο” στο στήθος.

“ Μία φορά νικήσαμε με την Φενέρμπαχτσε την ΑΕΚ 6-0. Οι Μαρόπουλος και Ξένος έπαιζαν στην ΑΕΚ. Σκόραρα τέσσερα γκολ.

Ο Μαρόπουλος ήταν καλός άνθρωπος και αγαπούσε την ΑΕΚ πάρα πολύ. Εκείνη την εποχή όμως ο σύλλογος δεν είχε λεφτά. Έτσι σκέφτηκε να μου ζητήσει αυτόγραφο.

‘Λεφτέρ, έλα να υπογράψεις εδώ. Θέλω το αυτόγραφο σου από τη στιγμή που έχεις σκοράρει τόσα πολλά γκολ εναντίον μας’ μου είπε. Πράγματι, υπέγραψα δίχως να κοιτάξω. Ήταν ένα μπλε χαρτί. Εκείνη την εποχή ήμουν προπονητής του Αιγάλεω.

Την επόμενη μέρα ο Μαρόπουλος μετέφερε την ιστορία στον Τύπο λέγοντας. ‘Ο Λεφτέρ ονειρεύονταν να μείνει στο Αιγάλεω, όμως υπέγραψε στην ΑΕΚ’. Η υπογραφή που έβαλα δεν ήταν μόνο αυτό αυτόγραφο αλλά και το νέο μου συμβόλαιο” είχε δηλώσει ο “προφέσορας”.

Εγκώμια για Παπαϊωάννου και Νεστορίδη

Η καριέρα του στην ΑΕΚ αποδείχθηκε σύντομη, αφού έπαιξε μόλις πέντε παιχνίδια. “Θυμάμαι έναν παίκτη από τον Πόντο που αγωνιζόταν στα αριστερά έχει είχε εκπληκτικό άλμα. Το όνομα του ήταν Παπαϊωάνου.

Ήταν καλός παίκτης με δυνατά πόδια. Τον έβλεπες που πηδούσε πολύ ψηλά. Εξαιρετικός και ο σέντερ φορ Νεστορίδη. Έπαιζαν συνέχεια το 1-2 μεταξύ τους” έλεγε σε όσους ήθελαν να μάθουν για τη δυναμική της ΑΕΚ.

Έπαιξε μέχρι τα 46 του!

Ο Λεφτέρ εγκατέλειψε την ΑΕΚ, όμως η αγάπη του για το ποδόσφαιρο τον έφερε πίσω στη Φενέρμπαχτσε όπου αγωνίστηκε μέχρι τα 46 του!

“Κάποιοι φίλοι, και δημοσιογράφοι με έπεισαν πως θα έπρεπε να βοηθήσω την Φενέρμπαχτσε καθώς υπήρχαν πολλοί τραυματισμοί αλλά και τιμωρημένοι παίκτες. Νομίζω πως έπρεπε να παίξουμε και έναν αγώνα στη Σμύρνη.

Επειδή όμως φοβόμουν τα αεροπλάνα δεν ταξίδεψα και έτσι σταμάτησα το ποδόσφαιρο”.

To πέναλτι που απέκρουσε ο Σεραφείδης

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ο Λεφτέρ, λίγο πριν αποσυρθεί από το ποδόσφαιρο τέθηκε ξανά αντίπαλος της ΑΕκ σε φιλικό στη Νέα Φιλαδέλφεια.

“ Ήμουν πολύ μεγάλος τότε, 46 ετών. Χάσαμε, ενώ αστόχησα και σε πέναλτι. Σε όλη την καριέρα μου στην Φενέρμπαχτσε, που διήρκεσε για 20 χρόνια έχασα μόλις τρία πέναλτι.

Στην ήξεραν τη στρατηγική μου αλλά και τα τρικ που έκανα. Ο Σεραφείδης ήταν συμπαίκτης μου και γνώρισε πως εκτελούσα τα πέναλτι”.

Ο χαρακτηρισμός του Οικουμενικού Πατριάρχη και ο σεβασμός του Σουκούρ

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, τον είχε αποκαλέσει “Μπουγιούκ Αντωνιάδη” δηλαδή “μεγάλο Αντωνιάδη” με τον σπουδαίο πρώην ποδοσφαιριστή να αισθάνεται άβολα όντας ταπεινός σε όλη τη ζωή του.

Ο Χακάν Σουκούρ, ένας από τους σπουδαιότερους γκολτζήδες όλων των εποχών στην Τουρκία, τον επισκεπτόταν συχνά προκειμένου να τον συμβουλευθεί, ενώ και ο Ντέμης Νικολαΐδης είχε έρθει σε επαφή με τον Λεφτέρ, το 2004 η ΑΕΚ ταξίδεψε στην Πόλη, για το φιλικό με την Γαλατασαράι.

“Το ξέρω πως με αγαπά. Ήθελε τη συμβουλή μου στο παρελθόν για ένα σημαντικό θέμα. Μου έστειλε τη φανέλα της Γαλατασαράι, ως δώρο και την έδωσα στον εγγονό μου.

Δεν την φόρεσε ποτέ όμως γιατί είναι οπαδός της Φενέρμπαχτσε” έλεγε, αναφερόμενος στον Χακάν Σουκούρ.

Στα χρόνια που ακολούθησαν ποδοσφαιριστές όπως οι Ερόλ Μπουλούτ, Φατίχ Ακιέλ, Ντενίζ Μπαϊκαρά, Τουμέρ Μετίν και Οκάν Γιλμάζ βάδισαν στα χνάρια του Λεφτέρ Κιουτσουκαντωνιάδη κάνοντας καριέρα στην Ελλάδα…

“H καρδιά μου γαλάζια με σταυρό”

“ Ξέρω πως όταν πεθάνω θα τυλίξουν το φέρετρο μου με την ερυθρά ημισέληνο αλλά η καρδιά μου θα είναι γαλάζια με σταυρό” είχε προβλέψει ο “Λεφτέρ"…

Η ιστορική συνάντηση του Άλεξ με τον "θρυλικό" Λεφτέρ

Δείτε τον Κιουτσουκαντωνιάδη εν δράσει από το Μουντιάλ 1954!