"Είχα φόβο, ναι. Έρχεται σε αντίθεση μεν με τη ζωή του ποδοσφαιριστή, αλλά όταν άρχιζαν αυτά τα τραντάγματα είναι αλήθεια πως αγχωνόμουν. Δεν ήταν πάντα έτσι. Λένε ότι είτε το έχεις είτε όχι, αλλά εμένα μου δημιουργήθηκε. Ευτυχώς, είχαμε καλές πτήσεις".

Ο Τάσος Πάντος κάθεται απέναντί μου. Χαλαρός και ευδιάθετος, έχει βολευτεί σ' έναν άνετο διθέσιο καναπέ από ξύλο με παχιά μαξιλάρια. Όχι στριμωγμένος σε μια στενή θέση αεροπλάνου. Χωρίς να φορά σφιχτά τη ζώνη ασφαλείας του. Χωρίς να κρατά γερά τα μπράτσα. Χωρίς να στραβοκαταπίνει την ανάσα του. Χωρίς να κλείνει τα μάτια του. "Ο Θέμης Κουλουχέρης μου το κόλλησε αυτό, γιατί σε κάποιο κενό αέρος με γράπωσε απότομα από το χέρι και με επηρέασε".

Το στρες που γεννούσε η ιδέα της (εκάστοτε) πτήσης ήταν ο αντίπαλος που τον τρόμαζε περισσότερο από κάθε άλλον ενόσω έπαιζε ποδόσφαιρο. Ο μοναδικός που δεν κατάφερε να καταβάλει στον βαθμό που θα ήθελε. Απέναντι στους υπόλοιπους, και ήταν πάρα πολλοί και σπουδαίοι όσοι βρέθηκαν απέναντί του, είχε ανταπεξέλθει περίφημα. Στο 'καθαγιασμένο' εκείνο ματς με την πανίσχυρη Ρεάλ Μαδρίτης για τον όμιλο του Champions League, στις 6 Νοεμβρίου του 2007, "είχα 4-5 μήνες να παίξω βασικός και το μόνο που θυμάμαι από το ζέσταμα ήταν αυτή η αίσθηση του 'μπες μέσα και μην φοβάσαι τίποτα' που πήγαζε από τον κόσμο. Και πραγματικά μπαίνοντας στο γήπεδο βρέθηκα πρόσωπο με πρόσωπο με τον Ρομπίνιο και τον κοίταξα σαν να του λέω 'απόψε δεν περνάς'". Όπως συνέβη, με αποτέλεσμα το υπερηρωικό 0-0 και τον μύθο που γεννήθηκε για εκείνη τη βραδιά "μέσα από τα εξώφυλλα των εφημερίδων που μένουν στην ανάμνηση του κόσμου", αντέχοντας άφθαρτος έως σήμερα.

Ο Πάντος των ξερών γηπέδων και της Προοδευτικής

45 ετών από τις 5 Μαΐου του τρέχοντος, ο Τάσος Πάντος έχει ξεκάθαρη άποψη για τα όσα, άξια υπενθύμισης, άφησε πίσω του σταματώντας το ποδόσφαιρο το καλοκαίρι του 2013. "Αυτό που μένει είναι ο τρόπος που σε θυμούνται, το ήθος του ανθρώπου, και είμαι πολύ χαρούμενος που έφυγα με μια καλή εντύπωση προς όλους. Δεν νομίζω ότι έχει να πει κάτι κάποιος για εμένα. Φυσικά και ήθελα ν' ανταγωνιστώ τους πάντες, αλλά ποτέ μου δεν χρησιμοποίησα αθέμιτα μέσα για να κερδίσω κάτι". Ήταν ήδη 37 ετών πια και απολύτως συνειδητοποιημένος για την 'τελεία' που θα έβαζε, αν και -ομολογεί πως- "σωματικά θα μπορούσα να παίξω κι άλλο, προερχόμενος από μια γεμάτη σεζόν με τον ΠΑΣ Γιάννινα και σύμφωνα με τις μετρήσεις βρισκόμουν στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας μου".

"Όχι, δεν πρόσεχα τόσο" αποκρίνεται με ειλικρίνεια. Αρκούσαν "η σκληρή δουλειά, η προσήλωση στον στόχο, η συγκέντρωση, η ταπεινότητα και η αγάπη για το άθλημα". Φανερά μυστικά σε μια εξελικτική διαδικασία, στη διάρκεια της οποίας "δεν ξενυχτούσα, ούτε έπινα, αλλά και δεν έκανα διατροφή, διότι δεν είχαν μπει ευρέως αυτά τα κομμάτια στην καθημερινότητα του αθλητή. Η διάρκεια εξαρτάται απ' αυτούς που 'περνούν' από πάνω σου, καλά ή άσχημα, και προφανώς εμένα με βοήθησαν ν' αντέξω. Γιατί, μεταξύ μας, δεν υπήρχε η τεχνογνωσία του σήμερα και γινόντουσαν 'εγκλήματα' σε προετοιμασίες. Αναρωτιόμαστε σήμερα τι κάναμε εμείς πριν από 20-25 χρόνια και απορούμε πραγματικά".

Σκληραγωγημένος από μικρός ο (από τον προπάππου) Τάσος Πάντος, κατέληξε να γίνει η αντανάκλαση της ανθεκτικότητας, της διάρκειας και της συνέπειας. "Ήμουν ένα υπερκινητικό παιδί που του άρεσε πολύ η γυμναστική". Γιος ποδοσφαιριστή του ΠΑΣ Αβέρωφ, προτού καν ιδρυθεί ο ΠΑΣ Γιάννινα, "ήμουν μόνιμα αυτός ο πιτσιρικάς που κρατούσε μια μπάλα στα χέρια". Φτιάχνουμε την εικόνα. "Μεγαλώναμε σε ελεύθερες γειτονιές με λίγα αυτοκίνητα που τις ρόδες τους τις κάναμε δοκάρια".

Κυψελιώτης, μας διευκρινίζει, που παραδόξως πρωτόπαιξε οργανωμένα πλην ερασιτεχνικά στον Ποδοσφαιρικό Όμιλο Ψυχικού των βορείων προαστίων, θυμάται ότι "δεν υπήρχαν ακαδημίες τότε. Παίζαμε μόνο στις αλάνες, σε ομάδες της γειτονιάς, σε ανεξάρτητα πρωταθλήματα". Γι' αρχή μάλιστα "με έδωσαν δανεικό για ένα χρόνο στον ΑΟ Διονύσου, ακόμη πιο βόρεια". Συνθήκες άλλες, εντελώς ξένες στο σήμερα, καταστάσεις τραχιές, σχεδόν 'ωμές'. Ατόφιες. Κυριαρχούσε το "ξερό γήπεδο, το χώμα, αυτό που για να κλείσει η πληγή περνούσε ένας μήνας και κοιμόσουν πάντα από την ανάποδη για να μην πονάς". Μια περίοδος διάπλασης και εκμάθησης σε "ανταγωνιστικά πρωταθλήματα και σκληρές κατηγορίες όπως η Α' Αθηνών με πολύ κόσμο και τοπικούς επιχειρηματίες με χρήματα που έκαναν μεταγραφές", βοηθώντας "να εξελιχθούν πάρα πολλοί παίκτες". Άλλοι πάλι "προτιμούσαν μένουν στα τοπικά από το να κάνουν το βήμα παραπάνω ή να πάρουν μεταγραφή στην επαρχία, γιατί είτε αμείβονταν καλά είτε είχαν και τις δουλειές τους εκεί γύρω".

Ο ίδιος "δεν πίστευα ότι θα κάνω καριέρα. Ούτε ήταν ο στόχος μου να γίνω επαγγελματίας. Απλώς το αγαπούσα πάρα πολύ και, αφοσιωμένος σε αυτό, το ακολουθούσα πιστά". Βέβαια η λογιστική, αφού "είχα περάσει στα ΤΕΙ" έχασε ένα αφοσιωμένο φοροτεχνικό. Χαλάλι όμως.

Η Προοδευτική, το καλοκαίρι του 1998, προέκυψε "τα τελευταία λεπτά της διορίας για τις μεταγραφές". Έμελλε να μείνει 5 χρόνια. Από τα (πολύ βόρεια) στα νοτιοδυτικά. "Έχω ζήσει σε αρκετές περιοχές και μπορώ να διακρίνω ότι υπάρχει διαφορά. Έζησα και στη Δραπετσώνα τρία χρόνια, στο κέντρο του Πειραιά. Ο Πειραιάς είναι μια άλλη πόλη και ανθρώπους με άλλη κουλτούρα. Προέρχονται από φτωχικά στρώματα, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, διατηρούν ακόμη χαρακτηριστικά που αλλού έχουν εξαλειφθεί. Στη Δραπετσώνα περπατούσα κι έβλεπα τις γιαγιάδες να πίνουν καφέ με τη γειτόνισσα. Πιο φιλόξενοι άνθρωποι και πιο ευθείς".

Αυτήν την ποδοσφαιρική (και όχι) μετάβαση "δεν την κυνήγησα, έκανα απλώς αυτό που μου άρεσε. Είχα κάνει δοκιμαστικά σε αρκετές ομάδες, γιατί δεν υπήρχαν ατζέντηδες ή σκάουτς να με προτείνουν. Από κάποιες απορρίφθηκα. Η Προοδευτική ήταν η ομάδα που επένδυε σε νέους παίκτες ή παιδιά από τοπικά. Το 70%-80% ήμασταν τέτοια. Γι' αυτό η μετάβαση αποδείχθηκε πιο εύκολη". Βέβαια, η έκδοση του πρώτου δελτίου του καθυστέρησε. "Έκανα 5 μήνες να βγει εξαιτίας οικονομικών διαφορών με το προηγούμενο σωματείο". Θηρίο στο κλουβί, ανυπομονούσε να παίξει. Τουλάχιστον "έκανα προπονήσεις με τον κ.Κουούζελα, κάτι πρωτόγνωρο για μένα. Ήταν Φινλανδός προπονητής, φίλος του Λιτμάμνεν, με άλλη νοοτροπία και προσέγγιση στο ποδόσφαιρο".

Άρχισα ως επιθετικός κι έβαζα μάλιστα αρκετά γκολ

Το ντεμπούτο έγινε το καταχείμωνο του 1999 με αντίπαλο τον ΠΑΟΚ, αλλά όχι στην Τούμπα. "Στην Καρδίτσα παίξαμε λόγω τιμωρίας". Η Προοδευτική είχε προλάβει ν' αλλάξει προπονητή, προσλαμβάνοντας τον αείμνηστο Νίκο Αλέφαντο. Ο Τάσος Πάντος εξακολουθεί να τον αποκαλεί ποδοσφαιρικό πατέρα του. "Ήταν ένας άνθρωπος ταγμένος στο ποδόσφαιρο, με τρομερό πάθος γι' αυτό που έκανε. Σε υπερβατικό βαθμό, θα έλεγα. Με τις ιδιοτροπίες τους σίγουρα. Για την εποχή του όμως ήταν ένας βαθύς γνώστης του αντικειμένου. Έβλεπε μπροστά. Ήθελε το γρήγορο ποδόσφαιρο. Με πίστεψε πολύ γιατί του άρεσαν οι γρήγοροι ποδοσφαιριστές με καλή φυσική κατάσταση. Ήταν αυτός με καθιέρωσε ως μπακ". Αναπόφευκτη η παύση της διήγησης για λεπτομέρειες.

Όχι ο παλαίμαχος αμυντικός δεν ήταν πάντα ο άοκνος εργάτης του δεξιού φτερού στην άμυνα. "Ακούγεται παράξενο, αλλά άρχισα ως επιθετικός κι έβαζα μάλιστα αρκετά γκολ. Μ' άρεσε να δοκιμάζω πολλές θέσεις, γιατί μόνο έτσι μπορούσα να γνωρίζω τον κόσμο του ποδοσφαίρου. Ούτως ή άλλως στα τοπικά έπαιζες παντού. Μονιμοποιήθηκα στα δεξιά και μου ταίριαξε ως θέση, απλώς δεν είχαμε τα μέσα ή την εκπαίδευση για να τελειοποιήσουμε τη θέση. Δεν είχαμε την πληροφορία και την τεχνογνωσία. Ούτε καν την εικόνα. Βλέπαμε έναν αγώνα τον μήνα, το πολύ δύο. Κάποιο αγγλικό ματς στην ΕΡΤ2. Μ' ένα ραδιοφωνάκι στο χέρι ήμασταν συνέχεια για να ενημερωθούμε". Ναι, ήταν από τα παιδιά που είχαν συλλογή από αυτοκόλλητα!

Επιστροφή στη δράση. Το δεύτερο 90λεπτο με την Προοδευτική σε ντέρμπι με τον Ιωνικό. Η Λαμπράκη χωρισμένη στα δύο, φίλοι παραταγμένοι σε στρατόπεδα. "Ένα πολύ διαφορετικό παιχνίδι. Κυριαρχούσε η ένταση και τα σκληρά μαρκαρίσματα. 0-0 είχε έρθει. Κάποια στιγμή βρέθηκα κάτω από ένα σκληρό φάουλ και από πάνω μου άρχισε να γίνεται χαμός. 20 παίκτες να τσακώνονται κι εγώ να σφαδάζω. Αντεγκλήσεις και στα αποδυτήρια, μια γνώριμη εικόνα για τα δεδομένα της εποχής. Δεν υπήρχε το unfair όμως, δεν υπήρχε δόλος. Ίσως με καταστάσεις που δεν ταιριάζουν στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, γιατί την απόσταση από το γήπεδο της Προοδευτικής σε αυτό του Ιωνικού την κάναμε σε 1,5 ώρα, συναντώντας μέχρι και οδοφράγματα, αλλά στο γήπεδο 22 παλικάρια. Δεν λείπουν αποκλειστικά αυτά τα ματς, αλλά ομάδες που δίνουν χώρο σε νέα παιδιά".

Νέα παιδιά, αλλά και συμπαίκτη τον Όλεγκ Προτάσοφ. "Από εκεί που τον έβλεπα στην τηλεόραση στο Euro του '88, τον είχα δίπλα μου. Μόνο δέος ένιωθα. Ένας απίστευτος άνθρωπος που ερχόταν από ένα περιβάλλον με Λομπανόφσκι προπονητή και μια τρομερή ομάδα διετίας που έπαιζε σύγχρονο. Προσωπικά ήμουν πάντα με ομάδες που παρουσίαζαν ένα συνολικό αποτέλεσμα και η παρουσία της Σοβιετικής Ένωσης ιδίως στο Μουντιάλ του 86', όπου έφτασε ως τα νοκ άουτ και αποκλείστηκε από το Βέλγιο έχοντας δεχθεί τρία γκολ οφσάιντ, ήταν απίθανή".

Το 2002-03 η Προοδευτική είχε επανέλθει στην ελίτ του ελληνικού ποδοσφαίρου. Με μια νέα, δεύτερη, φουρνιά ποιοτικών ποδοσφαιριστών (Μόρας, Ανδράλας, Τάτσης κλπ), τον Σούλη Παπαδόπουλο στα ηνία και αήττητο επτά αγώνων ως τα μέσα Νοεμβρίου. Με νίκη 1-0 στη Λεωφόρο και ισοπαλία 0-0 στη Ριζούπολη. "Κάναμε μια καταπληκτική χρονιά, καταφέρνοντας να σωθούμε από νωρίς". Μια χρονιά που συνδυάστηκε με "το πρώτο και μοναδικό δικό μου γκολ στην πρώτη κατηγορία"! Γκολ με κεφαλιά από τη μικρή περιοχή σε αγώνα με την ΑΕΚ στον Κορυδαλλό. "Κυκλοφορεί, ευτυχώς, το ντοκουμέντο", γελά. "Ήταν η εποχή που ήμουν φαντάρος. Θα το καταλάβει κανείς, γιατί έβγαλα τη φανέλα για να πανηγυρίσω κι από μέσα φορούσα το φανελάκι του στρατού. Ήταν περίοδος που καθιερώνομαι και αρχίζει να με μαθαίνει ο κόσμος".

Μαζί και ο Ολυμπιακός. Καλοκαίρι του 2003. Δεν υποκρίνεται όταν απαντά πως "δεν γνωρίζω ακριβώς παρασκήνιο της μεταγραφής". Με ευθύτητα και βεβαιότητα υποστηρίζει πως "παρόλο που είχα κάνει ένα καλό πρωτάθλημα, δεν ήμουν η πρώτη επιλογή του Ολυμπιακού, πήγα ως δεύτερη λύση". Σκαλίζοντας το παρελθόν, μεταφέρει ότι "ήμουν στην Προοδευτική και τελείωνε το συμβόλαιό μου. Ξέρω ότι υπήρχε ενδιαφέρον για τον Αλέκο Τάτση και στις συζητήσεις που έγιναν, εικάζω, ότι ίσως υπήρξε η προτροπή 'πάρτε κι αυτόν'. Υπήρχε ενδιαφέρον από άλλες ομάδες, είχε αρχίσει ν' ακούγεται το όνομά μου". Σε κάθε περίπτωση τον ένοιαζε μόνο να υπολογίζεται. Λίγο ή πολύ δεν είχε τόση σημασία.

"Ο Προτάσοφ ήταν ένας λόγος που επηρέασε την απόφασή μου. Στη μία και μόνη συνάντησή μου με τον κ.Γιώργο Λούβαρη, ο οποίος ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος που με βοήθησε πολύ και τον ευχαριστώ, εγώ ήμουν άπειρος από διαπραγματεύσεις που έμπαινε σ' έναν άλλο κόσμο και ήθελα απλώς να υπογράψω και να φύγω. Το πρόβλημά μου δεν ήταν το οικονομικό. Το μόνο ερώτημα που έθεσα ήταν να ξέρω ότι με θέλει ο προπονητής και όχι επειδή πήραν τον Τάτση να φορτώσουν κι εμένα ή επειδή με ήθελε η ΑΕΚ. Με διαβεβαίωσε και πραγματικά βγαίνοντας από το γραφείο, χτύπησε το τηλέφωνο και ήταν ο Όλεγκ που μου είπε ότι με ξέρει καλά και με πιστεύει".

Ο θρυλικός Ουκρανός δεν ήταν ο μόνος που τον πίστεψε. Σε επτά, κατά σύμπτωση, χρόνια, εμφανίστηκε σε 202 παιχνίδια, τα 25 εκ των οποίων στο Champions League. "Φυσικά και δεν μπορούσα να το φανταστώ. Αυτή η διάρκεια ήταν που με ενδιέφερε κυρίως. Οι ομάδες που άλλαξα ήταν μόνο τρεις, πολύ λίγες για έναν επαγγελματία ποδοσφαιριστή. Μου άρεσε να δένομαι μαζί τους συναισθηματικά και να τις υπηρετώ όσο περισσότερο. Είναι η ιδιοσυγκρασία μου τέτοια, δεν είναι θέμα ασφάλειας. Δεν είχα τη βούληση να πάω κάπου για περισσότερα χρήματα. Θα μπορούσα, αν ήθελα, να το είχα ψάξει για το εξωτερικό, κυρίως μετά την προβολή στην Ευρώπη, αλλά δεν ήταν κάτι που περνούσε από το μυαλό μου".

Η 'ερυθρόλευκη' πρεμιέρα του σε ματς κυπέλλου με τον Βύζαντα, η ευρω-πρεμιέρα του με τη Σοσιδιεδάδ στο Σαν Σεμπαστιάν. "Είχα πολλές τέτοιες εναλλαγές στην καριέρα μου και είμαι χαρούμενος που μπόρεσα να τις διαχειριστώ, δεν είναι εύκολο. Πρέπει να είσαι πάρα πολύ ταπεινός, γιατί η μετάβαση μπορεί να σε παρασύρει. Θα είναι ψεύτης όποιος πει ότι δεν επηρεάζεται. Εγώ ήμουν χαρακτήρας που κουβαλούσα μια αυτοσυγκράτηση και δεν παρασύρθηκα. Παρέμενα απόμακρος, ίσως περισσότερο σκληρός απ' όσο έπρεπε, αλλά ήταν αυτό που με κράτησε". Είναι κάθετος όταν λέει πως "με προστάτευσε πολύ ότι πήγα μεγάλος στον Ολυμπιακό, 27 ετών, με τα βιώματά μου, είτε ως άνθρωπος είτε ως ποδοσφαιριστής, το κοντρόλαρα όντας πιο εγκρατής".

Το 1-0 από τη Σοσιεδάδ είχε διαμορφωθεί από εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Ντάρκο Κοβάσεβιτς στο τελευταίο 10λεπτο. Έχει αποθηκεύσει κάθε λεπτομέρεια. "Μπήκα αντί του Δημήτρη Μαυρογενίδη στο 73'". Πώς αλλιώς; "Ήταν σαν τις διαφημίσεις που περνά όλη η ζωή από μπροστά σου. Από τα ξερά της Προοδευτικής στο Ανοέτα με τ' αστέρια γύρω-γύρω και μια αντίπαλο που είχε Κοβάσεβιτς, Νιχάτ, Αλόνσο, Καρπίν και δεν θυμάμαι ποιον άλλον. Γινόντουσαν όλα τόσα γρήγορα". Το παιχνίδι με τη Γιουβέντους στη Ριζούπολη "ήταν το... τελειωτικό χτύπημα. Εγώ αντίπαλος του Ντάβιντς, του Τρεζεγκέ, του Τζαμπρότα, του Ντελ Πιέρο και του Λίπι". Σαν να ζούσε σ' έναν παράλληλο κόσμο τη στιγμή που "βρέθηκα μετά από μια πάσα απέναντί από τον Μπουφόν. Όποιος ξαναδεί τη φάση, θα καταλάβει ότι κόλλησε το μυαλό μου. Θολωμένος, είχα ένα πολύ κακό τελείωμα. Πήγα να σκάψω την μπάλα και ήταν σαν να έδωσα πάσα στον τερματοφύλακα. Με σημάδεψε αυτό".

Ένα από τα πολλά σημάδια του. Σε μυαλό, καρδιά, ψυχή. Μοιάζει να κομπιάζει, δυσκολεύεται. Πέρα από κάθε τίτλο, "δεν περιγράφεται η όλη συναισθηματική φόρτιση του να παίζεις για τη μεγαλύτερη ομάδα της Ελλάδας. Μέχρι τότε ήμουν ένας ρομαντικός του ποδοσφαίρου, ένας φαν του σπορ, έγινα Ολυμπιακός. Είναι αδιανόητη εμπειρία, κάτι πρωτόγνωρο που το καταλαβαίνουν μόνο όσοι το έχουν ζήσει. Όλα αυτά που βιώνει κάθε αθλητής, η δόξα οι στιγμές, η λατρεία του κόσμου γίνονται μεν συνήθεια, αλλά όταν βγαίνεις έξω από αυτό είναι μεγαλείο να κοιτάς τι έχεις περάσει. Είναι μακράν ο κορυφαίος σύλλογος - με τα καλά και τα κακά πάντα. Αλλά προσωπικά είμαι ευγνώμων που είχαν την τύχη να περάσω 7 χρόνια ως ποδοσφαιριστής". Για όλα. Για τα ντέρμπι που έπαιξε "στα οποία παρέσερνε το πάθος για την ομάδα", για πολλά παιχνίδια που "θα ήθελα να ξαναζήσω, να παλέψω διαφορετικά, κυρίως στην Ευρώπη". Αλλά κι αυτά που είδε ως παρατηρητής. "Παράξενο γιατί δεν έπαιξα, αλλά μου 'χει μείνει αξέχαστος ο τελικός με την ΑΕΚ και τα 34 πέναλτι. Χαίρομαι που το έζησα έστω κι από τον πάγκο. Δεν αγωνίστηκα λεπτό, πήγα σπίτι και ήταν σαν να είχα παίξει τέσσερις συνεχόμενους αγώνες. Ήμουν πτώμα".

Καθένα έφερε μια αυτούσια δυναμική που τον οδηγούσε στα όρια του. "Νιώθω τυχερός που ήμουν εκεί". Κι αυτό φτάνει για τον Τάσο Πάντο.

Όχι ότι η συμβολή με συνολικά 14 ασίστ, δυο-τρεις εκ των οποίων όπως εκείνη στον Λιονέλ Νούνιες για το 4-0 του κυπέλλου επί του Παναθηναϊκού έχουν μείνει να δείχνω" ή κατάκτηση δεν τον 'μεθούσε' εξίσου. Διαφορετικά δεν θα 'χε προκύψει το 'Ριπάντο'. Μια κολακευτική προσφώνηση "δικής μου εμπνεύσεως, καθώς στην επιστροφή μετά το παιχνίδι με τον Ηρακλή και το πρώτο μου πρωτάθλημα (σ.σ 2004-05), που είναι χαραγμένο μέσα μου, ο δημοσιογράφος Κώστας Σαμοθράκης μιλούσε με τον Ριβάλντο και του ζήτησα για πλάκα να μιλήσει τώρα και με τον Ριπάντο. Το χιούμορ ήταν ένας τρόπος ν' αντιμετωπίσεις την πίεση και να δεθείς με τον άλλον περισσότερο".

Ένα τεράστιο κενό που δεν το είχα προετοιμάσει

Με συμπαίκτες πρώτα απ' όλα, ανθρώπους που καταλαβαίνουν τι περνάς, παρόλο που "ο πρωταθλητισμός φθείρει, τον εαυτό σου, τις σχέσεις, την προσωπική ζωή και μοιραία θα σου μείνουν 1-2 φίλοι, σε αντίθεση με έναν άνθρωπο που είναι εκεί να σε στηρίζει και να σε ανέχεται μέχρι τέλους". Αλλά δέσιμο και με προπονητές από τους οποίους "κάτι πήρα ανεξαιρέτως, όποια συμπεριφορά κι αν τύχει να έχει προς εσένα". Ταλέντο το χαρακτήρισε τούτο, χρησιμοποιώντας εαυτόν ως παράδειγμα. "Εγώ δεν ήμουν βασικός καμία χρονιά. Πάντα έμπαινα τον... Δεκέμβριο. Μπορεί να τελείωνα βασικός την προηγούμενη, αλλά το καλοκαίρι πάντα κοιτούσαν να φέρουν δεξιό μπακ. Περίμενα μόνο την ευκαιρία μου και μου δινόταν στο τέλος".

Ομολογουμένως "είναι πιο εύκολο να συνεργάζεσαι με τέτοιους επαγγελματίες και μοναδικές προσωπικότητες που έχουν προσφέρει στο ποδόσφαιρο", αλλά το ζητούμενο πάντα είναι άλλο. "Η χημεία, η ομαδικότητα, οι ρόλοι". Ειδάλλως η χρονιά πάει χαμένη. Τουλάχιστον ο Τάσος Πάντος φρόντιζε να αισθάνεται σωστός με τον εαυτό του. "Το καλό ήταν ότι μπορούσα να διαχειριστώ ακόμη και την κακή βραδιά. Ο μεγάλος παίκτης αυτό είναι: το πώς αποδέχεται τα λάθη και μαθαίνει. Έχω δει παίκτες απαράμιλλης ποιότητας, αλλά χωρίς προσωπικότητα να διαχειριστούν καταστάσεις, άσχημων αποτελεσμάτων ή μεγάλης δόξας, και να χάνουν το δρόμο".

Μια φορά ίσως και ο ίδιος να έφτασε σε αδιέξοδο. "Ήταν μεγάλο πλήγμα η αποχώρησή μου από τον Ολυμπιακό". Χρειάστηκε χρόνο για να το συνειδητοποιήσει. Μαζί κάμποσα λεπτά απομόνωσης και μερικά μαστιγώματα φρέσκου πειραϊκού αέρα στο χλωμό πρόσωπό του. "Ήταν ένα τεράστιο κενό που δεν το είχα προετοιμάσει. Ήταν πικρό, όχι τόσο για τους ανθρώπους που το αποφάσισαν, αλλά, διότι έσβηνε ένας κόσμος μέσα μου που τόσο αγαπούσα. Με το που βγήκα από τα γραφεία της ΠΑΕ, κατέβηκα κάτω σε κάτι πέτρες και κάθισα καμιά ώρα χωρίς να σκέφτομαι. Μου πήρε αρκετό καιρό να το ξεπεράσω. Δεν το αντιμετώπισα ποτέ το ποδόσφαιρο ως επαγγελματίας. Δενόμουν με πρόσωπα, ανθρώπους, στιγμές και καταστάσεις". Η αβίαστη ερώτηση άμεση, η απάντηση άνευ δεύτερης σκέψης. "Όχι, να σταματήσω δεν το σκέφτηκα, αλλά δεν είχα στο μυαλό μου την επόμενη ημέρα. Ήμουν ταγμένος. Πίστευα ότι θα φτάσω 45 χρόνων και θα είμαι ακόμη στον Ολυμπιακό".

Δεν είναι τυχαίο πως εκείνο που ζήτησε από τον Γιάννη Χριστόπουλο, τον προπονητή που είχε τότε στον ΠΑΣ, όταν τον ενημέρωσε για την απόφασή του να σταματήσει το ποδόσφαιρο, ήταν να τον συμπεριλάβει στην αποστολή για τον δεύτερο προημιτελικό του κυπέλλου στο Καραϊσκάκη. "Ανακοινώνω ότι σταματάω μετά από ένα διπλό στην Ξάνθη (0-1 με Φώτη Γεωργίου)". Τα θυμάται όλα. "Μπήκα στο γραφείο του προπονητή κλαίγοντας από την ένταση. Ήταν ένα ξέσπασμα. Του ζήτησα μόνο τη χάρη να παίξω στο Καραϊσκάκη. Μου την έκανε".

Τη βραδιά της 7ης Μαρτίου του 2013 το 'Τάσος Πάντος, οε, οε, οε' δονούσε για ώρα τα θεμέλια του φαληρικού γηπέδου. Μαζεύεται αμήχανα. "Έχω ζήσει απίστευτες στιγμές από τον κόσμο του Ολυμπιακού και είμαι ευγνώμων. Έχω πάρει πολύ μεγάλη αγάπη και ώθηση. Αυτό μου έδινε. Όλη αυτή η υπερβολή που έβγαζα η αγωνιστική οφείλεται στον κόσμο. Με παρέσερνε. Για να ξεπεράσεις τον εαυτό σου χρειάζεσαι ένα κίνητρο και πέρα από το εσωτερικό το παίρνεις από τον κόσμο. Μόνο έτσι μπαίνεις στην προσωπική μάχη, είναι αρένα εκείνη τη στιγμή το γήπεδο".

Τα 9 λεπτά στις 22/5 του 2013, σε ματς με τον Ατρόμητο, ήταν ο τερματισμός. Είχε επιλέξει τον ΠΑΣ Γιάννινα, διότι "το δέσιμο ήταν έντονο. Όταν ανακοίνωσα ότι θα σταματήσω, ήρθαν στο σπίτι για να με αποθεώσουν. Ο ΠΑΣ ήταν τα βιώματά μου, οι παιδικές διακοπές στο χωριό, η ομάδα της πατρίδας μου. Δεν ήταν μια επαγγελματική επιλογή, αλλά μια συνειδητή απόφαση τιμώντας τις ρίζες μου, βοηθώντας την ομάδα της πατρίδας μου να πάει πιο ψηλά. Ειδάλλως δεν θα πήγαινα στη Β' Εθνική, ενώ την προηγούμενη σεζόν έπαιζα στο Champions League. Ανεβήκαμε αμέσως, τη δεύτερη χρονιά μείναμε στην κατηγορία και την τρίτη βγήκαμε στο Europa, παρόλο που δεν παίξαμε λόγω άδειας".

Όντως "στον ΠΑΣ απόλαυσα το ποδόσφαιρο. Γιατί δεν υπήρχε η πίεση μιας μεγάλης ομάδας. Ή αν υπάρχει σε κάποιο βαθμό ξέρεις πώς ακριβώς να τη μεταχειριστείς. Πιστεύω ότι βοήθησα τα νέα παιδιά να εξελιχθούν, κάποια παιδιά έκαναν καλή καριέρα. Ο ΠΑΣ είναι ένας πολυπαραγοντικός οργανισμός. Η διοίκηση, η πόλη, το πιστό κοινό Ο ΠΑΣ έχει μια ιστορία που γεννά διαρκώς νέους φιλάθλους. Στη Β' Εθνική είχαμε 10.000 κόσμο".

Αν είχε αγωνιστεί στην Εθνική ομάδα, κάθε κουτάκι θα είχε ένα ☑. Το άρτιο παζλ αναμνήσεων. "Είναι ένα απωθημένο που δεν μου άφησε πικρία, απλώς ήταν μια προσωπική ανάγκη. Δεν κρίνω επιλογές προπονητών. Πληθώρα παικτών στη θέση μου δεν υπήρχε, αλλά ήταν η αρχή του προπονητή να στηρίζεται σε κάποια παιδιά και δεν ήθελε να μπουν άλλοι μέσα. Ήταν μια πετυχημένη συνταγή σίγουρα. Όμως εγώ ήθελα να βοηθήσω τη χώρα μου, να φορέσω, έστω μία φορά το εθνόσημο".

Το θρυλικό '30' έμεινε με αυτό παράπονο. "Εγώ το 10 είχα ζητήσει όταν ήταν ελεύθερο, καθώς πετάχτηκα πριν από τον Ριβάλντο, αλλά δεν μου το έδωσαν", ζωντανεύει τη σκηνή με τα λόγια και αυτοσαρκάζεται. Μετρημένος χαρακτήρας, ούτε που βάζει κατά νου το ακραίο σενάριο απόσυρσης του αριθμού, διότι "ο Ολυμπιακός είναι ένας ισοπεδωτικός σύλλογος, καλύπτει τα πάντα και όλοι είμαστε όλοι κάτω απ' αυτόν. Με νοιάζει που έβαλα ένα λιθαράκι και όχι η προσωπική προβολή μου".

Η ιστορικότητα αυτού του πέναλτι είναι ότι χάθηκε

Ως βοηθός προπονητής στην Κ19 του Ολυμπιακού, τηρεί ανάλογο προφίλ. Είναι ο εαυτός του."Η προπονητική ήρθε μέσα από τη θέλησή μου να μάθω όσα περισσότερα γίνεται για το άθλημα και να τελειοποιήσω τις γνώσεις μου πάνω σε αυτό. Δεν μ' ενδιέφερε να γίνω στέλεχος, δεν μου ταιριάζει. Είναι ανάγκη μου να βοηθήσω νέα παιδιά, να ανταποδώσω στο ποδόσφαιρο ό,τι μου έδωσε και ίσως ενδόμυχα να προσφέρω όσα δεν πήρα εγώ, γιατί όταν ξεκινούσα δεν είχα κάποιον να με συμβουλεύει. Σίγουρα υπάρχει ο στόχος να δουλέψω κάποια στιγμή σε μια ανδρική ομάδα, αλλά με κρατά λίγο πίσω το επίπεδο του ποδοσφαίρου μας. Δεν είμαστε ένα οργανωμένο πλαίσιο, η νοοτροπία των παραγόντων του 'φύγε σε μια εβδομάδα' δεν μου ταιριάζει. Η ακαδημία έχει σταθερότητα. Σημαίνει μακροχρόνιος προγραμματισμός και πλάνο, έχεις το χρόνο να δουλέψεις για να φέρεις αποτέλεσμα. Με τον Αντώνη, είχαμε και έχουμε κοινό στόχο. Βρισκόμασταν κοντά σε θέσεις, αλληλλοεπιδρούσαμε την ώρα του αγώνα. Μ' έχει βγάλει από δύσκολη θέση και τον έχω βγάλει επίσης. Όλο αυτό έχτισε μια σχέση. Είναι ένας άνθρωπος που τον σέβομαι, έχει προσφέρει πολλά στο ποδόσφαιρο και έχει δοξάσει την Εθνική. Παρότι χαθήκαμε λίγο, κρατήσαμε επαφή κι έχοντας τις ίδιες απόψεις πάνω στο αντικείμενο μας δόθηκε η ευκαιρία να συνεργαστούμε στις ακαδημίες και το κάνουμε άψογα".

Ούτως ή άλλως πιστεύει με σθένος πως "πρέπει να επενδύσουμε στις ακαδημίες μας. Στον Ολυμπιακό κάνουμε μια προσπάθεια να βοηθήσουμε τα νέα παιδιά, γιατί είναι δύσκολη η μετάβαση στην πρώτη ομάδα. Είναι στο πρότζεκτ του προέδρου και πρέπει να πούμε δημόσια ότι μας στηρίζει εμπράκτως, καθώς πέρα από το διοικητικό και το επαγγελματικό κομμάτι είναι φίλαθλος και το ζει όλο αυτό, ταυτίζεται. Είμαστε σ' ένα υπερσύγχρονο αθλητικό κέντρο και προσπαθούμε ώστε το όραμά του να γίνει πραγματικότητα. Όλο αυτό έχει αρχίσει ν' αποδίδει".

Αντιλαμβάνεται ξεκάθαρα πως "τα παιδιά χρειάζονται υπομονή, να κάνουν λάθη και να χτιστούν προσωπικότητες μέσα από εργατοώρες εκπαίδευσης. Έχουμε αυτό το κενό μεταξύ των 19 και των 23 που θα καλυφθεί και βοηθήσει τόσο τον Ολυμπιακό όσο και το ελληνικό ποδόσφαιρο. Μέχρι τώρα ένας 18χρονος πρέπει να ενταχθεί στην πρώτη ομάδα ή να φύγει. Είναι πολύ σημαντική η πνευματική ωρίμανση και από τη στιγμή που κάποια ταλαντούχα παιδιά αργούν σε αυτό το σκέλος πρέπει να έχουν την ευκαιρία. Ο Ανδρούτσος είναι ένα παράδειγμα. Όπως ο Βρουσάι με τον Ρέτσο. Συμμετέχουμε σε πάρα πολλά σεμινάρια του εξωτερικού για να ανταλλάξουμε τη γνώση, συνεργαζόμαστε με διάφορα κλαμπ και είμαστε σε επαφές κοιτώντας να είμαστε στις εξελίξεις του ποδοσφαίρου. Ο σύλλογος έχει γιγαντωθεί και ανήκει στην ελίτ. Μας λείπει μόνο ένας ευρωπαϊκό τίτλος. Είναι δύσκολος ένας τίτλος στην ακαδημία, αλλά στόχος δεν είναι τόσο το τρόπαιο, όσο η εξέλιξη και η εκπαίδευση, χωρίς να σημαίνει ότι τα παιδιά δεν πρέπει να μάθουν να είναι νικητές".

Κυτταρικά δομημένος να πολεμά, άνευ φόβου αλλά με πάθος, για κάθε μπάλα/νίκη/τρόπαιο ο Τάσος Πάντος, δεν λύγισε από το βάρος αυτής της ευθύνης. Ούτε όταν ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς τον προέτρεψε, κατ' απαίτηση του κόσμου, να χτυπήσει το κερδισμένο πέναλτι στο ματς με τον Λεβαδειακό (Νοέμβριος του 2007). Ούτε όταν το ξόδεψε. "Είναι το πρώτο πράγμα που θα μου πει κάποιος", απαντά και μειδιά πονηρά. "Αν το είχα βάλει, δεν θα είχε ασχοληθεί κανένας. Η ιστορικότητα αυτού του πέναλτι είναι ότι χάθηκε". Η κερκίδα του Ολυμπιακού δεν σταμάτησε να τον αποθεώνει. "Εκείνη τη στιγμή το ποδόσφαιρο γυρνούσε στη λαϊκότητά του, στο πρωτογενές. Είναι πέρα από το επαγγελματικό, είναι εξώκοσμο, σε γυρίζει στις ρίζες, στο αρχέγονο. Είναι λαϊκό κίνημα το ποδόσφαιρο".

Και όπως κάθε λαϊκό κίνημα έχει ανάγκη από ήρωες (χωρίς μπέρτα) όπως ο Τάσος Πάντος.