O Luciano Spalletti καθόταν στον πάγκο της AS Roma από το 2005 έως την 1η Σεπτεμβρίου του 2009. Μετά, έκανε διεθνή καριέρα. Από τον Δεκέμβριο του 2009 έως τον Μάρτιο του 2014 δραστηριοποιείτο στη Zenit Saint Petersburg, αλλά μετά το... μηδέν εις το πηλίκον που είχε σε τρόπαια την περασμένη αγωνιστική περίοδο, οι Ρώσοι τον άφησαν να φύγει -για την ακρίβεια τον απέλυσαν-, για να του ζητήσουν οι Giallorossi να επιστρέψει στις 13/1 του 2016. Ημέρα που ο Rudi Garcia ενημερώθηκε... πως δεν θα συνεχίσει. Εν πάση περιπτώσει, θα λέγατε πως η προτέρα συνεργασία του Spalletti με το "τοτέμ" της ομάδας, Francesco Totti θα ήταν το μόνο θέμα για το οποίο δεν θα προβληματίζονταν στην "αιώνια πόλη". Γράψτε λάθος. Οι ώρες που προηγήθηκαν του 5-0 επί της Palermo δείχνουν πως... ο "βασιλιάς" είναι γυμνός.

Ο Garcia (ναι, ο απολυμένος) είχε πει τον περασμένο Νοέμβριο πως η Ρώμη είχε μόλις τρεις βασιλείς στην ιστορία της: τον Πάπα, τον Vittorio Casamonica (γνωστός και ως "Βασιλιάς της Ρώμης", αφεντικό της μαφίας) και τον Totti. Πρόσθεσε πως ο Πάπας έχει αλλάξει (πολλάκις), ο Casamonica είχε άδοξο τέλος, αλλά ο Totti έμεινε εκεί που ήταν επί 23 χρόνια: έγινε ο "αθάνατος αρχηγός" της "αιώνιας πόλης". Ή τουλάχιστον είχε γίνει. Γιατί τώρα υπάρχει ένα θεματάκι που ενδεχομένως να του στοιχίσει το στέμμα του. Αλλά πριν φτάσουμε εκεί, να πούμε τα βασικά, για να είμαστε σίγουροι ότι είμαστε στην ίδια συχνότητα.

Όταν ο Spalletti επαναπροσδιόρισε τον Totti

O τρόπος που έβγαινε στην επίθεση η Roma

Ο Totti θεωρείται ο πρώτος της σύγχρονης εποχής, που αγωνίστηκε ως false 9. Αν υποθέσουμε ότι δεν ξέρετε τι σημαίνει αυτός ο όρος, να σας πούμε πως χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον παίκτη, ο οποίος τοποθετείται στη θέση του επιθετικού, αλλά λειτουργεί περισσότερο ως επιθετικός μέσος playmaker, από ό,τι ως συνηθισμένος επιθετικός. Αν δεν ήταν ο Spalletti στον πάγκο της AS Roma το 2006, ο εκ των νεότερων αρχηγών στην ιστορία των συλλόγων στη SerieA ενδεχομένως να μη δοξαζόταν για την έφεση που είχε στη δημιουργία, για τον τρόπο που έβλεπε γήπεδο, για την τεχνική του κατάρτιση και τα γκολ του. Να περιοριζόταν στη διάκριση του ως playmaker. Γιατί ο Spalletti ήταν εκείνος που τον έκανε επιθετικό, με... έναν ιδιαίτερο τρόπο. Που προέκυψε από ανάγκη. Στα μέσα της σεζόν 2005-06, ο κόουτς είχε προβλήματα τραυματισμών (με κύριους αυτούς του Montella, ο οποίος λόγω προβλημάτων είχε περιοριστεί στα 12 παιχνίδια) και δεν του "έβγαιναν" οι επιθετικοί. Υποχρεώθηκε να πάρει κάποιες αμφιλεγόμενες αποφάσεις. Μια εξ αυτών ήταν να βάλει μπροστά τον Totti, δίνοντάς του παράλληλα τη δυνατότητα να γυρίζει προς τα πίσω, για να πάρει την μπάλα και να βοηθήσει στη δημιουργία του παιχνιδιού.

Συνήθως, ο κεντρικός επιθετικός (στον άσπρο κύκλο) έμενε στην κορυφή της επίθεσης και προσπαθούσε να μπει στην περιοχή, για να αποτελέσει τον τελικό άξονα. Yπό τις οδηγίες του Spalletti, ο Totti πήγαινε προς την άλλη μεριά και συνδεόταν με το κέντρο. Ξεκινούσε από τη θέση forward και υποχωρούσε για να πάρει την κατοχή, να δημιουργήσει αποστάσεις ("τρύπες") στην αντίπαλη γραμμή και να επιτρέψει στους συμπαίκτες του (ο #30 Mancini λειτουργούσε από τα αριστερά και ο #11 Taddei από τα δεξιά) να τις εκμεταλλευτούν.

Οι κεντρικοί αμυντικοί δεν ήταν βέβαιοι αν θα έπρεπε να ακολουθήσουν τον Totti, όπως κινείτο πιο βαθιά στην περιοχή. Όταν το έκαναν, δημιουργείτο χώρος για τους μέσους να "βγουν" από το πίσω μέρος της άμυνας. Δηλαδή, ενώ στην άμυνα υπήρχαν τέσσερις παίκτες, στο κέντρο υπήρχε οργανωμένο χάος. Το ουσιαστικό πρόβλημα προέκυπτε όταν η αντίπαλη ομάδα προσπαθούσε να "πιάσει" τον εν λόγω παίκτη, με man to man. Τα πρώτα "θύματα" περνούσαν τη σέντρα πριν καταλάβουν ότι έχουν κάνει λάθος. Βασική προϋπόθεση για να αναλάβει αυτόν τον ρόλο ο όποιος παίκτης, ήταν να είναι καλός πασέρ. Το άλλο 50% που έδινε την επιτυχία ήταν να αντιλαμβάνονται οι συμπαίκτες του, σε κλάσματα δευτερολέπτου προς τα πού έπρεπε να τρέξουν -προς τα κενά που δημιουργούνταν.

Με τον Totti στο επίκεντρο, η Roma έπαιζε ποδόσφαιρο με το στιλ που διασκεδάζει ο κόσμος και πήρε δύο Coppa Italia, ενώ δημιούργησε ουκ ολίγα ρεκόρ στη λίγκα. Όπως; Τις έντεκα διαδοχικές νίκες, με τον σταρ του συστήματος να μετρά 15 γκολ σε 24 ματς -για αρχή. Την άνοιξη του 2005 επέκτεινε το συμβόλαιο του έως το 2010, για 5.4 εκατ. ευρώ το χρόνο, ενώ τον Γενάρη του 2006 άκουσε τον Pelé να τον αποκαλεί "τον καλύτερο παίκτη του κόσμου". Ένα μήνα μετά, έπαθε κάταγμα στην αριστερή περόνη -σε φάουλ του Richard Vanigli, στο ματς με την Empoli-, για να επιστρέψει στο 3-1 της 11ης Μαΐου, για τον τελικό κυπέλλου με την Internazionale.

Μαζί με τον Totti φυσικά δοξάστηκε και ο Spalletti. Από "μάγειρας" έγινε "ιδιοφυΐα", αναδείχθηκε "προπονητής της χρονιάς" στην Ιταλία το 2006 και η ζωή συνεχίστηκε με τον καλύτερο τρόπο για τους Ρωμαίους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το 7-4 επί της Inter, στον τελικό του Coppa Italia το 2007, ενώ έγιναν και η πρώτη ομάδα που νίκησε δυο φορές τη Real Madrid στο Santiago Bernabeu. Αν θέλετε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα... εκτέλεσης, δείτε το video που ακολουθεί.

Ο Matteo Brighi παίρνει την μπάλα στα 32 μέτρα μακριά από την εστία και κερδίζει την προσοχή του αμυντικού, ο οποίος "τραβιέται" εκτός της περιοχής του και δεν αντιλαμβάνεται το λάθος του πριν η μπάλα βρεθεί στα πόδια του Totti, στην "τρύπα" της άμυνας που έχει δημιουργηθεί. Ο playmaker περνά τον αμυντικό και... στρώνει το τέλος της διαδικασίας, την οποία ολοκληρώνει εκείνος που την έχει ξεκινήσει, σε 5''. Θα λέγατε λοιπόν, πως πρόκειται για ενδιαφέρον, διασκεδαστικό, επιθετικό σύστημα και άρα η... εξαφάνιση του "κλασσικού 9" που υπάρχει για να σκοράρει είναι δικαιολογημένη.

Ποιος εμπνεύστηκε -στα αλήθεια- το false 9;

Μετά τον Totti, προέκυψε ένας αρκούντως ικανοποιητικός αριθμός παικτών (και κατά συνέπεια ομάδων) που υιοθέτησαν το ρόλο του false 9. Το πιο ξεχωριστό παράδειγμα, είναι ο Lionel Messi ο οποίος εξελίχθηκε σε καλύτερος παίκτης του κόσμου, υπό τις οδηγίες του Pep Guardiola στη Barcelona και έγινε ο παγκόσμιος πρεσβευτής της θέσης, αφού συνδύαζε τα δυο "πρέπει: ήταν ένας από τους καλύτερους επιθετικούς στον κόσμο, αλλά και ένας από τους καλύτερους playmakers.

Πριν όμως, από αυτούς τους δυο, υπήρξαν και άλλοι που κινούνταν κατ' αυτόν τον τρόπο, αλλά τότε αυτό που έκαναν δεν είχε όνομα. Πρόκειται για τους Matthias Sindelar (Αυστρία 1926-37), Αdolfo Pedernera (River Plate 1935-46), Nandor Hidegkuti (Ουγγαρία 1945-58), Alfredo Di Stefano (Real Madrid 1953-64) και Johan Cruyff (Ολλανδία 1966-77). Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο ωστόσο, αυτός που έκανε την αρχή ήταν ο Totti, με τον εμπνευστή να ακούει στο όνομα Spalleti. Εξυπακούεται πως υπήρξαν και δοκιμές που ήταν αποτυχημένες. Για παράδειγμα, στην Ισπανία όπου η έλλειψη κίνησης στο κέντρο δεν επέτρεψε την ιδανική εκτέλεση. Φυσικά, μιλάμε για πειράματα που έγιναν πριν τη Barcelona, η οποία εξέλιξε σε... τέχνη το false 9, χάριν στο δυναμισμό των Pedro και David Villa. Ο Spalletti ωστόσο, ήταν ο πιο επιθετικογενής, αφού δέσμευε έξι παίκτες στη ροή κάθε τέτοιας επίθεσης.

Το Σάββατο (20/2) ο Spalletti ανακοίνωσε πως είχε πρόθεση να ξεκινήσει τον Totti, στο επικείμενο παιχνίδι με την Palermo, ως κίνηση καλής θέλησης μετά τα 33 λεπτά που του είχε δώσει συνολικά από όταν ανέλαβε την ομάδα. Η αλήθεια είναι πως ο 39χρονος σταρ είχε τραυματισμούς και επέστρεψε στο πρόγραμμα, στο δεύτερο εντός έδρας ματς με τον Spalletti στον πάγκο. Επίσης αλήθεια είναι ότι έχαιρε άκρας υγείας για έξι παιχνίδια και στα τέσσερα εξ αυτών δεν πάτησε στο χορτάρι. Ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του οργανισμού και της ιταλικής λίγκας -και ο πρώτος σε συμμετοχές-, αγωνίστηκε μόλις μισή ώρα εναντίον της Frosinone και... ένα τρίλεπτο εναντίον της Real Madrid, για το Champions League την περασμένη Τετάρτη (17/2). Μπήκε στο 87' αντί του Florenzi. Οι Ιταλοί έχασαν (0-2) και μάλλον αυτή ήταν η χαριστική βολή, σε ό,τι αφορούσε τις φιλοδοξίες που υπήρχαν για πρόκριση στους "16". Το τριλεπτάκι της αγωνιστικής δράσης, όπως πιθανόν να υποψιαστήκατε, έκανε λίγο... έξαλλο τον αρχηγό. Τόσο που ξεχύθηκε στη -φραστική- επίθεση, ενημερώνοντας με ό,τι τρόπο διέθετε πως η υπομονή του εξαντλήθηκε. Για αρχή, όπως πήγαινε στα αποδυτήρια, είδε μπροστά του δημοσιογράφους και τους ρώτησε " εμένα περιμένετε; Γιατί να με θέλετε πια;".

Παραμονή της συνέντευξης Τύπου του προπονητή, για το ματς με την Palermo, είχε δημοσιευτεί η συνέντευξη του Totti στο TG1. Ο σύλλογος είχε δώσει το ΟΚ, γιατί του είχαν πει πως επρόκειτο να μιλήσει για τον ρόλο του στην κατάκτηση του World Cup από την ιταλία, το 2006. Εκείνος βέβαια, είχε τη δική του ατζέντα και σε αυτή αναλώθηκε. " Υπ' αυτές τις συνθήκες, δεν μπορώ να μείνω πολύ στη Roma. Με πληγώνει να είμαι στον πάγκο. Αντιλαμβάνομαι ότι στην ηλικία μου θα παίζω λιγότερο, αλλά το να τελειώσω την καριέρα μου έτσι, είναι τραγικό για έναν άνθρωπο που έχει δώσει τόσα στη Roma. Απαιτώ μεγαλύτερο σεβασμό για όσα έχω κάνει". Μια στιγμή. Δεν έβαλε εκεί την τελεία. Σαφώς και μίλησε για τον προπονητή του, αφού προηγουμένως του έγινε η σχετική ερώτηση. " Λέμε "καλημέρα" και "καλό απόγευμα" και μέχρι εκεί. Λέει καλά πράγματα για εμένα στις εφημερίδες, όχι όμως και ενώπιον μου". Αν διευκρίνισε κάτι, ήταν δεν είχε εκνευριστεί μόνο με τον Spalletti, αλλά και με τους ιδιοκτήτες του συλλόγου.

Το συμβόλαιο του λήγει στο τέλος της σεζόν και ακόμα δεν έχουν μπει στη διαδικασία να του προσφέρουν κάτι. " Περιμένω νέα από τον πρόεδρο Pallotta και μετά θα εκτιμήσω την κατάσταση. Περιμένω πως θα είναι το ίδιο δίκαιο και ειλικρινείς για όσα συμβαίνουν". Ο 56χρονος τεχνικός διαβεβαίωσε πως με όλα αυτά, ένιωσε όπως όταν είχε αρχίσει τις δοκιμές στον πρώτο του χρόνο στη Ρώμη (πριν τη δικαίωση) και πως όλοι στο σωματείο αισθάνονται όσα θέλει να τους πει ο Totti. Και... προφανώς για να κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα, τον άφησε εκτός του ματς με το Palermo. Δεν του το είπε ο ίδιος. Έστειλε άλλον στο προπονητικό κέντρο όπου ήταν η ομάδα, με τον Totti να μαζεύει εκνευρισμένος τα πράγματα του, να λέει "αντίο" στους συμπαίκτες του και να εξαφανίζεται, μέσα στα νεύρα.

Και κάπως έτσι άρχισαν τα debate για το ποιος έχει δίκιο. Το πρώην αφεντικό της Roma, Carlo Mazzone δήλωσε πως " ο Spalletti αναζητά τη δόξα. Θα μπορούσε πολύ εύκολα να καλέσει τον παίκτη και να λύσουν κατ' ιδίαν το θέμα. Με τον τρόπο που συμπεριφέρεται, καταστρέφει έναν τύπο που είναι εξαιρετικός ως παίκτης και ως άνθρωπος". Οι φαν που εμφανίστηκαν στο Stadio Olympico την Κυριακή (21/2) ήταν χωρισμένοι (κάποιοι πιάστηκαν στα χέρια), με την πλειοψηφία ωστόσο, να τάσσεται υπέρ του Totti. Πράγμα που εκδήλωσε με την αποδοκιμασία στο σημείο που εκφωνητής του σταδίου είπε το όνομα του προπονητή. Άλλοι είχαν σηκώσει πανό που έγραφαν "Io sto con Totti" (είμαι με τον Totti) και τραγουδούσαν "C' e solo un capitano" (υπάρχει μόνο ένας αρχηγός).

Η Roma νίκησε 5-0 και ο Spalletti έδωσε παράσταση στη συνέντευξη Τύπου, όπου ξεκάθαρα προσπάθησε να πάρει τον κόσμο με το μέρος του. " Επρόκειτο να τον χρησιμοποιήσω σήμερα, όπως είχα πει και πριν το ματς. Αν έλεγα πως θα παίξει και μετά δεν τον χρησιμοποιούσα, θα εκτόξευε πυραύλους εναντίον μου. Όχι μόνο λέξεις. Αλλά ήταν μια στιγμή εκνευρισμού και δυσφορίας που είναι κατανοητή έως ένα βαθμό. Εάν ο καλύτερος παίκτης της χώρας, μετά τον πόλεμο, αρέσκεται στο να κάνει τέτοια σχόλια, τότε κάνει το όποιο θέμα υπάρχει σοβαρό. Αλλά βάσει του τι προέκυψε από τα σχόλια του και το γεγονός ότι τα ΜΜΕ μιλούσαν μόνο για αυτό, πίστευα πως υπήρχε κίνδυνος να επηρεαστεί η αυτοσυγκέντρωση μας, έπειτα από ένα ματς του Champions League. Αν συμπεριφέρεσαι σε έναν παίκτη με συγκεκριμένο τρόπο, πρέπει να συμπεριφερθείς στον άλλον με τον ίδιο τρόπο. Ακόμα και αν αυτός ο άλλος παίκτης λέγεται Francesco Totti. Δεν μπορούσα να κάνω κάτι διαφορετικό. Είναι αλήθεια ότι είναι ένας πρωταθλητής και πρέπει να τον σέβομαι. Παράλληλα, πρέπει να 'χω το σεβασμό όλων. Διαφορετικά, ο οποιοσδήποτε θα μπορεί να καλέσει συνέντευξη Τύπου, όποια μέρα γουστάρει και να λέει ό,τι θέλει. Αυτός δεν είναι τρόπος συμπεριφοράς".

Ούτε από έναν άνθρωπο που ήταν πάντα πιστός στην ομάδα και την πόλη. Που πρόσφερε πολλά και υπήρξε το σύμβολο της ομάδας, για δυο δεκαετίες. Και σίγουρα η Ρώμη δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή χωρίς τον "βασιλιά" της. Όπως δεν μπορεί να φανταστεί και ο Totti τη ζωή μακριά από τη Ρώμη. Όπως λένε οι γείτονες, το λάθος που αποδεικνύει πως δεν είναι Θεός ήταν πως δεν αποσύρθηκε το περασμένο καλοκαίρι -σκέψη που είχε, όπως αποκάλυψε η σύζυγος του, persona της τηλεόρασης, Llary Blasi.

Και πάλι όμως, "σώζεται" η κατάσταση: αρκεί η AS Roma να του προτείνει ένα πόστο που να του αξίζει, στο σύλλογο -το αφεντικό αναμένεται να βρεθεί στην "αιώνια πόλη" στις αρχές του Μάρτη και ενδεχομένως τότε να γίνουν συζητήσεις. Ο Spalletti ομολόγησε πως θα τον ήθελε και δίπλα του. " Τον ρώτησα αν θέλει να γίνει ό,τι έγινε ο Giggs στη Manchester United (assistant). Αν θέλει να γίνει ό,τι ο Nedved στη Juventus (διευθυντής) και κατέληξα στο ότι αν θέλει να είναι παίκτης, τότε πρέπει να κάνει ό,τι οι άλλοι και να βάζει την ομάδα πάνω από όλους. Του τόνισα πως σίγουρα δεν θα έχει κάποια ιδιαίτερη μεταχείριση. Είμαι προπονητής της Roma. Όχι του Francesco. Ο αντικειμενικός μου στόχος είναι τα αποτελέσματα και παίρνω τις αποφάσεις μου, βάσει αυτού. Όχι με βάση την ιστορία κάθε παίκτη. Σέβομαι απεριόριστα την καριέρα του, την ποιότητα του, αλλά το μόνο που με ενδιαφέρει είναι τα αποτελέσματα".

Η Gazzetta dello Sport έγραψε σήμερα πως ο Spalletti είναι έτοιμος να υποβάλει την παραίτηση του, εάν οι διοικούντες τον οργανισμό δεν τον στηρίξουν δημοσίως, μετά τα όσα έχουν συμβεί. Το γεγονός ότι ο Totti εμφανίστηκε στο γήπεδο την Κυριακή (21/2) και πέρασε από τα αποδυτήρια ήταν ένα βήμα που ενδεχομένως να οδηγήσει στην... ειρήνη. Αλλά αυτό μένει να αποδειχτεί, με τον Marco Tardelli να προσπαθεί να επιβάλει τη ψυχραιμία, εξηγώντας πως " και οι δύο έκαναν λάθη. Δεν ξέρω επακριβώς την κατάσταση, αλλά αυτό βλέπω. Ο Totti είναι η χαρά του ιταλικού ποδοσφαίρου, αυτός που εκπροσωπεί τη Roma σε όλον τον κόσμο για χρόνια. Ο Spalletti είχε δίκιο, που δεν τον χρησιμοποίησε, αλλά πρέπει να του βρει έναν ρόλο, γιατί δεν θέλουμε να συμβεί ό,τι με τον Del Piero (στη Juventus), τον Maldini (στη Milan) και τον Antognoni (στη Fiorentina). Πιστεύω ότι πρέπει να μιλήσουν, ακόμα και αν χρειαστεί η σχετική πρωτοβουλία του συλλόγου. Ένας πρωταθλητής δεν μπορεί να φύγει. Πρέπει να τον κρατάς σφικτά. Ας μη του μιλήσει σαν να είναι ποδοσφαιριστής. Ας του μιλήσει, σαν να είναι ο γιος ή ο αδελφός του. Ο Totti πρέπει να τελειώσει την καριέρα του στη Roma και μετά να του δοθεί άλλος σημαντικός ρόλος στο σύλλογο".