Και το όνομα αυτού, Ζοζέ Μπότο. Πορτογάλος, στα 55 του, θα είναι αυτός που για χάρη του άλλαξε η αποφασισμένη το καλοκαίρι δομή του οργανογράμματος του ΠΑΟΚ, αναλαμβάνοντας ρόλο τεχνικού διευθυντή στον "δικέφαλο" για τα επόμενα 2,5 χρόνια αφού πρώτα άφησε το υπόλοιπο του συμβολαίου του με τη Σαχτάρ Ντόνετσκ (ολοκληρώνονταν το προσεχές καλοκαίρι).

Εκεί πήγε ως υπεύθυνος scouting το 2018, προτού γρήγορα, μέσα σε λιγότερο από μια διετία ουσιαστικά, αναβαθμιστεί σε αθλητικό διευθυντή. Η καριέρα του ξεκίνησε ως προπονητής σε φυτωριακές ομάδες. Συνεργάζονταν με τις ακαδημίες της Σπόρτινγκ, προτείνοντας στα "λιοντάρια" ταλαντούχους ποδοσφαιριστές. Η ακρίβεια και το "μάτι" του, συνέβαλλε στο να δημιουργήσει σχετική φήμη. Η Αλβέρκα του έδωσε πρώτη την ευκαιρία ως part time scout στην πρώτη ομάδα και από εκεί, δεν είχε, πλέον, επιστροφή.

Καθοριστικός, κομβικός σταθμός της εξέλιξής του, μα και ενδεικτικό της προοπτικής και των δυνατοτήτων του το ότι το 2007, η Μπενφίκα του εμπιστεύτηκε ουσιαστικά ολόκληρο το scouting department του συλλόγου. Το έχει παραδεχτεί και ο ίδιος σε κατά καιρούς συνεντεύξεις του, όταν πήγε στο "Ντα Λουζ", πρακτικά δεν υπήρχε οργανωμένο scouting, με τις περισσότερες μεταγραφές και κινήσεις να βασίζονται είτε στις εισηγήσεις των κατά καιρούς προπονητών (τότε, όταν μετακόμισε στη Λισαβόνα, προπονητής – για λίγο – των "αετών" ήταν ο Φερνάντο Σάντος) είτε σε σχέσεις με διάφορους ατζέντηδες.

Όταν άφησε την Μπενφίκα, έντεκα χρόνια μετά, έχοντας στο ενδιάμεσο αναβαθμιστεί (και τυπικά) σε Chief Scout του συλλόγου, το πάλαι ποτέ ανύπαρκτο τμήμα scouting αριθμούσε πάνω από 70 εργαζόμενους ανά τον κόσμο, με δυνατότητα άμεσης, σταθερής και συνεχούς παρακολούθησης οποιουδήποτε πρωταθλήματος και οποιουδήποτε ποδοσφαιριστή στον πλανήτη.

Δεν είναι όμως αυτό. Κυρίως βοήθησε στον ολοκληρωτικό μετασχηματισμό της Μπενφίκα, η οποία από ένα club που βασίζονταν στην παράδοση, στη φανέλα, στην ιστορία, έγινε ένα σκαλοπάτι εξέλιξης, μια βιτρίνα πολυτελείας, ένα μαγαζί που προσέφερε… ΙSO ποιότητας και επάρκειας από την πρώτη κιόλας στιγμή που θα εμφάνιζε με την κόκκινη φανέλα έναν, οποιονδήποτε, ποδοσφαιριστή.

Κέρδος 400 εκατομμύριων

Έτσι, το όφελος ήταν πολύπλευρο. Και οικονομικό, βοηθώντας τους Λουζιτανούς να βγουν από ένα φοβερό οικονομικό αδιέξοδο που βρίσκονταν ως και τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, αλλά και επιπρόσθετα αγωνιστικό. Το εγχώριο status του συλλόγου ενισχύθηκε αφάνταστα, ενώ η football business με το κορυφαίο των κορυφαίων επιπέδων, άλλαξε και διεθνώς τη δυναμική των «αετών».

Ο Μπότο έφυγε από τη Λισαβόνα, με την Μπενφίκα στα 8 του χρόνια ως Head Scout, να κατακτά 4 πρωταθλήματα, να βρίσκεται ανελλιπώς στους ομίλους του Champions League, φτάνοντας μάλιστα δις ως και τα προημιτελικά του και άλλες δύο φορές, διαδοχικά το 2013 και το 2014, ως τον τελικό του Europa League

Στα 8 του χρόνια ως Head Scout, οι Λουζιτανοί λάνσαραν ποδοσφαιριστές όμως οι Ρομπέρτο, Γκαϊτάν, Σάλβιο, Βίτσελ, Γκαράι, Μάτιτς, Πίζι, Φέισα, Ταλίσκα, Χιμένες, Γιόβιτς, Καρσελά, Έντερσον, Γκριμάλντο, ενώ ενίσχυσαν και τους δεσμούς του με την Ελλάδα με τις αγορές των Σάμαρη και Μήτρογλου.

Ο Μπότο δεν είχε συμμετοχή σε όλα τα deals, ούτε και όλα φέρουν την υπογραφή του. Λόγω θέσης και ρόλου όμως, προφανώς και το πιστώνεται. Πόσο μάλλον και σε όρους ανταποδοτικότητας. Σε αυτήν ακριβώς την οκταετία που είχε υπεύθυνο πόστο και ρόλο στο οργανόγραμμα της Μπενφίκα, το μεταγραφικό ισοζύγιο των "αετών" ήταν συνολικά πλεονασματικό κατά (περίπου) 400 εκατ. ευρώ, 50 δηλαδή ετησίως.

Κάτι περισσότερο για τον "ολιγάρχη", Ρινάτ Αχμέτοβ προκειμένου να τον… στρατολογήσει στην έτσι κι αλλιώς διαχρονικά βασισμένη στα πορτουγκέζικα Σαχτάρ, δεν χρειάστηκε. Ο ιδιοκτήτης των "ανθρακωρύχων", κατόπιν υπόδειξης του τότε προπονητή τους, Πάουλο Φονσέκα, τον… χρύσωσε και τον πήρε στην Ουκρανία.

Εκεί συνάντησε τελείως διαφορετικό modus operandi από αυτό που ουσιαστικά είχε φτιάξει στην Μπενφίκα. Άλλη δομή, άλλη λειτουργία, διαφορετικός ο τρόπος και η μεθοδολογία της συνεργασίας και των αποφάσεων, άλλο οικονομικό κυρίως μοντέλο, άλλη φιλοσοφία σε καιρούς δύσκολους για την εξόριστη - λόγω του στάτους στο Ντόνετσκ – στο Κίεβο Σαχτάρ.

Λογικό συνεπώς οι γενικότερες δυσκολίες να μετρήσουν πολύ περισσότερο στην αξιολόγηση της θητείας του σε αυτά τα 3,5 χρόνια στην Ουκρανία, παρά οι τίτλοι (2 πρωταθλήματα και 1 Κύπελο Ουκρανίας). Ενδεικτική και η προσαρμοστικότητά του: ακριβώς εξαιτίας των ποικίλων δυσκολιών του ευρύτερου περιβάλλοντος, η διαχρονικά γαλαντόμος Σαχτάρ για δύο σεζόν, την δεύτερη και την τρίτη της θητείας του Μπότο, δεν έδωσε ουσιαστικά ούτε ευρώ για αγορά ποδοσφαιριστών.

Κρίνοντας από την αποδοχή που είχε, το ενδιαφέρον που σταθερά προξενούσε (ο Φονσέκα για παράδειγμα τον ήθελε σαν… τρελός όταν ανέλαβε τη Ρόμα), τότε είναι σαφές ότι το βιογραφικό του, η δουλειά του και οι καρποί της τόσα χρόνια, θα του έδιναν τη δυνατότητα να "περάσει" παντού, πασαπόρτι για οπουδήποτε θα ήθελε να δουλέψει συνεχίζοντας την καριέρα του.

Διάλεξε τον ΠΑΟΚ. Βάσει συνθηκών και timing, τη δεδομένη στιγμή μοιάζει ασφαλές και ξεκάθαρο credit στον καταταλαιπωρημένο φέτος και ειδικά εσχάτως "δικέφαλο", το καλύτερο εχέγγυο προοπτικής, ανεξαρτήτως του μοντέλου που θα κληθεί να υπηρετήσει. Η να διαμορφώσει…