Πανούσης: "Από το μπάχαλο στο έγκλημα"

Πριν από περίπου ένα χρόνο το ντέρμπι ανάμεσα στο Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό σημαδεύτηκε από την επίθεση μερίδας οπαδών των ερυθρόλευκων στους παίκτες του Παναθηναϊκού.

Λίγους μήνες αργότερα είχαμε νέα σοβαρά επεισόδια στον τελικό Κυπέλλου ανάμεσα στην ΑΕΚ και τον Ατρόμητο, ενώ κερασάκι στην τούρτα ήταν η ιστορία με τα "στημένα" και ο υποβιβασμός ιστορικών ομάδων.

Ο καθηγητής εγκληματολογίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Γιάννης Πανούσης, μίλησε εκείνη την περίοδο -για το φαινόμενο της βίας που αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα θα χειροτερέψει- και όπως φαίνεται "δικαιώθηκε".

Μετά το "ντέρμπι της ντροπής" την περσινή σεζόν, είχαμε το "ντέρμπι της καταστροφής" το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε (18/3), με αποτέλεσμα να διακοπεί οριστικά για πρώτη φορά μετά από 37 χρόνια!

Το Sport24.gr επικοινώνησε με τον κ. Πανούση που είναι υποψήφιος βουλευτής στην Α' Αθηνών με την Δημοκρατική Αριστερά και ξεκίνησε ρωτώντας το πιο απλό. Τι (δεν) συνέβη μέσα σε ένα χρόνο;

"Οι ίδιες αιτίες παράγουν τα ίδια αποτελέσματα ως γνωστόν", μας είπε αρχικά και συνέχισε: "Πέρσι τι είχαμε πει; Μετά το ματς του Ολυμπιακού με τον Παναθηναϊκό και κυρίως μετά από τον τελικό Κυπέλλου, οι αρμόδιοι δήλωσαν πως όταν τελειώσει το πρωτάθλημα, για να μην έχουμε προβλήματα με τον ΟΠΑΠ και τις άλλες χορηγίες και τους εργαζόμενους, θα γίνει κάθαρση.

Από τον Σεπτέμβριο λοιπόν "αρχίσαμε" έχοντας κάνει "κάθαρση". Ξεκινήσαμε λοιπόν με μισές ομάδες, είχαμε τα ίδια επεισόδια και φτάσαμε τελικά μέχρι τα προχθεσινά".

Υπεύθυνοι υπάρχουν; Γιατί τα πρόσωπα στις Αρχές αλλάζουν συνέχεια, όμως τα "κρυμμένα" πρόσωπα παραμένουν στις θέσεις τους.

"Αντιλαμβάνεστε πως οι ίδιοι άνθρωποι, με την ίδια λογική και την ίδια ρητορική οδηγούν στα ίδια αποτελέσματα. Η λογική, τώρα, είναι να διακοπεί προσωρινά το πρωτάθλημα, ίσως και λόγω της 25ης Μαρτίου υπό τον φόβο επεισοδίων. Και μετά τι θα συμβεί; Μέσα σε μία εβδομάδα θα αλλάξουν τα ήθη και τα έθιμα ή αυτές οι νοοτροπίες;

Άρα λοιπόν πολύ απλά δεν μπορούν; Φοβούνται; Είναι διαπλεκόμενοι; Ίσως ανίκανοι; Νομίζω είμαστε σε χειρότερη κατάσταση πλέον απ ότι νομίζαμε".

Ποιοι είναι οι πραγματικοί υποκινητές; Μήπως τελικά χάθηκε ο έλεγχος;

"Είναι άλλο πράγμα να βάζεις ένα πανό που βρίζεις κάποιον (πχ πολιτικούς) ή να τα βάζεις με τον διπλανό σου στο γήπεδο και άλλο πράγμα να βάζεις μπιτόνια με βενζίνη και να πετάς μολότοφ. Χάθηκε ο έλεγχος. Όπως σε κάθε μαζική συγκέντρωση το τελευταίο διάστημα χάνεται ο έλεγχος από τη μεριά της πολιτείας.

Όταν χάνεται ο έλεγχος οι άλλοι που έχουν σχέδιο και προετοιμασία θα σε κερδίσουν. Δεν πιστεύω σε αυτή τη φάση σε συνωμοσίες όμως. Παλαιότερα ίσως ήταν στρατοί των προέδρων ή εργολαβικά συμφέροντα. Πλέον όμως έχουν πέσει όλοι έξω. Τίποτα δεν πάει καλά οικονομικά. Ούτε οι πρόεδροι είναι μεγιστάνες, ούτε πολλά χρήματα κυκλοφορούν όπως παλιά για να πάρουν κι αυτοί μερίδιο.

Νομίζω πως το μόρφωμα αυτό έχει αυτονομηθεί. Είναι οργανωμένο και με καθαρά εγκληματικό περιεχόμενο το οποίο το βρίσκεις παντού. Σε όλες τις καταστροφές. Σχεδιαστές βέβαια υπήρχαν και υπάρχουν πάντα".

"Οι 100 έγιναν 5.000"

Από ποια κοινωνικά στρώματα προέρχονται οι ταραξίες;

"Δεν θα τη βρείτε την άκρη, γιατί αυτή τη στιγμή η μορφή που έχουν πάρει τα επεισόδια είναι μεγάλη. Σας θυμίζω πως πριν από δέκα χρόνια μιλούσαμε γι αυτούς τους 100-200 ανεγκέφαλους. Πλέον μιλάμε για 4.000-5.000 ανθρώπους. Δηλαδή μέσα στο πέρασμα του χρόνου έγινε γενική στρατολόγηση.

Είναι κυρίως παιδιά μέσα από διάφορα προβλήματα, άλλα ατίθασα, άλλα με χαρακτήρα εξέγερσης που μετακινούνται από το χώρο του μπάχαλου στο χώρο εγκλήματος. Επίσης αυτά τα μορφώματα φεύγουν από τη λογική μιας εγκληματικής δραστηριότητας και πάνε σε ένα μείγμα που έχει τα πάντα. Χρήστες ναρκωτικών, μπαχαλάκιδες, ήμι-τρομοκράτες, αριστεριστές, αυτονομιστές. Είναι δηλαδή παντού, από το γήπεδο μέχρι το κέντρο της Αθήνας".

Από λύσεις τι γίνεται όμως; Έχουμε χορτάσει από νόμους τα τελευταία χρόνια

"Τα κοινωνικά φαινόμενα δεν λύνονται, πάντα, με νόμους. Θα ήταν πολύ απλό να βγάζαμε ένα νόμο που όλοι να είναι καλοί, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο. Αυτοί που συλλαμβάνονται είναι απλά εκτελεστικά όργανα που συνήθως δεν μιλάνε. Ποιος είναι αυτός που στοχοποιεί, που κάνει το σχέδιο;

Οι ποινές πρέπει να έχουν ένα παραδειγματικό χαρακτήρα, εφόσον καταδικαστεί κάποιος, αλλά δεν μπορεί να είναι αυστηρές όπως για παράδειγμα ένας φόνος ή κάτι παρόμοιο. Πρέπει να υπάρχει μία αναλογικότητα.

Ούτε μπορείς να παίζεις μόνο με τις ποινές. Θες μία γενική κάθαρση που δεν θα γίνεται εν κινήσει. Σταματάς το πρωτάθλημα και τα καθαρίζεις όλα. Από τις Αρχές μέχρι τους συνδέσμους. Δυστυχώς σήμερα από τη μία έχουμε τα στημένα (που έχουν μείνει στάσιμα) και από την άλλη τη βία. Και στη μέση λες πως το ποδόσφαιρο είναι πολιτισμός. Καλά κρασιά".

"Τελευταία ευκαιρία"

Όπως είπαμε και στην αρχή ο Γιάννης Πανούσης είναι υποψήφιος βουλευτής στην Α' Αθηνών με την Δημοκρατική Αριστερά. Δεν θα μπορούσαμε λοιπόν να μην ζητήσουμε την άποψη του για τις πολιτικές εξελίξεις.

Θέλαμε να ξεφύγουμε από τις κλασικές ερωτήσεις και πήγαμε κατευθείαν στα βαθιά, ρωτώντας για τις επερχόμενες εκλογές.

Κύριε Πανούση βλέπουμε τον κόσμο όλο να παραπονιέται και στο τέλος να ψηφίζει τα ίδια κόμματα. Υπάρχει σωτηρία τελικά σ αυτή τη χώρα;

"Αν και σε αυτή τη φάση που βρισκόμαστε, που έχουν κοπεί οι μισθοί, που οι συνταξιούχοι πάνε στην τράπεζα και έχουν απολυμένο το παιδί τους, πιστέψουν τα ίδια πρόσωπα τι να πω; Δεν μπορεί κανείς μετά να πει κανείς ότι: "Με κοροϊδέψανε". Εδώ πας να ψηφίσεις και είσαι μισός άνθρωπος. Με μισή ζωή. Αν θες και αυτή τη φορά να λειτουργήσεις έτσι, καλώς. Αλλά μην πεις την επόμενη μέρα: "Τι πάθαμε. Τι κακό που μας βρήκε". Είσαι κι εσύ συνυπεύθυνος".

Ωραία, δεν ψηφίζουμε τα "μεγάλα" κόμματα. Από εκεί και πέρα τι υπάρχει;

"Το ζήτημα δεν είναι η "μαγική λύση", αλλά η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος. Το ότι κάποιοι άνθρωποι λένε συγνώμη και μένουν, ενώ κανονικά θα έπρεπε να λένε συγνώμη και να φεύγουν.

Τα ίδια μυαλά, τα ίδια συμφέροντα, με το ίδιο παρελθόν αυξάνουν την κοινωνική οργή. Δεν μπορείς να κοροϊδέψεις τον κόσμο και δεν μπορεί να προέρχεται ο "ηγέτης" από το παλιό. Πρέπει να υπάρξει κάθαρση από αυτούς που είχαν συμμετοχή σε όλο αυτό το σκηνικό που ζούμε. Πρέπει να πω όμως πως φυσικά και δεν είναι όλοι ίδιοι.

Σε πρώτη φάση λοιπόν πιστεύω πως η Βουλή, στις πρώτες εκλογές, θα έχει μικρή διάρκεια. Σε δεύτερη φάση όμως ίσως έχουμε αλλαγή του πολιτικού σκηνικού".