Μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος: Μία εξελιγμένη τεχνική για γρήγορη επάνοδο στις καθημερινή μας ζωή

Γενικά:

Ο πόνος στο γόνατο που προκαλείται από την οστεοαρθρίτιδα επηρεάζει πολύ σοβαρά την κίνηση της άρθρωσης και κατ΄ επέκταση την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι το πιο συχνό είδος οστεοαρθρίτιδας του κάτω άκρου. Υπολογίζεται πως το 6% ανθρώπων 30-40 ετών και το 15,2% ανθρώπων ηλικίας 40-50ετών θα υποφέρουν από την πάθηση αυτή με μία πιθανότητα της τάξεως του 47% να πάθουν αρθρίτιδα στο γόνατο κάποια στιγμή στη ζωή τους (lifetime risk) όλοι άνω των 50 ετών. Στην πλειοψηφία των ασθενών με οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, η παθολογία περιορίζεται στο έσω διαμέρισμα αυτού (περίπου 50%). Το γόνατο έχει τρία διαμερίσματα: το έσω, το έξω και το πρόσθιο. Πρακτικά, η οστεοαρθρίτιδα, μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε από τα τρία διαμερίσματα του γόνατος. Εάν η οστεοαρθρίτιδα περιορίζεται σε ένα μόνο από τα τρία αυτά διαμερίσματα, μπορούμε να επιλέξουμε τη μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική, ως τεχνική.

Πως διενεργείται η επέμβαση;

Στην επέμβαση αυτή αντικαθίσταται μόνο το τμήμα του γόνατος το οποίο πάσχει από αρθρίτιδα, ενώ το υπόλοιπο γόνατο παραμένει ανέπαφο. Αυτό σημαίνει ότι ο τραυματισμός των μαλακών μορίων της αρθρώσεως περιορίζεται στο ελάχιστο με αποτέλεσμα την εξάλειψη του αρθριτικού πόνου, τη βελτίωση της λειτουργικότητας του γόνατος και τον πολύ σύντομο χρόνο αποκατάστασης. Λόγω των ανωτέρω, η επέμβαση αυτή είναι πολύ καλά αποδεκτή και ανεκτή από τον ασθενή και περιορίζει σημαντικά τον χρόνο αποκατάστασης. Ειδικότερα η Μονοδιαμερισματική Αρθροπλαστική Γόνατος (ΜΑΓ) είναι μία καθιερωμένη θεραπευτική επιλογή για γόνατα που πάσχουν από αρθρίτιδα σε ένα μόνον τμήμα τους (εικ.1) και αποτελείται από τρία μέρη. Το μηριαίο τμήμα, το οποίο κατασκευάζεται από μέταλλο, από μια μεταλλική βάση η οποία τοποθετείται πάνω στην κνήμη και ανάμεσα τους υπάρχει ένα πλαστικό, κινούμενο τμήμα (πολυαιθυλένιο) (εικ.2).

Ποια είναι η χειρουργική τεχνική;

Μέσω μίας μικρή τομής στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, αποκαλύπτεται η άρθρωση. Ο χειρουργός θα αφαιρέσει τμήμα του μηνίσκου που είναι κατεστραμμένος και τα τμήματα της αρθρώσεως που πάσχουν θα επικαλυφθούν με δυο μικρές προθέσεις, μια στο μηριαίο οστούν και μια στην κνήμη. Το πλαστικό εξάρτημα το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στις δύο μεταλλικές αυτές προθέσεις είναι κινούμενο και υποκαθιστά τον κατεστραμμένο μηνίσκο που αφαιρέθηκε. Τα μεταλλικά υλικά μπορούν να τοποθετηθούν στο οστούν με ή χωρίς τη χρήση τσιμέντου ανάλογα την περίπτωση. Μετά τη σωστή τοποθέτηση των υλικών, ο χειρουργός πραγματοποιεί διεγχειρητική κλινική εξέταση για να βεβαιωθεί ότι υπάρχει ένα φυσιολογικό εύρος κίνησης με καλή λειτουργικότητα και μετά ακολουθεί η συρραφή του αρθρικού θυλάκου και του δέρματος με απορροφήσιμα ράμματα και ενδοδερμική ραφή αντίστοιχα.

Τι αποτελέσματα έχει η συγκεκριμένη επέμβαση;

Η ΜΑΓ έχει εξαιρετικά καλά αποτελέσματα σε μελέτες εικοσαετίας. Παράγοντες όπως η ηλικία, το σωματικό βάρος αλλά και οι δραστηριότητες του ασθενούς παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην επιβίωση του υλικού καθώς και την μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς. Ο ασθενής δεν μεταγγίζεται διότι η απώλεια αίματος κατά την διάρκεια του χειρουργείου είναι ελάχιστη, τα μαλακά μόρια δεν τραυματίζονται και η απώλεια οστού περιορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ακόμη, η χειρουργική τομή είναι μισή στο μήκος από αυτή της ολικής αρθροπλαστικής. Μετά την επέμβαση ο ασθενής μπορεί να βαδίζει ανώδυνα και άμεσα μετά από λίγες ώρες (2-3), να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες και να χρησιμοποιεί τις σκάλες χωρίς δυσκολία. Μπορεί να επιστρέψει στην οδήγηση μετά από δύο έως έξι εβδομάδες και να συμμετέχει σε αθλητικές δραστηριότητες όπως το κολύμπι, το τένις, το γκολφ και το σκι μετά από έξι έως δώδεκα εβδομάδες.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα σε σχέση με την ολική αρθροπλαστική γόνατος;

Η ολική αρθροπλαστική του γόνατος μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στην ποιότητα ζωής σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα τελικού σταδίου του γόνατος. Ωστόσο μόνο το 75% των ασθενών δηλώνουν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα ανεξαρτήτως της τεχνικής και του σχεδιασμού της πρόθεσης που χρησιμοποιήθηκε. Καθ’ότι η βασική προϋπόθεση για την μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος είναι η διαφύλαξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου και το γεγονός πως τα δύο υπολειπόμενα διαμερίσματα του γόνατος, παραμένουν σε καλή κατάσταση, τότε κανείς μπορεί να προσδοκά καλύτερο εύρος κίνησης και πιο φυσιολογικό τρόπο βάδισης διότι η εμβιομηχανική του γόνατος αποκαθίσταται όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό. Το αποτέλεσμα μίας επιτυχούς ΜΑΓ συγκριτικά με μία ολική αρθροπλαστική του γόνατος είναι όπως θα περίμενε κανείς μία αίσθηση ενός φυσιολογικότερου γόνατος, καλύτερη κινηματική της άρθρωσης και καλύτερα άμεσα λειτουργικά αποτελέσματα.

Οι επεμβάσεις της Μονοδιαμερισματικής Αρθροπλαστικής Γόνατος απαιτούν εξειδίκευση, σύγχρονο νοσοκομειακό υλικοτεχνικό εξοπλισμό και συνεργασία μεταξύ ιατρικών ειδικοτήτων, οι οποίες συνθέτουν τη Διεπιστημονική Ομάδα. Η καθημερινή ενημέρωση για τις επιστημονικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τις συνεχείς επενδύσεις του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών σε βιοϊατρικό εξοπλισμό, μας επιτρέπει να διαθέτουμε στα νοσοκομεία του Ομίλου, την τελευταία λέξη της σύγχρονης τεχνολογίας ώστε να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την πλέον εξατομικευμένη, ακίνδυνη και ελάχιστα επεμβατική λύση, για κάθε περίπτωση, όσο σύμπλοκη κι αν είναι. Για περισσότερα ιατρικά νέα πατήστε εδώ

Ποια είναι η χειρουργική τεχνική;

Μέσω μίας μικρή τομής στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος, αποκαλύπτεται η άρθρωση. Ο χειρουργός θα αφαιρέσει τμήμα του μηνίσκου που είναι κατεστραμμένος και τα τμήματα της αρθρώσεως που πάσχουν θα επικαλυφθούν με δυο μικρές προθέσεις, μια στο μηριαίο οστούν και μια στην κνήμη. Το πλαστικό εξάρτημα το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στις δύο μεταλλικές αυτές προθέσεις είναι κινούμενο και υποκαθιστά τον κατεστραμμένο μηνίσκο που αφαιρέθηκε. Τα μεταλλικά υλικά μπορούν να τοποθετηθούν στο οστούν με ή χωρίς τη χρήση τσιμέντου ανάλογα την περίπτωση. Μετά τη σωστή τοποθέτηση των υλικών, ο χειρουργός πραγματοποιεί διεγχειρητική κλινική εξέταση για να βεβαιωθεί ότι υπάρχει ένα φυσιολογικό εύρος κίνησης με καλή λειτουργικότητα και μετά ακολουθεί η συρραφή του αρθρικού θυλάκου και του δέρματος με απορροφήσιμα ράμματα και ενδοδερμική ραφή αντίστοιχα.

Τι αποτελέσματα έχει η συγκεκριμένη επέμβαση;

Η ΜΑΓ έχει εξαιρετικά καλά αποτελέσματα σε μελέτες εικοσαετίας. Παράγοντες όπως η ηλικία, το σωματικό βάρος αλλά και οι δραστηριότητες του ασθενούς παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην επιβίωση του υλικού καθώς και την μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς. Ο ασθενής δεν μεταγγίζεται διότι η απώλεια αίματος κατά την διάρκεια του χειρουργείου είναι ελάχιστη, τα μαλακά μόρια δεν τραυματίζονται και η απώλεια οστού περιορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ακόμη, η χειρουργική τομή είναι μισή στο μήκος από αυτή της ολικής αρθροπλαστικής. Μετά την επέμβαση ο ασθενής μπορεί να βαδίζει ανώδυνα και άμεσα μετά από λίγες ώρες (2-3), να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες και να χρησιμοποιεί τις σκάλες χωρίς δυσκολία. Μπορεί να επιστρέψει στην οδήγηση μετά από δύο έως έξι εβδομάδες και να συμμετέχει σε αθλητικές δραστηριότητες όπως το κολύμπι, το τένις, το γκολφ και το σκι μετά από έξι έως δώδεκα εβδομάδες.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα σε σχέση με την ολική αρθροπλαστική γόνατος;

Η ολική αρθροπλαστική του γόνατος μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη στην ποιότητα ζωής σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα τελικού σταδίου του γόνατος. Ωστόσο μόνο το 75% των ασθενών δηλώνουν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα ανεξαρτήτως της τεχνικής και του σχεδιασμού της πρόθεσης που χρησιμοποιήθηκε. Καθ’ότι η βασική προϋπόθεση για την μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική του γόνατος είναι η διαφύλαξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου και το γεγονός πως τα δύο υπολειπόμενα διαμερίσματα του γόνατος, παραμένουν σε καλή κατάσταση, τότε κανείς μπορεί να προσδοκά καλύτερο εύρος κίνησης και πιο φυσιολογικό τρόπο βάδισης διότι η εμβιομηχανική του γόνατος αποκαθίσταται όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό. Το αποτέλεσμα μίας επιτυχούς ΜΑΓ συγκριτικά με μία ολική αρθροπλαστική του γόνατος είναι όπως θα περίμενε κανείς μία αίσθηση ενός φυσιολογικότερου γόνατος, καλύτερη κινηματική της άρθρωσης και καλύτερα άμεσα λειτουργικά αποτελέσματα.

Οι επεμβάσεις της Μονοδιαμερισματικής Αρθροπλαστικής Γόνατος απαιτούν εξειδίκευση, σύγχρονο νοσοκομειακό υλικοτεχνικό εξοπλισμό και συνεργασία μεταξύ ιατρικών ειδικοτήτων, οι οποίες συνθέτουν τη Διεπιστημονική Ομάδα. Η καθημερινή ενημέρωση για τις επιστημονικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τις συνεχείς επενδύσεις του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών σε βιοϊατρικό εξοπλισμό, μας επιτρέπει να διαθέτουμε στα νοσοκομεία του Ομίλου, την τελευταία λέξη της σύγχρονης τεχνολογίας ώστε να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε την πλέον εξατομικευμένη, ακίνδυνη και ελάχιστα επεμβατική λύση, για κάθε περίπτωση, όσο σύμπλοκη κι αν είναι. Για περισσότερα ιατρικά νέα πατήστε εδώ.

Γράφει ο Αριστοτέλης Κούρτης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών.