ΔΕΗ Διεθνής Ποδηλατικός Γύρος Ελλάδας 2024 - Η ανασκόπηση
Διαβάστε στο SPORT24, χορηγό επικοινωνίας της διοργάνωσης, μια μικρή ανασκόπηση του ΔΕΗ Διεθνή Ποδηλατικού Γύρου Ελλάδας 2024. Το αγωνιστικό και το οργανωτικό κομμάτι, το "καραβάνι" του αγώνα, η χάραξη των διαδρομών, το "βασιλικό" ετάπ και οι ομάδες, μερικές σκέψεις για την ποδηλατική κοινότητα, τα παιδιά, τις μικρές τοπικές κοινωνίες και την προοπτική μιας αμφίδρομης σχέσης ανάμεσα στον Γύρο και τον απλό κόσμο και τέλος, ένα "ευχαριστώ" στο Γραφείο Τύπου.
Γεια σας! Η ανασκόπηση μιας μεγάλης αθλητικής διοργάνωσης είναι πάντοτε πολύ πιο δύσκολη από την αντίστοιχη παρουσίασή της. Και αυτό, διότι όταν παρουσιάζεις ένα τέτοιο αθλητικό γεγονός, δεν "δεσμεύεσαι" από το τελικό αποτέλεσμα, κινείσαι δηλαδή στην "ασφάλεια" του τι ακριβώς περιμένουμε από τους εκάστοτε διοργανωτές, πάντα σε ένα θεωρητικό επίπεδο. Στην ανασκόπηση όμως είσαι υποχρεωμένος να αφήσεις πίσω σου τη "θεωρία" και να περιοριστείς αυστηρά στην πρακτική εφαρμογή, στο τι δηλαδή συνέβη και να κάνεις τον απολογισμό, εξετάζοντας αν όσα περίμενες έγιναν τελικά πραγματικότητα. Ή, αν το προτιμάτε, πόσα από εκείνα που είχαν αναγγελθεί, πέτυχαν και πού οι προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν.
Τα ξεκαθαρίζω όλα αυτά στην αρχή του κειμένου, γιατί στη συνέχεια θα πρέπει να κρατήσω τις απαραίτητες ισορροπίες ανάμεσα στις τρεις ιδιότητες, με τις οποίες θα γράψω τις σκέψεις μου για τον φετινό ΔΕΗ Διεθνή Ποδηλατικό Γύρο Ελλάδας: τη δημοσιογραφική ιδιότητα, εκείνη του εργαζόμενου στη διοργάνωση και τέλος, εκείνη του απλού φίλαθλου της ποδηλασίας. Και πιστέψτε με, δεν είναι καθόλου εύκολο να συνδυαστούν αυτά τα τρία. Το μόνο που μπορώ να υποσχεθώ, είναι πως θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο ειλικρινής γίνεται, σε κάθε μια από τις τρεις διαφορετικές - υποκειμενικές πάντα - προσεγγίσεις.
1. Το αγωνιστικό σκέλος του φετινού Γύρου Ελλάδας
Ας ξεκινήσουμε με το αγωνιστικό, αφού αυτό είναι πάντα η "βιτρίνα" σε κάθε ποδηλατική - γενικά αθλητική - διοργάνωση. Πέντε αγωνιστικές ημέρες, η πρώτη με δυο σκέλη, σε μια συνολική απόσταση 757 χιλιομέτρων, με πόλη εκκίνησης τη Θεσσαλονίκη και πόλη τερματισμού την Αθήνα. "Εμβληματικές" επιλογές και οι δυο, θα δούμε πιο κάτω αν και κατά πόσο μπορούν να θεωρηθούν πετυχημένες. Η διαδρομή διέσχισε τη "ραχοκοκαλιά" της ηπειρωτικής Ελλάδας, περνώντας διαδοχικά από την Κεντρική Μακεδονία, τη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα, για να καταλήξει στην Αττική.
Σε ό,τι αφορά τη μάχη της γενικής κατάταξης, μπορεί να μην είχαμε το περσινό θρίλερ, όταν η γαλάζια φανέλα άλλαξε δυο φορές κάτοχο στη διάρκεια του τελευταίου ετάπ και κρίθηκε οριστικά στο μαζικό σπριντ της Αρχαίας Ολυμπίας, αλλά νομίζω ότι μας αποζημίωσε η ύπαρξη του "βασιλικού" ετάπ, με τον πρώτο ανηφορικό τερματισμό στις τελευταίες τρεις διοργανώσεις. Η αλήθεια είναι πως όλοι γνωρίζαμε ότι στο Βελούχι θα έβγαινε κατά 99% ο τελικός νικητής της γενικής, όπως και συνέβη, όμως το ότι η γαλάζια φανέλα κρίθηκε τόσο "νωρίς", δεν επηρέασε αρνητικά την εξέλιξη του αγώνα, αντίθετα, στη συνολική αγωνιστική αποτίμηση, το πρόσημο - για μένα τουλάχιστον - ήταν θετικό.
2. Δράση με όλους τους τρόπους σε όλα τα τερέν
Στη διάρκεια του Γύρου είδαμε κυριολεκτικά τα πάντα: ανατροπή της τελευταίας στιγμής στο χρονόμετρο, νίκη από το ξεκόλλημα στην Καρδίτσα, μαζικά σπριντ στην Κατερίνη και τη Χαλκίδα, έναν εξοντωτικό τερματισμό για όλους στο Βελούχι και ένα εντυπωσιακό τελευταίο ετάπ με την Αθηναϊκή Ριβιέρα και το σιρκουί στο κέντρο της πρωτεύουσας, που κατέληξε επίσης σε μαζικό σπριντ μπροστά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Το θέαμα ξεκίνησε με τους μεγάλους πρωταγωνιστές της προηγούμενης διετίας, τον νικητή του 2022, Άαρον Γκέιτ και τον νικητή του 2023, Γιούρι Λεϊτάο.
Ο Νεοζηλανδός, σπεσιαλίστας στην ατομική χρονομέτρηση (είχε κερδίσει πέρυσι και τον πρόλογο στον Καρτερό), έκανε τον καλύτερο χρόνο (6:47") στην παραλία της Θεσσαλονίκης και περίμενε υπομονετικά στην hot seat να τερματίσουν όλοι οι αθλητές, για να ανέβει στο βάθρο και να φορέσει την πρώτη γαλάζια φανέλα. Όμως ο Πορτογάλος της Caja Rural είχε διαφορετική γνώμη. Ο Λεϊτάο, τελευταίος αθλητής που έφυγε από την ράμπα εκκίνησης, πραγματοποίησε μια φανταστική διαδρομή και βελτίωσε στον τερματισμό τον χρόνο του Γκέιτ κατά 4" (6:43"), πετυχαίνοντας έτσι μια απρόσμενη ανατροπή, η οποία του έδωσε τη νίκη και την πρωτοπορία στη γενική.
Ο Πορτογάλος ξεκίνησε τον αγώνα από εκεί που τον είχε αφήσει πέρυσι, έχοντας στην κατοχή του και πάλι τη γαλάζια φανέλα, γνώριζε όμως πολύ καλά, όπως είπε και στις δηλώσεις του, πως το Βελούχι θα ήταν για τον ίδιο αξεπέραστο εμπόδιο στην προσπάθειά του να επαναλάβει τον θρίαμβο του 2023, έτσι λοιπόν, στόχος του ήταν να διατηρήσει την πρωτοπορία μέχρι το 3ο ετάπ. Στην Παραλία Κατερίνης, το ίδιο απόγευμα, ο Ιταλός Γιάκουμπ Μαρέτσκο της Corratec, επιβλήθηκε με άνεση στο μαζικό σπριντ, με τον Λεϊτάο να έρχεται δεύτερος και με τα μπόνους δευτερόλεπτα να μεγαλώνει ακόμα λίγο το πλεονέκτημά του στη γενική.
Την επόμενη μέρα, σε ένα ετάπ μέσης δυσκολίας, τρεις αθλητές αποσπάστηκαν από το πελοτόν και κατάφεραν να φτάσουν πρώτοι στον τερματισμό της Καρδίτσας, εκεί όπου ο Αυστριακός Φέλιξ Ρίτσινγκερ της Felt Felbermayr πήρε τη νίκη και μαζί τη γαλάζια φανέλα. Πίσω, όλες οι ομάδες είχαν αφήσει την Caja Rural να κάνει μόνη της τη δουλειά, δεν συνεργάστηκαν μαζί της και όταν "ξύπνησαν", ήταν πλέον αργά. Έτσι φτάσαμε στο 3ο ετάπ, το "βασιλικό" της φετινής διοργάνωσης, με τα 4.528 υψομετρικά και τον ανηφορικό τερματισμό στο Βελούχι (1.858 μ.). Οι αθλητές ξεκίνησαν από την Καρδίτσα με βροχερό καιρό, ενώ η πυκνή ομίχλη στην ανηφόρα της Τσούκας, προκάλεσε ουδετεροποίηση του αγώνα για μερικά χιλιόμετρα.
Φτάνοντας στο Καρπενήσι, με λιακάδα πλέον, το πελοτόν απορρόφησε τους αποσπασμένους και ξεκίνησαν τα 12 τελευταία χιλιόμετρα με μέση κλίση στο 8.5%. Οι επιθέσεις που είδαμε δεν ήταν πολλές, ένα επίλεκτο γκρουπάκι δημιουργήθηκε στα 8.5 χλμ πριν την κορυφή, στη συνέχεια Ντίνα (ATT Investments) και Τσόιντλ (Felt Felbermayr) ξεχώρισαν, λίγο αργότερα ο Αυστριακός με αλλαγή ρυθμού άφησε πίσω του τον Ούγγρο, τον οποίο προσπέρασε και ο συναθλητής του Τσόιντλ, Χέρμαν Πέρνσταϊνερ και τελικά οι δυο αθλητές της Felt Felbermayr έκαναν το 1-2 στον τερματισμό, με τον Ιταλό Βαλέριο Κόντι της Corratec να παίρνει την τρίτη θέση. Ο Ρικάρντο Τσόιντλ έγινε ο τρίτος αθλητής στη φετινή διοργάνωση - μετά τους Λεϊτάο και Ρίτσινγκερ - που πέτυχε το λεγόμενο "tappa e maglia", κέρδισε δηλαδή το ετάπ, φορώντας παράλληλα και τη γαλάζια φανέλα, σε μια θριαμβευτική ημέρα για την αυστριακή ομάδα.
Ακολούθησε το 4ο ετάπ, το μεγαλύτερο σε μήκος του αγώνα (196,6 χλμ), από τη Σπερχειάδα στη Χαλκίδα. Μετά από διάφορα γκρουπάκια αθλητών που αποσπάστηκαν, οι ομάδες των σπρίντερ έλεγξαν τους ξεκολλημένους και οδήγησαν το πελοτόν σε ένα μαζικό σπριντ λίγο πριν την παλιά γέφυρα του Ευρίπου, εκεί όπου ο 20χρονος Βρετανός Ντίλαν Χικς της Saint Piran πέτυχε την πρώτη νίκη της επαγγελματικής του καριέρας. Κάπως έτσι κύλησε και το 5ο και τελευταίο ετάπ στην Αττική, με την εκκίνηση κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, στη συνέχεια τα αρκετά χιλιόμετρα στην Αθηναϊκή Ριβιέρα και τέλος τις δέκα στροφές στο σιρκουί στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Για μια ακόμα φορά, οι ομάδες των σπρίντερ έλεγξαν απόλυτα τους αποσπασμένους, τους απορρόφησαν στην προτελευταία στροφή και ο 20ος Γύρος Ελλάδας ολοκληρώθηκε με ένα ακόμα μαζικό σπριντ, στο οποίο πρώτευσε ο Πολωνός Μπάρτοζ Ρούντικ (ATT Investments), εξασφαλίζοντας παράλληλα και τη φανέλα των πόντων. Ο Γιώργος Μπούγλας (Burgos BH) τερμάτισε 4ος, που ήταν και το καλύτερο πλασάρισμα σε όλον τον Γύρο από Έλληνα αθλητή. Μαζί και οι δυο έβδομες θέσεις του Νικηφόρου Αρβανίτου σε Χαλκίδα και Αθήνα, ενώ μεγάλη εμφάνιση πραγματοποίησε ο Περικλής Ηλίας στο Βελούχι (12η θέση).
Ακολούθησαν οι απονομές σε ένα πολύ όμορφο σκηνικό με "κάδρο" το Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου κατά σειρά ανέβηκαν στην εξέδρα ο νικητής του ετάπ (Ρούντικ), η καλύτερη ομάδα (Burgos BH) με τον Γιώργο Μπούγλα να γνωρίζει την αποθέωση, ο καλύτερος νέος αθλητής U23 Τσέχος Τομάς Πρίνταλ (Elkov Kasper), ο νικητής της φανέλας των βουνών Γερμανός Αντόν Σίφερ (Bike Aid) και ο νικητής της φανέλας των πόντων Πολωνός Μπάρτοζ Ρούντικ (ATT Investments). Αμέσως μετά, σειρά είχαν οι τρεις πρώτοι της γενικής, πρώτα ο Ιταλός Βαλέριο Κόντι της Corratec (3ος), κατόπιν ο Αυστριακός Χέρμαν Πέρνσταϊνερ της Felt Felbermayr (2ος) και τέλος ο μεγάλος θριαμβευτής της φετινής διοργάνωσης, Αυστριακός Ρικάρντο Τσόιντλ επίσης της Felt Felbermayr, που παρέλαβε τη γαλάζια φανέλα από τον αναπληρωτή Υπουργό Αθλητισμού, Γιάννη Βρούτση.
Η τελετή ολοκληρώθηκε με την αναμνηστική φωτογραφία των αθλητών που κέρδισαν τις τέσσερις φανέλες και τις τιμητικές απονομές στους εκπροσώπους των χορηγών και των υπόλοιπων συντελεστών της διοργάνωσης. Αυτή μέσες άκρες είναι μια σύντομη ανασκόπηση του αγωνιστικού σκέλους του Γύρου Ελλάδας, που όπως έγραψα και στην αρχή, κατά την ταπεινή προσωπική μου άποψη, έκλεισε με θετικό πρόσημο. Παρακολουθήσαμε έναν συναρπαστικό αγώνα, με όμορφες προσπάθειες από αθλητές και ομάδες, αλλά και νίκες για όλα τα γούστα σε όλα τα τερέν.
Σε αυτό το σημείο να αποδώσουμε τα εύσημα για τον σχεδιασμό των ετάπ στον διευθυντή του αγώνα, Βλαδίμηρο Πέτσα, βασικό υπεύθυνο της χάραξης των διαδρομών στον φετινό Γύρο, ο οποίος παρουσίασε ένα πολύ ενδιαφέρον και ισορροπημένο αποτέλεσμα σε όλα τα τερέν. Μαζί του, ο Θάνος Γεωργίου και o Τάκης Ξουρής, πρόσθεσαν τις δικές τους "πινελιές", με πιο χαρακτηριστική την προτροπή-πρότασή τους, το 3ο ετάπ να μην ολοκληρωθεί στο Καρπενήσι, αλλά να χρησιμοποιηθούν τα επόμενα 12 χιλιόμετρα μέχρι το χιονοδρομικό κέντρο στο Βελούχι, ως ανηφόρα τερματισμού. Αυτή ακριβώς η απόφαση, μας χάρισε ένα "βασιλικό" ετάπ, αντάξιο αντίστοιχων ετάπ των τριών μεγάλων Γύρων.
3. Ο οργανωτικός "πονοκέφαλος" του Γύρου Ελλάδας
Αφού είδαμε τα αγωνιστικά, ας περάσουμε τώρα στην ίδια τη διοργάνωση, για να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε τις πολύ μεγάλες απαιτήσεις ενός τόσο δύσκολου στο "στήσιμό" του αθλητικού γεγονότος, όπως είναι ένας ποδηλατικός γύρος. Στους θεατές και τους τηλεθεατές έφτασε μόνο η "βιτρίνα", η - ας την ονομάσουμε - τελική εικόνα, όμως πίσω, στα "παρασκήνια", δόθηκαν καθημερινά πραγματικές "μάχες" ώστε το όλο εγχείρημα να κριθεί πετυχημένο. Στη χώρα μας, όπου η αγωνιστική ποδηλασία είναι σχετικά άγνωστη, πολλοί είναι αυτοί που αγνοούν τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου αθλήματος.
Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό που διαφοροποιεί έναν ποδηλατικό γύρο από διοργανώσεις άλλων αθλημάτων, είναι η συνεχής - καθημερινή - μετακίνηση του αγώνα, με αποτέλεσμα, το σημείο στο οποίο θα ολοκληρωθεί, να βρίσκεται συνήθως εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το σημείο από όπου ξεκίνησε. Ένα τεράστιο "καραβάνι" που αποτελείται από πάρα πολλά άτομα - σχεδόν 300 - (χωρίς σε αυτά να υπολογίζουμε τους εθελοντές), αλλά και δεκάδες αυτοκίνητα, φορτηγά, βαν και μηχανές, μετακινείται διαρκώς μετά το τέλος ενός ετάπ και πριν την έναρξη του επόμενου. Και προσέξτε, σε όλους αυτούς δεν συμπεριλάβαμε τις 20 ομάδες, οπότε προσθέστε τουλάχιστον 200 άτομα στη λίστα, δηλαδή τους 120 αθλητές συν κατά μέσο όρο - μίνιμουμ - τέσσερα ακόμα άτομα συνοδευτικού προσωπικού (DS, μηχανικός και δυο σονιέρ).
Κάθε ομάδα στον φετινό ΔΕΗ Διεθνή Ποδηλατικό Γύρο Ελλάδας, είχε μαζί της ένα φορτηγό ή ένα μεγάλο βαν (με όλο τον εξοπλισμό των αθλητών, από ποδήλατα και ανταλλακτικά μέχρι ρουχισμό και διατροφή), συνήθως ένα μικρότερο βαν για τις μετακινήσεις των αθλητών, καθώς και τουλάχιστον ένα αυτοκίνητο συνοδείας για τον αγώνα. Πέρα από αυτά, η οργανωτική επιτροπή διαχειρίστηκε έναν "στόλο" από 40 αυτοκίνητα, προσφορά της Avance (συν 10 περίπου βαν είτε της Avance, είτε άλλων αναδόχων), τα οποία είχαν μοιραστεί στον διευθυντή του αγώνα, τους κομισάριους, τους κριτές, τους υπεύθυνους ασφάλειας και σήμανσης της διαδρομής, τους γιατρούς, το ουδέτερο service, την τηλεοπτική παραγωγή, το γραφείο Τύπου, τους VIP κλπ.
Υπήρχαν επίσης 30 μοτοσικλέτες για τους φωτογράφους, την τηλεόραση, τους κομισάριους μοτό, καθώς και μηχανές συνοδείας και ασφάλειας της διαδρομής από την αστυνομία και την τροχαία. Και βέβαια, υπήρχε το τεραστίων διαστάσεων εντυπωσιακό φορτηγό των τερματισμών με τη led αψίδα, εκεί όπου φιλοξενήθηκαν η χρονομέτρηση, το γραφείο Τύπου και τα end of stage interviews (το οποίο σημειωτέον έχει χρησιμοποιηθεί και στο Tour de France), μαζί με το εξίσου τεράστιο φορτηγό της εξέδρας των απονομών. Όμως μη νομίσετε ότι το καραβάνι έχει να κάνει μόνο με τις μετακινήσεις πριν, μετά και κατά τη διάρκεια του αγώνα. Όχι. Τα πράγματα σε έναν ποδηλατικό γύρο δεν θα μπορούσαν να είναι τόσο απλά.
Ειδικά συνεργεία αναλαμβάνουν κάθε μέρα να στήσουν (και στη συνέχεια να ξεστήσουν) τις "αψίδες" εκκίνησης και τερματισμού, τα προστατευτικά κιγκλιδώματα και τα διαφημιστικά banners, την εξέδρα των απονομών, τα σημεία των σπριντ (ευθείας και ανάβασης), αλλά και να σηματοδοτήσουν τη διαδρομή, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και την τοποθέτηση ταινιών οριοθέτησης σε εκατοντάδες σημεία: δρόμους, διασταυρώσεις, μαΐστρες, παράδρομους, αγροτικές οδούς, κυριολεκτικά οπουδήποτε θα μπορούσε να προκύψει ο παραμικρός κίνδυνος για την ασφάλεια των αθλητών. Και φυσικά, όλη αυτή η σηματοδότηση και οριοθέτηση, να ελεγχθεί ξανά και ξανά, ώστε οι διοργανωτές να είναι 100% σίγουροι ότι όλα έχουν γίνει σωστά.
Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι η οργάνωση ενός τέτοιου αγώνα, μόνο απλή υπόθεση δεν είναι. Η ευθύνη απέναντι στους ποδηλάτες είναι τεράστια, το ίδιο όμως ισχύει και για τους απλούς πολίτες, που πρέπει να ενημερωθούν έγκαιρα για τις όποιες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ώστε να αποφύγουν άσκοπη ταλαιπωρία. Τα συνεργεία εργάστηκαν σε όλη τη διάρκεια του γύρου - μέρα και νύχτα - με πυρετώδεις ρυθμούς, έκαναν την αθόρυβη μα τόσο απαραίτητη δουλειά μέσα στα σφιχτά χρονικά όρια που τους είχαν δοθεί, χωρίς να υπάρχουν περιθώρια για λάθη ή παραλείψεις.
Αξίζει και μια ειδική αναφορά στην αστυνομία, την τροχαία και τους εθελοντές, το βασικό δηλαδή τρίπτυχο που εξασφάλισε σε τεράστιο βαθμό την ομαλή διεξαγωγή του γύρου, χωρίς απρόοπτα και δυσάρεστες εκπλήξεις. Η συνεργασία τους με τη διοργάνωση υπήρξε άψογη και υποδειγματική. Το ίδιο εξαιρετική ήταν για μια ακόμη χρονιά η παρουσία των εθελοντών, ο "σύνδεσμος" του γύρου με τις τοπικές κοινωνίες, που βοήθησαν όπου τους ζητήθηκε και συνέβαλαν τα μέγιστα στην επιτυχία της διοργάνωσης, παραμένοντας στα πόστα τους για ώρες ολόκληρες, μέχρι να ολοκληρωθεί η αποστολή τους. Τέλος, ειδική μνεία στον Ερυθρό Σταυρό, τον "φύλακα άγγελο" του αγώνα αλλά και των παράλληλων δράσεων, έτοιμο ανά πάσα στιγμή να επέμβει και να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες όπου αυτό ήταν αναγκαίο.
Όλα αυτά λοιπόν τα πολύ δύσκολα, που πολύ εύκολα από γιορτή μπορούν να μετατραπούν σε "εφιάλτη", πρέπει να πούμε ότι η οργανωτική επιτροπή πέτυχε να τα διαχειριστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Τα προβλήματα μπορεί να προέκυπταν συνεχώς (κάτι φυσιολογικό για το μέγεθος του αγώνα), όμως το ίδιο γρήγορα ήταν και τα αντανακλαστικά της διοργάνωσης, που με υπεράνθρωπες προσπάθειες έβρισκε άμεσα τις λύσεις, ώστε το αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό. Για πολλές εβδομάδες πριν τη διεξαγωγή του αγώνα, αλλά και στη διάρκειά του, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί πόσα απρόοπτα προέκυψαν και πόσα εμπόδια ξεπεράστηκαν, ώστε η "βιτρίνα" για την οποία μίλησα πιο πριν, να παρουσιαστεί αψεγάδιαστη στο φίλαθλο κοινό.
Μια ομαδική προσπάθεια όλων ανεξαιρέτως των εργαζόμενων της διοργάνωσης, με επικεφαλής τον εκτελεστικό διευθυντή του Γύρου, Νίκο Γιαννακάκο και τον πρόεδρο της Cycling Greece, Γιώργο Λεβεντάκη, οδήγησε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά στην οργανωτική επιτυχία αυτού του τόσο δύσκολου εγχειρήματος, αφήνοντας και πάλι θετικότατες εντυπώσεις σε όλες τις ομάδες και τους αθλητές. Παρατηρώντας "εκ των έσω" πράγματα και καταστάσεις που δεν μπορούν να αντιληφθούν οι απλοί φίλαθλοι, μπορώ να πω ότι αξίζει ένα μεγάλο "μπράβο" σε όλους όσοι έβαλαν το "λιθαράκι" τους από κάθε πιθανό πόστο, ώστε η διοργάνωση να ανταποκριθεί στις υψηλές προσδοκίες που την ακολουθούν από το 2022, πρώτη χρονιά της αναβίωσής της.
Όπως είδαμε, ο Γύρος Ελλάδας, τόσο σε αγωνιστικό, όσο και σε οργανωτικό επίπεδο, παρουσίασε ένα άκρως πετυχημένο αποτέλεσμα και όλοι οι συντελεστές του μπορούν να νιώθουν δικαιωμένοι από την υπερπροσπάθεια που κατέβαλαν τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια του αγώνα. Εδώ όμως έρχεται μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων, που κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να προβληματίσουν την οργανωτική επιτροπή, ώστε να βρεθούν οι κατάλληλες απαντήσεις με στόχο πάντα τη βελτίωση της παρουσίασης του "προϊόντος" προς το κοινό, φίλαθλο και μη. Ας περάσουμε λοιπόν στην τρίτη και πιο "δύσκολη" ενότητα της ανασκόπησης, που αφορά το αποτύπωμα του αγώνα στην κοινωνία, πρώτα στη λεγόμενη ποδηλατική κοινότητα και κατόπιν συνολικά στην ελληνική επικράτεια.
4. Ο σχεδιασμός, το "βασιλικό" ετάπ και οι ενστάσεις
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω από το αγωνιστικό. Όλες αυτές τις μέρες, πριν κατά τη διάρκεια και μετά την ολοκλήρωση του Γύρου, έχω ακούσει διάφορες - διαφορετικές μεταξύ τους - γνώμες σχετικά με τον σχεδιασμό των διαδρομών και κυρίως για την ένταξη φέτος στον αγώνα του περίφημου "βασιλικού" ετάπ. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι δεν "συμφέρει" τον Γύρο να κρίνεται τόσο γρήγορα η γαλάζια φανέλα, κάποιοι άλλοι ότι ένα τέτοιο ετάπ έχει νόημα και προσφέρει θέαμα μόνο αν υπάρχουν αθλητές ικανοί να το "υποστηρίξουν" (βλέπε ανηφορίστες ή γενικά αθλητές που να διακρίνονται στα βουνά), ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που είπαν πως δεν ήταν ωραία εικόνα για την τηλεοπτική μετάδοση, να μη βλέπουμε καθόλου κόσμο στα 12 χιλιόμετρα της ανηφόρας τερματισμού.
Σέβομαι - προφανώς - κάθε άποψη, όμως εδώ θα διαφωνήσω. Καταρχάς σε καμία περίπτωση δεν είναι δεδομένο, αν υποθέσουμε πως ο Γύρος θα έχει μόνο επίπεδα και μέσης δυσκολίας ετάπ, ότι η γαλάζια φανέλα θα κριθεί στο τελευταίο σπριντ του αγώνα, όπως έγινε πέρυσι με τους Λεϊτάο και Γκέιτ στην Αρχαία Ολυμπία. Το πιο "χειροπιαστό" αντεπιχείρημα είναι η διοργάνωση του 2022, όπου η γαλάζια φανέλα κρίθηκε από το πρώτο κιόλας ετάπ, με το ξεκόλλημα του Άαρον Γκέιτ και τη μεγάλη χρονική διαφορά που πήρε, μια διαφορά που στάθηκε αδύνατον να ανατραπεί από τους όποιους αντιπάλους του στις επόμενες τέσσερις μέρες του αγώνα.
Η ποδηλασία δρόμου - ευτυχώς - δεν προσφέρεται για προβλέψεις, είναι ένα άθλημα όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν ανά πάσα στιγμή. Δεν υπάρχει "ασφαλές" σενάριο, στο οποίο να στηριχτείς και να το επιλέξεις, θεωρώντας ότι θα σου βγει. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι πολύ καλά έκαναν οι υπεύθυνοι του σχεδιασμού των διαδρομών, εντάσσοντας στον αγώνα ένα ετάπ με τα χαρακτηριστικά του 3ου και την ανηφόρα τερματισμού στο Βελούχι. Με αυτόν τον τρόπο, έδωσαν κάτι ξεχωριστό στον Γύρο, κάτι που δεν είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στις δυο προηγούμενες διοργανώσεις.
Στο επιχείρημα ότι πρέπει να υπάρχουν καλοί ανηφορίστες ή γενικά καλοί αθλητές στα βουνά για να υπάρξει θέαμα, η απάντηση είναι πως ακόμα και στους τρεις μεγάλους Γύρους (Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία), δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε παρακολουθήσει αντίστοιχα "βασιλικά" ετάπ ή έστω δύσκολα ετάπ βουνών, να περνούν τελείως ανεκμετάλλευτα από τα φαβορί, καταλήγοντας σε αυτό που ονομάζουμε αδόκιμα μεν, πλήρως περιγραφικά όμως, "σούπες". Μπορεί το ετάπ στο Βελούχι να έμοιαζε περισσότερο με αγώνα "elimination" (αποκλεισμού), αφού οι επιθέσεις που έγιναν μετρήθηκαν στα δάχτυλα του ενός χεριού, πόσες φορές όμως σε περιγραφές αντίστοιχων ετάπ μεγάλων Γύρων, δεν έχουμε πει την ατάκα "το βουνό θα βάλει τους πάντες στη θέση τους";
Αυτό ακριβώς δεν εννοούμε; Ότι δηλαδή, ακόμα και επιθέσεις να μη δούμε από τα φαβορί, η ανηφόρα είναι τόσο δύσκολη που από μόνη της θα "αποφασίσει" σε ποια θέση θα τερματίσει ο κάθε αθλητής. Και τότε για elimination μιλάμε, χωρίς πάντως να ενοχλείται κανένας. Η φύση του αθλήματος είναι τέτοια, που μια εμβληματική ανηφόρα όπως το Βελούχι, προκαλεί πάντοτε το ενδιαφέρον, κάνει σε τελική ανάλυση έναν μικρής διάρκειας Γύρο να ξεχωρίζει, να δείχνει κάτι το διαφορετικό πέρα από το συνηθισμένο σενάριο της "μάχης" ανάμεσα σε ένα ξεκόλλημα και τις ομάδες των σπρίντερ. Προσωπικά λοιπόν, δε με "χάλασε" καθόλου το φετινό "βασιλικό" ετάπ κι ας γνωρίζαμε όλοι ότι κατά 99% εκεί θα κρινόταν η γαλάζια φανέλα.
Πάμε τώρα στην παρατήρηση εκείνων που υποστηρίζουν ότι μια άδεια από κόσμο ανηφόρα τερματισμού και μάλιστα στο "βασιλικό" ετάπ της διοργάνωσης, δεν είναι η καλύτερη εικόνα για τους τηλεθεατές, αλλά και για τη γενικότερη διαφήμιση του Γύρου. Δεν θα διαφωνήσω ιδιαίτερα, όμως εδώ το πρόβλημα είναι συνολικό και χρειάζεται προσεκτική ανάλυση και κυρίως ειλικρινή προσέγγιση. Επειδή μπαίνουμε σε μια από τις πιο κρίσιμες ενότητες στην ανασκόπηση του φετινού Γύρου Ελλάδας, καλό θα ήταν να εξετάσουμε κάθε πιθανή παράμετρο, αν θέλουμε να καταλήξουμε σε σωστά συμπεράσματα και πάνω απ' όλα να βρούμε πιθανές λύσεις για τα επόμενα χρόνια.
5. Η ποδηλατική κοινότητα θέλει τον Γύρο Ελλάδας;
Έγραψα στην αρχή ότι οι επιλογές της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας ήταν "εμβληματικές". Δεν νομίζω ότι στο θεωρητικό επίπεδο θα διαφωνήσει κανείς. Τα δυο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, με την ιστορία τους, τα μνημεία και τα αξιοθέατά τους, να αποτελούν σημεία εκκίνησης και τερματισμού του Γύρου. Στο πρακτικό όμως τα πράγματα παρουσιάστηκαν τελείως διαφορετικά. Θέλω να προσέχω πολύ τις λέξεις που χρησιμοποιώ, όμως τουλάχιστον στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης δεν μπορώ να βρω άλλη που να εκφράζει καλύτερα αυτό που ένιωσα, από την απογοήτευση. Φυσικά αναφέρομαι στην παρουσία του κόσμου, ή μάλλον, πιο σωστά, στην απουσία του.
Αναλογικά, το ίδιο πάνω-κάτω συνέβη και στην Αθήνα, με τη διαφορά ότι εκεί, οι 400-500 θεατές που μαζεύτηκαν στον τερματισμό, "έσωσαν" κάπως την κατάσταση, προσφέροντας μια σαφώς καλύτερη εικόνα στην τηλεοπτική μετάδοση. Για να είμαι ειλικρινής, παρακολουθώντας το πελοτόν να περνάει δέκα φορές από τη γραμμή του τερματισμού, κάνοντας ισάριθμες στροφές στο σιρκουί, σκέφτηκα το πόσο ωραίο θα ήταν κάθε Γύρος Ελλάδας να ολοκληρώνεται στην πρωτεύουσα, στην ίδια ακριβώς διαδρομή, αντιγράφοντας τόσο τον Γύρο Γαλλίας με τα Ηλύσια Πεδία, όσο και τον Γύρο Ισπανίας με το σιρκουί στο κέντρο της Μαδρίτης.
Συνεχίζω να το έχω σαν σκέψη στο μυαλό μου, αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο, χρειάζεται να αλλάξουν κάποια - αρκετά - πράγματα. Και στις δυο πόλεις, Θεσσαλονίκη και Αθήνα, άκουσα από διάφορους να λένε ότι δεν βρέθηκαν στα αντίστοιχα ετάπ, επειδή δεν γνώριζαν για τη διεξαγωγή του αγώνα, δεν είχαν ενημερωθεί έγκαιρα. Μου είναι πολύ δύσκολο να το πιστέψω, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την "ποδηλατική κοινότητα". Για αρκετές εβδομάδες πριν τη διεξαγωγή του Γύρου, τα social media της διοργάνωσης "βομβάρδισαν" με ακριβείς πληροφορίες για το πού και πότε. Η αλληλεπίδραση είναι τέτοια, που είμαι σίγουρος ότι η συντριπτική πλειοψηφία - επαναλαμβάνω, όσων ασχολούνται με το άθλημα - γνώριζε.
Φυσικά το ίδιο ισχύει και για την Αθήνα. Επί χρόνια, στη διάρκεια των μεταδόσεων στο Eurosport, έρχονταν αναρίθμητα μηνύματα από τηλεθεατές που ρωτούσαν γιατί δεν έχουμε Γύρο Ελλάδας, τι είναι αυτό που εμποδίζει τη χώρα μας να διοργανώσει έναν τέτοιο αγώνα. Επί χρόνια διαβάζω αμέτρητα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το ίδιο ερώτημα. Η απάντηση δόθηκε με την αναβάθμιση στο καλεντάρι της UCI και την αναβίωση του 2022. Όπως είδαμε και πιο πάνω, αυτή την τελευταία τριετία, οι διοργανώσεις του Γύρου ήταν πετυχημένες σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό, τη διαχείριση και την εκτέλεσή τους. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις αθλητών και ομάδων, στις οποίες δεν υπήρξε ούτε ένα παράπονο, αλλά μόνο θετικά - έως και αποθεωτικά - σχόλια.
Χρόνο με τον χρόνο, ο ίδιος ο αγώνας χτίστηκε πάνω σε γερά θεμέλια, από ανθρώπους με τεχνογνωσία και εμπειρία, που στόχος τους ήταν και παραμένει η διατήρηση των υψηλών στάνταρντ και η συνεχής βελτίωσή τους. Με δεδομένα όλα αυτά λοιπόν, αναρωτιέμαι πού βρίσκεται το "πρόβλημα". Τι είναι αυτό που εμπόδισε τους φίλους της ποδηλασίας να γεμίσουν την παραλία της Θεσσαλονίκης ή να δημιουργήσουν το αδιαχώρητο στον χώρο μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο; Να πάρουν τα ποδήλατά τους, τα παιδιά τους, τις οικογένειές τους και να βρεθούν στον χώρο της δράσης, δείχνοντας εμπράκτως τη στήριξή τους στην προσπάθεια ο αγώνας αυτός να γίνει θεσμός.
Προσοχή, δεν κατηγορώ κανέναν, απλά αναρωτιέμαι. Δεν γίνεται από τη μια να γκρινιάζουμε για την απουσία του Γύρου Ελλάδας από το αγωνιστικό πρόγραμμα και από την άλλη, μόλις αυτός πραγματοποιείται, να του γυρίζουμε επιδεικτικά την πλάτη. Ειλικρινά δεν γνωρίζω για ποιο λόγο συνέβη αυτό, ελπίζω μόνο να μην ισχύει κάτι που άκουσα από κάποιους φίλους, όταν συζητούσαμε μαζί το θέμα. Ότι δηλαδή οι δικοί μας "ποδηλατικοί", ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, δεν ενθουσιάζονται, δεν "πείθονται" από τη δυναμικότητα των ομάδων και των αθλητών που παίρνουν μέρος στον αγώνα και γι' αυτό απουσιάζουν από αυτόν.
Να πω εδώ ότι κι εγώ, ότι όλοι σας και όλοι μας προφανώς θα προτιμούσαμε να βλέπουμε στις διαδρομές του Γύρου, τον Βίνγκεγκορντ, τον Πογκάτσαρ, τον Ρόγκλιτς, τον Έβενπουλ και πάει λέγοντας. Όπως επίσης, όλοι θα θέλαμε στον αγώνα ομάδες όπως η Visma, η UAE, η Bora, η Ineos κλπ. Άλλο όμως αυτό και τελείως άλλο το να "περιφρονούμε" τις ομάδες της 2ης (ProTeams) ή της 3ης (Continental) κατηγορίας, λες και έχουμε πολλές ευκαιρίες να τις δούμε στην Ελλάδα ή λες και "χορτάσαμε" από δαύτες, μπουχτίσαμε από "δευτεράντζες" και κατεβαίνουμε στον δρόμο μόνο για τους πρωτοκλασάτους. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε πραγματικά σηκώνω τα χέρια ψηλά, αδυνατώντας να κατανοήσω το σκεπτικό.
Να μεταφέρω μόνο τον ενθουσιασμό μου, όταν για παράδειγμα, πληροφορήθηκα ότι φέτος θα είχαμε στον αγώνα ομάδες όπως η Caja Rural, η Burgos BH, η Vini Fantini, η Bardiani ή η Novo Nordisk, χωρίς φυσικά να υποτιμώ καμία από τις 13 Continental. Έχουμε άραγε καμιά δεκαριά τέτοιες στην Ελλάδα και βαρεθήκαμε να τις βλέπουμε; Ναι, ισχύει ότι σύμφωνα με τον κανονισμό της UCI, οι μισές ομάδες που παίρνουν μέρος σε αγώνες 2.1 μπορούν να είναι World Teams, δηλαδή ομάδες από την 1η κατηγορία, άρα στην περίπτωση του Γύρου Ελλάδας οι δέκα από τις είκοσι. Πόσο εφικτό όμως είναι αυτό για τη δική μας διοργάνωση;
Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι σημαντικό ρόλο παίζει το καλεντάρι και ο προγραμματισμός που κάνει κάθε World Team. Στην περίοδο από τα τέλη Απριλίου μέχρι τα μέσα Μαΐου, που είναι παραδοσιακά ο χρόνος διεξαγωγής του Γύρου Ελλάδας την τελευταία τριετία, δεσπόζει φυσικά ο Γύρος Ιταλίας, εκεί όπου παίρνουν μέρος και οι 18 World Teams. Όμως παράλληλα διεξάγονται και άλλοι αγώνες, όπως για παράδειγμα ο Γύρος Τουρκίας, ο Γύρος Ουγγαρίας, οι 4 μέρες της Δουνκέρκης κλπ. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τη συγκεκριμένη περίοδο, όλες αυτές οι ομάδες της 1ης κατηγορίας κάνουν την προετοιμασία τους ενόψει του Γύρου Γαλλίας.
Από όλα αυτά, είναι εύκολο να αντιληφθούμε πως τα διαθέσιμα ρόστερ δεν είναι πολλά και για να "πειστεί" μια World Team να στείλει μια αγωνιστική εξάδα στην Ελλάδα, θα πρέπει όλα να βολεύουν στον προγραμματισμό της. Είναι λοιπόν ανέφικτο; Όχι, κάθε άλλο, όμως χρειάζεται σωστό timing και υπομονή. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον γειτονικό μας Γύρο Τουρκίας που μετράει 61 διοργανώσεις. Το 2008 αναβαθμίστηκε από 2.2 σε 2.1, το 2010 από 2.1 σε 2.HC, το 2017 μπήκε στη λίστα του World Tour και σήμερα φιγουράρει στο UCI ProSeries, στη δεύτερη δηλαδή κατηγορία των αγώνων της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας. Στη φετινή διοργάνωση αγωνίστηκαν 4 World Teams και 9 ProTeams (συν 12 Continental).
Τα χρήματα για να έρθει στην Ελλάδα μια World Team δεν είναι σε καμία περίπτωση απαγορευτικά, εξαρτάται από την απευθείας διαπραγμάτευση του διοργανωτή με την εκάστοτε ομάδα, υπολογίστε χοντρικά ένα ποσό που μπορεί να ξεκινάει από τις 7-8 χιλιάδες ευρώ και να φτάνει μέχρι και τις 30 (ανάλογα με τη δυναμικότητα της κάθε ομάδας, το ρόστερ που θα φέρει, τα "αστέρια" που θα βρίσκονται σε αυτό). Οι υπεύθυνοι κάθε ομάδας, όταν σχεδιάζουν τον προγραμματισμό στο τέλος κάθε χρονιάς για την επόμενη σεζόν, πριν αποφασίσουν σε ποιους αγώνες θα πάρουν μέρος, αξιολογούν όλους τους "υποψήφιους" (δυναμική, ημερομηνίες, μετακινήσεις προς και από τον εκάστοτε προορισμό, logistics κλπ) και κατόπιν καταλήγουν σε ποιους θα πάρουν μέρος.
Άρα, δυο σημαντικά προαπαιτούμενα για κάθε διοργάνωση που θέλει να προσκαλέσει World Teams, είναι να παρουσιάσει όσο πιο νωρίς γίνεται τις ημερομηνίες διεξαγωγής του αγώνα (που παράλληλα θα πρέπει να είναι και βολικές για τις ομάδες) και να έχει εξασφαλίσει ότι τόσο η άφιξη όσο και η αναχώρηση των ομάδων θα είναι όσο το δυνατόν πιο "ανώδυνες", χωρίς δηλαδή επιπλέον μετακινήσεις και ιδανικά απευθείας από κάποιο μεγάλο αστικό κέντρο που θα διαθέτει είτε αεροδρόμιο (η Αθήνα φέτος), είτε λιμάνι (η Ηγουμενίτσα και η Πάτρα το 2022 και το 2023 αντίστοιχα).
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τα επόμενα χρόνια, ο Γύρος Ελλάδας θα προσελκύσει World Teams. Ένας αγώνας που για μια δεκαετία ήταν εξαφανισμένος από το καλεντάρι, αλλά επανήλθε αναβαθμισμένος και χτίζει σταθερά τη φήμη του στο εξωτερικό, για να κάνει τα παραπάνω βήματα, χρειάζεται πέρα από όλα τα υπόλοιπα, στήριξη από τους δικούς του φίλαθλους. Η κριτική, όταν είναι εποικοδομητική, είναι και καλοδεχούμενη και απαραίτητη. Μαζί όμως με την κριτική, οι Έλληνες φίλοι της ποδηλασίας θα περίμενα - θα επιθυμούσα - να βρεθούν δίπλα στον αγώνα, να τον ζήσουν, να τον χειροκροτήσουν, να τον χαρούν, να αναγνωρίσουν σε τελική ανάλυση μια μεγάλη προσπάθεια που ξεκίνησε πριν δυο χρόνια και βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, φιλοδοξώντας να μεγαλώσει ακόμα περισσότερο.
6. Λάρισα, Καρτερός, Κυπαρισσία, Σπερχειάδα: ο μπούσουλας
Ας αφήσουμε όμως την ποδηλατική κοινότητα, για να πούμε και δυο πράγματα για το απλό κοινό, φίλαθλο ή μη, το μη μυημένο στο άθλημα, όλον αυτόν τον κόσμο που ο Γύρος Ελλάδας θέλει να προσελκύσει στον αγώνα αυτά τα τελευταία τρία χρόνια. Εδώ, όσο περίεργο και αν ακούγεται, τα πράγματα είναι απλά, τουλάχιστον για μένα. Υπάρχουν τέσσερα σημεία αναφοράς σε αυτή την τριετία, τα τρία τα έζησα από κοντά, το τέταρτο το είδα μέσω βίντεο και φωτογραφιών. Ποια είναι αυτά; Η Λάρισα το 2022, ο Καρτερός και η Κυπαρισσία το 2023 και η Σπερχειάδα φέτος. Σε αυτά τα τέσσερα μέρη συνέβη αυτό που θέλαμε να δούμε όλοι, αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά, αλλά με το ίδιο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ας τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά.
Η πρώτη εικόνα που εντυπωσίασε και όλοι θέλαμε να πιστεύουμε/ελπίζουμε ότι θα έδειχνε τον δρόμο και στα υπόλοιπα σημεία εκκίνησης και τερματισμού, ήταν η Λάρισα, η πόλη που φιλοξένησε τον τερματισμό του 4ου ετάπ στη διοργάνωση του 2022. Εκεί θαυμάσαμε χιλιάδες κατοίκους, μια μικρή λαοθάλασσα, που δημιούργησε μια φανταστική ατμόσφαιρα, αντίστοιχη εκείνων που βλέπουμε σε σημαντικούς γύρους του World Tour. Η αρμονική συνεργασία όλων των τοπικών φορέων, τα σχολεία της πόλης, πολιτιστικοί και αθλητικοί σύλλογοι, οικογένειες, μικροί και μεγάλοι κάθε ηλικίας, πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, πλαισίωσαν με έναν μαγικό τρόπο τον αγώνα.
Η δεύτερη εικόνα ήταν τα περισσότερα από χίλια παιδιά που συγκεντρώθηκαν πέρυσι στις εγκαταστάσεις του Karteros Beach Sports Center, στα περίχωρα του Ηρακλείου, για να παρακολουθήσουν τον πρόλογο. Ενθουσιασμός, χαρούμενες φωνές, χειροκροτήματα, ατελείωτο παιχνίδι στις παράλληλες δράσεις, χρώματα και χαμόγελα, φωτογραφίες μαζί με τους αθλητές, δώρα και ενθύμια από τη διοργάνωση, όλα αυτά μαζί δημιούργησαν ένα εξίσου εκπληκτικό "κάδρο". Η ιδέα της πρόσκλησης των σχολείων του Ηρακλείου και η "συνάντηση" εκατοντάδων μαθητών και μαθητριών με ένα τελείως άγνωστο άθλημα, που όμως καθήλωσε όλα τα πιτσιρίκια στη διάρκεια της εξέλιξής του και τα έφερε σε μια πρώτη επαφή με την ποδηλασία, ήταν μια μεγάλη εξωαγωνιστική παρακαταθήκη του Γύρου Ελλάδας.
Η τρίτη εικόνα, επίσης πέρυσι, ήταν ο τερματισμός του 3ου ετάπ στην Κυπαρισσία, η οποία έδειξε τον δρόμο για το πώς πρέπει να υποδέχεται μια τοπική κοινωνία ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός, παραδίδοντας ένα πραγματικό σεμινάριο προσέλευσης κόσμου. Τα παιδιά είχαν και πάλι την τιμητική τους, με την κεντρική πλατεία της πόλης να έχει μετατραπεί σε έναν τεράστιο χώρο παιχνιδιού αλλά και κατανόησης της ασφαλούς χρήσης του ποδηλάτου ως μέσου μετακίνησης. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, οικογένειες, ακόμα και ηλικιωμένοι πρώην ποδηλάτες που περίμεναν συγκινημένοι την άφιξη των αθλητών, συγκεντρώθηκαν στον τερματισμό και στον χώρο των απονομών, μετατρέποντας μια απλή καθημερινή Παρασκευή σε μια πολύωρη - ποδηλατική - γιορτή, από αυτές που θέλουμε να βλέπουμε στην ελληνική επαρχία.
Και κλείνω με την τέταρτη εικόνα, αυτή της εκκίνησης του φετινού 4ου ετάπ στη Σπερχειάδα. Μια ακόμη κωμόπολη που έδωσε τα διαπιστευτήριά της στον Γύρο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όλοι οι κάτοικοι συγκεντρωμένοι στην πολύ όμορφη κεντρική πλατεία, πολιτισμός, ιστορία και αθλητισμός μαζί, παράλληλες δράσεις, τοπικά προϊόντα, παραδοσιακοί χοροί, εκστασιασμένα πιτσιρίκια με τα ποδήλατά τους να έχουν δημιουργήσει ένα "pasillo" για να περάσουν ανάμεσά του οι αθλητές του πελοτόν κατευθυνόμενοι στην εκκίνηση και κατόπιν ποδηλατικός αγώνας για τα μικρά παιδιά μέσα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα και με τον ενθουσιασμό να είναι καθολικός. Ένα ακόμα υπόδειγμα συνεργασίας όλων των τοπικών φορέων με τη διοργάνωση του Γύρου, που άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις.
Ποιο είναι άραγε το κοινό στοιχείο σε αυτά τα τέσσερα σημεία αναφοράς; Μα φυσικά τα παιδιά! Από τους προσχολικούς μπόμπιρες και τους μαθητές του δημοτικού, αλλά και τους μεγαλύτερους του γυμνασίου κλπ, η νεολαία έδειξε ότι θέλει όχι μόνο να βλέπει από κοντά τέτοια σημαντικά αθλητικά γεγονότα, αλλά και να συμμετέχει με κάθε δυνατό τρόπο. Θέλουμε να προσελκύσουμε τον απλό κόσμο στις εκκινήσεις, τις διαδρομές και τους τερματισμούς; Το "κλειδί" είναι τα παιδιά. Μιλήστε με τις διευθύνσεις της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φέρτε τα σχολεία κοντά στο άθλημα, δώστε σε κορίτσια και αγόρια την ευκαιρία να γνωρίσουν την αγωνιστική ποδηλασία, κάντε τα να νιώσουν τη σημασία του ποδηλάτου στην καθημερινότητα, ως παιχνίδι, άσκηση, διασκέδαση, εναλλακτικό τρόπο μετακίνησης, αλλά και άθληση.
Δεν είναι όμως μόνο τα πιτσιρίκια που διψάνε για τέτοιας εμβέλειας διοργανώσεις, είναι και τα μικρά αστικά κέντρα, οι κωμοπόλεις, τα χωριά. Το είδαμε πέρυσι στην Κυπαρισσία, το είδαμε φέτος στη Σπερχειάδα, θα θέλαμε να το βλέπουμε κάθε χρόνο στον Γύρο. Η επαρχία ζει και αναπνέει για τέτοιου είδους ευκαιρίες και φροντίζει να το αποδεικνύει με τη φιλοξενία της σε όλα τα επίπεδα. Ο συνδυασμός είναι "άχαστος". Γιατί σε μια μικρή τοπική κοινωνία, δεν θα δώσουν παρουσία μόνο τα παιδιά, αλλά όλοι οι κάτοικοι, αγκαλιάζοντας συνολικά τη διοργάνωση. Και δεν θα βρεθούν εκεί μόνο ως θεατές, αλλά θα φροντίσουν να διαφημίσουν και τον τόπο τους με μια σειρά από εκδηλώσεις και δρώμενα, που θα πλαισιώσουν τον αγώνα και θα τον κάνουν ακόμα πιο όμορφο.
Ο συνδυασμός λοιπόν είναι win-win και σε τελική ανάλυση οδηγεί στη βαθύτερη ουσία και επιδίωξη του Γύρου Ελλάδας, όπως τον περιέγραψε πριν λίγες μέρες ο Υπουργός Γιάννης Βρούτσης: ""Ο κόσμος εδώ στην Ελλάδα μπορεί να μην το αντιλαμβάνεται ακόμα, αλλά με συνέπεια χτίζουμε ένα αθλητικό-τουριστικό-πολιτιστικό γεγονός, εφάμιλλο της ιστορίας μας και της αθλητικής μας παρακαταθήκης". Το αθλητικό σκέλος υπάρχει και συνεχώς θα βελτιώνεται. Τα άλλα δυο όμως είναι τα παράλληλα στοιχεία που αναδεικνύουν εδώ και δεκαετίες όλοι οι ποδηλατικοί αγώνες σε όλον τον κόσμο, δηλαδή την τουριστική και πολιτιστική προβολή της εκάστοτε χώρας.
7. Εξωστρέφεια, ειλικρίνεια, προοπτική
Δεν θέλω να είμαι "κακός" με κανέναν. Όμως αν πρέπει να είμαι ειλικρινής, από την "άχρωμη" και χωρίς τον παραμικρό παλμό Θεσσαλονίκη (σε σχέση πάντα με τον Γύρο Ελλάδας, μην παρεξηγηθώ), προτιμώ χίλιες φορές τη Σπερχειάδα της μαζικής κινητοποίησης, του αυθόρμητου ενθουσιασμού και της πολλαπλής συμμετοχής. Και για να μη με πείτε μονόπλευρο, από τη "δυσκίνητη" και "αφ' υψηλού ατενίζουσα" τον αγώνα Αθήνα, προτιμώ άλλες χίλιες φορές την "πολύχρωμη" και σφύζουσα από ζωή και παλμό Κυπαρισσία. Ή από την έρημη από κόσμο Αθηναϊκή Ριβιέρα, προκρίνω - για να δώσω ακόμα ένα παράδειγμα μικρής τοπικής κοινωνίας - την περσινή Ζαχάρω, που είχε παραταχθεί σύσσωμη στον δρόμο για να αποθεώσει το πελοτόν στο ενδιάμεσο σπριντ ευθείας.
Ο Γύρος Ελλάδας αποτελεί μια τεράστια ευκαιρία για τη χώρα και το άθλημα, αρκεί η σχέση που θα δημιουργηθεί ανάμεσα στον αγώνα και τον κόσμο, να είναι αμφίδρομη, ειλικρινής, δημιουργική και παραγωγική. Έχουμε εξασφαλισμένη την τεχνογνωσία στο αγωνιστικό, στο οργανωτικό, στο τηλεοπτικό, πεδία που με το πέρασμα των χρόνων θα βελτιώνονται συνεχώς. Η μεγάλη, η πιο σημαντική εκκρεμότητα είναι να πειστεί, να πιστέψει ο κόσμος, οι απλοί φίλαθλοι, αλλά και όσοι δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τον αθλητισμό, ότι μια διοργάνωση τέτοιου βεληνεκούς έχει πολλαπλά οφέλη. Επαναλαμβάνω, τα μεγάλα "όπλα" σε αυτή την προσπάθεια είναι τα παιδιά και οι μικρές κωμοπόλεις, το δικό τους παράδειγμα πρέπει να πείσουμε όλους τους υπόλοιπους να ακολουθήσουν.
Πώς θα το πετύχουμε αυτό; Με επικοινωνιακή εξωστρέφεια, με ακόμα περισσότερες παράλληλες δράσεις (που και φέτος ενθουσίασαν και πέτυχαν τον στόχο τους στον υπερθετικό βαθμό), με επιμονή στους τοπικούς φορείς για ακόμα μεγαλύτερη συνεργασία, με συνεχείς επαφές με τα αρμόδια υπουργεία Αθλητισμού, Παιδείας, Τουρισμού και Πολιτισμού, με τον ΕΟΤ, με την ΕΟΠ, με τους ποδηλατικούς συλλόγους σε όλη την Ελλάδα, με παλιούς πρωταθλητές, με ανθρώπους που υπηρετούν σήμερα το άθλημα από κάθε πιθανό πόστο. Θα πρέπει να είμαστε ανοιχτοί σε κάθε ενδιαφέρουσα ιδέα, θα πρέπει να δημιουργούμε και εμείς συνεχώς καινούργιες προτάσεις, παρουσιάζοντας ένα συνολικό αποτέλεσμα, μέσα στο οποίο θα είναι ενταγμένα τα πάντα: ο αγώνας και το ποδήλατο, το παιχνίδι και η οδική ασφάλεια, η ιστορία και τα μνημεία, η παράδοση και τα έθιμα, ο τουρισμός και η οικονομία, οι φυσικές ομορφιές και τα αξιοθέατα.
Προφανώς και δεν είναι εύκολο. Η μεγαλύτερη δυσκολία πηγάζει από το γεγονός ότι η ποδηλασία δεν είναι δημοφιλές άθλημα στη χώρα μας. Κάτι τελείως οξύμωρο, αν σκεφτεί κανείς ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων έχει καβαλήσει ποδήλατο στα νιάτα της, ως ένα από τα δημοφιλέστερα "παιχνίδια" της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Και ακόμα πιο οξύμωρο, αν σκεφτούμε ότι ζούμε σε μια χώρα που με το κλίμα και τη μορφολογία της, είναι ιδανική για ποδηλασία στη διάρκεια σχεδόν όλου του χρόνου. Σημειώστε όμως και κάτι ακόμα. Όπως δυστυχώς συμβαίνει σε κάθε τι "ελληνικό", έτσι και στον ευρύτερο χώρο της ποδηλασίας υπάρχουν φατρίες, παραμάγαζα, ανοιχτά "μέτωπα", μικρότητες και "αντίθετα συμφέροντα".
Αυτός είναι ένας βραχνάς που κάποια στιγμή καλό θα ήταν να παραμεριστεί για το κοινό καλό του αθλήματος. Για να το περιορίσω όμως στον Γύρο Ελλάδας, θα ήθελα να πω ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια συνέχεια, μια εξέλιξη, μια προοπτική, μια ευκαιρία. Δεν έχει νόημα, στον βωμό άχρηστων μικρο-εγωισμών, να μειώνονται - μεμονωμένα για να είμαστε δίκαιοι - προσπάθειες ανθρώπων και φορέων που έδωσαν ό,τι καλύτερο είχαν για να μπουν σταθερά θεμέλια στον αγώνα. Η προθυμία για συνεργασία σε κάθε ευκαιρία, ο αμοιβαίος σεβασμός και η αναγνώριση στην προσπάθεια του καθενός, είναι επίσης σημεία "κλειδιά" στην περαιτέρω ανάπτυξη του Γύρου και την καθιέρωσή του ως αθλητικού θεσμού στη χώρα μας. Με αυτά τα "κλειδιά" όλοι θα βγουν κερδισμένοι, περισσότερο δε απ' όλους, ο ίδιος ο αγώνας, ας μην το ξεχνάμε αυτό.
8. Το Γραφείο Τύπου, μια χρυσή ανάμνηση από τον Γύρο
Αυτή ήταν λοιπόν μια μικρή ανασκόπηση του αγώνα, αλλά επιτρέψτε μου μερικά λόγια ακόμη, αυτή τη φορά για το Γραφείο Τύπου της διοργάνωσης, μια υπέροχη εμπειρία για μένα, την οποία μοιράστηκα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά με τα υπόλοιπα μέλη, όχι μόνο στη διάρκεια του Γύρου, αλλά ήδη από τον Μάρτιο, όταν ξεκίνησε ο δικός μας σχεδιασμός, πρώτα για το site του Γύρου, μετά με την προετοιμασία των δυο εντύπων (essential guide & road-book), στη συνέχεια για την επίσημη παρουσίασή του από τον Γιάννη Βρούτση και από εκεί και μετά με την αντίστροφη μέτρηση για τον αγώνα, με τα συνεχή δελτία τύπου, τα κείμενα-αφιερώματα στο SPORT24 και τις προετοιμασίες για το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη.
Οι έξι μέρες που βρεθήκαμε όλοι μαζί, μας έφεραν ακόμα πιο κοντά, συνεργαστήκαμε, συμπληρώσαμε ο ένας τον άλλο, καλύψαμε δημοσιογραφικά τις πέντε αγωνιστικές ημέρες, περάσαμε όμορφα, γελάσαμε, ενθουσιαστήκαμε, ξεπεράσαμε μικρές δυσκολίες που παρουσιάστηκαν μπροστά μας και στο τέλος μείναμε με την ικανοποίηση ότι κάναμε σωστά τη δουλειά μας, βοηθώντας όσο μπορούσαμε από το δικό μας πόστο τη διοργάνωση. Για όλα αυτά, Χριστίνα, Βασίλη, Γιάννη, Παντελή, Γρηγόρη, Νατάσα, Βαγγέλη, Νάσο, Λευθέρη και Γκρέτα, σας ευχαριστώ! Κλείνω με την ευχή του χρόνου να έχουμε έναν ακόμα καλύτερο Γύρο!
* Βίντεο: 5ο ετάπ, Αθήνα (Ακρόπολη - Παναθηναϊκό Στάδιο), highlights (19/5/2024)