Το σύνθημα "Ελλάς – Ευρώπη – Παναθηναϊκός" είναι ένα από τα πλέον αγαπημένα των φίλων του ΠΑΟ. Η παρουσία των "πράσινων" στα ευρωπαϊκά σαλόνια τις προηγούμενες δεκαετίες σημαδεύτηκε από μεγάλες πορείες στα τρία ευρωπαϊκά Κύπελλα: το Πρωταθλητριών, το Κυπελλούχων και το ΟΥΕΦΑ. Ο Παναθηναϊκός έχει συνδέσει την ιστορία του με μεγάλες ευρωπαϊκές βραδιές, εμφανίσεις και προκρίσεις, δημιουργώντας έτσι μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα που του προσέδωσε, τουλάχιστον στο παρελθόν, τον τίτλο του "πρέσβη" του ελληνικού ποδοσφαίρου στην Ευρώπη.

Μια από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες πορείες των "πράσινων" στη Γηραιά Ήπειρο ήταν χωρίς αμφιβολία αυτή της περιόδου 1984-85, όταν ο Παναθηναϊκός, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων, έφτασε μέχρι τον ημιτελικό του θεσμού, όπου αποκλείστηκε από τη μεγάλη Λίβερπουλ. Με αφορμή την συμπλήρωση 30 χρόνων από εκείνο τον "άθλο", το Sport24.gr θα σας θυμίσει τους 8 ευρωπαϊκούς αγώνες του ΠΑΟ εκείνης της σεζόν, ξεκινώντας από την Φέγενορντ και φτάνοντας στους "reds".

ΝΤΑΜΠΛ & ΦΕΓΕΝΟΡΝΤ

Η περίοδος 1983-84 ολοκληρώθηκε θριαμβευτικά για τον Παναθηναϊκό στην Ελλάδα. Οι "πράσινοι" με τον Γιάτσεκ Γκμοχ για πρώτη χρονιά στον πάγκο τους, κατέκτησαν το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας. Στην Α’ Εθνική, ο ΠΑΟ πρώτευσε με 46 βαθμούς (σύστημα βαθμολογίας 2-1-0), 19 νίκες, 8 ισοπαλίες και 3 ήττες. Η επίθεσή του ήταν μόλις η 3η, όμως παρουσίασε μακράν την καλύτερη άμυνα, δεχόμενος μόλις 14 τέρματα σε 30 αγώνες. Στο Κύπελλο Ελλάδας, η ομάδα του Γκμοχ πέτυχε ένα φοβερό ρεκόρ, κατακτώντας τον τίτλο χωρίς να δεχτεί ούτε ένα γκολ σε 11 παιχνίδια! Στον τελικό νίκησε 2-0 τη Λάρισα (27’ Γκαλίτσιος αυτογκόλ, 39’ Αντωνίου), ολοκληρώνοντας την πορεία στο Κύπελλο με το φοβερό 20-0 τέρματα! Το καλοκαίρι η ομάδα ενισχύθηκε με δυο σούπερ μεταγραφές, τον Βέλιμιρ Ζάετς, πρωταγωνιστή του EURO ’84 με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας και τον Δημήτρη Σαραβάκο από τον Πανιώνιο. Η κλήρωση της Ζυρίχης έφερε στον πρώτο γύρο απέναντι στους "πράσινους" την ολλανδική Φέγενορντ.

Γιάτσεκ Γκμοχ, ο αρχιτέκτονας του Ευρωπαίου Παναθηναϊκού

Η Φέγενορντ, η μια από τις τρεις μεγάλες ομάδες της Ολλανδίας μαζί με τον Άγιαξ και την Αϊντχόφεν, προερχόταν από μια μαγική περίοδο. Με πρωταγωνιστές το φοβερό τρίο Κρόιφ, Χάουτμαν και Γκούλιτ, η ομάδα του Ρότερνταμ είχε κατακτήσει το νταμπλ στην τελευταία χρονιά του "Ιπτάμενου Ολλανδού" στην ενεργό δράση. Ο Κρόιφ, πικαρισμένος από την άρνηση του Άγιαξ να του ανανεώσει το συμβόλαιο, βρήκε καταφύγιο στην Φέγενορντ, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων στις τάξεις του "Αίαντα".

Ο Άγιαξ, με έξτρα κίνητρο την "τιμωρία" του προδότη Γιόχαν, εξαφάνισε την Φέγενορντ με 8-2, στην πιο βαριά ήττα της ιστορίας του συλλόγου του Ρότερνταμ. Όμως ο Κρόιφ ανταπέδωσε στον 2ο γύρο με 4-1, η Φέγενορντ απέκλεισε τον Άγιαξ και στο κύπελλο και έτσι η ομάδα του Τάις Λίμπρεχτς τελείωσε τη χρονιά με το τρίτο νταμπλ της ιστορίας της. Με την ολοκλήρωση της περιόδου ο Κρόιφ σταμάτησε το ποδόσφαιρο, όμως οι φιλοδοξίες των Ολλανδών πήγαιναν πολύ μακριά, μέχρι και τον τελικό του Πρωταθλητριών, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για το γήπεδό τους, το ιστορικό De Kuip (στη συνέχεια η έδρα άλλαξε και πήγε στο Βέλγιο και το Χέιζελ με τη δραματική κατάληξη).

1. ΦΕΓΕΝΟΡΝΤ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ 0-0 (19/9/1984)

Το βράδυ της 19ης Σεπτεμβρίου του 1984, στο κατάμεστο από περίπου 50.000 θεατές στάδιο De Kuip και μπροστά στον Άγγλο διαιτητή Μίντλεϊ, παρατάχθηκαν οι ομάδες της γηπεδούχου Φέγενορντ και του φιλοξενούμενου Παναθηναϊκού. Ο Ολλανδός Τάις Λίμπρεχτς (δυο μόλις μήνες πριν πάει στον Άρη Θεσσαλονίκης) κατέβασε τους Χίλε, Νίλσεν, Τροστ, Φαν ντε Κόρπουτ, Βάινστεκερς, Χούκστρα (63’ Ρεπ), Γκούλιτ, Στάφλοου, Χάουτμαν (80’ Ντουτ), Μπέιν και Πέτουρσον. Ο Γιάτσεκ Γκμοχ είχε ανεξόφλητους λογαριασμούς με την Φέγενορντ από το 1970, όταν άρχιζε ως βοηθός προπονητή της Λέγκια Βαρσοβίας την καριέρα του στους πάγκους. Οι Ολλανδοί του Ερνστ Χάπελ είχαν αποκλείσει στους ημιτελικούς του Κυπέλλου Πρωταθλητριών την ομάδα του, τη μεγάλη Λέγκια των Ντέινα και Τομαζέφσκι (η Φέγενορντ στη συνέχεια κατέκτησε το τρόπαιο στο "Σαν Σίρο", νικώντας στην παράταση του τελικού τη Σέλτικ με 2-1).

Ο Πολωνός κατέβασε στον αγωνιστικό χώρο τους Λαφτσή, Δοντά, Ταράση, Κυράστα, Ζάετς (89’ Θ. Δημόπουλο), Βονόρτα, Σαραβάκο, Αντωνίου, Μαυρίδη, Ρότσα και Λιβαθηνό. Μετά από μια σκληρή προετοιμασία στα "κολασμένα" Τρία Πηγάδια και στο Μούρχαρτ της Γερμανίας, αλλά και μπόλικη κατασκοπεία της Φέγενορντ από τον άνθρωπο των ειδικών αποστολών εκείνη την εποχή, Γιάννη Καλογερά, ο Γιάτσεκ ένιωθε πανέτοιμος να αντιμετωπίσει τους Ολλανδούς. Δυο μέρες πριν τον πρώτο αγώνα, ο Λίμπρεχτς ανακοίνωσε την ενδεκάδα του, όχι όμως και ο Γκμοχ, προκαλώντας τις διαμαρτυρίες των Ελλήνων δημοσιογράφων. « Παιδιά, κάναμε μια προετοιμασία και έχουμε μπροστά μας ένα στόχο. Χρόνια περιμέναμε αυτή τη στιγμή. Γιατί να διευκολύνουμε τον αντίπαλο, σερβίροντας στο πιάτο τα ονόματα των παικτών μας; Άσε τον να πιστεύει ότι θα παίξουν 11 από τους 27 που έχουμε στον Παναθηναϊκό», ήταν η απάντηση του Γιάτσεκ, που προσπαθούσε να πιάσει στον ύπνο τους Ολλανδούς, κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι η ομάδα του ήταν ο νάνος απέναντι στον γίγαντα.

Ρότσα και Ζάετς, από τους μεγάλους πρωταγωνιστές στην ευρωπαϊκή πορεία του 1984/85

Η αγωνιστική φιλοσοφία της Φέγενορντ στηριζόταν στη συνεχή πίεση χωρίς τη μπάλα και το τρέξιμο προς την εστία όταν είχε την κατοχή. Ο Καλογεράς όμως είχε ενημερώσει τον Πολωνό ότι οι Ολλανδοί δεν είχαν καλή φυσική κατάσταση. Ο Γκμοχ έριξε πάνω στον κρυφό σέντερ φορ Χούκστρα τον Αντωνίου και τον Δοντά (απόντος του τιμωρημένου Καρούλια) πάνω στον Γκούλιτ. Αιφνιδίασε τους αντιπάλους του, εφαρμόζοντας ένα ασφυκτικό πρέσινγκ από το πρώτο λεπτό του αγώνα. Το στενό μαρκάρισμα ξεκινούσε από τους Μαυρίδη και Σαραβάκο, στην επιθετική γραμμή. Οι Ολλανδοί δεν μπόρεσαν σε καμία στιγμή να επιβάλλουν τον ρυθμό τους στο παιχνίδι και στο τέλος έμειναν ευχαριστημένοι από το 0-0. Ο Μίντλεϊ ακύρωσε κανονικό γκολ του Σαραβάκου, ενώ ο Μαυρίδης είχε σουτ στο δοκάρι. Ο ΠΑΟ είχε βάλει τις βάσεις για την πρόκριση παίζοντας έξυπνα, ψυχωμένα και αποφασιστικά. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η ψυχολογική προετοιμασία των παικτών από τον Γκμοχ. « Οι παίκτες του Παναθηναϊκού έγραψαν ιστορία με αίμα, πείσμα, πάθος και πόνο», ήταν τα λόγια του Πολωνού τεχνικού μετά τη λήξη, ενώ το πρωτοσέλιδο της "Αθλητικής Ηχούς" υποδέχτηκε το αποτέλεσμα με τον κεντρικό τίτλο "Γίγαντας ο ήρωας Παναθηναϊκός 0-0".

2. ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ – ΦΕΓΕΝΟΡΝΤ 2-1 (3/10/1984)

14 βράδια αργότερα, σειρά είχε η ρεβάνς στην Αθήνα. Τα ΟΑΚΑ είχε φορέσει τα γιορτινά του και οι 75.000 φίλοι του Παναθηναϊκού που κατέκλυσαν κάθε σημείο του σταδίου, δημιούργησαν μια φανταστική ατμόσφαιρα αρκετή ώρα πριν την έναρξη του παιχνιδιού. Ο Γκμοχ είχε έτοιμα τα σχέδιά του και δήλωνε απερίφραστα: « Ήξερα ότι το δεύτερο ματς θα ήταν σκληρότερος αγώνας, γιατί την πρώτη φορά μπορεί να πιάσαμε τον αντίπαλο στον ύπνο, τώρα όμως θα ήταν λιγότερο νυσταγμένος, δηλαδή ξύπνιος. Ο Λίμπρεχτς και η Φέγενορντ ήταν δυο ονόματα πολύ γνωστά στην Ευρώπη και δεν μπορείς εύκολα να τους κάνεις δεύτερη πλάκα στο γήπεδο». Ο Πολωνός εμπιστεύτηκε για μια ακόμα φορά το 4-4-2 και παρέταξε τους: Λαφτσή, Ταράση, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Βονόρτα, Σαραβάκο (89’ Παπαβασιλείου), Αντωνίου, Μαυρίδη, Ρότσα (88’ Θ. Δημόπουλο) και Λιβαθηνό. Ο Λίμπρεχτς έμεινε πιστός στο δικό του 4-3-3 και κατέβασε τους: Χίλε, Νίλσεν, Τροστ (65’ Χούκστρα), Φαν ντε Κόρπουτ, Βάινστεκερς, Ντουτ, Γκούλιτ, Μπέιν, Χάουτμαν, Στάφλοου και Πέτουρσον (46’ Ρεπ). Ο Τσεχοσλοβάκος Χριστόφ σφύριξε την έναρξη και η ρεβάνς ξεκίνησε.

Η περιγραφή από τον πλέον αρμόδιο, Γιάτσεκ Γκμοχ, μέσα από το βιβλίο του "Έξι χρόνια στο Ελλάντα": « Οι Ολλανδοί άρχισαν με 4-3-3 γιατί προσπαθούσαν να βάλουν γκολ. Στο πρώτο ημίχρονο διαλύθηκαν. Δεν έκαναν τίποτα. Εμείς παίξαμε το κάτι άλλο. Βάλαμε και γκολ που κάρφωσε ο Μαυρίδης (σ.σ. 41ο λεπτό) σε κόρνερ του Ρότσα. Ένα γκολ που πρέπει να μπει στο αρχείο. Να το κρατάμε στη μνήμη για πολλά χρόνια. Και δεύτερο γκολ που έβαλε με το δεξί πόδι ο Ρότσα στο "Γ" (σ.σ. 43ο λεπτό). Αριστούργημα. Πήγε το ματς στο 2-0. Αλλά στο δεύτερο ημίχρονο προβληματίστηκα. Ο Λίμπρεχτς έβαλε στο γήπεδο τον Ρεπ, ένα παίκτη που ξέρει πολύ ποδόσφαιρο. Από τη στιγμή που μπήκε, είχαμε προβλήματα. Χάσαμε μερικές ευκαιρίες βέβαια, αλλά οι Ολλανδοί άρχισαν να παίζουν καλά. Εμείς κάναμε πίσω. Η ζώνη μας άρχιζε στο μισό γήπεδο. Ήταν και το άγχος, άντε να κρατήσουμε αυτό το 2-0. Ο Ρεπ μείωσε τη διαφορά (σ.σ. 69ο λεπτό). Το γκολ φορτσάρισε το άγχος μας. Η Φέγενορντ πλησίαζε την ισοφάριση. Ο Γκούλιτ με κεφαλιά έστειλε τη μπάλα στο δοκάρι και την ψυχή μας στην Κούλουρη. Από τον παράδεισο κινδυνεύαμε να βρεθούμε στην κόλαση…».

Ο Μαυρίδης έχει ανοίξει το σκορ στο ΟΑΚΑ και ο Ζάετς πανηγυρίζει στο βάθος

« Σκέφτηκα ότι έπρεπε να κλέψω χρόνο κάνοντας αλλαγές. Έβαλα τον Δημόπουλο και τον Παπαβασιλείου. Έβγαλα Ρότσα και Σαραβάκο. Και το ματς τελείωσε. Είχαμε πετύχει το στόχο. Η Φέγενορντ άφηνε το Κύπελλο Ευρώπης κι όμως, πολλοί την είχαν για τελικό. Οι εφημερίδες άρχισαν να γράφουν για το μεγαλείο του Παναθηναϊκού, δίκαια, γιατί πήραμε τη νίκη με στιλ και εξυπνάδα. Και χωρίς να χάσουμε από τους Ολλανδούς σε δυο παιχνίδια. Προπαγάνδα, οργάνωση, τεχνολογία είχαν δουλέψει άριστα στον Παναθηναϊκό. Το έλεγα παντού. Και έδινα συγχαρητήρια στους συνεργάτες μου που ήταν πολλοί και όλοι έβαλαν το πετραδάκι τους στο χτίσιμο της πρόκρισης». Ο ΠΑΟ, μετά την πρόκρισή του στις 16 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης, μπήκε στην κληρωτίδα της Ζυρίχης, περιμένοντας να μάθει τον αντίπαλό του στην επόμενη φάση. Μόλις ακούστηκε το όνομα της άγνωστης Λίνφιλντ από τη Βόρεια Ιρλανδία, όλοι άρχισαν να πανηγυρίζουν, θεωρώντας σίγουρη την πρόκριση στα προημιτελικά. Όπως γράφει χαρακτηριστικά και ο Γιάτσεκ, « όλοι πίστευαν ότι είχαμε βρει λαχείο κερδισμένο και δεν έμενε παρά να πάμε στο ταμείο να πληρωθούμε». Η αλήθεια είναι ότι αυτό το "λαχείο" παρά λίγο να το πληρώσουν πολύ ακριβά οι "πράσινοι"...

LINFIELD FOOTBALL & ATHLETIC CLUB

Η Λίνφιλντ ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 1886 στο Νότιο Μπέλφαστ και αγωνίζεται στο πρωτάθλημα της Βόρειας Ιρλανδίας (IFA Premiership). Τη χρονιά που αντιμετώπισε τον Παναθηναϊκό, προερχόταν από την κατάκτηση του 37ου πρωταθλήματος στην ιστορία της, ενώ μέχρι το 1984 είχε κατακτήσει και 33 κύπελλα Ιρλανδίας (πρόκειται για τον ποδοσφαιρικό σύλλογο με τα περισσότερα (42) νταμπλ στον κόσμο!). Η έδρα της ήταν το φημισμένο "Windsor Park" στο Μπέλφαστ, που αποτελεί και την έδρα της Εθνικής ομάδας της Βόρειας Ιρλανδίας.

Η κυριαρχία της στις εγχώριες διοργανώσεις, έδωσε στην Λίνφιλντ την ευκαιρία να παίρνει πολύ συχνά μέρος και στα Ευρωπαϊκά Κύπελλα. Η σημαντικότερη στιγμή του συλλόγου εκτός συνόρων ήταν στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της περιόδου 1966-67, όταν αποκλείοντας την FC Aris Bonnevoie από το Λουξεμβούργο και την νορβηγική Valerenga, έφτασε μέχρι τα προημιτελικά αντιμετωπίζοντας την CSKA Σόφιας. Μετά από το ισόπαλο 2-2 στην έδρα τους, οι Ιρλανδοί έχασαν 1-0 στη Βουλγαρία και αποκλείστηκαν.

ΑΠΟ ΤΡΙΦΥΛΙ ΣΕ ΤΡΙΦΥΛΙ!

Τη χρονιά που αντιμετώπισε τον Παναθηναϊκό, η Λίνφιλντ απέκλεισε στον 1ο γύρο της διοργάνωσης την Shamrock Rovers FC από την Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Οι Rovers από το Δουβλίνο είχαν δυο μεγάλες ομοιότητες με τον ΠΑΟ: πράσινο χρώμα στις φανέλες και σήμα το τριφύλι! Στο πρώτο ματς, μέσα στο "Windsor Park", η Λίνφιλντ δεν κατάφερε να σκοράρει και οι Rovers έφυγαν με το πολύτιμο 0-0. Όμως στον επαναληπτικό στο "Glenmalure Park", το ιστορικό "Milltown" του Δουβλίνου, οι δυο ομάδες ήρθαν ισόπαλες 1-1 και οι "blues" πήραν την πρόκριση με το εκτός έδρας γκολ.

Όταν κληρωθήκαμε με την Λίνφιλντ, οι παίκτες μου νόμιζαν ότι είχαν να αντιμετωπίσουν σερβιτόρες και όχι ποδοσφαιριστές. Γιάτσεκ Γκμοχ

Μόλις έγινε γνωστό το αποτέλεσμα της κλήρωσης και ελλείψει ιδιωτικής τηλεόρασης, ίντερνετ κλπ, οι πρώτες πληροφορίες για την αντίπαλο του ΠΑΟ ήρθαν από τον ανταποκριτή της ΕΙΡΤ στο Λονδίνο, Λάμπη Τσιριγωτάκη, ο οποίος χαρακτήρισε στο δελτίο ειδήσεων τους Ιρλανδούς ερασιτεχνική ομάδα με παίκτες νταλικέρηδες που προπονούνται δυο φορές την εβδομάδα! Ο κόσμος φυσικά ενθουσιάστηκε, πιστεύοντας σε μια εύκολη πρόκριση, όμως ο Γκμοχ κατάλαβε ότι τα προβλήματα μόλις άρχιζαν… Προσπάθησε να αλλάξει κυρίως τα μυαλά των παικτών του, οι οποίοι νόμιζαν πως « είχαν να αντιμετωπίσουν σερβιτόρες και όχι ποδοσφαιριστές». Μάταια όμως…

3. ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ – ΛΙΝΦΙΛΝΤ 2-1 (24/10/1984)

Το βράδυ της 24ης Οκτωβρίου, μπροστά στον Ούγγρο διαιτητή Νέμεθ, παρατάχθηκαν οι δυο ομάδες για τον πρώτο αγώνα του 2ου γύρου του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Το κλίμα στις κερκίδες του ΟΑΚΑ ήταν γιορτινό, οι φίλαθλοι περίμεναν μεγάλο σκορ, πολλά με λίγα. Ο Γιάτσεκ Γκμοχ παρέταξε τους Λαφτσή, Ταράση, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Λιβαθηνο, Μαυρίδη, Αντωνίου, Χαραλαμπίδη, Παπαβασιλείου (32’ Σαραβάκο) και Θ. Δημόπουλο. Από την άλλη μεριά, ο Ρόι Κόιλ κατέβασε τους Ντάνλοπ, Μούνεϊ, Κρόφορντ, Ντόρναν, Τζέφρεϊ, Κόιλ, Μακ Κι (75’ Σλόουν), Ντόχερτι, Μακ Κάχι, Τότεν και Μάξουελ. Και εκεί που όλοι περίμεναν να δουν τις περίφημες "σερβιτόρες του Μπέλφαστ" να κατατροπώνονται από την "πράσινη θύελλα", πολύ γρήγορα προσγειώθηκαν στη σκληρή πραγματικότητα. Οι Ιρλανδοί ξεκίνησαν το ματς πρεσάροντας άνευ προηγουμένου από το πρώτο λεπτό. Και σα να μην έφτανε αυτό, άνοιξαν στο 19' το σκορ με τον Τότεν. 0-1! Σοκ στο γήπεδο και στην εξέδρα. Ευτυχώς οι "πράσινοι" στάθηκαν τυχεροί στο 43’ του πρώτου ημιχρόνου, όταν από κόντρα η μπάλα βρήκε στο χέρι ενός αμυντικού της Λίνφιλντ και ο Νέμεθ έστησε τη μπάλα στα 11 βήματα. Ο Χαραλαμπίδης ευστόχησε στο πέναλτι και το ημίχρονο έληξε ισόπαλο.

Φάση στα ιρλανδικά καρέ με πρωταγωνιστή τον Μαυρίδη

Στην επανάληψη συνεχίστηκε το ίδιο σκηνικό, με τους Ιρλανδούς να οργώνουν κάθε σπιθαμή του γηπέδου και τους παίκτες του Παναθηναϊκού να μην μπορούν να συνδυαστούν και να δημιουργήσουν. Ήταν ο Ταράσης που λύτρωσε τους πάντες, όταν δυο λεπτά πριν τη λήξη, μετά από ένα κόρνερ, μπόρεσε να στείλει τη μπάλα στα δίχτυα, γράφοντας το τελικό 2-1. Η διοίκηση έβραζε. Ο "καπετάνιος" ζήτησε εξηγήσεις σε έντονο ύφος την επόμενη του αγώνα και απαγόρευσε στους παίκτες να κάνουν δηλώσεις. Η κριτική από τις εφημερίδες ήταν σκληρή και τα περισσότερα βέλη επικεντρώθηκαν πάνω στον Γκμοχ, ο οποίος όμως ήταν ο μοναδικός που είχε προειδοποιήσει ότι « η Ιρλανδία, η Σκωτία, η Αγγλία και η Ουαλία έχουν ομάδες που είναι φτιαγμένες από λιοντάρια και πως όλα τα υπόλοιπα ήταν παραμύθια».

Δυο εβδομάδες αργότερα – και αφού είχε προηγηθεί κατασκοπεία της Λίνφιλντ από τον ίδιο τον Γιάτσεκ – η αποστολή του Παναθηναϊκού έφτασε στο παγωμένο Μπέλφαστ με ένα τσάρτερ γεμάτο φιλάθλους. Το ξενοδοχείο ήταν χτισμένο σ’ ένα παλιό κάστρο και το κρύο τσουχτερό. Εκεί αγόρασε ο πρόεδρος το γούρικο γούνινο καπέλο που τον συνόδευσε μέχρι το Λίβερπουλ. Το πρωί του αγώνα ο Γκμοχ ξύπνησε πολύ νωρίς τους παίκτες, βγήκαν όλοι μαζί για έναν περίπατο και μίλησαν για το παιχνίδι. Ο Πολωνός ήθελε να τους προετοιμάσει ψυχολογικά και να βγάλει από μέσα τους όλη την πίεση, αφού η ομάδα προερχόταν και από ήττα στο πρωτάθλημα (1-0 από τον Άρη του Λίμπρεχτς που αφήνοντας τη Φέγενορντ, πήρε πολύ γρήγορα την εκδίκησή του για τον αποκλεισμό και την απόλυσή του).

4. ΛΙΝΦΙΛΝΤ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ 3-3 (7/11/1984)

Το βράδυ της 7ης Νοεμβρίου το "Windsor Park" ήταν γεμάτο Ιρλανδούς και Έλληνες που είχαν φτάσει από όλα τα σημεία της Ευρώπης, αλλά και μερικούς ηρωικούς οπαδούς που είχαν ταξιδέψει με πούλμαν από την Αθήνα στο Μπέλφαστ. Ο Ρόι Κόιλ επανέλαβε την ενδεκάδα της Αθήνας με τους Ντάνλοπ, Μούνεϊ, Κρόφορντ, Ντόρναν, Τζέφρεϊ, Κόιλ, Μακ Κι (46’ Μάρεϊ), Ντόχερτι, Μακ Κάχι, Τότεν (65’ Γκάρετ) και Μάξουελ. Ο Γκμοχ κατέβασε τους Λαφτσή, Ταράση, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Λιβαθηνό, Σαραβάκο (86’ Παπαβασιλείου), Αντωνίου, Μαυρίδη (32’ Θ. Δημόπουλο), Ρότσα και Δοντά. Οι Ιρλανδοί μπήκαν αποφασισμένοι στο γήπεδο, εκμεταλλεύθηκαν στο έπακρο τα λάθη του Παναθηναϊκού και στο μισάωρο βρέθηκαν μπροστά στο σκορ με 3-0. Ο Μακ Κάχι στο 6', ο Μάξουελ στο 10' και πάλι ο Μακ Κάχι από το σημείο του πέναλτι στο 27' έστησαν στον τοίχο τον ΠΑΟ, που πλέον αντιμετώπιζε το φάσμα όχι μόνο του αποκλεισμού, αλλά μιας ιστορικής συντριβής. Οι "πράσινοι" είχαν κάποιες ευκαιρίες, αλλά μετά το τρίτο γκολ των Ιρλανδών τα είχαν τελείως χαμένα. Ο Γκμοχ ανέλαβε αμέσως δράση. Έβαλε τον Θανάση Δημόπουλο στη θέση του Μαυρίδη, πέρασε τον Λιβαθηνό δεξιά και έφερε στο κέντρο τον Ζάετς. Η ομάδα άρχισε να παίζει κάτω τη μπάλα και οι μπακ κέρδισαν μέτρα στο γήπεδο.

Ρότσα, Ζάετς και Λιβαθηνός ήταν οι πρωταγωνιστές της ανατροπής μετά το 3-0 με την Λίνφιλντ

Η τριάδα Λιβαθηνός, Ζάετς και Ρότσα πήρε από το χέρι τους υπόλοιπους και ο ΠΑΟ άρχισε να κυριαρχεί πλέον στον αγωνιστικό χώρο. Στο 30’ Λιβαθηνός μπήκε με πολύ ωραία κίνηση στην περιοχή και ανατράπηκε. Ο Δανός διαιτητής Φρίκμαν έδειξε τη βούλα. Ο Σαραβάκος έστησε τη μπάλα, πήρε φόρα και ευστόχησε μειώνοντας σε 3-1. Μόλις δυο λεπτά αργότερα ο "Μητσάρας" έβγαλε σέντρα ακριβείας στον Ρότσα, ο Χουάν έπιασε το αριστερό βολέ στην κίνηση και 3-2! Μέσα σε ένα πεντάλεπτο ο Παναθηναϊκός είχε φέρει τα πάνω κάτω. Με σκορ πρόκρισης πλέον και το σοκ στην πλευρά των Ιρλανδών, οι "πράσινοι" πήγαν στα αποδυτήρια για το ημίχρονο. Δεύτερο ημίχρονο και η περιγραφή από τον Γιάτσεκ Γκμοχ, μέσα από το βιβλίο του "Έξι χρόνια στο Ελλάντα": « Εμείς κρατούσαμε ήδη την πρόκριση στα χέρια μας. Έπρεπε να την κρατήσουν και τα πόδια των παικτών μας. Πρεσάραμε, σπάσαμε το ρυθμό τους, κρατήσαμε τη μπάλα. Η Λίνφιλντ χάνοντας το ρυθμό της έχασε τα πάντα. Πάγωσε το παιχνίδι, ήρθε στα μέτρα μας. Και σ’ ένα χτύπημα κόρνερ του Ρότσα, ο Αντωνίου στο πρώτο δοκάρι ψώνισε τον τερματοφύλακα και 3-3. Στο 75’ ο διαιτητής έδειξε κόκκινη κάρτα στον Ρότσα. Πρόβλημα. Έκανα αλλαγή, κρατήσαμε με τα δόντια, το θρίλερ κάποια στιγμή τέλειωσε με δική μας πρόκριση».

« Όλοι χαρακτήρισαν άθλο αυτή την ισοπαλία. Μεγάλη υπόθεση να φτάσεις 3-3 ένα σκορ 3-0. Δε γίνεται συχνά. Μιλήσαμε μετά το ματς με τον προπονητή της Λίνφιλντ. Του είπα ότι είχε φτιάξει την ομάδα του για αιφνιδιασμό, αλλά βλέποντας οι παίκτες του να κερδίζουν 3-0 στα πρώτα λεπτά, δεν ήξεραν τι να κάνουν μετά. Συνέχιζαν την ίδια τακτική και η άμυνά τους ήταν προβληματική. Άδεια αντί θωρακισμένη. Εμείς αλλάξαμε τρόπο παιχνιδιού, αλλά εκείνος δεν πρόλαβε να φτιάξει κάτι καινούργιο. Για αυτή την πρόκριση όλοι μιλούσαν στην Ελλάδα. Ο Παναθηναϊκός έγινε πρώτο θέμα στην ποδοσφαιρική Ευρώπη. Στο τσάρτερ που γυρίσαμε το ίδιο βράδυ στην Αθήνα έγινε χαλασμός. Σαμπάνιες, κέφι, γιορτή αλλά και υπερβολική κούραση. Φτάσαμε στο Ελληνικό πέντε η ώρα ξημερώματα. Κι όμως, μόλις βγήκαμε από το αεροπλάνο είδα χιλιάδες κόσμο να μας περιμένει. Και βέβαια, αυτός ο κόσμος είχε έρθει μέσα στη νύχτα για να υποδεχθεί μια ομάδα που είχε αποκλείσει έναν αντίπαλο που δεν έπαιζε με σερβιτόρες…».

ΣΤΑ ΠΡΟΗΜΙΤΕΛΙΚΑ

Η "πράσινη" αντιπροσωπεία βρέθηκε λίγο καιρό μετά για τρίτη φορά στη Ζυρίχη. Παρόντες στην Ελβετία ο Γιώργος Βαρδινογιάννης και ο Γιάτσεκ Γκμοχ. Ο Παναθηναϊκός βρισκόταν ήδη στις 8 κορυφαίες ομάδες, αλλά οι φιλοδοξίες δεν σταματούσαν εκεί. Η κληρωτίδα έβγαλε την Γκέτεμποργκ, οι άνθρωποι της οποίας είχαν ζητήσει να παίξουν αργότερα, λόγω προβλημάτων με τον καιρό και το παγωμένο γήπεδο. Ο Γιάτσεκ Γκμοχ που είχε εκπροσωπήσει τον ΠΑΟ στην Ελβετία, είχε αρνηθεί φυσικά, αντιπροτείνοντας με μπόλικο χιούμορ « παιδιά, γιατί δεν παίζουμε δυο παιχνίδια στην Αθήνα που ο καιρός είναι καλός;». Οι αγώνες είχαν οριστεί για τον Μάρτιο, κάτι που βόλευε απόλυτα τον Παναθηναϊκό, αφού θα αντιμετώπιζε μια ομάδα που θα έκανε την προετοιμασία της για το πρωτάθλημα (η αγωνιστική περίοδος στη Σουηδία αρχίζει τον Απρίλιο και ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο). Ο Γκμοχ μαζί με τον Καλογερά άρχισαν την κατασκοπεία, παρακολουθώντας όλα τα φιλικά των Σουηδών και συλλέγοντας πληροφορίες.

IFK GOETEBORG

Η Γκέτεμποργκ ιδρύθηκε το 1904 στην ομώνυμη πόλη της Σουηδίας και είναι μακράν η πιο επιτυχημένη σκανδιναβική ομάδα. Όταν κληρώθηκε να αντιμετωπίσει τον Παναθηναϊκό, βρισκόταν στο ζενίθ της ακμής της. Είχε κερδίσει τρία σερί πρωταθλήματα (1982, 1983 & 1984), δυο κύπελλα Σουηδίας (1982 & 1983) και ένα κύπελλο ΟΥΕΦΑ (1982). Η αναμόρφωση της ομάδας είχε αρχίσει από το 1979, όταν ανέλαβε την τεχνική της ηγεσία ο Σβεν Γκόραν Έρικσον, αλλάζοντας τελείως την αγωνιστική φιλοσοφία με το περίφημο μοντέλο "Swenglish", δηλαδή το κλασικό βρετανικό 4-4-2, προσαρμοσμένο στην σκανδιναβική λογική.

Ο Θανασάκης Δημόπουλος ισοφαρίζει σε 1-1 στο ΟΑΚΑ στον επαναληπτικό με την Γκέτεμποργκ

Η μεγαλύτερη στιγμή του Έρικσον αλλά και της ομάδας, ήρθε την περίοδο 1981-82, όταν οι Σουηδοί έφτασαν στον (διπλό) τελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ με αντίπαλο το Αμβούργο του Ερνστ Χάπελ. Στον πρώτο αγώνα, μέσα στο "Ούλεβι", οι Σουηδοί κέρδισαν 1-0, όμως στον επαναληπτικό του "Φόλκσπαρκστάντιον" σκόρπισαν 0-3 τους Γερμανούς και κατέκτησαν θριαμβευτικά το τρόπαιο. Στο κύπελλο Πρωταθλητριών του 1984-85, πριν αντιμετωπίσει τον Παναθηναϊκό, η Γκέτεμποργκ απέκλεισε στον πρώτο γύρο την Αβενίρ του Λουξεμβούργου με συνολικό σκορ 17-0! Στη συνέχεια βρήκε απέναντί της την πρωταθλήτρια Βελγίου Μπέβερεν, νικώντας 1-0 στην έδρα τους και χάνοντας 2-1 στο Μπέβερεν. Με το εκτός έδρας γκολ πήραν την πρόκριση και όταν ολοκληρώθηκε το πρωτάθλημα προσέλαβαν στον πάγκο τον Γκίντερ Μπένγκτσον (που 3 χρόνια αργότερα, το 1988, ήρθε στον Παναθηναϊκό).

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΜΕ… ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ!

Λίγες μέρες πριν τον πρώτο αγώνα με τη Γκέτεμποργκ, ο ΠΑΟ αντιμετώπισε τον Ολυμπιακό στο Κύπελλο. Οι "πράσινοι" κέρδισαν και τα δυο παιχνίδια (0-1 εκτός με γκολ του Θ. Δημόπουλου και 2-1 στον επαναληπτικό με γκολ των Σαραβάκου και Θ. Δημόπουλου) και ο Γκμοχ ήταν ευχαριστημένος γιατί η ομάδα του φαινόταν πανέτοιμη τόσο αγωνιστικά όσο και ψυχολογικά. Οι Σουηδοί πάντως δεν έκρυβαν από την κλήρωση κιόλας τη χαρά τους που τους είχε πέσει ο Παναθηναϊκός. Θεωρούσαν ότι ήταν αυτοί το φαβορί για την πρόκριση, κάτι που φυσικά βόλευε αφάνταστα τον Γιάτσεκ.

Η αποστολή έφτασε στο παγωμένο Γκέτεμποργκ και ο Γκμοχ, πιστός στις συνήθειές του, έβγαλε τους παίκτες του νωρίς το πρωί τη μέρα του αγώνα για έναν περίπατο. Έξω από ένα σχολείο τους πλησίασαν οι μαθητές και όταν έμαθαν ότι ήταν η ομάδα του Παναθηναϊκού, τους είπαν "οι Μπλούβιτ (παρατσούκλι της Γκέτεμποργκ, σημαίνει κυανόλευκοι) θα σας νικήσουν". Ο χιονοπόλεμος και τα γέλια που ακολούθησαν, έδειξαν για μια ακόμα φορά το πολύ καλό κλίμα που επικρατούσε. Η προετοιμασία ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της τακτικής από τον Πολωνό, που το ίδιο βράδυ αποδείχτηκε το μεγαλύτερο όπλο των "πράσινων".

5. ΓΚΕΤΕΜΠΟΡΓΚ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ 0-1 (6/3/1985)

Με τη θερμοκρασία στους 5 βαθμούς υπό το μηδέν, παρατάχθηκαν οι δυο ομάδες στο κατάμεστο από 40.000 κόσμο "Ούλεβι" για τον πρώτο αγώνα της προημιτελικής φάσης. Ο Γκίντερ Μπένγκτσον κατέβασε τους Βέρνερσον, Τορντ Χόλμγκρεν, Λάρσον, Κούλμπεργκ, Φρέντρικσον, Έκστρομ (71’ Ρόλαντ Νίλσον), Κάρλσον, Πέτερσον, Τόμι Χόλμγκρεν (77’ Γιόχανσον), Γκρεν και Τόμπιορν Νίλσον. Ο Γκμοχ έριξε στο παιχνίδι τους Λαφτσή, Ταράση, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Βονόρτα, Σαραβάκο (89’ Κάβουρα), Αντωνίου, Μαυρίδη, Γεροθόδωρο και Θ. Δημόπουλο. Ο Πολωνός τεχνικός του ΠΑΟ ήθελε να μπλοκάρει τους δυο πολύ καλούς επιθετικούς της Γκέτεμποργκ και για αυτό έβαλε τον Καρούλια πάνω στον Νίλσον και τον Βονόρτα πάνω στον Γκρεν.

Το παιχνίδι κύλησε μοιρασμένο, με τους "πράσινους" να δημιουργούν περισσότερες φάσεις στα καρέ των Σουηδών. Ο Καρούλιας έπαιξε πολύ δυνατά τον Νίλσον, οι Γεροθόδωρος και Ταράσης έκλεισαν τα άκρα και ο Γιάτσεκ αχρήστεψε το "Swenglish", το σύστημα που είχε φέρει αμέτρητες επιτυχίες τα τελευταία χρόνια στους "Μπλούβιτ". Στις αρχές του δεύτερου ημιχρόνου, ο Δημόπουλος κέρδισε πέναλτι από τον Βέρνερσον, το εκτέλεσε άψογα ο Σαραβάκος και ο πίνακας του "Ούλεβι" έγραψε 0-1. Αυτό ήταν και το τελικό σκορ σε μια πολύτιμη εκτός έδρας νίκη για τον Ευρωπαίο Παναθηναϊκό. Μια νίκη που ήρθε από τη σοφά σχεδιασμένη τακτική του Γκμοχ, τέλεια εκτελεσμένη στον αγωνιστικό χώρο από την ομάδα. Ο Σκωτσέζος Μακ Κίνλεϊ έδειξε από μια κόκκινη κάρτα (87’ Ταράσης & Βέρνερσον μετά τη λήξη για διαμαρτυρία).

Ο Δημήτρης Σαραβάκος ευστοχεί στο πέναλτι και ισοφαρίζει σε 2-2, δίνοντας σκορ πρόκρισης στον Παναθηναϊκό και ξεσηκώνοντας ντελίριο ενθουσιασμού στο ΟΑΚΑ!

Μετά το τέλος του παιχνιδιού, ο προπονητής της Εθνικής Σουηδίας, Άρνεσεν, έδωσε συγχαρητήρια στον Πολωνό για τις επιλογές του, αλλά εκεί που έγινε το "έλα να δεις", ήταν στα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού. Ο Γκμοχ σήκωσε στα χέρια τον Γιώργο Βαρδινογιάννη που φορούσε το γούρικο γούνινο καπέλο του Μπέλφαστ. Οι παίκτες πανηγύριζαν και το γλέντι συνεχίστηκε και μέσα στο αεροπλάνο της επιστροφής. Ο Γιάτσεκ πάντα ψύχραιμος, είπε τα εξής λόγια μέσα στο τσάρτερ της χαράς: « Παιδιά, ο δεύτερος αγώνας θα είναι πιο δύσκολος, γιατί οι Σουηδοί θα έχουν δυο εβδομάδες στη διάθεσή τους για προετοιμασία, θα είναι φορμαρισμένοι. Θα παίξουν μανιασμένα για να πάρουν την πρόκριση. Τώρα μας ξέρουν». Για την ιστορία, η "Αθλητική Ηχώ" κυκλοφόρησε την επόμενη μέρα με πρωτοσέλιδο τίτλο: "Ο Παναθηναϊκός με πάθος που έλιωνε σίδερα, έγραψε νέα σελίδα δόξας μέσα στο Γκέτεμποργκ! Οι γίγαντες προελαύνουν για νέο Γουέμπλεϊ".

Οι Σουηδοί δούλεψαν απερίσπαστοι για δυο εβδομάδες και προετοίμασαν τη ρεβάνς. Ήρθαν στην Αθήνα χωρίς τους Βέρνερσον (κόκκινη κάρτα) και Φρέντρικσον (κάρτες), αλλά με πολύ καλή ψυχολογία. Ο Γκμοχ δεν έχασε την ευκαιρία να τους κατασκοπεύσει κρυφά στην προπόνηση που έκαναν στο ΟΑΚΑ. Παρών και ο Σάντμπεργκ της ΑΕΚ που δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι συμπατριώτες του θα πάρουν σίγουρα την πρόκριση. Οι "πράσινοι" προέρχονταν από ήττα στην Ελλάδα (1-0 από τον Εθνικό με γκολ του Μπατσινίλα) και κινδύνευαν πλέον να χάσουν το πρωτάθλημα.

6. ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ – ΓΚΕΤΕΜΠΟΡΓΚ 2-2 (20/3/1985)

Μπροστά σε ένα πλήθος που παραληρούσε στις κερκίδες του ΟΑΚΑ (σε μια από τις κορυφαίες κερκίδες στην ιστορία ολόκληρου του ελληνικού ποδοσφαίρου), μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο οι δυο ενδεκάδες. Ο Μπένγκτσον κατέβασε τους Τόμπιανσον, Σβένσον, Λάρσον, Κούλμπεργκ, Σίλερ, Ρόλαντ Νίλσον, Τόμι Χόλμγκρεν, Κάρλσον, Πέτερσον, Γκρεν και Τόμπιορν Νίλσον (80’ Έκστρομ). Ο Γιάτσεκ παρέταξε τους Λαφτσή, Λιβαθηνό, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Βονόρτα, Σαραβάκο, Αντωνίου, Μαυρίδη, Γεροθόδωρο και Θ. Δημόπουλο (87’ Δοντά). Ο Δυτικογερμανός Φόλκερ Ροτ σφύριξε την έναρξη του επαναληπτικού και εμείς δίνουμε το λόγο στον Γιάτσεκ Γκμοχ για την "περιγραφή", από το βιβλίο του "Έξι χρόνια στο Ελλάντα":

« Εμείς αρχίσαμε τη ρεβάνς με την τακτική του πρώτου αγώνα. Τον Καρούλια δηλαδή πάνω στον Τόμπιορν Νίλσον, τον Βονόρτα πάνω στον Γκρεν κλπ. Ο κόσμος ήρθε να δει να παίρνουμε την πρόκριση. Πίστευε ότι αν δεν μπορούσε να την πάρει η ομάδα, θα την κέρδιζε ο ίδιος με τις εκδηλώσεις του. Είχαμε πραγματικά άσχημο ξεκίνημα. Στο 5ο λεπτό γλίστρησε ο Καρούλιας, μπήκε με τη μπάλα ο Νίλσον και βάζει το γκολ. Ψυχρολουσία, παγώσαμε, αλλά έπρεπε να προχωρήσουμε. Πριν το ημίχρονο βρήκαμε το κουράγιο να ισοφαρίσουμε (στο 44’ ο Θανασάκης Δημόπουλος). Το δεύτερο ημίχρονο θα ήταν αποφασιστικό και για τις δυο πλευρές. Ξεκινάμε λοιπόν, κάνουμε ευκαιρίες με τον Μαυρίδη και τον Σαραβάκο, τις χάνουμε και οι Σουηδοί απαντούν με γκολ. Πάλι ο Νίλσον ξέφυγε από τον Καρούλια, δίνει την μπάλα στον Χόλμγκρεν και αυτός 1-2 για την Γκέτεμποργκ (53’). Αυτό το σκορ έδινε την πρόκριση στους Σουηδούς. Δεν έμενε παρά να τα δώσουμε όλα πια. Ο Τόμπιανσον, ο τερματοφύλακας της Γκέτεμποργκ ήταν ήρωας. Έπιανε τα πάντα. Έδιωχναν πέντε – πέντε οι Σουηδοί μέσα από τη γραμμή της εστίας. Πρεσάρανε αδιάκοπα. Ώσπου μπαίνει ο Σαραβάκος σα βολίδα μέσα στην περιοχή, του ρίχνει μπουνιά ο αριστερός μπακ και δίνει ο διαιτητής το πέναλτι (78’). Ισοφαρίσαμε 2-2 με Σαραβάκο και ένα ακόμη θρίλερ το είχαμε περάσει με επιτυχία. Στα αποδυτήρια συνωστισμός. Από τον ΓΓΑ Κίμωνα Κουλούρη μέχρι τον τελευταίο οπαδό. Πραγματικό πανηγύρι».

Το ματς με την Γκέτεμποργκ έχει λήξει, ο Παναθηναϊκός έχει προκριθεί στις 4 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης και ο Λιβαθηνός με τον Κυράστα πανηγυρίζουν

Εκείνο το βράδυ "κάηκε" η Αθήνα. Χιλιάδες φίλοι του Παναθηναϊκού κατέκλυσαν την Ομόνοια και με τα καπνογόνα και τα βεγγαλικά έκαναν τη νύχτα μέρα. Το σύνθημα που δονούσε την ατμόσφαιρα ήταν το μαγικό "Βρυξέλλες, Βρυξέλλες, έρχονται οι βαζέλες"!!! Η "Αθλητική Ηχώ" έγραφε την επόμενη μέρα στο πρωτοσέλιδο: "Η δόξα της Ελλάδας, ο Παναθηναϊκός του Γουέμπλεϊ στους 4 της Ευρώπης! Οι ημίθεοι δε λύγισαν (2-2), τους προσκύνησε και η Γκέτεμποργκ! Θεέ μου τι κόσμος! Ανάσταινε και νεκρούς, αυτός ισοφάρισε δυο φορές!"

"ΦΕΡΤΕ ΜΟΥ ΤΗ ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ!"

Δύο μέρες μετά την επική πρόκριση, καινούργια κλήρωση στην Ελβετία. Είχαν μείνει πλέον τα θηρία. Η Γιουβέντους, η Μπορντό και η κάτοχος του τίτλου Λίβερπουλ. Και βέβαια ο Παναθηναϊκός. Τέσσερα λιοντάρια της Ευρώπης. Ο Γιάτσεκ και οι παίκτες επιθυμούσαν τους Γάλλους, όμως ο Γιώργος Βαρδινογιάννης σε μια έξαρση ενθουσιασμού είπε στους δημοσιογράφους το ανεπανάληπτο: "Φέρτε μου τη Λίβερπουλ!" Και η κληρωτίδα του έκανε το χατίρι: Παναθηναϊκός – Λίβερπουλ, ημιτελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

Οι αγώνες ορίστηκαν για τον Απρίλιο (10 & 24), με πρώτο ματς στο "Άνφιλντ" και τον επαναληπτικό στην Αθήνα. Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Γιάτσεκ Γκμοχ ταξίδεψε στην Αγγλία και άρχισε την κατασκοπεία παρακολουθώντας το Σάντερλαντ – Λίβερπουλ. Εκεί συναντήθηκε με τον παλιό του φίλο Τζάκι Τσάρλτον, πήρε πληροφορίες και θυμήθηκε τα παλιά, όταν σε ένα ματς Αγγλίας – Πολωνίας (1-0) είχε παίξει "μαν του μαν" τον αδερφό του Τζάκ, Μπόμπι Τσάρλτον. Ο Γκμοχ επέστρεψε στην Ελλάδα για να προετοιμάσει τους παίκτες του για τα δύσκολα που τους περίμεναν. Πριν περάσουμε όμως στα αγωνιστικά, ας δώσουμε πρώτα λίγα στοιχεία για τη Λίβερπουλ, τη μεγαλύτερη ομάδα σε όλη την υφήλιο εκείνη την εποχή.

LIVERPOOL FC

Η Λίβερπουλ ιδρύθηκε το 1892 και είναι ένας από τους σημαντικότερους συλλόγους στη Βρετανία και σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι "Reds" μέχρι το 1970 είχαν κατακτήσει 7 πρωταθλήματα, όμως από εκεί και μετά άρχισε η μεγάλη δυναστεία μιας ομάδας που μέσα σε μια δεκαετία κατέκτησε κυριολεκτικά τα πάντα σε Αγγλία και Ευρώπη. Οι βάσεις τέθηκαν από τον περίφημο Σκωτσέζο Μπιλ Σάνκλι, ο οποίος καθοδήγησε την ομάδα του λιμανιού επί μια 15ετία (1959-1974). Με τον Σάνκλι στον πάγκο τους, οι "Reds" κέρδισαν τρία πρωταθλήματα (1964, 1966 & 1973), δυο κύπελλα Αγγλίας (1965 & 1974) και ένα κύπελλο ΟΥΕΦΑ (1973).

Δεν σχολιάζω τη διαιτησία, αλλά θα σκίσω το δίπλωμά μου αν στη ρεβάνς δεν κερδίσω την πουτ...α τη Λίβερπουλ. Γιάτσεκ Γκμοχ μετά το 4-0 στο "Άνφιλντ"

Το 1974 τον διαδέχθηκε ο Μπομπ Πέισλι και η Λίβερπουλ έγινε ο απόλυτος κυρίαρχος με 6 πρωταθλήματα, ένα ΟΥΕΦΑ και 3 Κύπελλα Πρωταθλητριών μέσα σε 9 χρόνια (1974-1983). Το καλοκαίρι του 1983 ο Πέισλι αποσύρθηκε από την τεχνική ηγεσία και ανέλαβε ο Τζο Φάγκαν, ο οποίος στην πρώτη του σεζόν (1983-84) κέρδισε πρωτάθλημα, Λιγκ Καπ και κύπελλο Πρωταθλητριών! Την 30η Μαΐου του 1984 η Λίβερπουλ αντιμετώπισε στο "Ολίμπικο" της Ρώμης την ιταλική Ρόμα, επιβλήθηκε στην διαδικασία των πέναλτι και κατέκτησε την τέταρτη κούπα με τα "μεγάλα αυτιά" μέσα σε 7 χρόνια!

Την επόμενη περίοδο οι "Reds" πήραν και πάλι μέρος στο Πρωταθλητριών και πριν φτάσουν στα ημιτελικά και τον Παναθηναϊκό, ξεπέρασαν εύκολα στον πρώτο γύρο το εμπόδιο της πολωνικής Λεχ Πόζναν με δυο νίκες (0-1 & 4-0). Στη συνέχεια κληρώθηκαν με τη Μπενφίκα, κέρδισαν 3-1 στην Αγγλία και έχασαν 1-0 στην Πορτογαλία. Στα προημιτελικά αντιμετώπισαν την Αούστρια Βιέννης, απέσπασαν ισοπαλία 1-1 εκτός έδρας και πήραν την πρόκριση με το 4-1 στο "Άνφιλντ".

"ΚΩΤΣΟ, ΠΑΙΖΕΙΣ ΣΤΟΠΕΡ!"

Λίγες μέρες πριν το πρώτο παιχνίδι στο "Άνφιλντ", ένας Άγγλος αθλητικογράφος, ο Μπράιαν Γκλάντβιλ, δημοσίευσε στους "Times" μια περίεργη ιστορία σε βάρος του Παναθηναϊκού, υποστηρίζοντας ότι οι "πράσινοι" αγοράζουν παιχνίδια. Μόλις η ομάδα έφτασε στην Αγγλία, ο "καπετάνιος" εκνευρισμένος απαίτησε άμεση διάψευση και δημιουργήθηκε μεγάλη ένταση. Υπήρχαν όμως και άλλα προβλήματα, με βασικότερο τον τραυματισμό του Βονόρτα. Ο Γκμοχ έψαχνε τον αντικαταστάτη και τον βρήκε στο παρά πέντε στο πρόσωπο του Μαυρίδη. Όπως διηγείται ο ίδιος: « Το αποφάσισα τη μέρα του αγώνα στις 8 το πρωί. Τον ξύπνησα και του είπα, Κώτσο εσύ θα παίξεις στόπερ πάνω στον Ρας. Εντάξει, μου απάντησε και αυτό μου έδωσε μεγάλη χαρά. Ένας στόπερ γεννιόταν».

7. ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ – ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ 4-0 (10/4/1985)

Το βράδυ της 10ης Απριλίου, στον ποδοσφαιρικό ναό του "Άνφιλντ" και μπροστά στον Ολλανδό διαιτητή Γιαν Κάιζερ, παρατάχθηκαν Λίβερπουλ και Παναθηναϊκός για τον πρώτο ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Ο Τζο Φάγκαν κατέβασε τους Γκρόμπελαρ, Νιλ, Μπέγκλιν, Λόρενσον, Χάνσεν, Λι, Νταλγκλίς, Γουίλαν, Ρας, Μακ Ντόναλντ και Γουόρκ. Ο Γιάτσεκ Γκμοχ έριξε στο παιχνίδι τους Λαφτσή, Γεροθόδωρο, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς, Δοντά, Σαραβάκο, Αντωνίου (54’ Λιβαθηνό), Μαυρίδη, Ρότσα και Θ. Δημόπουλο (78’ Κάβουρα). Η Λίβερπουλ ξεκίνησε δυνατά και από το πρώτο λεπτό άρχισε να πολιορκεί την περιοχή του Λαφτσή.

Ο Σαραβάκος απέναντι στον Γκρόμπελαρ

Όμως ήταν οι "πράσινοι" αυτοί που παρά λίγο να βάλουν φωτιά στο "Άνφιλντ" στο 12ο λεπτό του αγώνα. Ο Δημόπουλος κέρδισε φάουλ αριστερά και έξω από την περιοχή των γηπεδούχων. Το χτύπησε ο Σαραβάκος, η μπάλα έφτασε στον Δημόπουλο που τη γύρισε προς τα πίσω. Ο επερχόμενος Ρότσα από το ύψος της περιοχής με αριστερό κεραυνό ξετίναξε τα δίχτυα του Γκρόμπελαρ. Προς γενική κατάπληξη, ο Κάιζερ ακύρωσε το πεντακάθαρο γκολ υποδεικνύοντας οφσάιντ τον Δημόπουλο, ο οποίος όμως ούτε τη φάση επηρέαζε, αλλά και καλυπτόταν από τον Λόρενσον πριν σουτάρει ο Ρότσα.

Στο 35ο λεπτό ο Μακ Ντόναλντ σούταρε από μακριά στο δοκάρι και στην επαναφορά ο Γουόρκ έγραψε το 1-0. Με αυτό το σκορ τελείωσε το ημίχρονο. Ο Μαυρίδης τα πήγαινε μέχρι εκείνο το σημείο περίφημα απέναντι στον Ίαν Ρας. Όμως στην αρχή της επανάληψης ο Ουαλός άσος μέσα σε ένα δίλεπτο (48’ & 49’) εκτέλεσε δυο φορές τον Παναθηναϊκό και τελείωσε το ματς. Στη συνέχεια οι "πράσινοι" ισορρόπησαν το παιχνίδι, στο 70’ ο Σαραβάκος έπιασε ένα φοβερό σουτ που απέκρουσε δύσκολα ο Γκρόμπελαρ, στο 73’ ο Ρότσα έστειλε τη μπάλα από κόρνερ στο δοκάρι και στο 80’ ο Κάιζερ αγνόησε προκλητικά καθαρή ανατροπή του Σαραβάκου μέσα στην περιοχή. Στο 84’ ο Μπέγκλιν πέτυχε το τέταρτο γκολ της Λίβερπουλ διαμορφωνοντας το τελικό 4-0.

ΓΙΑΤΣΕΚ ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

Τα φαλτσοσφυρίγματα του Κάιζερ είχαν εκνευρίσει τους πάντες στον Παναθηναϊκό, όμως ο Γιάτσεκ Γκμοχ ήταν κυριολεκτικά εκτός εαυτού. Μεταφέρουμε τα λόγια του: « Σα να μη μας έφτανε ο πόλεμος του Γκλάντβιλ, ο διαιτητής Κάιζερ ακύρωσε κανονικό γκολ, δεν μας έδωσε δυο πέναλτι και χάσαμε σαν πρόβατο που πήγαν να το σφάξουν. Φάγαμε 4 γκολ, τα δυο από οφσάιντ. Το δημοσίευμα νομίζω ότι είχε ειδικό σκοπό. Νομίζω ότι οι Άγγλοι ήθελαν να προετοιμάσουν τον διαιτητή για να μας βλάψει. Ο Κάιζερ για μένα εκείνο το βράδυ δεν είχε καλή φόρμα. Τίποτα άλλο δεν μπορώ να πω. Μετά το ματς είχα χάσει τον έλεγχό μου και είπα μερικές λέξεις παραπάνω που δεν έπρεπε να πω: Δεν σχολιάζω τη διαιτησία, αλλά θα σκίσω το δίπλωμά μου αν στη ρεβάνς δεν κερδίσω τη Λίβερπουλ. Δεν μίλησα για πρόκριση, αλλά για νίκη. Βέβαια στη ρεβάνς δεν κέρδισα και δεν έσκισα το δίπλωμα. Και μου έγινε μάθημα ότι πάντα, όσα νεύρα και αν έχεις, πρέπει να ελέγχεις αυτά που λες…». Η αλήθεια πάντως είναι ότι ο Γκμοχ είπε κάτι παραπάνω σε εκείνη τη δήλωσή του. Όλοι οι παλιοί θυμούνται το πολωνέζικο "κούρμπα" που είχε βάλει ο προπονητής του ΠΑΟ μπροστά από το Λίβερπουλ…

Και συνεχίζει την εξιστόρησή του ο Γιάτσεκ: « Δεν μπορώ να πω ότι η Λίβερπουλ δεν έπαιξε καλά. Όχι. Λέω ότι η διαιτησία δεν μας έδωσε την ευκαιρία να φανούμε και να γιορτάσουμε κανονικό γκολ. Και δεν μας έδωσαν κανονικό πέναλτι του Σαραβάκου. Άλλο να χάνεις 4-0 και άλλο 4-1 ή 4-2. Θυμάμαι, μετά το ματς τα παιδιά έκλαιγαν στα αποδυτήρια. Ο Δοντάς και ο Γεροθόδωρος τσακώθηκαν. Επενέβη ο πρόεδρος. Πολύ μεγάλη ένταση στο αεροπλάνο που γυρίζαμε στην Αθήνα. Την επόμενη μέρα ο κύριος Γκλάντβιλ έγραψε στους Times ότι ο Γκμοχ είναι ένας πολύ νευρικός προπονητής που συνεχώς κάνει χειρονομίες από τον πάγκο. Με ειρωνεύτηκε γιατί δεν είχε τίποτε άλλο να πει. Ο διαιτητής είχε σφάξει τον Παναθηναϊκό και όχι την Λίβερπουλ. Είχε πάρει την απάντησή του ο κύριος αυτός…».

Ο Θανασάκης Δημόπουλος εκτελεί, ο Γκρόμπελαρ αποκρούει...

Η "Αθλητική Ηχώ" έγραφε στο πρωτοσέλιδο: "Εκτέλεση και βαριά ήττα από τη Λίβερπουλ (4-0). Αισχρός διαιτητής, ακύρωσε κανονικό γκολ στο 0-0 και δεν έδωσε κλασικό πέναλτι. Οι συνωμότες της Αγγλίας και οι Έλληνες συνεργάτες τους πέτυχαν τον σκοτεινό σκοπό τους και έκαναν πειθήνιο όργανο τον Ολλανδό διαιτητή. Ο ΠΑΟ πολέμησε γενναία κόντρα στη μηχανή των κόκκινων διαβόλων και την εγκληματική σφυρίχτρα και άξιζε καλύτερης τύχης".

8. ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ – ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ 0-1 (24/4/1985)

Δυο εβδομάδες αργότερα ήρθε η σειρά του επαναληπτικού. Το βαρύ (και άδικο) 4-0 του πρώτου αγώνα δεν άφηνε κανένα περιθώριο για όνειρα, όμως οι παίκτες του Παναθηναϊκού μπήκαν στο ΟΑΚΑ θέλοντας να κάνουν μια καλή εμφάνιση, να διεκδικήσουν τη νίκη και να αποχαιρετήσουν τη διοργάνωση με το κεφάλι ψηλά. Ο Γιάτσεκ παρέταξε στον αγωνιστικό χώρο τους Λαφτσή, Ταράση, Καρούλια, Κυράστα, Ζάετς (78’ Παπαβασιλείου), Μαυρίδη, Σαραβάκο, Αντωνίου, Χαραλαμπίδη (69’ Καραβίδα), Ρότσα και Θ. Δημόπουλο. Ο Τζο Φάγκαν κατέβασε τους Γκρόμπελαρ, Νιλ, Μπέγκλιν, Λόρενσον, Νίκολ, Χάνσεν, Νταλγκλίς, Γουίλαν, Γουόλς (69’ Τζόνστον), Γκιλέσπι και Γουόρκ.

Παρά τον βέβαιο αποκλεισμό, πάνω από 55.000 φίλαθλοι βρέθηκαν στις κερκίδες του ΟΑΚΑ για να χειροκροτήσουν και να ευχαριστήσουν την ομάδα τους για όσα τους είχε προσφέρει. Στο πρώτο πεντάλεπτο ο Σαραβάκος έχασε μεγάλη ευκαιρία για να βάλει μπροστά τον Παναθηναϊκό. Οι "πράσινοι" πάλεψαν όσο μπορούσαν, όμως απέναντί τους είχαν την κορυφαία ομάδα της Ευρώπης. Ο Μαρκ Λόρενσον πέτυχε στο 60’ το μοναδικό γκολ της συνάντησης, ενώ στο 81’ ένας ακόμα κεραυνός του Σαραβάκου σταμάτησε στο δοκάρι του Γκρόμπελαρ. Λίγο αργότερα ο Ανατολικογερμανός Πρόκοπ σφύριξε τη λήξη του αγώνα, βάζοντας τέλος στη θριαμβευτική πορεία και σε ένα ακόμα μαγικό "ταξίδι" από αυτά που τόσο απλόχερα έχει προσφέρει ο Παναθηναϊκός στους φίλους του και στο ελληνικό ποδόσφαιρο.

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΓΙΑΤΣΕΚ ΓΡΑΦΕΙ ΤΟΝ ΕΠΙΛΟΓΟ…

« Εκείνο το βράδυ τελείωσε η ιστορία μας στο Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης, αλλά… Με το που έληξε το ματς ρεβάνς με τη Λίβερπουλ, μέσα και έξω από το γήπεδο, όλος ο κόσμος μας χειροκροτούσε. Αυτό μας έδωσε μεγάλη χαρά. Ήταν μπορώ να πω το μεγαλύτερο πριμ για τους κόπους και το άγχος οχτώ αγώνων Κυπέλλου Ευρώπης, του πιο σκληρού που είχε συναντήσει στο δρόμο της μια ελληνική ομάδα. Χαλάλι εφτά μηνών προσπάθεια. Ο φίλαθλος κόσμος της Ελλάδας απέδειξε εκείνο το βράδυ ότι ξέρει να αναγνωρίζει τους κόπους και τις θυσίες, είναι δίκαιος, σωστός και έχει κουλτούρα. Τον ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου…».

Πηγές: Λεύκωμα 100 χρόνια Παναθηναϊκός, Γιάτσεκ Γκμόχ "Έξι χρόνια στο Ελλάντα", uefa.com

Βίντεο: Παναθηναϊκός - Φέγενορντ 2-1 (3/10/1984)

Βίντεο: Λίνφιλντ - Παναθηναϊκός 3-3 (7/11/1984)

Βίντεο: Παναθηναϊκός - Γκέτεμποργκ 2-2 (20/3/1985)

Βίντεο: Λίβερπουλ - Παναθηναϊκός 4-0 (10/4/1985)