Ερυθρός Αστέρας: Η Masia του μπάσκετ

Οι ακαδημίες της ποδοσφαιρικής Μπαρτσελόνα, γνωστές και ως “La Masia”, θεωρούνται κατά πολλούς οι καλύτερες του κόσμου. Την ίδια στιγμή, στην Γαλλία υπάρχει το πασίγνωστο INSEP, στο οποίο εκπαιδεύονται οι επόμενοι σταρ του Γαλλικού αθλητισμού, ανεξαρτήτως αθλήματος. Και, φυσικά, είναι γνωστό ότι – με μπροστάρη τον Ajax – πολλές ποδοσφαιρικές ομάδες έχουν ακαδημίες σε όλο τον κόσμο. Τί θα λέγατε όμως αν μαθαίνατε ότι υπάρχει μία μπασκετική ομάδα που ακολουθεί το ΔΙΚΟ της σύστημα εδώ και χρόνια και μάλιστα με μηδαμινό μπάτζετ αλλά εντυπωσιακά αποτελέσματα; Για όποιον δεν έχει καταλάβει για ποιά ομάδα πρόκειται, η απάντηση είναι η εξής: Ερυθρός Αστέρας.

Σε μία εποχή που τα ποσά δείχνουν να ξεφεύγουν, κυρίως εξαιτίας των Τουρκικών, των Ρωσικών και των Ισπανικών ομάδων, ο Ερυθρός Αστέρας μοιάζει με ένα μικρό… Γαλατικό χωριό στο Ευρωπαϊκό μπάσκετ. Το μπάτζετ του είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, παίζει με πολλούς γηγενείς παίκτες και λίγους ξένους και καταφέρνει να μένει αποδοτικός, φτάνοντας φέτος μέχρι τα προημιτελικά της Ευρωλίγκας.

Όσο για το πώς τα κατάφερε; Αυτή είναι μία ενδιαφέρουσα ιστορία, η οποία έχει έναν μεγάλο πρωταγωνιστή: Τον Πρόεδρο του συλλόγου, Nebojsa Covic, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2011, βρίσκοντας μία ομάδα στο χείλος της κατάρρευσης, με χρέη ύψους 15 εκατ. ευρώ (!), αλλά κατάφερε μέσα σε μία πενταετία να φτιάξει μία ομάδα-μοντέλο. Μία ομάδα με ένα ξεκάθαρο πλάνο και φιλοσοφία, που το μόνο που κάνει είναι να στοχεύει κάθε μέρα και πιο ψηλά, κυρίως επειδή προσέχει τί γίνεται… χαμηλά. Και όπου “χαμηλά”, εννοούμε τις Ακαδημίες του συλλόγου, οι οποίες θα έπρεπε να αποτελέσουν πρότυπο για όλες τις ομάδες, με την πλέον ξεκάθαρη απόδειξη για αυτό να είναι οι τρεις συνεχόμενες παρουσίες του Ερυθρού Αστέρα στον Τελικό του “Adidas Next Generation Tournament” της Ευρωλίγκα, αλλά και την κατάκτηση του Τίτλου το 2014!

Το Sport24.gr βρέθηκε στο Βερολίνο για να παρακολουθήσει το συγκεκριμένο τουρνουά, από το οποίο θα προκύψουν οι επόμενοι αστέρες του Ευρωπαϊκού μπάσκετ. Και είχε την τύχη να συνομιλήσει με τον Ισχυρό άνδρα του Ερυθρού Αστέρα, ο οποίος μίλησε χωρίς δισταγμό για τις ακαδημίες της ομάδας, το πλάνο του Σερβικού συλλόγου, αλλά και το μεγάλο του όνειρο: Να φτάσει κάποια στιγμή ο Ερυθρός Αστέρας στην Κορυφή της Ευρώπης έχοντας μόνο γηγενείς παίκτες.

Ένα ονειρεμένο εκπαιδευτικό (και αθλητικό) σύστημα

Το όνειρο σχεδόν κάθε παιδιού που ασχολείται με το μπάσκετ είναι να βρεθεί σε ένα σχολείο όπου θα μπορούσε να κάνει ακριβώς αυτό: Να παίζει μπάσκετ! Στον Ερυθρό Αστέρα, λοιπόν, έκαναν αυτό το όνειρο πραγματικότητα, με την βοήθεια της αναπτυξιακής ομάδας του συλλόγου, της περίφημης “FMP”, στην οποία ήταν Πρόεδρος ο Nebojsa Covic πριν αναλάβει καθήκοντα στον Ερυθρό Αστέρα.

Το “The First Basketball Sports High School College Belgrade” είναι το όνειρο που έγινε πραγματικότητα στην Σερβία. Ένα σχολείο στο οποίο κάποιος διδάσκεται την ημέρα τα μαθήματά του, αλλά την ίδια στιγμή έχει προγραμματισμένες ώρες για προπόνηση. “ Δεν μπορείς να γίνεις καλός παίκτης αν δεν έχεις πρώτα την κατάλληλη εκπαίδευση” δήλωσε χαρακτηριστικά στο Euroleague Greece o Nebojsa Covic, για να εξηγήσει στην συνέχεια πώς η προ πενταετίας συγχώνευση του Ερυθρού Αστέρα με την FMP βοήθησε ώστε αυτό το σύστημα να αναδειχθεί ακόμα περισσότερο: “ Την σεζόν 1992/93 δημιουργήσαμε το μπασκετικό κλαμπ FMP. Αυτός ο σύλλογος υπάρχει ακόμα και βρίσκεται στο σύστημα του Ερυθρού Αστέρα σαν αναπτυξιακή ομάδα. Από την σεζόν 1993/94 είχαμε τα δικά μας γυμναστήρια και τα δικά μας σχολεία στην FMP, μέσα στις εγκαταστάσεις μας. Πλέον, έχουμε ακόμα το δικό μας Νοσοκομείο και το δικό μας φυσιοθεραπευτήριο, ενώ χτίζουμε άλλα δύο γυμναστήρια για τις μικρότερες ηλικιακά ομάδες μας. Όταν λοιπόν ανέλαβα στον Ερυθρό Αστέρα, μας δόθηκε η ευκαιρία να βρούμε ακόμα περισσότερα ταλέντα χάρη στο μεγάλο όνομα της ομάδας. Και, πίστεψέ με, τα παιδιά εδώ έχουν καλύτερο περιβάλλον από την Ρεάλ ή την Μπαρτσελόνα”.

Γιατί όμως μόνο γηγενείς παίκτες; Γιατί όχι και παίκτες από άλλες χώρες; “ Έχουμε και παιδιά από άλλες χώρες στις εγκαταστάσεις μας. Κάθε χρόνο έχουμε 18 νέους παίκτες στο σχολείο και την ομάδα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι η Σερβική Ομοσπονδία δεν μας αφήνει να έχουμε ξένους παίκτες στις νεανικές μας ομάδες”! Κοινώς, την ίδια ώρα που ομάδες όπως η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μπαρτσελόνα είχαν την πολυτέλεια να χρησιμοποιήσουν Βραζιλιάνους, Σενεγαλέζους και Εσθονούς παίκτες στις μικρές ομάδες τους, στον Ερυθρό Αστέρα είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν μόνο παίκτες από την Σερβία.

Όχι βέβαια πως αυτό είναι κακό, αφού έτσι μεγαλώνει ακόμα περισσότερο η βάση ταλαντούχων γηγενών παικτών που υπάρχει χώρα. Πώς όμως ανακαλύπτουν στον Ερυθρό Αστέρα όλα αυτά τα ταλέντα; “ Έχουμε μία εξαιρετική ομάδα από σκάουτερς που ψάχνουν σε όλη την Σερβία για παίκτες. Την ίδια στιγμή, όμως, υπάρχει η δυνατότητα για τον οποιοδήποτε να επικοινωνήσει με όποιον θέλει από την ομάδα μας. Είτε με κάποιον σκάουτερ, είτε με μέλη του συμβουλίου, είτε ακόμα και με μένα. Όλοι μπορούν να προτείνουν κάποιον παίκτη αν θεωρήσουν ότι είναι αρκετά ταλαντούχος για το πρόγραμμά μας”!

Κάπου εδώ ίσως είναι καλό να γίνει μία αναφορά σε μερικούς εν ενεργεία παίκτες που έχουν βγει από αυτό το σύστημα της ομάδας: Nemanja Bjelica (Minnesota Timberwolves), Milos Teodosic (ΤΣΣΚΑ), Miroslav Raduljica (Παναθηναϊκός), Zoran Erceg (Γαλατασαράι), Milko Bjelica (Νταρουσάφακα) , Nemanja Nedovic (Μάλαγα), Boban Marjanovic (San Antonio Spurs), Milan Macvan (Αρμάνι Μιλάνο), Nikola Kalinic (Φενέρμπαχτσε). “ Όλοι αυτοί οι παίκτες βγήκαν από εμάς. Αν τους είχαμε όλους αυτούς θα παίζαμε στο Final-4 φέτος. Είμαστε όμως μία φτωχή χώρα. Έχουμε συγκεκριμένο ταβάνι σε αυτά που μπορούμε να προσφέρουμε”.

Ένα “ταβάνι” το οποίο πάντως δεν εμπόδισε τον Ερυθρό Αστέρα να πάρει πριν μερικά χρόνια τον δύσκολο δρόμο, όταν παρά τα χρέη ύψους 15 εκατ. ευρώ πήρε την απόφαση να μην ξεπουλήσει τους παίκτες του σε μεγάλες Ευρωπαϊκές ομάδες. Και υπήρχε λόγος για αυτό σύμφωνα με τον Ισχυρό άντρα της ομάδας: “ To να είσαι ηγέτης του Ερυθρού Αστέρα σημαίνει ότι είσαι ηγέτης της χώρας! Περίπου το 70% των κατοίκων της Σερβίας υποστηρίζει την ομάδα. Αυτός είναι ο λόγος που δεν έχουμε την πολυτέλεια να πουλάμε παίκτες κάθε χρόνο. Εκατομμύρια φίλαθλοι ζητάνε πάντα να έχουμε καλά αποτελέσματα, οπότε αν θες αποτέλεσμα πρέπει να έχεις έναν κορμό με καλούς παίκτες. Σίγουρα το γεγονός ότι είμαστε φτωχή χώρα και δεν έχουμε υψηλό μπάτζετ κάνει δύσκολο το να βρούμε ισορροπία ανάμεσα στις επιθυμίες του κόσμου και τα οικονομικά δεδομένα που ισχύουν. Για αυτό ακριβώς ψάχνουμε παίκτες για να στελεχώσουμε τις νεανικές ομάδες μας από όλη την Σερβία. Ξέρουμε ότι έχουμε δυνατότητες, ότι υπάρχει ταλέντο, αλλά πρέπει να δουλεύουμε σκληρά. Και αυτό είναι και το βασικό μότο μας: Να δουλεύουμε σκληρά κάθε μέρα”.

Η δουλειά δεν σταματάει ΠΟΤΕ. Ποτέ όμως…

Η φετινή σεζόν ήταν διαφορετική από τις υπόλοιπες για τον Ερυθρό Αστέρα, αφού έφυγαν παίκτες που στήριξαν όλο το περσινό οικοδόμημα της ομάδας: Marjanovic, Kalinic, Marcus Williams και Jaka Blazic αποχώρησαν για… άλλες Πολιτείες (αν και ο Williams επέστρεψε πριν… ξαναφύγει), με τους Πρωταθλητές Σερβίας να χρειαστεί να χτίσουν την ομάδα από την αρχή. Και, μοιραία, έγιναν και λάθη όπως τονίζει ο Πρόεδρος της ομάδας: “ Ξεκινήσαμε την σεζόν έχοντας χάσει 6 παίκτες του βασικού μας κορμού. Κάναμε και λάθη στο ξεκίνημα της σεζόν στην επιλογή κάποιων παικτών, με αποτέλεσμα να αναγκαστούμε να κάνουμε κάτι που δεν συνηθίζουμε: Αλλάξαμε πέντε παίκτες! Ήταν η σωστή κίνηση, αφού τελικά είχαμε καλό αποτέλεσμα και φτάσαμε μέχρι τα προημιτελικά της Ευρωλίγκας. Δεν θα ήθελα όμως να το ξανακάνουμε αυτό. Ήταν ένα ακριβό και πολύ επικίνδυνο πείραμα για εμάς”.

Κοινώς, στον Ερυθρό Αστέρα ελπίζουν ότι έμαθαν από τα λάθη τους. Και για αυτόν ακριβώς το λόγο έχουν ήδη στο μυαλό τους κάποια πράγματα ενόψει της επόμενης σεζόν, με πρώτη σκέψη φυσικά να είναι η προώθηση των μεγαλύτερων ταλέντων από την εφηβική ομάδα του συλλόγου, όπως ο Borisa Simanic και Aleksa Radamov, οι οποίοι έχουν ήδη υπογράψει πολυετή συμβόλαια, με τον πρώτο να έχει ήδη συμμετάσχει σε κάποιους αγώνες στην Ευρωλίγκα με την πρώτη ομάδα και τον δεύτερο να έχει πάρει χρόνο συμμετοχής στην FMP στο Σερβικό Πρωτάθλημα: “ Την επόμενη σεζόν έχουμε ως στόχο να βρεθούμε ξανά στα Προημιτελικά της Ευρωλίγκας, να κατακτήσουμε την Αδριατική Λίγκα και φυσικά να πάρουμε το Πρωτάθλημα στην Σερβία. Το πιο σημαντικό όμως θα είναι να βγάλουμε 4-5 παίκτες από τις ακαδημίες μας του χρόνου. Οι Simanic, Radamov είναι απλώς δύο από τα παιδιά που θα ανέβουν από την εφηβική ομάδα υπέγραψαν ήδη επαγγελματικό συμβόλαιο.

Θα ξεκινήσουν προετοιμασία, αλλά πρέπει να δουλέψουν πολύ σκληρά όλο το καλοκαίρι για να φτάσουν στην ανδρική ομάδα. Την ίδια στιγμή, έχουμε επίσης 4 παίκτες που θα έρθουν από την ομάδα της FMP. Παίκτες που ελπίζουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Marko Guduric, ο οποίος έμεινε δύο χρόνια στην FMP, βελτιώθηκε και “ανέβηκε” στην συνέχεια στον Ερυθρό Αστέρα. Μάλιστα, την επόμενη σεζόν η FMP λογικά θα αγωνίζεται στην Αδριατική Λίγκα, κάτι που σημαίνει ότι τα παιδιά που έρχονται από την εφηβική μας ομάδα και στέλνονται εκεί θα έχουν την ευκαιρία να πάρουν μεγάλο χρόνο συμμετοχής σε αγώνες υψηλού επιπέδου”!

Η παραγωγή… διαδικασίας στον Ερυθρό Αστέρα είναι συγκεκριμένη: Ξεκινάνε οι παίκτες στα μικρά κλιμάκια της ομάδας όταν ακόμα είναι παιδιά. Μετά πηγαίνουν στο “School of Basketball”, κατόπιν ακολουθούν η U18 ομάδα του Ερυθρού Αστέρα και η FMP και, στο τέλος, οι καλύτεροι προωθούνται στον Ερυθρό Αστέρα. Και όλα αυτά ενώ παρακολουθείται η εξέλιξή τους βήμα-βήμα από μερικούς από τους καλύτερους προπονητές στην Σερβία. Μία φιλοσοφία που έφερε τον Ιστορικό σύλλογο της Σερβίας μέχρι τους 8 της Ευρωλίγκας φέτος, με την ελπίδα να φτάσει ακόμα ψηλότερα κάποια στιγμή. Όσο για το απόλυτο όνειρο του Προέδρου της ομάδας; Αυτό είναι αρκετά ξεκάθαρο: “Ο στόχος μας είναι κάποια στιγμή να έχουμε στην ανδρική ομάδα 15 παίκτες από την ακαδημία μας, χωρίς να είναι απαραίτητο να είναι όλοι από την Σερβία, αφού θα ήταν όμορφο να έχουν συμπεριληφθεί και παίκτες από άλλες χώρες της άλλοτε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας”!

Στον Ερυθρό Αστέρα έχουν πλάνο. Και το τηρούν πιστά παρά τις δυσκολίες που παρουσιάζονται, αποδεικνύοντας πως όταν υπάρχει ένα όνειρο, υπάρχει και ένας δρόμος να το φέρεις εις πέρας.