Γιατί φορούν μπουστάκι οι ποδοσφαιριστές;
Δυο Ιρλανδοί φίλοι είχαν πάει γήπεδο και έβλεπαν ένα ματς ποδοσφαίρου, τοπικής κατηγορίας. Η εξέλιξη της ιστορίας είναι το πιο ρηξικέλευθο σύστημα παρακολούθησης που υπάρχει, στη βιομηχανία τεχνολογικού αθλητικού εξοπλισμού. Τα βλέπεις τα... μαύρα μπουστάκια που φορούν οι παίκτες του Ολυμπιακού; Είναι το σύστημα της STATSports που θα γνωρίσεις σήμερα.
Αυτό που ξεκίνησε ως... ιδέα δυο παλιόφιλων να ρωτήσουν τους προπονητές της Ιρλανδίας “τι θα θέλατε να ξέρετε, εν ώρα προπονήσεων, για τους παίκτες σας;” έχει εξελιχθεί σε εταιρία με γραφεία σε τέσσερις πόλεις του κόσμου (Ιρλανδία, Λονδίνο, Φλόριντα και Σικάγο) και με πελάτες 14 ομάδες της Premier League, την FC Barcelona, τη Juventus, αλλά και τους Chicago Bulls.
Η STATSports συνεργάζεται και με ελληνικές ομάδες (Ολυμπιακός, ΠΑΟΚ και ΠΑΣ Γιάννινα) και μάλλον δεν χρειαζόμασταν κάτι περισσότερο για να επικοινωνήσουμε με εκπρόσωπο της. Ο Richard Byrne, Head of Business Development της εταιρίας, ήταν ο άνθρωπος μας και είχε την υπομονή να μας τα εξηγήσει όλα... για το μπουστάκι που βλέπεις στη φωτογραφία που ακολουθεί.
Photo Credits: Eurokinissi
Από κάτω κρύβεται ένα μηχάνημα (Viper Pod), το οποίο “στέλνει” όλα τα δεδομένα του κατόχου του (ένταση, ταχύτητα, επιτάχυνση, βηματισμό, αλλαγή κινήσεων, χτύποι καρδιάς, επίπεδο στρες κλπ) σε ένα κεντρικό σύστημα, σε πραγματικό χρόνο. Το προπονητικό επιτελείο γνωρίζει έτσι, ανά πάσα ώρα και στιγμή σε τι κατάσταση είναι ο κάθε αθλητής και αν είναι επικίνδυνο να συνεχίσει -ή... αν έχει περιθώριο να φορτσάρει περισσότερο. Μεταξύ των πολλών που προσφέρει το STATSports είναι και η αποτροπή ελαφριών τραυματισμών που υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν.
Η συζήτηση ξεκίνησε από την προφανή απορία: πώς, πού, με ποια αφορμή (οκ, τρεις είναι οι ερωτήσεις, αλλά καταλαβαίνεις) συναντήθηκαν το 2007 ο Sean O'Connor, κάτοχος Βachelor of Science στην κατεύθυνση «Σπορ και Τραυματισμοί» και ο μηχανολόγος Alan Clarke και αποφάσισαν ότι θα ήταν φοβερή ιδέα, να δημιουργήσουν μια υπηρεσία καταμέτρησης όλων όσων αφορούν κάθε αθλητή, στην όποια προπόνηση -ή αγώνα.
"Οι ιδρυτές της STATsports ήταν φίλοι από το σχολείο. Χάθηκαν όταν ήταν φοιτητές και το 2007, όταν αντάμωσαν ξανά, ο Αlan ήταν μουσικός, ενώ είχε και το management σε διάφορα συγκροτήματα στη μουσική βιομηχανία. Ο Sean μόλις είχε πάρει το πτυχίο του. Είχαν πάει σε ποδοσφαιρικό αγώνα τοπικής κατηγορίας, ως φίλαθλοι, το ένα έφερε το άλλο και πολύ γρήγορα άρχισαν να συζητούν για μια έλλειψη που υπήρχε στην Ιρλανδία. Είχαν διαπιστώσει ότι υπήρχαν πολλές ερασιτεχνικές ομάδες ποδοσφαίρου, που δεν απολάμβαναν τις υπηρεσίες και τα οφέλη τεχνολογικού εξοπλισμού που θα ήταν σχεδιασμένος αποκλειστικά για τα σπορ. Έως τότε, μπορούσες να βρεις παλμογράφους και γενικότερες συσκευές ελέγχου της καρδιακής συχνότητας, καθώς και συσκευές καταμέτρησης ρυθμού ταχύτητας, αλλά τίποτα άλλο".
Διαπιστώνοντας το κενό, σκέφτηκαν να εισάγουν τα σχετικά "μηχανάκια". "Πριν ανοίξουν το μαγαζί, στο οποίο θα πουλούσαν τον αθλητικό εξοπλισμό, έκαναν μια γύρα στις τοπικές ομάδες, για να μάθουν αν οι προπονητές θα ενδιαφέρονταν να γίνουν πελάτες τους. Ξεκίνησαν από τη Leinster Rugby “τοπική ομάδα της επαρχίας Leinster" που έγινε εν τέλει, το πειραματόζωο. Αλλά πριν φτάσουν εκεί, από τις επαφές διαπίστωσαν ότι "στην ερώτηση ενδιαφέροντος, οι περισσότεροι προπονητές είχαν ενημερώσει πως "θα μας ενδιέφερε ακόμα πιο πολύ αν πουλούσατε συσκευές που μπορούν να μετρήσουν περισσότερα από τη συχνότητα καρδιάς ή ταχύτητας. Θα μας βοηθούσε αν υπήρχε μια συσκευή που να μας δείχνει πότε οι παίκτες κουράστηκαν και πόσο σκληρά προσπάθησαν σε κάθε προπόνηση. Αν μπορούσατε να μας παρέχετε τέτοιες συσκευές, τότε θα τις αγοράζαμε”.
Ήταν η στιγμή που ο Sean και ο Alan αποφάσισαν ότι δεν θα άνοιγαν απλά, ένα κατάστημα πώλησης συσκευών καταμέτρησης παλμών, αλλά θα δημιουργούσαν το δικό τους τεχνολογικό σύστημα. Αυτό έγινε το 2012 και ήταν το πρώτο του είδους που κυκλοφόρησε ποτέ, στη βιομηχανία τεχνολογικού αθλητικού εξοπλισμού. Πόσο εύκολο ήταν να γίνουν πρωτοπόροι; Και πόσο δύσκολο αποδείχθηκε το να τους εμπιστευτούν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι;
“Από τη στιγμή που αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα νέο τεχνολογικό σύστημα έκαναν τη μια επαφή, μετά την άλλη στις ομάδες της Ιρλανδίας που σιγά σιγά έγιναν πελάτες. Από εκεί σκέφτηκαν πως θα είχε ενδιαφέρον να κάνουν μια ενημέρωση και στις ομάδες της Premier League”. Ξεκίνησαν με κάτι... ταπεινό (βασική, η σκέψη τους ήταν το “go big or go home”), τη Manchester United. Να σου πω όμως, πώς έγινε ακριβώς η δουλειά.
Photo Credits: statsports.com
"Η πρώτη ομάδα που αγόρασε τη συσκευή, η Leinster Rugby, κατέκτησε το τρόπαιο της κορυφαίας ευρωπαϊκής διοργάνωσης, το “Ηeineken Cup”. Κατόπιν αυτού, υιοθέτησε το σύστημα μας η εθνική Ιρλανδίας στο ράγκμπι και κατέκτησε το “Big Nation” και κάπως έτσι, η φήμη έφτασε στη Manchester United. “Μαζί κατακτήσαμε δυο διαδοχικές φορές την Premier League. Οι άλλες ομάδες της αγγλικής λίγκας άρχισαν να αναρωτιούνται ποιοι είμαστε”. Πολύ σύντομα οι πελάτες είχαν γίνει 20.
Το μυστικό (“αν υπάρχει τέτοιο”) ήταν πως δεν εμφανίστηκαν ενώπιον των πρώτων πελατών ως ξερόλες “αλλά ρωτήσαμε τι θα ήθελαν να παρέχει ένα νέο τεχνολογικό σύστημα”, εξηγεί ο Richard. Οι κόουτς έκαναν τις προτάσεις τους, οι δημιουργοί της STATSports τις σημείωσαν και τις παρέδωσαν σε ειδικούς προγραμματιστές, στην Ισλανδία. Σε ανθρώπους δηλαδή, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τη νέα εποχή. Η διαδικασία ήταν μακρά, διήρκεσε περί την τριετία “αλλά ήταν ό,τι είχαν ζητήσει εκπρόσωποι της ελίτ των προπονητών”. Αυτό το κάνουν ακόμα και σήμερα. Δηλαδή, ρωτούν αν λείπει κάτι ή αν θα ήθελαν οι πελάτες τους να προστεθεί κάτι, στις δυο επισκέψεις που κάνουν -κάθε χρόνο- σε κάθε έναν από τους πελάτες.
Πλέον, στο πελατολόγιο (πέραν των ελληνικών ομάδων) είναι οργανισμοί όπως οι FC Barcelona, Liverpool, Manchester City, Arsenal, Roma, Monaco, Aston Villa, West Ham, Southampton, Tottenham, Lence Athletic Bilbao, Bayer 04 Leverkusen, Everton, Zenit, Galatasaray, Juventus, Majorca, Benfica, Betis, Sporting Lisbon. Αν κουράστηκες, να στο κάνω πιο σύντομο: είναι 14 ομάδες της Premier League, περίπου όλες του UEFA Champions League, σύλλογοι του ράγκμπι, αλλά και οργανισμοί του ΝΒΑ, όπως οι Washington Wizards, οι Milwaukee Bucks του Γιάννη Αντετοκούνμπο, αλλά και η εθνική ανδρών.
Οι προπονητές ήθελαν να ξέρουν τον αντίκτυπο κάθε προπόνησης σε κάθε παίκτη
Αλλά τι κάνει αυτό το μηχανάκι που στηρίζεται... με μπουστάκι; Τι ζήτησε η πλειονότητα των προπονητών, στις συζητήσεις με τους ιδρυτές της STATSports; “Μέτρηση της απόδοσης και επίδοσης ενός παίκτη στην προπόνηση και του αντίκτυπου που έχει στον ίδιο. Να σου δώσω ένα παράδειγμα: έχεις ένα δεξί μπακ ή έναν αμυντικό και τρέχει 12 χιλιόμετρα. Ένας μέσος τρέχει 8 χιλιόμετρα. Το 2007 θα έλεγες ότι πως το δεξί μπακ πρέπει να νιώθει πιο κουρασμένος από τον μέσο. Η αλήθεια όμως, είναι πως ο μέσος κάνει πολλά περισσότερα σπριντ, μικρές αποστάσεις σε υψηλότερο ρυθμό, με εκρήξεις, με επιταχύνσεις ή μείωση ταχύτητας. Όλα αυτά επιδρούν στο σώμα του”.
Και πού βοηθά η συσκευή; “Μετρά την υψηλή μεταβολική δραστηριότητα αποστάσεων, καταγράφοντας δηλαδή και όλες τις μικρές, έντονες εκρήξεις ενός μέσου, παράλληλα με το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων. Βρίσκεις δηλαδή τους αριθμούς κάθε παίκτη ανάλογα με τη θέση που αγωνίζεται συνδυαστικά, άρα και την επίδραση στο σώμα του”. Και σε ό,τι αφορά το παράδειγμα που έδωσε “η κόπωση είναι ίδια για τον αμυντικό που έτρεξε 12 χιλιόμετρα και για τον μέσο που έτρεξε 8 χιλιόμετρα”.
Προλαβαίνει τους τραυματισμούς, βοηθά την αποκατάσταση
Παρεμπιπτόντως, η συσκευή μετρά “και την ισορροπία βημάτων (step balance), η οποία μειώνει την περίπτωση τραυματισμού”. Δηλαδή; “Ένας συνηθισμένος αθλητής ρίχνει το 50% του βάρους στο δεξί πόδι και το άλλο 50% στο αριστερό όταν τρέχει. Αν η συσκευή δείξει στην καταμέτρηση μία ημέρα 52% στο ένα πόδι και 48% στο άλλο, υποδεικνύει πως υπάρχουν μαλακοί ιστοί στη μία πλευρά χωρίς να είναι ενήμερος ο αθλητής. Ο προπονητής όμως, ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο και μπορεί να τον σταματήσει, πριν έλθει ο τραυματισμός”. Και ναι, ο Richard συμφωνεί πως αυτή είναι η πλέον σημαντική μέτρηση.
“Αν μπορείς να κρατήσεις τους παίκτες σου στον αγωνιστικό χώρο, τότε αυξάνονται και οι πιθανότητες να έχεις επιτυχίες. Ένας από τους μεγαλύτερους πελάτες μας στην Ευρώπη -δεν μπορώ να αποκαλύψω το όνομα, αλλά τώρα είναι από τις πιο επιτυχημένες ομάδες-, ένα χρόνο πριν χρησιμοποιήσει τη συσκευή είχε 88 περιπτώσεις μαλακών ιστών. Τον πρώτο χρόνο της συνεργασίας μας, οι τραυματισμοί μειώθηκαν στους 40”. Για να μην παρεξηγηθεί, διευκρίνισε πως “δεν σημαίνει πως το STATSports θα εμποδίσει τους τραυματισμούς, αλλά αν το χρησιμοποιείς σωστά για κάποιο διάστημα, τότε υπάρχει συσχέτιση με μείωση των περιπτώσεων τραυματισμών”. Επίσης, βοηθά στην αποκατάσταση, αφού δείχνει ξεκάθαρα αν ο παίκτης αισθάνεται την παραμικρή δυσφορία ή ενόχληση, με την επιστροφή του στους αγωνιστικούς χώρους.
Στην Αμερική δεν γνώριζαν τι είναι η αθλητική επιστήμη
Το ενδιαφέρον του NFL (National Football League) να προστεθεί στη λίστα “έβαλε” την εταιρία και στην αμερικανική αγορά, όπου δύσκολα δέχονται πως κάποιοι άλλοι μπορούν να είναι πρωτοπόροι στον τομέα της τεχνολογίας.
“Είναι η αλήθεια πως τεχνολογικά στις ΗΠΑ θεωρούν πως είναι μπροστά, αλλά όταν αφορά τη στατιστική επίδοσης βρίσκονται χρόνια πίσω από την Ευρώπη” διευκρινίζει ο Richard, “διαθέτουν οπτικά συστήματα, αλλά δεν είναι εξειδικευμένοι στην αθλητική επιστήμη. Αυτόν τον καιρό τους εκπαιδεύουμε στις ΗΠΑ πάνω στον τομέα μας και τους φέρνουμε σε επαφή με τους Ευρωπαίους πελάτες μας. Όταν πρωτοπήγαμε στην Αμερική, πριν δύο χρόνια, δεν γνώριζαν τι είναι η αθλητική επιστήμη. Αυτό που συνέβη είναι πως κάποιοι από τους προπονητές που είχαν δοκιμάσει το σύστημά μας μετακόμισαν στις ΗΠΑ και το πήραν μαζί τους. Η διαφήμιση δηλαδή, που έγινε ήταν από στόμα σε στόμα και έτσι διασχίσαμε τον Ατλαντικό. Το σύστημα μας υιοθετήθηκε και από τη FIFA το υιοθέτησε και στην επόμενη διετία θα το φορούν όλες οι ομάδες του Championship”.
Άπαξ και συμφωνήσεις να συνεργαστείς με την STATSports, επιτελείο της εταιρίας έρχεται στις εγκαταστάσεις της ομάδας σου και κάνει μια σειρά από σεμινάρια. “Είναι πιο αποτελεσματικό το σύστημα μας, αν το γνωρίζουν όλοι. Μπορεί καμιά φορά να έχεις έναν γυμναστή που το χρησιμοποιεί και ο προπονητής να είναι αρνητικός ακόμη και να το δει, να μη θεωρεί πως είναι σημαντικό. Συνήθως, όταν το σύστημα χρησιμοποιείται σωστά από μια ομάδα, τότε είναι εξοικειωμένοι όλοι: προπονητής, γιατροί και φυσιοθεραπευτές”.
Φορούν λοιπόν, οι παίκτες τα “μηχανάκια” που θυμίζουν κινητά τηλέφωνα παλαιάς κοπής “και στα πρώτα 15 λεπτά της προπόνησης ο προπονητής έχει έτοιμη την πρώτη αναφορά. Βλέπεις, μπορεί να έχει μπροστά του όλα τα δεδομένα, σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, ο προπονητής του Ολυμπιακού θέλει να τρέξουν οι επιθετικοί του 5 χιλιόμετρα ή να κάνουν 10 σπριντ. Όταν ο παίκτης φθάνει το προτεινόμενο επίπεδο, τότε το σύστημα αναβοσβήνει και ενημερώνει πως ο παίκτης πρέπει να σταματήσει. Ή και το αντίθετο, ότι πρέπει να συνεχίσει για να βρεθεί στο ίδιο επίπεδο με τους υπόλοιπους”.
Λίγη καχυποψία δεν κάνει ποτέ κακό. Οπότε, Richard... υπάρχει περίπτωση λάθους, αφού στο τέλος της ημέρας μιλάμε συσκευές;
“Σίγουρα με την τεχνολογία πάντα μπορεί να προκύψουν θέματα, αλλά με τη συσκευή αυτή δεν έχει υπάρξει κάποιο σημαντικό πρόβλημα. Και όταν προκύψει, το λύνουμε. Τι θέλω να πω: είχαμε διαπιστώσει πως σε κάποια στάδια τα δεδομένα δεν λειτουργούσαν, γιατί η σκεπή “κάλυπτε” το σήμα του GPS, που στέλνει τις πληροφορίες από τη συσκευή κάθε παίκτη, στο κεντρικό computer. Το λύσαμε, δημιουργώντας νέα συσκευή που δεν χρειάζεται GPS για να λειτουργήσει! Άρα, πλέον τα δεδομένα είναι τέλεια, υπό τις όποιες συνθήκες”. Ιδού και η νέα σειρά που διαφημίζεται ως "the most advanced athlete performance-tracking device ever". Εν συντομία, η πιο εξελιγμένη του είδους.
Πραγματοποίησαν το στόχο που είχαν να συνδέεται το σύστημα με “έξυπνα ρολόγια”, μέσω bluetooth ή να μεταφέρονται τα δεδομένα σε tablets, ως αναφορά. “Θέλαμε να μπορεί ο προπονητής να δει τους αριθμούς κάθε παίκτη, χωρίς να πρέπει να ανοίξει το lap top του. Θέλαμε να κάνουμε πιο εύκολη τη χρήση” και την έκαναν. Επόμενος στόχος είναι “οι συσκευές για τους απλούς καταναλωτές, τους ασκούμενους που θέλουν να γνωρίζουν ανά πάσα ώρα και στιγμή σε τι κατάσταση βρίσκονται. Την ίδια ώρα δουλεύουμε και την πλατφόρμα softwear που θα επιτρέψει της χρήση της από έναν μεγάλο αριθμό καταναλωτών στην αγορά”. Γενικότερα, όπως θα κατάλαβες, αυτοί οι τύποι δεν κάθονται.