H Marta Kostyuk έχει τρελάνει τα courts και τα ρεκόρ

Δυο εβδομάδες πριν γίνει η πιο μικρή σε ηλικία, τενίστρια που “πήρε” ματς στο Australian Open, μετά τη Martina Hingis, η Marta Kostyuk είχε χάσει στον πρώτο γύρω ITF 25K, από τη Βαλεντίνη Γραμματικοπούλου “ενώ είχα το προβάδισμα. Έκανα λάθη που στοίχισαν και μετά τον συγκεκριμένο αγώνα ήμουν πολύ εκνευρισμένη. Είχα πει “δεν θέλω να πάω στην Αυστραλία και δεν έχω την παραμικρή ιδέα... τι κάνω εδώ, στα γήπεδα του τένις, αν χάνω από τον πρώτο γύρο προκριματικών”, ομολόγησε αφότου νίκησε την Peng Shuai, στο ντεμπούτο της σε αγώνα κυρίως ταμπλό Grand Slam.

Πώς αποφάσισε ότι επρόκειτο... για ένα παρορμητικό ξέσπασμα και όχι για απόφαση ζωής; “Με ηρέμησε η μητέρα μου. Μου θύμισε πως υπήρχε λόγος που επιλέξαμε να παρουσιαστούμε σε τουρνουά, πριν το Australian Open, ώστε να μπορώ να μάθω από τα λάθη μου. Όπως απέδειξα, έμαθα. Άλλαξα πολλά σε μια εβδομάδα”. Εδώ να σου πω ότι στις 28 Ιουνίου θα γίνει 16 χρόνων.

Στην Αυστραλία βρέθηκε με wildcard. Οι καθ' ύλην αρμόδιοι την προτίμησαν ως την νικήτρια στο Australian Open Juniors της προηγούμενης χρονιάς. Κάπως έτσι ταξίδεψε στην Αυστραλία, πέρασε από τα προκριματικά, επιβίωσε (βλ. νίκησε σε τρεις αγώνες), βρέθηκε στο κυρίως ταμπλό και έγινε η πρώτη 15χρονη που πανηγύρισε και εκεί (σε Grand Slam), μετά την Sesil Karatancheva, το 2005. Δεν σταμάτησε εκεί.

Στο δεύτερο γύρο του Australian Open, επιβλήθηκε της... οικοδέσποινας Olivia Rogowska και έγινε η μικρότερη σε ηλικία τενίστρια που προκρίθηκε στον τρίτο γύρο. Αυτό επίσης, έγινε για πρώτη φορά μετά την Mirjana Lučić-Baroni, στο US Open του 1997. Πριν βρεθεί στο ίδιο court με τη συμπατριώτισσα της, Elina Svitolina (No4), μετρά σερί 11 νικών στο Mebourne Park και βρίσκεται στο Νο521 της παγκόσμιας κατάταξης.

Τη ρώτησαν (από το wtatennis.com) πώς νιώθει. Απάντησε “όχι κάπως ιδιαίτερα, γιατί αν μπω στη διαδικασία να 'χω ιδιαίτερα συναισθήματα κάθε φορά που “σπάω” κάποιο ρεκόρ, θα είναι υπερβολικό. Είμαι ακόμα νέα και προσπαθώ να επικεντρώνομαι σε άλλα πράγματα. Ως άνθρωπος έχω σκαμπανεβάσματα, από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου. Όχι μόνο στα γήπεδα. Έχω αποφασίσει να προσπαθήσω να ελέγξω αυτά τα up and down. Έχω χρόνο στη διάθεση μου. Για την ακρίβεια, περί τα 15 χρόνια καριέρας”.

Η μητέρα της, Talina Beilo, επίσης είχε ασχοληθεί με το τένις και είχε ως career high το Νο391, στο οποίο έφτασε το 1994. Είναι ο λόγος που η Marta ασχολήθηκε με το σπορ. Που έπιασε για πρώτη φορά ρακέτα στα χέρια της, όταν ήταν 4 χρόνων και που συνέχισε να την κρατά έως σήμερα. “Όταν ήμουν μικρή, η μητέρα μου δούλευε πολύ και δεν θυμάμαι πολλά. Εκείνη που 'χει πει ότι ήθελα να παίξω τένις πάρα πολύ, ώστε να μπορώ να είμαι κοντά της. Έχω δυο αδελφές, μια μεγαλύτερη και μια μικρότερη και η μητέρα μου εργαζόταν ως προπονήτρια. Μου έλειπε και είχα καταλάβει πως αν κάνω προπονήσεις, θα την έχω κοντά μου. Τα καλοκαίρια ήμουν στα γήπεδα από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ. Από τα 5 έως τα 11, έκανα παράλληλα και ακροβατικά. Είχα τερματίσει τέταρτη, σε εθνικό πρωτάθλημα. Δεν μου άρεσε όμως, ότι έπρεπε να προσέχω το βάρος μου. Μου δημιουργούσε άγχος. Οπότε προτίμησα το τένις, στα 11”.

Τι τις άρεσε τότε; “Τίποτα! Θυμάμαι μου είχε δώσει η WTA να συμπληρώσω ένα ερωτηματολόγιο. Σε κάποιο σημείο, μου ζητούσαν να ανακαλέσω την πρώτη ανάμνηση από το τένις. Έγραψα “ήμουν εκνευρισμένη που η μητέρα μου, μου έδινε με λάθος τρόπο την μπάλα”. Ήμουν 4 χρόνων και ακόμα θυμάμαι πόσο είχα θυμώσει. Τη θεωρούσα υπεύθυνη που έστελνα διαρκώς την μπάλα άουτ”.

Παρ' όλα αυτά όχι μόνο δεν εγκατέλειψε, αλλά αποφάσισε πως “θα προπονούμαι μέχρι να τα καταφέρω. Είχα το σχολείο, τα ακροβατικά, το τένις. Είχα πολλές δουλειές ως παιδί (γελάει), αλλά κανείς δεν με πίεζε. Έκανα ό,τι ήθελα”.

Θυμήθηκε και μια άλλη στιγμή, την οποία ενέταξε σε αυτές που την προσδιόρισαν. “Μπορεί να νικούσα 5-0 ή 40-0, να έχανα μια μπάλα και να πετούσα τη ρακέτα με οργή, ουρλιάζοντας “μα πώς το έχασες αυτό;”. Ήμουν τελειομανής. Υπήρχαν ματς που έχανα μια μπάλα και ξεσπούσα σε κλάματα. Δεν τα παρατούσα, έως ότου να τα καταφέρω. Πάλευα μέχρι τη δικαίωση. Ήθελα να είμαι καλή σε όλα. Στο σχολείο, στα ακροβατικά. Είχα πάντα άγχος με κάτι και όσοι ήταν γύρω μου, μου έλεγαν κάθε μέρα “προσπάθησε να διασκεδάσεις”. Δεν ξέρω όμως, πώς γίνεται αυτό. Τώρα προσπαθώ να μάθω, να καταλάβω τι είναι σημαντικό. Το τένις ας πούμε, δεν ανήκει στη λίστα με τα πράγματα που μπορούν να αλλάξουν τη ζωή μου”. Οπότε το διασκεδάζει.

Το τένις δεν είναι και δεν θα γίνει η ζωή μου

“Έχω ακούσει πολλούς τενίστες να λένε “το τένις είναι η ζωή μου”. Δεν θέλω να ισχύσει κάτι τέτοιο και για εμένα, γιατί αν χάσω παιχνίδια ή συμβεί κάτι, θα νιώθω πως η ζωή μου έχει καταστραφεί. Όταν τελειώσω την καριέρα μου θέλω να είμαι καλή και σε άλλα πράγματα. Ξέρω πολλούς που όταν αποσύρονται δεν έχουν τι άλλο να κάνουν, δεν ξέρουν τη ζωή μακριά από το τένις, και επιστρέφουν. Δεν το θέλω αυτό για εμένα”.

Κάτι ακόμα που ξεκαθάρισε είναι ότι δεν θέτει τρελούς στόχους. “Είμαι ρεαλίστρια. Όταν υλοποιώ ένα στόχο, θέτω τον επόμενο. Δεν θα πω ποτέ “θέλω να είμαι το Νο1 στο τέλος της σεζόν”, γιατί αν δεν τα καταφέρω ένα κομμάτι του εαυτού μου θα πάψει να είναι το ίδιο”. Τον περασμένο Απρίλιο, όταν ήταν ακόμα 14 χρόνων, αναρωτήθηκε πώς θα ήταν να παίξει σε Grand Slam. “Πριν κοιμηθώ, σκεφτόμουν αυτό το ενδεχόμενο γιατί ήξερα ότι πιθανότατα θα πάρω wildcard ως κορυφαία (Νο3) των Juniors. Oπότε προσπαθούσα να συνηθίσω στην ιδέα και σκεφτόμουν “ω Θεέ μου, θα γίνει”, ώσπου... σταμάτησα να σκέφτομαι, γιατί ένιωθα άγχος και είχα καταλάβει πως αν δεν παίξω τελικά, σε Grand Slam θα μου στοιχίσει”.

Το αρχικό κίνητρο ήταν η μητέρα της. Μετά, οι νίκες. “Ένιωθα καλά και αυτό μου άρεσε. Να σου πω όμως, κάτι; Μολονότι δεν λάτρεψα ποτέ το τένις, ήταν μόνο μια η φορά που σκέφτηκα σοβαρά να τα παρατήσω”.

Ήταν τον Αύγουστο του 2015, όταν είχε νικήσει τουρνουά U14. “Επέστρεψα στην Ουκρανία και σκεφτόμουν “είμαι superstar”. Οι επόμενες προπονήσεις μου ήταν άθλιες και έχασα στο δεύτερο γύρο τουρνουά ITF Grade 5. Μετά έχασα στο δεύτερο γύρο Grade 1 και όταν γύρισα στο Κίεβο είπα στη μητέρα μου “δεν θέλω να παίζω τένις πια”. Μου απάντησε “κάνε ό,τι θέλεις, ό,τι αισθάνεσαι”. Για μια εβδομάδα δεν ακούμπησα ρακέτα. Δεν αισθανόμουν αυτήν την ανάγκη”. Μόλις πέρασε η εβδομάδα πήγε στη μητέρα της και την ενημέρωσε ότι ήθελε να ξαναδοκιμάσει.

Έχω εθιστεί στα συναισθήματα

“Μου είχαν απομείνει τέσσερις ρακέτες -είχα σπάσει όλες τις άλλες. Στην πρώτη προπόνηση τα πήγα καλά. Στη δεύτερη, έσπασα άλλη μια και άκουσα τη μητέρα μου να λέει “την επόμενη φορά που θα διαλύσεις ρακέτα, το τένις θα τελειώσει για εσένα”. Για μια ώρα δεν είπα κάτι. Μετά της ζήτησα συγγνώμη και της είπα “θέλω να συνεχίσω να παίζω”. Δυο μήνες αργότερα, νίκησε σε Masters και το Orange Bowl και το Les Petits As (όλα το 2016). Τον Γενάρη του 2017 πήρε το τρόπαιο στο Australian Open Junior και τον Μάιο του 2017 κατέκτησε τον πρώτο επαγγελματικό τίτλο, στο Dunakeszi (25K), χωρίς να χάσει σετ.

“Ξέρεις ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που επέστρεψα, τώρα που το σκέφτομαι από χρονική απόσταση; Δεν ήθελα να γίνουν μάταια όσα είχα κάνει, το πόσο είχα δουλέψει έως εκείνη τη στιγμή. Σκέφτηκα “παίζω τένις 9 χρόνια και επειδή έχασα δυο ματς θα φύγω;”. Δεν είχε νόημα. Κατάλαβα πως είχα εθιστεί στα συναισθήματα και τη δουλειά”.

Στο διάβα της πρόσθεσε στην ομάδα της τον Ivan Ljubičić, ως εκπρόσωπο της. Ναι, τον πρώην Κροάτη τενίστα, ο οποίος είχε βρεθεί και στο Νο3 της παγκόσμιας κατάταξης, την Πρωτομαγιά του 2006 και από τότε που αποσύρθηκε είναι ο τύπος που δούλεψε με τους Milos Raonic και Roger Federer. Θεωρείται αυτός που βελτίωσε το backhand του Federer, αλλά και τη γενικότερη τακτική στο στιλ του (έμαθε να παίρνει το χρόνο του, να ελέγχει το ρυθμό του αγώνα).

“Έχω αλλάξει άρδην τη συμπεριφορά μου, στα courts, στο Australian Open. Ήμουν τελείως διαφορετική παίκτρια, στο προηγούμενο τουρνουά. Μπορώ να αλλάξω πολύ εύκολα, όπως πολύ εύκολα μπορώ να γυρίσω σε αυτό που ήμουν πρωτύτερα”. Έχει ωστόσο, την αίσθηση πως στο εξής θα ελέγχει τον εαυτό της “γιατί στους επαγγελματίες βγάζεις και χρήματα και όλα είναι διαφορετικά, όταν δουλεύεις σκληρά και είσαι καλός. Δίνεις όση ενέργεια έχεις και κερδίζεις χρήματα. Επειδή θέλεις να βγάλεις και άλλα χρήματα, δουλεύεις ακόμα πιο σκληρά για να παίξεις καλύτερα, προσέχεις μην τραυματιστείς. Τώρα καταλαβαίνω πώς το να μη δείχνεις τα συναισθήματα σου και το να έχεις θετική ενέργεια βοηθά”. Παρεμπιπτόντως, έχει ήδη κερδίσει 140.000 ευρώ “και θα πάρω δώρα στην οικογένεια μου -έχω μεγάλη οικογένεια. Μετά, θα πάρω κάτι και σε εμένα”.

Παραμένει μια έφηβη, όσο προσπαθεί να γνωρίζει όσους περισσότερους ανθρώπους μπορεί “και να παίρνω όσα περισσότερα μπορώ από τον καθένα. Νιώθω πως ο κύκλος μου είναι εξαιρετικός, με τον Ivan και τον Roger (Federer). Δεν είναι ότι θέλω να γίνω καλύτερη στην επιστήμη ή τα μαθηματικά. Αυτό που θέλω είναι να γίνω καλύτερη, στη ζωή. Για αυτό και είμαι “ανοιχτή” κάτι που στηρίζει όλη η ομάδα μου”. Κάτι άλλο που της έχει πει η μαμά της είναι πως όταν έχει δουλειά, δεν θα 'χει κοντά το κινητό τηλέφωνο. “Έτρωγα και μιλούσα ή ήμουν στο Whatsapp, ώσπου η μητέρα μου μου είπε να μάθω να τρώω σαν άνθρωπος”.

Τη ρώτησαν ποιος είναι το είδωλο της. Απάντησε “κανένας”, πριν πει “εγώ” και ομολογήσει πως “ήθελα να παντρευτώ τον Djokovic, κάτι που πιστεύω πως ξέρει ο ίδιος, γιατί... εμφανίστηκα σε σερβική εφημερίδα που έγραψε “Ουκρανή τενίστρια θέλει να παντρευτεί τον Novak”. Σταμάτησα να θέλω αυτόν τον γάμο, όταν ήμουν 13” και αφοσιώθηκε σε άλλα πράγματα.