Mega analysis: Τα xGoals ανοίγουν τα X-Files της Super League
Ποια ομάδα φτιάχνει τις καλύτερες τελικές της Super League και ποια δέχεται τις πιο επικίνδυνες; Ποιοι ξεχωρίζουν στη μάχη του τίτλου και γιατί είναι πίσω ο Ολυμπιακός; Ξεχάστε τα γκολ, το θέμα είναι τα xGoals, που χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά στο ελληνικό πρωτάθλημα. Το Sport24.gr και ο Θέμης Καίσαρης σας δίνουν όλες τις απαντήσεις, για όλες τις ομάδες, σε μια UNIQUE ανάλυση.
Έξι αγώνες δεν είναι μεγάλο δείγμα. Είναι το μικρότερο δυνατό. Αν αναρωτιέστε γιατί οι πίνακες με τη φόρμα των ομάδων για το στοίχημα έχουν τους τελευταίους έξι αγώνες, η απάντηση είναι πως αυτό είναι το διάστημα που έχει καθιερωθεί ως αρκετό για συμπεράσματα. Έξι ματς δεν είναι δέκα, δεν είναι ένας γύρος πρωταθλήματος, αλλά είναι αρκετά για να ρίξει κάποιος μια ματιά στα πεπραγμένα των ομάδων, για να κοιτάξει να δει πως τα πάνε σε άμυνα και επίθεση, σε δημιουργία και αναχαίτιση.
Το Sport24.gr είναι σε θέση να σας παρουσιάσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τις επιδόσεις των ομάδων στη Super League Σουρωτή μέσω των expected goals. Τα expected goals ή xGoals όπως έχει καθιερωθεί να ονομάζονται, τα έχουμε χρησιμοποιήσει σε αρκετά θέματα για ομάδες-παίκτες του εξωτερικού. Χθες μάλιστα φτιάξαμε και ένα Longform θέμα που εξηγεί με κάθε λεπτομέρεια τη λογική τους και πως αυτή έχει αλλάξει το ποδόσφαιρο και τον τρόπο που το βλέπουμε.
Οι μυημένοι μπορούν να πάνε κατευθείαν στο ζουμί, για τους υπόλοιπους ας πούμε το εξής:
Τα xGoals είναι η μονάδα μέτρησης των πιθανοτήτων που έχει κάθε τελική προσπάθεια για να γίνει γκολ. Μέσω αυτών μπορούμε να υπολογίσουμε πόσα γκολ θα "έπρεπε" να βάλει μια ομάδα με βάση της τελικές που είχε και πόσα γκολ θα "έπρεπε" να δεχθεί με βάση της τελικές του αντιπάλου.
Επίσης μπορούμε να υπολογίσουμε όχι μόνο πόσες τελικές κάνει/δέχεται μια ομάδα, αλλά και το πόσο επικίνδυνες είναι αυτές κατά μέσο όρο. Είναι άλλο πράγμα να απειλείς επειδή κάνεις πολλά σουτ και άλλο το να απειλείς με καλές ευκαιρίες, που έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να γίνουν γκολ, σωστά;
ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ ΑΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Πάμε λοιπόν να δούμε τι έχουν κάνει οι ομάδες της Super League στις πρώτες έξι αγωνιστικές, ξεκινώντας απ'την επίθεση. Οι κόκκινες μπάρες έχουν τα xGoals τα γκολ δηλαδή που θα "έπρεπε" να βάλουν οι ομάδες και στις μπλε αυτά που έχουν βάλει: πέναλτι και αυτογκόλ δεν υπολογίζονται, πολύ απλά γιατί είναι γκολ που δεν έχουν προέρθει απ’τις τελικές των ομάδων.
Απίστευτο κι όμως αληθινό. Σχεδόν όλες οι ομάδες έχουν πετύχει λιγότερα γκολ απ’όσα θα έπρεπε με βάση τις ευκαιρίες που έχουν φτιάξει. Στα μεγάλα πρωταθλήματα του εξωτερικού η εικόνα είναι η ίδια: οι ομάδες που βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της βαθμολογίας πάντα πετυχαίνουν περισσότερα γκολ απ’τα προσδοκώμενα. Λογικό, γιατί έχουν τους ποιοτικότερους παίκτες στην εκτέλεση, αυτούς που μπορούν να σκοράρουν πάνω απ’τον μέσο όρο των ποδοσφαιριστών. Στη φετινή Super League φαίνεται πως οι μεγάλες ομάδες και αυτές που είναι στο πάνω μισό της βαθμολογίας δεν μπορούν να βάλουν περισσότερα απ’τα xGoals.
O Ατρόμητος τα ξεπερνάει για πολύ λίγο, ο Παναιτωλικός για λίγο περισσότερο. Αν δεν ήταν δείγμα μόνο έξι αγώνων, θα λέγαμε πως η εικόνα καταδεικνύει μεγάλη μετριότητα των παικτών της Super League. Αλλά είναι μόνο έξι ματς, θα περιμένουμε να δούμε την εικόνα στο τέλος του πρώτου γύρου.
Ο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ Ο ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΣ ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΟΚΤΑΔΑ
Πάμε και στις αμυντικές επιδόσεις. Εδώ οι κόκκινες μπάρες δείχνουν τα γκολ που θα έπρεπε να έχουν δεχθεί οι ομάδες με βάση τις τελικές των αντιπάλων τους και οι μπλε αυτά που έχουν πραγματικά δεχθεί.
Ε, προφανώς. Αφού σχεδόν όλοι βάζουν λιγότερα γκολ απ’όσα πρέπει, τότε και σχεδόν όλοι θα έχουν δεχθεί λιγότερα απ’όσα πρέπει. Μόνο η ΑΕΛ έχει φάει περισσότερα γκολ απ’όσα θα έπρεπε με βάση τις τελικές των αντιπάλων της και μιλάμε για την ομάδα που ούτως ή άλλως είναι η πιο ευάλωτη αμυντικά του πρωταθλήματος.
Το πρότυπο δε είναι σαφές. Οι κόκκινες μπάρες ψηλώνουν όσο κατεβαίνει κανείς τη βαθμολογία, όσο πιο κάτω είναι μια ομάδα, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει δεχθεί. Αξίζει όμως να δει κανείς πως απ’τις ομάδες της πρώτης οκτάδας, ο Ολυμπιακός είναι αυτός που έχει δεχθεί τα περισσότερα xGoals κατά.
Η σύγκριση μεταξύ των πραγματικών γκολ και των xGoals δεν μας έδειξε και πολλά, αφού είναι πραγματικά απίστευτη η αναποτελεσματικότητα που παρουσιάζεται σαν επιδημία. Ξέραμε πχ πως οι μεγάλοι έχουν δυσκολίες στο να παίξουν ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας, αλλά αυτό θα ήταν φυσιολογικό να τους κρατήσει χαμηλά τα νούμερα των xGoals, να μη φτιάχνουν δηλαδή ευκαιρίες για πολλά γκολ. Αλλά να μην βάζουν καν αυτά που έχουν φτιάξει;
Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ και Πανιώνιος έχουν πετύχει μαζί 32 γκολ, ενώ τα συνολικά τους xGoals είναι 47.40. Αυτό σημαίνει πως έχουν βάλει δεκαπέντε γκολ λιγότερα.
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: ΨΗΛΑ Ο ΠΑΟΚ, ΚΑΛΟΙ ΑΕΚ ΚΑΙ ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ
Πάμε να ρίξουμε μια συνολική ματιά και να δούμε πως τα έχουν πάει όλες οι ομάδες σε δημιουργία και αναχαίτιση, σε επίθεση και άμυνα.
Στο επόμενο γράφημα έχουμε μαζί τις επιδόσεις των ομάδων στα xGoals υπέρ και κατά. Όσο πιο δεξιά είναι μια ομάδα, τόσο πιο πολλά xGoals έχει δημιουργήσει με τις ευκαιρίες της. Και όσο πιο ψηλά βρίσκεται, τόσο πιο πολλά xGoals έχει “δεχθεί” απ’τις ευκαιρίες των αντιπάλων.
Οι δύο διακεκομμένες γραμμές φανερώνουν τον μέσο όρο του πρωταθλήματος, ώστε να μπορούμε να δούμε ποιες ομάδες είναι κάτω ή πάνω απ’αυτόν. Ιδού.
Εξαιρετική η εικόνα του ΠΑΟΚ. Ο Δικέφαλος έχει φτιάξει τις ευκαιρίες για τα περισσότερα γκολ απ’όλους και είναι πολύ χαμηλά σ’αυτές που έχει επιτρέψει στους αντιπάλους του, αφού μόνο ο εξαιρετικός Ατρόμητος έχει δεχθεί λιγότερες.
Δεύτερος πιο επιθετικός ο Ολυμπιακός, αλλά ώπα, τι δουλειά έχει εκεί πάνω; Οι ερυθρόλευκοι δέχονται τόσες ευκαιρίες απ’τους αντιπάλους τους σ’αυτές τις πρώτες έξι αγωνιστικές, που οι μόνες ομάδες που δέχονται περισσότερες απ’τον Ολυμπιακό είναι αυτές που παλεύουν για τη σωτηρία, η ΑΕΛ, η Κέρκυρα, η Λαμία και ο Απόλλων, μαζί με τον ΠΑΣ που είναι απογοητευτικά ευάλωτος αμυντικά. Καλό το παραμύθι με τον Καπίνο, έχει έναν μικρό δράκο γιατί ο Στέφανος έχει κάνει λάθη, αλλά δεν είναι δα πως ο Ολυμπιακός είναι σούπερ ασφαλής και τον έχουν κρεμάσει οι γκέλες κάτω απ’το τέρμα.
Η ΑΕΚ με τον Πανιώνιο είναι κι αυτοί ψηλά στη δημιουργία στην επίθεση, με την Ένωση όμως να έχει δεχθεί περισσότερες φάσεις απ’τους αντιπάλους τους, που εν μέρει δικαιολογείται απ’το γεγονός πως έχει δώσει κι ένα ντέρμπι.
Ο Λεβαδειακός δικαιολογεί απόλυτα το γεγονός πως είναι αήττητος. Έχει καταφέρει να είναι πάνω απ’τον μέσο όρο στην επίθεση και πολύ καλά σε σχέση με την άμυνα, παρότι έχει ήδη παίξει με Παναθηναϊκό και ΠΑΟΚ.
Οι υπόλοιποι έχουν φτιάξει ένα γκρουπ γύρω απ’τον Παναθηναϊκό. Η ομάδα του Ουζουνίδη, μαζί με Αστέρα, Πλατανιά, Ξάνθη και Παναιτωλικό είναι λίγο κάτω απ’το μέσο όρο και σε άμυνα και σε επίθεση. Σίγουρα κάποιες απ’αυτές τις ομάδες θα μετακινηθούν προς το καλύτερο ή το χειρότερο στο υπόλοιπο του πρώτου γύρου.
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ: ΠΟΙΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΧΟΥΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ;
Πάμε τώρα να εμβαθύνουμε λίγο περισσότερο. Όπως είπαμε και στην αρχή, είναι άλλο πράγμα το να έχεις πολλά xGoals επειδή απλώς κάνεις πολλές τελικές και άλλο πράγμα το να δημιουργείς πραγματικά καλές ευκαιρίες.
Μια ομάδα πχ μπορεί σε ένα ματς να έχει φτιάξει ευκαιρίες για συνολικά 2.15 xGoals (που να “δικαιολογούν” δηλαδή να πετύχει δύο γκολ), αλλά να το έχει πετύχει με 20-25 τελικές. Τότε ναι μεν τα xGoals ήταν υψηλά, αλλά στην ουσία αυξήθηκαν με την ποσότητα των τελικών, όχι με πραγματικά καλές ευκαιρίες. Με τον ίδιο τρόπο, ο αντίπαλος της μπορεί να έχει 1.45 xGoals, αλλά με μόνο 6-7 τελικές. Αυτό σημαίνει πως οι δικές του ευκαιρίες ήταν πραγματικά καλές, άσχετα αν είχε λίγες τελικές.
Είναι λοιπόν αναγκαίο να δούμε όχι μόνο το πόσο συχνά εκτελούν οι ομάδες, αλλά και το πόσο καλές είναι κατά μέσο όρο οι ευκαιρίες που φτιάχνουν. Άλλο ποσότητα και άλλο ποιότητα και το επόμενο γράφημα δείχνει αυτό ακριβώς.
Στον οριζόντιο άξονα έχουμε την ποσότητα των τελικών και στον κάθετο την ποιότητα. Όσο πιο δεξιά είναι μια ομάδα τόσο περισσότερες τελικές έχει και όσο πιο αριστερά, τόσο λιγότερες. Και όσο πιο πάνω βρίσκεται, τόσο καλύτερες κατά μέσο όρο είναι οι τελικές που έχει σ’αυτές τις πρώτες έξι αγωνιστικές. Ιδού.
Το γκρουπ ΠΑΟΚ, ΑΕΚ, Πανιώνιου και Ολυμπιακού ξεχωρίζει. Ο Δικέφαλος είναι πιο μπροστά απ’όλους, γιατί έχει και τις περισσότερες τελικές, αλλά και τις (ελαφρώς) καλύτερες κατά μέσο όρο. Ο Λεβαδειακός σταθερά σε καλή θέση, πάνω απ’το μέσο όρο στην ποιότητα, κοντά στον μέσο όρο της ποσότητας.
Η έκπληξη είναι πάνω δεξιά. Παναιτωλικός και ΑΕΛ έχουν πολύ λίγες τελικές, αλλά κατά μέσο όρο τις πιο ποιοτικές του πρωταθλήματος. Κι εντάξει, για την ΑΕΛ η εξήγηση είναι πως είναι πραγματικά πολύ λίγες οι προσπάθειές της, αλλά ο Παναιτωλικός είναι η πιο εύστοχη ομάδα του πρωταθλήματος.
Όχι γιατί έχει τίποτα τρομερούς φίνισερ, όχι λόγω ρέντας, αλλά πολύ απλά γιατί η ομάδα του Χάβου έχει μέχρι στιγμής τις καλύτερες ευκαιρίες, αυτές με τις περισσότερες πιθανότητες να γίνουν γκολ. Και τι έκπληξη, τα γκολ μπαίνουν.
Το ίδιο γκρουπ με τον Παναθηναϊκό ανάμεσα σε αρκετές ομάδες είναι ακριβώς στον μέσο όρο και προσπαθεί να ξεφύγει απ’τη μετριότητα. Κι ο Απόλλωνας είναι μακράν η χειρότερη επιθετικά ομάδα του πρωταθλήματος,
ΑΜΥΝΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΓΙΑ ΑΕΚ ΚΑΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ
Πάμε τώρα να δούμε το ίδιο για την άμυνα. Άλλο πράγμα το να δέχεσαι πολλές (αλλά ίσως και ακίνδυνες) τελικές κι άλλο πράγμα να επιτρέπεις στον αντίπαλο καλές, καθαρές ευκαιρίες. Στο τελευταίο γράφημα οι επιδόσεις αφορούν τις ευκαιρίες που δέχονται οι ομάδες. Όσο πιο δεξιά είναι μια ομάδα, τόσο περισσότερες τελικές δέχεται απ'τους αντιπάλους της και όσο πιο ψηλά βρίσκεται, τόσο καλύτερες είναι οι ευκαιρίες που δέχεται κατά μέσο όρο.
Λεβαδειακός και Ατρόμητος είναι βασιλιάδες. Ο Λεβαδειακός έχει παίξει με Παναθηναϊκό και ΠΑΟΚ, οπότε είναι λογικό να βρίσκεται λίγο πάνω απ'τον μέσο όρο όσον αφορά την ποσότητα των τελικών που δέχεται, αλλά όσον αφορά την ποιότητα, τους βάζει όλους κάτω: καμία ομάδα δεν δέχεται λιγότερο επικίνδυνες τελικές. Δεύτερος ο Ατρόμητος, που και λίγες τελικές δέχεται και ακίνδυνες.
ΠΑΟΚ, Πανιώνιος και Παναιτωλικός είναι σχετικά ασφαλείς, ενώ ο Παναθηναϊκός δέχεται λίγες τελικές, αλλά κινείται οριακά όσον αφορά την επικινδυνότητά τους.
Πάνω δεξιά, οι ομάδες που έχουν πρόβλημα και με την ποσότητα και με την ποιότητα, ενώ στο κέντρο έχουμε ξεκάθαρο το πρόβλημα του Ολυμπιακού. Οι ερυθρόλευκοι είναι σχεδόν στον μέσο όρο όσον αφορά το πόσες τελικές δέχονται, αλλά πολύ πάνω απ'αυτόν όσον αφορά το πόσο καλές είναι αυτές οι ευκαιρίες. Μόνο ο Πλατανιάς και η ΑΕΚ δέχονται καλύτερες ευκαιρίες απ'αυτές του Ολυμπιακού.
Και ναι, η Ένωση εκπλήσσει. Η ομάδα του Χιμένεθ δέχεται μακράν τις πιο επικίνδυνες τελικές και το πρόβλημα μετριάζεται κάπως απ'το γεγονός πως αυτές είναι λίγες. Η εικόνα της Ένωσης οφείλεται εν πολλοίς στα προβλήματα που είχε ανασταλτικά στα Γιάννενα, στην Τρίπολη και στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ο Δικέφαλος έχει συνολικά την καλύτερη εικόνα. Η ομάδα του Λουτσέσκου έχει τα περισσότερα xGoals υπέρ, έχει και πολλές και καλές τελικές και τα συνδυάζει με αμυντική ασφάλεια. ΑΕΚ και Πανιώνιος ανήκουν στο ίδιο γκρουπ, με την Ένωση να έχει σοβαρό αστερίσκο το πόσο καλές ευκαιρίες επιτρέπει στους αντιπάλους της.
Ο Ολυμπιακός δεν τα πάει άσχημα επιθετικά, αλλά στην άμυνα το πρόβλημα είναι εμφανές και γενικό. Οι ερυθρόλευκοι δέχονται πολλές τελικές για ομάδα που κάνει πρωταθλητισμό και το κυριότερο, δέχονται καλές και επικίνδυνες τελικές. Μπορεί κάποια γκολ που έχουν δεχθεί να μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, αλλά συνολικά οι φάσεις έχουν γίνει, άσχετα με το σε ποιες ήρθαν τα γκολ.
Η βαθμολογική πορεία Λεβαδειακού και Ατρόμητου επιβεβαιώνεται πλήρως απ'τα xGoals, το στοίχημα και για τους δύο είναι να κρατήσουν τις αμυντικές επιδόσεις και να γίνουν λίγο καλύτεροι επιθετικά. Μεγάλο ερωτηματικό είναι ο Παναιτωλικός, που βρίσκεται στο γκρουπ των "μέτριων", αλλά έχει τις πιο επικίνδυνες τελικές του πρωταθλήματος. Αν το διατηρήσει, είναι σχεδόν βέβαιο πως την επόμενη φορά θα τον βρούμε πιο ψηλά.
Για τον Παναθηναϊκό ισχύει το "μετριότης μετριοτήτων, τα πάντα μετριότης". Κανένας δείκτης δεν είναι πολύ κακός, κανένας δείκτης δεν είναι πολύ καλός, μια ομάδα που γενικώς ψάχνεται. Ο ΠΑΣ είναι αρνητική έκπληξη, γιατί η ομάδα του Πετράκη δεν μας έχει συνηθίσει να έχει τόσο προβληματική εικόνα αμυντικά, να δέχεται και πολλές και καλές τελικές.
Στη μάχη του υποβιβασμού, η ΑΕΛ δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα με τέτοια άμυνα. Ο Απόλλωνας έχει σχετικά καλή εικόνα ανασταλτικά, αλλά δεν γίνεται να πάρει βαθμούς όταν είναι τόσο κακός επιθετικά. Η Λαμία του Τεννέ δικαίως έχει καλό ξεκίνημα, γιατί απ'τους μικρούς είναι η ομάδα που τα πάει καλύτερα σε άμυνα και επίθεση.
Το μόνο σίγουρο είναι πως την επόμενη φορά που θα κοιτάξουμε τη Super League μέσα απ'το πρίσμα των xGoals το δείγμα θα είναι μεγαλύτερο και θα μπορούμε να εστιάσουμε σε περισσότερα όσον αφορά την κάθε ομάδα.