Νταμπίζας: "Καταλύθηκε η ποδοσφαιρική λογική στον Παναθηναϊκό"

Ίσως σε πολλούς να μείνουν αρκετά αναπάντητα ερωτήματα. Η προσπάθεια και ο στόχος του δημοσιογράφου είναι πάντα να μπει... στα παπούτσια του αναγνώστη. Διαβάζεται κάπως σαν μυθιστόρημα αυτή η συνέντευξη. Το μυθιστόρημα του Παναθηναϊκού των δύο τελευταίων ετών, η ιστορία ενός Έλληνα τεχνικού διευθυντή, το job description, ο Ολυμπιακός και η Αγγλία, οι συνθήκες εργασίας, ο προπονητής, ο πρόεδρος, οι παίκτες, το παρελθόν και το μέλλον, όλα μαζί στο μίξερ μιας όχι και τόσο “επιφανειακής” κουβέντας.

Ναι, απάντησε και για το δυστύχημα. Για τον Αλαφούζο και τον Αναστασίου, για το Κύπελλο και τον Καραγκούνη, για το 0-3 στο Φάληρο και τις μεταγραφές, για τον Αμπέντ και τον Φορτούνη, για τα λάθη (του) και τις δύο φορές που σκέφτηκε να παραιτηθεί, για τη χαμένη ευκαιρία του (περυσινού) τίτλου, για την Ακαδημία και τον Φύσσα, για τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας ενός μεγάλου για τα ελληνικά δεδομένα ποδοσφαιρικού μαγαζιού. Το νήμα ξετυλίγεται από την άνοιξη του 2013. Τραβάμε την άκρη του, ακριβώς δέκα μήνες μετά την απόλυσή του...

"Πετύχαμε για πέντε λόγους"

- Να τα πάρουμε από την αρχή. Αληθεύει πως στο μυαλό του Γιάννη Αλαφούζου μπήκες από μια συζήτηση που είχε ο πρόεδρος της ΠΑΕ με τον Γιώργο Καραγκούνη;

"Ναι, έτσι είναι. Ήταν μια σύμπτωση. ‘Κάρμα' θα έλεγα. Δεν είχε να κάνει με κάτι οργανωμένο. Κάναμε δύο ραντεβού με τον πρόεδρο. Στο πρώτο μου είπε ότι θέλει να συνεργαστούμε. Του είπα ότι δεν γίνεται. "Θα κληθείτε να αντιμετωπίσετε πολλές δυσκολίες αργότερα με αυτή την επιλογή. Θα έχετε μεγάλο βάρος, είναι δύσκολη απόφαση" του είχα πει. Επέμεινε. Πίστευε στο ένστικτο; Σ’ αυτό που αποκόμισε από τη συζήτηση που είχαμε; Δεν ξέρω. Έγινε η συνεργασία. Αποδείχθηκε μετά ότι ήταν μια δύσκολη απόφαση, αλλά είχε σθένος ο πρόεδρος. Και αρχικά και μετά, όταν έγινε το περιστατικό με τους οπαδούς στη Λεωφόρο. Μπορεί να μην είχε ποδοσφαιρική γνώση, αλλά το θέμα για κάθε αφεντικό και χρηματοδότη είναι να εμπιστεύεται. Να εμπιστεύεται, να δίνει χώρο στους στενούς συνεργάτες του και να τους αξιολογεί".

- Πού οφείλεται η επιτυχία της πρώτης σεζόν;

"Ήταν ξεκάθαροι οι ρόλοι, υπήρχε συνεργασία, εμπιστοσύνη, ήταν ακριβώς όπως σχεδιαστεί, με σταθερότητα και συνέπεια λόγου και πράξεων. Και με συσπείρωση φοβερή. Δηλαδή πώς να στο πω… Αν μου έλεγε τότε ο Αλαφούζος μετά από 4-5 ματς ή μετά από 8-9 παιχνίδια ότι έπρεπε να φύγει ο προπονητής, θα έφευγα και εγώ. Ήταν όλα εκείνη την πρώτη σεζόν όπως έπρεπε να είναι. Δεν υπήρχε περίπτωση να έμενα αν μου ζητούσε να φύγει ο προπονητής, θα ήταν προδοσία".

- Άρα, δεν αληθεύει αυτό που είχαμε γράψει τότε, στην πρώτη περίοδο κρίσης για επαφή σου με τον Γιώργο Δώνη…

"Όχι. Δεν είχαμε μιλήσει καθόλου. Δεν μπήκα ποτέ στη διαδικασία. Δεν θα το έκανα, γιατί έβλεπα ότι αυτό που χρειαζόμασταν ήταν λίγος χρόνος. Δεν υπήρχε πρόβλημα προπονητή στον Παναθηναϊκό".

"Αν μου έλεγε τότε ο Αλαφούζος μετά από 4-5 ματς ή μετά από 8-9 παιχνίδια ότι έπρεπε να φύγει ο προπονητής, θα έφευγα και εγώ".

- Πόσο δύσκολη ήταν η αρχή; Ποια ήταν τα μεγαλύτερα εμπόδια;

"Πολλά. Έπρεπε η ομάδα να αλλάξει συνολικά. Ήταν πολύ δύσκολες οι αποδεσμεύσεις εκτός από τις μεταγραφές. Αλλά εγώ ήμουν σίγουρος ότι θα πάμε καλά. Μέσα μου είχα σιγουριά. Έβλεπα πώς λειτουργεί όλο το πρότζεκτ και έλεγα ότι ήταν φυσιολογικά θέμα χρόνου".

- Ποια ήταν η πιο δύσκολη περίπτωση λύσης συμβολαίου;

"Του Μπουμσόνγκ. Βαρύ συμβόλαιο, πολλά χρήματα, μεγάλο όνομα, δύσκολη κατάσταση".

- Το θυμάμαι. Πώς τον έπεισες;

"Αν μιλάς στον παίκτη με σεβασμό και με ειλικρίνεια, θα την βρεις την άκρη. Έπαιξε σημαντικό ρόλο και ο πρόεδρος, τού έδωσε πάρα πολλά χρήματα ως αποζημίωση, αλλά και πάλι ο Παναθηναϊκός είχε οικονομικό όφελος. Αλλά πρέπει να έχεις και επιχειρήματα πολλά. Στον Μπουσμόνγκ δεν αρκούσε να του εξηγήσω ότι δεν μπορούσαμε πια ως κλαμπ να ‘σηκώσουμε’ το συμβόλαιό του. Ήξερα ότι θέλει να γίνει προπονητής, του είπα ‘γιατί να διαλύσεις τη σχέση σου με το κλαμπ και να φτάσουμε στα άκρα, ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται, ποιο θα είναι το όφελός σου αν μείνεις εδώ;".

- Δεν έβλεπες, όμως, πρωτάθλημα ή Κύπελλο…

"Το σκεφτόμουν από την αρχή της σεζόν το Κύπελλο. Στις κουβέντες μας με τον πρόεδρο, το τιμ, τους παίκτες το είχαμε πει. Θεωρούσα πως έπρεπε να μεταδοθεί προς όλους μέσα στο σύλλογο, όχι προς τα έξω, ότι ήταν ένας ρεαλιστικός στόχος. Ότι μπορεί να μην είναι το πρωτάθλημα, αλλά ένας τίτλος μένει. Είναι κάτι που στο τέλος της χρονιάς μένει, το είχα συζητήσει πολλές φορές με τον πρόεδρο και το σημαντικό ήταν ότι είχαμε δώσει και την κατεύθυνση μέσα στην ομάδα. Και με ομιλίες και με συζητήσεις, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τους είχαμε πει ότι η ομάδα πρέπει να πάρει το κύπελλο, γιατί ήταν κάτι σημαντικό που μπορούσαμε να το πετύχουμε".

- Με τον ΟΦΗ είχες φοβηθεί, είχες ανησυχήσει;

"Ήταν μια δύσκολη συγκυρία, γιατί ήταν στην κόψη του ξυραφιού".

- Αυτό το ματς είναι ίσως το μοναδικό σ’ αυτή την τριετία που ο Παναθηναϊκός είχε το "πρέπει να νικήσω" και τα κατάφερε. Ο τελικός, το ξέρεις, είναι κάτι διαφορετικό, η πίεση υπάρχει ούτως ή άλλως, Αυτή η ρεβάνς με τον ΟΦΗ και ίσως το 2-1 με τον Ολυμπιακό πέρυσι. Σε γενικές γραμμές είναι μια ομάδα που στην πίεση έχει αποδειχθεί ότι δεν είναι αποτελεσματική. Αυτό πού το αποδίδεις;

"Έχει να κάνει περισσότερο με το ψυχολογικό βάρος του αποτελέσματος που είναι πιο δύσκολο να το διαχειριστείς από το αγωνιστικό. Είναι το μέταλλο της ομάδας και κάθε παίκτη που καθορίζει πολλές φορές το αποτέλεσμα σε τέτοια ματς για να μπορέσουν να λειτουργήσουν υπό την πίεση. Να έχουν παίξει πολλά τέτοια ματς, να έχουν βιώσει την πίεση και τη διαχείρισή της".

- Αυτό ισχύει και για τον προπονητή;

"Ναι, βέβαια και για τον προπονητή, και για όλο τον οργανισμό. Είναι ακόμη καινούριος ο οργανισμός. Γι’ αυτό τη δεύτερη χρονιά που θα ήταν μεγαλύτερες οι απαιτήσεις, έπρεπε να μπουν στην ομάδα ποδοσφαιριστές που θα είχαν αυτό το μέταλλο".

Η ιστορία του Καραγκούνη και η αρχή της δεύτερης σεζόν

- Και αυτό γιατί δεν έγινε;

"Για πολλούς και διάφορους λόγους, δεν ήταν μόνο μία η αιτία. Για διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις. Εγώ επί παραδείγματι θεωρούσα ότι ο Καραγκούνης ήταν ζωτικής σημασίας το περυσινό καλοκαίρι για την ομάδα. Ήξερα την επίδραση που μπορεί να έχει ένας νικητής μέσα στα αποδυτήρια. Και δεν έχει να κάνει με το τι θα γινόταν την Κυριακή στο γήπεδο. Το σημαντικό με τον Γιώργο ήταν τι θα γινόταν όλη την εβδομάδα στο Κορωπί".

- Ο κόουτς ήταν σύμφωνος για την απόκτηση του Καραγκούνη;

"Ναι, βέβαια. Ο πρόεδρος ήταν εκείνος ο οποίος διαφώνησε και το σεβάστηκα τελικά γιατί μου είπε ότι ήταν προσωπικό το θέμα, όχι αγωνιστικό".

"Πριν κάνω εγώ την πρώτη επαφή με τον Γιώργο, είχα πάρει το πράσινο φως από τον πρόεδρο".

- Δεν είναι το άκρον άωτον του σουρεαλισμού να έχεις προσληφθεί στον Παναθηναϊκό μετά από πρόταση του Καραγκούνη στον Αλαφούζο και εν συνεχεία να απορρίπτει ο Αλαφούζος τη δική σου πρόταση για τον Καραγκούνη;

"Ε, μπορείς να το πεις και έτσι. Πρόσεξε όμως το σημαντικό. Πριν κάνω εγώ την πρώτη επαφή με τον Γιώργο, είχα πάρει το πράσινο φως από τον πρόεδρο. Και επειδή είχε προκύψει ένα προσωπικής φύσης θέμα μεταξύ τους, ενημέρωσα τον πρόεδρο για την πρόθεσή μου. Και τού είπα: "Σκέφτομαι να κάνω αυτό, γιατί έχω μιλήσει με τον προπονητή και σκεφτόμαστε να βάλουμε τέτοιο μέταλλο μέσα στην ομάδα". Και μου λέει "η ομάδα είναι πάνω απ΄ όλα Νίκο, από τη στιγμή που μου το λέτε εσείς, καν’ το".

- Και τελικά πώς χάλασε αυτή η μεταγραφή;

"Ξεκινώ τη συζήτηση με τον Γιώργο, μιλά και ο προπονητής με τον Καραγκούνη και ξαφνικά ένα πρωί με παίρνει τηλέφωνο ο πρόεδρος και μου λέει ‘με φέρνετε προ τετελεσμένου, εγώ δεν ήξερα’ και τέτοια. Και του λέω ‘μα δεν σας είπα ότι θα το προχωρήσουμε;’. Η απάντηση ήταν "είναι προσωπικό το θέμα, δεν θα μπορώ να έρχομαι στο Κορωπί". Είχαν γίνει συσκέψεις επί συσκέψεων για τον Γιώργο".

- Γιατί θεωρείς ότι τελικά άλλαξε γνώμη ο Αλαφούζος;

"Δεν το ξέρω. Του άλλαξαν γνώμη οι οπαδοί; Του φούσκωσε κάποιος τα μυαλά για το αγωνιστικό; Δεν μπορώ να ξέρω. Απλά όφειλα σε σεβαστώ το προσωπικό ζήτημα που μου είχε θέσει ο πρόεδρος και το γεγονός ότι ήταν μια αποκλειστικά προσωπική του υπόθεση, την οποία πήρε πάνω του. Ήταν πριν φύγει η εθνική για το Μουντιάλ".

Η αρχή της ρήξης, το δυστύχημα και η άρνηση για ενίσχυση

- Μετά το κλείσιμο αυτής της υπόθεσης τι συνέβη στα μεταγραφικά; Και καταλαβαίνεις πως δεν μπορώ να μην σε ρωτήσω για το τροχαίο δυστύχημα, και εσύ στη θέση μου το ίδιο θα έκανες…

"Μετά, μπήκαμε σε μια διαδικασία διαφορετικής προσέγγισης. Σίγουρα έπαιξε ρόλο ότι τον Μάιο και τον Ιούνιο εγώ ήμουν σε κατάσταση σοκ λόγω του δυστυχήματος και ακόμη δεν το έχω ξεπεράσει και δεν θα το ξεπεράσω ποτέ ως άνθρωπος. Είναι κάτι που θα το κουβαλάω πάντα. Είναι πολύ βαρύ, είναι κάτι προσωπικό. Κάτι πολύ πιο μεγάλο από το ποδόσφαιρο και από όλα. Όμως σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί δικαιολογία δική μου ή άλλοθι για ό,τι έγινε στην ομάδα. Είναι μια πραγματικότητα δική μου. Όταν είσαι "κομμάτια", δίνεις το χώρο και το δικαίωμα για να μπορέσουν να γίνουν από άλλους πράγματα για να προχωρήσει το κλαμπ. Και έγιναν. Αυτή ήταν η πραγματικότητα. Αλλά επαναλαμβάνω: δεν είναι δικαιολογία το δυστύχημα για μένα, διότι για κάθε παίκτη που ήρθε το καλοκαίρι του 2014, υπήρχε η σύμφωνη γνώμη μου.

Ασχέτως της ψυχολογικής μου κατάστασης. Δεν θέλω να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία, γιατί δεν είναι. Από την άλλη πλευρά, αποτελεί μια πραγματικότητα που δεν μπορώ να αναιρέσω, γιατί θα πω ψέματα".

- Πώς ήταν εκείνο το δίμηνο για τον Παναθηναϊκό;

"Δύσκολη, πολύ δύσκολη περίοδος και διαδικασία. Στο χειρότερο χρονικό σημείο για τις μεταγραφές. Είχαμε ξεκινήσει έναν προγραμματισμό, ξεκίνησαν να τρέχουν κάποια πράγματα…"

- Σε ποιες θέσεις είχατε προγραμματίσει να ενισχυθεί ο Παναθηναϊκός;

"Τερματοφύλακα, δεξιό μπακ, στόπερ ανάλογα με την υπόθεση Σίλντενφελντ, χαφ ανάλογα με την υπόθεση Αμπέντ, έναν επιπλέον μέσο και έναν επιθετικό υπό προϋποθέσεις".

- Για πες μας για την υπόθεση τερματοφύλακα…

"Είχαμε κάποια πράγματα στο μυαλό μας, είχαμε ένα πλάνο σε περίπτωση πώλησης του Καπίνο, οπότε ήμασταν έτοιμοι, είχαμε κάνει την προεργασία μας. Και όταν πωλήθηκε ο Καπίνο, δεν αργήσαμε να πάρουμε τον Στιλ, ήμασταν καλυμμένοι, δεν αργήσαμε".

- Πριν απ΄ αυτό, είχε ήδη αποκτηθεί ο Χρήστος Μπούρμπος.

"Ναι, είχαμε κλείσει τον Χρήστο. Για μένα είναι ξεκάθαρα θέμα ψυχολογικό του Χρήστου. Αυτό που έδειχνε τα προηγούμενα χρόνια συγκριτικά με αυτό που έδειξε στον Παναθηναϊκό δεν έχει καμία σχέση. Του το έχω πει. Και το είχα καταλάβει στην παρουσίασή του. Ήταν απολογητικός. Και του το είπα τότε, ‘μην είσαι απολογητικός’".

- Δεν μπόρεσε να κουβαλήσει το βάρος της φανέλας και των απαιτήσεων; Δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί στον ρυθμό της ομάδας, διότι δεν ήταν σε ομαδικές έντονες προπονήσεις από τον Απρίλιο με τον ΟΦΗ;

"Ναι, αυτό ισχύει, αλλά μόνο για την πρώτη σεζόν. Σίγουρα εκεί που πέσαμε έξω και οφείλω να το πω ήταν ότι δεν περιμέναμε ότι θα ήταν τόσο επηρεασμένος από την αποχή από τις προπονήσεις, επειδή για τον ΟΦΗ είχε τελειώσει η σεζόν από τον Απρίλιο. Χάθηκε πολύτιμος χρόνος τότε και λόγω της εκκρεμότητας με την προσφυγή του, κάτι για το οποίο δεν ευθυνόταν ο παίκτης. Αλλά και μέσα από τον σύλλογο, δεν νοείται στο πρώτο ματς του Μπούρμπου, στο ημίχρονο με τον Λεβαδειακό να ακούγεται από διοικητικό στέλεχος με πολύ σημαντική θέση η ατάκα ‘τι παίκτη πήραμε;’. Στο πρώτο ματς νέου παίκτη; Μετά από την πρώτη χρονιά που ήταν άκρως επιτυχημένη στα πάντα; Για μένα αυτό ήταν ένα ξεκάθαρο σημάδι για το τι πήγαινε να αλλάξει προς το χειρότερο βέβαια, τη δεύτερη σεζόν".

- Ποιο ήταν το πλάνο για τη θέση του στόπερ;

"Ήταν ίσως το μεγαλύτερο άγχος μου. Για μένα ήταν προτεραιότητα ο Σίλντενφελντ, έπρεπε να μείνει πάση θυσία. Αλλά δεν ξέραμε τι συμπεριφορά θα είχε η ομάδα του, δεν είχα καμία εμπιστοσύνη στην Ντιναμό Μόσχας από την εμπειρία μου στις διαπραγματεύσεις μαζί τους την προηγούμενη χρονιά. Είχαμε δύο – τρεις εναλλακτικές λύσεις. Είχαμε φέρει έναν στόπερ στην Αθήνα και είχα κάνει ένα ραντεβού στο Λονδίνο για έναν άλλο, δεν τα ήξερε κανένας. Ήταν δύο στόπερ σε κατάσταση αναμονής και έπρεπε να αποφασίσουμε. Είχαμε την προτεραιότητα για τον έναν εκ των δύο και εκείνες τις μέρες μας λέει ο Σίλντενφελντ και ο μάνατζέρ του ότι θα κάνουν τα πάντα για να πιέσουν και να μείνει σε εμάς. Βάζουμε στον πάγο τις άλλες περιπτώσεις και περιμένουμε τον Σίλντενφελντ. Ηταν μεγάλο ρίσκο γιατί τα δύο παιδιά βρήκαν ομάδα τις αμέσως επόμενες ημέρες, τους χάσαμε οριστικά και ακόμη δεν είχε ξεμπλέξει ο "Σίφο" με την Ντινάμο Μόσχας. Φοβόμουν μήπως μέναμε ξεκρέμαστοι. Τελικά όλα πήγαν καλά, θα θυμάμαι το άγχος μου, το ρίσκο να μείνουμε ξεκρέμαστοι. Τεράστιο".

- Θα μας πεις τους παίκτες;

"Όχι, δεν υπάρχει λόγος. Απλά σημειώνω ότι ήθελα τον "Σίφο", γιατί ήξερα και τι παίκτης είναι και τι χαρακτήρας είναι, από τη διάρκεια της πρώτης σεζόν. Ο Σίλντενφελντ τότε ανταποκρινόταν πλήρως και στις ποδοσφαιρικές απαιτήσεις και στο μπάτζετ μας για τους παίκτες της δικής του ποιότητας.

Ο Αμπέντ, ο Αλφάρο και ο Φορτούνης

- Για τη μεσαία γραμμή; Διότι είναι ο τομέας όπου σου καταλογίζεται ευθύνη από τον Αλαφούζο. Και για τον Αμπέντ και για την απώλεια του Φορτούνη. Για λανθασμένους χειρισμούς.

"Ένα – ένα. Αρχικά, θέλαμε τον Καραγκούνη και έναν επιπλέον χαφ. Τελειώνει το θέμα του Γιώργου. Πάμε στον Αμπέντ. Εγώ ήξερα από την αρχή, με το κριτήριό μου, τη διαίσθησή μου και τη γνώση για το πώς λειτουργεί η Νιούκαστλ, ότι δεν είχαμε ελπίδες. Ούτε για αγορά. Το έλεγα στις συσκέψεις. ‘Ναι, να εξαντλήσουμε τις πιθανότητες, αλλά να ξέρουμε ότι είναι ελάχιστες’. Μου έλεγαν ‘όχι, να το παλέψουμε’. Ο.Κ.

Ήξερα ότι με τις συμμετοχές, τα γκολ, τις ασίστ, την απόδοση του Μεχντί και τις ανάγκες της Νιούκαστλ, θα τον κρατούσαν. Δεν τους στοίχιζε τίποτα. Ο ατζέντης του άρχισε να μου λέει κάτι τρελά νούμερα και του είχα ξεκαθαρίσει ότι ‘και να δεχθεί η Νιούκαστλ να έρθει ο παίκτης στον Παναθηναϊκό, με αυτά που θέλεις, δεν υπάρχει περίπτωση’. Θα χαλούσαν οι ισορροπίες στα αποδυτήρια, κάτι πολύ σημαντικό που δεν φαίνεται προς τα έξω, αλλά αυτοί που γνωρίζουν, μπορούν να το καταλάβουν.

Δεν χειρίστηκα σωστά τι; Όταν φτάσαμε στο σημείο, επειδή το ήθελε ο πρόεδρος, να κάνουμε πρόταση που ήταν πολύ εκτός από τα οικονομικά δεδομένα μας; Όταν δεν ήμασταν ακόμη έτοιμοι για τέτοια ποσά; Ήξερα ότι δεν πρόκειται να το δεχθούν, γιατί είχα μιλήσει με τον Άλαν Πάρντιου και μου είχε ξεκαθαρίσει. ‘Νίκο, μην κάνεις τίποτα, δεν υπάρχει περίπτωση τώρα, άσε να δούμε πώς θα πάει ο παίκτης και αν θέλετε το συζητάμε ξανά τον Δεκέμβριο’. Πού ήταν ο κακός χειρισμός; Η Νιούκαστλ δεν πήγε καν στη διαδικασία. Στην πρόταση που κάναμε, δεν απάντησαν καν! Εγώ ήξερα ότι έτσι θα γίνει".

- Άρα, μετά τον Καραγκούνη, ήταν το θέμα του Αλφάρο και παράλληλα περιμένατε για τον Αμπέντ.

"Ναι, κάπως έτσι. Είχα πάει τον Μάρτιο στην Ισπανία να δω ένα ματς Μαγιόρκα – Ρεάλ Β’ για άλλο παίκτη και είχα βάλει τον Αλφάρο στο κάδρο. Είχε περίπου 200 ματς τα τελευταία πέντε χρόνια. Για να μπει στη λίστα μας ένας παίκτης υπήρχε κριτήριο μίνιμουμ συμμετοχών τα τελευταία πέντε χρόνια. Να έχει το 70% των συμμετοχών. Όχι τα τελευταία ένα – δύο χρόνια. Τα τελευταία πέντε! Για να ελαχιστοποιήσουμε το ρίσκο. Εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις για παιδιά που πήραμε μικρότερης ηλικίας. Όλοι ανεξαιρέτως οι παίκτες, ακόμη και ο Πέτριτς και ο Μπαϊράμι. Το λέω αυτό για τα κατά καιρούς γραφόμενα περί παικτών που 'κακώς' αποκτήθηκαν λόγω βεβαρημένου ιατρικού ιστορικού. Και αφού, βεβαίως, υπήρχε πάντα το πράσινο φως από τις εξετάσεις τους και το ιατρικό τιμ".

- Φάκελος "Φορτούνης"…

"Λοιπόν. Όταν κάνω την πρώτη επαφή με τον ατζέντη του, τον Πολ Κουτσολιάκο, μου λέει ‘Νίκο, δεν θα γυρίσει στην Ελλάδα ο παίκτης, θα μείνει στο εξωτερικό’. Του λέω ‘εντάξει, αλλά αν αλλάξετε γνώμη, θέλω να έχουμε το δικαίωμα να κάνουμε την πρότασή μας κι ας μας την απορρίψετε’. Μιλάω και με τον παίκτη και μου λέει ‘Κύριε Νίκο, θέλω να παίξω στο εξωτερικό, αλλά αν αλλάξουν τα πράγματα, θα μιλήσουμε’. Περνάει ο καιρός, ξαναρωτάω τον Πολ. Μου λέει ‘Νίκο, δεν έχει αλλάξει κάτι, αλλά και να αλλάξει, με τα δικά σας οικονομικά δεδομένα, δεν θα γίνει κάτι’. Του λέω ‘Πολ, επιτρέψτε μας να κάνουμε την πρότασή μας και αν θέλετε, μην την κάνετε δεκτή’. Και κάποια στιγμή, ήμασταν για προετοιμασία στην Πολωνία, μαθαίνω ότι ο Φορτούνης παίρνει τηλέφωνα παίκτες και τους ρωτάει για οικονομικής φύσης ζητήματα". Ε, όταν εγώ καταλαβαίνω ότι ένα παιδί 22 χρονών ενδιαφέρεται περισσότερο για το οικονομικό σκέλος, αρχίζω και κάνω άλλες σκέψεις.

Σ' αυτή την ηλικία, προτεραιότητα για τον παίκτη πρέπει να είναι η προοπτική και η εξέλιξη, όχι τα χρήματα

Σκέφτομαι ότι αν και εφόσον θελήσει να έρθει στον Παναθηναϊκό, και μπει με αυτά τα οικονομικά δεδομένα στην ομάδα, το χάνουμε το παιχνίδι. Όποιο αγωνιστικό όφελος κι αν έχεις. Γιατί όταν την προηγούμενη χρονιά έχεις ταβάνι με συγκεκριμένα συμβόλαια και ο νέος παίκτης υπερβεί αυτό το ταβάνι χωρίς να μπορεί η έως τώρα καριέρα του να υποστηρίξει την αμοιβή του, χαλάει η ισορροπία. Γιατί εκτός όλων των άλλων έπρεπε να κάνουμε και ανανεώσεις, να αποδώσουμε δικαιοσύνη, να επιβραβεύσουμε κάποια παιδιά που είχαν προσφέρει περισσότερα απ’ όσα αντιστοιχούσαν στην αμοιβή τους. Πάντα μέσα στο πλαίσιο του μπάτζετ μας και των οικονομικών μας δυνατοτήτων. Πρέπει να καταλάβεις κάτι. Κάθε ευρώ που ξοδεύαμε, ένιωθα να το βγάζω από την τσέπη μου. Και για κάθε ευρώ που εξοικονομούσαμε, ένιωθα το ίδιο!.

- Του Ζέκα ήταν η πρώτη ανανέωση αν θυμάμαι καλά…

"Ναι, ήταν το πρώτο που έκανα όταν επέστρεψα από το δυστύχημα. Πήγα στην Πορτογαλία να τον κλείσω εκεί. Ε, όταν λοιπόν πάω εκεί, λέω στον Κάρλος ‘είμαστε πολύ ευχαριστημένοι από την προσφορά σου, θέλουμε να σε επιβραβεύσουμε αλλά μέχρι εκεί μπορούμε να φτάσουμε’, δεν είναι δυνατόν, δεν γίνεται, είναι τρέλα να πάω να δώσω στον Φορτούνη το ίδιο συμβόλαιο με τον Ζέκα. Θα βούλιαζε το πλοίο μετά! Παρ’ όλα αυτά, και παρά την αντίθετη άποψή μου, επειδή θα ήταν μια χρήσιμη αγωνιστικά κίνηση και θα είχε και θετικό αντίκτυπο στον κόσμο, δεν την αφήνουμε την υπόθεση Φορτούνη. Την τρέχουμε, την παρακολουθούμε. Και φτάνουμε στο σημείο να πω στον Κουτσολιάκο ‘Πολ, εμείς είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε μια υπέρβαση για τα δεδομένα μας’. Ε, ήταν οι μέρες που βγαίνει ότι τον θέλει ο ΠΑΟΚ, κατεβαίνει ο μικρός να έρθει στην Ελλάδα και πάει στον Ολυμπιακό τη μέρα που λέει ο ΠΑΟΚ ‘αποσυρόμαστε, δεν μπαίνουμε σε πλειστηριασμό’. Ενώ ήδη είχε συμφωνήσει ο παίκτης με τον Ολυμπιακό. Το συνολικό κόστος για την πρώτη σεζόν του Φορτούνη, μαζί με την αμοιβή του μάνατζέρ του, έφτανε σε δυσθεώρητο για τον Παναθηναϊκό νούμερο.

"Πού ήταν ο κακός χειρισμός; Η Νιούκαστλ δεν πήγε καν στη διαδικασία. Στην πρόταση που κάναμε επειδή το ήθελε ο πρόεδρος, δεν απάντησαν καν!".

Κάναμε πρόταση στην ομάδα και δεν μας απάντησε καν! Τις ημέρες που ο πρόεδρος είχε ‘τρελαθεί’ και ήθελε να πάρουμε τον παίκτη. Δεν μας απάντησε η ομάδα του. Όλα αυτά είναι αλήθεια. Ε, πες μου πού έχω κάνει λάθος. Που για μένα και το ξεκαθαρίζω, με αυτά τα χρήματα, με αυτή τη στάση από τον παίκτη και τον μάνατζέρ του, με όλα αυτά τα δεδομένα, αυτή η κίνηση δεν ήταν ενδεδειγμένη. Για μένα. Παρόλα αυτά ο σύλλογος κινήθηκε, αλλά επικοινωνιακά δεν μπορείς να μπεις ακόμη σε διαδικασία ανοιχτής μάχης και πλειστηριασμού σε μεγέθη που δεν μπορείς ως κλαμπ να το υποστηρίξεις οικονομικά. Γι’ αυτό πάντα ήθελα και προσπαθούσα να μην γίνονται γνωστές οι κινήσεις μας. Γιατί ήξερα ότι αν βγούμε στην ανοιχτή θάλασσα, δεν θα μπορέσουμε να κολυμπήσουμε. Έπρεπε όλα να γίνονται υπό άκρα μυστικότητα γιατί αυτό ήταν προς μεγάλο και ουσιαστικό όφελος του συλλόγου".

- Πάμε στο πιο σημαντικό για μένα. Γιατί μετά τον Αλφάρο και τον αποκλεισμό από τη Σταντάρ Λιέγης δεν ενισχύθηκε η ομάδα, ενώ εσύ ήθελες παίκτες;

"Για εμάς ο Αλφάρο θα ήταν καλή περίπτωση. Βγαίνει από τις εξετάσεις το θέμα με τον χιαστό, πρόβλημα το οποίο δεν τον είχε εμποδίσει να κάνει δεκάδες ματς τα προηγούμενα χρόνια. Ήταν μια πολύ δύσκολη βραδιά εκείνη των εξετάσεων. Πήρα έναν – δυο δικούς μου ανθρώπους στη Μαγιόρκα, εξακρίβωσα κάποια πράγματα, έμαθα ότι όντως είχε παίξει σε φιλικά και είχε πάρει μέρος στην προετοιμασία. Γιατί η αμφιβολία μου ήταν μην έχει συμβεί κάτι μετά τον Μάρτιο, όταν τον είχα δει. Συζητήσαμε, συμφωνήσαμε, βάλαμε ρήτρες στο συμβόλαιο, αλλά τελικά ο παίκτης απορρίφθηκε. Αν και το ρίσκο το οικονομικό, θα ήταν μικρό".

- Ναι, αλλά δεν έπαιξε μετά, αποδείχθηκε ότι θα ήταν σφάλμα αυτή η μεταγραφή.

"Ναι, ναι, σίγουρα αυτό είναι που αποδείχθηκε. Θα ήταν λάθος μας. Αν και ο λόγος που δεν αγωνίστηκε δεν ήταν ο χιαστός. Άλλο πρόβλημα προέκυψε με τραυματισμό".

- Αρα, ο ΠΑΟ είχε αποκτήσει Στιλ, Μπούρμπο, Μπούι, περίμενε τον Αμπέντ και έψαχνε τουλάχιστον έναν μέσο και ίσως έναν επιθετικό".

"Το μεγαλύτερο λάθος και το μεγαλύτερο σημείο τριβής μεταξύ εμού και του προπονητή ήταν το εξής. Όταν κάνεις έναν μεταγραφικό σχεδιασμό, αυτός δεν αλλάζει από ένα – δυο ματς. Οι ποδοσφαιρικές ανάγκες δεν γεννιούνται από μια ήττα, ούτε πεθαίνουν μέσα από μια νίκη, και το αντίστροφο. Είναι δεδομένες. Χρειαζόμασταν, λοιπόν, έναν παίκτη με τα χαρακτηριστικά του Αλφάρο. Πριν από τα ματς με τη Σταντάρ ήρθε ο Αλφάρο και έγινε ό,τι έγινε.

Μετά τα ματς με τη Σταντάρ, εγώ επέμενα ότι έπρεπε να πάρουμε παίκτη. Όχι γιατί το έλεγα εγώ. Γιατί το είχαμε συμφωνήσει και το είχαμε εγκρίνει όλοι μας, στον αρχικό μεταγραφικό σχεδιασμό. Εκεί, λοιπόν, ήμουν κάθετα αντίθετος με τον προπονητή, αυτό που γινόταν ήταν κατάλυση της ποδοσφαιρικής λογικής. Εκεί αντιλήφθηκα ότι πια δεν ήμασταν ‘ένα’. Αντιλήφθηκα ότι ο προπονητής με τον πρόεδρο ήταν ένα πράγμα και εγώ ήμουν απέναντι.

"Όσο σθένος και ανδρεία έδειξε ο Αλαφούζος όταν με προσέλαβε και εν συνεχεία μετά το επεισόδιο με τους οπαδούς όταν πιεζόταν, τόσο δεν το έδειξε στο τέλος"

Είχα δει ήδη την αλλαγή συμπεριφοράς σε κάποια άλλα θέματα και τότε σκέφτηκα να αποχωρήσω, λόγω της άρνησης για ενίσχυση της ομάδας στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Γιατί είχαμε κάνει ένα συγκεκριμένο πλάνο, δεν το είχαμε υλοποιήσει και άλλαξε. Ναι, αποκλειστήκαμε από τη Σταντάρ μετά από δυο κατά τη γνώμη μου πολύ ανταγωνιστικές εμφανίσεις και μετά λέμε ότι δεν χρειαζόμαστε παίκτη; Πώς δεν χρειαζόμαστε παίκτη; Δεν θέλαμε τον Αλφάρο; Δεν θέλαμε τον Αμπέντ; Δεν είχαμε φιλοδοξία να πάμε καλά στο Europa League;"

- Και τότε βγαίνει προς τα έξω το περίφημο "θα κλείσουμε το δρόμο στα νέα παιδιά", με το οποίο όλοι καταλάβαμε τι είχε γίνει, όπως όλοι είχαμε καταλάβει και τη διαφωνία, διότι μαθαίναμε ότι εσύ έψαχνες για παίκτη, μιλούσαμε με μάνατζερς, ξέραμε ότι γίνονταν προτάσεις και τις εξέταζες.

"Οι απαιτήσεις ήταν αυξημένες πια. Και όταν θες να πας παρακάτω, πρέπει να αυξήσεις και τον συναγωνισμό μέσα στην ομάδα. Είχαμε και περισσότερα ματς και μεγαλύτερες απαιτήσεις. Με το ίδιο οπλοστάσιο να πας σε περισσότερες και πιο δύσκολες μάχες με μεγαλύτερους στόχους; Δεν γίνεται! Ήταν κατάλυση της ποδοσφαιρικής λογικής. Στο λέω, τότε σκέφτηκα πάρα πολύ σοβαρά να παραιτηθώ".

- Και γιατί δεν παραιτήθηκες;

"Μίλησα με τον Γιάννη Σαμαρά και με τον Δημήτρη Σαραβάκο που για μένα είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος του στην ομάδα, αν και αθόρυβος. Είναι καταλύτες αυτοί οι δυο άνθρωποι, λένε αποστασιοποιημένα την άποψή τους για δυο διαφορετικές τότε εσωτερικές κατευθύνσεις που είχαμε. Μπήκα στη σκέψη της παραίτησης γιατί είχα συνειδητοποιήσει πια ότι δεν λειτουργούσαμε όπως λειτουργούσαμε την προηγούμενη σεζόν. Αυτό ήταν το θέμα".

Προπονητής και πρόεδρος ήταν 'ένα' και εγώ απέναντι

- Ήταν τότε, λοιπόν, που κατέληξες ότι έχουν αλλάξει πολλά; Τότε που διαλύθηκαν οι όποιες αμφιβολίες σου περί του αντίθετου, παρότι είχες ήδη κάποιες ενδείξεις;

"Ναι, ακριβώς. Είχα βέβαια και ένα δυνατό περιστατικό από την αρχή της σεζόν, που αφορούσε στη στελέχωση του ποδοσφαιρικού τμήματος για το ιατρικό τιμ. Ήταν επίσης ένα τεράστιο ζήτημα για μένα και ειλικρινά θα είχα φύγει από τότε αν δεν άλλαζαν τα πράγματα. Ήταν τόσο δυνατά στοιχειοθετημένη η ανάγκη αυτή από όλες τις πλευρές, που αν δεν γινόταν η αλλαγή, θα έφευγα. Είχαμε την ίδια άποψη ο κόουτς, εγώ, οι παίκτες, όλοι".

- Και οι παίκτες;

"Στο τέλος της σεζόν τους δόθηκε η δυνατότητα να γράψουν ανώνυμα σε μια λευκή κόλλα χαρτί τι θα ήθελαν να βελτιώσουμε στην ομάδα. Οι περισσότεροι είχαν αναφέρει το ιατρικό τιμ και το γυμναστήριο.

Και τους είπα ‘φεύγοντας από εδώ τώρα στο τέλος της σεζόν, αυτά που ζητήσατε, στο μέτρο του δυνατού θα τα κάνουμε την επόμενη σεζόν’. Τους το είπα και το κάναμε. Γιατί όταν θες να έχεις απαιτήσεις, πρέπει να είσαι και εσύ σωστός και αληθινός απέναντι στον ποδοσφαιριστή. Οφείλεις να δίνεις τη δυνατότητα και στους ποδοσφαιριστές να σου πουν την άποψή τους για τη βελτίωση της ομάδας".

Μπορεί ο κόουτς να θέλει το κεφάλι του πιο ήσυχο χωρίς μεταγραφές

- Και τι συνέβη με το θέμα του ιατρικού τιμ που σου δημιούργησε πρόβλημα;

"Εκεί ήταν το πρώτο σοκ του καλοκαιριού για μένα. Διότι δημιουργήθηκαν κάποιες καταστάσεις που άρχισα να ‘αδειάζω’ και αυτό το ξέρουν μέσα στο σύλλογο. Τελικά έγινε η αλλαγή, με την πρόσληψη του Νίκου Τζουρούδη, μέσα από χίλια κύματα".

- Ο κόουτς τότε ήταν σύμφωνος;

"Ναι, στην αρχή βέβαια. Αφού είχε πρόβλημα με την προηγούμενη κατάσταση. Αλλά μετά είπε ‘να δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία’. Δεν είναι δυνατόν όταν μου αναφέρεις ως βασική δυσλειτουργία στο ποδοσφαιρικό τμήμα το ιατρικό τιμ και μου λες ‘πρέπει να το αλλάξουμε’, να έρχεσαι μετά και να αλλάζεις γνώμη".

- Θεωρείς ότι βασικά το πρόβλημα με την αλλαγή στο ιατρικό τιμ το είχε ο πρόεδρος;

"Δεν το γνωρίζω, αλλά σίγουρα η αλλαγή ήταν επιβεβλημένη".

- Γυρίζουμε στις μεταγραφές. Τότε είχα μάθει σίγουρα για τον Καζάνικλιτς της Φούλαμ και ότι είχες ακόμη δυο περιπτώσεις μέσων. Μετά τον Αλφάρο και τη Σταντάρ εννοώ.

"Ήταν του Καζάνικλιτς, ήταν και άλλες πολλές περιπτώσεις. Δεν θέλω να λέω ονόματα, δεν είναι αυτή η ουσία. Και ερχόταν η αντίθετη πλευρά και μου έλεγε “Όχι”, γιατί αποκλειστήκαμε. Θα συνεχίσουμε έτσι". Το ξαναλέω, για μένα αυτό ήταν κατάλυση της ποδοσφαιρικής λογικής".

- Αυτό το αποδίδεις στο ότι ο Αναστασίου φοβήθηκε τη διαχείριση στα αποδυτήρια με επιπρόσθετες μεταγραφές ή στο ότι αν ο Παναθηναϊκός αποκτούσε έναν – δύο παίκτες, θα είχαν γεννηθεί προσδοκίες για τίτλο;

"Μάλλον το πρώτο. Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι άλλο".

- Και μετά είχες πει το "είναι ο πρώτος προπονητής που δεν μου ζητά μεταγραφές".

"Τι να πω τώρα… Δεν θέλω να μπούμε σε διαδικασία δημόσιων διαξιφισμών. Σημειώνω απλά ότι ένας προπονητής μπορεί να μην θέλει μεταγραφές για να μπορεί να έχει γενικά πιο ήσυχο το κεφάλι του. Είναι η άλλη όψη του νομίσματος απ αυτό που είχε πει δημόσια ο προπονητής, ότι τον θεωρούσα τον πρώτο που δεν ζητά μεταγραφές".

- Και τελικά μένει ο Παναθηναϊκός με μοναδικό καινούριο χαφ τον Ουασίμ Μπούι…

"Για μένα ο Ουασίμ όπως και ο Μπερίσα ήταν συμπληρωματικοί. Έπρεπε να είναι συμπληρωματικοί παίκτες στο ρόστερ. Ο Μπερίσα ήταν κάτι αντίστοιχο με τον Μπαλμπόα της προηγούμενης σεζόν. Επειδή υπήρχε λειψανδρία και στην ακαδημία μας και γενικά στο ελληνικό ποδόσφαιρο στους επιθετικούς, ήταν δυο στοιχήματα που δεν θα μας κόστιζαν. Κι αν μας έβγαιναν, καλώς ας μας έβγαιναν".

Ο πρόεδρος ήταν διατεθειμένος να κάνει μια μεταγραφή 'μπαμ', αλλά ήμουν αντίθετος.

- Άρα το περυσινό καλοκαίρι υπήρξε τελικά ένα κομμάτι του μπάτζετ το οποίο έμεινε στο συρτάρι και δεν χρησιμοποιήθηκε;

"Κοίτα, ο πρόεδρος είχε πει από την αρχή ότι ήταν διατεθειμένος να κάνει μια μεταγραφή με αρκετά χρήματα, να κάνει μια υπέρβαση. Εγώ του έλεγα ότι η ομάδα χρειάζεται οπωσδήποτε ενίσχυση, αλλά το βασικό ήταν να διατηρηθεί και η συνοχή της. Και ότι πιθανώς ένας παίκτης που θα έρθει με πολύ περισσότερα χρήματα, δεν θα μας κάνει τη διαφορά. Και ότι υπήρχε ο κίνδυνος με την απόκτηση ενός παίκτη με πολλά χρήματα ή ενός παίκτη – "όνομα", να διαταραχθούν οι ισορροπίες και να χαλάσει η δομή που είχαμε στήσει.

Γιατί είχαμε στήσει μια ομάδα με πολύ συγκεκριμένα στεγανά και προϋποθέσεις. Του έλεγα ότι πρέπει να ενισχυθούμε, αλλά με παίκτες που θα έχουν την ίδια νοοτροπία με αυτούς που είχαν ήδη μπει στην ομάδα. Να τους πείσουμε ότι κάτι καλό γίνεται στον Παναθηναϊκό και θα μπορέσουμε να προοδεύσουμε και ως κλαμπ και εκείνοι ατομικά. Ήμουν σύμφωνος στο να κάνουμε μεταγραφές 1-2 παικτών με μέταλλο και πείρα και άλλων που θα ήταν του ίδιου τύπου όπως την προηγούμενη σεζόν, όχι όμως για ‘μπαμ’".

- Δηλαδή ήταν διατεθειμένος ο Αλαφούζος να πάρει έναν "Εσιέν", ας το πούμε έτσι, από πέρυσι…

"Ήταν διατεθειμένος να δώσει ένα συμβόλαιο με παραπάνω χρήματα αρκετά από τα όρια που είχαμε θέσει. Μια οικονομική υπέρβαση για τα δικά μας οικονομικά δεδομένα. Και του είπα ότι δεν θα έχει όφελος αυτό όσο νόμιζε. Ότι δεν πρέπει να παραβούμε τις αρχές που είχαμε θέσει, γιατί θα το βρούμε μπροστά μας μετά. Ότι ήταν πολύ πιο σημαντικό για την ομάδα να διατηρήσει το στήσιμο που είχαμε κάνει την πρώτη σεζόν και θα βρεθούν οι παίκτες που θα βοηθήσουν και θα μας στηρίξουν καλύτερα, με λιγότερα χρήματα".

- Άρα, αρχικά ο Αλαφούζος μετά τον αποκλεισμό από τη Σταντάρ ήθελε την ενίσχυση της ομάδας προτού πει ότι "ο προπονητής αποφάσισε να δώσουμε περισσότερο χρόνο στα νέα παιδιά".

"Ναι, ήταν πολύ ζεστός ο Αλαφούζος. Και πηγαίναμε και προς τη λήξη της μεταγραφικής περιόδου και πλέον υπήρχαν πολλοί παίκτες διαθέσιμοι και σε καλές τιμές. Υπήρχε πάντα και η πίεση του χρόνου. Λέγατε πολλές φορές την πρώτη σεζόν ‘γιατί άργησε για τον Φιγκερόα’ επί παραδείγματι. Η΄ πόσο καιρό μας πήρε για να κλείσει η μεταγραφή του Πράνιτς. Γιατί πολύ απλά το κόστος του Φιγκερόα αν τον παίρναμε από την πρώτη συζήτηση αποδείχθηκε τελικά ότι θα ήταν διπλάσιο από αυτό που πληρώσαμε στο τέλος, όταν τον πήραμε!

Εμείς σκεφτόμασταν το κάθε ευρώ. Το κάθε ευρώ! Και έπρεπε σε ορισμένες περιπτώσεις να παίξουμε και ένα παιχνίδι υπομονής. Η Σπόρτινγκ Λισσαβώνας ζητούσε στην αρχή 1 εκατ. ευρώ για τον Πράνιτς. Μετά ζητούσε 700.000 ευρώ και τον Καπίνο. Και στο τέλος τον πήραμε με "μηδέν"! Αυτό ήταν μια ξεκάθαρη κατεύθυνση και πολιτική που είχαμε από την αρχή. Είναι ουτοπία να πηγαίνεις πολύ γρήγορα να κάνεις μεταγραφές όταν πρέπει να τηρήσεις πολύ συγκεκριμένο οικονομικό πλάνο με περιορισμένο μπάτζετ".

- Μα, αυτό το κάνουν πολλές φορές και ομάδες που έχουν μπόλικο χρήμα…

"Σωστό. Αλλά και λόγω του χαρακτήρα μου, το κάθε ευρώ που ξοδεύαμε ένιωθα ότι έβγαινε από την τσέπη μου, όχι από την τσέπη του Παναθηναϊκού ή του προέδρου. Αυτή την ταύτιση είχα! Και ακόμη όταν έβλεπα ότι ο πρόεδρος πιθανόν μέσα στην καλώς εννοούμενη τρέλα του για την ομάδα ήθελε να το ξεπεράσει, εγώ ήμουν υποχρεωμένος από τη θέση μου να του πω κάποια πράγματα, όφειλα να προσπαθήσω να τον προσγειώσω στο οικονομικό θέμα. Αυτή ήταν η λογική μου. Μπορεί να ήταν και λανθασμένη, αλλά έτσι έπραξα".

Γι' αυτό δεν παραιτήθηκα

Επανέρχομαι. Θα ήθελες να μας πεις τους δύο βασικούς υποψήφιους τότε για τη θέση του… Αλφάρο, αφού λες ότι υπήρχαν αρκετές περιπτώσεις;

"Όχι, δεν θέλω, επαναλαμβάνω δεν είναι αυτό το θέμα. Ο,τι έγινε, έγινε".

Και μετά απ΄ όλα αυτά, εφόσον λες ότι είχε καταλυθεί η ποδοσφαιρική λογική και έβλεπες πως είχαν αλλάξει πολλά στη σχέση σου με Αλαφούζο και Αναστασίου, ότι δεν ήσασταν πια "ένα", γιατί έμεινες;

"Το πρώτο ήταν με το ιατρικό τιμ. Το δεύτερο ήταν τι έγινε με τον Αλφάρο και κυρίως μετά, όταν δεν ενισχυθήκαμε. Μίλησα με τον Σαμαρά και τον Σαραβάκο, το ξανασκέφτηκα πολύ μόνος μου. Κατέληξα στο ότι ήταν ίσως εγωιστικό να θέλω να γίνεται αυτό που πρεσβεύω εγώ κι ας είχα αναλάβει αυτή τη δουλειά με συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τον Αλαφούζο προς εμένα για τα καθήκοντά μου, για αυτά που πρέπει να αποφασίζω και για τους ξεκάθαρους ρόλους στην ομάδα. Σκέφτηκα να δώσω χρόνο και να δω πως θα κυλήσουν τα πράγματα. Είπα μέσα μου "ΟΚ θα μείνω, θα το παλέψω, θα συνεχίζω να υποστηρίζω αυτά που πιστεύω και ανάλογα με την αντιμετώπιση που θα έχω στη συνέχεια, θα δούμε τι θα γίνει".

Αρχίζει η χρονιά, λοιπόν, με τον τραυματισμό του Μπεργκ…

"Άλλο αυτό. Εκεί είπα ότι πρέπει να πάρουμε έναν παίκτη που από τη μια πλευρά θα μπορεί να παίξει όσο έλειπε ο Μάρκους και από την άλλη δεν θα έχει πρόβλημα όταν θα γύριζε ο Μπεργκ, γιατί μπορούσε να παίξει και ως εξτρέμ. Και τον βρήκαμε και μπορούσαμε να τον πάρουμε. Διεθνή. Ξεκινήσαμε τη διαδικασία και μετά "κόπηκε" και αυτή η μεταγραφή. Καταλαβαίνεις ότι ήταν… απανωτά τα χτυπήματα".

Είχαμε πει να μην μπλεχθούν οι ρόλοι με τον Φύσσα

- Ο Τάκης Φύσσας σ’ αυτά τα θέματα ήταν περισσότερο της δικής σου άποψης, υπέρ της ενίσχυσης της ομάδας, ή κρατούσε περισσότερο ουδέτερη στάση;

"Περισσότερο ουδετερότητα".

- Πώς θα περιέγραφες τη σχέση σου με τον Φύσσα;

"Όταν είχε γίνει η πρόσληψη του Τάκη, ο πρόεδρος μου είχε πει πως ήθελε να αντικαταστήσει ουσιαστικά τον ίδιο, διότι δεν μπορούσε πλέον να ανταποκριθεί σε όλες τις υποχρεώσεις του. Και του λέω ‘τον Τάκη τον γνωρίζω, δεν έχω κανένα πρόβλημα, αρκεί να είναι διακριτοί οι ρόλοι’. Ότι το κομμάτι των μεταγραφών είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του κόουτς και δική μου. Και ότι ο Τάκης δεν έπρεπε να μπει σ’ αυτό το σκέλος, γιατί θα μπερδεύονταν οι ρόλοι. Και μου λέει ο πρόεδρος "ναι" και είχε ξεκαθαριστεί και με τον Τάκη και αυτό έπρεπε να βγει και προς τα έξω".

- Εμείς τότε, πάντως, όταν είχε προσληφθεί ο Φύσσας, θεωρούσαμε πως ήταν η αρχή του τέλους για τον Νταμπίζα.

"Μα, ναι, κατανοητό. Κοίτα, εγώ είχα πει στον πρόεδρο ότι εκείνος είναι η κεφαλή του συλλόγου. Δική του απόφαση ήταν πώς θα δομήσει το οργανόγραμμα. Αν εσείς θέλετε έναν διευθυντή ποδοσφαίρου για να πάρει το βάρος από πάνω σας επειδή έχετε αυξημένες υποχρεώσεις, κανένα πρόβλημα. Αλλά δεν πρέπει να μπλεχθούν οι ρόλοι. Αυτό είχα πει τότε στον πρόεδρο".

- Και τελικά θεωρείς ότι μπλέχθηκαν οι ρόλοι;

"Δεν έγινε κάτι φοβερό, δεν έγινε κάποια έκρηξη, κάποιος τρομερός καυγάς, όχι μην φανταστείς κάτι τέτοιο. Αλλά θεωρώ ότι είναι δύσκολο να λειτουργήσει έτσι το μοντέλο. Μπορεί πάλι να κάνω λάθος ή να φταίω και εγώ, δεν ξέρω τώρα πώς είναι τα πράγματα με τα παιδιά. Αλλά είναι δύσκολο".

- Μετά την πρόσληψη του Φύσσα, εσύ τον αντιμετώπιζες στα καθήκοντά σου όπως τον Αλαφούζο;

"Εγώ λειτουργούσα με βάση το νέο οργανόγραμμα. Ενημέρωνα τον Τάκη για όλα, όπως ενημέρωνα τον πρόεδρο".

Γι' αυτούς τους λόγους αποφάσισα να μιλήσω τώρα

- Ωπ! Η "μαγική" λέξη. "Επικοινωνία". Αυτό που σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΑΕ, έλειπε από τη μεταξύ σας σχέση.

"Κοίτα. Εγώ δεν ήθελα να μιλήσω ποτέ δημοσίως αφού έφυγα από τον Παναθηναϊκό. Δεν είναι το στιλ μου, του χαρακτήρα μου. Δεν ήθελα να μπω σε αυτή τη διαδικασία. Είχα πάρει μια απόφαση, ότι δεν θα μιλήσω και ό,τι έγινε, έγινε".

- Και σε ενόχλησε ότι ο Αλαφούζος μίλησε δημοσίως για σένα. Το καταλαβαίνω. Να σου πως κάτι; Δεν νομίζω ότι και εκείνος το ήθελε. Υποχρεώθηκε να απαντήσει σε σχετικές ερωτήσεις, σε εφ’ όλης της ύλης συνεντεύξεις του. Δεν βγήκε να πει ότι ο "Νταμπίζας εκείνο και το άλλο", να μιλήσει αποκλειστικά για σένα. Και μάλιστα έχει πει και πολλά καλά λόγια…

"Όταν βγαίνει ο πρόεδρος και λέει όχι μία, αλλά δύο και τρεις φορές ‘δεν είχα καλή επικοινωνία με τον Νίκο και ο Νίκος λειτουργούσε αυτόνομα’, εγώ βγαίνω από τον ρόλο του τεχνικού διευθυντή και μπαίνω στο ρόλο όλων των άλλων. Και ακούω τον Αλαφούζο να λέει αυτά τα πράγματα και να τα επαναλαμβάνει δυο και τρεις φορές σε συνεντεύξεις του. Και μπαίνω στη θέση εκείνου που ακούει ή διαβάζει τον πρόεδρο. Και σκέφτομαι ως ακροατής ότι ξαφνικά στο προπονητικό κέντρο εμφανίζονταν ποδοσφαιριστές που ο προπονητής και ο πρόεδρος δεν ήξεραν! Γιατί μπήκε στο κάδρο και ο προπονητής, ότι εγώ τους έφερνα προ τετελεσμένου! Αυτό είναι προσβλητικό για τον σύλλογο πρώτα και για μένα προσωπικά δευτερευόντως. Δηλαδή είναι δυνατόν ο Παναθηναϊκός να έχει τεχνικό διευθυντή που θα λειτουργεί αυτόνομα και δεν θα ενημερώνει τον πρόεδρο; Είναι δυνατόν;".

- Τότε γιατί πιστεύεις ότι το είπε ο Αλαφούζος; Μήπως η λέξη "επικοινωνία" σήμαινε κάτι διαφορετικό για εκείνον και κάτι διαφορετικό για σένα; Μήπως το είπε γιατί κάπως έπρεπε να στοιχειοθετήσει την απόλυσή σου; Κάτι έπρεπε να απαντήσει και αυτό ίσως να του φάνηκε πιο "εύηχο";

"Δεν ξέρω, ειλικρινά δεν ξέρω. Καταλαβαίνω απόλυτα ότι έπρεπε να αιτιολογήσει, το είπα και στην γραπτή ανακοίνωσή μου τότε. Αλλά από το να δοθούν κάποιοι λόγοι του διαζυγίου στη δημοσιότητα μέχρι του σημείου να τονίζεται επανειλημμένως ότι δεν υπήρχε ενημέρωση, είναι σαν να δίνεται η εικόνα ότι εγώ έφερνα παίκτες για τους οποίους δεν ήταν ενήμεροι ο κόουτς και ο πρόεδρος!".

- Θα μπορούσες να κάνεις ενδεχομένως κάποιους συμβιβασμούς; Αφού ήξερες και ξέρουμε όλοι μας πως αυτός είναι ο χαρακτήρας του Αλαφούζου, θέλει να μιλά με όλους πολύ μέσα στην ομάδα…

"Όσες φορές ο πρόεδρος μου ζήτησε ενημέρωση, πάντα μα πάντα την είχε. Πάντα! Και επειδή είχε πει ‘μερικές φορές δεν ξέραμε τι γινόταν στις μεταγραφές’, θα σου πω τι γινόταν. Ήταν ενήμερος και γραπτώς! Πρόσεξε, αυτό είναι θέμα ηθικής για μένα, που είμαι κάθετος, αδιαπραγμάτευτος, πες το όπως θες. Λοιπόν, ο σύλλογος για κάθε διαπραγμάτευση με μάνατζερ ή παίκτη υιοθέτησε ένα διαφορετικό μοντέλο συγκριτικά με το τι γινόταν πριν. Είτε επρόκειτο για αποχώρηση παίκτη, είτε για μεταγραφή. Όλα αυτά γίνονταν γραπτώς. Είτε για πώληση, είτε για αγορά. Και όλα αυτά, μα όλα αυτά, είναι στο γραφείο του προέδρου, σε έναν φάκελο.

Τι θα πω εγώ τώρα σε εσένα ή τι θα πει ο πρόεδρος σε κάποιον άλλο συνάδελφό σου σε συνέντευξη μπορεί να είναι δυο διαφορετικές απόψεις, ΟΚ. Τα γραπτά, όμως, μένουν. Και είναι εκεί. Είναι αυτό ένα πλεονέκτημα της γραπτής επικοινωνίας. Και επειδή το είχα στο μυαλό μου από την αρχή αυτό το μοντέλο γιατί ήθελα να είμαι πολύ καθαρός σε θέματα ηθικής, για κάθε υπόθεση σε διαπραγμάτευση συμβολαίου, όλα ήταν γραπτά".

- Θα συνεχίσεις να το κάνεις αυτό αν προσληφθείς σε άλλο σύλλογο;

"Ναι, ναι. Και αυτό ήταν ένα από τα πρώτα πράγματα που είπα στους ανθρώπους του ΑΠΟΕΛ όταν είχα πάει να συζητήσουμε, μετά τον Παναθηναϊκό. Γιατί μου είπαν κάποια στιγμή ‘δεν έχεις ανησυχία από το πόστο του τεχνικού διευθυντή μήπως σου πει κάποιος ότι τα παίρνεις;’. Και τους λέω ‘δεν έχω ποτέ τέτοιο πρόβλημα κι αν έχετε στο πίσω μέρος του μυαλού σας τέτοια πράγματα δεν υπάρχει κανένας λόγος να συζητάμε’. Εγώ από την πλευρά μου φρόντιζα πάντα να υιοθετώ μια όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστη λογική και πρακτική σε ζητήματα οικονομικά. Και μετά, με αυτά τα γραπτά μπορεί ο κάθε μεγαλομέτοχος ή πρόεδρος να αξιολογήσει πώς πήγε κάθε διαπραγμάτευση και αν πετύχαμε ή αποτύχαμε σε κάθε περίπτωση. Αν η Σάντερλαντ επί παραδείγματι ξεκίνησε από ένα εκατ. ευρώ για τον Μαυρία, πήγε 1,5, 2, 3 εκατ. ευρώ. Να κρίνει τη διακύμανση κάθε ιστορίας. Και τα οφέλη ή τα κόστη. Δηλαδή, όταν ένας ατζέντης μου ζητά αρχικά 150.000 ευρώ πριμ μεταγραφικό, εγώ του απαντώ και τελικά δει ο εκάστοτε πρόεδρος πόσα τελικά πήρε αυτός ο μάνατζερ, μπορεί να αξιολογήσει πώς λειτουργεί ο άνθρωπος που ο ίδιος έχει εμπιστευτεί για να τρέξει αυτά τα θέματα στο κλαμπ. Απλά είναι τα πράγματα και αυτή η διαδικασία είναι πολύ σημαντική".

Η απόλυση και το γράμμα του Αλαφούζου

- Αφού λοιπόν έχεις πάρει την απόφαση να μείνεις και να δεις πώς θα κυλήσουν οι συνεργασίες και η χρονιά, η απόφαση για το τέλος σου έρχεται τελείως ξαφνικά ή ήσουν προϊδεασμένος; Η’ μήπως το είχες πλέον στο πίσω μέρος του μυαλού σου ότι κάποια στιγμή θα ερχόταν το διαζύγιο, όχι όμως σε εκείνο τo timing;

"Ναι, κάπως έτσι ήταν, δεν το περίμενα σ’ εκείνο το χρονικό σημείο, τον Νοέμβριο. Για εκείνη την ημέρα είχα κανονίσει ταξίδι στο εξωτερικό, άρα δεν είχα ιδέα, ούτε περίμενα κάτι. Είχαμε κανονίσει να πάμε μαζί με ένα στέλεχος της Ακαδημίας για επιμόρφωση σε ένα διεθνές σεμινάριο μιας ομάδας, για μεγιστοποίηση απόδοσης. Το προηγούμενο βράδυ δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από τον Τάκη που μου είπε ‘έλα στο γραφείο να συζητήσουμε ένα θέμα και μετά φεύγεις’. Ε, δεν πήγε το μυαλό μου. Έγινε η συνάντηση με τον Τάκη και με την Αθηνά Μπαλωμένου".

- Χωρίς την παρουσία Αλαφούζου;

Σε τελική ανάλυση στον πρόεδρο αντικατοπτρίζεται η όποια επιτυχία ή αποτυχία του οποιουδήποτε ‘Νταμπίζα’. Αυτό πρέπει να καταλάβει ο κάθε επικεφαλής κάθε ομάδας.

"Ναι, και αυτό με πείραξε! Μερικές φορές "δένεσαι". Ξέρεις, δεν είμαι και τόσο συναισθηματικός τύπος. Μπορώ να ελέγχω τα συναισθήματά μου και αυτό είναι σημαντικό για τον τεχνικό διευθυντή. Θεωρώ όμως ότι έπρεπε να γίνει διαφορετικά. Όχι μέσα από ένα γράμμα στο οποίο μου εξήγησε ο πρόεδρος την προσωπική άποψή του. Είναι απολύτως σεβαστό γιατί έτσι επέλεξε να εκφραστεί τότε, αλλά έχω το δικαίωμα να πω τη δική μου άποψη. Και του απάντησα με τον ίδιο τρόπο, ενώ δεν ήθελα να γίνει έτσι. Γιατί δεν υπήρχε λόγος να γίνει έτσι! Θα τη σεβόμουν ούτως ή άλλως την απόφασή του, αλίμονο. Σε τελική ανάλυση στον πρόεδρο αντικατοπτρίζεται η όποια επιτυχία ή αποτυχία του οποιουδήποτε ‘Νταμπίζα’. Αυτό πρέπει να καταλάβει ο κάθε επικεφαλής κάθε ομάδας.

Ένας ηγέτης, αυτό χρειάζεται μεταξύ άλλων. Να έχει τη διαίσθηση και το κριτήριο να επιλέγει τους σωστούς συνεργάτες. Ακόμη και για έναν τομέα στον οποίο πιθανώς να μην γνωρίζει πολλά πράγματα. Να έχει αυτή την ικανότητα, αυτό το χάρισμα. Ξέρεις κάτι; Όσο σθένος και ανδρεία έδειξε ο Αλαφούζος όταν με προσέλαβε και εν συνεχεία μετά το επεισόδιο με τους οπαδούς όταν πιεζόταν, τόσο δεν το έδειξε στο τέλος".

- Καλά, τότε, στην αρχή της πρώτης σεζόν είχε κάνει τεράστια υπέρβαση…

"Ναι, και αυτό πρέπει να το σημειώσω γιατί πραγματικά χρειαζόταν κότσια για να το κάνει, γιατί χρειαζόταν σθένος στην Ελλάδα να πάρει έναν άνθρωπο με το δικό μου παρελθόν. Και για μένα ήταν απολύτως φυσιολογικό το πρόβλημα, του το είχα πει στην αρχή, όταν πήρε την απόφαση να με προσλάβει. Εγώ τότε δεν είχα πρόβλημα. Γιατί είχα καθαρό πρόσωπο απέναντι στους οπαδούς όλων των ομάδων, σεβόμουν τον αντίπαλο. Μπορεί μέσα στο γήπεδο να ωρυόμουν, να νευρίαζα, να έκανα πολλά, αλλά σε καμία περίπτωση και σε κανένα γήπεδο δεν είχα προσβάλει με συμπεριφορά ή με δηλώσεις μου τον αντίπαλο.

Ήξερα ότι θα συναντούσα την αντίθεση από ένα μέρος των φιλάθλων, ήταν λογικό. Ήταν όμως και ένα έξτρα κίνητρο για μένα, ένα ερέθισμα, δεν είχα πρόβλημα μ’ αυτό. Ο πρόεδρος θα είχε, του το είχα πει. Ε, όταν σκέφτηκα να αποχωρήσω, λειτούργησε και αυτό μέσα μου! Σκέφτηκα ‘τότε με στήριξε με φοβερό προσωπικό κόστος, να μην τον προδώσω τώρα’. Σκέφτηκα ‘στην αρχή είχε πάρει ένα τεράστιο βάρος για μένα, το ίδιο μπορεί να συμβαίνει και τώρα, αν δέχεται εξωτερικά ερεθίσματα που φορτώνουν τον Νίκο στα μάτια του’. Και ήταν κι αυτός ένας σημαντικός λόγος, ο πρόεδρος, που τελικά δεν είχα παραιτηθεί".

Είχα διαφορετική αντιμετώπιση από πρόεδρο και προπονητή

- Λέγοντάς μου αυτό όμως, καταλαβαίνω πως στο πίσω μέρος του μυαλού σου ίσως να θεωρείς πως η απόφαση για την απόλυσή σου δεν ήταν του Αλαφούζου, ή δεν γεννήθηκε από τον Αλαφούζο…

"Αυτό δεν μπορώ να το γνωρίζω. Αυτό που ξέρω είναι ότι από το δεύτερο καλοκαίρι εγώ είδα έναν διαφορετικό πρόεδρο απέναντί μου. Μια διαφορετική αντιμετώπιση"

- Διαφορετική αντιμετώπιση και από τον Αναστασίου;

"Ναι, ως προς αυτά που σου είπα πριν. Ότι αυτό που έχουμε σχεδιάσει στην αρχή, το αλλάζουμε και δεν το κάνουμε, δεν το προχωράμε παρακάτω. Και από το πώς λειτούργησε στο θέμα του ιατρικού τιμ".

- Αυτό το θέμα με την αλλαγή του ιατρικού τιμ… μου κάνει εντύπωση πώς σε είχε ενοχλήσει τόσο πολύ.

"Ήταν θέμα αρχής. Η αλλαγή ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει. Θα πω κάτι τώρα και είναι πολύ σημαντικό. Όταν βρεθήκαμε τις δύο πρώτες φορές με τον πρόεδρο, του είπα ‘πρώτα πρέπει να αποφασίσετε για τον τεχνικό διευθυντή και μετά εκείνος να αποφασίσει για τον προπονητή, έτσι πρέπει να γίνεται πάντα. Κι αν επιλέξετε τελικά εμένα, αυτή είναι η εισήγησή μου, Νο 1 ο Αναστασίου. Και θέλω να το κάνετε πράξη, αν θέλετε να συμφωνήσουμε και να ξεκινήσουμε δουλειά. Αν θέλετε κάποιον άλλο εσείς, δεν υπάρχει λόγος να ξεκινήσουμε τη συνεργασία’. Μου είπε ‘τον γνωρίζω τον κύριο Αναστασίου, ΟΚ'. Και μετά του εξήγησα το μοτίβο εργασίας του τεχνικού διευθυντή που αναλύσαμε πριν για τις αρμοδιότητες.

Αν βάζουμε προσωπικά θέματα στη δουλειά, γνωριμίες, φιλίες και σχέσεις, είμαστε καταδικασμένοι να αποτύχουμε.

Του είπα ‘εγώ θα είμαι κάθε μέρα στο προπονητικό κέντρο για να μπορώ να έχω κριτήρια αξιολόγησης για όλους. Τώρα δεν μπορούμε να κάνουμε αλλαγές σε όλα. Αν μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα αξιολογήσω και εισηγηθώ με βάση συγκεκριμένους και στοιχειοθετημένους λόγους ότι πρέπει να αποχωρήσει κάποιος από το αγωνιστικό τμήμα, αυτό πρέπει να γίνει’. Επαναλαμβάνω, με βάση ορισμένα στοιχεία για τη δουλειά, όχι γιατί έχω κάτι προσωπικό μαζί του ή επειδή δεν μου αρέσει η φάτσα του ή το στιλ του. Αλίμονο. Το πιο δυσάρεστο πράγμα είναι να λες σε κάποιον ότι πρέπει να φύγει. Όμως με έχεις προσλάβει και γι’ αυτό το λόγο. Πρέπει να το κάνει ένας τεχνικός διευθυντής, πρέπει να έχει την ψυχική δύναμη και τον χαρακτήρα να το κάνει γιατί είναι κάτι που του επιβάλλει ο ρόλος του. Πρέπει να είσαι και σκληρός, καλώς ή κακώς αυτή είναι η πραγματικότητα. Είναι μέσα στη δουλειά μου και το ξέρω’.

Αυτό του είχα πει. Και του είχα τονίσει ότι σ’ αυτή την περίπτωση, εγώ θα αισθανόμουν μαριονέτα. Αφού με παίρνεις και με βάζεις σ’ αυτή τη θέση και με εμπιστεύεσαι, αν δεν αποδέχεσαι μια εισήγηση με λογικά επιχειρήματα για το καλό της ομάδας, τότε δεν υπάρχει λόγος να είμαι εγώ εκεί. Ε, όλο αυτό που σου περιέγραψα γενικά, πήγε να γίνει στο θέμα του ιατρικού τιμ και γι’ αυτό με είχε ενοχλήσει τόσο πολύ. Τελικά άλλαξε μετά από χίλια ζόρια και μετά απ΄ ότι είδα, άλλαξε και πάλι και δημιουργήθηκε η κατάσταση που περιγράφω".

Τρέφομαι από τις ευθύνες, είναι το οξυγόνο μου

- Όλο αυτό που περιγράφεις ακούγεται και κάπως εγωιστικό να σου πω την αλήθεια. Ότι δεν βάζεις νερό στο κρασί σου για κάποια θέματα…

"Όχι, όχι, δεν είναι. Εγώ είμαι ένας χαρακτήρας που τρέφομαι από τις ευθύνες. Να λαμβάνω πρωτοβουλίες, να εισηγούμαι πράγματα. Η ευθύνη ήταν πάντα κάτι που μου έδινε έξτρα κίνητρα, που με εξιτάρει. Ήταν ελκυστική πολύ για μένα, σαν διεγερτικό, μου δίνει οξυγόνο. Είμαι της άποψης ότι πρέπει να επενδύουμε στον επαγγελματισμό. Στην ικανότητα, στο ταλέντο, στην αξία, στη συνέπεια. Και αυτό το είχα σαν δόγμα και στις επαφές μου μέσα στην ομάδα. Και αυτό θεωρώ πως το κέρδισα, το έμαθα και το έχτισα μέσα από την επαγγελματική διαδρομή μου.

Και είχα πει τότε με τον πρόεδρο ‘πρέπει να το κάνουμε αυτό με το ιατρικό τιμ’. Μου λέει ‘ναι’ και στο τέλος της χρονιάς όταν έγινε το συνολικό μίτινγκ, το είπαμε ξανά όλοι μαζί. Γι’ αυτό θα το λέω σταθερά και πάντα: πρέπει να επενδύουμε στον επαγγελματισμό, χωρίς να μπαίνουν στη μέση προσωπικές σχέσεις και επαφές. Πρέπει να είμαστε συνεπείς απέναντι στο πλάνο και στο κλαμπ. Είχαμε πει ότι αφού δεν μπορεί να είναι παρών ο γιατρός κάθε μέρα, κάθε ώρα στο προπονητικό κέντρο γιατί η φύση του επαγγέλματός του και οι υποχρεώσεις του δεν του το επιτρέπουν, πρέπει να πάμε σε αλλαγή".

- Το πληρώνει και εφέτος αυτό ο Παναθηναϊκός; Τώρα πια έχει τον παλιό γιατρό, τον Παναγιώτη Κουλουμέντα που δεν πάει στο προπονητικό κέντρο, έχει και τον κύριο Χαραλαμπίδη κάθε μέρα στο Κορωπί…

"Δεν μπορώ να το ξέρω. Δεν είμαι εκεί, δεν ζω την ομάδα, δεν το ξέρω. Δεν γνωρίζω τη λειτουργία τώρα".

- Αυτό που είπες για τις φιλικές και τις προσωπικές σχέσεις… Δεν είναι δυνατόν να μην έχεις φιλίες ή κάποιες "αδυναμίες".

"Σαφώς και κρατάς φιλικές σχέσεις στην πορεία σου, δεν το συζητώ. Όσο ήμουν μέσα στον σύλλογο, ήμουν κάπως απόμακρος γιατί πρέπει να κρατάς τις ισορροπίες".

"Ίσως θα έπρεπε να είμαι πιο διαλλακτικός σε κάποια θέματα. Όχι τόσο απόλυτος. Θα μπορούσα να είμαι πιο κοινωνικός και πιο διπλωμάτης"

- Εμείς οι δημοσιογράφοι λέγαμε ότι είχες περισσότερο μαστίγιο και λιγότερο καρότο στα αποδυτήρια…

"Είναι να το έχεις στον χαρακτήρα σου, αλλά και να το καλλιεργήσεις. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Ξέρεις, όταν είσαι ειλικρινής και έχεις συνέπεια λόγου και πράξεων όσο μπορείς περισσότερο, γίνεται πιο εύκολο απέναντι στον ποδοσφαιριστή. Τέλεια δεν είναι ποτέ τα αποδυτήρια. Αλλά φίλος δεν μπορείς να γίνεις με τον παίκτη. Και ένα από τα μεγαλύτερα παράσημα που μου έμειναν στο μυαλό ήταν η αναγνώριση από τους παίκτες μετά την αποχώρηση από τον σύλλογο. Και από τα παιδιά και από το εσωτερικό του κλαμπ. Και το θεωρώ ‘παράσημο’, γιατί ο ρόλος μου ήταν ο δύσκολος, του "κακού", αυτού που έπρεπε να πάρει και σκληρές αποφάσεις".

- Για μένα μετά την αποχώρησή σου και για μεγάλο χρονικό διάστημα χάθηκε η ισορροπία στα αποδυτήρια και αναγκάστηκε και ο Αναστασίου να μπει στον ρόλο του ‘κακού’, κάτι που ξένισε στους παίκτες και δημιούργησε προβλήματα. Γιατί εσύ και εκείνος είχατε μοιραστεί ταιριαστά τους ρόλους, βάσει αυτού που είστε και ως χαρακτήρες. Πιο "ανοιχτός" πιο κοινωνικός και επικοινωνιακός ο κόουτς, πιο "κλειστός" και πιο αυστηρός εσύ… "Έδενε" αυτό σαν χημεία στη λειτουργία σας.

"Είναι δύσκολες οι ισορροπίες στα αποδυτήρια, πολύ δύσκολες. Και τις χτίζεις. Κάθε μέρα, κάθε ώρα, με κάθε συμπεριφορά σε κάθε περιστατικό. Τον παίκτη, αν είσαι εκεί κάθε μέρα και είσαι ευθύς απέναντί του, όταν περάσει κάποιες γραμμές, θα τον φέρεις προ των ευθυνών του".

- Ποιος είναι το ποιο δύσκολο για έναν προπονητή;

"Η διαχείριση των προσωπικοτήτων".

- Σε γενικές γραμμές, είσαι του αξιώματος "επαινώ δημόσια – κατσαδιάζω ιδιωτικά" ή μερικές φορές χρειάζεται και το αντίστροφο;

"Ιδιωτικά, σε τετ α τετ, του λες ό,τι θες και σε πολύ έντονο ή σκληρό ύφος αν όντως έχει γίνει κάτι σοβαρό. Έξω, μπορείς να αφήσεις να διαχυθεί μια δυσαρέσκεια, όχι όμως ακραία. Για τον έπαινο, εξαρτάται. Ανάλογα με την επιτυχία".

- Με μέτρο και τρόπο…

"Ναι. Ειδικά στην Ελλάδα, στα καλά με μέτρο. Πρέπει να… κρατάς. Από όλες αυτές τις λεπτομέρειες χτίζεις πράγματα μέσα στην ομάδα και περνάς μηνύματα. Σε γενικές γραμμές, πρέπει να είσαι μετρημένος. Και στα στραβά και στα καλά".

- Στην κατάκτηση του Κυπέλλου, πάντως, μια φωτογραφία σου θυμάμαι μόνο. Στα αποδυτήρια. Και μία του Σαραβάκου. Την ίδια, εκεί όλοι μαζί, όλο το τιμ.

"Ναι, κι αυτή… εθιμοτυπική. Να θυμόμαστε τη στιγμή και τους ανθρώπους. Σίγουρα όμως, γιατί είναι μεγάλο κεφάλαιο το management των ανθρώπων, προκύπτουν πάρα πολλά, πάρα πολλά που δεν βγαίνουν στη δημοσιότητα".

- Πολλά και δύσκολα στις στραβές εννοείς;

"Όχι, και στα καλά. Για παράδειγμα μετά το 0-3 στο Φάληρο, ήθελαν πολλοί μέσα στο κλαμπ να φωταγωγηθεί η Λεωφόρος, να έρθει ο κόσμος να πανηγυρίσει μαζί με τους παίκτες, να γίνει χαμός. Και τους λέω "πάμε καλά; Νικήσαμε τον Ολυμπιακό, ναι, Ο.Κ. μπράβο μας, είναι σπουδαία νίκη. Είμαστε τόσους πόντους πίσω, είμαστε σε μια φάση που λέμε ‘πάμε να χτίσουμε κάτι’ και θα πάμε να ανοίξουμε τη Λεωφόρο, για να πανηγυρίσουμε μια νίκη; Να μικρύνουμε; Ποιος νίκησε τον Ολυμπιακό; Μια ομαδούλα; Ο Παναθηναϊκός τον νίκησε. Αυτό πρέπει να είναι φυσιολογικό για το μέγεθος του κλαμπ και αυτό που πάμε να ξαναφτιάξουμε. Ναι, να χαρούμε, να πανηγυρίσουμε, οι παίκτες περισσότερο, αυτό εννοείται. Αλλά μέχρι ενός σημείου".

- Ότι εσύ εισηγήθηκες αρνητικά γι' αυτή την κίνηση και αυτό εισακούστηκε κατά κάποιον τρόπο από τον πρόεδρο, μετά από 0-3 στο "Γ. Καραϊσκάκης", κάτι δείχνει για τη στάση του…

"Την πρώτη χρονιά γίνονταν σχεδόν όλα σωστά. Είναι ενδεικτικό για το πώς λειτουργούσε το κλαμπ την πρώτη χρονιά".

Είναι δυνατόν να φωταγωγήσουμε τη Λεωφόρο για το 0-3; Ποιος νίκησε τον Ολυμπιακό; Μια ομαδούλα;

- Ναι, αλλά το ποδόσφαιρο δεν είναι για τον κόσμο;

"Μα δεν είπα να απαγορευτούν οι πανηγυρισμοί. Φυσικά είναι για τον κόσμο. Μα ήρθαν οι οπαδοί στο προπονητικό κέντρο εκείνο το βράδυ, πανηγύρισαν όλοι μαζί, το χάρηκαν, αυτό το αυθόρμητο είναι ωραίο, φυσιολογικό, θεμιτό, αισθάνεται ωραία και ο παίκτης και ο οπαδός. Όχι όμως να οργανώσεις κάτι μεγάλο εσύ ως Παναθηναϊκός, ως σύλλογος, επειδή νίκησες τότε τον Ολυμπιακό. Ναι, με 3-0 εκτός έδρας που έγραψε ιστορία, αλλά σε φάση που θες να χτίσεις πράγματα και είσαι πολλούς βαθμούς πίσω στο πρωτάθλημα.

Η’ να πας να τυπώσεις μπλουζάκια με το 0-3 για τους παίκτες. Είναι δυνατόν; Είναι το μήνυμα που περνάς! Πρέπει να ξέρεις να κρίνεις τη στιγμή και το μέγεθος κάθε επιτυχίας και αποτυχίας. Πώς είναι, τι είναι. Και να μην τρελαίνεσαι, αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα. Γιατί μετά θα χαθείς. Χάνεται η μπάλα πολύ εύκολα στην Ελλάδα, είναι και στην ιδιοσυγκρασία μας, όχι μόνο στις ομάδες".

- Ποια είναι τα σημαντικά λάθη σου;

"Ίσως θα έπρεπε να είμαι πιο διαλλακτικός σε κάποια θέματα. Όχι τόσο απόλυτος. Ειδικά σε ζητήματα συμβολαίων. Ένα παράδειγμα: δεν έχουμε κάνει μεταγραφή διεθνούς παίκτη, επειδή με τις απαιτήσεις του υπερβαίναμε λίγο το μπάτζετ. Θα μπορούσα να μην τηρώ με τόση ευλάβεια τα οικονομικά όρια. Και θα μπορούσα να είμαι πιο κοινωνικός και πιο διπλωμάτης. Πρέπει να βελτιωθώ σε κάποιους τομείς. Όχι να μεταλλαχθώ, να βελτιωθώ. Λάθος εκτίμηση κάναμε και στην ετοιμότητα και την προσαρμογή του Χρήστου του Μπούρμπου".

- Δεν ήταν λάθος η απόκτηση του Μπαϊράμι;

"Όχι, όχι. Δεν είχε καμία σοβαρή ένδειξη το ιατρικό τιμ που να μας αποτρέπει. Μπήκε στην προετοιμασία κανονικά, σε τρεις εβδομάδες ήταν έτοιμος, όπως μου είχε πει ο γιατρός, έπαιξε στην αρχή, καλά ήταν. Μετά άρχισαν να βγαίνουν τα προβλήματα".

Η χαμένη ευκαιρία για το πρωτάθλημα

- Αυτή τη σεζόν, τη δεύτερη, αγωνιστικά πώς την κρίνεις για τον Παναθηναϊκό;

"Ήταν μια χαμένη ευκαιρία για να πάρει ο Παναθηναϊκός το πρωτάθλημα! Παρότι δεν έγιναν αυτά που έπρεπε να γίνουν το καλοκαίρι. Μεγάλη χαμένη ευκαιρία γιατί ήταν κακή η εικόνα του Ολυμπιακού".

- Χαμένη ευκαιρία από το καλοκαίρι ή και κατά τη διάρκεια της σεζόν;

"Θα ήταν ψέμα αν λέγαμε ότι προετοιμαστήκαμε για να πάμε για τον τίτλο τη δεύτερη χρονιά. Αλλά αν είχαμε κάνει αυτά που είχαμε σχεδιάσει αρχικά, δεν ξέρω πώς θα είχε κυλήσει η σεζόν. Αν είχαμε κάνει αυτά που λέγαμε στην ποδοσφαιρική μας λογική. Ναι… Δεν λέω ότι θα το παίρναμε σίγουρα. Απλώς, δεν είχαμε υπολογίσει ότι θα ήταν αυτή η εικόνα του Ολυμπιακού. Έδειξε η πορεία ότι πέρυσι ήταν μια μεγάλη ευκαιρία. Και όση στήριξη πήρε η ομάδα από την κερκίδα και την πρώτη και τη δεύτερη σεζόν, την έχασε σε ένα ματς, στο ντέρμπι, με την τιμωρία. Ήταν σημαντικό τότε να διατηρηθεί ο έλεγχος. Θα είχε μια ακόμη ευκαιρία προς την τελική ευθεία του πρωταθλήματος".

- Λες ότι θα το διεκδικούσε; Στο μυαλό σου πώς είναι η κατάσταση στο θέμα της διαιτησίας και γενικά εκτός αγωνιστικού χώρου;

"Πιστεύω ότι θα το έφτανε, θα το πάλευε μέχρι το τέλος αν δεν είχε χάσει ο Παναθηναϊκός το ντέρμπι στα χαρτιά. Ναι, ναι, το πιστεύω. Γιατί θεωρώ ότι μπορούσε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση που επικρατούσε στον Ολυμπιακό. Γιατί και ο αντίπαλος δεν θα σου δώσει πολλές ευκαιρίες. Μαθαίνει και εκείνος από τα λάθη του. Τώρα εφέτος είναι μεγαλύτερη η πίεση στον Παναθηναϊκό, για να δούμε τι θα γίνει…".

- Ποια ήταν η μεγαλύτερη απογοήτευσή σου από αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια της θητείας σου;

"Το 0-0 στη Λιέγη με τη Σταντάρ. Εκεί ενδόμυχα είπα ‘σήμερα χάσαμε την ευκαιρία για την πρόκριση’. Μέσα μου. Αν δεις την εικόνα των δύο αγώνων, τις τελικές προσπάθειες, τη δομή των ομάδων, πώς έπαιξαν, πώς το ζητούσαν αυτό που ήθελαν, ο Παναθηναϊκός ήταν καλύτερος στα δύο ματς. Δεν ήταν σαν τα δύο ματς με την Μπριζ εφέτος που έκανε δύο πολύ καλά ημίχρονα στην αμυντική λειτουργία".

Το επόμενο βήμα και το εξωτερικό

- Θα επέστρεφες κάποια στιγμή στον Παναθηναϊκό;

"Το ‘ποτέ μην λες ποτέ’ το έχω βρει πολλές φορές μπροστά μου στη ζωή. Γελάω μέσα μου όταν πάω να το πω μερικές φορές. Έχουν καταλυθεί πολλά "ποτέ" που έχω πει κατά καιρούς. Ναι, αν υπήρχε ένα καθαρό σχέδιο, μπορεί να γύριζα… Πιστεύω περισσότερο στους ανθρώπους που δημιουργούν τα πρότζεκτς. Μπορεί να υπάρχει ένα κλαμπ που να ταιριάζει στη δική σου νοοτροπία και λειτουργία, αλλά να είναι επικεφαλής κάποιος με τον οποίο δεν μπορείς να συνεργαστείς".

- Θα ήσουν ανοιχτός για να εργαστείς σε κάποια ελληνική ομάδα κατώτερου επιπέδου από τον Παναθηναϊκό; Σε ρωτώ γιατί ξεκίνησες από πολύ ψηλά, όχι από χαμηλά… Κάπως αντίστροφα από το φυσιολογικό.

"Ναι, αρκεί να ήταν καθαρό το τοπίο και οι άνθρωποι του κλαμπ και να έχουμε τις ίδιες απόψεις πάνω – κάτω, δεν είναι δυνατόν να ταυτίζεσαι σε όλα".

- Το εξωτερικό το σκέφτεσαι;

"Ναι, εκεί έχω ρίξει το βάρος τώρα. Δεν είναι εύκολο, γιατί είμαστε πολύ χαμηλά στην εκτίμηση των ξένων".

- Λόγω της κατάστασης στη χώρα γενικώς ή λόγω του επιπέδου μας στο ποδόσφαιρο; Η’ και για τα δύο;

"Και για τα δύο. Η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω για τη χώρα είναι συνολικά πολύ αρνητική. Το ζω, το βλέπω. Αντανακλά και στους εργαζόμενους, ίσως είναι άδικο, αλλά είναι η πραγματικότητα. Δύσκολα σε εμπιστεύονται. Και τον Έλληνα ποδοσφαιριστή, πολύ περισσότερο έναν Έλληνα προπονητή ή τεχνικό διευθυντή".

Οδηγός το ευ αγωνίζεσθαι, που δεν υπάρχει στην Ελλάδα

- Ένα ικανό στέλεχος, όμως, του ΟΤΕ επί παραδείγματι, πιο εύκολα θα βρει εργασία στο εξωτερικό, έτσι δεν είναι;

"Η εικόνα μας προς τα έξω είναι μία, στο λέω γιατί συναναστρέφομαι με ανθρώπους άλλων εθνικοτήτων που ζουν στο εξωτερικό. Μιας χώρας που αδυνατεί να τηρήσει τις υποχρεώσεις της, που είναι σε μεγάλο βαθμό διεφθαρμένη, που δεν έχει πλάνο. Άρα, όταν είσαι αφεντικό, ένας επιχειρηματίας σε όλα τα πεδία, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο, γιατί να πάρεις το ρίσκο με έναν Έλληνα; Πλέον υπάρχει αρνητική προκατάληψη. Το πιστεύω. Όχι ότι είμαστε σε υψηλό επίπεδο και αδικούμαστε. Αλλά πλέον υπάρχει αρνητική προδιάθεση. Απλώς, για τον ποδοσφαιριστή είναι πιο εύκολο, γιατί τον βλέπεις στο γήπεδο. Άρα, μπορείς να τον αξιολογήσεις. Τον προπονητή και τον τεχνικό διευθυντή;"

- Συνεπώς, μοναδικό όπλο οι γνωριμίες;

"Είναι δύσκολο. Όχι μόνο με γνωριμίες, δεν είναι αυτό το θέμα. Μπορείς να καταθέσεις κάποια πράγματα που έχεις κάνει. Θα δούμε… Υπήρχαν κάποιες προοπτικές, η μια ήταν του ΑΠΟΕΛ".

- Αν ένας Άγγλος δημοσιογράφος σου ζητούσε να του περιγράψεις συνοπτικά την κατάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο αυτή την περίοδο, τι θα του έλεγες;

"Είμαστε μια χώρα όπου δυστυχώς μπορούμε να πετύχουμε πολλά, αλλά δεν τα καταφέρνουμε τις περισσότερες φορές. Ο Έλληνας μπορεί να επιβιώσει και να προοδεύσει παντού. Παντού! Έχει αποδειχθεί. Όταν ο Έλληνας βρεθεί στο κατάλληλο περιβάλλον, μπορεί να εξαντλήσει το ταλέντο, την ικανότητα, την ευστροφία του. Ο ίδιος άνθρωπος συνήθως λειτουργεί διαφορετικά στην Ελλάδα συγκριτικά με το εξωτερικό. Πρέπει να αλλάξουμε εμείς, ως άνθρωποι, ως νοοτροπία. Άρα, θα του έλεγα ότι για κάποιους είναι πλασματική η εικόνα".

- Αυτό το έχεις δει και στον εαυτό σου ως ποδοσφαιριστής;

"Ναι, βέβαια. Δεν είναι εύκολο, ξέρεις. Είναι πολλοί οι παράγοντες που επιδρούν στην Ελλάδα".

- Στο επίπεδο αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις; Γι’ αυτούς τι θα έλεγες στον Αγγλο;

"Πρέπει να πατήσουμε στο "ευ αγωνίζεσθαι". Αυτό. Είσαι καλύτερος ή πιο τυχερός και νικάς; Μπράβο σου. Αυτό το τόσο απλό. Αυτή η αξία είναι που μας λείπει. Δεν υπάρχει το ευ αγωνίζεσθαι. Το fair play που λένε στο εξωτερικό. Αυτό πρέπει να είναι το σήμα κατατεθέν όλων μας. Αυτό πρέπει να πρεσβεύουμε. Είναι πολύ σημαντικό. Κεφαλαιώδες. Κι αν αυτοί που καθορίζουν την τύχη των συλλόγων και ασφαλώς η ΕΠΟ ήταν όλοι μαζί σ’ αυτόν τον δρόμο, θα είχαν μακροπρόθεσμα όλοι όφελος. Και φυσικά το ελληνικό ποδόσφαιρο".

- Δεν ξεριζώνεται εύκολα και από τον κόσμο η ιδέα ότι δεν υπάρχει fair play. Πρέπει να γίνουν πολλά σε βάθος ετών…

"Ναι. Και το πιο σημαντικό ξέρεις ποιο είναι; Όταν είσαι δεύτερος, τρίτος, τέταρτος, φωνάζεις.

Αν σου δοθεί η ευκαιρία να βγεις πρώτος παρότι δεν υπάρχει fair play, να μην κάνεις αυτά για τα οποίο θα κατηγορούσες τον ‘χαλίφη', αυτό θα είναι η μαγκιά!

Τότε θα αποδείξεις. Ο άνθρωπος δείχνει τον αληθινό χαρακτήρα του όταν είναι "από πάνω". Όταν έχει δύναμη και είναι πρώτος. Χρειάζεται μεγάλη μαγκιά όταν είσαι πρώτος να μην βάλεις τα δάχτυλα στο βάζο με το μέλι. Να μην θες να γίνεις ο χαλίφης στη θέση του χαλίφη. Να μην υπάρχει διαφθορά ναι. Αλλά όταν εσύ ανέβεις πρώτος, να μην κάνεις αυτά για τα οποία κατηγορούσες τον άλλο".

- Το Νταμπίζας – προπονητής το έχεις αποκλείσει από το μυαλό σου;

"Όχι, αλλά πρέπει να εξαντλήσω τις πιθανότητες και τις δυνατότητες ως τεχνικός διευθυντής. Διότι θεωρώ πως είναι αυτός ο ρόλος στον οποίο μπορώ να ανταποκριθώ καλύτερα και μου αρέσει περισσότερο. Όχι, δεν πρέπει ένας προπονητής να με αντιμετωπίζει ως ‘απειλή’. Αυτό πρέπει να το πεις, να το περάσεις, να το εδραιώσεις. Τώρα νιώθω και είμαι τεχνικός διευθυντής. Αν δω μετά από 3-4 χρόνια ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα ή ο χώρος για να εργαστώ κάπου έτσι όπως θα ήθελα και να εξελιχθώ, θα πρέπει να βγω να δημόσια και να πω ότι θα πρέπει να ακολουθήσω κάποια άλλη κατεύθυνση. Αν αυτή θα είναι του προπονητή, δεν το ξέρω. Δεν το σκέφτομαι ακόμη καθόλου”.

Η Νιούκαστλ και ο Μπέργκαμπ

- Εχεις κρατήσει από τότε φιλίες στη Νιούκαστλ;

"Έχω κρατήσει με διάφορα παιδιά από την ομάδα. Με τον Σίρερ, με τον Γκίβεν, και με τον Χάρπερ από τους τερματοφύλακες. Είχα πολύ καλή σχέση και με τον Γκάρι Σπίντ. Ο Σίρερ ήταν αρχηγός, ο Γκάρι αυτοκτόνησε πριν από 2-3 χρόνια, ήταν απίστευτο διότι ήταν μια τεράστια προσωπικότητα, αρχηγός της εθνικής Ουαλίας με πολλές συμμετοχές. Με τον Σολάνο… Έχω επαφή γενικά με πολλά παιδιά, με τον Μπέλαμι… Είναι ισχυροί οι δεσμοί και κρατιούνται ακόμα".

- Γι΄ αυτή την ιστορική ντρίμπλα του Μπέργκαμπ πόσες φορές έχεις κληθεί να μιλήσεις;

“Πολλές. Γίναμε και μέρος της ποδοσφαιρικής ιστορίας, είναι μια ενέργεια και μια κίνηση που έγραψε ιστορία. Πρέπει να είναι πλέον στα 10-20 χαϊλάιτς. Δεν έχω κανένα πρόβλημα μ' αυτό, τι πρόβλημα να έχω με την ποδοσφαιρική διάνοια;”

Τον έχεις συναντήσει έκτοτε; Έχετε συζητήσει ποτέ γι' αυτό το γκολ;

“Όχι. Ήταν και κλειστό παιδί απ΄ όσο θυμάμαι”.

- Καλύτερες στιγμές φαντάζομαι οι δύο τελικοί Κυπέλλου στο Γουέμπλεϊ...

“Ε, ναι. Ήμασταν λίγο άτυχοι διότι κάναμε τόσο δρόμο δυο φορές και πέσαμε σε δυο καταπληκτικές γενιές της Άρσεναλ και της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ”.

- Η Νιούκαστλ είναι λίγο σαν τον δικό μας ΠΑΟΚ, είναι η ισχυρή ομάδα του βορρά στην Αγγλία;

"Αυτή είναι η μεγάλη διαφορά τους, ότι είναι μια ομάδα - μια πόλη. Εκεί στην περιφέρεια τους είναι στην πλειονότητά τους Νιούκαστλ. Έχουν ένα ιδιαίτερο δέσιμο με τον ομάδα εκεί, κρατούν τη βάση την οποία έχουν πολλά χρόνια. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που έχουν είναι ότι βγάζουν καινούριες γενιές φιλάθλων χωρίς να έχουν επιτυχίες. Είναι μια ιδιαίτερη κατάσταση αυτή, γιατί για τον άνθρωπο της Νιούκαστλ η ομάδα είναι η ζωή του, είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με αυτή σε μεγάλο βαθμό".

-Υπάρχουν άλλες διέξοδοι διασκέδασης/ψυχαγωγίας εκεί; Η' υπάρχει μόνο το ποδόσφαιρο στο μυαλό τους;

"Είναι η νούμερο ένα διασκέδαση ακόμα και στις νέες γενιές, γιατί είναι στο dna τους, είναι κομμάτι της κουλτούρας τους, το περνάνε από γενιά σε γενιά. Στο Νιούκαστλ είναι μια φυσιολογική εξέλιξη ένα παιδί να πάρει τα απαραίτητα ερεθίσματα σε μικρή ηλικία και να πηγαίνει στο γήπεδο με τον πατέρα του και τον παππού του. Ακόμα και στις εξόδους τους -όπου το Νιούκαστλ θεωρείται μια ζωντανή πόλη με έντονη ζωή- οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από την ομάδα".

- Πώς ήρθε η πρόταση από τη Νιούκαστλ;

"Με παρακολούθησαν περισσότερο από την Εθνική ομάδα, και την πρώτη χρονιά στο Champions League με τον Ολυμπιακό. Δεν νομίζω για κανέναν τότε να ήταν διαβατήριο το ελληνικό πρωτάθλημα, και ακόμα το πιστεύω αυτό".

Ο Έλληνας ποδοσφαιριστής στο εξωτερικό

- Από τη δική σου γενιά ποιοι πιστεύεις ότι θα μπορούσαν αν ήταν σε κάποια άλλη χώρα και να κάνουν βήματα προόδου;

"Θεωρώ ότι είναι λίγο προβληματικό το περιβάλλον στην Ελλάδα, ο τρόπος λειτουργίας του ποδοσφαίρου σε αποπροσανατολίζει. Εδώ έχει τεράστια ευθύνη και ο ποδοσφαιριστής. Ενώ ξεκινά κάποιος ως ταλέντο, στην πορεία μπορεί να έχει μια φθίνουσα πορεία ενώ πρέπει να γίνεται το αντίθετο. Να ξεκινούν από μια βάση και να την εξελίσσουν στην πορεία. Εδώ ξεκινάμε ανάποδα, το ταλέντο το παρουσιάζουμε ως κάτι ‘ουάου’ και μετά αρχίζει και φθίνει".

- Την προηγούμενη 10ετία οι ποδοσφαιριστές έφευγαν στο εξωτερικό σε μεγαλύτερη ηλικία και προόδευαν, ενώ τώρα βλέπουμε ότι φεύγουν έξω γρήγορα και μετά πολλοί ξαναγυρίζουν. Αυτό πιστεύεις ότι έχει να κάνει με την ηλικία ή επειδή δεν μπορούν να προσαρμοστούν τόσο εύκολα στο εξωτερικό;

"Θεωρώ ότι αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τα χαρακτήρα του παιδιού, το πόσο είσαι δηλαδή διατεθειμένος να ζοριστείς, να περάσεις δύσκολα, παρά να γυρίσεις στην ευκολία και στη σιγουριά του σπιτιού σου. Αυτό είναι ξεκάθαρο ότι έχει να κάνει με το χαρακτήρα και όχι με την ηλικία, είναι η δική μου άποψη. Το κακό είναι ότι περιμένεις να βρεις μια κατάσταση στο εξωτερικό, που πιθανόν να μην είσαι έτοιμος να δεχτείς, γιατί έχεις μεγαλώσει με κάποια συγκεκριμένα στάνταρ. Πρέπει να πας και να προσαρμοστείς, να γίνεις ένας χαμαιλέοντας. Αν έχεις τη δυνατότητα και την ικανότητα να το κάνεις αυτό, θα πετύχεις. Ενώ αν περιμένεις οι άλλοι να προσαρμοστούν πάνω στα θέλω σου, στο ταλέντο σου και στις δυνατότητές σου, τότε το έχεις χάσει το παιχνίδι. Πρέπει να αντιληφθείς την πραγματικότητα που θα συναντήσεις και να προσαρμοστείς σ’ αυτή".

- Πιστεύεις ότι τα χαρακτηριστικά του Έλληνα ποδοσφαιριστή μπορούν να ταιριάξουν και σε ξένα-ανταγωνιστικά πρωταθλήματα; Γιατί εξάγουμε κυρίως κεντρικούς αμυντικούς από… παλιά, όπως εσύ;

"Θεωρώ πως δεν έχουμε την κατεύθυνση και την όλη φιλοσοφία για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τέτοιου είδους ποδοσφαιριστές. Και γενικά η όλη προσπάθεια, της δημιουργίας του θεαματικού, του θελκτικού ποδοσφαίρου, είναι δύσκολη να γίνει και θα περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να το πετύχουμε".

Οι διαφορές του '87 με το 2004

- Το μπάσκετ αξιοποίησε την ευτυχή συγκυρία του 1987 και μπήκαν πολύ στέρεες βάσεις για την πρόοδο. Η Πολιτεία βοήθησε, έβαλε τις δομές, με αποτέλεσμα να έρθουν και προπονητές – δάσκαλοι και παίκτες που ανέβασαν το επίπεδο. Ακόμα όμως και όταν η Εθνική δεν πήγαινε καλά, στην Ελλάδα το μπάσκετ ρίζωνε και άνθιζε, ανεξάρτητα με την εκάστοτε οικονομική κατάσταση της χώρας. Στο ποδόσφαιρο με τη συγκυρία του 2004 τι πιστεύεις ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε και δεν κάναμε;

"Το 2004 με το 1987 έχουν δύο τεράστιες διαφορές. Το 1987 ήταν μια συντονισμένη προσπάθεια των ανθρώπων ενός αθλήματος που γίνεται πράξη μέσα στον αγωνιστικό χώρο, είχε τις βάσεις να το υποστηρίξει αυτό σαν πρωτάθλημα, σαν επίπεδο. Ενώ το 2004 ήταν μια παρέα 23 παιδιών με τεράστιο ποδοσφαιρικό ρεαλισμό, που βασίστηκαν στην ενότητα και στο άριστο κλίμα. Ισχυρές προσωπικότητες που ήξεραν να συμβιώνουν και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Σίγουρα υπήρχε μια στεγανοποίηση της ομάδας γενικότερα από εξωγενείς παράγοντες και ήρθε αυτό το αποτέλεσμα. Βασίστηκε στην παρέα και όχι σ’ ένα πλάνο. Αυτή η πρόοδος του μπάσκετ που περιέγραψες δεν έχει γίνει στο ποδόσφαιρο, γιατί θεωρώ ότι τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν και συνεχίζουν να κινούνται σε καίριες θέσεις στο ελληνικό ποδόσφαιρο, δεν έχουν την κατεύθυνση και τη γνώση να φέρουν εις πέρας ένα πλάνο σταθερής προόδου και ανάπτυξης".

- Ας υποθέσουμε ότι με τις νέες εκλογές σου γίνεται πρόταση να αναλάβεις υπερκομματικός υπουργός αθλητισμού/ποδοσφαίρου. Πώς κινείσαι;

"Η κεφαλή είναι η πιο σημαντική για μένα, δίνει πάντα την κατεύθυνση. Οπότε, θα πρέπει να επιλεχθεί ένα πρόσωπο το οποίο θα έχει άριστη γνώση, να έχει κάποιας μορφής στοιχεία που θα αποτελούν εχέγγυο επιτυχίας σε βάθος χρόνου, να έχει και συγκεκριμένα ανθρώπινα στοιχεία: ηθική, αξιοπρέπεια, αξιοκρατία, όχι μόνο τεχνογνωσία. Δεν αρκεί οι κεφαλές που «τρέχουν» το ποδόσφαιρο της κάθε χώρας να είναι άτομα που έχουν σχέση με το άθλημα. Πρέπει να έχουν και το ηθικό ανάστημα.

- Το ποδόσφαιρο είναι κάτι ανεξάρτητο από την εκάστοτε πολιτεία και κυβέρνηση; Άλλο το επαγγελματικό ποδόσφαιρο και άλλο το ποδόσφαιρο που ξεκινάει από τις σχολές και τις υποδομές;

"Εμείς σίγουρα υστερούμε σε αυτά τα κομμάτια πάρα πολύ. Ως εθνικό ποδόσφαιρο πρέπει να υπάρξει μια δομή τελείως διαφορετική, με την οποία να μπορέσουμε να έχουμε μια φιλοσοφία ενιαία και όχι ο καθένας να τραβάει το δρόμο του. Για μένα μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει αποτέλεσμα. Πρέπει να είμαστε όλοι κάτω από μια σκέπη στο χώρο του εθνικού ποδοσφαίρου, των ενώσεων, των αναπτυξιακών ηλικιών, για να μπορέσουμε να έχουμε ένα πλάνο. Εδώ υπάρχει ένα μπάχαλο και μια αναρχία σε όλα τα επίπεδα, δεν υπάρχει συντονισμένη προσπάθεια”.

Δεν αρκεί οι κεφαλές που «τρέχουν» το ποδόσφαιρο της κάθε χώρας να είναι άτομα που έχουν σχέση με το άθλημα. Πρέπει να έχουν και το ηθικό ανάστημα.

- Οι άνθρωποι που πρέπει να υλοποιήσουν αυτό το σχέδιο, ποιοι θα πρέπει να είναι; Ένας τεχνοκράτης με γνώσεις ποδοσφαίρου, ένας πρώην ποδοσφαιριστής, ένας προπονητής;

"Άνθρωποι οι οποίοι κατέχουν τα στοιχεία που προανέφερα, τη γνώση, τις παραστάσεις για να μπορέσουν να τις μεταλαμπαδεύσουν. Δεν θεωρώ ότι είναι διαβατήριο το 2004 και ο κάθε «Νταμπίζας». Αλλά σαφώς από τη γενιά του 2004 υπάρχουν και προσωπικότητες οι οποίες πρέπει να αξιοποιηθούν. Ξαναλέω ότι είναι πολύ σημαντική η γνώση του ποδοσφαίρου, αλλά σε θέματα οργάνωσης και δομής ενός πρότζεκτ, πρέπει να υπάρχει ειδικότερα στη χώρα μας το ηθικό ανάστημα. Σε κάθε χώρα η ανομία βρίσκει το χώρο και ανθίζει, το κακό με εμάς είναι ότι έχει χαθεί το μέτρο".

- Όταν τελειώνει την καριέρα του ένας ποδοσφαιριστής, τελικά ποια είναι τα ερεθίσματα που τον οδηγούν στο να γίνει προπονητής, μάνατζερ, τεχνικός διευθυντής;

"Είναι ανάλογα με το τι ταιριάζει στο χαρακτήρα του καθενός, είναι στον άνθρωπο. Το πιο σημαντικό είναι να ξέρεις τον εαυτό σου και να γνωρίζεις τι σου ταιριάζει. Αν δεν αξιολογήσεις σωστά τον εαυτό σου, πώς θα μπορέσεις μετά να αξιολογήσεις εσύ έναν προπονητή, έναν ποδοσφαιριστή; Το μεγαλύτερο συστατικό επιτυχίας για να διαλέξεις έναν δρόμο μετέπειτα είναι το γνώθι σ’ εαυτόν. Εγώ πιθανότατα δε θα μπορώ να λειτουργήσω ως ατζέντης. Το έχω σκεφτεί, αλλά δεν ξέρω αν μιλάω εκ του ασφαλούς τώρα…"

- Το λες επειδή ίσως να πρέπει να κάνεις πράγματα, ως μάνατζερ που δεν θα ήθελες να κάνεις;

"Απλά πιστεύω ότι δεν θα τα κάνω καλά. Είναι ένα επάγγελμα που σέβομαι. Αλλά σε κάποια χαρακτηριστικά του επαγγέλματος ίσως να μην μπορώ να ανταποκριθώ".

Προπονητής και τεχνικός διευθυντής

- Πόσο κοντά είναι το επάγγελμα του προπονητή με του τεχνικού διευθυντή;

"Νομίζω πολύ κοντά".

- Θεωρείται πλέον απαραίτητο για έναν τεχνικό διευθυντή να έχει και δίπλωμα προπονητή από σχολή;

"Σαφώς. Δεν νοείται να μην έχεις την προπονητική κατάρτιση. Πώς θα αξιολογήσεις ως τεχνικός διευθυντής τον προπονητή και τους παίκτες; Δεν είναι δυνατόν να μην έχεις τις γνώσεις. Αυτό γίνεται σε όλες τις προηγμένες ποδοσφαιρικά χώρες. Δεν κάνει βέβαια ένα δίπλωμα τον προπονητή ή τον τεχνικό διευθυντή. Αλλά πρέπει να εξελιχθείς, να μάθεις, να γνωρίσεις πράγματα, να ακούσεις πολλά".

- Ως «μαθητής», δηλαδή στη διαδικασία προτού ξεκινήσει επαγγελματική καριέρα ένας προπονητής ή τεχνικός διευθυντής, τι είναι πιο σημαντικό;

"Να είναι ανοιχτός σε όλα, να ακούει τα πάντα και να κάνει τη σωστή επιλογή στο τι κρατάει και τι αφήνει. Όποιος είναι ‘κλειστός’, ή λέει ‘είμαι έτοιμος’ ή ‘μου αρκούν αυτά που έχω μάθει’, είναι καταδικασμένος να μην εξελιχθεί ποτέ. Έχει να κάνει και με τον χαρακτήρα. Δηλαδή μπορεί κάποιος να ξέρεις ποιο είναι το σωστό, αλλά να έχει τόσο ισχυρό ‘εγώ’ που να μην του επιτρέπει να πάει παρακάτω, να μην υιοθετεί πράγματα από τα ερεθίσματα, να μένει σ’ αυτά που ήδη έχει και γνωρίζει".

- Ποια είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία για έναν προπονητή;

"Πρώτον, είναι η διαμόρφωση του ρόστερ. Δηλαδή ξέροντας τι θέλει να παίξει, πώς θα στελεχώσει την ομάδα, μοιράζοντας τους ρόλους. Το 50% είναι να ξέρεις τι θες να κάνεις και ποιοι παίκτες μπορούν να υλοποιήσουν τη σκέψη σου και το πλάνο σου. Μεγάλο ποσοστό επιτυχίας έχει να κάνει και με τη διαχείριση των χαρακτήρων και των προσωπικοτήτων στα αποδυτήρια και μικρότερο το coaching".

- Στην Ελλάδα πώς γίνεται η στελέχωση των ρόστερ; Ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε ομάδας; Η’ ανάλογα με το πλάνο του προπονητή και το τεχνικού διευθυντή; Δηλαδή μια ομάδα που έχει ως στόχο την παραμονή στην κατηγορία φτιάχνει ρόστερ με «αντίστοιχους» παίκτες ή για να παίξει αυτό που θέλει ο προπονητής και ό,τι γίνει;

"Ως προπονητής έχεις κάποια δεδομένα στο μυαλό σου. Ξεκινάς με κάποιες κατευθύνσεις για τον τρόπο με τον οποίο θέλεις να παίζει η ομάδα. Το ιδανικό είναι να ‘κουμπώσεις’ σε ομάδα με της οποίας το DNA ταιριάζεις. Χωρίς αυτό να αποτελεί απόλυτο εχέγγυο επιτυχίας βεβαίως. Αλλά έχει ποδοσφαιρική λογική. Δηλαδή μια ομάδα με μικρό μπάζτετ που έχει στόχο την παραμονή, δεν μπορεί να παίξει χωρίς ποδοσφαιρικό ρεαλισμό".

- Πρέπει η στελέχωση με τους γυμναστές και το ιατρικό τιμ να γίνεται με απόφαση του προπονητή; Διότι πλέον στο εξωτερικό ο κάθε κόουτς κουβαλά και το δικό του τιμ όπου κι αν πάει. Αρχίζει να γίνεται και στην Ελλάδα…

"Ναι, έτσι πρέπει. Γιατί όταν το κλαμπ ζητά από έναν προπονητή να φέρει εις πέρας μια αποστολή, πρέπει να του δώσει και όσα εφόδια μπορεί για να τα καταφέρει. Αυτό είναι το ιδεατό για το coaching staff. Από κει και πέρα δεν μπορεί ο προπονητής να καθορίζει άλλες θέσεις. Μόνο τον στενό πυρήνα των συνεργατών του".

- Τα προσόντα του τεχνικού διευθυντή ποια πρέπει να είναι; Και ποιες οι διαφορές στις αρμοδιότητες ενός τεχνικού διευθυντή στην Ελλάδα και στο εξωτερικό;

"Εξαρτάται από τη δομή του κλαμπ. Στην Ελλάδα σαν λαός και σαν επίπεδο, πρέπει ο τεχνικός διευθυντής να μην έχει πάνω του μόνο τα μεταγραφικά θέματα. Είναι δύο μοντέλα διάρθρωσης και λειτουργίας. Το ένα με τεχνικό διευθυντή που ασχολείται αποκλειστικά με το ρόστερ και τις αγοραπωλησίες και το άλλο με τεχνικό διευθυντή που έχει αυξημένες αρμοδιότητες στο κλαμπ. Με πιο κεντρικό ρόλο.

Επιλογή προπονητή, μεταγραφικός σχεδιασμός μαζί με τον κόουτς, υλοποίηση μεταγραφικού σχεδιασμού, ει δυνατόν καθημερινή παρουσία στο προπονητικό κέντρο, θέσπιση μεταγραφικών κριτηρίων, νόρμες συμβολαίων, Ακαδημία, πολλά, πάρα πολλά. Έχω κάνει μια έκθεση πρόσφατα στην προπονητική σχολή. Στην Ελλάδα νομίζω πως δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε εύκολα μοντέλο λειτουργίας με πολλούς ρόλους ακόμα. Με διευθυντή ποδοσφαίρου με, με, με…».

- Δηλαδή όσο λιγότεροι, τόσο το καλύτερο;

"Νομίζω ναι. Ο άξονας στο κλαμπ είναι ο πρόεδρος ή το διοικητικό συμβούλιο, ο τεχνικός διευθυντής και ο προπονητής. Έτσι το αντιλαμβάνομαι εγώ το καλύτερο σχήμα για να υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας στην Ελλάδα".

Στην Ελλάδα σαν λαός και σαν επίπεδο, πρέπει ο τεχνικός διευθυντής να μην έχει πάνω του μόνο τα μεταγραφικά θέματα.

- Σ’ αυτό το σχήμα, είναι ο τεχνικός διευθυντής ο κεντρικός υπολογιστής απ’ ότι καταλαβαίνω. Αυτός είναι στο επίκεντρο όλων. Είναι αυτός που κουβαλά το που πρέπει να έχει τις μεγαλύτερες ευθύνες και για την επιτυχία και για την αποτυχία;

"Είναι πολύ μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης του. Και λόγο δίνει μόνο στον σύλλογο. Δηλαδή στον πρόεδρο ή στο διοικητικό συμβούλιο. Δεν αναφέρεται κάπου αλλού. Ούτε στον προπονητή, ούτε στους φιλάθλους, ούτε στα media, πουθενά. Μόνο στον πρόεδρο, στον σύλλογο. Είναι το πρόσωπο του συλλόγου".

- Άρα, πρέπει να είναι και ο πιο σταθερός στη θέση του; Να κρίνεται σε μεγάλο βάθος χρόνου;

"Να είναι ο λιγότερο αναλώσιμος. Υπάρχουν παραδείγματα συγκεκριμένα σε ομάδες πολλές του εξωτερικού που δεν έχουν την τεράστια δυναμική, που δείχνουν πόσο κομβικός είναι αυτός ο ρόλος. Είναι πια τόσο μεγάλες οι απαιτήσεις και οι ανάγκες για τον προπονητή, ειδικά στο υψηλό επίπεδο, που πρέπει να επικεντρώνεται αποκλειστικά στα παιχνίδια και στην καθημερινότητα. Να μην αναλώνεται σε τίποτα άλλο".

-Θα εμπιστευόσουν αν ήσουν στη θέση ενός προέδρου, ξένο τεχνικό διευθυντή;

"Δεν έχει να κάνει με ξένο ή Έλληνα, αλλά με τις ικανότητες. Οι ικανότητες δεν έχουν να κάνουν με την εθνικότητα. Μπορεί να υπάρχουν Έλληνες πολύ αξιόλογοι σε αυτό το κομμάτι, το ίδιο και ξένοι".

- Ποιος βγάζει τον ποδοσφαιριστή από μέσα του πιο γρήγορα; Και είναι σωστό να βγαίνει ο ποδοσφαιριστής από τον ψυχισμό του προπονητή η του τεχνικού διευθυντή;

"Αυτό είναι πολύ συχνό λάθος. Ποτέ δεν πρέπει να ‘σκοτώνεις’ τον ποδοσφαιριστή μέσα σου. Ποτέ! Για παράδειγμα πώς θα αντιληφθείς τον αντίκτυπο μιας ομιλίας σου στους παίκτες αν δεν μπορείς να μπεις στον τρόπο που σκέφτεται ο καθένας τους; Η’ την απήχηση που μπορεί να έχει μια ομιλία του προέδρου, που την ακούς και εσύ δίπλα τους… Όχι, είναι από τους βασικούς οδηγούς αυτό, πρέπει πάντα να τον έχεις ολοζώντανο τον ποδοσφαιριστή μέσα σου".

- Ο ποδοσφαιριστής σκέφτεται πάντα τα συμβόλαια των συμπαικτών του; Υπάρχει αυτό αφανώς στα αποδυτήρια;

"Πάντα! Γι’ αυτό είναι σημαντικές οι ισορροπίες. Το «εγώ» δεν το ‘σκοτώνει’ ποτέ και πάντα κάνει τις συγκρίσεις αμοιβής και προσφοράς. Πρέπει πάντα να έχεις το νου σου. Και στις καλές και στις στραβές, να λειτουργείς με σταθερότητα και πίστη για να προλαμβάνεις καταστάσεις στα αποδυτήρια που δεν φαίνονται"

- Έχετε καθίσει ποτέ όλοι μαζί οι τεχνικοί διευθυντές στην Ελλάδα να κάνετε μια κουβέντα; Δηλαδή με τον Γιάννη Αγγελόπουλο του Ατρόμητου, που νομίζω πως είναι ο αρχαιότερος στο πόστο, έχεις μιλήσει ποτέ για τέτοιου είδους θέματα;

"Δεν ξέρω ακριβώς πώς λειτουργεί ο Ατρόμητος και τη δουλειά του Γιάννη ακριβώς, αλλά νομίζω ότι το κλαμπ είναι στον σωστό δρόμο. Της σταθερότητας. Απ΄ αυτό που βλέπω απέξω και αντιλαμβάνομαι".

Ποτέ δεν πρέπει να ‘σκοτώνεις’ τον ποδοσφαιριστή μέσα σου. Ποτέ!

- Ένας λογικός χρόνος αξιολόγησης προπονητή και τεχνικού διευθυντή ποιος είναι από έναν πρόεδρο ή μεγαλομέτοχο; Εξαρτάται, βέβαια και από το πρότζεκτ της ομάδας. Ας πούμε υπό νορμάλ οικονομικές και αγωνιστικές συνθήκες…

"Νομίζω στο τέλος κάθε σεζόν πρέπει να μπαίνει μια φόρμα αξιολόγησης για όλο το ποδοσφαιρικό τμήμα. Και με βάση το τι έχει συμβεί καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, από την καθημερινή αξιολόγηση, να λαμβάνονται οι αποφάσεις για την επόμενη χρονιά. Το κριτήριο αξιολόγησης στο δικό μου μοντέλο πρέπει να διαμορφώνεται από την καθημερινή παρουσία του τεχνικού διευθυντή στο προπονητικό κέντρο, για να παρακολουθεί έναν διαρκώς εξελισσόμενο ζωντανό οργανισμό".

- Ποιοι είναι οι 5-6 βασικοί συνεργάτες σου για την καλή λειτουργία του κλαμπ;

"Σίγουρα ο προπονητής , ο πρόεδρος, οι επικεφαλής των αγωνιστικών τμημάτων".

- Ο επικεφαλής της Ακαδημίας;

"Ναι σίγουρα, εννοείται. Αλλά πρόσεξε, πολλά εξαρτώνται από τον προσανατολισμό του κλαμπ. Αν μιλάμε για μια ομάδα που δεν έχει στόχο να δημιουργήσει και να αναδείξει ποδοσφαιριστές, ας την έχει μόνο για τυπικούς λόγους, επειδή είναι πια υποχρεωτικό. Όταν ο πρόεδρος λέει ‘θέλουμε να έχουμε νέα παιδιά’, ΟΚ, το δέχομαι. Αλλά αυτό να γίνεται στην πράξη. Όχι να το λέμε και να μην το κάνουμε. Είναι σημαντική η συνέπεια. Να μην αλλάζεις το πλάνο ανάλογα με τα αποτελέσματα. Η’ αν θες, να το προσαρμόζεις, όχι να το αφήνεις στην άκρη".

- Στον Παναθηναϊκό τα δύο τελευταία χρόνια έμεινε στη μέση το πλάνο με τους μικρούς;

"Νομίζω ξεκίνησε, ξεκίνησε… Αν θέλεις να φέρεις παίκτες από την ακαδημία πρέπει να τη βελτιώσεις για να έχεις και αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα στον Παναθηναϊκό νομίζω ότι ήταν τεράστιο πλήγμα η Παιανία και γενικά στο θέμα των εγκαταστάσεων συνεχίζει να χωλαίνει, παρά τις προσπάθειες του προέδρου. Είναι τυχερός ο Παναθηναϊκός που έχει τον Γιάννη Σαμαρά, έναν άνθρωπο της γνώσης και της σταθερότητας".

- Είχε από παλιά λόγω Παιανίας την καλή φήμη ο Παναθηναϊκός στις ακαδημίες. Έκανε τη διαφορά τότε η Παιανία…

“Τότε οι ακαδημίες του Παναθηναϊκού ήταν μια οργανωμένη προσπάθεια, που είχε το αυτονόητο σαν βάση, τις εγκαταστάσεις. Εγώ ξεκίνησα από τους Πόντιους Βέροιας. Μια ομάδα Γ’ Εθνικής με χρόνο ποδοσφαιρικό ζωής 10 χρόνια. Και φτάσαμε στη Β’ Εθνική μόνο και μόνο διότι υπήρχαν άνθρωποι που είχαν ένα προπονητικό κέντρο με δύο γηπεδάκια, με οργανωμένη προσπάθεια και σταθερότητα. Και με έναν άνθρωπο στην κεφαλή, τον κύριο Γαϊτάνο, ο οποίος είχε μια συνέπεια σε αυτό που έλεγε. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχουν 5-6 ποδοσφαιριστές που μπορούσαν να παίξουν σε υψηλό επίπεδο και σε αυτό συνετέλεσαν σε μεγάλο βαθμό οι εγκαταστάσεις. Νινιάδης, Ατματσίδης, Δέλλιος, και εγώ παίξαμε στην Εθνική και αυτό νομίζω είναι η μεγαλύτερη απόδειξη του αυτονόητου".

"Τεράστιο πλήγμα η Παιανία, τυχερός ο Παναθηναϊκός που έχει τον Γιάννη Σαμαρά".

- Ο Ολυμπιακός που έχει τις εγκαταστάσεις, τις υποδομές, που είναι ελκυστικός, γιατί δεν τα αξιοποιεί; Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του αποτελέσματος;

"Υπό το βάρος του αποτελέσματος και της αγοραστικής δυναμικής που έχει, ίσως να μην είναι εύκολο για τα παιδιά να μπορέσουν να τα καταφέρουν με την πρώτη ομάδα. Το ποδόσφαιρο είναι μια επιχείρηση. Αν θες να λειτουργήσεις επαγγελματικά, πρέπει να λειτουργήσεις με τους κανόνες της πραγματικότητας.

"Δηλαδή, αναδεικνύω ποδοσφαιριστές από την ακαδημία για να γλιτώσω ουσιαστικά λεφτά για ποδοσφαιριστές που θα αγόραζα. Τα παιδιά που φέρνεις από την ακαδημία έχουν και ένα πλεονέκτημα παραπάνω , γιατί υπάρχει και το ψυχικό δέσιμο με το κλαμπ, οι επαφές είναι διαφορετικές. Τα παιδιά από τις ακαδημίες είναι χαμηλότερου κόστους και αυτό συμφέρει την ομάδα, ωστόσο το ψυχολογικό δέσιμο και οι δεσμοί είναι πιο ισχυροί".

- Τους αναδεικνύεις με στόχο την πώληση;

"Είναι ουτοπία να θεωρείς ότι κάποιο παιδί που έχει ταλέντο και φιλοδοξίες μπορεί να γεράσει ποδοσφαιρικά σε ένα σύλλογο αυτής της δυναμικής που έχουμε αυτή τη στιγμή ως χώρα. Το φτάνεις μέχρι εκεί που μπορείς και μετά από την πώλησή του έχεις και εσύ το ανάλογο όφελος. Αν βέβαια δεν έχεις οικονομικό πρόβλημα, μπαίνεις σε μια διαφορετική λογική. Να σου πω μια προσωπική εμπειρία από τον Ολυμπιακό. Μου είχαν κάνει πρόταση να μείνω και εγώ δεν είχα δεχτεί, δεν διάλεξα την ασφάλεια της ομάδας και της Εθνικής. Αν, λοιπόν, ένα παιδί πιστεύει πραγματικά στον εαυτό του και θεωρεί ότι μπορεί να τα καταφέρει, νομίζω ότι πρέπει πάντα να ψάχνει το καλύτερο".

Φωτογραφίες από τη συνέντευξη: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson