Το σκάνδαλο Κοσκωτά

Εκείνο το πρωινό του Σαββάτου, η λευκή Jaguar με τα φιμέ τζάμια δεν είχε ξεμυτίσει από το γκαράζ της οδού Ορφέως 5-7 στην Εκάλη. Στο στενό δρόμο της οδού Ευρυδίκης στοιβαγμένοι δημοσιογράφοι, φωτορεπόρτερς, αστυνομικοί, στο μικρό φυλάκιο μπροστά από την κύρια είσοδο του σπιτιού, ένας από τους είκοσι «γορίλες» του Προέδρου.

Μ' ένα ακουστικό στο χέρι και την αγωνία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του, προσπαθούσε να συνεννοηθεί, να πάρει εντολές γιατί είχε σαστίσει, δεν ήξερε πως να συμπεριφερθεί. Όπως και ολόκληρη η Ελλάδα που εμβρόντητη παρακολουθούσε μπροστά στα μάτια της να ξετυλίγεται το κουβάρι της «Απάτης του Αιώνα», εν μέσω ενός καταιγισμού γεγονότων που όμοιά τους δεν έχει ξαναζήσει η χώρα.

Είμαστε ακριβώς 28 χρόνια πίσω, μέχρι και οι ημέρες συμπίπτουν. Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 1988 είχε προηγηθεί η αργία με τον εορτασμό της εθνικής επετείου, Σάββατο 20 Οκτωβρίου 1988 έσκασε η βόμβα των πρώτων ευρημάτων του ελέγχου του προσωρινού Επιτρόπου της Τράπεζας της Ελλάδος στην Τράπεζα Κρήτης, Σπύρου Παπαδάτου. Το βασίλειο του Γιώργου Κοσκωτά λαμβάνει τέλος. Τα γεγονότα και οι πληροφορίες εναλλάσσονται με κινηματογραφική ταχύτητα.

Ο τότε Υπουργός Παιδείας, Γιώργος Παπανδρέου, σε εσπευσμένη συνέντευξη Τύπου κραδαίνει χαλκευμένο τραπεζικό έγγραφο που εμπλέκει τον ίδιο και άλλα τέσσερα κυβερνητικά στελέχη σε υπόθεση εκβιασμού και δωροδοκίας από το Γιώργο Κοσκωτά. Μέσω της Έκθεσης της Τράπεζας της Ελλάδος, αποκαλύπτεται αρχικά η πλαστογράφηση τραπεζικών extraits της Merril Lynch που αφορούν τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τράπεζας Κρήτης, ακολουθούν αλυσιδωτές αποκαλύψεις και ξεσπά κανονικά και με το νόμο το μεγαλύτερο σκάνδαλο στη νεότερη οικονομική, πολιτική και κοινωνική ιστορία της Ελλάδας.

Κεντρικό πρόσωπο μια φιγούρα αναγνωρίσιμη ακόμη και στο εξωτερικό, ένας άνθρωπος που έκανε τη διαδρομή από το ζενίθ στο ναδίρ πολλές φορές στη ζωή του, ο Γιώργος Κοσκωτάς. Γιος του Βασίλη και της Σταυρούλας, με καταγωγή από τα πανέμορφα Λαγκάδια, ένα πέτρινο κομψοτέχνημα στην καρδιά της Αρκαδίας, γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Ασπρόπυργο, στη μικρή παροικία των «Λαγκαδιανών» κοντά στην παραλία, εκεί που εγκαταστάθηκαν οι Αρκάδες εσωτερικοί μετανάστες όταν ήρθαν στην πρωτεύουσα για να βρουν καλύτερη τύχη και ρίζωσαν τελικά εκεί που η ζήτηση εργατικών χεριών ήταν αυξημένη. Το 1970 με την Ελλάδα στο γύψο, δεν είχε κλείσει τα 17 (γεννημένος 3 Οκτωβρίου του 1953) όταν ο πατέρας του ο Βασίλης αποφάσισε να πάρει τη φαμίλια και να πάνε στην Αμερική να βρουν τους συγγενείς (οικογένεια Κατσιούφη) της Σταυρούλας.

Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΓΙΑ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ

Θα εγκατασταθούν στη Νέα Υόρκη, κατοικούν στη Sedgwick Avenue στο Bronx, μια ανάσα από το Jerome Park. Ο πατέρας τα βγάζει πέρα, είναι ελαιοχρωματιστής, βάφει σπίτια και μαζί του παίρνει και τους γιους του, το Γιώργο και το Σταύρο (George και Steve επί το αμερικανικότερον) που δικτυώνονται και επιβιώνουν. Ο Γιώργος αποκτά πτυχίο λογιστικής από το Κολέγιο Herbert Η. Lehman τον Ιανουάριο του 1974 με αδιευκρίνιστο τρόπο, χρησιμοποιώντας credits και από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και από το Fordham University, στα οποία φοίτησε κατά το θέρος του 1972 και το ακαδημαϊκό έτος 1973-74.

Τελικά, μετά από λίγους μήνες συλλαμβάνεται τη στιγμή που προσπαθεί να αποκτήσει σφραγίδες και φακέλους των τριών πανεπιστημίων στα οποία κατά διαστήματα φοίτησε, για να τις χρησιμοποιήσει στην «κατασκευή» πλαστών πτυχίων και στέλνεται στο δικαστήριο κατηγορούμενος για πλαστογραφία, κατοχή πλαστογραφημένων εγγράφων, εγκληματική πλαστοπροσωπεία και κατοχή οργάνων πλαστογραφίας. Αρχές του 1975 γίνεται η δίκη και καταδικάζεται σε χρηματική ποινή 200 δολαρίων και αφαίρεση των τίτλων σπουδών του. Η καταδίκη σήμανε και το άνοιγμα του «φακέλου» Κοσκωτά στις αρχές της Νέας Υόρκης, λεπτομέρεια κομβικής σημασίας στη ροή της ιστορίας.

Μετά την καταδίκη η ακαδημαϊκή «καριέρα» λαμβάνει άδοξα τέλος και ξεκινά η επιχειρηματική δραστηριότητα, αρχής γενομένης από την πλήρη ενασχόληση με τις μικροεπιχειρήσεις του πατέρα του. Χρησιμοποιεί τις δύο εταιρείες του πατέρα του, την V.K. (Vassilios Koskotas) Painting and Decorating Co Inc. και την G.S.V. (Giorgos Stavros Vassilis) Painting Contractors Inc. για τη διάπραξη σωρείας αδικημάτων από το Σεπτέμβριο του 1977 μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 1979, για τα οποία ασκήθηκε σε βάρος τους δίωξη από το Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ. Η φάμπρικα των Κοσκωτάδων (μαζί τους ο Γιώργος Κατσιούφης και η κολομβιανής καταγωγής σύζυγος του Σταύρου Luz Helena) είχε να κάνει με ψευδείς δηλώσεις προς τη Διεύθυνση Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την έκδοση δελτίων κοινωνικής ασφάλισης σε εικονικά πρόσωπα, απάτες με την υποβολή ψευδών, εικονικών και δολίων απαιτήσεων προς τη Διεύθυνση Εργασίας της Πολιτείας της Νέας Υόρκης για επίδομα ανεργίας και απάτη με την υποβολή ψευδών, εικονικών απαιτήσεων για επιστροφή φόρων, ζημιώνοντας το αμερικανικό δημόσιο κατά 50.810 δολάρια.

ΕΡΧΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ "ΝΤΟΥ" ΠΑΝΤΟΥ

Όταν στις 16 Ιουλίου του 1980 το δικαστήριο της Νέας Υόρκης εκδίδει ένταλμα με το οποίο διατάσσεται η σύλληψη του Γιώργου Κοσκωτά για 64 συνολικά αδικήματα, η οικογένεια Κοσκωτά έχει ήδη επιστρέψει στην Ελλάδα. Από το 1979 ο Κοσκωτάς έχει προσληφθεί ως Διδάκτορας Οικονομικών Επιστημών στην Τράπεζα Κρήτης, ενώ έχει ανοίξει μαζί με το Σταύρο την πρώτη του εταιρεία real estate, με αντικείμενο την κατασκευή 15 βιλών στην Εκάλη. Ζητά δάνειο 632 εκατομμυριών δραχμών από την Τράπεζα Μακεδονίας-Θράκης, το οποίο απορρίπτεται από τη Νομισματική Επιτροπή και τότε μπαίνει σε λειτουργία το σχέδιο του long con. Αγοράζει με αγνώστου προελεύσεως χρήματα το 2% των μετοχών της Τράπεζας Κρήτης από την οικογένεια Καρρά και ξεκινά την ενασχόλησή του με πλείστες δραστηριότητες. Μην λησμονούμε ότι στην Ελλάδα μετά από δεκαετίες κυριαρχεί η «Αλλαγή», το ΠΑΣΟΚ έχει έλθει στην εξουσία και επί της ουσίας πραγματοποιείται μια ανακατονομή πλούτου και συντελείται η εγκαθίδρυση ενός νέου συστήματος που όπως απέδειξε πικρά η ιστορία, βασιζόταν στα δανεικά – είτε από τα ΜΟΠ είτε από τον εσωτερικό δανεισμό.

Τέλη του 1983 ο Κοσκωτάς μπουκάρει στο χώρο του Τύπου με το περιοδικό ευρείας κυκλοφορίας «ΕΝΑ» της «ΓΡΑΜΜΗ Α.Ε.». Η «ΓΡΑΜΜΗ» είχε ξεκινήσει το 1982 με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 60 εκατομμύρια δρχ. και στο τότε Δ.Σ. συμμετείχαν με 55% η Αναστασία Κασβίκη (αδελφή του Παύλου Μπακογιάννη που κατείχε το 20%), ο Δ. Κουνελάκης με 25%, ο Σπύρος Δημητριάδης (γαμπρός του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) και τέλος, ο Γιώργος Κοσκωτάς. Στις αρχές του 1984 το μετοχικό κεφάλαιο αυξάνεται στα 200 εκατ., απομακρύνεται ο Παύλος Μπακογιάννης και αναλαμβάνει τον πλήρη έλεγχο της επιχείρησης ο Γιώργος Κοσκωτάς.

Ο Κοσκωτάς αντικαθιστά το Μπακογιάννη με το Γ. Τσούτσια (αργότερα τη θέση του θα πάρει ο Καλούδης) και ακολουθεί άκρως επιθετική πολιτική επιλέγοντας τα «σωστά» πρόσωπα. Προσλαμβάνει ως συμβούλους (και ορισμένους τους τοποθετεί και στο Δ.Σ.) τον πρώην Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Προεδρίας και Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, Γιάννη Ματζουράνη, τον καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Iωάννη Μεταξά, το στέλεχος του Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων Π. Βακάλη (άπαντες προσκείμενοι στο ΠΑΣΟΚ) και για να διαφυλάξει τις «ισορροπίες» και το Διοικητή στην ΕΤΒΑ επί Νέας Δημοκρατίας, Ι. Σπέντζα.

Ο σαστισμένος επιχειρηματικός κόσμος αναρωτιέται σχετικά με την προέλευση των χρημάτων, γεννώνται εύλογα ερωτήματα για τον ουρανοκατέβατο τραπεζίτη πλέον που σταδιακά ελέγχει τα πάντα.

Την έκδοση του «ΕΝΑ» ακολουθούν τα περιοδικά «ΜΙΑ», «ΚΑΙ», «Τέταρτο» TV3 και «Δύο», ενώ υπήρχε και η πρόθεση για έκδοση τριών ακόμη περιοδικών, ένα για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ένα με θεματολογία για αυτοκίνητα και ένα αθλητικού περιεχομένου. Ο Κοσκωτάς χτίζει υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις στην Παλλήνη, συνολικής αξίας 9,8 δισεκατ. δραχμών, επιτίθεται διαρκώς και εκδίδει την καθημερινή εφημερίδα «24 ώρες», αγοράζει το 25% της «Βραδυνής», την «Καθημερινή» και το ραδιοφωνικό σταθμό Σκάι. Η «ΓΡΑΜΜΗ Α.Ε.» εμφάνισε μια σημαντική αύξηση των κεφαλαίων της (π.χ. από 6.2 δισ. το 1986 πήγαν στα 13.2 δισ. το 1987, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 129%) παρόλο που και τα περιοδικά και οι εφημερίδες είχαν σοβαρά κυκλοφοριακά προβλήματα για την εποχή. Ο Κοσκωτάς δεν έδειχνε να ανησυχεί, φερόταν (και ήταν) πολύ κοντά στην Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ειδικά στον Αντιπρόεδρό της Μένιο Κουτσόγιωργα και κυρίως δεν ήταν πλέον ένας «υπάλληλος», αλλά αφεντικό.

Μέσα Δεκεμβρίου του 1984 είχε σκάσει η μεγάλη βόμβα στους οικονομικούς κύκλους της Ελλάδας: ο Γιώργος Κοσκωτάς αγόρασε την Τράπεζα Κρήτης από την οικογένεια Καρρά, έναντι 1 δισεκατομμυρίου δραχμών, δίδοντας 150 εκατ. προκαταβολή και τα υπόλοιπα αφού ανέλαβε τον έλεγχο και τη διαχείριση κεφαλαίων της Τράπεζας. Δίπλα του, διευθυντής δημοσίων σχέσεων ο #2 της «ΓΡΑΜΜΗ Α.Ε.» Δ. Κουνελάκης και ο καθηγητής Γ. Καλαμωτουσάκης που υπηρέτησε αργότερα στη διεύθυνση μελετών και στην υποεπιτροπή για τη μελέτη του τραπεζικού συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος. Από την πρώτη στιγμή, ο σαστισμένος επιχειρηματικός κόσμος αναρωτιέται σχετικά με την προέλευση των χρημάτων, γεννώνται εύλογα ερωτήματα για τον ουρανοκατέβατο τραπεζίτη πλέον που σταδιακά ελέγχει τα πάντα.

Το 1980 το σύνολο ενεργητικού της τράπεζας ήταν λίγο πάνω από 13 δισ., το 1985 έχει εκτοξευθεί στα 47, με καθαρά κέρδη 152 δραχμές ανά μετοχή. Για να γίνει κατανοητό το άλμα, το 1984 που εξαγόρασε την τράπεζα ο Κοσκωτάς το ενεργητικό της Τράπεζας έφτανε τα 27,8 δισεκατομμύρια, στην ετήσια τακτική συνέλευση της 22.06.1988 το ενεργητικό συμπεριλαμβανομένων των λογιαριασμών τάξεως ήταν 139,2 δισεκατομμύρια, σημειώνοντας μια τρομακτική αύξηση αύξηση της τάξης του 401% που δεν μπορούσε να εξηγηθεί «λογικά» από κανέναν οικονομικό αναλυτή. Η τράπεζα πλέον αριθμούσε 52 υποκαταστήματα, 942 υπαλλήλους και πρόσφερε τον υψηλότερο τόκο στην αγορά, τόκο δυσθεώρητο ακόμη και για τους πιο τολμηρούς gamblers. Ο Κοσκωτάς μετά την «εξολόθρευση» παραδοσιακών εκδοτών, σκόπευε να κάνει το ίδιο και με τους τραπεζίτες. Σημαντική και κομβική λεπτομέρεια, ότι αρωγός στην επεκτατική πολιτική του Κοσκωτά ήταν σύσσωμο το ελληνικό δημόσιο και ακόμη και η ίδια η εκκλησία της Ελλάδος.

Η πίεση που ασκείται από τον επιχειρηματικό κόσμο στην Κυβέρνηση σε συνδυασμό με τα εξονυχιστικά ρεπορτάζ των αντιπάλων εκδοτών είναι τρομακτική και αποτρέπεται η εξαγορά και της Τράπεζας Κεντρικής Ελλάδος το 1986, με την Κυβέρνηση να κάνει πίσω μπροστά στη γενική κατακραυγή. Η αντιπολίτευση έχει ξεκινήσει να φωνασκεί για τα σκάνδαλα, η δραχμή έχει υποτιμηθεί ήδη δύο φορές, οι δημόσιες δαπάνες από το (επίσης καταστροφικό) 30% του ΑΕΠ το 1980, αγγίζουν το 50% με τη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, η Δύση έχει γίνει πλέον διστακτική και δεν δανείζει αφειδώς όπως τα πρώτα χρόνια της «Αλλαγής», με αποτέλεσμα η Κυβέρνηση να στραφεί στον εσωτερικό δανεισμό και τις υπό κρατικό έλεγχο τράπεζες, με κορωνίδα την Τράπεζα Κρήτης του Κοσκωτά.

Όταν στις 8 Οκτωβρίου του 1987 ο Κοσκωτάς συλλαμβάνεται στο ξενοδοχείο «Intecontinental» της Ουάσιγκτον όπου είχε πάει προσκεκλημένος από τον Λευκό Οίκο σε μια συγκέντρωση «διαμορφωτών της κοινής γνώμης», από όργανα της αμερικανικής Υπηρεσίας Φορολογικής Διώξεως, η ανάγκη για λαϊκό έρεισμα και ανθρώπινες ασπίδες είναι επιτακτική. Ο τραπεζίτης πληρώνει εγγύηση 1 εκατομμυρίου δολαρίων και αφήνεται ελεύθερος, επιστρέφει στην Ελλάδα και την ασπίδα που αναζητούσε τη βρίσκει στον λαοφιλέστατο Ολυμπιακό του Σταύρου Νταϊφά.

Η ομάδα που έχει τον Αλκέτα στον πάγκο, έχει κάνει περιοδεία στην Αμερική, έχει κατακτήσει το Σούπερ Καπ κόντρα στον ΟΦΗ, αλλά στο πρωτάθλημα παραπαίει. Το ποτήρι ξεχειλίζει την 7η αγωνιστική όταν μετά την τραγική εμφάνιση του μύωπα Πολωνού γκολκίπερ Καζιμιέρσκι, ο Ολυμπιακός διαλύεται με 1-4 από τον Παναθηναϊκό και βυθίζεται στη ζώνη του υποβιβασμού χωρίς νίκη στο πρωτάθλημα. «Ο Ολυμπιακός ψυχορραγεί, κάτι πρέπει να γίνει» είναι η μόνιμη επωδός, ακόμη και στα πολιτικά γραφεία.

Ο μοναδικός που μειοψηφεί και αντιτίθεται στην απόφαση Νταϊφά, είναι ο Μιλτιάδης Μαρινάκης, πατέρας του Βαγγέλη και πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.

18 Νοεμβρίου του 1987 ο Κοσκωτάς, παρότι μέλος του Παναθηναϊκού και «πράσινων» αισθημάτων, αγοράζει την ΠΑΕ Ολυμπιακός από το Σταύρο Νταϊφά και υπόσχεται ότι έρχεται να σαρώσει το σύμπαν στο διάβα του. Ο μοναδικός που μειοψηφεί και αντιτίθεται στην απόφαση Νταϊφά, είναι ο Μιλτιάδης Μαρινάκης, πατέρας του Βαγγέλη και πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας. Την ίδια μέρα που ανακοινώνεται η αγοραπωλησία των μετοχών του Ολυμπιακού και όλος ο κόσμος ασχολείται με το ποδόσφαιρο, γίνεται η τοποθέτηση νέου Διοικητικού Συμβουλίου στον ΟΔΕΠ (Οργανισμός Διοικήσεως της Εκκλησιαστικής Περιουσίας) γεγονός που καθιστούσε πολύ δύσκολο για τους Μητροπολίτες να διαχειρίζονται ανεξέλεγκτα όπως γινόταν μέχρι τότε τις τραπεζικές καταθέσεις της Εκκλησίας.

Εν μέσω ραστώνης, αφού ο Ολυμπιακός και η επικείμενη κόντρα Κοσκωτά-Βαρδινογιάννη απασχολεί όλα τα μέσα, γίνεται «σύσταση» στις Μητροπόλεις και τις εκκλησίες να καταθέσουν τα χρήματα του αποθεματικού τους σε άλλον τραπεζικό οργανισμό και όχι στην Εθνική Τράπεζα, όπως γινόταν παραδοσιακά μέχρι τότε. Με βάση την απόφαση της Ιεράς Συνόδου κάθε Μητροπολίτης εξέδωσε εγκύκλιο, με την οποία «παρήγγειλε» στους υπ' αυτού ιερείς να βάλουν όχι μόνο τα χρήματα των εκκλησιών αλλά και τις προσωπικές αποταμιεύσεις τους στην Τράπεζα Κρήτης.

Βάλτε τα λεφτά σας στην Τράπεζα Κρήτης

Χαρακτηριστικό και ενδεικτικό είναι το εσωτερικό έγγραφο του τότε Μητροπολίτη Δημητριάδος (και μετέπειτα Αρχιεπισκόπου) Χριστόδουλου, μέρη του οποίου χρήζουν πραγματικά αναφοράς και δημοσίευσης: «[.....] Ήδη όμως, με νεώτερη εντολή της η Ιερά Σύνοδος μας συνιστά τις καταθέσεις μας να τις τοποθετήσωμε στην ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΡΗΤΗΣ, η οποία με έγγραφόν της προς τον Αρχιεπίσκοπο εγνώρισε ότι προσφέρει τον υψηλότερο τόκο της αγοράς, επί πλέον δε και 2% κάθε χρόνο επί τον συνόλου των καταθέσεων της Εκκλησίας, εφόσον αυτές θα είναι τουλάχιστον του ύψους των 2 δισεκατομμυρίων. Το επί πλέον δώρο αυτό βέβαια θα κατατίθεται στο κεντρικό Ταμείο της Εκκλησίας δηλ. στην Συνοδική Εκκλησιαστική Λογία που συνεστήθη, προκειμένου να δυνηθή η Εκκλησία να αντιμετωπίσει τον οικονομικό της αποκλεισμό. Τούτο όμως δεν είναι, νομίζω, λόγος για να αδιαφορήσετε, επειδή πρέπει, επί τέλους, να μάθωμε να σκεπτώμαστε συλλογικά και ενωτικά και όχι ατομικά συμφεροντολογικά.

Όταν η κεντρική διοίκηση της Εκκλησίας έχει χρήματα και ανταποκρίνεται στις ανάγκες της, τότε όλοι μας πρέπει να είμεθα ευχαριστημένοι. Εάν εκείνη δεν ευημερεί, μοιραία θα στραφή προς εμάς ζητώντας μας να την συντρέξωμε στις ανάγκες της. Κατόπιν των ανωτέρω παραγγέλλομεν όπως προβήτε ΑΜΕΣΩΣ στην κατάθεση κάθε αποθεματικού που έχετε είτε ως Εκκλ. Συμβούλων, είτε ως Ερανική Επιτροπή, είτε ως Χριστιανική Αλληλεγγύη, στην ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΡΗΤΗΣ, δηλώνοντας βέβαια και την προέλευση της καταθέσεως, ότι είναι δηλ.. της Εκκλησίας. Ευχής έργον θα ήτο εάν το ίδιο επράττατε και για τις προσωπικές, τις ιδιωτικές σας καταθέσεις, εάν έχετε. Αντί άλλης Τραπέζης να προτιμήσετε αυτήν που μας συνιστά η Iερά Σύνοδος. Έτσι θα αποδείξωμε και τη δύναμη που έχωμε και την ενότητά μας...»

Γίνεται το εξής καταπληκτικό: την ημέρα που ο δηλωμένος οπαδός του Παναθηναϊκού, Γιώργος Κοσκωτάς, αγοράζει τον Ολυμπιακό από το Νταϊφά, η Εκκλησία τοποθετεί τα χρήματά της στην Τράπεζα Κρήτης προσθέτοντας και το δικό της οβολό στο κοσκωκρατικό τέρας που έχει χτίσει ήδη η Κυβέρνηση με τη δική της σαφή προτίμηση στην τράπεζα του Κοσκωτά «λόγω υψηλού τόκου». Τα προερχόμενα από το δημόσιο υπόλοιπα καταθέσεων σε 6 καταστήματα της Τράπεζας Κρήτης ανέρχοντο σχεδόν στα 20 δισεκατομμύρια δραχμές, διαιρούμενα ως εξής: ΕΛΤΑ: 7,2 δισ., ΟΑΕ: 3,4 δισ., ΔΕΗ: 2,2 δισ., ΟΤΕ: 2 δισ., ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ: 1,9 δισ., ΛΑΡΚΟ: 0,7 δισ., ΟΑΣ: 0,6 δισ., Φαρμακαποθήκη: 350 εκατομμύρια, ΗΣΑΠ: 308 εκατομμύρια, ΚΥΔΕΠ: 252 εκατομμύρια, ΕΤΒΑ: 22 εκατομμύρια, ΕΛΔΑ, 11μισι εκατομμύρια. Ο Κοσκωτάς έχει ξεπεράσει πλέον τον ύφαλο, έχει στρέψει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης από τη σύλληψη στην Ουάσιγκτον, στον Ολυμπιακό και εξακολουθεί να επιτίθεται επιδεικνύοντας – ίσως – και άγνοια κινδύνου.

Ο “El Búfalo de San Luís” Φούνες, είναι ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα που έπαιξαν ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, ένας πραγματικός οδοστρωτήρας που έρχεται απ’ ευθείας από τη River Plate με την οποία ως πρωταγωνιστής έχει κατακτήσει Libertadores, Copa Interamericana και Διηπειρωτικό κόντρα στη Στεάουα Βουκουρεστίου στο Τόκυο, σκοράροντας κατά ριπάς. Η μεταγραφή είναι εξωπραγματική για τα δεδομένα του ελληνικού ποδοσφαίρου, είναι εν ενεργεία διεθνής με την εθνική Αργεντινής από το Copa America του 1987 και έρχεται στην Ελλάδα στα 25 του χρόνια έχοντας σκοράρει 47 φορές σε 84 παιχνίδια με τη φανέλα των Millonarios. Η υποδοχή του είναι μνημειώδης και η εικόνα του Chancha («Γουρούνι», όπως ήταν το δεύτερο παρατσούκλι του στην Αργεντινή) παραπέμπει σε αυτό ακριβώς που υπονοεί: μελαμψός Λατινοαμερικάνος, ινδιάνικο αίμα, χαίτη, σκληρά χαρακτηριστικά και αλήτικη αύρα. Δεν υπάρχει πιο ιδανική περιγραφή για φορ του Ολυμπιακού της μετά-Αναστόπουλο εποχής, ο κόσμος είναι σε παροξυσμό.

Δεκέμβρη μήνα, ο Ολυμπιακός είναι ακόμη στην ντροπιαστική προτελευταία θέση της βαθμολογίας με 5 βαθμούς (όλους από ισοπαλίες) και έχει μπροστά του το παιχνίδι με τον ΠΑΟΚ, το θρυλικό παιχνίδι των Σερρών. Δεν έχει σημασία πως, δεν έχει σημασία ποιος, έχει σημασία ότι με το έκτο γκολ ο Ολυμπιακός υπέστη την πιο βαριά ήττα στην ιστορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος, ρεκόρ που κρατάει μέχρι σήμερα, 28 ολόκληρα χρόνια μετά και μάλλον θα κρατήσει πολλά χρόνια ακόμη. Η λήξη του αγώνα στο βουκολικό τοπίο του γηπέδου μοιάζει με λύτρωση για τον Ολυμπιακό και σταθμό στην ιστορία για τον «φτωχό» ΠΑΟΚ.

Εκείνο το 6-1 θα μεγαλώσει γενιές ΠΑΟΚτσήδων, θα ισχυροποιήσει τον ασπρόμαυρο μύθο στη Μακεδονία, θα γεννήσει νέους οπαδούς και ταυτόχρονα θα κάνει τον Κοσκωτά να αποφασίσει να δαπανήσει ακόμη πιο τρελά ποσά για τον Ολυμπιακό και θέλει πάση θυσία να κατακτήσει έναν τίτλο. Στο πρωτάθλημα έχει μεν συνέλθει και με τα γκολ του Φούνες ξεφεύγει από τον πάτο της βαθμολογίας, αλλά για κατάκτηση ούτε λόγος. Ο μεγάλος στόχος είναι το Κύπελλο, όπου μετά τον αποκλεισμό των «εύκολων» Αγροτικού Αστέρα και Ολυμπιακού Βόλου, το εμπόδιο λέγεται ΑΕΚ.

Το πρώτο παιχνίδι διεξάγεται εκτάκτως στο «Καραϊσκάκης», λήγει ισόπαλο 1-1 με την ΑΕΚ να προηγείται νωρίς με ένα φάουλ του Βασιλάκου και τον Ολυμπιακό να ισοφαρίζει με το Σάκη Μουστακίδη. Η ρεβάνς της 10ης Φεβρουαρίου αποκτά χαρακτήρα μητέρας των μαχών για τον Ολυμπιακό, ο οποίος όντας στα χέρια του «κροίσου» Κοσκωτά είναι ανεπίτρεπτο να τελειώσει τη χρονιά χωρίς τίτλο. Ο Ολυμπιακός κερδίζει στη ρεβάνς με 1-3 μέσα στη Νέα Φιλαδέλφεια, ξεσπά το πολύκροτο σκάνδαλο «Μπαλή» με την υπόθεση δωροδοκίας στο σπίτι του Θεολόγη Παπαδόπουλου, αλλά εκείνο που μετράει για τον Κοσκωτά είναι ότι ο τελικός κόντρα στο Βαρδινογιάννη είναι ολοένα και πιο κοντά. Ο Ολυμπιακός αποκλείει και τον ΟΦΗ στον ημιτελικό και οι μέρες πριν τον τελικό με τον Παναθηναϊκό θυμίζουν βιομηχανικό πόλεμο.

Ο τελικός του αιώνα

Ελάχιστοι ασχολούνται με τη μπάλα και όλο το ενδιαφέρον είναι στραμμένο στη μετωπική σύγκρουση των δύο κολοσσών: Βαρδινογιάννης Vs Κοσκωτάς – καθεστηκυία Vs ανερχόμενη τάξη πραγμάτων. Σε αυτόν τον τελικό έχει επενδυθεί κάτι παραπάνω από μια απλή επιθυμία επικράτησης. Παίζεται γόητρο, λεφτά, φιλοδοξίες, πολιτική, επενδύσεις και όχι απλώς «ποδόσφαιρο». Δέκα ημέρες πριν τη διεξαγωγή του τελικού, ο μέσος του Παναθηναϊκού Κώστας Αντωνίου, λαμβάνει 35 εκατομμύρια δραχμές από τον Κοσκωτά προκειμένου να υπογράψει στον Ολυμπιακό κάνοντας χρήση της πενταετίας του, γεγονός που οδηγεί τους πράσινους στη μη χρησιμοποίηση του παίκτη. Οι φημολογίες για δωροδοκίες δίνουν και παίρνουν, στα καφενεία όλοι «άκουσαν», «τους είπαν», «έμαθαν» ότι ο Κοσκωτάς έδωσε 20-30-70-150 εκατομμύρια στον τάδε παίκτη, ότι ο Βαρδινογιάννης τελειώνει από τον Παναθηναϊκό.

Το βράδυ της Κυριακής 8 Μαΐου του 1988 θα στριμωχθούν ακόμη και στα τσιμεντένια σκαλιά του Ολυμπιακού Σταδίου, σχεδόν 80 χιλιάδες άνθρωποι, Παναθηναϊκοί και Ολυμπιακοί, ο ένας δίπλα στον άλλον, χωρίς «νεκρές ζώνες» και δυνάμεις των ΜΑΤ να τους χωρίζουν. Το ΟΑΚΑ είναι ασφυκτικά γεμάτο, οι διαπιστεύσεις είναι τόσο πολλές που ακόμη και τα κουλουάρ είναι γεμάτα από κόσμο, ενώ πίσω από τις εστίες-κλουβιά με το λευκό πυκνοραμμένο δίχτυ συνωστίζονται δεκάδες φωτορεπόρτερ έτοιμοι να απαθανατίσουν «τη στιγμή». Τόσο έντονη ατμόσφαιρα όσο εκείνο το βράδυ της 8ης Μαΐου, δύσκολα θα ξαναζήσει κανείς σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας.

Στο γήπεδο καταφθάνει από πολύ νωρίς ο Γιώργος Κοσκωτάς συνοδευόμενος από τη γυναίκα του Κάθυ και τον αδελφό του Σταύρο. Μαζί τους, η υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της ΠΑΕ Ολυμπιακός, Λόλα Νταϊφά, συνδετικός κρίκος της παλαιάς με τη νέα κατάσταση στα ερυθρόλευκα πράγματα. Λίγο αργότερα καταφθάνει εύχαρης και ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, κατεβαίνει τα σκαλιά της νυν Ρ1 και τα φλας δεν σταματούν να αστράφτουν: η ιστορική χειραψία με το Γιώργο Κοσκωτά μπαίνει στο πάνθεον της αθλητικής ιστορίας της χώρας και όχι μόνο. Το ίδιο και ο τελικός που λήγει ισόπαλος 2-2 και κρίνεται στα πέναλτι, με νικητή τον Παναθηναϊκό και ήρωα το Νίκο Σαργκάνη που όπως δήλωσε αργότερα, αρνήθηκε 170 εκατομμύρια δραχμές προκειμένου να έχει μειωμένη απόδοση.

ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΡΕΛΑΝΣ ΜΕ ΝΤΕΤΑΡΙ

Το καλοκαίρι που ακολουθεί είναι ίσως το πιο τρελό καλοκαίρι στην ιστορία της μεταπολίτευσης. Η χώρα εν μέσω της ερωτικής παρασπονδίας του Ανδρέα Παπανδρέου με την αεροσυνοδό και μετέπειτα σύζυγό του Δήμητρα Λιάνη, είναι η πρώτη χρονιά που υποκρύπτει δημοσιονομικό έλλειμμα 503 δισεκατομμυρίων δραχμών επιδιδόμενη σε «δημιουργική» λογιστική. Τράπεζα Κρήτης, διαφυγή κεφαλαίων, καταχρήσεις, ψευδείς ισολογισμοί, εικονικά συμβόλαια, τα σκάνδαλα με το καλαμπόκι από τη Γιουγκοσλαβία που βαπτίζεται ελληνικό, ιταλικά σιτιρά που επανεξάγονται ως ελληνικά, κρατικά διϋλιστήρια, ΔΕΗ, ΙΚΑ, Εκκλησία, ΠΡΟΠΟ, Media, κρατικοί φορείς, ολόκληρο το δημόσιο στη σέντρα. Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική Ελλάδα έχει στηθεί ένας τραπεζικό-επιχειρηματικό-πολιτικός μηχανισμός σε τέτοια κλίμακα, με τέτοια ταχύτητα και με τόση έλλειψη διαφάνειας που μοιάζει αδύνατο να αντιμετωπιστεί. Στην υπόθεση Κοσκωτά, ένα από τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο είναι ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Δημήτρης Χαλικιάς. Προσωπικός φίλος του Ανδρέα, αυστηρά υπηρεσιακός, με τη φήμη του τεχνοκράτη, ο Χαλικιάς έπρεπε δια των χειρισμών του να αποδείξει ότι και είναι και φαίνεται έντιμος.

Στις 17 Ιουνίου του 1988, η υπό τρομακτική πίεση Κυβέρνηση, συναινεί στον έλεγχο της Τράπεζας Κρήτης και ο Εισαγγελέας εφετών Δημήτρης Τσεβάς διατάσσει έλεγχο στην Τράπεζα Κρήτης με τοποθέτηση προσωρινού επιτρόπου διορισθέντα από την Τράπεζα της Ελλάδος και ταυτόχρονη άρση του τραπεζικού απορρήτου. Ο Χαλικιάς έχοντας να αντιμετωπίσει αφενός την εμφανή αδράνεια της πολιτικής ηγεσίας και αφετέρου την ισχυρή πίεση της κοινής γνώμης, εμφανιζόταν να κωλυσιεργεί προσκρούοντας στο τραπεζικό απόρρητο. 22 Ιουνίου το νομικό συμβούλιο της Τράπεζας της Ελλάδος γνωμοδοτεί πως το απόρρητο των καταθέσεων του Κοσκωτά ισχύει και έναντι των ελεγκτικών αρχών της Τράπεζας της Ελλάδος.

Την ίδια ημέρα δημοσιοποιείται και η υπόθεση της εταιρείας ανάπτυξης του Αιγαίου που αποκαλύπτει τις στενές σχέσεις Κοσκωτά με την πολιτική ηγεσία. Ο τότε Υπουργός Αιγαίου Πέτρος Βάλβης θα ισχυριστεί ότι η Τράπεζα Κρήτης - με την οποία το Υπουργείο συνέπραξε για τη δημιουργία της εταιρείας - ήταν η μόνη τράπεζα που έδειξε ενδιαφέρον να συμμετάσχει. Ο Χαλικιάς υπό τρομακτικό ψυχολογικό βάρος δίνει στη δημοσιότητα επιστολή του προς τον τότε Υπουργό Εθνικής Οικονομίας, Παναγιώτη Ρουμελιώτη, στην οποία τάσσεται υπέρ της άρσης του απορρήτου των καταθέσεων, προτείνει και ουσιαστικά υπονοεί ότι κυβερνητικά στελέχη παρεμποδίζουν τον έλεγχο.

Η επιστολή Χαλικιά της 8ης Ιουλίου είναι ράπισμα στην κυβέρνηση, ο Διοικητής της ΤτΕ φθάνει στο σημείο να προτείνει τροποποίηση του Ν.Δ. 1059/1971 ώστε να πάψει να ισχύει το απόρρητο των τραπεζικών καταθέσεων έναντι των οργάνων της Τράπεζας της Ελλάδος, με παράλληλη επέκταση των αυστηρών ποινικών κυρώσεων, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην οποία ισχύει το απόρρητο καταθέσεων έναντι της Αρχής που ασκεί την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος. Είναι συγκεκριμένος, αναφέρει ακόμη και ειδικότερα στοιχεία όπως ότι ακόμη και ο έλεγχος της ημερήσιας συναλλαγματικής θέσης της Τράπεζας Κρήτης προσκρούει σε δυσχέρειες, γιατί η τράπεζα καθυστερεί ή αρνείται να παράσχει στους ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος στοιχεία που της ζητούνται και έχει υποχρέωση να παράσχει. Αναφέρει συγκεκριμένο περιστατικό με τον Κοσκωτά, κατά το οποίο ο τραπεζίτης επικαλούμενος το απόρρητο αρνήθηκε να επιτρέψει να καταγραφούν στοιχεία των βεβαιώσεων αγοράς συναλλάγματος που είναι απαραίτητα για την άσκηση του ελέγχου και κλείνει προτείνοντας να καταργηθεί ρητά με νόμο το απόρρητο για τους λογαριασμούς των προσώπων που συμμετέχουν ενεργά στη διοίκηση πιστωτικών ιδρυμάτων και των λογαριασμών όψεως των επιχειρήσεων που χρηματοδοτούνται από τις τράπεζες.

Πως απαντά ο Κοσκωτάς σε αυτή την πρωτόγνωρη και αφόρητη πίεση; Με το Λάγιος Ντέταρι! Ο Ολυμπιακός πραγματοποιεί τη δεύτερη πιο δαπανηρή μεταγραφή στον κόσμο εκείνο το καλοκαίρι, δαπανώντας 8 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα cash για να αγοράσει τον Ούγγρο ποδοσφαιριστή από την Άιντραχτ Φρανκφούρτης. 50 χιλιάδες κόσμος κατακλύζει την πλατεία Κοραή στο Δημαρχείο του Πειραιά για να δει έστω το Λάγιος Ντέταρι, η παρουσίαση του οποίου στην κεντρική αίθουσα είναι ακόμη και σήμερα η πιο εντυπωσιακή παρουσίαση ποδοσφαιριστή όλων των εποχών.

Ο ΝΟΜΟΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΡΕΑΣ ΣΤΟ ΧΕΡΦΙΛΝΤ

Πίσω από τη χρυσόσκονη της μεταγραφής του Ντέταρι, ο Κοσκωτάς πιέζει αφόρητα την κυβέρνηση και ειδικά το Μένιο Κουτσόγιωργα να εισαχθεί νομοθετική ρύθμιση δια της οποίας τα ελεγκτικά όργανα της ΤτΕ θα αρκούνται σε απλή επίδειξη παραστατικών εισαγωγής συναλλάγματος, χωρίς να λαμβάνουν τα πρωτότυπα για να αποτραπεί επιβαρυντικό πόρισμα από τον προσωρινό επίτροπο, Σπύρο Παπαδάτο. Το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, πράγματι κατατίθεται τροπολογία στη Βουλή από το Μένιο Κουτσόγιωργα, στο Ν.1806/1988, με το επίμαχο άρθρο 40, ο οποίος και ψηφίζεται αρχές Αυγούστου. Πρόκειται για το νόμο που μένει στην ιστορία της πολιτικής ζωής της χώρας ως «Κουτσονόμος» και σύμφωνα με καταθέσεις στο Ειδικό Δικαστήριο που επακολούθησε, κόστισε δύο εκατομμύρια δολάρια.

Λίγο μετά την ψήφιση του επίμαχου «προστατευτικού» νόμου, ο Πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου υποβάλλεται σε καρδιογράφημα στο "Γενικό Κρατικό Αθηνών" και στη συνέχεια μεταβαίνει στο νοσοκομείο Saint Thomas του Λονδίνου, όπου διαπιστώνεται στένωση αορτής. Ένα μήνα αργότερα υποβάλλεται σε σοβαρή εγχείρηση ανοικτής καρδιάς στο νοσοκομείο "Χέρφιλντ" του Λονδίνου από το διάσημο καρδιοχειρουργό Μαγκντί Γιακούμπ με ολόκληρη την Ελλάδα να παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Μαζί του δεν είναι η Μαργαρίτα Παπανδρέου, αλλά η Δήμητρα Λιάνη. Εκτός από τα προβλήματα στην καρδιαγγειακή λειτουργία, ο Ανδρέας Παπανδρέου παρουσίαζε και νεφρική δυσλειτουργία, ενώ έπασχε από τη νόσο του κολλαγόνου, που εξασθενίζει το αιμοποιητικό του σύστημα.

Μετά από δύο μήνες νοσηλείας επιστρέφει στην Ελλάδα, η ημερομηνία είναι Σάββατο 22 Οκτωβρίου του 1988, η ημέρα που ο Ανδρέας κατεβαίνοντας τη σκάλα του Airbus «Οδυσσεύς» της Ολυμπιακής Αεροπορίας, έκανε σε ζωντανή μετάδοση το ιστορικό νεύμα στη Δήμητρα και ουσιαστικά «επισημοποίησε» την εξωσυζυγική του σχέση. Τρεις ημέρες πριν ο Ανδρέας πατήσει και πάλι ελληνικό χώμα, 19 Οκτωβρίου του 1988, λαμβάνεται απόφαση για τοποθέτηση προσωρινού επιτρόπου στην Τράπεζα Κρήτης και δύο ημέρες μετά τον ερχομό του Ανδρέα, Δευτέρα 24 Οκτωβρίου, Ματζουράνης και Μεταξάς παραδίδουν στο Μένιο Κουτσόγιωργα το πλαστό έγγραφο της Merril Lynch με τα ονόματα των Παπανδρέου, Λιβάνη, Πέτσου, Αποστολόπουλου και Μαργέλου.

Ο Μένιος «κρατάει» το έγγραφο και βρίσκεται σε απόγνωση, κλοιός γύρω από το Γιώργο Κοσκωτά σφίγγει επικίνδυνα και κανείς πλέον δεν είναι σε θέση να τον προστατεύσει, ενώ και η ίδια η κυβέρνηση είναι έκθετη από παντού.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΛΠΟ ΜΕ ΣΑΡΑΒΑΚΟ ΚΑΙ Η ΘΥΡΙΔΑ

Ο ίδιος ο Κοσκωτάς και πάλι προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τον Ολυμπιακό για να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη, διαρρέεται συμφωνία του Ολυμπιακού με τον Πορτογάλο super star Πάολο Φούτρε έναντι τριών δισεκατομμυρίων δραχμών και έρχεται στην Αθήνα ο διεθνής Γερμανός επιθετικός Γιούργκεν Κλίνσμαν, που τα έχει βρει σε όλα με τον Κοσκωτά και έχει συμφωνήσει να φορέσει την ερυθρόλευκη έναντι 1,6 δισ. Το «μεγάλο κόλπο» όμως είναι άλλο και ονομάζεται Δημήτρης Σαραβάκος.

Ο Σαραβάκος είναι νέος, επιτυχημένος, στο απόγειο της ποδοσφαιρικής δόξας του, διαθέτει ευρωπαϊκό star quality και προφίλ που τον καθιστά τον καλύτερο Έλληνα ποδοσφαιριστή και σύμβολο του Παναθηναϊκού. Όλα αυτά τα στοιχεία παρακινούν τον Γιώργο Κοσκωτά να αποφασίσει το αδιανόητο προκειμένου να αλλάξει το status quo του ελληνικού ποδοσφαίρου και να ταράξει συθέμελα τα επικοινωνιακά ύδατα. Προσεγγίζει το μεγάλο αστέρι του "αιώνιου" αντιπάλου και καταθέτει την υψηλότερη και θελκτικότερη προσφορά από καταβολής επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Ο πράος και "αντιδημοσιογραφικός" Σαραβάκος βρίσκεται ενώπιον μιας προσφοράς-σταθμό για το ελληνικό ποδόσφαιρο.

Ο Κοσκωτάς συναντά το Σαραβάκο Οκτώβρη μήνα, λίγους μήνες πριν εκπνεύσει η προθεσμία της λήξης του συμβολαίου του με τον Παναθηναϊκό, αφού προηγουμένως έχει φροντίσει μέσω τρίτων να καταστήσει σαφές στο συνομιλητή του ότι θα κάνει το.. άπαν για να τον αποκτήσει. Το νούμερο και οι έξτρα παροχές που ακούει ο Σαραβάκος από το στόμα του Κοσκωτά είναι πρωτόγνωρο ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα: 600 εκατομμύρια δραχμές, 1 εκατομμύριο μισθό το μήνα, επαγγελματική αποκατάσταση όλων των οικογενειακών μελών, σπίτια, αυτοκίνητα, κάθε λογής πριμ και bonus σε ένα συμβόλαιο που όμοιό του έβρισκε κανείς μόνον στην Ιταλία. Ο έκπληκτος Σαραβάκος ακούει εμβρόντητος την πρόταση, επικοινωνεί αμέσως μετά με το Γιώργο Βαρδινογιάννη ενημερώνοντάς τον για την προσφορά και ο Καπετάνιος του αποκρίνεται ότι μόνο τρελός θα αρνιόταν τόσα λεφτά.

Το βράδυ που ο Μένιος έχει στα χέρια του τα πλαστά τραπεζικά extraits, ο Σαραβάκος συναντά το Σταύρο Κοσκωτά στο Άλσος της Νέας Σμύρνης. Ο Κοσκωτάς έχει μαζί του δύο μαύρους φουσκωμένους χαρτοφύλακες, ανοίγει το φερμουάρ και του λέει ότι κάθε τσάντα έχει μέσα από 50 εκατομμύρια μετρητά, ενώ συνάμα βγάζει και ένα κλειδί από την τσέπη. Είναι το περίφημο κλειδί της θυρίδας 202Α της Τράπεζας Κρήτης, η οποία περιείχε επιταγή ημέρας ύψους 500 εκατομμυρίων δραχμών στο όνομα του Δημήτρη Σαραβάκου. Ο ποδοσφαιριστής ήταν αδύνατον να αντιδράσει μπροστά στο σοκ, παραλαμβάνει απλώς τα χρήματα της προκαταβολής μαζί με το κλειδί της θυρίδας και πηγαίνει στο σπίτι του.

Τη μεταγραφή όπως και τις υπόλοιπες επιθετικές κινήσεις του Κοσκωτά (με την εξαγορά και της «Ελευθεροτυπίας» στο πρόγραμμα) ανακόπτει το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών (που συνεδρίασε στις 10.30 το πρωί) δημοσιεύεται στις 14.30 με α/α 4889 και είναι καταπέλτης συγκλονίζοντας το πανελλήνιο.

Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο

Το Δικαστικό Συμβούλιο επικυρώνοντας την απαγόρευση εξόδου του Κοσκωτά από τη χώρα, αποφαίνεται ότι προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις ενοχής από τα στοιχεία που καταγγέλλονται στη μηνυτήρια αναφορά του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Δημ. Χαλικιά, για τα οποία έχει ασκηθεί δίωξη κατά του Κοσκωτά και του διοικητικού συμβουλίου της Τράπεζας Κρήτης σε βαθμό κακουργήματος για πλαστογραφία και υπεξαίρεση. Ο Τάμπυ θεωρείται ύποπτος φυγής στο εξωτερικό και συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, ώστε να διασφαλιστεί η παρουσία του στην ανάκριση και να του απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα.

Οι εξελίξεις παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Η εσπευσμένη εκποίηση των επιχειρήσεων του άλλοτε παντοδύναμου τραπεζίτη και εκδότη, γίνεται πλέον μονόδρομος και ο Επίτροπος θα αναζητήσει την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων του Κοσκωτά για να καλυφθεί το έλλειμμα. Σχετικά με τις μετοχές του Ολυμπιακού, αυτές είναι ονομαστικές, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν μεν να πουληθούν, δεν είναι όμως τόσο «ευκίνητες» όσο οι ανώνυμες (που ανήκουν «στον φέροντα») και είναι πιο εύκολη η κατάσχεσή τους. Η περίπτωση κατάσχεσης αντιμετωπίζεται τώρα ως πολύ πιθανή, αφού οι μετοχές αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του Κοσκωτά και πώλησή τους μέχρι στιγμής δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Όλος αυτός ο θόρυβος, όπως και η πιθανότητα κήρυξης της ΠΑΕ σε χρεοκοπία, όπως είναι φυσικό έχει αναστατώσει και τους νεομετεγγραφέντες στο σύλλογο, προεξέχοντος του μεγάλου σταρ Λάγιος Ντέταρι, αλλά και του Ελληνοελβετού συμπαίκτη του Αγάπιου Καλτεβερίδη, οι οποίοι απέχουν από τις προπονήσεις λόγω οικονομικών εκκρεμοτήτων. Επισήμως, ο Ντέταρι έχει «γρίπη» και από τον Ολυμπιακό διοχετεύεται ότι ο Κοσκωτάς δεν έχει καμία πρόθεση να παρατήσει το σύλλογο. Διαρρέει μάλιστα και δήλωση του Σταύρου Κοσκωτά πως το μόνο που απασχολεί τον Ολυμπιακό είναι το επερχόμενο ντέρμπι με τον Παναθηναϊκό την Κυριακή 6 Νοεμβρίου στο ΟΑΚΑ.

«Ο Ολυμπιακός και ο πρόεδρός του προσωπικά ευχαριστούν θερμά τους συνδέσμους φιλάθλων του Ολυμπιακού, την Πανελλήνια Ένωση Φιλάθλων - ΠΕΦΟ -, τα παιδιά της Θύρας 7, καθώς και τις χιλιάδες των αγνών φιλάθλων της ομάδας μας για τη συγκινητική πανελλαδική συμπαράσταση και την αφοσίωσή τους. Όμως, παρακαλούμε θερμά να μη γίνει καμιά διαμαρτυρία και κανενός είδους πορεία απόψε - ακόμη και ειρηνική - όπως είχε προαναγγείλει η συντονιστική επιτροπή φιλάθλων του Ολυμπιακού. Η δύναμη του Ολυμπιακού είναι ο υπέροχος κόσμος του και μαζί με την ακτύπητη ομάδα μας θα συναντηθούμε στο γήπεδο της Καλογρέζας την Κυριακή 6 Νοεμβρίου. Μια μέρα που ελπίζουμε να είναι πολύ ευχάριστη για την ερυθρόλευκη οικογένεια».

Στη «ΓΡΑΜΜΗ» τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα με ομαδικές παραιτήσεις και οριστική αποχώρηση του Διευθυντή της εφημερίδας «24 ώρες». Στη γενική εικόνα, η «ΓΡΑΜΜΗ ΑΕ» είναι μια επιχείρηση που έχει επενδύσεις παγίου εξοπλισμού 13 δισ. και μέσα στον ένα χρόνο λειτουργίας της δεν έχει αποδώσει κέρδη, αντιθέτως έχει αποδώσει φόρους που ξεπερνούσαν τα 200 εκατομμύρια δραχμές. Είχε σύνολο προσωπικού 1.500 ανθρώπους, 663 εκ των οποίων δημοσιογράφοι και τα χρήματα που αποδίδονταν στα δημοσιογραφικά ταμεία ξεπερνούσαν τα 185 εκατ. εκτός από τα 400 εκατ. του αγγελιόσημου. Αργά τη νύχτα, Γιώργος και Σταύρος Κοσκωτάς κοινοποιούν τις παραιτήσεις του από το Δ.Σ. της «ΓΡΑΜΜΗΣ» και ανακοινώνεται νέο Διοικητικό Συμβούλιο με Πρόεδρο το δημοσιογράφο Χάρη Μπουσμπουρέλη. Ήδη κυκλοφορούν οι πρώτες φήμες περί ενδιαφέροντος Αλαφούζου για το εκδοτικό συγκρότημα, ενώ η Τράπεζα Κρήτης περνά με συνοπτικές διαδικασίες στον όμιλο Αρφάνη-Χιόνη.

Την επόμενη μέρα από πηγές της Ασφάλειας Αεροδρομίων, γίνεται γνωστό ότι η οικογένεια του Γιώργου Κοσκωτά έφυγε στο εξωτερικό. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εποχής, η «φυγάδευση» έγινε τμηματικά την Κυριακή 29 και τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου με πτήσεις της «Swiss Air» και της «Alitalia» που συμπτωματικά ήταν οι δύο μοναδικές πτήσεις στις οποίες οι υπολογιστές των εταιρειών είχαν «βλάβη» και χάθηκε η λίστα επιβατών. Σημειώνεται δε, ότι από τον Ιούνιο του 1988 έπαψαν να ισχύουν και οι λεγόμενες τότε «κάρτες αφίξεως - αναχωρήσεως» για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων και οποιοσδήποτε δεν καταζητείτο μπορούσε να ταξιδέψει ελεύθερα στο εξωτερικό.

Ο Κοσκωτάς διαισθανόμενος τον όλεθρο, εμφανίζεται με τους συνηγόρους του το πρωί της Πέμπτης 3 Νοεμβρίου στο γραφείο του 8ου Ανακριτή και ζητά προθεσμία 10 ημερών για την προετοιμασία της υπεράσπισής του. Περιέργως δεν αποφασίζεται η προφυλάκισή του, ενώ τα στοιχεία που προκύπτουν φέρνουν στο φως ολοένα και περισσότερες ατασθαλίες και αξιόποινες πράξεις. Ήταν μια μεγάλη επιτυχία του (νέου) συνηγόρου υπεράσπισης, Αλέξανδρου Λυκουρέζου. Η μεζονέτα της Εκάλης φρουρείται νυχθημερόν, το ίδιο και τα γραφεία στην Παλλήνη και το κεντρικό γραφείο επί της Βουκουρεστίου 22 στο Κολωνάκι. Οι αρχές διαβεβαιώνουν ότι ο Κοσκωτάς δεν μπορεί να διαφύγει πουθενά, ενώ στη Βουλή πραγματοποιείται συνεδρίαση της Ολομέλειας με τα πυρά όλων να στρέφονται στο Μένιο Κουτσόγιωργα, για τον οποίο υπάρχει άμεση απαίτηση έκπτωσης από το αξίωμά του. Αποφασίζεται η σύσταση εξεταστικής επιτροπής, η Κυβέρνηση κατακεραυνώνεται για την «ομαλή πώληση» της Τράπεζας Κρήτης στους «ημέτερους» Αρφάνη και Χιόνη, ενώ την ίδια ώρα, οι εργαζόμενοι στην Τράπεζα πραγματοποιούν πορεία διαμαρτυρίας έξω από το κατάστημα της Κοραή, ζητώντας να αποτραπεί η διαφαινόμενη απόλυσή τους.

Το ίδιο μεσημέρι, συζητείται νέα μηνυτήρια αναφορά - η τρίτη κατά σειρά - κατά του Κοσκωτά, καθώς και αίτηση συντηρητικής κατάσχεσης της περιουσίας μέχρι ποσού 1,5 δισ. δρχ. - η δεύτερη κατά σειρά - κατά των Γιώργου και Σταύρου Κοσκωτά στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Η πρώτη αφορά την εκδοτική επιχείρηση «ΓΡΑΜΜΗ Α.Ε» και η δεύτερη την «Ελληνική Επενδυτική Συμμετοχική Α.Ε», η οποία κατέχει τη μειοψηφία των μετοχών της Τράπεζας Κρήτης, αφού την πλειοψηφία κατέχει η εταιρεία MEDITFIN ΙΝΤ S.A. που εδρεύει στο Λουξεμβούργο και κατά της οποίας δεν μπορεί να διαταχθεί κατάσχεση. Κατά την ακροαματική διαδικασία ο Διοικητής της ΤτΕ ανακοιώνει ότι ο συνέχιζομενος έλεγχος στην Τράπεζα εντόπισε νέα υπεξαίρεση ύψους 8 εκατομμυρίων μάρκων, τα οποία ο Κοσκωτάς δανείστηκε από την Irving Trust και μετέφερε στην «Ελληνική Επενδυτική Συμμετοχική Α.Ε.» η οποία με τη σειρά της τα χρησιμοποίησε για την αγορά του Λάγιος Ντέταρι. Ο προσωρινός επίτροπος της Τραπέζης Κρήτης Σπύρος Παπαδάτος καταθέτει δύο νέες αιτήσεις συντηρητικής κατάσχεσης στο Μονομελές Πρωτοδικείο της Αθήνας ζητώντας για πρώτη φορά κατάσχεση του πακέτου των μετοχών που κατέχουν οι εναγόμενοι στην «ΠΑΕ Ολυμπιακός» και στη «Βραδυνή». Ο Ολυμπιακός είναι στον αέρα.

Στην πλάτη του Προέδρου του είναι ήδη φορτωμένα τέσσερα κακουργήματα και έξι πλημμελήματα συνολικού ύψους 17 δισεκατομμυρίων δραχμών, ωστόσο η ΠΑΕ δεν μπορεί να αποκτήσει καινούργιο ιδιοκτήτη αν η Δικαιοσύνη δεν αποφανθεί για το ύψος της ζημιάς που προκάλεσε ο Κοσκωτάς, ως πρόεδρος της ΠΑΕ στην Τράπεζα Κρήτης. Ο Ολυμπιακός είναι μετέωρος, δεσμεύτηκαν οι μετοχές της ΠΑΕ που κατέχουν οι αδελφοί Κοσκωτά, ο Δ. Κουνελάκης, και ο Αχ. Κυριακίδης, που αντιστοιχούν στο 41% του πακέτου με το εναπομείναν 10% να τελεί υπό την κατοχή του ανθρώπου του Κοσκωτά και μέλους του ΔΣ της «ΓΡΑΜΜΗΣ» Απ. Μιχαλά, εναντίον του οποίου δεν έχει διαταχθεί συντηρητική κατάσχεση. Ακόμη όμως κι αν βρισκόταν τρελός να πάρει τον Ολυμπιακό, πρώτα θα καλείτο να αποζημιώσει την Τράπεζα και κατόπιν να αναλάβει τις τύχες της εταιρείας. Τραγέλαφος.

Όρεξη για δηλώσεις δεν υπήρχε μετά το παιχνίδι, αντιθέτως έγιναν «αυθόρμητες κινητοποιήσεις του λαού του Ολυμπιακού» που είχαν αποτέλεσμα να καεί πούλμαν που μετέφερε οπαδούς του Παναθηναϊκού, να καταστραφεί αυτοκίνητο της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», να δημιουργηθούν πολλά μικροεπεισόδια ανά την Επικράτεια, με πιο σοβαρά εκείνα στα Τρίκαλα και τέλος, να εκφυλιστεί η όποια προσπάθεια εξεύρεσης έστω πρόσκαιρης λύσης μετά από πορεία 150 θερμόαιμων από την Ομόνοια ως το Σύνταγμα και τη Βουλή.

Το μεγαλύτερο και πλέον άμεσο πρόβλημα του Ολυμπιακού όμως δεν ήταν ο κόσμος του, αλλά τα χρήματα των παικτών, τα οποία μετά από απόφαση του προσωρινού επίτροπου Παπαδάτου μπλοκαρίστηκαν. Όλοι οι ποδοσφαιριστές της ομάδας διέθεταν βιβλιάρια με καταθέσεις προθεσμίας σε λογαριασμούς της Τράπεζας Κρήτης, στους οποίου πιστώνονταν μισθοί, ποσά μεταγραφών, πριμ και οποιαδήποτε άλλη οικονομική συναλλαγή. Το ντόμινο των εξελίξεων παρασύρει τους πάντες και επιλαμβάνεται ο ερασιτέχνης που οδηγεί την ΠΑΕ στο Πρωτοδικείο. Την επομένη του ματς με τον Παναθηναϊκό, ο Κοσκωτάς φέρεται να έχει αποδράσει από την Αθήνα, χρησιμοποιώντας κότερο που τον μεταφέρει από το Μεγάλο Πεύκο προς άγνωστη κατεύθυνση.

ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΑΛΙΑΡΕΛΗ

Λίγες μέρες μετά, το Πρωτοδικείο ορίζει προσωρινό 9μελές σχήμα διοίκησης στον Ολυμπιακό, αποτελούμενο από τους Ντάνο, Ουίλς, Κοκοβίνο, Ανδριανόπουλο, Αρχοντάκη, Στ. και Ι. Ρούσσο, Ευθυμίου και τον Αργύρη Σαλιαρέλη, επιχειρηματία που μια διετία νωρίτερα είχε προσπαθήσει να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών από το Νταϊφά χωρίς αποτέλεσμα. Οι «9» εκλέγουν ομόφωνα Πρόεδρο της διοικούσας επιτροπής τον Ανάργυρο.

Το ποδόσφαιρο κρύβεται και πάλι πίσω από γραφεία και Επιτροπές, πραγματοποιείται έκτακτη σύσκεψη της ΕΠΑΕ με παρόντες όλους τους Προέδρους των ΠΑΕ και μόνο ο Πρόεδρος της Δόξας Δράμας, Δ. Βαμβακόπουλος ομολογεί ότι η ομάδα του πήρε χρήματα (45 εκατ.) από τον Κοσκωτά σαν «οικονομική ενίσχυση», μια μορφή «δωρεάς» όπως είπε ο Δραμινός, χωρίς καμία δέσμευση, απλώς επειδή η εταιρεία αντιμετώπιζε το φάσμα της οικονομικής διάλυσης. Ο Πρόεδρος του Πανιωνίου, Αβραάμ Μοβσεσιάν αρνήθηκε να σχολιάσει το εύρημα του Επιτρόπου πως έλαβε «ενίσχυση» 470,5 εκατομμυρίων, το ίδιο και ο Πρόεδρος του Εθνικού Ν. Μισίδης που φέρετο να έλαβε 15 εκατομμύρια. Ο εκπρόσωπος της Λάρισας Μ. Σάσας, δικαιολόγησε τα 30 εκατομμύρια της ΑΕΛ, ως δόση για τη μεταγραφή του Γιώργου Πλίτση, οι υπόλοιποι κουνούσαν το κεφάλι με νόημα.

Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι τον καιρό της παράνοιας Κοσκωτά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, πάρα μα πάρα πολύς κόσμος χρηματίστηκε και πολλά χρήματα άλλαξαν χέρια. Πλήρη εικόνα δεν πρόκειται να έχουμε ποτέ γιατί και ο Κοσκωτάς δεν μίλησε ποτέ γι’ αυτό το ζήτημα.

ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΟΣΚΩΤΑ, Ο ΣΑΛΙΑΡΕΛΗΣ ΦΥΛΑΚΗ

Κοσκωτάς ο οποίος ξημερώματα 24 Νοεμβρίου του 1988, συνελήφθη από τις αστυνομικές αρχές των ΗΠΑ, στο αεροδρόμιο του Μπέντφορντ, στη Μασαχουσέτη, όπου προσγειώθηκε με το λίαρ τζετ του...Αργύρη Σαλιαρέλη. Το ιστορικό της σύλληψης εμπλέκει τη βραζιλιάνικη αστυνομία που επιβεβαίωσε τη νύχτα ότι ο Κοσκωτάς αναχώρησε «κάποια ώρα» με το «προσωπικό του τζετ» και κατευθύνθηκε στην Κίνγκστον, πρωτεύουσα της Τζαμάικα. Άγνωστο πως, κατόπιν διέρρευσε ότι το λίαρ τζετ είχε προορισμό τη πόλη Μπέντφορντ της Μασαχουσέτης και Αμερικανίδα ρεπόρτερ διαπίστωσε ότι σε κάποιο ξενοδοχείο της πόλης είχε γίνει κράτηση δωματίου στο όνομα George Koskotas. Η δημοσιογράφος ειδοποίησε τις αρχές ασφαλείας του αεροδρομίου για την επικείμενη άφιξη του φυγά τονίζοντας ότι είναι καταζητούμενος στην Ελλάδα, με τις αρχές να απαντούν ότι δεν είχαν λάβει κανένα σχετικό σήμα από την Αθήνα (!) συνεπώς δεν μπορούσαν να προβούν σε σύλληψη.

Η ρεπόρτερ επικοινώνησε με απογευματινή εφημερίδα και εν συνεχεία ενημερώθηκε ο Υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Καψής που ήρθε σε επαφή με την Ιντερπόλ και την Ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, αμέσως μετά ενημερώθηκαν σχετικά οι αρχές του Μπέντφορντ και άναψε το πράσινο φως για τη σύλληψη. Μόλις το λίαρ τζετ ακινητοποιήθηκε στο διάδρομο προσγείωσης περικυκλώθηκε από την Αμερικανική αστυνομία και ο Γιώργος Κοσκωτάς φόρεσε χειροπέδες.

«μίλησα με τον αδελφό του ο οποίος είναι έκπληκτος με τα όσα λέγονται. Προφανώς ο πιλότος αντί να πάει το αεροσκάφος για το προγραμματισμένο σέρβις στις ΗΠΑ το άρπαξε και το οδήγησε σε άλλη κατεύθυνση. Προφανώς τον έχει εξαγοράσει ο Κοσκωτάς. Ο αδελφός μου, μου είπε επίσης ότι προβαίνει σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για να επανακτήσει το αεροσκάφος του και να τιμωρηθούν όσοι ευθύνονται για την πρωτοφανή αεροπειρατεία. Ο ίδιος έρχεται αμέσως στην Ελλάδα για να τεθεί στη διάθεση της Δικαιοσύνης και να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές για να διαλευκάνουν την όλη υπόθεση».

Αμέσως η Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθήνας ασκεί δίωξη κατά κατά του Αργύρη Σαλιαρέλη και του ζεύγους Φρέντερικ και Ελεν Σραφτ, πιλότων του προσωπικού αεροπλάνου του Ανάργυρου, οι οποίοι φυγάδευσαν στο εξωτερικό τον Κοσκωτά. Ο Σαλιαρέλης συλλαμβάνεται στα γραφεία του στον Πειραιά, οδηγείται αρχικά στον ανακριτή Πλημμελειοδικών Φούκα που τον παρέπεμψε στον Εισαγγελέα Εφετών που έχει αναλάβει το σύνολο των δικογραφιών που έχουν σχέση με τον Κοσκωτά, Δημήτρη Δωρή και καταλήγει στον Εφέτη-Ανακριτή Σκαρλάτο που διατάσσει την κράτησή του στην Ασφάλεια.

Ο Σαλιαρέλης περνάει τη νύχτα στη φυλακή, το μεσημέρι απολογείται για δυόμισι ώρες στον έκτο όροφο της Εισαγγελίας Εφετών και ερωτώμενος για τις καταγγελίες των αερολιμενικών της Σκιάθου, σύμφωνα με τις οποίες βρισκόταν στο νησί (και όχι στην Κένυα) και επέμενε να φύγει αμέσως το λίαρ τζετ για Μάλτα, απαντά με το σαλιαρέλειο ύφος: «Τον κακό τους τον καιρό. Αν υπάρχουν αερολιμενικοί που λένε τέτοια πράγματα είναι κακοήθεις». Όταν οι αστυνομικοί τον οδήγησαν και πάλι στο κρατητήριο και ο Εισαγγελέας του διεμήνυσε ότι θα οδηγηθεί στον Κορυδαλλό, η διάθεση για χιούμορ και παραστάσεις στους δημοσιογράφους κόπηκε μαχαίρι. Ανάμεσα στους ρεπόρτερ κι ένας αθλητικός συντάκτης που αγωνιά για τον Ολυμπιακό και τον ρωτά για την ομάδα. Ο Αργύρης απαντά χαμογελαστός «όλα θα πάνε καλά».

Ουσιαστικά και με τη σύλληψη Σαλιαρέλη είχε ξεκινήσει η περίοδος που έμεινε στην ιστορία του συλλόγου ως «πέτρινα χρόνια». Εν αρχή υπήρχαν οικονομικές υποχρεώσεις της ΠΑΕ προς τρίτους και κύρια προς ποδοσφαιριστές, Ανδριανός Ντάνος και Νίκος Ευθυμίου δηλώνουν αδυναμία να ανταπεξέλθουν οικονομικά, διοίκηση δεν ασκεί κανείς, το μετοχολόγιο έχει εξαφανιστεί και δεν μπορεί να το βρει κανένας και ο Γιώργος Κοκοβίνος δηλώνει ότι στις κρίσιμες στιγμές έγιναν όλοι εχθροί του συλλόγου. Ο Σαλιαρέλης τηλεφωνεί στον Τσαχειλίδη, λέγοντας ότι τα προβλήματα θα λυθούν κι ότι θα παραμείνει κοντά στην ομάδα και την επόμενη στιγμή οδηγείται στις φυλακές Κορυδαλλού.

Τον συνοδεύουν τα δυο αδέλφια του, ο Νώντας και ο Στράτος, ο ξάδελφός του ο Αργύρης Μεθενίτης και οι συνήγοροι της υπέράσπισής του, Ν. Ανδρουλάκης, Αλ. Λυκουρέζος και Π. Σκούφης, οι οποίοι δηλώνουν στα μικρόφωνα ότι «Η προσωρινή κράτηση του κ. Αργύρη Σαλιαρέλη, διατάχτηκε με μόνη αιτιολογία ότι είναι ύποπτος φυγής. Αυτό προκαλεί εντύπωση και είναι περίεργο εφόσον η όλη συμπεριφορά του κ. Σαλιαρέλη αποδεικνύει ότι μόνος του μόλις έμαθε ότι ασκήθηκε ποινική δίωξη εναντίον του, ήρθε από την Κένυα όπου βρισκόταν για να εμφανιστεί ενώπιον της Δικαιοσύνης και να υποστηρίξει την αθωότητά του. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο στη δικογραφία που να παρέχει έστω και την ελάχιστη ένδειξη ότι είναι ύποπτος φυγής».

Στη δίνη των συγκλονιστικών γεγονότων, ο Ολυμπιακός ψυχορραγεί. Με δυο προέδρους στη φυλακή, με τη δικαιοσύνη να επιλαμβάνεται των παρανομιών του Κοσκωτά, με το βιβλίο των μετοχών εξαφανισμένο, με κατάσχεση του πακέτου της πλειοψηφίας από τις δικαστικές Αρχές και με δεκάδες εκατομμύρια άμεσες απαιτήσεις, ο Ολυμπιακός οδηγείται σε Γενική Συνέλευση τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων με τις φήμες να αναφέρουν ότι ο Σαλιαρέλης ως αντάλλαγμα για το λίαρ τζετ έχει πάρει το 51% των μετοχών της ΠΑΕ. Ο κόσμος του το έχει ρίξει στην πλάκα, προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με χιούμορ: «Ο Κοσκωτάς Αμερική, ο Σαλιαρέλης φυλακή κι εμείς οι Όλυμπιακοί, να σας γ...με μια ζωή».

Ο ερασιτέχνης εκδίδει μια δακρύβρεχτη ανακοίνωση σύγκλησης Γ.Σ. στην οποία μεταξύ άλλων θίγεται για πρώτη φορά το θέμα των χρεών: «[.....] η σημερινή εμπλοκή αναστέλλει κάθε δυνατότητα εκδήλωσης ενδιαφέροντος από ισχυρούς οικονομικά φίλους του οι οποίοι θα μπορούσαν να στηρίξουν έναν Ολυμπιακό όπως αξιώνουν να είναι τα εκατομμύρια των φίλων του και όπως του αξίζει με την ανεκτίμητη προσφορά του στο χώρο του ελληνικού αθλητισμού. Το αίτημα να εξετασθούν σοβαρά και υπεύθυνα οι κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να ξεχωρίζει ο Ολυμπιακός από την υπόλοιπη υπόθεση Κοσκωτά απηχεί το δημόσιο αίσθημα, είναι δίκαιο και μόνο με πρωτοβουλία κυβερνητική είναι δυνατό να τεθεί προς την τράπεζα και να εξετασθεί σοβαρά και άμεσα».

Ο Σαλιαρέλης μαθαίνει για την ανακοίνωση στο νέο του βασίλειο, στο κελί 97 των φυλακών Κορυδαλλού όπου σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής μετά τον καθιερωμένο έλεγχο των προσωπικών του ειδών στο αρχιφυλακείο, οδηγήθηκε στην πτέρυγα των «επιχειρηματιών» του 3ου ορόφου και εγκαταστάθηκε μόνος στο κελί που ήταν όλη την ημέρα ξεκλείδωτο και ο «βασιλιάς των ρουμπινιών» έβρισκε την ευκαιρία να πηγαινοέρχεται στους διαδρόμους και στα γραφεία, σαν να μην ήταν κρατούμενος.

Οι σχέσεις του με τους άλλους κρατούμενους είναι πολύ καλές από την πρώτη κιόλας στιγμή που πάτησε το πόδι του στον Κορυδαλλό, αφού όσοι απ' αυτούς είναι φίλαθλοι του Ολυμπιακού, επιφύλαξαν προχθές θερμή και συγκινητική υποδοχή στον Πρόεδρο, όταν τουλάχιστον εκείνος δεν ήταν κλεισμένος στο αρχιφυλακείο όπου δεχόταν διαρκώς τηλεφωνήματα και έδινε εντολές και κατευθύνσεις σε δικά του πρόσωπα με σκοπό την απόλυτη επικράτηση στη Γ.Σ. του Δεκεμβρίου.

ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, ΠΥΡΟΒΟΛΙΣΜΟΙ, ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ

Την ίδια περίοδο γίνεται η ιστορική συνάντηση των ηγετών των κομμάτων της αντιπολίτευσης οι οποίοι αποφασίζουν ότι η μόνη διέξοδος για τη χώρα όσο ο Γιώργος Κοσκωτάς βρίσκεται έγκλειστος στις φυλακές του Σάλεμ στη Μασαχουσέτη και δεν εκδίδεται στην Ελλάδα, είναι οι Εκλογές και το Ειδικό Δικαστήριο. 3 Ιανουαρίου, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Χαρίλαος Φλωράκης, Λεωνίδας Κύρκος και Κωστής Στεφανόπουλος, καταθέτουν επισήμως το αίτημά τους στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Χρήστο Σαρτζετάκη.

Μια εβδομάδα μετά, την Τρίτη 10 Ιανουαρίου 1989, στις 8.10 το πρωί, πυροβολείται στα πόδια και τραυματίζεται ο εισαγγελέας Κωνσταντίνος Ανδρουλιδάκης, λίγα μέτρα πιο κάτω από το σπίτι του στου Ζωγράφου. Ο εισαγγελέας καταλήγει ύστερα από νοσηλεία ενός μηνός, αφού πρώτα ακρωτηριάστηκαν και τα δυο του πόδια. Την Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 1989, στις 20.05, πυροβολείται στα πόδια και τραυματίζεται ελαφρά ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Παναγιώτης Ταρασουλέας. 23 Ιανουαρίου πέφτει νεκρός από έξι σφαίρες της «1ης Μάη» ο Αντιεισαγγελέας Αναστάσιος Βερνάρδος. Τη Δευτέρα 8 Μαΐου 1989, στις 9.30 το πρωί, δέχεται δολοφονική επίθεση ο πρώην Υπουργός και ένας εκ των αναφερόμενων στο πλαστό extrait Γιώργος Πέτσος στη Φιλοθέη.

Το σκάνδαλο Κοσκωτά έχει θεριέψει την τρομοκρατία και τα χειρότερα έπονται. Ο Γιάννης Μαντζουράνης δεξί χέρι του Κουτσόγιωργα, με ιδιόχειρο σημείωμά του 20 σελίδων, που έφθασε στις εφημερίδες από τις φυλακές του Κορυδαλλού, όπου είχε προφυλακισθεί για την υπόθεση Κοσκωτά, καταγγέλλει ότι ο Κουτσόγιωργας εισέπραξε από τον Κοσκωτά 2 εκατ. δολάρια, τα οποία κατατέθηκαν σε λογαριασμό του ιδίου και μελών της οικογενείας του σε ελβετική Τράπεζα. Στο σημείωμα ο Μαντζουράνης, περιγράφει λεπτομερώς το χρονικό του ανοίγματος του λογαριασμό στην Ελβετία για την «οικογένεια των Ρώσων», όπως κωδικά ονόμαζε την οικογένεια Κουτσόγιωργα. Ο Κοσκωτάς, από τις φυλακές δίνει συνέντευξη στο περιοδικό ΤΙΜΕ που γίνεται πρωτοσέλιδο. Το σκάνδαλο Κοσκωτά παίρνει παγκόσμιες διαστάσεις. Η Ελλάς είναι ένα απέραντο φρενοκομείο όπως δηλώνει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος.

Ο κόσμος, η κοινωνία, το σαθρό πολιτικό σύστημα είναι αδύνατον να ασχοληθεί και με το ποδόσφαιρο. Ο Ολυμπιακός χάνει ένα από τα πιο σίγουρα πρωταθλήματα της ιστορίας του το Μάιο του 1989 στο ΟΑΚΑ από την ΑΕΚ με το γκολ του Καραγκιοζόπουλου. Οι οπαδοί ξεσπούν στο Ολυμπιακό Στάδιο που σχεδόν καταστρέφεται. Ο Σαλιαρέλης εξακολουθεί να ηγείται της ΠΑΕ, είναι Πρόεδρος του Ολυμπιακού και δεν τον πειράζει κανείς, αφού μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 1989, η Νέα Δημοκρατία και ο Ενιαίος Συνασπισμός συναποφάσισαν τον σχηματισμό βραχύβιας κυβέρνησης, με κύριο σκοπό την «κάθαρση». Ο Ανδρέας στο δικό του κόσμο, παντρεύεται τη Δήμητρα τον Ιούλιο, ενώ 20 μέρες πριν νοσηλευόταν στο Γενικό Κρατικό με πνευμονικό οίδημα, καρδιακή ανεπάρκεια και αναπνευστικά προβλήματα.

Την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 1989, στις 7.58 το πρωί, τρεις ένοπλοι πυροβόλησαν με δύο 45άρια πιστόλια και τραυμάτισαν θανάσιμα τον Παύλο Μπακογιάννη, βουλευτή Ευρυτανίας της ΝΔ και γαμπρό του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στην είσοδο του γραφείου του στην οδό Ομήρου στο Κολωνάκι. Ο βουλευτής μεταφέρθηκε στον «Ευαγγελισμό», όπου εξέπνευσε μία ώρα αργότερα. Αυτή είναι η «κάθαρση» της 17Ν. Την επόμενη μέρα σε πένθιμη ατμόσφαιρα, η Ολομέλεια της Βουλής, με μυστική ψηφοφορία, αποφασίζει την παραπομπή στο Ειδικό Δικαστήριο των εμπλεκομένων στο σκάνδαλο Κοσκωτά, Ανδρέα Παπανδρέου, Μένιου Κουτσόγιωργα, Δημήτρη Τσοβόλα, Γιώργου Πέτσου και Παναγιώτη Ρουμελιώτη προκειμένου να διαλευκανθεί οριστικά η υπόθεση.

ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

Πολιτικά το τοπίο είναι γνωστό στη συνέχεια, Κυβέρνηση Ζολώτα, σκανδαλολογία, φόβος για τους πολίτες λόγω τρομοκρατίας και είσοδος της ιδιωτικής τηλεόρασης με την πρώτη εκπομπή του Mega Channel. Ο Ολυμπιακός διάγει από τις πιο εξευτελιστικές ημέρες της ιστορίας του, βυθισμένος σε έναν κυκεώνα χρεών, με προπονητή τον πεθερό του απλήρωτου Ντέταρι και με ματς ντροπή όπως το 3-4 του Φεβρουαρίου του 1990 με τον Παναθηναϊκό, όταν ο Αργύρης Σαλιαρέλης είχε επιτεθεί στον κάμερα-μαν της ΕΡΤ Σωκράτη Ζάππα. Θα τερματίσει τέταρτος στο πρωτάθλημα, θα κατακτήσει όμως το Κύπελλο επικρατώντας 4-2 του ΟΦΗ και ο Σαλιαρέλης θα πουλήσει το Ντέταρι στη Μπολόνια. Ηρεμεί τα πλήθη με τις μεταγραφές των Ουκρανών «Μινγκ» αλλά οι μήνες του μέλιτος τελειώνουν πολύ γρήγορα. Τη 10η Φεβρουαρίου 1991 διεξάγεται η πρεμιέρα του β’ γύρου στο Στάδιο Καραϊσκάκης και ο Ολυμπιακός υποδέχεται τον Αθηναϊκό. Η ατμόσφαιρα στο γήπεδο μυρίζει μπαρούτι, ο κόσμος δείχνει έτοιμος να ξεσπάσει με το παραμικρό και κυριαρχεί ένα απροσδιόριστο συναίσθημα.

Το ξύλο θα συνεχιστεί για ώρες, αφού θα σπεύσουν δυνάμεις των ΜΑΤ για να επιβάλλουν την τάξη και η ένταση μεταφέρεται και στις εξέδρες. Στο μεταξύ, ο Ναούμ ζητάει γιατρό στα αποδυτήρια, επικρατεί χάος και ο Σαλιαρέλης μαζεύει ρεπόρτερ και δημοσιογράφους για να κάνει δηλώσεις. Μιλάει για οργανωμένο σχέδιο της Πολιτείας εναντίον του Ολυμπιακού, κατηγορεί τους πάντες και τα πάντα δηλώνοντας ότι το πρωτάθλημα δεν διεξάγεται επί ίσοις όροις. Οι δημοσιογράφοι τον ρωτούν για τα επεισόδια και προς έκπληξη όλων, ο Ρουμπίνιας εξηγεί ότι οι εισβολείς είναι "επιστήμονες άνθρωποι που αγανάκτησαν. Στη θύρα 4 τα εισιτήρια είναι από τα ακριβά και ο κόσμος εκεί είναι μορφωμένοι και γραμματιζούμενοι, δεν είναι χούλιγκαν".

Η ατάκα του Σαλιαρέλη θα μείνει στην ιστορία και θα ακολουθήσει τους οπαδούς του Ολυμπιακού για πολλά χρόνια, αφού κάθε φορά που προκαλούν επεισόδια είναι πάντοτε εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας της χώρας. Μέχρι αργά το βράδυ και αφού οι δυνάμεις των ΜΑΤ τελικά κατέστειλαν τα επεισόδια στο γήπεδο προβαίνοντας σε εννέα συλλήψεις, συντάσσονται οι πολυσέλιδες εκθέσεις του διαιτητή, του παρατηρητή και του Αστυνομικού Διευθυντή. Σε καμία δεν γίνεται λόγος για οπαδούς του Ολυμπιακού, όλες αναφέρουν αορίστως "εισβολείς".

Η υπόθεση το επόμενο διάστημα λαμβάνει τρομερές διαστάσεις και 3 Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, οι Κουλούρης, Κατσιμπάρδης και Αλαμπάνος καταθέτουν ερώτηση στη Βουλή σχετικά με τα επεισόδια στο Καραϊσκάκης, κατηγορώντας την Κυβέρνηση ότι αδυνατεί να προστατεύσει αθλητές, διαιτητές, φιλάθλους και λοιπούς κατά την τέλεση ποδοσφαιρικών αγώνων. Η συνέχεια στις δικαστικές αίθουσες είναι εξίσου δριμεία και η απόφαση της 25ης Φεβρουαρίου 1991 είναι καταπέλτης για τον Ολυμπιακό αν και τηρείται κατά γράμμα ο νόμος: μηδενισμός στο παιχνίδι με τον Αθηναϊκό, αφαίρεση δύο βαθμών, ποινή 5 αγωνιστικών κεκλεισμένων των θυρών και τρεις μήνες έκπτωση από το προεδρικό αξίωμα στον Αργύρη Σαλιαρέλη για τις εμπρηστικές δηλώσεις.

Η απόφαση ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων από τον κόσμο του Ολυμπιακού, ο οποίος διοργανώνει πορεία διαμαρτυρίας στα Προπύλαια και δηλώνει την πρόθεση επίδοσης ψηφίσματος διαμαρτυρίας επισήμως στη Βουλή. Το συλλαλητήριο λαμβάνει χώρα την 27η Φεβρουαρίου 1991 και πράγματι περίπου 1500 οπαδοί του Ολυμπιακού διαδηλώνουν κατά της απόφασης και των συλλήψεων, ενώ αντιπροσωπεία τους με επικεφαλής τον αείμνηστο "Αττίλιο" καταφθάνει στη Βουλή όπου επιδίδει το ψήφισμα επισήμως στο Κοινοβούλιο.

Οι πρωθυπουργοί δεν πάνε στο δικαστήριο όταν ολοκληρώνουν τη θητεία τους, πηγαίνουν στα σπίτια τους

11 Μαρτίου 1991 συγκαλείται για πρώτη φορά το Ειδικό Δικαστήριο υπό την προεδρία του Προέδρου του Αρείου Πάγου Βασίλη Κόκκινου και άλλων 12 Αρεοπαγιτών και Προέδρων Εφετών. Ξεκινά «η Δίκη του Αίωνα» με το Γιώργο Κοσκωτά να έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, αφού οι ΗΠΑ συνηγόρησαν στην έκδοσή του και να καταθέτει ως μάρτυρας στη δίκη. Ο Ανδρέας δεν παρουσιάστηκε ποτέ, μήτε διατάχθηκε η βίαιη προσαγωγή του, όπως και ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης που είχε ήδη εκλεγεί Ευρωβουλευτής και έκανε χρήση της ασυλίας του. Έναν μήνα μετά την έναρξη της διαδικασίας που μεταδίδεται σε ζωντανή μετάδοση και την παρακολουθεί όλη η Ελλάδα, ο Μένιος Κουτσόγιωργας θα υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο εντός της αίθουσας και θα σωριαστεί στο έδαφος.

Εκπνέει μια εβδομάδα αργότερα στο νοσοκομείο και ουσιαστικά γίνεται το απόλυτο και βόλικο εξιλαστήριο θύμα της πιο βρώμικης υπόθεσης από καταβολής ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η δίκη ολοκληρώνεται με Κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας πια, αφού έχει τοποθετηθεί και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στο ύπτο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας δηλώνοντας ότι «οι πρωθυπουργοί δεν πάνε στο δικαστήριο όταν ολοκληρώνουν τη θητεία τους. Πηγαίνουν στα σπίτια τους».

Ο Ανδρέας Παπανδρέου αθωώνεται για όλες τις κατηγορίες, Δημήτρης Τσοβόλας και Γιώργος Πέτσος κρίνονται ένοχοι για παράβαση του νόμου περί ευθύνης Υπουργών και καταδικάζονται με 30 και 10 μήνες φυλάκιση αντίστοιχα, ενώ τους επιβάλλεται και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων για τρία και δύο χρόνια. Το ημερολόγιο δείχνει 17 Ιανουαρίου του 1992. Το ελληνικό κράτος έχει αφήσει πίσω του το σκάνδαλο Κοσκωτά, ο Πρωθυπουργός δηλώνει ότι σέβεται απόλυτα την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και για εκείνον το ζήτημα έληξε εκεί.

ΧΑΟΣ ΣΤΟΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΚΑΙ ΚΥΠΕΛΛΟ ΜΕ ΜΠΑΝΑΣΑΚΗ

Η Πολιτεία πλέον έχει την ευχέρεια να ασχοληθεί (και) με το πρόβλημα του Ολυμπιακού που έχει φτάσει στο απροχώρητο. Στην εταιρεία έχουν καταφθάσει κατασχετήρια από τη Δυναμό Κιέβου και Λάρισα, διότι οι δόσεις για τις μεταγραφές των Προτάσοφ-Λιτόφτσενκο και Βασίλη Καραπιάλη δεν πληρώθηκαν ποτέ από το "ρουμπίνια". Μέσω του συνεργάτη του Κώστα Ουίλς, ο Σαλιαρέλης που δεν εμφανίζεται πουθενά, προσπαθεί να κερδίσει χρόνο μοιράζοντας υποσχέσεις και προβάλλοντας κωμικά αντεπιχειρήματα περί "σκοτεινών δυνάμεων και κύκλων που κυνηγάνε τον Ολυμπιακό". Ο κόσμος ασφαλώς δεν "αγοράζει" τις δικαιολογίες και αποφασίζει να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Οι ποδοσφαιριστές πραγματοποιούν λευκή απεργία όντας απλήρωτοι και το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς αποφασίζει θετικά στο αίτημα συντηρητικής κατάσχεσης της Δυναμό Κιέβου και δεσμεύει κάθε έσοδο και περιουσιακό στοιχείο των ερυθρολεύκων, για οφειλές ύψους 7,5 εκατ. δολαρίων με το 1μισι εκατομμύριο άμεσα απαιτητό.

Παραμονή Χριστουγέννων, ο Σαλιαρέλης αποφασίζει να αλλάξει –όντας έκπτωτος- όλο το ΔΣ της ΠΑΕ και τότε πρωτοεμφανίζει στο προσκήνιο τους αδερφούς Μπανασάκη. Οι παίκτες εν τω μεταξύ, αποφασίζουν σε ένδειξη διαμαρτυρίας να προπονούνται μόνοι τους, ενώ ο Ανάργυρος κάνει ξεχωριστά ραντεβού με τους Ουκρανούς της ομάδας προκειμένου να τους πείσει ότι το θέμα είναι "ταμειακό" και οσονούπω θα πληρωθούν έναντι. Η Θ7 πριν το παιχνίδι με τον Πανσερραϊκό επισκέπτεται το αθλητικό κέντρο στου Ρέντη και οι προπηλακισμοί (καθώς και οι πέτρες) πέφτουν βροχή στους Μπανασάκηδες και στον Τσαχειλίδη.

Το πράγμα έχει ξεφύγει από το χιούμορ και τα "Αργύρη κ…όλη δωσ’ το πορτοφόλι" του αγώνα με τη Δόξα Δράμας και πλέον η Θ7 απειλεί ανοικτά ότι θα διακόπτει κάθε εντός έδρας παιχνίδι του Ολυμπιακού εάν δεν αποχωρήσει ο Σαλιαρέλης από τη διοίκηση. Μέσα σε όλα αυτά "σκάει" και μια ακάλυπτη επιταγή στον Όλεγκ Προτάσοφ, η οποία αργότερα αποδεικνύεται πλαστή και "ορφανή" αφού ο φερόμενος ως υπογράφων και εκδόσας επιχειρηματίας από την Κένυα ονόματι Καλογρέας, αρνείται κάθε σχέση με το αξιόγραφο και δηλώνει παντελή άγνοια.

Το εσωτερικό της ομάδας όμως βράζει, οι αρχηγοί Αναστόπουλος και Μητρόπουλος παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και εν ολίγοις ανακοινώνουν ότι ο Σαλιαρέλης είναι persona non grata και κανείς εκ των συμπαικτών τους δεν επιθυμεί ακόμη και να πληρωθεί μεταχρονολογημένα από τον συγκεκριμένο άνθρωπο ή τους συνεργάτες του. Tα 40 εκατομμύρια που εμφανίζουν οι συνεργάτες Σαλιαρέλη είναι κατά κάποιους κύκλους "του Βαρδινογιάννη", ενώ εμφανίζονται νέα στοιχεία που αφορούν τη μεταγραφή του Λάγιος Ντέταρι στη Μπολόνια, τα οποία ανατρέπουν τους ισχυρισμούς του Αργύρη περί 50 εκατ. δραχμών κόστους μεταγραφής, αφού τα παραστατικά μιλούν για 1,1 δισεκατομμύριο. Η εταιρεία οδηγείται για πολλοστή φορά στο Πρωτοδικείο, το οποίο διορίζει μια προσωρινή διοίκηση με επικεφαλής τους αδερφούς Γιώργο και Νίκο Μπανασάκη.

Οι αδελφοί Μπανασάκη κινητοποίησαν εσωτερικούς μηχανισμούς και μαζί με άλλους ιστορικούς παράγοντες του συλλόγου στράφηκαν στον ιστορικό Πρόεδρο της δεκαετίας του ’80, Σταύρο Νταϊφά. Οι Μπανασάκηδες θα παραμείνουν στον Ολυμπιακό μέχρι το τέλος της χρονιάς κατακτώντας και το Κύπελλο κόντρα στον ΠΑΟΚ, αλλά λύση στο θέμα των χρεών δεν βρίσκεται. Το Πρωτοδικείο θα δώσει εκ νέου μια προσωρινή λύση, διορίζοντας νέο ΔΣ στην ΠΑΕ με επικεφαλής το Σταύρο Νταϊφά, με την εντολή να λειτουργήσει ως μεσεγγυητής για την εξεύρεση μιας βιώσιμης και ικανοποιητικής για τον κόσμο του Ολυμπιακού λύσης.

ΧΡΕΗ ΚΑΙ ΕΡΧΟΜΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗ

Ο Νταϊφάς απευθύνεται στον τότε διοικητικό ηγέτη της μπασκετικής ομάδας του Ολυμπιακού, Σωκράτη Κόκκαλη, που εμφανίζεται θετικός, συμμετέχει στη διοικούσα επιτροπή που έχει αναλάβει προσωρινά την ομάδα και επί της ουσίας προαλείφεται για επόμενος ιδιοκτήτης. Τα χρέη του Ολυμπιακού όμως είναι δυσθεώρητα, σχεδόν μη αντιμετωπίσιμα. Παρά τις κατά καιρούς διευκολύνσεις, συνεχώς προέκυπταν νέα στοιχεία, νέες οφειλές, ακόμη και νέα κατασχετήρια. Ο Κόκκαλης και η διοικούσα επιτροπή είχαν να αντιμετωπίσουν έναν κυκεώνα υποχρεώσεων, με την ακανθώδη υπόθεση της Τράπεζας Κρήτης να εκκρεμοδικεί και να λογίζεται εκτός ρυθμίσεων. Εισάγεται στη Βουλή ο Ν.2021/1992 από τον τότε Υπουργό Οικονομικών Στέφανο Μάνο με τίτλο «Ταμείο διαχείρισης πιστώσεων για εκτέλεση αρχαιολογικών έργων και άλλες διατάξεις».

Στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου εμπεριέχονται τρία άρθρα τα οποία αφορούν την ΠΑΕ Ολυμπιακός, με το Δημόσιο να αναλαμβάνει την αποπληρωμή ενός ποσού μέχρι τα 2,6 δισ. δραχμές, αφού το συνολικό ύψος των οφειλών είναι αδύνατον να προσδιοριστεί ακόμη και σήμερα. Ακολούθως, ρυθμίζεται το χάος με τους φόρους που ο Σαλιαρέλης έχει αφήσει παντελώς απλήρωτους και διαγράφονται περί τα 3 δισεκατ. δραχμές, με τα υπόλοιπα 5,5 δισεκατ. να τίθενται εκτός ρύθμισης λόγω εκκρεμοδικίας. Ο σύλλογος ανακουφίζεται, τα μέτρα δεν είναι όμως αρκετά για να δώσουν μια τελική λύση. Για σύσσωμο τον κόσμο του Ολυμπιακού, εάν μπορεί κάποιος να δώσει λύση, αυτός είναι μόνο ο Κόκκαλης. Η ΠΑΕ ωστόσο βρισκόταν σε τόσο τραγική κατάσταση, που δεν διέθετε καν μετοχολόγιο, ουδείς μπορούσε να το βρει και να πιστοποιήσει ποιοί, πότε και πόσα χρήματα είχαν βάλει στην εταιρεία από την περίοδο Κοσκωτά και μετέπειτα, ο Ολυμπιακός κινδύνευε ακόμη και με αφανισμό και όλοι προσπαθούσαν να μην βγει το μέγεθος του προβλήματος προς τα έξω, αφού η ομάδα συμμετείχε κανονικά στις αγωνιστικές τις υποχρεώσεις και ήλπιζε στον Κόκκαλη.

Παρά την «αποσκίρτηση» από τις οφειλές που αφορούσαν την Τράπεζα Κρήτης με τον προηγούμενο νόμο, λύση δεν μπορεί να βρεθεί. Το θέμα που καίει είναι τα βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο και προς τρίτους καθώς και ο διακανονισμός τους, ρύθμιση για την οποία παλεύει από το ξεκίνημα της ενασχόλησής του με τα κοινά του συλλόγου ο Σωκράτης Κόκκαλης. Τελικά, την ιστορική άνοιξη του 1993, με το Ν.2166/93, δίνεται ένα οριστικό τέλος στο «βραχνά» των χρεών του Ολυμπιακού προς το Δημόσιο, με το διακανονισμό του τελικού λογαριασμού των 3 δισεκατομμυρίων σε 120 δόσεις. Ο Κόκκαλης συμφωνεί να μπει στην ευεργετική ρύθμιση, να πληρώσει σε βάθος 8ετίας συνολικά 3 δισεκατομμύρια δραχμές για τις παλιές οφειλές και να αποπληρώσει και οφειλές προς τρίτους (όπως π.χ. οι μεταγραφές των Ουκρανών Προτάσωφ και Λιτόφτσενκο του Σαλιαρέλη) που μαζί με τις ρυθμισμένες οφειλές υπέρ του Δημοσίου, άγγιζαν τα 6,8 δισεκατομμύρια δραχμές, ήτοι περίπου 21 εκατομμύρια ευρώ.

Εκτός ρύθμισης ετέθη το πολύπλοκο και ανισοβαρές ζήτημα των χρεών της Τράπεζας Κρήτης, για το οποίο υπάρχει ακόμη ένδικη διαδικασία εν εξελίξει και δεν αναγνωρίζεται από πλευράς ΠΑΕ Ολυμπιακός. Τα επίδικα χρέη του Κοσκωτά παρέμειναν, σε ερώτηση του ίδιου του Σωκράτη Κόκκαλη προς το νέο ΔΣ της Τράπεζας, ο Φαέθων Κύβελλος, βοηθός του προσωρινού Επιτρόπου (στο μεταξύ έχει πεθάνει ο Παπαδάτος και είχε αναλάβει ο Ιωάννης Καμάρας) απαντά αναλυτικότητα παραθέτοντας τα ποσά ανά νόμισμα: 919 εκατ. δραχμές, 11μισι εκατ. γερμανικά μάρκα, 1 εκατ. ελβετικά φράγκα, 150 χιλιάδες ολλανδικά φιορίνια και περίπου 3 εκατ. δολάρια. Εξαιρουμένων αυτών, η εταιρεία εισάγεται σε καθεστώς εξυγίανσης, αποδίδει φόρους στο Δημόσιο και παράλληλα είναι απολύτως συνεπής στην αποπληρωμή των δόσεων. Η ΠΑΕ Ολυμπιακός αποδίδει στο κράτος μέχρι το καλοκαίρι του 2000 όταν και αποβάλλει το βραχνά των βεβαιωμένων χρεών της, το ποσό των 3 δισεκατομμυρίων 110 εκατομμυρίων δραχμών, καταβάλλοντας μάλιστα εφ’ άπαξ την τελευταία δόση του 1 δισεκατ. προκειμένου να αποφευχθούν οι προσαυξήσεις.

Ο Γιώργος Κοσκωτάς στο μεταξύ αποφυλακίστηκε το 2001 εκτίοντας τα δύο τρίτα της ποινής του, ζει στη Γλυφάδα και στα 63 του, είναι σύμβουλος επιχειρήσεων και ασχολείται παράλληλα και με δικές του δραστηριότητες. Πάντοτε μακριά από τη δημοσιότητα και την πολιτική. Όσο για τον Ολυμπιακό, η λιτή ανακοίνωση του Σωκράτη Κόκκαλη της 15ης Απριλίου του 1993, είναι ο πιο εύγλωττος επίλογος: «Θέλω κατ' άρχήν να επισημάνω το δύσκολο έργο που επιτελέστηκε από τον κ. Νταϊφά και τα υπόλοιπα μέλη του ΔΣ. Από κοινού αντιμετωπίσαμε τα πελώρια προβλήματα της ΠΑΕ και η μεγάλη εμπειρία του κ. Νταίφά και η αγάπη τον προς τον Ολυμπιακό θα μας βοηθήσει να ολοκληρώσουμε το έργο που αναλάβαμε. Σ' αυτή την προσπάθεια καλούμε να μας συμπαρασταθούν ενεργά και όλοι οι φίλοι τον Ολυμπιακού. Να είστε σίγουροι ότι ξεκινά μια νέα εποχή». The rest is history.